Moskou kaatst
de bal terug
Kans op ontsnapping uit
Oostzone nog aanwezig
verwacht
V.N. komen bij conflict
niet tussenbeide"
Nog meer schatten
Huisvrouw en wetenschap
NASOETION EN DE TELEVISIE
Voor het optreden (begin juli) van de Indonesische minister van
defensie Nasoetion op het Nederlandse televisie-scherm is van rege
ringswege geen toestemming verleend. Dit hoefde ook niet, omdat er
krachtens het Televisiebesluit 1956 m ons land geen preventieve con
trole op televisie-uitzendingen bestaat. In het licht van het bestaande
radio- en televisiebestel doet het oordeel van de regering over de vraag
of een t.v.-uitzending oorbaar en in overeenstemming met de nationale
waardigheid is, niet terzake. De verantwoordelijkheid van de uitzen
ding met gen. Nasoetion ligt uitsluitend bij de beide uitzendende in
stanties, de V.A.R.A. en de V.P.R.O.
Dit deelt de staatssecretaris van onderwijs, kunsten en weten
schappen, mr. Y. Scholten, thans mee in antwoord op schriftelijke
vragen van het Tweede-Kamerlid Welter (kath. v.).
De regering heeft, volgens de staatssecretaris, uitsluitend bevoegd
heid tot het uitoefenen van repressieve controle indien de uitzending
iets bevat, dat gevaar kan opleveren voor de veiligheid van de staat,
de openbare orde of de goede zeden. Na toetsing van de Nasoetion-
uitzending zelf aan deze criteria is de bewindsman tot de conclusie ge
komen, dat te dezen niet van een overtreding van het Televisiebesluit
kan worden gesproken.
Hiermee wil hij allerminst te kennen geven het juist te achten, dat
genoemde omroepverenigingen de verantwoordelijkheid voor deze uitzen
ding op zich hebben genomen.
Inhoud nota s
gepubliceerd
Naar aanleiding van de Weste
lijke nota's, die gisteren werden
overhandigd heeft radio-Moskou
in een uitzending voor Duitsland
verklaard, dat het Westen door de
Sowjet-voorstellen voor Duitsland
en Berlijn te verwerpen „de meest
fundamentele internationale regels
die het sluiten van een vredes
verdrag na een oorlog tot een ge
biedende eis maken, schendt."
Door een vredesverdrag af te
wijzen zouden de Westelijke
mogendheden de medeplichtigen
van de duistere krachten zijn ge
worden, die een nieuwe oorlog
willen ontketenen. „Dit gaat ge
paard met een „oorlogshysterie
zonder weerga" in Amerika. Dit
past in de kraam van Bonn."
Voorts wordt gezegd dat verklaringen
van kanselier Adenauer om een krachtig
itandpunt te blijven innemen en niet te
onderhandelen alleen als een roep om
oorlog kunnen worden opgevat. De poli
tiek van bedreigingen en chantage je
gens de Sowjetunie is nutteloos en zal
dit blijven. De Sowjetunie heeft alles
wat zij nodig heeft om de vrede te ver
dedigen en de oorlogshitsers een vernieti
gende slag toe te brengen, aldus radio-
Moskou.
GEVAAR
Ia bedoelde nota's hebben Amerika,
Frankrijk en Engeland Chroesjtsjef ge
waarschuwd dat een ernstige en gevaar
lijke toestand ontstaat, indien een einde
wordt gemaakt aan de westelijke rech
ten in Berlijn.
De V.S. zeggen onder meer dat zij de
uitoefening van hun rechten, tezamen
met de Britse en Franse bondgenoten,
met het doel de vrijheid van meer dan
twee miljoen mensen in West-Berlijn te
handhaven, als een fundamentele poli
tieke en morele verplichting beschouwen.
De westelijken vérklaren dat een rege
ling voor de Duitse kwestie moet worden
gevonden door vreedzame onderhande
lingen. Elke eenzijdige poging om een
oplossing op te leggen zou volkomen on
wettig zijn. Gewezen wordt op de voort
durende Russische weigering in te stem
men met voorstellen tot oplossing van het
Duitse probleem.
MISLEIDEND
De drie mogendheden zijn het niet eens
met het Sowjctstandpunt dat er een con
flict zou kunnen uitbreken indien er
niet onmiddellijk een vredesverdrag met
Duitsland wordt getekend. „Het is mis
leidend te spreken van een crisis in Ber
lijn en van onverdrageljjke spanning in
Europa", aldus de Franse nota. De door
de Sowjetunie voorgestelde maatregelen
zouden daarentegen een permanente oor
zaak van spanning in Europa zijn omdat
het Duitse volk het recht van zelfbe
schikking wordt ontzegd.
