Schering en inslag
AUSTRALISCHE FRUITTELER
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1961
«OU» UT WATER
(Qoótenrijk ió de grootóte ótroom-exporteur
van
H'
(door Pal Balazs)
ET betrekkelijk kleine toeristenland Oostenrijk heeft
ware wonderen verricht met het water van de histo-
Europa
land ontstaan.
Roem
uitmondende zijrivieren. Dank zij de krachtcentrales, die
in deze rivieren zijn gelegd, kon Oostenrijk de grootste
exporteur van electrische energie van ons werelddeel
worden. Uit de chaos der na-oorlogse jaren heeft dit land
zich tot een der meest welvarende van Europa weten te tTchnYcY'die" Oostenrijk'
vangt Oostenrijk energie. Oosten- balans van deze energie-uitwis-
njk exporteert stroom naar West- seHng, stond, was voor 1959
Duitsland. Zwitserland. Italië, j%nn ,rt
Joegoslavië. Tsjechoslowakije, en rond 500 miljoen Schilling, zo
importeert uit deze landen even- besloot minister Waldbrunner
eens. zijn uiteenzetting, waaruit wel
Het globale saldobedrag, dat duidelijk werd, dat Oostenrijk
ten gunste van Oostenrijk op de goud uit water weet te maken.
Oostenrijk maakt goud uit water, schrijft onze medewerker Pal Balais bi het artikel, dat wij op desa
pagina van ons Zondagsblad publiceren. Dank xij de enorme waterkrachtcentrales, die in de na-oorlogse
jaren s\jn verrezen in de Donau en in de zijrivieren kan Oostenrijk een enorme hoeveelheid electrische
energie exporteren naar de naburige landen. Deze foto laat de centrales Glockner-Kaprun zien.
..Eens was Oostenrijk beroemd
door zijn dichters, musici en beel
dende kunstenaars," vervolgde de
minister, ..maar nu zijn het de
voorziening, ir. Karl Waldbrunner, die sedert november 1949 nog steeds stijgt, is te danken
aan onze energie-voorzieningen
voor de gunstige groei van de onder zyn departement r
WHAT IS IN
A NAME!
terende zaken verantwoordelijk is, heeft niet alleen van zijn
eigen volk het verdiende respect afgedwongen, maar zjjn
en wij gaan nog steeds verder
met de uitbreiding der aanwezi
ge mogelijkheden. Dat deze ont
wikkeling een uitermate gunstig
verloop heeft, wordt uit de statis-
prestaties staan ook in de rest van de wereld in hoog aanzien, tische gegevens duidelijk: sedert
Want onder zijn leiding is Oos
tenrijk uitgegroeid tot de groot
ste en belangrijkste stroom-ex-
porteur van Europa. Uit die
grijpbare materie bleef s
eind van 1959 een bedrag
millioen Oostenrijkse Schilling JEThtfSS hTde
(ongeveer 75 miljoen gulden)
de staatskas achter.
de toekomst 1
1945 wordt een hoeveelheid stroom
geëxporteerd, die gelijk staat
met ongeveer twintig procent van
het totale jaarverbruik in het bin
nenland. Dit percentage is de
laatste zestien jaren vrijwel con
stant gebleven.
voortbouwt
zijn land.
..De opbouw van de Oostenrijk
se Energie-huishouding heeft na
de oorlog de her-oprichting van
het de gehele staatshuishouding van
son ons land mogelijk gemaakt. De
Oostenrijkse technici en arbei
ders hebben in de nieuwe kracht
centrales monumenten voor zich
zelf opgericht en tot ver over de ves van Oostenrijk zijn bijzon-
grenzen hebben zij de faam
Minister Waldbrunner heeft mij
in zijn ruime werkkamer in de -- -
Elisabethsstrasse in Wenen, in de haasd gestaan over^onze techm- „Speicherkraftwerken" hadden
Er is geen ander Europees
land, dat deze prestatie kan
evenaren. De waterkrachtreser-
grenzen neooen zij ae iaam van d «resrhikt voor de aanlec
de Oostenrijkse ingenieurskunst r SescmKl voor ae aanleg
van stuwdammen. Deze zgn.
