Stil
pijn
Een kanttekening
I.C.C.C, hield geslaagde
conferentie in Brunnen
Oecumenisch werkkamp
in Amsterdams Jordaan
Een woord voor vandaag
Mr. B. de Gaay Fortman
(76 jaar) overleden
Wereldraad zal nieuw
hulpprogram uitvoeren
2
ONZERZIJDS
NATIONALE BOURGEOISIE
TAE Sowjet-Unie gaat de situatie In Azië en Afrika anders zien. Dat bleek
reeds uit het manifest van de 81 communistische partijen (Moskou, dec.
1960) en de daarna volgende verklaringen. In het laatste nummer van „Sow-
Jetkoje Wostokovedenje" (Russische'Oosterse studiën) wordt in een hoofd
artikel gezegd, dat de specialisten zich meer moeten gaan bezig houden met
het dubbele karakter van de nationale bourgeoisie en de daaraan inherente
tegenstellingen moeten analyseren. En in het aprilnummer van „Wereld
economie en internationale'betrekkingen" heet het in een artikel over de „Na
tionale bourgeoisie in Zuidoost Azië", dat de „grote bourgeoisie" in de desbe
treffende landen een reactionaire koers heeft ingeslagen.
Over het thema der „nationale bourgeoisie" is de communistische partijlijn
reeds meermalen gewijzigd: in 1921, 1928, 1935, 1947 en 1955 en sindsdien zijn
er drie congressen aan gewijd: in Moskou (1955 en 1956) en in Leipzig (1959).
Russische sprekers hebben tenslotte voorgesteld het begrip „nationale bour
geoisie" niet meer te hanteren doch evenals het Westen te onderscheiden
tussen „grootburgerij", „middenklasse" en „kleine burgers". Praktijk is dat
echter nog niet geworden.
Achter deze woordenstrijd verbergt zich het conflict tussen Moskou en
Peking. De Chinezen geloven dat de tijd is gekomen om volgens hun „harde
lijn" een einde te maken aan de tactische bondgenootschappen met nationa
listische bewegingen omdat het communistische blok nu sterk genoeg is om
af te kunnen zien van allerlei compromissen; men behoeft zich het optreden
van de VAR tegen de communisten en dat van Nehroe in Kerala niet meer te
laten welgevallen. Zolang de nationale bourgeoisie voor de nationale onaf
hankelijkheid streed (tegen het imperialisme dus), was zij progressief, daar
na werd zij in Chinese ogen reactionair. Daarom willen velen in het Westen
zo spoedig mogelijk een eind maken aan moeilijkheden als in Algerije.
Moskou daarentegen gelooft, dat het revolutionaire potentieel van de be
doelde nationale bourgeoisie nog niet uitgeput is. Ten eerste zijn er nog steeds
moeilijkheden tussen oud-koloniën en vroegere koloniale mogendheden (als
voorbeeld wordt Indonesië genoemd) en ten tweede zijn bijna alle onafhan
kelijk geworden landen tot een of andere vorm van staatskapitalisme over
gegaan, iets wat om verschillende redenen progressiever wordt geacht te zijn
dan het particulier kapitalisme. Ook zou de Chinese politiek de communisten
in de bedoelde landen in een isolement brengen en tot inactiviteit veroor
delen (zoals b.v. in de periode 19281933).
In verschillende landen zoals Cuba en Guinea zijn nu regimes gekomen,
die niet maar als nationaal-bourgeois, maar, sinds de decemberconferentie
der 81 partijen als „nationaal-democratisch" worden omschreven. De Chine
zen hebben dit begrip de laatste jaren reeds veel gehanteerd en het heeft be
trekking op die semi-communistische elementen waarmee de Pekingse ortho
doxen nog bereid zijn samen te werken. Oorspronkelijk is dit begrip reeds in
1920 door Lenin vastgesteld.
Zowel Moskou als Peking hebben het begrip en het karakter van de „na
tionale democratie" nog niet willen definiëren, maar vast staat, dat men voor
nemens is haar dezelfde functie te geven als de „volksdemocratie" in Polen
en Hongarije heeft gehad in 1945, die van een „verder ontwikkelingsstadium"
dus; en dat indien Nehroe, Nasser, Soekarno c.s. niet bereid zijn deze ontwik
keling mee te maken, zij in ernstig conflict met de communisten zullen komen.
Zij zullen in dat geval evenzeer als Tsjiang Kai-sjek, die vroeger toch ook als
„progressief" In communistische ogen te boek heeft gestaan, als reactionair
worden omschreven.
Eenheid in alle
verscheidenheid
(Van een onzer medewerkers)
RUIM 150 christenen uit België,
Engeland, Ierland, Frankrijk,
de Ver. Staten, Zwitserland en
Nederland hebben deelgenomen
aan een conferentie in de Zwit
serse plaats Brunnen, welke was
georganiseerd door de Europese
Alliantie van de Internationale
Raad van Christelijke Kerken
(ICCC). Uit ons land was ongeveer
de helft van de conferentiegangers
afkomstig en zij behoorden tot de
Chr. Geref., de Geref. Kerken, de
Geref. Gemeenten, de Evang.
