ïlicumc £cifcsrl)« ÖTourant
Chroesjtsjef wil de
atmosfeer zuiveren
Commentaar
Kippen leggen meer in het donker
NIEUWS in één oogopslag
Waarschijnlijk 50.000
doden in Angola
Ruimtevaarder beloond
met partij lidmaatschap
TWIN!
DINSDAG 8 AUGUSTUS 1961
KANTORENSteen straat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
POSTREKENING: 58936.
KLACHTENDIEN ST bezorging 18—19 u.
ABONNEMENTEN7,50 per kwartaal;
2,55 per maand: f 0.59 per week
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
CHRISTELIJKJiATIONAAL DAGBLAD
„Stantviiticli it fheblctra
u|n her! ia D^ijeaspotT
Tweeënveertigste jaargang no. 12215
P.T.T. vooruit
en achteruit
Zie pagina 6
In een radio- en televisierede heeft premier Chroesjtsjef het
Westen tot onderhandelingen opgeroepen, maar tegelijkertijd
laten doorschemeren, dart de Sowjetunie wel eens de sterkte
van haar troepen aan de westelijke grenzen kan opvoeren. In
het Westen beschouwt men de rede over het algemeen als vrij
gematigd.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dean Rusk,
heeft de vandaag in Parijs vergaderende NAVO-raad voorge
steld de NAVO-strijdkradhten op volle sterkte te brengen door
75.000 tot 80.000 man daaraan toe te voegen, mitsgaders wapens,
uitrustingen en transportmiddelen.
Het proces-Eichmann is vandaag voortgezet met het requisitoir.
De procureur-generaal vergeleek de beklaagde met Adolf Hit
ler.
Volgens het Amerikaanse blad Newsweek zouden de laatste tijd
bij gevechten in Angola tussen Portugese troepen en inheemsen
zeker vijftigduizend mensen om het leien zijn gekomen.
President Tsjombé van Katanga zou bereid zijn actief deel te
nemen aan het ontwerpen van een nieuwe grondwet voor ge
heel Kongo om daarmee te bereiken dart hij in ieder geval een
deel van zijn eisen kan verwezenlijken. Gizenga heeft de post
van vice-premier in het kabimet-Adoela aanvaard.
Met ingang van 14 augustus zal de voorbereiding en uitvoerdn
van de tweede postbestelling op maandag tot en met donder
dag in aansluiting op de eerste bestelling plaatsvinden. Dit is
een gevolg van de toenemende schaarste aan personeel.
De Stichting van de Arbeid heeft staatssecretaris Rooi vink ge
adviseerd een verdere aanpassing van de vrouwenlanen aan die
van de mannen geleidelijk te doen verlopen. Over de mate
waarin deze aanpassing moet geschieden is de stichting ver
deeld.
Van de ballet-concentratie komt (tenminste dit jaar) niets te
recht. De Haagse gemeenteraad gooide gisteren roet in het eten
door het voorstel van B. en W. om subsidie aan het Nationaal
Ballet te verlenen, te verwerpen.
p*-
Anders
ook beter
DIT is een tafereel uit
New York, stad
waar de zomer blijkens
deze foto zich heel an
ders laat aanzien dan bij
ons. Het is er heet, druk
kend en benauwd heet,
zodat ieder wiens werk
(en portemonnee!) het
maar even toelaat de
stad ontvlucht.
Zo heet dat de politie
agenten zich ontfermen over
de grote-stadsjeugd die niet
de kans heeft weg te gaan:
door de brandkranen open
te draaien komen er langs
de trottoirs kleine meertjes,
waarin het voor deze kin
deren even heerlijk spette
ren en schetteren is als in
welk luxueus zwembad ook.
Ongehinderd door het vei*
keer dat in deze brede ave
nues zijn weg zoekt om de
plassen heen.
Zo kan men enerzijds met
een zekere afgunst naar
deze foto kijken want de
zomer bij ons is heel wat
minder uitbundig met haar
warmte, anderzijds hoeft
een tafereel als dit zeker
geen jaloersheid op te wek
ken. Het demonstreert te
duidelijk dat het aan de
andere zijde van de oceaan
ook niet alles goud is wat
er blinkt. Onze op cijfers
gebaseerde overtuiging dat
haast iedere Amerikaan een
auto heeft, haast iedere
Amerikaan een televisie
toestel en een koelkast
heeft, brengt ons in de ver
leiding dat woordje haast
te bagatelliseren. Nu maar
afgezien van de diepere
vraag of auto en televisie
en koelkast voorwaarden
zijn om gelukkig te leven
de realiteit is dat een
stad als New York zijn
sloppen kent net als iedere
stad ter wereld en dat daar
kinderen opgroeien die men
in letterlijke zin de bena
ming asfaltjeugd kan geven.
