Globke
uit de
komt niet meer
(nazi-) puree
Franse strafkolonie nog
steeds niet opgeheven
Nasoetion wil voor eind
1962 rust in Indonesië
9?
NAVO-commissie sprak
over Nieuw-Guinea
PIKEUR
Vagebonderende leven
VALSMUNTERSPROCES
Het Tweede Kamerlid de heer Den Uyi (PvdA) heeft schriftelijk
aan de ministers van buitenlandse zaKen en van justitie gevraagd of het
juist is. dat in het zg. valsmuntersproces, waarin de rechtbank te Am
sterdam op 12 juli uitspraak heeft gedaan, is gebleken, dat dé BVD en
de justitie van de activiteiten van de verdachten op 10 januari 1960
kennis kregen, terwijl de justitie eerst op 10 juni 1960 ingreep.
Indien dit zo is, vraagt de heer Den Uyl, welke de beweegredenen
zijn, die de justitie ertoe hebben geleid de activiteiten van de verdach
ten zo lang voortgang te laten vinden.
Voorts vraagt hij of het juist is. dat de officier van justitie in de
loop van het proces gezegd zou hebben, dat hij zich zou onthouden
controle op de herkomst van via de BVD verkregen inlichtingen, aan
gezien de controle hiervan berust bij de commissie voor de BVD uit de
Tweede Kamer. De heer Den Uyl vraagt of de minister de opvatting van
de officier van justitie juist acht.
E.E.G.-CONFERENTIE
Het Tweede Kamerlid de heer Nederhorst (PvdA) heeft aan de mi
nister-president en aan de minister van buitenlandse zaken schriftelijk
gevraagd of het juist is. dat op de agenda van de conferentie van re
geringsleiders der zes EEG-landen, die op 18 juli in Bonn gehouden
wordt, de verhouding van de zes landen tot Afrika staat.
Is de regering niet van mening, zo vraagt hij, dat bij deze bespre
king punten aan de orde komen, die de Europese Economi
sche Gemeenschap direct raken. Acht de regering het juist, dat de be
spreking van deze punten buiten de aanwezigheid van de Europese
missie gebeurt. Indien de regering dit niet juist vindt, welke stappen
denkt zij dan te ondernemen om te bereiken, dat de bespreking niet ge
schiedt buiten aanwezigheid van de commissie, waardoor het gevaar van
uitholling van de gemeenschap wordt voorkomen.
y-v i omdat de opstand o.a. gericht was tegen
Ondanks verzet |KSi'™d"
van communism e
JNDONESIË'S jonge, anti-com-
Dalende koersen op
Londense beurs
De vrees voor ophanden zijnde krach
tige maatregelen van de regering in
verband met de economische crisis in
Groot-Britannië is er oorzaak van ge
weest, dat zich gisteren óp de Londense
effectenbeurs een nieuwe daling in de
aandelenkoersen heeft voorgedaan.
Nieuwe verkopen verminderden de tota
le beurswaarde met miljoenen ponden
sterling. De belangrijke industriële
fondsen moesten 1 a 2 shilling prijsge
ven.
In financiële kringen hoopt men op
een spoedig einde van de onzekerheid
omtrent de maatregelen die de rege
ring zal nemen om te voorkomen dat
de economische positie slechter wordt.
Over het algemeen verwacht men dat
het bankdlsconto verhoogd zal worden
van 5 tot 6 procent, dat de koopbelas
ting op een groot aantal goederen tot
ongeveer 10 procent verhoogd zal wor
den en dat de staatsuitgaven aanzien
lijk besnoeid zullen worden.
De staatssekretaris in de
Bondskanselarij en naaste mede
werker van dr. Konrad Ade
nauer, dr. Hans Globke, komt
in de woorden van het West-
duitse nieuwsweekblad „Der
Spiegel" „niet meer uit de
puree". Nauwelijks heeft het l
parket in Bonn officieel mede-
gedeéld, dat het het onderzoek
naar de beschuldigingen (geuit
door de Westberlijnse advocaat!
mr. Merten, getuige a décharge
voor Adolf Eichmann) nopens:
Hij is alles
hebber, generaal Abdoel Haris
Nasoetion, heeft door zijn behan
deling van de uitstervende mili
taire rebellie op Sumatra en
Noord-Celebes zijn macht en pres
tige op spectaculaire wijze ver
sterkt. Hij staat, speciaal wegens
zijn „broederlijke" benadering van
de rebellen bloot aan felle kritiek
van de communisten. Maar zijn
politiek werpt ongetwijfeld vruch
ten af.