In de Britse nota wordt gezegd: „Zoals
de Sowjetunie moet weten behoort de
stad Berlijn niet tot de Sowjetunie, noch
tot de zogenaamde „Duitse Democratische
Republiek". Het protocol van 12 septem
ber 1954 was op dit punt volkomen dui
delijk en het zou slechts kunnen worden
herzien of ongeldig verklaard door alle
vier mogendheden die Duitsland aan het
einde van de oorlog bezetten.
De bondsrepubliek kan, aldus de .nota's,
niet van worden beschuldigd spanning
i Europa te veroorzaken of een crisis
/er Berlijn uit te lokken. De bondsre
gering heeft verklaard nooit haar toe
vlucht tot geweld te zoeken en zij streeft
er ook niet naar kernwapens te verkrij
gen.
Kasseni: olieaanvoer
niet afgesneden
De premier van Irak. generaal Kas
sem, heeft verklaard, dat Irak de olie-
aanvoer niet zal afsnijden, maar met de
oliemaatschappijen en met de rest
de wereld ,,op een basis van wederzijds
voordeel" zal samenwerken. Hij zei dit
in een toespraak, gehouden ter gelegen
heid van de ingebruikneming van een
krachtstation in de raffinaderij te Daura
bij Bagdad. Generaal Kassem deelde
verder mede dat de lopende olie-onder-
handelingen in de tweede helft van d«
volgende maand ,,in het voordeel var
Irak" zullen worden afgesloten.
Generaal Kassem verklaarde, dat ei
geen reden was om ae olie-aanvoer al
te snijden. Irak heeft tot dusverre var
de in Irak werkende oliemaatschappijen
90 procent verkregen van de gebieden,
die zij niet hebben geëxploiteerd. „Dit
stelt ons echter niet tevreden", zo ver
volgde Kassem. „De maatschappijen
moeten met ons samenwerken op
basis van wederzijds voordeel en r
op een basis van agressie, uitbuiting
hebzucht en verspilling van onze wei-
De Iraq Petroleum Company, wa
Frankrijk, Engeland, Nederland er.
V.S. grote belangen hebben, heeft olie
concessies in Irak, die volgens een over
eenkomst met de regering van Irak tot
het jaar 2000 zal lopen. Sedert de i
lutie van 1958 wordt er echter over deze
overeenkomst onderhandeld, nadat de
regering te kennen had gegeven, dat er
een nieuwe overeenkomst moest worden
gesloten. Op 6 april j.l. werden de on
derhandelingen afgebroken en volgens
recente berichten zouden zij in augustus
worden hervat.
PORTUGAL
Advertentie
Aan dat gemartel
met brandend maagzuur
moot D 'n einde maken.
Rennies nemen!
En vandaag ermee beginnen. Dan geen
zorg meer over pijnen door overtollig
maagzuur. U blust die brand met Ren
nies prompt. Makkelijk in te nemen en
nog smakelijk ook. Vraag ze bij Uw
apotheker of drogist.
o\t«asl
Gemakkelijker en beter hebt U nog
nooit gewassen!
automatische inweekwerking -
vooraf weken overbodig
nieuwe wonderbaarlijke waskracht
7 emmers sop in plaats van 6 uit een
dubbelgroot pak, per groot pak een
halve emmer sop meer
Al Uw wensen rijn vervuld e de witte wee - witter
ken niet de bonte was - helder en frisede fijne
wee - luchtig en zacht. En alles zo gemakkelijk:
zonder apert Inwekenezooder lang koken e zonder
EN NU BOVENDIEN NOG:
ter kennismaking
pak gratis
bij aankoop van 2
Vraagt U naar het geheel nieuwe wasmiddel
in rood pak
Aandacht van kerkedag sterk afgeleid
yANDAAG is de kerkedag van Mflcltl Ggcl Vclll
(Van onze kerkredacteur)
Een stroom van auto's bewoog communisten
zich in de loop van de dag door de
Oostzone naar Berlijn. Maar niet
de kerkedag houdt de aandacht
van de Berbjner op het ogenblik
vast, er is een andere stroom die
naar Berlijn vloeit. Alleen reeds
gisteren kwamen 1335 vluchtelin
gen uit de Oostzone West-Berlijn
binnen en tijdens het afgelopen
weekend bedroeg hun aantal bijna
5000. Op het ogenblik vluchten
meer Oostduitsers naar het vrije
westen dan sinds de gespannen
maanden van 1953 en het ziet er
naar uit dat het aantal van maart
1953 40.000 geëvenaard zo
niet overtroffen zal worden.