Misschien zijn wij wat te
snel geneigd om iets dat an
ders is ook maar direct als
beter te bestempelen. Dat
gene waarmee men ver
trouwd is geraakt, waar
deert men vaak minder dan
slechts zeer oppervlakkig
kennis heeft kunnen ne
men. Is het in sommige
kringen ook niet zo met de
christelijke pers? De krant
waarmee men is opgegroeid
wordt dan opzij gezet voor
een andere. Waarom? Het
antwoord pleegt te zijn:
„Nou ja, die christelijke
krant
Bij zulke mensen kunt u
met de bon terecht. Want
al spoedig komen ze tot de
ontdekking dat die christe
lijke krant toch wèl een heel
goede krant is, die beter in
hun levenssfeer past dan
welke andere krant ook.
Probeer het maar!
(naam)
(straat)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing b).
(straat)
(wonlngplaab)
Ds. Martin Niemöller
zwaar gewond bij
auto-ongeluk
De bekende Weslduitse predikant Mar-
.In Niemöller is gisteren in Jutland
(Denemarken) met een auto legen een
boom gereden. H(j werd zwaar gewond,
zjjn vrouw kwam om het leven. Niemöller
Is nu 69 jaar. Tijdens het bewind van
Hitler heeft h(j acht jaar in een concen
tratiekamp gezeten. Hij 13 lid van de
centrale commissie van de Wereldraad
van kerken. De predikant werd ernstig,
doch niet levensgevaarlijk gewond.
Hij was in het ziekenhuis^van Apen-
rade nog steeds buiten bewustzijn. HIJ
heeft verwondingen aan het hoofd opge-
In de auto zaten ook de huishoudster
Dorothea Schulz, die eveneens om het
leven kwam, en een zevenjarige klein
zoon van Niemöller, Martin von Klewitz.
die ongedeerd bleef.
PREMIER CHROESJTSJEF heeft gisteravond een beroep gedaan op de
regeringen van Amerika, Engeland en Frankrijk om „oprecht plaats
te nemen aan de conferentietafel om de atmosfeer te zuiveren". Hij deed
dit in een radio- en televisierede van vijfentachtig minuten, die hij op
ernstige toon uitsprak. Hij liet het overigens niet bij het beroep op de
westelijke mogendheden. Tevens dreigde hij: „Het kan zijn dat wij in de
toekomst de numerieke sterkte van ons leger aan de westelijke grenzen
zullen moeten vergroten door divisies uit andere delen van de Sowjetunie
te verplaatsen. In verband hiermee zullen wij wellicht een deel van de
reservisten moeten oproepen om gereed te zijn voor alle eventualiteiten".
De Russisohe premier haastte zich hier
aan toe te voegen, dat dit slechts tegen
maatregelen zijn, daar de Verenigde
Staten dreigen een oorlog te beginnen
De socialistische landen zijn daarentegen
geïnteresseerd in het scheppen van „on
overwinnelijke belemmeringen" voor een
nieuv.-e oorlog, zo zei hij verder. Voors
hands zouden het Centrale comité van de
communistische partij en de Sowjetre-
gering van menig zijn, dat er geen nood
zaak was meer gelden aan de versterking
van de strijdkrachten te besteden. „Wij
zullen het volk geen onnodige opoffe
ringen opleggen", aldus Chroesjtsjef. In
geval van een „imperialistische" aanval
bezit de Sowjetunie echter de middelen
Met napalm tegen inheemsen:
HET aantal doden in de rassen-
oorlog in Angola „een strijd,
die de Mau Mau opstand in Kenya
tot een onbelangrijke bendenoorlog
maakt" is vermoedelijk reeds geste
gen tot 50.000.
Amerikaanse en Europese missio
narissen, die enkele van de Portugese
aanvallen gezien hebben, beschuldigen
de kolonisten van grootscheepse wreed
heden. De koloniale regering heeft
bataljons geregelde troepen uit Por
tugal laten komen die gesteund
worden door vliegtuigen.