Lutherse Kerken, de Baptisten
gemeenten en de Evang. Molukse
Kerk. Uit de andere landen waren
gekomen Presbyterianen en Bap
tisten, Vrije Evangelischen, leden
van de Duitse Landskerken en
Evangelisch Gereformeerden. Aan
wezig was ook een predikant van
de Geref. Kerk in de Oekraïne in
ballingschap. Evangelische Metho
disten en Mennonieten ontbraken
niet in dit gevarieerde gezelschap.
Meer dan ooit is op deze conferentie,
ondanks de grote verscheidenheid, erva
ren de eenheid van allen, die Jezus
Christus in onverderfelijkheid liefhebben
en die niet anders begeren dan trouw
te zijn aan Gods Woord. Deze ervaring
was, ondanks ook de taalmoeilijkheden,
een werkelijkheid. Op zeer geanimeerde
wijze is in werkgroepen gediscussieerd
over het onderwerp „Bijbelse eenheid".
ANDERZIJDS
LUCHTVAART-
POLITIEK
„Barbaars" noemt de Nieuwe Rotter
damse Courant de internationale politiek
ten aanzien van de burgerluchtvaart en
speciaal Amerika's weigering Nederland
landingsrechten op de westkust te geven.
Het artikel vervolgt: „Men kan het ook
zeggen met de woorden van Goedhuis'
Handboek voor het luchtrecht: „De inter
nationale luchtvaartverhoudingen spelen
lich af :n de afeer van strijdende belangen
en strijdende aspiraties, waarhoven zich
geen recht verheft." Het is bijna twintig
jaar geleden dat dit werd geschreven. Of
schoon inmiddels de luchtvaart zelf en het
internationale recht ook op dit gebied eon-
structievu ontwikkelingen hebben doorge
maakt, schijnt de Amerikaanse regering wat
dat recht betreft zich nog in het „barbaarse"
stadium te bevinden. Kennelijk hebben be
langen van Amerikaanse luchtvaartmaat
schappijen de doorslag gegeven, belangen
die de regering blijft beschermen tegen
mogelijke concurrentie,"
De Volkskrant is het met staatssecretaris
Stijkel eens, wanneer hij geweigerd heeft
de Amerikanen als compensatie de vervoer-
cijfers tussen Amsterdom en New York
over te leggen cijfers, die ongetwijfeld
door de Amerikanen gebruikt zouden zijn
om deze vitale K.L.M.-dienst te beknotten.
De Volkskrant vervolgt: „De Amerikanen
maken bij hun lnchtvaartpolitiek een ern
stige denkfout. Zij zijn er op uit, bun eigen
luehtvaartmaatsrbappijen te dienen in plaats
van het reizende publiek. Zij traehten de
passagiers, die hun ticket duur genoeg be
talen moeten, te beperken in hun keuze
van de luchtvaartmaatschappij, met welke
zij wensen te reizen. De Nederlandse rege
ring heeft in Washington niet om voor
rechten voor de K.L.M. gevraagd. Zij heeft
slechts gevraagd om gelijke kansen. De
passagier zal dan wel uitmaken, welke
maatschappij haar kans het beste benut.
Wanneer de Amerikanen deze gelijke kans
verdeling niet aandurven is cr iets mis. Zij
zouden dan eens moeten onderzoeken,
waarom de passagiers de K.L.M. zo
verkiezen hoven hun eigen maatschappijen,
maar niet botweg de K.L.M. luchtrechten
weigeren en daarmee de passagiers
eigen maatschappijen opdringen. Wie
eurrentie vreest, geeft daarmee te kei
niet veel vertrouwen in het eigen produkl
te hebben. Het is een politiek, die vroeg
of laat stuk moet lopen en stuk zal lopen.
Men kan slechts hopen, dat de Amerikaan
se regering, vóórdat zij op haar grote dwa
ling terugkomt, de K.L.M. niet nog meer
schade zal berokkenen, dan zij nu, door
haar flagrante schending van de commer
ciële vrijheid, reeds berokkend heeft."
NOGMAALS: TOTO-GELD
In het „Christelijk Historisch
Weekblad" schreef prof. dr. G. C.
van Niftrik enige tijd geleden een
artikel waarin hij de afwijzende
houding van prot. chr. zijde aan
gaande het ten goede komen van
de toto-gelden aan het maatschap
pelijk werk bekritiseerde. Ds. F.
H. Landsman verdedigde daar
op de prot. chr. houding in „Her
vormd Nederland" van 24 juni.
