Dorp gesticht door textielindustrie Voetstappen zullen naar zebrapaden leiden Water in brandstoftanks van KLM-toestel Vliegramp BB op papier we de schuilkelder Bontmantels - Zomerprijzen - 't BONTHUIS - Nieuwe Rijn 54 - Telefoon 23301 99 OUDE KRANTEN WEEKAANBIEDI 1.25 MEL* t LEIDSCHE COURANT DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1961 Gods leiding in 125-jarig Nijverdal (Van onze correspondent) WrIE DE grote tentoonstelling in Nijverdal bezocht, die was ge organiseerd ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van dit schone Overijsselse dorp, die zag eerst een paar textielmachines. Maar even verder werd hij geconfronteerd met een expositie van een groot aantal Bijbeluitgaven. Dat dit eigenlijk de twee belangrijkste onderdelen van de tentoonstelling waren, was niet zo verwonderlijk: door de textielindus trie is het dorp gesticht en groot ge worden, maar deze mededeling is niet volledig, wanneer men ook niet denkt aan de groei van het christe lijke organisatieleven in dit bij uit stek orthodox-protestantse dorp. Uit de nop manr korte historie van t r[jk met natuurschoon bedeelde dorv willen wij twee markante feiten lichten: de ontmoeting tussen Willem de Clerrn en de Engelsman Thomas Ainsworth in 1832 te Hengelo (O.) welke ontnweting leidde tot de stich ting van Niiverdal. en de merkwaardi- ae gold rush in 1907 toen honderden me zeef en schnn pewaoend de Nijver- daise berg te lijf gingen. Behalve vele Nijverdallers. die hierin duidelijk Gods leiding rien. zullen ve- len het een toevalligheid noemen, dat. toen op een zomermiddag in 1832 de 37-jarige Brit Thomas Ainswor*h In „Hotel de Zon" te Hengelo was mis moedig zat uit te rusten omdat hij zijn uitvinding hert weefgetouw met snel spoel niet kwijt kon. de grote Willem de Clercq van de Nederlandsche Handel maatschappij kwam binnenstappen Grote gevolgen Het gesprek tussen deze twee mannen had grote gevolgen: Nijverdal is eruit voortgekomen en in de gehele Twpntse textielindustrie begon een revolutie op het zebled van de produktie. Het directe resultaat van het gesprek was de spraak een textielfabriek te stichten De grote vraag was: waar?Alnsworth wees de plaats: daar waar de pas gelegde weg van Zwolle naar Almelo het riviertje De Regge kruiste. De N.H.M. ging ermee akkoord en op 14 mei 18.38 werd de eerste steen gelegd voor hel ma- gazlln. dat de goederen zou opslaan voor de N.II.M. bil de kruising van weg Regge. een eerste steen die tevens eerste steen voor bet dorp Nijverdal blijken. Groei Dit magazijn groeide tot een fabriekje, dat in 1840 door de gebroeders Salomon» uit Nordhorn (Duitsland) werd overge nomen Het bedrijf groeide, er werden arbeidskrachten aangetrokken uit Fries land, Drente en zelfs uit Holland, bedrijf bouwde huizen, scholen en slicht te fondsen voor ziekenhuis-- en sa riumverpleging. Erg best hadden de arbeiders hei in het begin niet. Maar dit heeft nimmer, zoals in andere plaatsen, tot stakingen .d. geleid. Niet onmogelijk is. dat dk te danken was aan de overwegend protea- tants-christelljke inslag van de bewoners. Reeds in 1872 werd de fabriek ..konink lijkThans maat het bedrijf deel uit van het concern van de Koninklijke Tex tielfabrieken Nijverdal-ten Cate N V te Almelo, welke onderneming na talrijke fusies thans beschik* over meer