onmiddellijke nabijheid van de sche prestaties,
Akademie voor Beeldende Kunst Waldbrunner.
en slechts enkele stappen
Staatsopera en de brede Ring
de bevestigd. De wereld heeft
zegt- minister
Voor de Akademie
al vele jaren de grote belang-
Beel- stelling van de grote industrie-
dende Kunst staat een gedenkte- centra ten noorden van
ken voor Schiller en tegenover
echte We- hem aan de andere kant van de land, die voor hun energievoor-
toegestaan. Hij
ner, die trots is op de schoon
heid van zijn stad, die van de ters Wolfgang
kunst houdt en die onversaagd we gedenktekens
Ringstrasse zit de vorst der dich-
Goethe. Nieu-
an geheel an-
ziening voornamelijk waren
aangewezen op de bruinkolen-
gordel van Centraal-Europa en
op de Westeuropese steenkool.
Surplus
Van oorlog naar vrede
Van oorlog naar vrede. Door
Anton Zischka. Uitgever Neder-
land's Boekhuis Tilburg.
In dit boek wil de in de dertiger
Jaren al beroemde schrijver An
ton Zischka. aan het licht brengen,
hoe onze wereld van wolven tot
een wereld van mensen kan wor
den en hoe „onstuitbaar als een
seizoenwisseling" de vrede bezig
is. zich als de dominerende toe
stand van ons tijdperk te vestigen.
Hij wijst er echter op, dat dit niet
betekent, dat wij het ons kunnen
veroorloven, deze toekomstige si
tuatie maar met de handen in de
schoot af te wachten. Want
Een gezicht op de Speichei
Mooserbodcn (boven) en
Wasserfallboden (onder).
In het kader van de Oostenrijk
se stroom-export nemen de
..Laufkraftwerken" een bijzonde
re plaats in. Speciaal de nieuwe
Donau-krachtcentrales, die in de
zomermaanden een surplus aan
electrische energie leveren. Daar
door kon een goed ruil-systeem
ontstaan tussen Oostenrijk en zijn
buren.
In de praktijk is het dan ook
zo, dat de zomer-energie tegen
winter-energie wordt geruild en
wel in zo'n verhouding, dat het
voor alle partners economisch
voordelig is. De Donau-krachtcen-
trales hebben de export van zeer
veel electrische energie mogelijk
gemaakt en zelfs kan een reser
ve worden geëxporteerd. Zo is
dus een electro-energiemarkt ont
staan, waardoor, al naar de Oos
tenrijkse behoefte verkocht en ge
kocht wordt.
In het Jaar 1947 had Oostenrijk
ongeveer 1200 kleine ondernemin
gen, die de leveranties van elec-
triciteit verzorgden. In dat jaar
werden die allemaal genationali
seerd en er werden maatschap-
Ruilen
Dat ruilen komt de lezer wel
licht wat ingewikkeld voor. Het
kan bijvoorbeeld in de zomer ge
beuren, dat er een grote hoeveel
heid water van de bergen komt.
Dan is Oostenrijk in staat om zijn
buren zeer veel energie te leve
ren. In de winter ruilt Oostenrijk
dan. Er wordt uit hetzelfde land
geïmr
veelal
e overtollige" energie, die
waterkrachtcentrale levert,
gaat regelrecht naar een naburig
water naar beneden komt, ont-
rie Purmerend
v
HpERWIJL we langs de Where liepen, die
stille gracht welke aan Purmerend zo'n
schilderachtig karakter geeft, maar ondanks
fel verzet van „Heemschut" gedoemd is te ver
drijven, werd onze aandacht getrokken door
twee mannen met een leren schootsvel voor en
een alpinomutsjc op. Beiden hadden plaats ge
nomen op enkele vuilnisemmers die, in af
wachting van de auto van de gemeentelijke
reinigingsdienst, al vast tegen de rand van het
trottoir waren gezet.