Naar aanleiding van dif laatste
publiceert het „Christelijk His
torisch Weekblad" van 14 juli
nogmaals een artikel van prof.
dr. G. C. van Niftrik, waarin deze
schrijft:
TTET artikel van ds. Landsman
Li geeft mij geen aanleiding ook
maar iets terug te nemen van het
geen ik in mijn eerste artikel ge
schreven heb. Allereerst wil ik ds.
Landsman erop opmerkzaam ma
ken, dat ik het woord schijnhei
ligheid niet gebruikt heb en ook
niet zou willen gebruiken. Ik ben
namelijk diep overtuigd van het
moreel zeer hoge karakter van de
motieven die hem en zijn mede
standers leiden.
In de tweede plaats kan lk niet
verzwijgen dat ik boos ben over
Landsmans qualificatie van mijn
artikel als „ietwat rauw". Als hij
daarmede bedoelt dat ik geen
meester ben in een omsluierende
diplomatieke taal, ga ik met de
qualificatie acoord. Ik hecht bij
zonder veel aan duidelijkheid.
Maar rauwheid is wat anders dan
duidelijkheid.
In de derde plaats zou ik ds.
Landsman willen vragen, waar
om hij alleen mij zo fel bestrijdt.
Ds. Landsman beschikt over zulk
een voortreffelijk functionerende
inlichtingendienst, dat hem onge
twijfeld het artikel van prof. dr.
M. A. Beek over de Deugd, die
tot een Nood is gemaakt, en ook
dat van C. D. Mouiijn over Zui
ver en onzuiver geld, (Kerk en
wereld, 23 juni 1961), niet onbe
kend gebleven zijn. Hij moge uit
deze twee artikelen leren, dat ik
niet zó alleen sta als hij schijnt
te denken.
In de vierde plaats wil ook ik
nog eens weer nadrukkelijk zeg
gen, dat het mij liever zou zijn,
dat de gelden voor het maatschap
pelijk werk op een andere wijze
bijeen kwamen dan nu juist door
de opbrengst van de voetbaltoto.
Da vraag is echter of deze min
der edele afkomst van het geld
een reden moet zijn om het te
weigeren.
TV/I" AAR in zekere zin zijn dit al-
les maar bijkomstigheden.
Wat mij deed schrijven zoals ik
deed, is het volgende:
Wanneer ds. Landsman c.s. vol
harden in hun houding, zijn zij
schuldig aan het oprichten van
een nieuwe barrière tussen de
massa van het nederlandse volk
en de Kerk. tussen de massa en
het Evangelie.
Ziet ds. Landsman nu niet, dat
de enige conclusie, die de massa
uit zijn houding trekken zal déze
is: het mag weer niet van de
Kerk!? Er mag nóóit iets van de
Kerk! Ze zijn er weer tégen!
De Hervormde Kerk zal de ko
mende maanden voor de massa
van het nederlandse volk zijn de
kerk, die prof. Smits eruit gooit
en tégen de toto is! Ik zeg niet,
dat de massa daaraan gelijk
heeft! Maar daarover gaat het
niet. Het effect zal zijn zoals ik
het boven schetste. Dat betreur
ik. Dat richt alleen maar weer
een nieuwe barrière op. Dat ver
spert de mensen de weg naar het
Evangelie.
Vervolgens heb ik geschreven
zoals ik geschreven heb, omdat ik
geloof in de morele gezondheid
van het nederlandse volk. Ik ben
ervan overtuigd, dat het met die
goklust van ons volk nog wel mee
zal vallen.
Ik kan mij over deze zaak niet
opwinden. Ik begon pas te schrij-
ven toen de steun voor het maat
schappelijk werk in gevaar kwam
door de protestantse houding.
Ten slotte heb ik geschreven zo
als ik geschreven heb, omdat de
samenwerking in het maatschap
pelijke werk, in de Nationale
Raad, mij ter harte gaat. Ds.
Landsman is toch ook gekant te
gen de verzuiling. Ds. Landsman
wil toch ook gaarne gemeen
schappelijk doen wat in ons ver
deelde vaderland maar enigszins
gemeenschappelijk gedaan kan
worden. Mag hij nu wérkelijk de
samenwerking in de Nationale
Raad in gevaar brengen door
déze zaak? Hij klaagt over wei
nig begrip voor en veel weerstand
tegen zijn houding.
..Verliés van het bewustzijn als
christen op bepaalde, moeilijk
van tevoren vast te stellen, mo
menten neen te moeten zeggen,
vrees financieel achterop te gera
ken. een tekort aan kwalitatief
onderscheidingsvermogen, een ze
ker fatalisme kunnen onder meer
als oorzaak hiervan worden aan
gewezen." Aldus ds. Landsman.
Ik neem graag aan, dat zulks
voor hem "geldt; voor mij is het
grof geschut. Ik zie niet in, dat
ik hier neen moet zeggen. Ik wil
zelfs uit de voetbaltoto best enke
le duizenden guldens ontvangen
om de boekerij van het Theolo
gisch Instituut te Amsterdam uit
te breiden. De vrees om financieel
achterop te komen in het kerke
lijk maatschappelijke werk be
staat bij mij inderdaad, met de
gedachte erbij; dit hoeft niet.