Hoewel de ergste drukte reeds voor
bij was zagen we gisteravond voor
de ingang van het opvangcentrum
Marienfelder nog een lange rij vluch
telingen staan wachten. Opmerkelijk
is dat wat in het afgelopen jaar nau
welijks meer voorkwam weer hele
gezinnen de grens overkomen. Het
V
Waarschuwing aan Tsjombe:
De Verenigde Naties hebben de
Katangaanse president Tsjombe open
lijk gewaarschuwd, dat een poging
van de centrale regering om de af
gescheiden provincie Katanga met
geweld terug te winnen „een politie
ke actie zou zijn en geen burgeroor
log" en dat de V.N. niet tussenbei
de zullen komen.
„De V.N. zullen zich niet verzet
ten tegen actie van een wettig tot
stand gekomen regering, die ten
doel heeft een binnenlands probleem
op te lossen", zo verklaarde V.N.-
bemiddelaar Mahmoud Khiari, giste
ren in Leopoldstad bij zijn terug
keer uit Elisabethstad.
Gespannen toestand
bij Guinese grens
In Dakar is het bericht ontvangen dat
de toestand bij de grens met Portugees
Guinee zeer gespannen is. De Senegale
se regering heeft maatregelen genomen
voor de handhaving van de orde in het
Nationalistische groepen die naar Sene
gal waren gevlucht zouden de Guineese
grens zijn overgetrokken om een aanval
op de Portugese kolonie te doen. Het is
nog niet duidelijk of het Portugese tegen-
Itanders van het regime van Salazar zijn
dan wel Afrikaanse nationalisten die de
onafhankelijkheid van Guinee eisen.
De minister van binnenlandse zaken
van Senegal, Valdiodio n'Diaue is naar
de grensprovincie Casamano vertrokken.
De regering heeft bekend gemaakt dat
zij „alle noodzakelijke maatregelen" zal
nemen voor de bescherming van de gren-
van de veiligheid van de be vol-
het gebied.
Protest aan V.S. over
schending luchtruim
Tsjechoslowakije heeft gisteren in
een nota aan de V.S. geprotesteerd,
omdat vorige week maandag een
Amerikaans hcfschroefvliegtuig van
West-Duitsland uit ongeveer 30 km. het
Tsjechische luchtruim zou zijn binnen-
De Tsjechen hadden, volgens de no
ta, geen actie tegen het Amerikaanse
toestel ondernomen, omdat zij de toe
stand van de betrekkingen met de V.S.
niet wilden verergeren. Als de V.S.
zich echter niet aan eerder gegeven
verzekeringen zouden houden, zou Tsje
choslowakije krachtige maatregelen ne
men om herhaling van dergelijke schen
dingen van het luchtruim te voorko-
651) Wanneer we een willekeurige stelling te hebben
greep doen in de bijkans onoverzlen- heid, die door
bare rü van verborgen schatten,
gen we beslist niet zwijgen over de ogenblikkelijk
ongehoorde rijkdommen die in de met kostbaarheden
ravijnen van Serbas zijn gestort. |yke collecti
Deze schatten hebben, in tegenstel- Maar goed,
an de hoeveel-
kameclkaravaan
orden vervoerd, nemen we
karavanen
aantrekke-
■ertegenwoordlgen.
de Perzische provin
ling tot vele legendarische schatten, cie Kirman leidde de karavaanweg
duidelijk geschiedkundig ver- door het bergland Serbas,
veldheer Nadir door de groten
het rijk tot sjah werd uitgeroepen.