dan '2 000 werknemers en daarmee na de AKU het grootste textielbedrijf van Nederland is In 1907 klonk plotseling de roep: ,,Ei t goud in de Nijverdalse berg" V/ie dit het eerste heeft gezegd en waarom I* immer bekend. Was het misschien van wege het glinsterende zand? In ie-)er ge val werden velen gelokt door de ge dachte snel rijk te kunnen Worden' Met honderden tegelijk begonnen ze het zand n de berg te zeven. Al spoedig verrees er een goudzoe kerslogement, café-Budde, dat er thans nog staat. De stichter, de 83-jarige Budde. woont nu achter zijn zaak, die wordt gedreven door een familielid. Dit cafe en een villa die de naam Alaska draagt (naar het goudland Alaska) ziin de twee enige zaken, die nog aan de goudkoorts in Nijverdal herinneren. De Nijverdallers hebben het 125-iarig bestaan niet ongemerkt voorbij willen laten gaan. Goud Feest Er was een ten/toonatel'ling, waar heel oud weefgetouw werd gedemon streerd naast een supermodem getouw Er was de verkiezing vun de texMeiko ningin en de wedstrijd tussen het Ne derlands zaterdagelftal on de Almelose semi-profelub Heracles. Er was ook taptoe met o.a. de Limburgse Jager? Het schone Nijverdal. dat thans 15.000 inwoners telt en elk jaar gastvrijheid biedt aan zo'n 10.000 pensiongasten, heeft feestgevierd. Die feestviering is voorafgegaan door het opdragen van een mis voor de kleine groep rooms-katholleken en door ilank. diensten voor de overwegend protestantse groepen. En dat Is typisch NUverdals, want naast de textiel heeft de Blihel In de geschiedenis van dit Overijsselse dorp in het middelpunt gestaan. Bij Boerenleenbanken Groot spaaroverschot in juli De maand juli is voor de stichtingen Spaarbank van de banken aangesloten bij de Coöperatieve centrale boerenleen bank te Eindhoven en de Coöperatieve centrale Raiffeisen-bank te Utrecht in de regel een gunstige spaarmaand. De cijfers over juli geven een bevestiging van deze regel Ingelegd werd 201,4 min. terugbetaald 147.8 min., zodat he» spaaroverschot 53,6 min. bedroeg. Na januari, waarin een positief spaar saldo voorkwam van 59,4 min., is het spaaroverschot in juli het hoogste van de reeds verstreken maanden van 1001 Ten opzichte van het spaarresultaat in Juli van het voorgaande jaar. dat 47.8 min. bedroeg, is tevens sprake van een verbetering. Ook in de maanden januari tot en met juni van dit jaar kon een vooruitgang ten opzichte van de over eenkomstige maanden van 1960 worde» vastgesteld Per 31 Juli 1961 bedroegen dc spaargelden bij het georganiseerd landbouwkredietwezen 4.474,9 min. FAILLISSEMENTEN Qelg.-saflaan 13. cur. mr. J M Barents. Den Haag; L M Schröfer. Willem de Clercq- «'■raat 20, 'a-Gravenhage. cur. mr. A S Groen. 's-Gravenhage; J M Burger elektrotechni cus. Koekangestraat 90, 's-Gravenhage. cur. mr. J H Vl6ser, 'sGravenhage; A W var Stap. metselaar can achooratecnbouwer, 37, Wateringen, cur. mr. A A Eygenraam. Delft. VISSERIJ# EN MARKTNIEUW! KATWIJK AAN ZEE. 10 augustus - Vangstberiehten uit volle zee: KW 2—5 k. KW 5—40 k KW 9—34 k. thuisstomend). KW 25—13 k KW 163—45 k., KW 140—100 k KW 20—5 k KW 41—20 k KW 43— geen vangst. KW 44—3 k., KW 110—10 k.. KW 22—15 k KW 36-geen vangst. KW 70— 30 k.. KW 95—100 k. KW 151—35 k„ KW 163—70 k. KW 175—45 k.. trekkers: KW 7—25 k.. KW 4—85 k KW 74—40 k KW 82—70 k KW 176—105 k.. KW 75—25 K. Gemiddelde vangsten: Scheveningen 40 en Katwijk 31 kantjes. SCHEVENINGEN 10 augustus Totaal aan de markt 2653 kantjes, waarvan 92 groene haring, waarvan de prijs was vso 93— U0 per kantje. 