TNE quintessens van ds. Lands-
L-' mans houding ligt in zijn uit
spraak, dat hij wil opkomen voor
de waardigheid van het geestelij.
ke werk, dat in en door het maat
schappelijke werk geschiedt.
Daarvoor heb ik diep respect. Ik
geloof mèt ds. Landsman in die
waardigheid. Maar hij denkt, dat
die waardigheid geschaad wordt
door de steun uit de voetbaltoto,
en ik niet.
Men was het erover eens. dat er een
geestelijke eenheid is tussen alle ware
gelovigen, dat deze eenheid openbaar
moet worden, dat men Gode meer ge
hoorzaam moet zijn dan de mensen, en
dat het daarom noodzakelijk kan zijn een
bestaande eenheid te verbreken en zich
af te scheiden.
Geen oplossing
Ook hier echter bleek weer, dat het
gemakkelijker is te spreken over de
zichtbare dan over de zichtbare kerk. En
ook hier werd geen oplossing gevonden
het moeilijke vraagstuk hoe de hui
dlge kerkelijke verdeeldheid te over
winnen. Als vanzelf drong zich bij de
conferentiegangers de vraag op, of de
eenheid welke hier werd ervaren
gezien moest worden als de eenheid
waarom Christus voor Zijn kinderen bad.
Sommigen spraken uit, dat deze eenheid
dieper werd gevoeld dan de eenheid met
sommige leden van de kerk, waartoe
behoorde.
Dat de Wereldraad van Kerken streeft
iar één Wereldkerk werd op deze con
ferentie nog weer eens duidelijk onder
streept door dr. Carl Mclntire, de voor
zitter van de ICCC. Dit streven is aan
vankelijk meermalen ontkend, maar wie
het boekje „Het Licht van de Wereld"
(uitgegeven ter gelegenheid van de ko
mende Assemblee te New Delhi) heeft
gelezen zal dit moeilijk langer kunnen
ontkennen: men aarzelt niet langer zich
daarover duidelijk uit te spreken, aldus
dr. Mclntire, die vervolgens wees op de
tweede ontwikkeling, welke gelegen is
in de integratie van Wereldraad en In
ternationale Zendingsraad.
Roomse opvatting
Als derde punt noemde dr. Mclntire de
verklaring In genoemd boekje: „De kerk
maakt ongetwijfeld deel uit van het
Evangelie, want door haar zet God Zijn
werk voort". Daarmee aanvaardt de
Wereldraad openlijk de Roomse opvatting
over de leer. Als gesteld wordt, dat de
kerk deel uitmaakt van het Evangelie,
dan ligt dit in de Roomse lijn, die spreekt
van Schrift en traditie en die aan pause
lijke en kerkelijke uitspraken een even
groot gezag toekent als aan de Heilige
Schrift, zo verklaarde de president
de ICCC. Als vierde ontwikkeling n<
de hij tenslotte de aanvraag om
lidmaatschap van de Wereldraad door de
Russisch Orthodoxe Kerk, welke de
vrucht is van de jarenlange arbeid van
de oecumenische beweging.
Over het protestantisme en het komen
de Vatikaanse concilie werd gesproken
door de bejaarde Franse predikant W.
H. Guiton. Hij gaf uiting aan zijn grote
bezorgdheid over de toenemende Roomse
invloed. Met verschillende citaten werd
aangetoond, dat het concilie geen ander
doel heeft dan „de grote terugkeer" van
de afgedwaalde zonen van de kerk.
Deze ontwikkeling is dubbel gevaarlijk,
omdat juist in deze tijd door verschil
lende vooraanstaande figuren ln de
protestantse kerken een sterke toenade
ring tot Rome wordt getoond. Het streven
naar één grote protestantse kerk wordt
volgens pasteur Guiton van roomse zijde
met grote belangstelling gevolgd cn zal
uiteindelijke hereniging met Rome
vergemakkelijken.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te IJmond (wijkgem. Nieuwer-
kerk) (toez.): H. van Driel te Nunspeet.
Aangenomen naar Assen (wijkgem.
Noord, toez. i: W. C. Verstoep te Wit-
marsum; naar Middelburg arbeid Vrijz.-
HervormdenA. van Santen te Drachten
naar O. en N. Niedorp (toez.): H. M.
Stam, vicaris te Drimmelen; naar Vol-
lenhow: C. B. Schuurman te Baardwijk
en Drunen.
Bedankt voor Almen (toez.): C. D.
Kousemaker te Westmaas.
Toegelaten tot de Evangeliebediening:
P. M. Breugem. Rembrandtlaan 19, Stol
wijk; J. A. Don, Dinkelstraat 49, Bever
wijk; A. N. Doornheim, Jacob van
Kampenstraat 32, Vlissingen: J. E. L. v.
d. Geest, Van Lumeystraat 18, 's-Graven-
hage; H J, Groenewegen, Eendenlaan 11,
's-Gravenhage; R. Hengstmangers, Bis
schop Callierstraat 26, Haarlem; G.
