dokter regan Wm Leven hing aan een dun touw van bergbeklimmer Zaterdagavond beginnen de beroemde „Proms" ,Geen vragen meer over gesprek met Sassen" Vorstin op de fiets door Drentse bossen 7 WOENSDAG 1.9 JULI 1961 W*M Dttm-vrttag 121 (Eerste publicatie) Een probleem met een schoonheids foutje, want positioneel verdient zwarts laatste zet geen uitroepteken. Men dient dit echter op de koop toe te nemen want op deze manier is de sleutelzet veel beter verborgen. Zwart: 1, 11, 13, 15, 23. 34. 40. Wit: 20, 21. 27, 38, 42, 48. 50. Opgave: wit speelt en wint. Schaak-vraag 121 De tweez^t van W. A. Shinkman had deze stand: Wit: Kb3, De4, Lg3, Pe2 en Pf8, pi c6, e6 en g6. Zwart: Kc5, Le8, pi b4, b5; b6, c7, d7, g4 en g7. De sleutelzet is fraai daar wits ge vaarlijke dame zich schijnbaar terug trekt: 1. De4hl! Wit dreigt hiermee mets maar zwart is in dwang. Vier verschillende zetten met de d-pion staan hem ter beschikking waarop echter steeds een mat gereed ligt; dit thems noemt men een pickaninny. Op een zet met de loper volgt Pd7: mat. Bridge De speelfiguur, welke u gisteren werd voorgelegd, zag er in zijn geheel zó uit: C> H 10 5 <7 V 7 6 2 Zuid, die drie slagen in harten moest zien te maken, speelde harten 2. West legde de 9, welke in Noord met de heer werd genomen. Nu werd uit de dummy harten 10 voorgespeeld!' Oost zette hartenboer. Zuid dook! «n bij West viel hartenaas. Later sneed' Zuid Oost's harten 8 eruit en maakte zijn contract. TVTIJ HINGEN aan een touw, drie dagen en twee nachten, tegen de bergwand op 4000 meter in een ongekend hevige storm met tempe raturen die ongeveer 30 graden on der nul waren", aldus vertelde Wal ter Bonatti, de beroemde bergbe klimmer op vragen die hem gesteld werden. Bij deze beklimming zijn vier alpinisten om het leven geko- „Als wij daar nog een nacht had den moeten hangen, dan zouden we allen om het leven gekomen zijn" aldus Bonatti. Andrea Oggioni was een van de doden van afgelopen zaterdag. Men had hem de „muilezel" genoemd, omdat hij zo'n groot uithoudings vermogen had. Oggioni en Bonatti waren als broers, samen beklommen zij vaak verraderlijke bergtoppen Maar toen afgelopen zaterdag de lijkei gevonden werden, ongeveer een week nadat de groep van zeven klimmen-' tdrie Italianen en vier Fransen) op weg waren gegaan om de Frenay top te beklimmen, bevond zioh dat van Oggioni er onder. Volgens de berichten heeft Bonatti de volledige bijzonderheden exclusief aai een Italiaans blad gegeven en daarna het honorarium er voor, 2 miljoen lin- (ongeveer 12.000 gulden) aan de ouders van Oggioni overhandigd. DRIE VRAGEN Onder de alpinisten doen zich drie vra Waarom sloten Bonatti en zijn vrienden zich aan bij de vier Franse alpinisten voor een zo moeilijke tocht als naar de Frenay? Waarom waren de gidsen van Cour- mayeur niet in staat de klimmers te redden nadat zij hun stemmen gehoord hadden en klaarblijkelijk dicht genoeg by waren om hen veilig naar beneden te brengen? Waarom wachtte Bonatti niet op hulp in een goede schuilplaats en daalde hy zonder hulp in een storm af, waardoor mensenlevens verloren gingen? De Fernay top is een top van 4.600 meter naast de werkelijke top van de Mont- blanc. Bonatti, Oggioni en een derde Italiaan, Roberto Gallieni gingen er een dag of tien geleden heen. Op het plateau van de Galcier du Geani ontmoetten zij de Fransen Antoin* Vieille, 22, Robert Guillaume, 25, Pierre Kohlmann, 27 en Pierre Mazeaud, 36, rector van juridische faculteit van de Parijse universiteit. Allen hadden het zelfde doel en de zeven mannen beslo ten het samen te proberen. Bonatti nam de leiding op zich. Op het ogenblik zijn Bonatti, Gallieni en Ma zeaud alleen nog in leven. Bonatti, 31, een veteraan in het beklim men van toppen in het Himalaya ge bergte, vertelde, dat gewoonlijk het tempo met een zo grote groep verlang zaamd wordt maar men deed dit Het is grappig om te zien, dat zo wel West als Oost een foutje maakte bij het tegenspel. Indien