„Wat daarop gebeurde", aldus een ver
slag, dat gebaseerd is op de berichten
van Newsweek's correspondenten, „ls
onmogelijk met zekerheid te beschrijven
aangezien verslaggevers geen toestem
ming kregen de troepen te vergezellen
Aangezien echter Portugese jagers dorp
na dorp beschoten en soms napalm ge
bruikten is het aantal doden waarschijn
lijk reeds tot 50.000 gestegen. Ruim
128.000 Afrikanen zijn naar Kongo ge
vlucht, waar hun toestand een welspre
kend bewijs vormt voor de blindelings^
Portugese luchtaanvallen
Inmiddels heeft de terreur zich ook
tot de zuidelijke provincies uitgebreid
Daar heeft de geheime politie, de Pide
(Policia Internacional Defensa do Es-
tado) het heft vrijwel in handen. De in
grijze uniformen gestoken manschappen
van de Pide trekken voor zonsopgang
uit op razzia's waarbij Afrikanen afge
ranseld en gearresteerd worden. „Af
grijselijk beestachtig" heeft een mis
sionaris dit genoemd.
om niet alleen de V.S. een verpletteren
de slag toe te brengen, maar ook om
„de bondgenoten van de aanvaller bul
ten gevecht te stellen en de Amerikaanse
militaire bases in de gehele wereld uit
te schakelen"
De premier herhaalde vervolgens zijn
oproep een vredesverdrag met Duits
land te sluiten. „Niet mag worden toe
gestaan, dat West-BerlUn een tweede
Serajewo wordt", verklaarde h(j. (De
moord op aartshertog Ferdinand in Se
rajewo leidde, zoals men weet, tot de
eerste wereldoorlog).
Overigens wenste hU niet de toegang
tot Berlijn te ontzeggen en een blokkade
van West-Berlijn noemde hij zelfs uit
gesloten.
Chroesjtsjef loofde president Kennedy
voor diens verlangen gewapend conflict
te voorkomen, maar hij zei zich af te
vragen waarom de Amerikaanse leiders,
als zij beseffen wat een moderne oorlog
betekent, de atmosfeer op een kookpunt
brengen, zoals Kennedy in zijn red»
gedaan heeft".
SCHERPE AANVAL
Chresjtsjef richtte een scherpe aanval
op West-Duitsland, dat hy een staat
noemde die door oude militaristen
wordt beheerst. „In de afgelopen tien
(ZIE VERVOLG PAGINA 6)
Het is gewoonte, huiselijke
plaatjes van helden te versprei
den. Rusland doet daar trouw
aan mee, en zo ziet heel de t
reld vandaag record-ruimte
vaarder majoor Gherman Titof,
26 jaar oud, terwijl hij lang
vóór zijn ruimtereiszijn 24-
jarige vrouw Tamara Vasilyev-
uit een boek voorleest. Iets
van Jules Verne
Twee arbeiders werden gistermiddag gedood door de kracht van een
ontploffing in de fabriek van de Compagnie néerlandaise de l'azote in
Sluiskil. In het gasgebouw sprong een ketelkop. Het gevaarte werd
honderd meter in de lucht geslingerd en belandde bovenop een gaselot-
pijp van 60 meter hoogte (rechts op de foto)
Majoor Gherman Stepanowitsj Titof.
de tweede Russische ruimtevaarder,
zal voor zijn vlucht van ruim vijfen
twintig uur buiten de dampkring van
de aarde beloond worden met een hel
denintocht in Moskou en het lidmaat
schap van de partij.
Direct na zijn behouden terugkeer op
aarde, hij landde in een vooraf aan
gegeven gebied op circa 700 km ten zuid
oosten van Moskou heeft Titof een
telefoongesprek met Chroesjtsjef ge
voerd, waarin de premier hem een
groots welkom in de hoofdstad beloofde.
Voorts bleek dat Chroesjtsjef meen
de dat de uren doorgebracht in hel
ruimteschip Wostok-2 als jaren kon
den tellen zodat de proeftijd als kan
didaat-lid van de communistische par
tij wel als geslaagd kon worden be
schouwd.