Kalsbeek, Zeeweg 145, Katwijk aan zee;
M. Leeflang, Bovenover 2, Rottoerdam-16.
Uitreiking getuigschrift: Na gehouden
colloquium is aan mejuffrouw J. de
Ruyter, Avenue Concordia 6b te Rotter
dam, een getuigschrift uitgereikt, bedoeld
in artikel 18 van de ordinantie van de
opleiding en vorming van de dienaar des
Woords.
Beroepbaarstellingen: P. M. Breugem,
kand., Rembrandtlaan 19. Stolwijk: J. E.
L. van der Geest, kand., Van Lumeystraat
18, 's-Gravenhage: J A. Heldring (voor
heen predikant te Edmonton, Canada),
Hervormde Pastorie, Steenderen (Gld.).
NED. HERV. KERK
Benoemd tot hulppred. te Vlissingen:
A. N. Doornheim, kand. te Vlissingen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Zuid-Beijerland (vac.-A.
G. Baayen): J. Spoelstra te Tilburg.
Aangenomen naar IJmuiden: G. Assies
te Oostwold.
Bedankt voor Leerdam: G. Vesseur te
Rockanje; voor Schiedam (vac.-E. J.
Oomkes): N. H. Heiner te Heinekenszand.
CHRIST. GEREF KERKEN
Tweetallen te Aalsmeer: H. Biesma,
kand. te Lisse en J. P. Versteeg, kand.
te Amsterdam; te Hillegom: J. P. Ver
steeg, kand. te Amsierdam en J. Kievit,
kand. te Apeldoorn; te De Krim: H.
Biesma. kand. te Lisse en J. Kievit, kand.
te Apeldoorn.
Beroepen te Onstwedde: K. Boersma,
kand. te Apeldoorn; te Lisse en te Frane-
ker: H. Biesma, kand. te Lisse; te
Gorlnehem, Den Helder, Ouderkerk a. d.
Amstel en Werkendam: J. Kievit, kand.
te Apeldoorn.
Dienst
Rektor George Vischer uit Zürich
leverde een doorwrocht betoog over de
Heilige Schrift als enige regel voor ge
loof en leven en pastor Heinrich Jochums
uit Wuppertal sprak over „Afscheiding
van de wereld". Met grote belangstelling
werd ook geluisterd naar prof. dr. B. J.
Oosterhoff uit Apeldoorn, die sprak over
„Afgescheiden tot Dienst". Hij wees er
o.ra. op, dat de roeping welke de christen
heeft om zich af te scheiden van al
hetgeen niet is naar Gods wil, nooit een
uitsluitend negatieve zaak mag zijn.
Deze afscheiding mag ons nooit plaat
sen In het Isolement zonder meer. In dit
isolement hebben w(j een positieve taak
voor heel de wereld en voor heel de
kerk. Onze afscheiding moet een afschei
ding z(jn tot dienst. Dat waa het doel van
de Reformatie. Dat wil ook de ICCC.
Maar bU de redding van de wereld komt
het aan op de zuivere bediening van het
Woord. Alleen het ware Evangelie verloot.
Het onware verderft, aldus prof. Ooster
hoff.
„Nationale kerk"
op Cuba
Een pater-jezuïet uit Brazilië heeft ver
klaard, dat premier Fidel Castro van Cu
ba van plan is in zijn land een „nationale
kerk" in te stellen met communistisch-
katholieke priesters uit communistisch
China en Roemenië.
Pater Enrique Osle zei dat de regering
Castro een groot aantal rooms-katholieke
scholen en universiteiten heeft overgeno
men. De universiteit Belem waar Castro
vroeger zelf heeft gestudeerd, is nu eer
marxistische school geworden en de ka
pel wordt nu gebruikt als danszaal. Een
aangrenzende technische school zou
genoemd naar Patrice Loemoemba, de
vermoorde Kongolese leider.
Advertentie
Ons Huis wordt
opgeknapt
In Ons Huis, in de Amsterdamse
Jordaan, zullen tot 15 augustus a.s.
een twintigtal jongeren tussen 20
en 30 jaar, onder leiding van de
Ned Hervormde predikant, ds. P
Oskamp uit Krommenie, en de
methodistisch-theologisch student,
L. T. Hathaway uit Boston (V.S.),
deelnemen aan een oecumenisch
werkkamp. Op advies van de
Oecumenische Jeugdraad in Neder
land i3 het Amsterdamse jeugd
tehuis gekozen, dat door de groep
grondig onderhanden zal worden
genomen.
