Jlieutue geihsctje ÖTourant om aarde Rus 17 maal en ve goed doorstaan Gewichtloosheid 1,5 keer afstand aarde tot maan Handbesturing zonder mankeren Ononderbroken radio- TV-contact Voor ruimtepiloot TITOF ging vele keren op één dag de zon op Kwestie van vernuft Chroesjtsjef naar Berlijn Luchtbrug kan leiden tot een kernoorlog NIEUWS MAANDAG 7 AUGUSTUS 1961 POSTREKENING: 58936. KLACHTENDIEN STbezorging 18—19 u. ABONNEMENTEN7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; f 0,59 per week. ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter Familieberichten f 0,18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting! Tweeënveertigste jaargang no. 12244 CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD „Staatvasticf) is gbeblmn tngn hert in ttgfyeaspott" Vluchtrecords: pag. 1 en 5 pag. 5 DE RUSSISCHE RUIMTEVAARDER H. Gherman Titof, die zondagmorgen vroeg in de Wostok II werd gelanceerd voor een langdurig verblijf in de ruimte, is vanmorgen omstreeks zeven uur veilig ge land in een tevoren nauwkeurig bepaald gebied. Titof, die ruim zeventien omwentelingen heeft gemaakt, de zon vele keren heeft zien op- en ondergaan, heeft ge geten en geslapen, verkeert in blakende welstand. Tij dens zijn ruimtereis heeft hij regelmatig boodschappen MAJOOR TITOF is neergekomen in het gebied van Saratof. Radio-Mos kou onderbrak zijn gewone uitzendingen om het nieuws bekend te -naken. Eerbiedig luisterden de inwoners van Moskou, geholpen door be- eidwillige automobilisten die hun autoradio's op maximale sterkte afstel en. Bijzonderheden over de vlucht zijn nog niet bekendgemaakt. Men eemt evenwel aan dat de raket aan valschermen is gedaald. naar de aarde geseind en opdrachten ontvangen. In d. bekendmaking van de landing werd gezegd, dat Tito 25 uur en 18 minuten in de ruimte is geweest. Hij heef meer dan 700.000 kilometer afgelegd. Voor iedere om wenteling had Titof ongeveer 88 minuten nodig. He! nieuws van de lancering en de terugkeer heeft eeD enorme indruk gemaakt in Moskou en in de gehele wereld. pegeven: er moest een *jr vuurtoren komen er gens aan de Deense zijde van de Sont, niet op de vaste wal maar op een ondiepte. Bouw ter plaat se had zeer grote bezwa ren en dus kreeg een fir ma in het Zweedse Gote- borg opdracht in Gote- borg zelf de hele complete vuurtoren te bouwen Toen de toren als een mooi brok beton daar stond aan de Zweedse kust. bleek het vervoer per schip moei lijker uitvoerbaar dan men gedacht had. Het principe van de oplossing: als de to ren niet op een schip kan. moet de toren zelf schip De toren werd gemon teerd op een grote, slechts met lucht gevulde tank. Hoe groot de tank moest zijn ten opzichte van ge wicht, hoogte van de toren enz. werd uitgerekend. En toen het hele geval inder daad in evenwicht bleek, is men gaan varen. De vuurtoren staat nu veilig en wel op zijn plaats. Alle maal een kwestie van ver nuft. Leer er deze wijze les uit: gegeven dat u ook wel eens de bon hieronder wilt in vullen. Gegeven ook dat de mensen zich niet bij u ko men aanmelden het is niet moeilijk om een nieu we abonnee op ons blad te winnen, maar het is ook weer niet zo dat ze in rijen bij u voor de deur staan. De oplossing is dezelfde als die van het vuurtoren- vraagstuk: u zult naar de adspirant-abonnees toe moe ten. Meestal zullen dat uw vrienden of kennissen zijn, die u toch van tijd tot tijd spreekt. Breng dan onze krant eens ter sprake: een goed woord te juister tijd gesproken is ook hier het heilzame middel. Betaling geschiedt per week/ maand/kwartaal/per giro. (Doorhalen wat niet van toepassing ls). Als bewijs van dankbaar heid uwerzijds, ontvang