In mei heeft de opperste militaire lei
der van de rebellen, kol. Kawilarang. in
Noord-Celebes met 30.000 man troepen
gecapituleerd. In juni is kol. Achmad
Hoessein, die als de hoogste rebellenlei
der op Sumatra werd beschouwd, ook
..in de schoot van de republiek" terug
gekeerd. Een vooraanstaande leider van
de fanatieke Daroel Islam beweging
heeft zich onlangs ook overgegeven. De
43-jarige Nasoetion, die de kolonels, die
in 1958 een poging deden om Soekarno
te verjagen, persoonlijk kent. tracht de
rebellen te overreden met beloften van
vergeving. De voorspelling, die Nasoe
tion tegen het einde van het vorig jaar
deed. dat hij eind 1962 de veiligheid in
de gehele archipel hersteld zou nebben,
werd door velen in Djakarta met twijfel
ontvangen. Maar de capitulaties wijzen
er op. dat zijn voorspelling bewaarheid
zal worden. De communisten willen
krachtiger optreden tegen de rebellen,
vergeten..
(Van onze correspondent
Meest gevreesde gevangenis ter wereld
DE OPHEFFING van de Franse
strafkolonie op het Duivels
eiland, waarheen sinds 1938 geen
veroordeelden meer zijn gedepor
teerd, blijkt een kwestie van lange
adem te zijn. Thans, 23 jaar later,
werken nog 150 voormalige gevan
genen als dwangarbeiders in Frans
Guyana, op het vasteland van
Zuid-Amerika tegenover de voor
malige strafkolonie. Er wordt in
Parijs beraadslaagd over hun
spoedige repatriëring, maar er
schijnt nog geen definitief besluit
te zijn gevallen.
Vroeger, toen Guyana nog een de
portatieoord was, moesten de daar
heen overgebrachte gevangenen na
het verstrijken van hun straftijd nog
een zelfde aantal jaren in de kolonie
blijven. Enkelen van hen zijn er nu
nog. Ze hebben weinig kans, ooit ge
noeg te verdienen om him terugreis
Advertentie
Alfred Dreyfus
zorgde voor
vermaardheid
te betalen, tenzij de Franse overheid
hen helpt.
Tot hen behoren verscheidene Vietna-
mezen. die een probleem op zichzelt
vormen. Hun vaderland was nog een
Frans protectoraat toen ze werden ver
oordeeld, maar nu is het uiteengevallen
in verschillende staatjes: Vietnam
(Noord en Zuid, Laos en Cambodja.
Intussen woekert de tropische vegeta
tie onverstoorbaar voort en neemt bezit
van de sobere rij gebouwen die eens
het meest gevreesde gevangeniscom
plex ter wereld vormden.
Hóewei er vorig jaar is gesproken
over de mogelijkheid, het terrein te
koop te zetten, is er verder niets ge
beurd. Het schijnt dat er van regerings
zijde bezwaren zijn gerezen.
Nu zal er over het lot van
plex worden beslist door de overheid
van Guyana, in overleg met het r
terie van overzeese gebiedsdelen
Parijs. Guyana is geen kolonie
maar wordt beschouwd als een Frans
departement.
Er is wel eens geopperd, de strafko
lonie in te richten als ziekenhuis, school
of iets dergelijks, maar het staat te be
zien of de verouderde gevangenisgebou
wen voor zulke doeleinden geschikt kun
nen worden gemaakt. Omdat de grond
een hoge waarde heeft, zou men de ge
bouwen wellicht liever slopen, om ruim
te te maken voor andere bebouwing.
In feite is Duivelseiland, waaraan de
hele strafkolonie haar naam heeft ont
leend, maar een onderdeel van het gro
te strafcomplex van Frans Guyana. Als
onroerend goed is het van minder waar
de dan de rest.
Met zijn omtrek van amper een kilo
meter heeft het geen andere bebouwing
dan een paar vervallen hutten. Er heb
ben nooit meer dan vijf gevangenen te
gelijk vertoefd, ook niet in de dagen
van zijn meest verfoeilijke reputatie.
DREYFUS
Het was het verblijf van kapitein
Alfred Dreyfus, van 1895 tot 1899,
waaraan het eiland zijn historische
vermaardheid ontleent- Dreyfus werd
op 22 december 1894 veroordeeld na
een proces waarvan de nasleep
Frankrijk tot op zijn grondvesten zou
doen schudden. Na vier jaar bleek
dat de bewijsstukken vervalst waren,
en Dreyfus werd naar Frankrijk te
ruggebracht om bij de herziening van
het proces aanwezig te zijn.