Afgezien van een paar mussen, die vlak voor
onze voeten bicven voorthuppelen, vormden
die twee mannen op dat moment de enige le
vende wezens in de omgeving.
Een schoongemaakte en gedesinfecteerde i
zo juist gebracht en de gevulde gaat mee
Reinigingsauto 'no. 202.
gen we Ietwat ver
wonderd, daar die
rust midden op
dag ons enigszins
onwezenlijk aan
deed.
gelaten,
2500 gezinnen zijn ook nog hard gaan schrobben.
Met d i e methode hebben we
dus spoedig gekapt en er kwam
een verordening, die het
buiten zetten
Toen stapten beiden op de
gen, waarna Schot het stuur
een collega overnam en hij
niet zonder leedvermaak uitno- tonnen verbiedt ook
digde, hen desnoods op enige bewoners,
afstand te volgen. Wanneer
Juffrouw Smit uit de Wijde
Steeg, die met de huidige gang
van zaken nog altijd tevreden is.
Verder is het onlangs nog ge-
gevulde
poor de moeten betalen, blijft voor hèn
de financiële regeling in feite ou
der kleppen losschoot en enkele
de tonnen met inhoud op de rijweg
ak. terecht kwamen. Doch in het al-
niet meenden te mogen gemeen gaat alles gewoon zijn degenen, wier huizen binnen af-
maar in dit stads- verwaarlozen. Twgehonderdvijftig
deel is het om dezo gezinnen was immers nogal wat.
te helpen strijden.
Dit nu was een kant van
overigens kwalijk riekende zaak,
het trottoir reed, één nieuwe huiseigenaren op, die tot
1modernisering besluiten, al zijn
er helaas nog te veel, die er
niets van willen weten. Dat zijn
tijd altijd erg rus
tig. Behalve wan
neer er markt is,
want dan is het
door het aan- en
afrijden van vee
wagens en andere
voertuigen ook
langs dit water een
heksenketel. Van
daar dat de ge
meenteraad besloot
de Where dicht te
gooien. We hebben
Èn aldus maakten we o.a. ken- laatste ton verdwenen zal
nis met de bejaarde mevrouw
Smit in de Wijde Steeg, voor
wier straatdeur het houten ton-
- Jan Schot vertelde ons verder
Naar we voorts van Jan Schot nog, dat zijn voorgangers eigen-
vernamen, was de klantenkring lijk onder veel moeilijker omstan-
kort na de tweede wereldoorlog digheden hebben gewerkt dan hij,
nog aanzienlijk groter dan tegen- Want zo omstreeks 1900 toen
- woordig. Zo omstreeks 1945 maak- deze arbeid toch ook al niet meer
,,Zou het u niet wat waard zijn ten in Purmerend nog 800 a 900 door particulieren werd verricht
verlost gezinnen gebruik van een ton, -
re wat wat in die dagen meer dan de
helft van de bevolking was. Na
dien zijn velen ertoe overgegaan,
die soesah
informeerden
schroomvallig.
„Waaróm?", luidde haar
der vraag zonder enige discre- het witgeschuurde houten plee-
Gaat toch goed zo? Voor deksel-met-daaronder-de-ton te la-
een handl __t
was, naar het Looicrsplein moes
ten duwen, waar de tonnen in een
mij hoeven ze niets te verande- ten vervangen door een modern schuit werden gestort.
Dat maakt het leven alleen watercloset. En nog steeds neemt
duurder".
En intussen pakten Schot en
Kwakernaat het met een deksel
reel te weinig par- afgesloten geval bij de oren,
Sjouwden het naar de auto,
ze een zijklep losmaak-
dan het gevulde vaatje
leeg en gedesinfecteerd
keerruimte'
Op dit moment naa
naderde de auto ten
van de reiniging.