West harten 2 onmiddellijk met het aas neemt met dichte kaarten nu niet direct een voor de hand liggende speelwijze maakt Zuid slechts 2 slagen in harten. Probeert u het maar eens! Oost vergaloppeerde zich, door op harten 10 de boer te zetten. Wanneer Oost duikt, komt Zuid eveneens nie{ verder dan 2 hartenslagen! Kunt u zich voorstellen, dat er na afloop van dit spel „even" werd nage kaart? JACK DIAMOND. Kruiswoord-puzzel zonder zwart Twee nachten Op 4000 meter In poolkoude deze keer niet. Allen waren ervareo klimmers. ..Dc tragedie kon plaats vinden omdat wij te snel gingen. Als de storm ona niet overvallen had, toen wij zo hoog waren, zouden wij gemakkelijker heb ben kunnen terugkeren VERBLINDEND De klimmers waren slechts 250 meter van dc top toen de verblindende storm losbarstte. Zij begonnen de terugtocht. De storm duurde drie dagen. Gidsen gingen op pad om hen te zoeken. De groep Bonatti daalde de rechterkant van de Frenay glet sjer af, terwijl de gidsen de Monl Blanc bestegen op dc linkerhelling. Ongelukkigerwijze kozen zij die vrij dag de verkeerde helling". alAis Bonatti. „Toen zij onze stemmen hoorden wisten zij dat zij meer ma teriaal nodig zouden hebben om on> te bereiken en met dat weer kon den zij niets uitrichten." .Wij waren het er allen over eens da» het beier was te dalen en ik werd gekozen om de leiding op me te ne men. Gewoonlijk duurt een zomerstorm niet zo lang en is niet zo hevig", aldus Bonatti. .Wy hoopten dat het slechte weer niet zou aanhouden. Hoe dan ook, als wij nog een nacht aan de touwen aan de wand zouden blijven hangen zou dat beslist de dood betekenen. Wij lieten Oggioni achteraan lopen omdat hij de sterkste van ons allen was. Dat wij nu nog leven hebben wij aan hem tc danken." Dc alpinisten begonnen eén voor één te bevriezen. Oggioni was de eerste. Hij stierf vrijdagancht of zaterdagmorgen. Later werden drie lijken gevonden die aan de stenen bergwand vastgevroren Kohlmann stierf toen slechts 12 meter van de schuilhut wa ren. De drie overlevenden waren er in geslaagd deze huit te bereiken. Het lijk van Vieille hangt nog steeds aan de bergwand op een hoogte van 3500 meter. Gidsen hopen het naar beneden te kunnen brengen als het weer beter Prins naar Mexico op verjaardag van Irene Prins Bernhard zal op 3 augustus in Mexico City aankomen om de 22ste ver jaardag van prinses Irene op 5 augustus mee te kunnen vieren. Dc algemene bedrijfsleider van de KLM in Mexico, W. de Meier zei dat Prins Bernhard op 7 augustus naar Am sterdam zal terugkeren. De prinses zal na midden-augustus naar Westindië vertrekken. Eichmann voelt zich „geroosterd" ADOLF EICHMANN heeft van ochtend toegegeven, dat hij eens een boek heeft geschreven, ge titeld „De definitieve oplossing van het Joodse probleem". Hij verklaar de dat dit boek een verzameling sta tistische gegevens over de evacuatie en deportatie van de Joden was. „Toen het persklaar was, werd het door mijn meerderen verboden", al dus Eichmann. Eichmann verklaar de dat het boek meer een brochure was dan een boek. De openbare aanklager. Gideon Hausner, ondervroeg Eichmann over een lezing, die hij tegen het einde van de oorlog had gehouden voor com mandanten van de veiligheidspolitie Het onderwerp was de deportatie van J oden. Ook gevolg moest er aan geloven IN twee volkomen verschillen de factoren heeft het gisteren tijdens het bezoek van Hare Maje steit de Koningin aan de provincie Drenthe niet ontbrokennl. aan regen en humor. Vooral bij haar bezoek aan de ge meente Terhorsterzand zorgde de Koningin voor de sensatie. Toen ze zich hier liet informeren over het centraal rijwielpadenplan en zag, hoe deze paden zich slingerden door een bijzonder fraaie omgeving, besloot de Vorstin zelf eens deze paden te proberen. En het kon niet anders of haar gevolg en haar gast heer moesten er ook aan geloven. Rijkswaterstaat had bij rijwielhan delaren in Beilen een aantal fietsen gecharterd en de