Terwijl Titof zioh op een afstand
circa 200 kilometer van de aarde
sliep, (hij sliep een half uur langer dan
op het programma stond) deed zijn 24-
jarige vrouw Tamara geen oog dicht. De
Russische televisiekijkers konden op him
scherm zien, hoe zij bleek en gespannen
bij de radio op het laatste nieuws zat te
wachten. In zijn telefoongesprek met
Chroesjtsjef zei Titof dait zijn vrouw
aanvankelijk niet erg was ingenomen
met zijn ruimtevlucht, doch dat zij later
toch had ingestemd. Chroesjtsjef vond
deze aarzeling, gezien de gevaren die er
u eenmaal aan verbonden zijn, begrijpe-
jk en menselijk.
Blijkens een ooggetuigeveralag van de
start, droeg Titof een oranje ruimrtepak
met de letters USSR erop. Bij de start
:n leden van de Sowjet-regerings-
Z'KZmm
jemtv halve Mwe!
N.V. Tabaksfabriek J. Cruno*Nijktrk
r ruimtevaart en
staande deskundigen aanwezig.
De eersten die Titof bij zijn terugkeer
begroetten, waren enkele boeren. De
Wostok kwam bij de landing in
graanveld terecht waar zij aan het werk
Zij omhelsden hem en hielpen
hem zijn zware ruim bepak uittrekken.
Titof vertelde hen dat hij vanuit de
ruimte duidelijk de meren, bossen en
velden had kunnen zien. Op de vraag of
hij zich niet eenzaam had gevoeld ant
woordde hij: „Ik was niet alleen, mijn
vlucht werd gevolgd door Chroesjtsjef
i het gehele Sowjet-volk."
Vanuit de boerderij waarbij hij geland
was, telefoneerde Titof met Chroesjtsjef.
Nadat hij zioh wat had opgefrist vertrok
hij met een inmiddels gearriveerd vlieg
tuig naar de plaats waar
vermoeienissen kon bekomen en onder
zocht zou worden.
Vijf arbeiders
omgekomen op
V.S.-raketbasis
Zeker vijf arbeiders zijn omgekomen
acht gewond doordat gisteren op de
nieuwe lanceerbasis voor Titan-raket-
ten by Denver een reuzendeur omviel.
De deur weegt 57 ton en dient voor het
afsluiten van een lanceerinstallatie. De
arbeiders waren bezig de deur aan te
brengen.
^HROESJTSJEF, bijzonder sterk staan
de na het jongste opmerkelijke suc
ces in de ruimtevaart, heeft voor zijn
rede van gisteren weer het burgerpak
aangetrokken. Fen vorig maal was hij nog
in officiersuniform, rijk behangen met de
coraties, op het televisiescherm versche
nen. De uniform was nu afgelegd.
Mocht het symbolisch heten? In elk ge
val lag nu het accent op het pleit voor
overleg. Helaas echter was het nog altijd
een negatief pleidooi. Want nog steeds
zoekt men in de betogen van Chroesjtsjef
tevergeefs naar positieve suggesties om
uit de impasse, waarvan hij het bestaan
zelf aan de orde heeft gesteld, te geraken.
Billijk kan nicn dit standpunt niet noe
men. De regeling van Berlijn is destijds
samen met Rusland ontworpen. Rusland
was, en Is. een der partners.
Chroesjtsjef is allengs tot de overtui
ging gekomen, dat de regeling niet deugt.
Maar het is nu van de anderen, dat hij
een oplossing eist. De omstandigheid, dat
hij thans formeel van overleg rept, kan
hieraan niets veranderen.
Misschien moet men hierin een symp
toom zien van het communistisch spraak
gebruik, dat zo geheel anders is dan dat
van de vrije wereld, waardoor de com
municatie van het gesprek zo bij uitstek
moeilijk is.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken heeft daarvan onlangs enige
markante voorbeelden gegeven. Voor de
Russen, zei hij, is „vrede' een uitdrukking
geworden om datgene aan te duiden wat
dienstig is aan hun wereldrevolutie. Alles
wat aan deze expansie in de weg staat
heet „agressie".
Luidruchtig beveelt Rusland de „zelf
beschikking" aan, maar dan alleen voor
gebieden die zich niet bevinden onder
communistische overheersing. En „neutra
liteit" wordt dan een weide, die men laat
opgroeien om er later zelf te kunnen
grazen.