Cent Kwakernaat in een „beste
kamer", waar hij een ton ver
wijderd heeft. De jongste zoon
van deze familie poseerde voor
onze fotograaf op een schone
ton. En Jan Schot keek toe.
emmer werd leeg
gestort. Daartoe
stonden die twee
blik op. zonder netje
zelf echter aan het haar
werk deel te ne
men. Integendeel, nadat de emmers
weer langs de stoeprand waren ge
plaatst, streek het tweetal
met veel tonnetje te verwisselen.
„Alstublieft juffrouw Smit", zei
Kwakernaat droogjes, ,,u kunt
voorlopig weer vooruit".
Het oude vrouwtje knikte in
stemmend, droeg het nieuwe ton-
binnen en sloot met
de deur. die met
het aantal tonnen af. al gaat het
Nog 250vaste
klanten
„Tegenwoordig", aldus Schot,
..rijden we met do wagen de Pur-
mer in, naar de belt, waar een
lange goot ligt, die de Inhoud van
de tonnen naar een diepe put
voert. Geruime tijd later pas. als
zich een chemisch proces in die
put heeft voltrokken, wordt het
residu als eersteklas mest ver
kocht aan de bloembollenkwekers
in de omgeving. Wat de gemeen
te er voor krijgt hebben wc nooit
vernomen. Men doet er nogal ge
heimzinnig mee. We weten al
leen, dat de opbrengst niet in on
ze fooienpot terecht komt".
zacht tikje dicht viel f' la,ui' l»n«z.nier
..Wat is voorlopig?", vroegen h£
Erewijn
i heel bezadigd
het even onderbroken
voort te zetten. En zo
we, dat zij wel is
goed bij de reinigingsdienst werk
zaam
eenmaal per week. Daar-
ge6prek bij houden we er rekening mee,
uit hoeveel personen zo'n gezin
bestaat. Want we hebben tonne-
toe vaak al door de Qi
werden aangekocht. Deze huizen
treft men vooral aan op het zgn.
„Nee, dat is maar gekheid, die
gemeente fooienpot. De meeste „abonnees"
vinden een gulden per week al
veel te veel. Alleen als zo de ton
reinigingsdienst werk- tjes van dertig en van veertig li- Decker straat'
doch bij een specia- ter. En bij de grootste ge- ao ^eckerstraal
oogst appels van perebomen
le tak er van, die de ogenschijn
lijk wat zonderlinge naam „Sche
ring en inslag" bleek te dragen.
zinnen halen we tweemaal in de
,Sche- week de boel op".
Uit een en ander konden we
dus concluderen, dat men zelfs
werk niet van overleg
zijn?
,'t Is natuurlijk niet de aan
genaamste bezigheid", vulde Jan
Schot aan, „maar het moet nu
eenmaal gebeuren en je went
den,
op zgn. septictanks,
Een van de grootste fruitkwe- de
kerijen ter wereld ls het Ame
rikaanse bedrijf Stark Brothers,
Het heeft onlangs de rechten
verschillende i
ziet daar dus appels
„Waar die naam vandaan komt
is me een raadsel", vervolgde
Jan Schot (56), de oudste van
het tweetal. En Cent Kwaker
naat (39) moest op die vraag het nog
ook het ^antwoord schuld ig blij- dienst. Toen is het onder de ge- werking slechts om de 10 12
i voorts in de binnen- vaarwel kunnen zeggen gebeurt
h. H lp het een heel enkele keer, dat ze
met een glaasje voor de dag ko
men of met een rokertje. Zo ge
zegd met de erewijn of de feest-
sigaar. Doch de consequentie is
0i> hi „T. wVrir,hikcnwr.r^d"lErzoïï.r r
zegd. wc hebben er echt ,een hi.
kei aan. We doen het in elk ge
val liever dan 's avonds de var-
Geen riolering
vens met de moeilijkheid, dat
daar géén riolering aanwezig is.