Dit geschiedde uiteraard pas na de
ambtsaanvaarding zijn beroemd ge
worden veldtocht tegen India onder
nam. Deze tocht
verliep allervoor-
spoedigst, althans
voor de Perzen,
want reeds het vol
gende jaar had Na
dir de rijke stad
stad Delhi op de
grootmogol ver
overd. Volgens alle
regels van de kunst
TOCH IS
HET ZO!
werd deze stad grondig geplunderd niet t<
en alle schatten en rijkdommen uit hebben
de Indische sprookjespaleizen vielen pelsen
in handen van de veroveraars. Een
fabelachtige buit aan juwelen en
paarlen, wereldberoemde diamanten,
een massief gouden troon en kost
baar vaatwerk, kortom een rijkdom mede omdat de expeditie door het
die we hier werkelijk niet kunnen uitbreken van de oorlog moest wor-
specificeren, omdat daarvoor vele den afgebroken,
kolommen druks noodzakelijk zou
den zijn, al deze rijkdom dus, werd Zodat ln het doodarme Perzië nog
vakkundig ingepakt met bestemming steeds KVi ton kostbaarheden op de
rotspartijen. En juist in
woeste streek, werd
karavanen overvallen
ravijn stortten, de kostbare lading
met zich slepend. Niet minder dan
4J6 ton (u ziet, we
geven toch wel vrij
nauwkeurige cij
fers) diamanten,
paarlen, goud, zilver
en andere plezieri
ge dingen verdwe
nen daarmee in het
diepe ravijn en uit
het gezicht. Tot op
heden zijn zjj nog
oorschjjn gekomen. Wel
i paar avontuurlijke En-
r de laatste wereldoorlog
ergunning gevraagd en gekregen
sen onderzoek naar de ver
schatten in te stellen, maar
resultaten heeft dit niet opgeleverd,
Teheran. Niet minder dan 23 kameel-
karavanen waren hiervoor nodig.
Zonder ook maar de flauwste voor-
eerlijke vinder liggen te wachten.
En nu het verhaal van de schatten
der Chibcha's.
„De V.N. zullen al het mogelijke
doen om extreme maatregelen te voor
komen, maar de wettige regering zal
ongetwijfeld doen wat in haar macht
ligt om het probleem van de afschei
ding op te lossen", aldus Khiari.
Vorig jaar juli en augustus hebben de
V.N. pogingen van de regering van de
toenmalige premier Loemoemba naar
Katanga op te rukken verijdeld.
De Katangaanse minister van binnen
landse zaken, Moenongo, verklaarde
in Elisabethstad dat Katanga de Kon
golese crisis „op Afrikaanse manier",
dus zonder hulp van de volkerenorgani
satie, tot een oplossing wil brengen.
„Als de V.N. er niet in mochten sla
gen een einde aan de crisistoestand te
maken, dan is Katanga bereid om een
delegatie te sturen naar onverschillig
welke plaats in Kongo, met uitzonde
ring van Leopoldstad", aldus Moenon
go.
Incident
Inmiddels is het in Katanga tot onge
regeldheden gekomen toen de Katan
gaanse gendarmerie het vuur opende op
Indische troepen van de V.N., die een
wegversperring in Niemba ten westen
van Albertstad bewaakten, zo is door
de V.N. meegedeeld.
De hoofdvertegenwoordiger van de
V.N. in Katanga, O'Brien, zei in Eli
sabethstad dat de Katangezen een door
de Indiërs opgerichte wegversperring
hadden veipverd en begonnen te schie
ten toen de.Indische soldaten een nieu
we bouwden.
„Wij hebben krachtig geprotesteerd
bij de Katangaanse regering en zullen
onmiddellijk ingrijpen als er zich nieu
we incidenten mochten voordoen",
dus O'Brien. Een woordvoerder vai
Katangaanse ministerie van binnen
landse zaken gaf een andere lezing
het incident: niet wij, maar de Indiërs
schoten het eerst, zei hij.
De Katangaanse regering heeft
middels een telegram aan Hammars-
kjöld gezonden, waarin zij „krachtig
protesteert" tegen het optreden va
Indische troepen.
zijn vooral jonge gezinnen met veel
kinderen die nu hun kans grijpen.
Toch zijn het vooral de jonge men
sen die zioh op het ogenblik aan
melden, jonge mensen tussen de vijf
tien en vierentwintig jaar. Een der
de van het aantal vluchtelingen be
hoorden vandaag tot die leeftijds
groep. Er komen bovendien zoveel
kinderen, dat het aantal onder de 25
jaar de helft van de vluchtelingen be
draagt.