De deelnemers aan het werkkamp (ln
hoofdzaak theologische studenten en af-
gestudceraem in de theologie) werken
per dag zes uur in Ons Huis, waar zij
ook slapen op bedden van de B.B. „Van
daag heb ik met een Libanees meisje de
-kkamp vertegenwoordigd zijn.
voor de werkkampen is af
komstig van de Wereldraad van Kerken,
in verwoeste gebieden de helpende hand
toen het direct na de oorlog nodig bleek
te reiken. De deelnemers aan het werk
kamp komen uit vele delen van de we
reld. Aanwezig zijn: Vijf Amerikanen,
twee Engelse meisjes, een Griek, eer
Israëliër, een Ethiopiër, die in Athene
studeert, een Zwitser, een Libanees en
een Noors meisje, alsmede enkele Ne
derlanders.
Uit Angola
Ook de 26-jarlge Samuel Abrigada uit
Angola is in het werkkamp. Hij voltooi
de zijn theologische studie in Portugal,
waar hij onlangs met enkele collega's
werd uitgewezen. De mogelijkheid' om
naar zijn vaderland terug te keren bleok
uitgesloten. Via Frankrijk kwam Abri
gada in ons land. Hij hoopt een studie
beurs voor de medische faculteit te kun
nen verkrijgen, omdat er naar zijn me
ning, als hij ooit naar zijn vaderland
kan terugkeren, meer behoefte
RDTERDDN
Ergens midden in de bergrede zegt Jezus dit: „Niemand
kan twee heren dienen, want hij zal öf de een haten en de
ander liefhebben öf zich aan de een hechten en de ander
minachten; gij kunt niet God dienen èn Mammon!"
Let wel: deze woorden staan in de bergrede, door sommigen
beschouwd als een kostbaar bijbelstuk ook voor mensen die
God niet willen erkennen. En door anderen beschouwd al»
een handleiding hoe men als een goed mens op aarde kan
leven.
Welk een vergissing! Want deze bergrede gaat er voor alle»
van uit dat de mens gekozen heeft voor God. Het is niet vol
doende om als een goed mens te willen leven het is voor-,
waarde dat men als christen wil leven, als een navolger van
Christus. Van Christus die in deze zelfde bergrede van Zich
zelf zegt: „Ik ben niet gekomen om de wet of de profeten U
ontbinden maar om die te vervullen!"
Meent ge dat „een goed mens" dit gebod van Jezus kan
onderschrijven: Hebt uw vijanden lief en bidt voor wie u
vervolgen? Of kan doen wat Jezus vraagt: Wie u een slag
geeft op de rechter wang, keer hem ook de ander toe? Meent
ge dat het mogelijk is hiernaar te streven zonder dat de liefdt
tot God u vervult? Zonder dat ge voor God gekozen hebt!
Op 76-jarige leeftijd is in Am
sterdam overleden mr. B. de
Gaay Fortman, oud-vice-presi-
dent van de arrondissements
rechtbank te Amsterdam en oud
lid van het hof van Justitie van
Cura?ao. De begrafenis vindt
plaats a.s. donderdagmiddag
20 juli om twee uur op de be
graafplaats Zorgvlied te Amster
dam.
Mr. de Gaay Fortman werd op 17 sep
tember 1884 te Amsterdam geboren. Hij
was de zoon van wijlen ds. N. A. de
De hele groep zal door d'e Geref. Kerk
worden uitgenodigd op 30 juli a.s. in de
Amsterdamse Woestduinkerk het Avond
maal te vieren. Deze zomer worden nog
twee dergelijke werkkampen in Den Dof
der en Bussum georganiseerd.
Projecten vragen
300.000 dollar
■f7X)OR de komende drie jaar zal
per jaar een bedrag van hon
derdduizend dollar nodig zijn voor
de uitvoering van een programma,
waaraan het uitvoerend comité
van de Wereldraad van Kerken
zijn goedkeuring heeft gehecht en
dat ten deel heeft de kerk in
minderontwikkelde landen ir>
staat te stellen op velerlei manie
ren deel te nemen aan de ontwik
keling van deze landen. Na een
uitgebreide studie van vier jaar
is dit programma opgesteld. Het
geeft tegelijk een antwoord op de
vraag welke de taak van de
kerken is in een tijd van revolutio
naire veranderingen in het levens
patroon van landen en volkeren,
die nog maar kortgeleden hun
zelfstandigheid hebben verkregen.
Het programma zal bekend staan
der de naam SASP: Specialized Assis-
ance for Social Projects. Set doel is de ker
ken m genoemde landen te helpen bij hun
taakvervulling temidden van de vele pro-
HXïï ^lkue-de "ieuwe tijd meebrengt.
Daarby zal byzondere aandacht worden
Desteed aan de jeugdvorming en aan het
gereed maken van leiders voor de bevol
king van de jonge naties. Maar tegelijker-
lijd zullen nieuwe projecten op het ge
bied van de landbouw en de kleine
austrie worden aangepakt.