ik graag bet boek „lip-Parade" op onderstaand adres: De eerste mededeling over de lan- ?ring van de Wostok II kwam gister- norgen om tien over half negen, een •jur en veertig minuten nadat het ruim teschip met aan boord majoor Titof, de reis was begonnen. Radio-Moskou maakte toen voor het eerst melding i van de geslaagde lancering en dat ge beurde juist op het moment, dat Titof, vliegend boven Russisch gebied, een boodschap uitzond voor premier Chroe- sjtsjef. Radio-Moskou omschreef het doel van deze ruimtevlucht als volgt: „Het bestuderen van de invloeden van een langere vlucht in een baan om de aarde op het menselijk lichaam, alsmede van de invloeden van een terugkeer naar de aarde op het lichaam, evenals de be studering van het vermogen van een mens om werk te verrichten in een ge handhaafde toestand van gewichtloos- Het gewicht van de Wostok II was 4731 kilogram, zes kilo meer dan het ruimte schip, waarmee majoor Gagarin -zijn ruimtevlucht heeft gemaakt. Het o. m. voorzien van drie ramen, waardoor Titof naar buiten kon kijken: Hij heeft vele keren de zon zien opkomen en ondergaan. Bij elke omloop ging de Wos tok II korte tijd door de schaduwkegel van de aarde. De Russische geleerde Nikolia Bar- basjof kon dan ook met het volste recht verklaren: ..Titof is de eerste man die de zon meer dan één keer op een dag heeft zien opkomen en ondergaan" De Wostok II heeft op zijn omwente lingen rond de aarde banen beschreven, die overeenstemmen met de vooruit be rekende. De grootste afstand van het aardoppervlak bedroeg 257 kilometer, de kleinste 178 kilometer. Doordat de baan wat nauwer was dan die van Gagarin in april jl. werd de omloop in iets korter tijd volbracht, nl. in 88 minuten en 36 seconden tegen 89 minuten en 6 seconden voor Gagarins ruimtevaartuig. Duymaer v. Twist lieden overleden (Van een onzer redacteuren) Vanmorgen is in zijn woning aan de Raamweg 7 in Den Haag luitenant-gene raal L. F. Duymaer van Twist op 96- jarige leeftijd overleden. De heer Duymaer van Twist, die 45 jaar lang lid van de Tweede Kamer is geweest en tot voor kort nog lid was van het hoofdbestuur van de Gerefor meerde Bond in de Ned. Hervormde Kerk, was verleden week ziek gewor den. Vanmorgen kwam nog vrU onver wacht liet einde van deze bekende fi guur, die in het verleden zo'n belang rijke plaats op het terrein van kerk en slaat heeft vervuld. (Voor een levens beschrijving zie men pagina 7.) Kort voordat de 26-jarige majoor Gher man Stepanowitgj Titof zijn ruimtereis begon, legde hij een verklaring af, die later door Radiio-Moskou wereldkundig werd gemaakt. Tibof zei o.m. tegen zijD „beste kameradien en vrienden"; „Ik heb de eer een nieuwe ruimte vlucht te maken. Woorden zijn niet toereikend om het geluk en de trots die mij vervullen tot uitdrukking te brengen. Men heeft mij een eervolle en verantwoordelijke taak toever trouwd. Ons machtige vaderland heeft prachtige ruimteschepen, die in naam van vrede en vooruitgang van Sowjet- ruimtehaivens vertrekken. Ik dank de Sowjet-geleerden, de ingenieurs, de technici en de arbeiders die de Wostok H hébben gebouwd en gereedgemaakt voor de vlucht. Mijn grote vriend Ga garin heeft een spoor in de ruimte achtergelaten Dat was een opmerke lijke prestatie van een Sowjetmens. Ik draag deze ruimtevlucht op aan liet 22e congres van onze eigen com munistische partij. Ik wil u, beste Ni- kita Ohroesjtsjef, hartelijk danken voor het in mij gestekte vertrouwen." Later, toen de Wostok H zich voor de tweede maal boven Russisch grondge bied bevond, seinde Titof een persoon lijke boodsohap voor Ohroesjtsjef, mel dend, dat de vüuoht