Er is sprake van een angstpsycho
se vertelden enkele predikanten ons die
medewerken aan het opvangen van
deze mensen. Men kan zeggen dat er
drie redenen zijn waarom de vluchte
lingenstroom in de afgelopen dagen zo
sterk is toegenomen: het is vakantie-
tijd, velen hebben vergunning gekregen
om te reizen. Zij hebben als reisroute
naar hun vakantiecentra de weg langs
Berlijn aangevraagd en gebruiken de
ze kans om naar het westen te vluch
ten. We zagen zelfs gezinnen met hele
kampeeruitrustingen bij de loketten
Marienfelder staan, anderen droe-
zware koffers wat normaal zei-
voorkomt. De laatste maanden be
droeg het aantal vluchtelingen 300 tot
500 per dag. Dat getal is nu verdrie
voudigd.
De mensen leven in Oost-Duilsland
vooral in de angst dat door de politie
ke toestand een latere vlucht onmogelijk
zal worden. Zij zijn bang voor een
apart vredesverdrag met Oost-Duits-
land en zij willen nu nog de kans
te ontsnappen waarnemen. Want als
West-Berlijn zijn functie als scharnier
van de vrijheid zal verliezen zal er geen
mogelijkheid meer zijn.
KANS VERKEKEN
De Oostduitsers zijn ook bang dat
de communistische autoriteiten einde
lijk over zullen gaan tot een maat
regel waarmee zij reeds in 1953
dreigden. Er wordt weer gespro
ken over de invoering van districts
persoonsbewijzen. Dan zal het niet
meer mogelijk zijn van de ene pro
vincie naar de andere te reizen zon
der een bijzonder visum en dan is
iedere kans om te ontsnappen verke
ken.
Eer de laatste poort naar het wes
ten wordt dichtgeworpen en eer het rei
zen onmogelijk wordt gemaakt, willen
zij nog een poging wagen. Opmerke
lijk is dat het overgrote deel van d«
vluchtelingen bestaat uit boeren, wiens
bedrijven vorig jaar werden genationa
liseerd. Zij werden gedwongen om in
colchoses te gaan werken- Oorspronke-
"jk kregen zij daar een achturige
werkdag, maar de oogst is zo goed als
mislukt en wie door Oost-Duitsland
reist ziet reeds spoedig dat hele vel
den eenvoudig braak liggen, omdat
geen werkers voor waren. De comr...
nisten dwingen nu iedereen, ook huis
vrouwen en scholieren, om tijdens het
weekend op het land te gaan werken.
De lange rij vluchtelingen schuift lang
zaam langs de loketten van het opvang
centrum. Buiten staan mannen en vrou
wen die reeds staan ingeschreven te
wachten. Soms hebben zij een kind aan
de hand. Zij wachten in angstige span
ning op hun mannen of hun vro
die voor de veiligheid een andere
route hebben genomen. In hun ogen
leest men de vraag: zouden zij zijn ge
grepen?
In het kamp wordt hard gewerkt, al
le bedden zijn reeds bezet, de mensen
die 's nachts komen moeten op matras
sen op de grond de nacht doorbrengen.
In de afgelopen dagen bleek het
Mevr. A. M. A. Hellendoorn
h -
IJUISVROUW en wetenschap zijn
twee woorden, die mij invallen
bij het overpeinzen van een deel van
mijn werk bij de Nederlandse Huis-
houdraad. Zo op het eerste gezicht
zou men kunnen denken, dat deze
twee woorden niet bij elkaar passen,
althans weinig met elkaar te maken
hebben, tenminste als wij de weten
schap beschouwen in meer abstracte
zin en daarbij alleen denken aan de
mannen en vrouwen met een univer
sitaire opleiding, die zich na het be
halen van hun graad gaan wijden
aan onderzoekingswerk.
Wetenschap in zijn eenvoudigste
verklaring wil echter óók zeggen „het
weten omtrent...., de kennis, bekend
heid met iets". Zo althans staat de
omschrijving in van Van Dale's groot
woordenboek. Met deze omschrijving
kunnen wij zeker bij de huisvrouw
terecht; zij immers heeft het meest
gevarieerde „beroep" ter wereld en
zij moet omtrent tal van zaken iets
weten.
Konden wij alle „kennis" omtrent
de praktijk van de huishouding van al
le huisvrouwen in Nederland bijeen
brengen, dan zouden wij over een
schat van gegevens beschikken. Meni
ge fabrikant zou verheugd zijn als hij
maar een honderd
ste van deze ken
nis zou kunnen
het zou hem daar
door mogelijk wor
den zich een beter
beeld te vormen
bijv- omtrent de
gebruikswaarde
van apparatuur,
die hij ten verkoop
aanbiedt. Immers,
aannemend dat de
bedoelde fabrikant
een produkt maakt
van de beste ma
terialen. ontworpen
door knappe spe
cialisten, dan nog
mist hij de volle
dige reactie van de
genen, die zijn ar
tikelen dagelijks
gebruiken.