1787 - Visserij IJMUIDEN. 10 augustus Besommingcr KW 8-12 870. KW 32—23 650. KW '.43-3n KW 187—7050. KW 76—2480. VL 1*1—134 SCH 27—16.820. LJMUIDEN. 10 augustus kg: heilbot 4.80—4, gr. tong 6—5.70. gr tong 5.50—4.80, kim. tong 4.80—4,10. kl. to l 4—3.20, kl. tong II 3. 4.80—3.90, zalm 7.50; per '..•—02. kim. schol kl schol II 64—28 schar 38. verse hari 23 2015.40. makreel 18.80—11.20. grm. schi makreel 40 klatan kabal- schelvis. 60 kisten wijting. 010 kg tong. 100 «SCHEVENINGEN. schol, 20 SCH 160—80 k. nog netten. SCH 180—15 k.. SCH 110—60 gisteren 170 k., SCH 120—gisteren 90 «CH 33343 k.. gistere k., SCH 3C2—10 k k_ SCSI 185—38 kJI RCH 34—70 k.. SCH 2—65 k. SCH 23—34 uit halve vleet. SCH 19—10 k.. SCH 33—nog mijl. SCH 43nog 125 mijl, SCH 52- eisteren 100 k.. SCH 55—gist SCH 60—giste- ciateren 138 k.. SCH 297—20 k SCH SCH 133—34 k.. SCH 189—geen vangst -^H 105thuisvarend SCH 50 netten, naar huls, SCH 303—weinig vangst,SCH 223—80 k.. SCH 314—nog 200 mill. SCH 39—70 k. nog - geen vsnest, SOH 201- 60 kantjes. Stunt van „Veilig Verkeer": f AIVI DE aandacht te vestigen op de zebrapadeq waar de voet ganger met ingang van 1 november ..heer en meester" zal zijn, heeft het Verbond voor Veilig Verkeer, samen met een grote schoenfabriek in het zuiden van hot land het plan op gevat op het trottoir witte voetstap pen te plakken, die naar de zebra- naden zullen leiden. Dc/.c voetstappen zullen bestaan ui; zelfklevende schoenzolen, waarvan da schoenfabriek er 100.000 aan het Ver- (Vervolg van pagina 1) liet vliegtuig was In vele stukken ge broken en lag op enkele kilometers af stand van de boerderij Holta op een moeltUk te bereiken terrein. Korte UJd later waren redding*- en berglngsploe- grn onderweg. Een Noor*e commissie van ondersoek U eveneena naar de plaats Overal in Europa, De landen van Europa, die In een kern- oorlog hoogstwaarschijnlijk de zwaarste Hedenmorgen werd vernomen, dat het verongelukte toestel met een motorsto ring te kampen heeft gehad. Een luitenant van de Noorse lucht macht heeft verklaard, dat de romp van het toestel tegen de bergwand is blijven hangen. Rondom de heuveltop liggen dc voorbereid op de bescherming van de burgerbevolking. In landen als Groot- z Britannic, Frankrijk, Italië en West- n Duitsland Is alles op papier weliswaar prachtig ln orde, maar goede sohullkel- j ders voor de burgerbevolking «Un er niet. In neutrale landen als Zweden en a Zwitserland is men op dit gebied veel verder. In de Sowjetunie ls er blijkbaar 1 jongens. „De aanblik is de vreselijkste die ik ooit gezien heb", aldus dc piloot, die veronderstelde dat de identificatie bijzonder moeilijk zal zijn. nog geen ogenblik aan gedacht schuilkel ders te bouwen. De regering acht dit of wel een hopeloze taak of gelooft niet in t de mogelijkheid van een kernoorlog. De grote centrale voor de bescherming De Shell onderzoekt thans hoe water in haar brandstoftanks op Biak kan zijn gekomen. Op maan dag 31 juli werd op Biak een DC-8 lijntoestel van de KLM. dat uit Sydney gekomen was, bijgevuld met 43 ton brandstof. Een deel hiervan bleek later uit water te