succesrijk verliep, dat alle instrumenten normaal functio neerden en dat hij zich goed gevoelde. De Russische premier liet direct het vol gende terugseinen; „Beste Gherman Ti tof, wij hebben uw radioboodschap ont vangen. Het gehele Sowjetvolk is uit bundig verheugd over uw succesrijke vlucht, is trots op u. Ik wens u. loyale zoon van ons vaderland, van de roem volle communistische partij, van harte geluk. Wij wachten op uw terugkeer op de aarde. Ik omhels u." Titof dankte daarop Ohroesjtsjef voor „zijn vaderlijke zorgen" en verzekerde hem, dat hij zijn taak zou vervullen. Later op de dag heeft de ruimtevaarder boodschappen gezonden naar de volke ren. boven welker gebied op dat mo ment zijn ruimtevaartuig zich bevond. Volgens schema Verschillende malen heeft Radio-Mos kou gemeld, dat Titof zijn opdrachten precies volgens opdracht en schema uit voerde en dait de radio- en televisiever bindingen op de korte en de ultra-korte golf goed functioneerden. Uit de instru menten bleek voorts, dat Titofs gezond heidstoestand niets te wensen overliet Zijn pols en hartslag was normaal. Tijdens zijn vierde omwenteling heeft Titof een koffiemaaltijd gebruikt. Hij meldde direct daarna, dat hij ach uitste kend voelde. Hij deed daarna enkele gymnastische oefeningen en ging vervol gens weer verder met het uitvoeren var zijn opdrachten. (Zie vervolg pagina 7) De jonge majoor Herman Stepanowitsj Titof, die zeventienmaal i de ruimte rond de aarde draaide en vanmorgen veilig in Rusland i geland. Hij is 25 uur en 18 minuten in de ruimte geweest. Prins Bernhard is op het inter nationale vliegveld van Mexico aangekomen om de verjaardag van zijn dochter mee te vieren. Hij wandelt met de arm om de schou ders van prinses Irene, en praat intussen met Avecita Lopez Sa- morra. dochter van president Adolf o L ntjez Matens. fTelefntn). gisteren in Moskou uitgege ven kort communiqué wordt gezegd, dat er van donderdag tot zaterdag een conferentie van leden van het Pact van Warschau is gehouden, waarop Chroesjtsjefs politiek ten aan zien van Duitsland is goedgekeurd. De conferentie heeft zich bereid ver klaard om met het Westen tot over eenstemming te komen over een vre desverdrag met de twee Duitse staten, maar is vastbesloten dit jaar nog tot een vreedzame regeling van de Duit se kwestie te komen, zonodig alleen met Oost-Duitsland. Alle vertegenwoordigde landen waren het erover eens dat West-Berlijn, als een gedemilitariseerde vrije stad, na het sluiten van een vredesverdrag met de twee Duitse staten zijn verbindingen met de buitenwereld ongehinderd moet kunnen blijven handhaven. In het te sluiten vredesverdrag zouden afdoende waarborgen hiervoor en voor het feit dat men zich niet met de Westberlijnse maatschappijvorm zal inlaten, moeten worden gegeven. Ter conferentie is aan de bevoegde organen opdracht gegeven alle noodza kelijke politieke en economische voor bereidingen te treffen voor het sluiten van een Duits vredesverdrag, met de noodzakelijke voorzieningen voor het maken van West-Berlijn tot een vrij stad. Verder ls in Moskou bekend gewor den dat Chroesjtsjef vorige week tegen over premier Fanfani van Italië ver klaard heeft dat de vliegtuigen zullen worden neergeschoten als de geallieer den een nieuwe luchtbrug naar Berlijn instellen. De Russische premier voegde daaraan toe, dat er dan spoedig een kernoorlog uit zou voortvloeien. Chroesjtsjef bleef bij zijn weigering, aldus de zegsman, te onderhandelen over zelfbeschikkingsrecht voor geheel Duitsland door vrije verkiezingen. De Sowjetunie zou een conferentie over een vredesverdrag waar deze eis wordt gesteld, verlaten. De