Fabrikanten en
consumenten staan
in de huidige maatschappij te ver van
elkaar af en er dient gezocht te wor
den naar middelen om hen weer dich
ter bij elkaar te brengen.
Wanneer de „kennis" van alle huis
vrouwen, zoals hierboven bedoeld, ge
bundeld zou kunnen worden, zou heel
wat te bereiken zijn in bedoelde zin.
Dit alles werd beseft en onderkend bij
de Nederlandse Huishoudraad, die in
1950 werd opgericht met de navolgen
de doelstelling: a. het in het algemeen
belang bevorderen van een doelmatig
voeren van de huishouding: b. behar
tiging van consumentenbelangen en
huishoudelijke belangen bij overheids
instellingen. wetenschappelijke institu-
dit alles zich de vraag opdringen: zijn
dit de belangrijkste dingen des levens?
Neen, maar om de belangrijke taak
van vrouw en moeder in het gezin zo
goed mogelijk te kunnen vervullen en
tijd en aandacht te hebben voor allen
en alles om ons heen, in de eerste
plaats voor de geestelijke waarden,
moet er iets gedaan worden om de
huishouding zo efficient mogelijk te
voeren: zeker als er een stel woelige
kinderen is, want dan wacht er iede
re dag weer een omvangrijke huishou
delijke taak. Met dat doel voor ogen:
huisvrouw te bevrijden van teveel
sleurwerk. voor haar in de bres te
springen wanneer haar belang ge
schaad zou kunnen worden, werkt de
NHR ,u al meer dan 10 jaar.
Van het begin af aan is er het stre
ven geweest de individuele huis /rouw
zoveel mogelijk zélf aan het woord te
laten en uit al die meningen te trach
ten bepaalde wezenlijke behoeften te
formuleren, die voor de overheid, voor
handel en industrie en voor weten
schappelijk onderzoek van belang zijn
om te weten.
Om deze mening van de huisvrou
wen goed te kunnen weergeven heeft
de NHR in 1953 voor de eerste keer
een beroep op vrijwillige medewer
king van huisvrouwen gedaan, waarop
meer dan 10.000 aanmeldingen binnen
kwamen. In het jaar daarop werd de
eerste enquête ofwel „consumentenpei
ling" gehouden en sedertdien vonden
ieder jaar één of meer onderzoekin
gen plaats. Al naar het onderwerp
worden deze peilingen onder bv. 500, of
800 of 1000 of zelfs onder 2000 gezin
nen gehouden door alle medewerken
den een vragenlijst te zenden en hier
op een schriftelijk antwoord te vragen.
Het doel is op deze wijze exacte ge
gevens te verkrijgen over huishoudin
gen van jongere en oudere huisvrou
wen; over huishoudingen met veel en
weinig kinderen; met volwassenen,
schoolgaande of zeer jonge kinderen;
wonende op het platteland, in grote
Naast dit onderzoekwerk zijn om
vangrijke studiën noodzakelijk en een
onderzoek kan vanzelfsprekend niet zo
maar willekeurig onder een aantal
huisvrouwen worden gehouden. Aan
allen, die zich opgeven, wordt eerst
een vragenformulier gezonden, waarin
een aantal gegevens wordt gevraagd.
Deze „kenmerken" van het gezin
worden opgenomen en op ponskaarten
overgebracht Gezinskcnmerken zijn
bijvoorbeeld gezinsgrootte, gezinssa
menstelling, godsdienst, woonplaats,
provincie, beroep van de man en evt.
vrpuw, leeftijd huisvrouw, inkomens-
Onnodig te zeggen, dat al deze ge
gevens zeer vertrouwelijk worden be
handeld en dat rapportering aan ande
ren over een bepaald onderwerp vol
komen anoniem geschiedt. Als regel is
verder ingevoerd jaarlijks de kenmer
ken van alle enquête-gezinnen te con
troleren en bij te werken; ook heeft
er jaarlijks vervanging en aanvulling
plaats. Dit is nodig, omdat de waar
nemingen, die men via een enquête
wil doen, representatief geacht moeten
kunnen worden voor de massa, wiens
oordeel men wenst (bijv. voor heel Ne
derland, voor drie grote steden, voor
huisvrouwen tussen 40 en 50 jaar). De
relevante gezinskenmerken voor het
onderzoek moeten in de steekproef te
rug te vinden zijn.