bestaan. Dank zij de brandstofmeters van het vliegtuig, die zich bij het registreren de aangepompte hoeveelheid o.m. baseren op het soortelijk ge wicht van de vloeistof, ontdekte men een afwijking. Aanvankelijk verkeerde men in dc veronderstelling .dat de brandstofmeters zelf niet in orde waren, zodat deze aan een nauwgezette controle werden onder worpen. Zij bleken feilloos te werken Bij dc contróle der tanks, die volgens de persdienst der K.L.M. voor iedere vlucht De secretaris-generaal den Niettemin nemen deskundigen t beide partijen wel deel aan de ICDO- ïferentics. zoals een technisch sympo- den zal In sommige landen achter hel U*eren gordijn wordt het stellen van vragen over de plannen voor de bescherming van de burgerbevolking als spionage be schouwd. In die landen wordt echter over het algemeen weinig aandacht besteed aan het bouwen van bomvrije schuil plaatsen. geschiedt, kwam echter de oorzaak der afwijking tot uiting. Water heeft een hoger soortelijk wicht dan kerosine, het ls zwaarder. In iedere brandstoffentank vormt z t vochtige lucht wel wat water en vliegtuigen hebben dan ook onder aan de tanks een dop. waaronder het onder in de tank aanwezige water afgetapt kan worden. Toen men in Biak dit water wil de aftappen bleek tot ieders verbazing zoals gewoonlijk een heel klein beetje te voorschijn kwam, doch •n stroom water. Hoeveel precies is nog niet duidelijk, waarschijnlijk omdat hot mogelijk onige tijd een mengsel van water ei werd. De Shell in Den Haas rs van het water naar Nederland heeft laten brengen en deze thans bond ter beschikking heeft gesteld. Met rode letters zal op de zolen geschreven staan: „voorrang op de zebra (Boven dien zal in de hak de naam van da schoenfabriek gedrukt worden. Deze stappen zullen de laatste zijn die het Verbond neemt in een actie, dia de omschakeling van knipperbol naar zebrapad tot doel heeft. Men is reeds geruime tijd met deze actie bezig: aan de gemeentebesturen is kort geleden een bestelbiljet toegestuurd met een rijke keuze aan voorlichtingsmateriaal >or voetgangers en automobilisten. Ook de jeugd wordt op de hoogte ge bracht van de zebrapaden. De leerlingen de middenklassen krijgen een „loop. pas" uitgereikt met daarin een „fiets- visum". In die pas is een stukje zebra verborgen en aan de kinderen, die door onderlinge ruil een complete zebra weten te bemachtigun wordt een prijsje uitge- reikt. Voor de oudere jeugd heeft men een zebra-nummer van de jeugdver- keerskrant t* beschikking gesteld. Het publiek zal door de jeugd (voor- en van zebra-insigne) geholpen worden bij het oversteken en de voetganger die de paden foutloos weet te gebruiken, neeft dit insigne eveneens in het voor uitzicht vis 46. kim. schelvis 39. kl schelvis I 81 13. kl. schelvis H 42—26. wijting 25—'.0. ful 45—32 midd. gul 41— 29. k! gul 32- 1. haal 23—23. ham 36. poontjes 23: '.23 kg: gr kabeljauw 340-92. Aan' 3320 kisten. IJMUIDEN. 10 augustus Besommin KW 8—12.800. KW 32—13.600. KW 148—1 KW 187—7050. KW 76—2180. VXAARDUNGEN, 10 augustus Vlssei berichten. VL 56—8 k.. VL 70—13 k.. 78—15 k. thuisvarend. VL 84—thulsvarei VL 83thuisvarend. V 132—5 k.. VL 191 200 k. gisteren. VL 199-65 k.. VL 216-17 Marktprijzen tret'hsrlng groot 43.90—44 en ateurharlng 37.56. IHarktq BARNBVELD. i0 auguatua CoCp V luwse Eierveilihg. Weekaamoer ca. 1 050.1 stuks, waarvan 336.580 ln velling gebracht Handel: grote traag, kleli maal Prijzen (per 100 atuka)44-48 grq 7.30—8.33. 