Koningin, vergezeld Horizontaal: 1. ranonkelachtige bloem adellijke titel in Engeland (afk.); 2. aantekening water in Friesland; 3. spoedig laakbare daad; 4. voegwoord muzieknoot muzi kaal toneelspel; 5. oude Nederl. zilve ren munt bekende afkorting af korting van dyne; 6. scheikundig ele ment (afk.) afvoerkanaal teken in de dierenriem; 7. gekleurde plaat meisjesnaam familielid; 8. fami lielid onheilaanbrengende godin meisjesnaam; 9. stoomschip (afk.) myth, figuur overschot. Verticaal: 1. op een andere wijze visje; 2. schikgodinnen (Germ. Myth) roodachtig; 3. uitstalling muziek noot; 4. verkeerd water in N. Bra bant zoon van Juda; 5. jongens naam kienspel; 6. nakroost be kend Nederlands schilder; 7. ontken ning (spreekt.) bekende afkorting stad in Italië; 8. gem. in Zuid- Holland vervoeging van een hulp werkwoord: 9. deel van Voor-Indië makker. OPLOSSING VORIGE PUZZEL Prinses dankt Kamer H.K.H. prinses Beatrix heeft de Eerste Kamer telegrafisch dank gebracht voor 4e gelukwens die de Kamer haar vorige week ter gelegenheid van haar slagen deed toekomen. van haair commissaris, mr. J. Cramer, opende een wat vreemde stoet, die zich aarzelend in beweging zette: een stoet van hofdigni'tarissen, provin ciale en gemeentelijke autoriteiten, rechercheurs en leden van de vereni. ging ter bevordering van de rijwiel paden in Drenthe. Toen de Koningin, im zeer snel tempo rijdend, een groep fotografen ontwaarde, riep ze: „Daar rijd ik nu eens lekker op in'". Ze maakte een schijnbeweging, die de fotografen, die hier een unieke fotc konden maken, evenwel neet van hun stuk bracht. Lachend en wuivend naai het werkvolk op het land fietste de Ko ningin, gekleed im een lichtblauw com- plet, door de bossen. „Ik dacht dat ik nod maar op de helft was," riep de vorstin haar gezelschap toe, toen ze moest af stappen na een tocht van drie kilometer. Bij het instappen in de hofauto's bleek een band van de koninklijke auto It zijn. Met een handpomp slaagden politie mannen er in de band gedeeltelijk te vul len. De inmiddels gealarmeerde wegen wachter E. H. Doorten uit Pesse verwis selde snel de band en vermeldde trots i; zijn dagrapport: „Band op koninklijke auto omgezet". Hausner citeerde opnieuw uit hei interview, dat Eichmann in 1957 heef; gegeven aan de Nederlandse journa list Wilhelm Sassen en in de loop waarvan hij had gezegd, dat hij „uil Hongarije ontboden' was om de 1p- zing te houden. Volgens het persgesprek me'. Sassen zou Eichmann ook hebben medegedeeld dat de propagandaleider van de nazi's Jcsenh Goebels, op de bijeenkomst aan- Volgens het artikel van Sassen heeft Eichmann in de 'eziug gezegd: „Thans zijn wij eindelijk voorgoed bevrijd van een duizendjarige gesel va-n de mens- „A'ls ik dit werkelijk gezegd had, zou ik een volslagen gek zijn geweest als Ik deze opmerkingen te Buenos Aires (door Sassen) had laten opschrijven. Het kan beweerd zijn om het boek (van Sassen) tot een bestseller te maken." Eichmann ontkende dat hij aanwezig is geweest op bijeenkomsten ten burele van de rijksveiligheidsdienst, waar ste rilisatie van Joden werd besproken. Hanjsner bracht documentair bewijs materiaal naar voren volgens hetwelk verscheidene bijeenkomsten, waarop dit onderwerp werd besproken. hebben plaatsgevonden onder voorzitterschap van Eichmann. De beklaagde liet zich echter niet van de wijs brengen. Hausner bracht meer documentair be wijsmateriaal naar voren volgens het welk Eichmann reeds in juli 1941 rap porten had ontvangen over het liquide ren van Joodse gemeenschappen door Einsatzgruppen. Eichmann's afdeling B-4 werd ge noemd als een der afdelingen, waar die rapporten werden ontvangen „Ja, dat is waar. Ik moet dit rapport op 24 of 25 juli precies kan ik het me niet herinneren hebben gekre gen", zei Eichmann. De vorige week heeft Eichmann ver klaard. dat hij zich niet kon herinneren dergelijke rapporten voor de herfst van 1941 te hebben ontvangen. Eichmann maakte bezwaar tegen ver dere