Op verzoek
■ïiÜhte yerïü elk van de landen zal
slechts ter hand worden genomen op ver
zoek van de inheemse kerken. Daarbij
zal steeds als uitgangspunt gelden een
zo snel mogelijke opleiding van lokale
leiders, zodat dezen het werk kunnen
overnemen en degenen, die hun diensten
hebben verleend, weer op andere plaat
sen kunnen worden ingezet.
Aangezien de noden en behoeften
de verschillende landen sterk zullen uit
eenlopen wordt verwacht, dat ook de uit
te voeren projecten belangrijk zullen ver
schillen. In elk der landen echter zal eer
basisprogramma gedetailleerd worden uit-
gewerkt in nauw overleg met de kerke
Ijjkc leiders van die landen.
Zoals gezegd ligt aan het rapport, waar-
In het Wereldraad-programma is neerge
legd, een studie van vier jaar ten grond
slag. In het kader van de doelstelling,
welke met het nu opgestelde programma
wordt beoogd, zijn in de afgelopen j
reeds objecten gerealiseerd in India.
pan, Liberia, Kenia, Noord-Rodesië, Ka
meroen en Nigeria. Bovendien zijn ver
schillende regionale en internationale
conferenties gehouden.
De uitvoering
De algemene uitvoering van het pro
gramma zal berusten bij net van de We
reldraad uitgaande orgaan Inter-Church
Aid and Service to Refugees, die een
belanrijk aandeel had in de totstandko
ming van het programma, samen met de
Internationale Zendingsraad en
missie voor internationale zaken
Wereldraad. De algemene supervisie zal
berusten bij een comité, waarvan de le
den door Inter-Church Aid zullen worden
benoemd.
De noodzaak nieuwe vormen te zoeken
voor het werk van de kerken in de min
derontwikkelde gebieden is dezer dagen
beklemtoond door dr. Robert S. Bilheimer,
secretaris van de Wereldraad, die een zeer
belangrijk aandeel heeft gehad bij de
voorbereidingen van het programma. Hij
verklaarde o.m., dat gedurende de eerste
helft van deze eeuw miljoenen dollars
voor het zendingswerk zijn gebruikt voor
wat tegenwoordig wel genoemd wordt
„traditionele vormen van hulp", waaron-
nedische
ïdbouw.
De laatste jaren is een geheel andere
siluatie ontstaan, die gekenmerkt wordt
door het verdwijnen van het koloniale
systeem, een sterk toenemend natlonalis-
e en in verband daarmee overheldsbe-
oeiingen met de economische ontwikke-
ng, met onderwijs en opvoeding enz.
Zaken als de groei van steden en indus
triecentra, alsmede de grote veranderin
gen in het leven in de dorpen spelen even
eens een voorname rol. In deze situatie
zal de kerk ln staat dienen te zjjn op
nieuwe wijzen uitdrukking te geven aan
haar functie in de wereld.
„De geest van nationaal ontwaken en
onafhankelijkheid, waarover wij ons ver
heugen, èn de vraagstukken van de vor
ming van jonge volkeren, zijn een appel
op de Kerk om zich haar profetische roe
ping indachtig te zijn en te zoeken naar
nieuwe wegen en vormen van dienst", zo
staat o.m. in het rapport.
Advertentie
Setting
lotion
HAARVERSTEVIGER
houdt uw
kapsel
mooi in
model
Settjii j)
Opdrachten aan
componisten
De staatssecretaris van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, mr. Y. Scholten,
heeft een aantal componisten een op
dracht verleend
Een werk voor koor met begeleiding
door harmonie- of fanfareorkest zal
worden geschreven door Matty Niel te
Maastricht.
Enige werken voor koor a cappe
door Geza Frid te Amsterdam en Os
van Hemel te Hilversum.
Enige werken voor mannenkoor
cappella door Hans P Keuning te En
schede en Gerard Kockelmans te Geleen,
Een werk voor school- of studenten
koor met een variabele begeleidingsmo
gelijkheid, bij voorkeur door school- of
studentenorkest, door Henk Badings te
Bilthoven.
Een werk voor harp en orkest door
Robert Heppener te Amsterdam, een ope
ra met zeer kleine bezetting door Ju-
riaan Andriessen te 's-Gravenhage.
Een werk voor harmonie- of fanfare
orkest door Hugo Godron te Bussum, een
werk voor strijkorkest door Lex van Del
den te Amsterdam.
Een strijkkwartet door Leon Orthel te
's-Gravenhage en Kees van Baaren te
Oegstgeest.
Een werk voor blokfluit en cembalo
door Marius Flothuis te Amsterdam, bal
letmuziek voor een of twee piano's door
Joop Stokkermans te Leiden.
Een werk voor akkordeonist door Jan
Vogel te 's-Gravenhage en zes piano-
Bedankt voor Leeuwarden (2epred.pl.):
W. van 't Spijker te Drogeham; voor
Werkendam: F. Bakker te Driebergen.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Bedankt voor Stadskanaal: H. van der
Werf te Emmen; voor Westerhaar: J.