48-52 gram 8.47—10.45 52-56 Ri 11.25—13.22 56-60 gram 13.61—14.22. 6( gram 14.02—14.22 6468 gram 14.30—14.85. BARNEVELO, 10 augustus Eiervell SBE. Aanvoer 365.550 stuks, handel gre slecht, kleine vlug. Frijnen (per 100 s! 54-58 gram 12.50—13.50. 36-82 gram 11 13.85 62—65 gram 13.53—13.95 65-68 gri 14.01—16.17. 87-86 gram 16.17 eend 64-67 gram 8.829.61. 8-71 gram 9.11 BARNBVELD. 10 augustus JU Aanvoer 2 200.000 stuks, handel kalm. Pr zen (per 100 stuks): 60-65 gram 13.75—14, alg. prijs 13.95, kiloprijs 2.25 (basis 62 gi hennc-cleren 41-37 gram 7—13.35. kllopr 1.71—2.34. RARNEVELD. 10 augustus n™ ^normaa fkulk* slachtkippen 1.3 BARNBVELD. 10 augustus zeugen 375550. GOUDA MO augustus Kaasmarkt. Ai del 1 DELFT, 10 augustus Veemarkt. Aa voer: 1 nuchter kali, 228 varkens, w gen Prijzen per stuk: drachtige ze —500. magere varkens per kg lev< 1.902.10. biggen 626772. lopers Handel: varkens en biggen matig. LEIDEN. 9 augustus Groen' aardappelen 12—15. andijvie 7—12. augurk 30—105, snijbonen 85—130. sUmboi kroten 1622. gekookte kroten 40J M 4.50—12. groene kool 19—23. postelein 6— prle 2535. spinazie 12—24. komkommers tomaten 20—50, uien (drielingen) 25—40, middellijn 12.70—12.90, Wem grof 11.90. loenen 45—120. peralken 12—38, bloemkoo —42, komkommers 8—24. sla 3.50—6-.30 bt peen 3019. KATWIJK AAN DEN RIJN. 9 august Groenteveiling: waspeen (per kist) 2,80—4.20. AH 2.10—4.90 BI 4.90—6.30. bloe: 100 i 5990. prlns« stuks i 2.40—6.90. snijbom senbonen 66. groene 7—16. spitskool 33. uien (per kist) 1.90—2J kroten (per 100 bos) 12, Idem 1.20—3.60. pootuien (per kist) 1.40 (per 100 stuksI 12— r export werd verkocht, blow 15—22, Frei 12, Segctum 6—13. Dahlia's 10—32, Zlnnii 1—10, Gladiolen 16—36 per bos; Dcllghtsli 8—9. Regalia 0—10, White Hope 812, Mlgi 16. Breltner 15—17 per stuk; Am. 2—8. Babyrozen 6—14. Super Star \i 1 DE na d< 17 84 moge gesp gerei en B lijk i mini: verm Russ leder hun van snel houd sies den He eens van i zulle eenk dat over een deur wooi 3 au Ooi dreig het v geval hulde valt zal s Rom Bij dc voetstappen vallen al deze ae- tles echter In het niet. Men zal trach ten de padvinders In te schakelen voor net opplakken, dat in de nacht van 31 oktober op 1 november zal gebeuren.! 15—1". rabarbei Al met al houdt deze ..zolen-affaire" I Io5'2.It001 .i?6-tomaten 23rode Ri geen onaantrekkelijke reclame In voor lr8'ÏÏ'--!nU^?.,}en-.33n3e'„.,l,.ss!iybo.nen. ROELOF ARBNDSVEBN. 9 augustus kropsla 3.50—6.50 postel, fit- i is—", rabarber 6—7. aardappel ■e"| bloemkool 26-36. tomaten 25-4*. de schoenfabriektemeer daar de op iedere voetstap te lezen is. In ge meenten waar een filiaal van de fabriek gevestigd 1», zullen de voetstappen in de eerste plaats komen. Voor verschil lende gemeenten werd deze openlijke reclame te bar en zU hebben daarom geen toestemming voor het plakken ge- «i talen nrenjen en ne;e titans ,n toonden ilch daaretv haar laboratorium onderzoekt, scha: datbestelden vele so- het 3000 a 4000 liter is geweest Op het vliegveld van Biak heeft de j Shell sinds een jaar een Installatie in gebruik met ondergrondse brandstof- Q. tanka. Van die lank, uil lopen bulten mi cuc mnits uil lopcu uuiicn