Westberlijnse burgemeester Willy Brandt heeft gisteravond de Sowjetpre- mier er voor gewaarschuwd zich niet door de Oostduitse premier Walter Ul- bricht te laten overhalen om met be trekking tot Berlijn drastisch op te tre- „Vorm uw eigen opinies over Berlijn' aldus Brandt, „en u zult ontdekken in welke hachelijke positie Ulbricht u kan brengen als u het niet doet. Alles wat Ulbricht probeert te doen", aldus Brandt, „is zichzelf te beschermen te gen de gevolgen van uw aangekondigde plannen om de Berlijnse situatie met vreedzame middelen tot oplossing te brengen." (Zie vervolg op pagina 8) TJET SUCCES VAN TITOF, dat voor alles het succes is van Russische ge leerden en Russische technici, verdient grote bewondering dat staat voorop. Niet dat liet onverwacht kwam, want het was duidelijk dat de kortstondige vlucht van Gagarin pas een begin zou zijn. De snelheid waarmee dit tweede experiment is gevolgd en de zekerheid waarmee het werd uitgevoerd, bewijzen echter dat de Sowjetunie op dit terrein een grote voor sprong heeft op welk ander land ter we reld ook. We mogen de prestaties van de Amerikanen bewonderen, het is zinloos er de ogen voor te sluiten dat het westen in deze wedloop achterop is geraakt. Nu lijkt dit niet zo verschrikkelijk zo lang dergelijke ruimtevluchten afgezien nu van de wetenschappelijke waarde die bijzonder hoog is alleen nog maar pro pagandistische waarde hebben. In een wereld waarin jonge volken altijd de nei ging hebben zich aan de zijde van de sterkste te scharen, maar tot dusverre heeft men deze ruimte-experimenten niet gezien als een wezenlijke bedreiging van vrede en veiligheid. Deze opvatting schijnt door de vlucht van Titof aan het wankelen te zijn ge bracht. Stevenson, Amerikaans vertegen woordiger bij de Ver. Naties en ditmaal uitdrukkelijk sprekend namens president Kennedy, gaf uitdrukking aan deze ver anderde opvatting met de woorden: „De Russische ruimtesuccessen tonen aan dat maatregelen moeten worden genomen om te voorkomen dat de bewapeningswed loop zich gaat uitbreiden tot de ruimte vaart." En hij gaf uitdrukking aan zijn verwachting dat de Russen bereid zullen zijn voor een regeling van het ruimte- vaartverkeer met de Amerikanen samen te werken. Deze laatste opmerking is bepaald niet geruststellend. Tot dusverre konden on derhandelingen over ieder onderwerp tus sen oost en west gevoerd worden uit we derzijdse machtsposities. De balans lag zo'n beetje in evenwicht en dat is voor het behoud van de vrede een goed ding. Het lijkt alsof de vrees gerechtvaardigd is dat de wijzer langzaam gaat doorslaan naar de Russische zijde. En daarvan ls voor het westen weinig goeds te verwach ten. Ook niet als men over de prachtigste (papieren) regelingen overeenstemming zou bereiken. Dit moet nu heel duidelijk zijn: het westen zal alle krachten moeten inspan nen om deze achterstand zo snel mogelijk in te halen. Daarbij zal men niet de Ver. Staten voor alles moeten laten opdraaien en omgekeerd zal Amerikaf bereid moeten zijn ook op dit punt nauwer met zijn bondgenoten samen te werken. Ook in de oude wereld schuilt intellect en schuilt technische kennis en die behoort niet op een zijspoor te worden gerangeerd door misplaatste naijver. Het succes van majoor Titof betekent gevaar voor onze vrijheid en alles wat ons lief is als men zich dit maar reali seert is er nog niets verloren. Treinen liepen in het weekeinde regelmatig De Spoorwegen hebben het in het afgelopen weekeinde over het algemeen minder druk gehad dan de laatste weken het geval was. Zaterdag was het echter in het zuiden druk ker dan in de rest van het land. In Eindhoven sprak