Ketelaar te Hoogezand.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN Gaay Fortman, die in 1886 te Amster.
d'am met de Doleantie meeging. Hij slu.
deerde rechten aan de Vrije Universi
teit te Amsterdam, waarna hij in 190?
bij wijlen prof. mr. D. P. A. Fabius pro
moveerde op een proefschrift over 'Gijs-
bert Karei van H-ogemdorp en de grond-
wet van 1814. Deze V.U.-promotie was
de eerste met civiel effect, de eerste toe
passing van Kuypers Hoger Onderwijs-
wet; zij gaf aanspraak op de meester
titel en -dé d'aaraan verbonden rechten.
Voordie tijd moesten de V.U.-studenten
aan een rijksuniversiteit hun promotii
overdoen.
De heer De Gaay Fortman werd ij
1912 tot lid van het hof van Justitie i
de Nederlandse Antillen benoemd
ontwikkelde zich tot een erkend' desk»
dige voor de Nederlandse Antillen,
wel als rechtsgeleerde als door zijn pu
blicaties over de politieke geschiedenis
en zijn biografische nasporingen. In 1920
werd hij benoemd tot rechter te Dor
drecht en in 1924 tot rechter te Amster
dam. Van zijn vele functies
het lió'maatschap van de Radioraad; hel
voorzitterschap van het Medisch tucht
college en van de Raad van beroep der
directe belastingen.
Mr de Gaay Fortman
mandeur in de Orde van Oranje-Nassau
en sinds 1953 drager van de Zilveren an
jer van het Prins Bernhardfonds wegens
zijn verdiensten in verband met de stich
ting van het voor het Nederlandse gees
tesleven der 19de eeuw zo belanrijke Ré-
veil-archief en zijn werk ten behoeve van
de band met de overzeese rijksdelen
West.
In onze krant van 8 okjober 1960 werd
een artikel aan hem gewijd in verband
met het 80-jarig bestaan van de Vrije
Universiteit. Hij was nl. één van de t
ste studenten aan deze Universiteit
vader van het Eerste Kamerlid, prof. mr,
W. F. de Gaay Fortman, die dezeltde stu
dierichting aan de Vrije Universiteit ge
volgd heeft.
E. Kupers verlaat het
werkloosheidsfonds
Bij' beschikking van de staatssecreta
ris van sociale zaken en volksgezond
heid is met ingang van 1 augustus aan
de heer E. Kupers te Bloemendaal op
zijn verzoek op de meest eervolle wijze
ontslag verleend als voorzitter, tevens
lid, van het bestuur van het algemeen
werkloosheidsfonds, onder dankbetuiging
voor de vele en langdurige diensten wel
ke hij in deze hoedanigheid heeft
Pro Juventute-film
voor VPRO-tv
Op donderdag 20 juli a.s. zal de
VPRO in het avondprogram,
film „Het Gerucht", welke Kees Brus-
se gemaakt heeft voor de vereniging
Pro Juventute, op liet beeldscherm
brengen. ..Het Gerucht" handelt over
het vraagstuk van een meisje dat een
te intieme verhouding heeft met
oudere man.
De film is reeds tweemaal bekroond,
eerst tijdens het Edinburgh-festival in
1960 en dit jaar tijdens de internatio
nale filmweek in Arnhem.
Medespelenden zijn o.a. Sjoukje Hooy-
meyer, Cruys Voorbergh, Guus Ver-
straete, Lo van Hensbergen en Ko van
den Bosch.
Na deze film volgt geen a vond vul
lend toneelspel, maar een eenakter. Dat
is een kort blijspel van Arthur Schnitz-
Ier, getiteld ..Literatuur". Hierin net
u opnieuw Guus Verstraete, naast Yoka
Beretty en Wim van den Heuvel.
Eindexamens Europese
middelbare school
Aan de Europese middelbare school t1
Luxemburg waar voornamelijk kinde
ren van ambtenaren uit de zes landen
der Europese gemeenschappen stude
ren zijn deze week 17 van de 21 kan
didaten geslaagd voor het eindexamen.
Hun einddiploma geeft recht op toelating
tot de universiteiten van de zes landen
(Nederland, België, Luxemburg, Frank
rijk, West-Duitsland en Italië) en van
Oostenrijk, Zwitserland en Engeland.
De KLM had als prijs voor de leerling
met de beste prestaties in de vakken
geschiedenis en aardrijkskunde een vlieg
reis aangeboden. Deze prijs is gewonnen
door een 18-jarig Italiaans meisje, Elet-
tra Tavasci. De 19-jarige Duitse Antje
Hellwig won de gouden medaille die elk
jaar wordt toegekend voor de kandidaat
die de meeste punten behaalt. Aan deze
medaille was dit jaar een reis, aange*
T boden door de Pan American Airlines,
etudes door Theo Bruins te Amsterdam, verbonden.