Zij, die hun toilet moderniseer-
val uever dan s avonds de
nthftanks. hetnnnm pensmarkt opruimen. Vooral
Drie j;
yaS de grond worden geplaatst
ui? .1^ j an dank zij een bepaalde bacte
perziktypen ea de bevoegdheid vreedzaam naast elkaar aan de-
om ook m de Veremgde Staten
deze vroegrijpe perzik te mogen zelfde boom hangen.
ing
BI N,„, Franklin" krijgt van zijn Natuurlijk la het Franklina ba-
zegt Zischka al is deze opmars Amerikaanse collega's een be- doeling niet om de mensen met «urmerpnri ,s
van de vrede ook onstuitbaar en gekocht van een Australische drag voor iedere kiemplant door
fruitkweker, die een wonderlijke hem ontwikkeld, die door hen
wordt verkocht.
Maar toen reinigingsauto meentereiniging ga?n ressorteren
202 voorreed, een wagen met een en zijn wij er samen voor aan-
open laadbak, die vol stond met gewezen: ik in de rang van chef
houten tonnen, hadden we geen monteur le klas tegen 96,26 per
bepaalde bacteriën- overall die
ook handschoenen krijgen van
de dienst. Tot voor kort kregen
nl. alleen maar elk jaar een
Itijd zelf
In week
al kan deze vrede een eventuele
nieuwe katastrofe voor zijn, hij
kan ook daarna zijn beslag krij
gen. Wat ons volgens Zischka te
doen staat, is met alle kracht de
ze opmars zo te versnellen, jdat
ontdekking heeft gedaan. Hij is
volgens Zischka^te namelijk na vele proefnemingen
v slaat gebleken appels aan pe-
iët"zelf~ nog meemaken.' Ook rebomen te kweken. Dat deze
-w /-» i oeieren. hij is nu
26 Graden vorst komen geslaagd.
hem alleen te doen
de kwaliteit van zijn fruit te ver
beteren. Hij is hierin dan ook vol-
Purmerend is het namelij..
altijd gewoonte (Vertaling
M. J. Koenen's Verklarend hand
woordenboek der Nederlandsche kalmpjes
taal) dat de burgerij haar be-i
hoefte op een ton doet
week en m n maat als arbeider bacterlënwèrkin^ teniet doen en
"J betTédtgen al oirT de Tt
ii£ sieciiia uin ae iu a 1Z moeten wacnon M„a i l
digd. ^Wanneer J«^'n n0l..ehleu"^,^^t
geen synthetische wasmiddelen 0d d e f m»n,
het toilet werpt, daar deze de allerlaatste ton
nlbrinn-i-r-rVIe^ cllieridd ISIB IOn..
Henry Franklin ging niet over
:en nachf ijs. Integendeel, tijdens
vele lange koude nachten werden
de nieuw ontwikkelde perziken ge-
Rode peren
Verbazing
West zou- vaard is, blijkt tevens uit het tart door gure vrieswinden. Toen peren gekweekt. Eenmaal in de vroegen Schot
- gelijktijdig hs« „pn hnnft de temDeratuur tot zesentwintic vs- en eenmaal in Australië. ons bijna gelij
de wapens moeten
Hierin voorop lopen zou voor het
Westen op zelfmoord neerkomen.
Voorop lopen op het gebied van
de opinievorming acht Zischka
terecht echter een andere zaak.
Vandaar, dat hij zich in zijn boek
hierop toelegt, zoals hij dat zo
vaak in zijn boeken heeft gedaan.
Het boek is onthullend, omdat het
ontdekt om perziken te telen,
die zelfs tegen de strengste hoop op een redelijke oogst al-
in het gewone geval iedere die weet dat de Australische uit-
bijna gelijktijdig, kennelijk
Deze vooruitstrevende fruitteler n„u,„
r. wppi Hat H« AiutraiUeh* ..it- S^nsP'rcerd door de lichte ver-
vorst bestand zijn.
die bezitter is van talrijke uitge
strekte boomgaarden in het zuiden
Queensland, deed
lang
fruit ieder jaar toe
hebben opgegeven, ble- neemt, buit iedere mogelijkheid maakte.
uit om de kwaliteit van zijn fruit
te verbeteren. Dat geldt niet al
leen voor het vruchtvlees, maar
de schil. Vermoedende
bazing die zich van
„Nog niet lang geleden kwam
doen het
anders gebeuren
licht ongelukken".