men zelfs van de drukste dag van het jaar. De treinenloop was zowel zaterdag als zondag regelmatig. Zondag was het in de trei nen vrij rustig, er behoefden geen extra maat regelen te worden genomen. T}E WARME LUCHT van subtropische oorsprong, die zaterdag in het groot ste deel van Nederland aanwezig was, is nu achter de lijn Berlijn-Straatsburg 'te ruggedrongen. Zowel in Oostenrijk als in Tsjecho- Slowakije en Hongerije kwamen zondag temperaturen van 30 graden en hoger Nederland bevindt zich nu weer in po- 'aire lucht met middag-temperaturen ussen 17 en 20 graden. Kleine storingen, die langs de zuide lijke rand van een ten noorden van Schotland gelegen lagedrukgebied bewe- qen veroorzaken plaatselijk enkele regen en onweersbuien. De afgelopen nacht viel in Eelde bv. Zonnig maar morgen weer toenemende vZZl' bewolking van een uit de Golf van Bis- Voor de Golf van Biscaje is een nieu- Caje naderende depressie, gevolgd door we depressie aangekomen. Deze beweegt wat regen en een zwakke tot matige t oostnoordoosten en zal vermoe- wind uit zuidelijke richting. Temperatuur in de middag ongeveer Het regengebied ervan kan echter tot 20 graden zeewater 17 eraden 'Zn aZd'Jll'*™ Provincies doordringen Voomit;idl,en. in het^üdden van de lond.Se^eSt taSmi„enig herstel mel vr« eoed strand" richting van de Schotse westkust. Een Tendens: langzaam stygena Strandverwachting in een oogopslag randstoring ervan gaat naar de Noord zee. Deze veroorzaakt buien. Hoewel het onvaste weer dus voortduurt is er mor gen kans, dat Nederland tijdelijk in het gebied tussen twee storingen ligt, zodat ook zonnige peroden kunnen voorkomen De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Veranderlijke bewolking met later station enige regen. Weinig verandering in tem peratuur. Overwegend matige wind aan- vankeïijk tussen zuid en oost, later uit D- Helder uiteenlopende richtingen. (Opgemaakt te jjpenburg 11.15 uur). De Bilt Zd.-Limb Helsinki Stockh. ZON EN MAAN Dinsdag: zon op 5.11, onder 20.19 i ïaan op 2.25, onder 18.26 uur. 11 augustus nieuwe maan. De Sowjetunie heeft de wereld verbaasd doen staan door de lancering van een bemand ruimteschip, waarmee majoor Titof gedurende meer dan een etmaal zeventien omwentelingen om de aarde heeft gemaakt. Aan boord heeft hij gegeten en ge slapen. Hy is vanmorgen veilig en gezond in de Sowjetunie geland. De Westelijke ministers van buitenlandse zaken hebben in Parijs volledige overeenstemming bereikt wat betreft de aan pak van het Berlijnse en Duitse vraagstuk. Indien dit nood zakelijk mocht blijken, zal ook een handelsembargo voor Oost- Duitsland worden ingesteld. In een radio-uitzending op de golflengte van radio Algiers is aangedrongen op een opstand tegen president De Gaulle. Recht se extremisten hebben in Algiers de muren voorzien van In Den Haag is op 96-jarige leeftijd overleden luitenant-generaal b.d. L. F. Duymaer van Twist, vele jaren lid der Tweede Kamer voor de A.R.P. en oprichter van de Bijzondere Vrijwillige Landstorm. Met zijn heengaan wordt een tijdvak in de vader landse geschiedenis afgesloten. Namens de parlementaire delegatie die een bezoek aan de Antillen en Mexico heeft gebracht, is verklaard dat op de Antillen nog grote mogelijkheden liggen, maar dat flinke be dragen nodig zijn om deze te realiseren. Prinses Irene heeft in Mexico haar 22e verjaardag gevierd. Prins Bernhard was ervoor naar Mexcio gevlogen. Van vele kanten heeft de Prinses fraaie geschenken ontvangen. Kopenh. Aberdeen Londen Parijs Bordeau> Grenoble Nice Berlijn Frankfur München Zürich Genève 19 13 0.2 I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1