vragen over het persgesprek met Sassen en wees ze collectief af. „Ik zal geen vragen over dit document meer beantwoorden", verklaarde hy. Rechter Landau: „U zult vragen biy- vcn beantwoorden tot ik u zeg dat u niet meer behoeft te antwoorden." Eichmann: „Heel goed. edelachtbare, maar ik heb het gevoel dat Ik hier ge roosterd word tot het vlees gaar is, dat wil zeggen tot my het antwoord, dat men wil hebben, is afgeperst." Landau antwoordde niet op de op merking van Eichmann. Voor de 67ste maal beginnen a.szaterdagavond in Londen de wereld bekende en -beroemde Promenadeconcerten. Een Brits evenement op muziekgebied, waarnaar nu, dank zij de radio, niet alleen door duizen den Londenaren en massa's Engelsen van buitenaf, maar ook door half Europa met spanning wordt uitgezien. Want deze „Proms", zoals ze sinds ontelbare jaren gemoedelijk worden genoemd, verzekeren de mu ziekliefhebber bijna twee maanden dagelijks (behalve 's zondags) waar devolle concerten. En hij had goed gekozen, wamt Hen ry Wood was enthousiast, hdj had zelf al gedubd over middelen om de mu ziek dichter bij het grote publiek te brengen. Zij werden het eens: Robort Newman financierde de hachelijk Brits evenement op muziekgebied Wij maken u op het beginnen van de Proms ruL-at alleen attent omdat zater dagavond 'heit eerste deel van dart eerste concert in '61 door Eurovisie wordt uit gezonden en ook door de NTS overge nomen, maar ook om u op te wekken om. wanneer u de BBC goed kunt ont- w radiotoestel, toch vooral te luisteren, niet, dat deze concerten te or u zul'len zijn wanneer u zulk een uitgebreide muziek- kennis beschikt, want juist dan zijn ze. naar hun opzet, precies voor u geschikt en voor u bedoeld. Herinnert u zich nog de geschiedenis van de Proms, hun oorsprong? Het was In het jaar 1895, dat de beheerder van die giro te Queens Hall, een Londens concertgebouw, oip cle gedachte kwam. de goede muziek wart dichter bij het volk te brengen. Deze man was Robert Newman, zanger-in-ruste. muzikaal, on dernemend. vasthoudend. nadeconccrt te moeilijk voor de be- langsteilende leelk. Wie eenmaal! een Promcnadcconcert heeft bijgewoond raakt die heel aparlo sfeer niet gauw meer kwijt. Die heeft ook mot ontzag gekeken naar de onitett- bane jongeren, d-e vdl overgave zo'n twee uur achtereen staan te luisteren. Daarom: kunt u ooot zo'n concert bij wonen, doe heit don vooral, hot is een heel bijzondere onvaniing, dlle enorme luisterende mensenmenigte rondom het in het midden van de ball opgestelde De Proms beginnen altijd om half zeven en duren tot kwant voor 9 of, met pauze, tot kwart voor tien. Zy x schijnende opzet en Henry Wood hief tien eike avond door de BBC uirtgozon- zoele augustusaivond in 1895 den, gewoonlijk via de Home Service op vangen op i dikwijls mot Vreest i moeilijk Sir Malcolm Sargent Hat was nog in de „goede oude tij d*' toen men gewend was tijdiens concer ten niet netjes op "tijd te komen en n:ei uitsluitend aanwezig te zijn om van muziek te genieten. Concertbezoek betekende „uitgaan voor de grote wereld": zich laten zien In fraaie toiletten en anderen taxerend te bekijken. Men luisterde welwillend naar de muziek, naar de solisten, maar men „ontmoette elkaar" in de lange pauze en dat was een voornaam onder deel van de avond Het grote publiek, cart zioh geen prachtige koats of kostbare kleding kon permitteren, bleef van werkelijke con certen gespeend en er wanen geen grammofoonplaten en er was geen ra- die om de muziek naar hen toe te bren gen. Robert Newman had vernomen, dat men un Parijs daar :ecs op gevonden had. Men .gaf daar een enkele maal een „open concert" in een enorme zaal. waar iedereen zomaar binnen mocht lopen en niet behoefde te wachrten tot de pauze om elkaar ,;te ontmoeten Ook behoef de men zich niet fraai te kleden, kon- om. het werd een soort ..wandelconcert" met het orkest op een vrij hoog podium. Zo In de geest van concerten in een muziektent, d'ie later zo