Ook bepaalt het aantal splitsingen.
dat r
de a
DE SCHRIJFSTER
De schrüfster Mevrouw A. M.
A. Hellendoorn (1909) te Den
Haag ia adjunct-directrice van
de Nederlandse Huishoudraad.
Na aanvankelijk in het bedr^fs-
leven werkzaam te zijn geweest
werkte ze sinds de oprichting
van de NHR in 1950 mee aan
deze organisatie. Mevrouw Hel
lendoorn heeft aan één van onze
forums meegewerkt, dat handel
de over de vraag of er in ver
band met de vijfdaagse werk
week winkelsluiting op zaterdag
middag zal moeten komen.
lyse wenst te be
reiken, mede de
grootte van de
steekproef. Er zijn
nog tal van tech
nische details,
waarmede bij dit
werk rekening
moet worden ge
houden, maar deze
de
vakmensen v
lang.
Voor huisvrou
wen is het wellicht
interessant het vol
gende te weten. Er
zijn bijv. onderzoe
kingen gedaan naar
„Het inmaken van
groenten, fruit en
vlees in Nederland
(als onderdeel van
een groter onder
zoek door de Land
bouwhogeschool te
Wageningen)naar .„Het verbruik van
wild en gevogelte in Nederland'*; naar
„De mening van de huisvouw over ta
felgoed. badhanddoeken en de benodig
de aantallen van deze artikelen in het
gezin"; naar „De gehele inventaris van
de woning" (dit ten behoeve ten de
Studie Functionele Grondslagen van de
Woning); naar „De gezinswas thuis"
en naar nog tal van andere zaken.
Nadat het onderwerp voor een on
derzoek is gekozen of door middel van
een opdracht van anderen is verkre
gen, wordt een werkgroep samenge
steld, die in onderling overleg een vra
genlijst opstelt. Na een proefonderzoek
om te zien of voor de vragenlijst de
juiste formulering is gevonden, wordt
de definitieve lijst naar alle huisvrou
wen van de uitgekozen groep gezon
den. Bij deze enquêtes wordt de uit
zonderlijk hoge respons van 90 pet. be
reikt; een compliment voor de mee
werkende huisvrouwen, want dit bete
kent. dat slechts een zeer klein per
centage huisvrouwen verstek laat gaan
bij het invullen. Immers, een aantal
kan door ziekte, verhuizing of iets
van dien aard tijdelijk niet in de ge
legenheid zijn om mee te werken en
er blijven dan nog maar heel weini
gen over. die wel toegezegd hebben
mee te doen, maar dan op het kritie
ke moment geen zin hebben, of een
voudig vergeten de stukken terug te
zenden.
Nadat de antwoorden zijn binnenge
komen, moet met de verwerking van
alle gegevens een aanvang worden ge
maakt; er moet worden gecodeerd,
ponskaarten moeten worden samenge
steld, er wordt geteld en gerekend,
maar gelukkig kan dit grotendeels me
chanisch gebeuren; er wordt geana
lyseerd, geïnterpreteerd en ten slotte
moet er een rapport worden samenge
steld. Het analyseren en rapporteren
is het moeilijkste werk en hiervoor
worden dan ook steeds weer een aan
tal deskundigen ingeschakeld. De duur
dergelijk onderzoek kan twee
maanden zijn, maar ook wel 10
den. Dit hangt grotendeels
vang van de vragenlijst af.
de c
i het Noorden,
of in kleine steden;
Westen Zuiden of Oosten
land; met grote of kleine huishoud
beurs.
dig om drie nieuwe kampen te openen
en m allerijl in te richten.
Hier bij de ingang van het kamp
Marienfelder zagen wij de gevolgen
van de koude oorlog in al zijn ont
zetting. Duizenden komen en niemand
weet wanneer de stroom zal ophouden.
Duidelijk is het evenwel dat de com
munistische autoriteiten machteloos
staan. Opnieuw is hen de situatie uit
de hand gelopen. Langzaam maar ze
ker zien zij Oost-Duitsland leegbloe
den.
hi eeft donte lij,
I Uit de zg. Liotardzaal in
het rijksmuseum te Am
sterdam is uit een Ieren
koffer, waarin een ser
vies van Weens porselein
was opgeborgen, een tot
dit servies behorend dek
seltje van een kannetje
verdwenen. De schilder
Liotard had het servies
van keizerin Maria The-
resia ten geschenke ge
kregen.