het platform, waardoor de brand- J°li stof naar de vliegtuigen kan worden ge pompt zonder gebruik van rijdende tankauto's. Kortgeleden was aan dlc In stallatie een nieuwe „arm" gebouwd. Uiteraard stelt de Shell een uitge breid onderzoek in. De nieuwe buis was tevoren aan een diepgaande controle on derworpen. waarbij brandstof „doorge voerd" was zoals de technische term luidt. Er is gesuggereerd, dat er wellicht ergens in een der ondergrondse tanks ol buizen een lek ontstaan is, waardoor tanks zou zijn binnen- de Shell in Den Haag acht dit vooralsnog onwaarschijnlijk Hoe er water ln dc tanks ls gekomen, wanneer uit het onderzoek zou blijken, dat het geen grondwater is, is voor de Shell een raadsel. Naar de pcrsaicnst van de K.L.M. ver klaarde heeft het gebeurde geen gevaar met zich gebracht aangezien de normale controle der brandstofvoorraden zodanig is dat hei uitgesloten zou zijn dat vliegtuig zou opstijgen het enig water n zijn brandstof. 72. stek 25—32. dubbele stambor. Extra kamp voor vluchtelingen de steeds aanzwellende atroom vlua telingen uit Oost-Duitsland te kunn«) verwerken. Er zijn geen te-kenen dat 1 aarrtal vluohtelingen minder wordt, dag worden er nog steeds gemiddeld 5 geregistreerd. Autoriteiten in West-F lijn zeiden vandaag dat men er c. denkt een vluchtelingenkamp in S3ri bostel bij Hamburg te heropenen huidige faciliteiten zijn toereikend i wij moeten ons op het ergste voorbenj den", zo werd verklaaird. GEVRAAGD: centrale verwarmingsmonteurs en hulpmonteurs Lonen volgen* werkclaiaificatic Melden tot 5 uur A. E. v. d. VOET ZN Zoeterwoudseweg 11 Lelden Telefoon 23492 I Gevraagd: nette meisjes en ENIGE LEERLINGEN, vanaf 15 jaar voor verschillende afdelingen. P. A J. VAN POOT A CO. 46 lammermarkt 46 Lelden INIEUW ZEELAAUS LAMSVLEES Speciale recleme, per 500 gr. m. kl. b. ct. TrClXPkjr LANGE MARE 90—94 Alteen verkrijgbaar bij CuiVtM J HOGEWOERD 19 Gevraagd een aankomend kantoorbediende voor constructiebedrijf te Leiden. U.L.O. diploma strekt tot aanbeveling. 5-daagse arbeidsweek. Sollicitatie te richten onder No. 1858 bureau van dit l in pakken van 5 kg 75 cent per pak Afgehaald aan ons bureau Steenstraat 37. Cafetaria's hebben goede betrekkingen te bieden VERKOOPSTERS BUFFETBEDIENDEN Salaris naar gelang van leeftijd en ervaring voor vrouwen tot 00 p.w en voor mannen tot 78— pw plus volledige kost en vrije unlform- kledtng. Aanstelling voor enkele dagen per week <of gcd. weekends) is mogelijk Inlichtingen worden gaarne verstrekt door de gérants van Ruteck's Cafetaria's te Amsterdam. Kal- verstraat 4244 en Nieuwendijk 108; Haarlem. Kruisweg 22—24. Leiden. Stationsweg 7—17; Den Haag. Spuistraat 13; Utrecht. Leldseweg 8: Arnhem. Grote Oord 7 en Ketelstraat 1. Geldig van vrijdag tot vrijdag Op onze afdeling CONSTRUCTIE hebben wij nog plaats voor BEKWAME CONSTRUCTIE-BANKWERKERS alsmede AANKOMENDE- cn LEERLING CONSTRUCTIE-BANKWERKERS Lonen volgens werkclassificatie Melden tot 9 uur A. E. v. d. VOET A ZN Zoeterwoudseweg 11 Lelden Telefoon 23492 LUNCHSCHOTEL bestaand* uit: Bacon Runder Rookvl*«s Berliner Leverworst 200 gram frt-v-jjitezi (sasi (mla D.z. wonf.n „W g..Jy.r,.trJ I Cbocopatta Per po* Per snettift naar de vierde. zelfbediening levensmiddelen VROOM&DREESMANN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 4