populair zijn geworden, al zijn dóe gewoonlijk van ander karakter. Robert Newman dacht dat zijn gro'e Qjeeni's Hart juist geschikt zou zijn voor zulke populaire wandelconcerten, waar het grote publiek hopelijk wal zou ko men voor de curiositeit... terwijl ze dan vanzelf werden geboeid door de rijkdom van de muziek. De moeilijkheid was echter, een diri gent te vinden, die het aandurfde een concert te leiden dat wellicht door ge drentel en gebabbel zou worden gr- schaad... in die tijd geen kleine op gave voor een kunstenaar! Newman begreep wel. dat hij met zulke revolutionaire gedachten mat bij de al wat oudere, c&Lep-ernstige dóriigen- ten moest aankomen. Hij koos daarom de jonge en zeer begaafde dirigent Hen ry Wood uit en maakte hem deelgenoot van zijn plannen. 59 Haar gezicht veranderde ogenblikkelijk; het erd gesloten, achterdochtig en sluw. „Ik weet daar niets van! De wet behoeft zich helemaal niet in onze zaken te mengen. Het is daarginds achter de berg gebeurd en de mensen daar moeten zich met hun eigen zaken bemoeien. Die lopen ook niet naar het gerecht. Het enige waarvoor Delmus bang behoeft te zijn, is dat de schurk die hij neerschoot broers heeft. Delmus moet hier weg en jij moet hem helpen, Adam „Ik moet hem helpen? Hoe kan ik hem helpen? Delmus zou toch immers niet naai- mij luisteren?" „Hij zou naar je luisteren, als jij hem maar zeg gen wilde hoe hij hier weg kan komen. Dat weet ik. Jij kent rijke mensen genoeg, Adam. Jij hebt daarginds in Memphis voor een rijke dokter ge werkt. Jij zult hem wel weten te helpen." „Ik heb geen idee, hoe ik Delmus zou kunnen helpen." hield hij vol. „Ik heb weinig geld en met wat ik bezit moet ik toekomen totdat ik hier een praktijk heb opgebouwd; als ik hier blijf tenminste U weet, moeder, dat ik niet van u afhankelijk wil zijn. Zelfs als we Delmus over de Mississippi zouden kunnen krijgen, dan zou ik niemand ken nen die hem daarginds verder kan helpen. Waar is hij goed voor, behalve voor het smokkelen van sterke drank? En wat gebeurt er dan met zijn kin deren? Laat hij ze in de steek?" Liza liet een kwaadaardige grom horen. „Hij weet niet eens zeker, of die kinderen wel van hèm zijn!" zei ze. „Ze spreidde op haar manier haar bed Laat ze er dan in blijven!" Zeb Price, de districtsambtenaar van de gezond heidsdienst, sloot 's maandags de school. Er liep geen schoolbus meer en de ouders zonden hun kin deren dan ook niet, stevig ingepakt tegen de ijzige decemberwind, naar de wachtplaatsen. Het nieu\v3 was als het ware met de rook van de smeulende hopen zaagsel overal heengedwarreld. De moe ders waren ongewoon vriendelijk tegen de kin deren die thuis moesten blijven; de vaders die van het voederen van het vee en van het melken terug- door Helen Topping Miller kwamen, keken soms lang en peinzend naar hen. Op deze wintermorgen omknelde vrees de harten van de ouders. De kleine, vrijpostige, brutale, aardige Mary Bet Purdy was op zondagmorgen om tien uur gestor ven. Vierentwintig uur lang hadden Adam Regan en de oude dokter Ringo het huis van de Purdy's niet verlaten. Met sombere, strakke gezichten hadden zij, met alle middelen die zij kenden, tegen de venijnige infectie gestreden. Adam had nog nooit met deze ziekte te maken gehad. In Omaha kwam zij niet voor; daar werden de kinderen vroeg ingeënt en daar stond difteritis al op de lijst van de ziekten die men volkomen meester was ge worden. Maar dokter Ringo had er nog menigmaal mee te doen gehad. Hij kende er alle symptomen van. fluisterend wees hij er de jonge dokter op, naar gelang zij zich voordeden of te verwachten waren. „We moeten het met digitalis proberen, Adam", zei hij op een gegeven moment. „Het is een extreem middel, maar dit is ook een extreem geval. Zeg tegen haar moeder, dat ze weer een kruik heet water moet brengén." In de keuken zat Grover Purdy voorover ge leund op zijn stoel, met de handen voor het gezicht Hij keek angstig op toen Adam binnenkwam. „We