I In Washington zijn gis
teren besprekingen be
gonnen tussen een Ame
rikaanse en een Russi
sche luchtvaartdelegatie
over een directe lucht-
verbinding tussen New
York en Moskou. Een
jaar geleden werden
deze onderhandelingen
uitgesteld in verband
met de incidenten met
de U-2 en RB-47 vlieg
tuigen.
I De heer Joseph Snead
uit Ayr (Schotland),
onderwijzer van beroep
en geheelonthouder uit
overtuiging, werd giste
ren gearresteerd omdat
hij in kennelijke staat
achter het stuur van zijn
auto werd aangetroffen.
Toch had hij alleen maar
thee gedronken, maar bij
wijze van grap had men
de thee met whiskey ge
mengd
I In vele delen van de
wereld waren gisteren
de radioverbindingen ge
stoord als gevolg van
zonnevlekken.
I Voormalige bewoners
van het concentratie
kamp Bergen-Belsen zijn
in Tel Aviv bijeenge
weest om het traditio
nele „volwassenheids-
feest" te vieren van een
thans dertienjarige jon
gen die destijds in het
kamp werd geboren. De
ouders van de jongen
waren na de oorlog voor
de overlevenden in het
kamp blijven zorgen.
I Het Japanse kabinet
heeft een vijfjaren-plan
voor de defensie goedge
keurd, dat o.a. voorziet
in de vorming van vier
bataljons met luchtdoel
raketten van het type
Nike-Ajax en de andere
twee met Hawk-projec-
tielen.
I In Buenos Aires is giste
ren een algemene sta
king van 24 uur gehou
den, waartoe het alge
mene vakverbond had
opgeroepen uit protest
tegen de hoge kosten
van het levensonderhoud.
Naast dit schriftelijke contact, dat
voor de NHR uitermate belangrijk is,
is er toch ook soms wel behoefte aan
een gesprek met een aantal huisvrou
wen. Om hiervoor een mogelijkheid te
scheppen zijn een aantal discussie
groepen samengesteld en ook de erva
ring hiermede opgedaan is bijzonder
plezierig. Tot nu toe is het steeds ge
lukt tot een „ronde tafelgesprek" te
komen en telkens weer leverden de
huisvrouwen een belangrijke bijdrage
om het inzicht in een bepaald pro
bleem te verdiepen. Veelal gaat een
dergelijk gesprek vooraf aan een gro
ter onderzoek.
Er is maar een punt, waarop wij
in feite nog van een tekort kunnen
spreken: er is nl. steeds meer behoef
te aan meewerkende huisvrouwen. Het
enquétewerk neemt toe en er zijn nog
zoveel onderwerpen, waarover wij
met de huisvrouw gaarne van gedach
ten willen wisselen, hetzij schriftelijk,
hetzij mondeling. Twee groepen heb
ben thans beslist aanvulling nodig, nl.:
huisvrouwen „jonger" dan 30 jaar
met gezinnen van 2 a 3 personen en
een gezinsinkomen onder ƒ500.— per
maand (of minder dan ƒ125.— per
week).
huisvrouwen „ouder" dan 50 jaar,
met gezinnen van 2 a 3 personen en
een gezinsinkomen onder ƒ500.— per
maand (of minder dan 125.— per
week).
Het zou heel prettig zijn wanneer
uit deze categorie binnenkort talrijk®
aanmeldingen binnenkomen op het bu
reau NHR Anna Paulownaplein 7
Den Haag; vermelding op een brief
kaart, dat men mede wil werken aan
enquetes onder toevoeging van naam
en adres is voldoende. Daarna ont
vangt men dan verder bericht. Het is
een gemeenschappelijke taak, waar
voor wij ons inzetten en nogmaals het
is verheugend te zien hoeveel huis-
renUWeD s*eeds weer spontaan reage-
™£SInog u \e verlellen, dat het
werk beslist niet beëindigd is als na
een onderzoek het rapport is geschre
ven. De conclusies uit een onderzoek
leiden er vaak toe. dat door de NHR
contact wordt opgenomen met fabri
kanten oil bepaalde wensen te be
spreken, eventueel met de overheid
ïïïL afn te, dJin*en °P ee" wette
lijke maatregel of soms ook is een en
quête ten behoeve van een opdracht
gever, maar de eerste voorwaarde is.
dat het onderzoek in het belang van
het gezin dient te zijn.