„O. zeker, die komen af
wel eens voor. Verleden jaar nog
hadden we een hoop ellende. Ik
kwam met een tonnetje de trap
af van een bovenhuis en opeens
brak er een oor. Nou, u be
grijpt En de vrouw des hui
zes had pas schoongemaakt en
een nieuw lopertje aangeschaft
Narigheid
Voorts hebben we in het begin
Dit ledigen heeft plaats met
:n kolkenzulgcr, een apparaat,
waarmee men in de steden ook
De verloren plantage
De verloren plantage, door
ners, noch voor de voorbijfan- Go Verburg. Uitgave N.V. Zo-
gers veel ongerief met zich mer Kcuning, H'agenin-
brengt gen.
Met dat al ligt er thans weer Donkere wolken nair»«. ,t„».
een lijst op het raadhuis met 80 omstreeks 1935 lamm Lil
90 verzoeken om modemiMrin,. ,oenm"Ye Aber M -hrt
ƒ500 4 1000 per -
li lemoeid. Zulk. ,1 n«ar Ne^.i. ovenveldieen In'l™
Solont men de ton door eeo pcSe'^eH Di ^oriê XZ
dttPHtUilk u®'. waarin de verdere i
JSt^deT^rVrdèch» zdn ëwerlmenten M
out *eini,en bekend waren, zoals zii) begon een proef om een per-
de vertaalfout, die„leidde totjie g"
vernietiging
al zal men 2-
nen volgen op de wegen, die hij
zijn doel meent te moeten
g w... Hirosjima. Ook in d« kuststreken te worden ge- sUmt
Zischka met altijd kun: tee Die p"0efne- 'aten groeien. HIJ onderbreekt de komst" zijn"
tinTTii mingen slaagden: vooral de
bewandelen,"ïs het bepaald wel de Amerikaanse kwekers stonden
doorstaan.
De Australische fruitkweker, dat een rode peer commerciële *s het da®r -
die zoals reeds bleek, bijzonder mogelijkheden bedt, is hij nu be- -
- zig de roodkleurige peren, die een «otterdam is
zanderige, minder fraaie schil heb
ben, te verbeteren.
Misschien vinden wij in de toe- Leeuwarden. Daar in het
in Amsterdam. En misschien door toedoen van de nozempjes.
Jzo min nog hele- Wc stelden
inet ia i
vervangen. Niet dat de gemeen
te zich met dat moderniseren be
last, doch ze stimuleert het wel.
„Wij willen natuurlijk zo snel plantage,
vtëlzljüge ,w.v„ zijn w'
vruchtbomen neemt, Is nu ook in
ppels aan perebomen
staat het ook nog. En in Alk- den l
En niet te vergeten in inderdaad
buiten neerzetten. En
lige, bloedrode pe-
gToel van belde vruchten en ent ren op onze fruitschaal. Wij we-
vruchtbare twijg™ va. d. ap- i"1» Mer «ev.L da. dit
laden en lossen tijd. Toen echter
idealist,
x bovenal het land
volk van dit oude land lief-
heeft. De komst van zijn broer,
daarom, in samenwerking die alles veel zakelijker bekijkt,
het rijk, aan iedere initiatief- stelt hem voor conflicten, maar
175. De later vinden de broers elkaar
-De verloren plantage geeft
interessant beeld van de si-
eigenaar dan nog maakt, kan hij
nis te nemen.
het resultaat is
pel boom In die van de pereboom. experimenten vi
daarmee de nieuwe kweckmctho- Wie zijn boomgaarden betreedt, Australische fruitkweker.
end telt nu nog 250 gezinnen, die dens onze korte afwezigheid het hem
verhalen op de huurder. door tuatie i
LM<a
Ethi.jpi._- t
jaar te laten beta- streeks 1935. Het boek is een v
de bewoners, die volg op Koffie uit Kaffa, dat