doen alles wat we kunnen, Grover," zei Adam. „Maar de kleine meid is heel erg ziek. We hebben meer heet water nodig, mrs. Purdy." „Het kwam zo vlug," jammerde mrs. Purdy ter wijl zij de zware ketel van de kachel tilde. Ze had juist nog goed gegeten en opeens begon ze te schreeuwen en daar was het. Ik wou dat ik haar die morgen geen klappen had gegeven, maar ze was zo brutaal toen ik haar zei het vaatwerk af te drogen." Mrs. Purdy trok haar schort voor haar gezicht en begon luid te snikken. De twee klein ste jongens begonnen nu ook te huilen en Grover trok ze naar zich toe om hen te troosten. „Het is een vreemde en beroerde ziekte," zei Adam. „En er is maar één middel om er de kin deren tegen te beschermen. Toch kwam cr van nacht nog iemand uit de buurt van Onyx bij. mijn moeder aankloppen om haar te zeggen mij te waar schuwen, dat ik er maar beter aan deed niet to proberen zijn kinderen een injectie te komen ge ven. Hij zei. dat hij mij anders met een geweer zou opwachten." „Kunnen we iets doen, Adam?" vroeg Rafe uit de warme hoek waar hij zat. „Bidden. Rafe." zei Adam, Rafe viel direct op de knieën en hief zijn handen ten hemel. Zijn stem klonk hol en sinister door het kleine, oververhitte vertrek. „Heer. spaar onze lieve kleine!" Amen!" mompelde Grover, en ook hij begon te snikken met ruwe gebroken kreetjes. Adam maakte een gebie dend gebaar. „Rustig, mensen! Ze moest jullie eens horen. Ze is nog bij bewustzijn." Onmiddellijk viel er een doodse stilte in de keuken, een zo intense stilte, dat mrs. Purdy opschrok toen het hout in de kachel knapte. Adam keerde naar het zieke kind terug. Het meisje had het weer erg be nauwd en dokter Ringo werkte met watten om zijn vingers in haar keeltje. „We hebben al caffeine en strychnine gepro beerd", fluisterde hij Adam toe. ..Het heeft niets ge holpen. Geef haar nog eens vijftienduizend een heden, Adam". (Wordt vervolgd) voor hot eerst de dirigeerstok Queen's Haüll Het succes was boven verwachting. 1 kwamen. Die awond, de vo'- zaterdags via het derde programma op 464 m. Hat openings, en het sttötconoert gaan via hot Ligiht Pro- gramme de other inv Wij houden u wel op de hoogte in onze „Tips uit het bui tenland". Wat wij dus zaterdagavond van 7.30 tot 8 uur op de televisie zien us het be gin van het openingsconcert. Sir Mal colm Sargenit dirigeert dan het BBC symfonieorkest dat een ouverture van teLkens weer. Henry Rossini en "t 2e pianoconcert van Shos- gende Wood, later dn de adelstand venhoven, takovich speelt. De pianist John Ogdon gaf zijn naam aan de Promenadeconcer ten en ook na zijn dood, in 1944, ós de officiële titel van het zomerse Londens* muziekevenement officieel mag altijd: Henry Wood Promenade Concerts. DE GROEI Het spreekt wel vanzelf dat de moei van Henry Wood in d-:e Laatste jaren van de nogal behoudende 19e eeuw in iet begin zeker niet wend gedoeld door ondiere musici van naaoi. Men dlurfde zich aan diit populaire experiment niet wagen, bang voor midLukiking en heit schaden van de eigen gevestigde naam de jonge dirigent aangewc- Meer programma's in NTS-verband Over het in enkele bladen wat voorbarig gepubliceerde bericht dat er na 1 oktober a.s. meer televisie programma's in NTS-verband zul len worden uitgezonden, is vanmid dag in Hilversum een persconferen tie gehouden. Bij het ter perse gaan w« vandit <>e conferentie noB op beginnende mnsioi. die niemand nle' 'en ,e,nde- ?odal «9 morgen eigenlijk nog kende, nit maakte de op- »an de toelichting op hel bcriehl ret nog moeilijker, de kans op stagen mededeling kunnen doen. nog zongiLyker. Aangezien er nog geen goedkeuring De bedoeling werd evenwel strikt ga- °P pliarLnen was voigd: men koos popudaicdrtooidke verken van ove^ekervde componiistem hun gezamenlijk voornemen wachten. Beethoven;i ouverture Egmond, Mozans Dit VOOrnem«>n behelst dan, dat bij serenade „Eine kleine Naohtmusik ro- de zendt ydverru.ming welke op 1 ok- mantische weaken van