Of dan het overleg achterwege moet
blijven? Allicht niet. Elke mogelijkheid
tot gesprek moet worden aangegrepen.
Toen Chroesjtsjef enkele dagen geleden
zijn blauwdruk van de communistische
toekomst, zijn marxistische, eschatologie,
ontvouwde, was reeds duidelijk, dat hij
gedachten aan oorlog wil verdringen.
De deur tussen Oost en West is nog niet
in het slot. Overleg is datgene, waarop
Chroesjtsjef ook nu heeft aangedrongen.
Hij zal het Westen ertoe bereid vinden.
Waartoe hij het niet bereid zal vinden is
tot een knieval voor dreigementen.
CltlTA)
J!£EN DEPRESSIE, die gisteren de Golf
van Biscaye naderde, diepte zich de
afgelopen nacht aanzienlijk uit en koer
ste vanmorgen naar Engeland. Het re-
gegebied van de storing bereikte van
morgen ons land.
Aan de zuidkant van de depressie ont
wikkelde zich een randstoring, die boven
het Engelse kanaal een storm tussen
zuidwest en west veroorzaakte.
Het stormveld breidde zich vanmorgen
uit in de richting van het zuidelijke deel
van de Noordzee.
Na het passeren van de randstoring
stroomt weer koelere onstabiele lucht
naar ons land, waarin morgen enkele op
klaringen maar ook hier en daar enkele
buien zudden voorkomen.
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Wisselende bewolking met hier en daar
enkele buien. Ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag. Matige tot vr|)
krachtige en langs de kust aanvankeiyk
nog krachtige tot harde wind tussen west
en zuidwest.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Strandvenvachting
Stormdepressie trekt van Engeland
naar de Noordzee met enkele actieve
ouien en tijdelijk een stormachtige wind
langs onze kust. Morgen afnemende wind
met opklaringen met op enkele plaatsen
nog 'n bul mogelijk. Temperatuur 18 19
graden, zeewater 17 graden.
Tendens: langzaam dalend.
ZON EN MAAN
Woensdag: zon op 5.13, onder 20.17 uur;
•naan op 3.17, onder 19.06 uur.
Nieuwe maan 11 augustus.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
W 1
Temeer, i
Station
ceitaldb If
|St
4i jJjïU
Si IbIIës11.
Zd.-L.lmb
Helsinki
Stockb.
'J'WAALF Italiaanse ge
leerden zijn gisteren met
een groot assortiment die
ren in een duistere grot af
gedaald, waar zij de komen
de maand het antwoord op
de volgende vragen zullen
trachten te vinden: 1. Waar
om leggen k'ppen in het don
ker meer eieren? 2. Waar
om kraaien hanen bij het
aanbreken van de dag in
een donkere grot waar de
zonsopgang niet te zien is?
3. Geven koeien onder de
grond meer melk dan in de
open wei? 4. Hoe lang kan 'n
mens in volslagen duisternis
leven, voordat hij kleuren
blind wordt?
De expeditie van geleer
den en studenten van de uni
versiteit van Turijn heeft
zich in de Frabosa Sottana-
grotten geïnstalleerd voor
een verblijf van zevenhon
derd uur. Het Italiaanse le
ger heeft de expeditieleider,
prof. Silvano Maletto, voor
zien van tenten, slaapzak
ken, honderden ponden
voedsel en apparatuur voor
het meten van atoomstra
ling.
Boeren uit de buurt heb
ben de ondergrondse ark
voorzien van een collectie
dieren: een koe, een schaap,
een paar kuikens, een haan
etc. De geleerden hebben
verklaard, dat de resultaten
een verrassing zullen zijn
voor de kippenfokkers, die
elektrisch licht in de rennen
hebben laten aanleggen om
de kippen wakker te houdeD
en zo de eierproduktie op te
voeren.
De haan heeft elke dag
bij zonsopgang gekraaid,
hoewel er geen glimpje zon
licht in de grot doordringt
en de kippen gingen prompt
bij zonsondergang op stok
hoewel er geen licht is
om het verschil tussen dag
en nacht aan te geven. Maar
de leg was nog verrassender:
Volgens de geleerden hebben
de kippen sinds zij hun duis
tere leven begonnen meer
eieren gelegd dan zij norma
liter plachten te doen.
MUM
O 11 0.1