Tsjaikowski, van tober as. ingaat, er meer program- Richard Straiuss, kortom, de „populaire ma's, door een van de omroepvereni- klas9i«ken" zoals wij dlLe nu ook nog gingen verzorgd, onder verantwoordc- kenmen en enen. lijkheid van de NTS op het scherm worden gebracht. De omroepverenigingen zullen daar voor al hun eigen prQdukties ter be schikking stellen en de NTS maak» daaruit een keuze. Dit geschiedt, om dat het huidige televisiebeshiit vaat bar week, later stelt, dat 40 pot van de beschikbar» otrte elke werkdag, zendtijd door de NTS (d.i. de gezamen- Langzamerhand Liep hert publiek niet lijke omroepverenigingen) moet wor- meer rond, babbelde ook met, maar zat den gevuld. of stond in geboeide aandacht te Luis- Na 1 oktober zou dit tien uren per teren. Henry Wood's Promenade Con- »veek zijn. Met de nu bekende uitzen- certen werden muzikale monumenten dmgen van journaal, dinsdagavond- en vele buitentenders, d-e de zomer- w"is. actuele reportages en Eurovisie- maanden de Engelse hoogdetad bezocb- rel"s k°™n daze UTen cchter Deze muziek sloeg im. trok en boeide iet publiek. Opmerkelijk was, dat deze :omerconcerten 41 serieuzer van opvat ting worden. Men gal ae in 6e volzomer- maanden. zeven of achrt weken achter een, eerst eenmfca'. niet vol, vandaar de nieuwe plannen, waarmede de omroepverenigingen gaarne akkoord gaan. vanavond Een reportage van de internationale taptoe in Arnhem vormt het begin van het KRO-programma, na het NTS-mieuws, dus om 8.20 uur. Daar na is er een telcrecording van een internationaal variétéprogramma in Treslong <9 uur) en na de epiloog volgt de 15e les Nederlandse taal <9.50 uur). lierten zioh de kans op bijwoning van zulk een concert nieit ontgaan. De faam vam de concerten breidde zich uit over de wereld. En naar goed Engels gebruik wend-binnenstends ge toond hoezeer men deze traditie als eigendommelyk had geaccepteerd: dn concerten kregen een onsterfelijke bij naam: The Proms. Hienmee wanen zij voorgoed gevestigd in het besef van het volk. IN DE OORLOG Het', iangzaam aan is het karakter van de Proms toch iots gewijzigd. Ook al door de omstandigheden. Toen in 19?g Robert Newman overleed, waren de Proms plotseling een schip zonder roer de grote organisator was heenge gaan en wie zou de traditie voortzetten? Het was de BBC. de Britse omroep organisatie. die onmiddellijk dert ro r overnam en de Proms gingen door. Ho'. BBC-symfonieorkest verzorgde de dagelijkse concerten in de hoogzomer- maanden en de BBC lanceerde de solis ten en zorgde ook voor gastdirigenten. Voondien al had Henry Wood, bij het klimmen der jaren, zijn plaats herhaal delijk afgestaan aan andere Britse diri genten van naam. Intussen ook waren de groten van het concertpodium allang anders gaan denken over de betekenis van The Proms: zij traden nu gaarne op bij dc concerten. Toen in 1940 de oorlog uitbrak en hert BBC-urkest de standplaats Londen ver wisselde voor Bn.stol, nam het Londens Symfonieorkest dc concerten over. Een jaor iater echter viel Queen's HaU ten offer aan Duirtse bommenwerpers. Dat de Proms hierdoor zouden worden ge staakt was naar Engelse traditie-begrip pen echter onmogelijk en concerteerde nu in dc Royal Albert Hall, ook al gierden dtafckwyls de bommenwerpers over het dak, zodat men de muziek niet meer hoorde. Geen nood: de concert bezoekers hieven dan liederen aan en zongen samen, tot het weer stil was eu het concert kon wonden vervolgd. Alleen m 1944 moesten de Proms voor éénmaal in Bedford worden gegeven Daarmee vierde men, in alle beschei denheid vanwege de oorlogsdruk, hei vijftigjarig bestaan van deze geliefde coocertmeeksen. In datzelfde jaar over leed SiT Henry Wood, 75 jaar oud. Na de oorlog zijn The Proms weer :m oude luisrter hersteld en onverminderd doorgegaan. Verscheidene bekende En gelse dirigenten leiden nu het BBC- mon symfonieorkest of hert Londens symfo- ,v 'L nieorkest, die ertikaar afwisselen in da- 19 10 3Gram gelijks optreden. We kennen dc namen i'zmg 20.^1 M; van Sur Adrian Boutt, Basil Cameron. 3130 ,c'rr"n John Pritchand, Rudolf Schwanz. Maar de grote naam van de huidige Avondovcrdenking 22.55 Boikbespr 23. Proms us die van Sir Maicolm Sarigent, EngeJands meest - gevoerde en vooral ook by dc jongeren hoog-geëerde dinugem die ook altijd hot heerlijk-rumoerige en stri'fct-tnaditionole slortconcert dirigeer'.. Nu bedelen de Proms niet meer om solisten: nu is heit een eer, by de con certen te mogen optreden in de Albert Hall, die mot ziit- en (vele) staanplaat sen altijd en alrtyd uitverkocht is. (Als u in de komende weken óm Londen ben) en de Proms wilt moemaken, moert b lang vam tevoren 'n toegangsbewijs z ei te krijgen!) Nu wonden er 's winters audities ge houden voor jonge artiesten om tc z.en of zij waardig worden bevonden om m een Promenadeconcert op te treden Want niu is dat een onidensdbeidimg. Nog altijd worden de populair-kl assieke ^a0„ werken op dc programma's gdhamd- haatfd, maar er wordt ook aandacht be steed aan nieuwe en zelfc hedendaagse 90hriJ,,®,cl- '«ln« 20 3? Eind. composities. Nooit echter is een Prome- uteraTuur blijsp^f lavond 9 In hert NCRV-programma begint om 3.15 uur een concert dat anderhalf uur duurt en gegeven wordt door het Concertgebouworkest onder Ir.i- dirvg van Otto Klempercr (Holland Festival). U hoort werken van Gluck, Bruckner en dc Klempercr /elf Daar na hoort 11 de heer H. J. Hollaar uit Rotterdam over de opening van het Rotterdams Landjuweel in 1561. Een koorwerk van Dallapicoola wordt uutgevoerd door het Haags lïthu'-- gisch kamerkoor (10 uur) en na het nieuws volgt dan de avondoverden- king. Een programma van Italiaanse mu ziek, waaraan de Italiaanse bas Ugo Tra ma meewerkt, wordt door de VARA uitgevoerd door het Prome nade-orkest o.l.v. Hugo de Groot. Om 8.35 uur een hoorspel van Jef Last: .De geweren van vrouw Carrar". Om 9.50 uur speelt Pablo Casals een so nate van Beethoven <gr.pl.en om 10.40 uur concerteert het strijkorkest Benedetto Marcello; u hoort werken van Vivaldi en Handel. Programma voor morgen DONDERDAG 20 JULI 1961 Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. KRO: 7 00 Nws 7.15 Gram 7.45 Morgengebed en over weging 8.00 Nws 8.18 Gram 8.50 V d huis vrouw 9.35 Waterst 9.40 V d kind. NCRV. 10 00 Gram 10.15 Morgendienst 10.45 Grain KRO: 11.00 V d zieken 11.45 Gewilde muz 12.00 Middagklok-noodklok 12 04 G: d boere 12.38 Grai ncwijze 2 35 Land- en tuinbouwmeded n 12.50 Act 13.00 Nws 13.15 Zon- 13 20 Lichte muz 13.40 Gram. NCRV: 14.00 Amus muz 14.30 Gram 15.35 Gram 16.00 Bijbeloverdenking 16.20 Ka- mermuz 17.00 V d jeugd 17.30 Gram 17.40 Deutsche Evangelische Klr- :rlljn 19.00 Nws cn weerber 19.30 Radiokrant 19.50 Pol in cn paard, quiz 21.20 Gram iet comm 22 00 Kerkorgel- Festival: Haarlemse orgcl- ,d 22 30 Nws en -SOS-b< doverdenking 22.55 Boekbc 1 23.30 Gram 23.55—24.00 Nw Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. AVR 7 00 Nws 7.10 Gym 7.20 Gram. VPRO: 7 Dagopening. AVRO: 8.00 Nw.^ 8.15 Gre groent 9 00 Gym 9.15 Grj 10.50 V d klei 11.15 Radiophilh: 9.40 Moi_ HM Kook- VHMMPalUi 12.30 Land- cn tuinbouw- bedrijfslcvcn. lezing meoed 12 33 Uit hi 12.43 Gram 13.00 Nws 13.15 Medod 13.25 Beursber 13.30 Lichte muz 14.00 Ka- merork en solist 14.30 Gram 14.40 V d vrouw 15.00 Planorecital 1530 Gram 16.00 Gram en: De reiziger uit dc trein van jcht uur. hoorspel 17.00 V d Jeugd 17.30 Jeugd en ritme. 18.55 Gesproken brief 19.00 Gram 19.30 18.55 Gesprok cnbrief 19 no G am 19.30 Gram 19 50 Sportpraatje 20.00 Nws 20.05 Holand Festival 1961: Residentie ork en solist 21.00 Pauze Vreemde talenonder wijs in Amerikaanse taal-laboratorla. le zing 21.15 Verv v h concert 22 15 Manncn- 2230 Nws cn beursber 22.45 Act Porlact 23.10 Uchte muz 23.30 Nwe 23.5524.00 Nws. 20.00 Journ cn VPRO 20 20 Ces-prck aan d« lering 20.30 Eindexamen Fllm- 1961 20 53 Speelfilm 2' 39—22.15 relevisier

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 7