Een
hem tot 10 jaar gevangenisstraf,! schrijven aan zijn confrater
maar tien dagen later verleende de
president van de republiek hem gra
tie, pas in 1906 werd hij gerehabili
teerd.
Duivelseiland werd alleen gebruikt
voor gevangenen die wegens spionage
of hoogverraad veroordeeld waren. Elk
van hen woonde afzonderlijk, en had
slechts gezelschap van een bewaker. Hij
had geen gelegenheid zich ooit te ont
trekken aan de laaiende zon of de er
en lie Royale, die met het lie du Diable
samen de lies du Salut worden ge
noemd, werden respectievelijk als tucht-
kolonie voor weerspannige gedeporteer
den en als gevangenishospitaal gebruikt.
De grote meerderheid der veroordeel
den echter, zes- tot zevenduizend man,
was gehuisvest in de gevangenis van
Cayenne op het vasteland.
Toen de Fransen het gebied in 1852
als strafkolonie in gebruik namen, wer
den de veroordeelden er voor het leven
naar toe gestuurd, hoewel de gele koorts
vaak voor een vroegtijdig einde zorgde.
Maar tegen het eind van de negentien
de eeuw ging men over op het systeem
van de „doublage", hetgeen erop neer
kwam dat een veroordeelde na het ver
strijken van zijn straftijd een even
groot aantal jaren als arbeider in de
kolonie moest blijven. Nadat hij aldus
tien tot twintig jaar lang in feite als
dwangarbeider had gewerkt, mocht hij
desgewenst naar het moederland terug
keren maar slechts weinigen verdien
den ooit genoeg om de reis te betalen.
medeplichtigheid aan de Joden
vervolgingen in Griekenland
heeft gestaakt, of er komen
documenten aan het licht, die
niet bepaald geschikt zijn om
Westduitslands nieuwe vrienden,
de Fransen, voor dr. Globke in
te nemen. Zij betreffen de
vredes-voórwaarden, die de nazis
de verslagen Fransen hadden
willen dicteren. Dr. Globke heeft
aldus „Der Spiegel" inten
sief meegewerkt aan de redactie
van dit diktaat. Dr. Globke kan
het zich echter niet meer her
inneren. - -
„VERDRAG"
De nazi-minister van buitenlandse
zaken, Joachim von Ribbentrop, liet
op 27 juni 1940, twee dagen na de
Frans-Duitse wapenstilstand, de top-or-
ganisaties der Rijksregering weten,
dat hij was begonnen met de voorbe
reiding van een vredesverdrag met
Frankrijk. De verschillende instanties
der regering, waaronder het ministerie
van binnenlandse zaken, waar dr.
Globke werkzaam was, werden .ver
zocht referendarissen voor de voorDe-
reidingswerkzaamheden ter beschik
king te stellen. De minister van bin
nenlandse zaken. Frick, benoemde in
deze commissie van voorbereiding zijn
secretaris-generaal dr. Stuckart en
dr. Globke. Het desbetreffende Frick-
Rib-
eisen. die de nazis aan Frankrijk zou
den stellen, collationeren en in finale
vorm aan het ministerie van buiten
landse zaken voorleggen.
Zij omvatten o.m. niet alleen de
afscheiding van Elzas en Lotharingen
volgens de grenzen van de vrede van
Frankfurt (van 1871>. maar ook „een
aantal meer of minder omvangrijke
grenscorrecties" tussen Duitsland en
Frankrijk. Of de burgers van deze af
gescheiden gebieden Fransen zouden
blijven of Duitser moesten worden,
zou nazi-Duitsland wel beslissen.
BASTAARDEN
Voorts moest Frankrijk de z.g
..Rijnland-bastaarden" overnemen.
Dit waren nakomelingen van "mw
soldaten, die na de le Wereldoorlog
het Rijnland bezet hielden. Ook andere
„bastaarden", vooral met gekleurd
bloed, moesten naar Frankrijk en
vandaar worden doorgestuurd naar de
Franse koloniën. Frankrijk moest
verder toelaten, dat Duitse staatsbur
gers zich er vestigden en er een exis
tentie opbouwden. „De Duitse aanspra
ken op de leiding in Europa moeten
ook economisch worden geschraagd",
aldus het ontwerp-,,vredesverdrag".
Dit gold ook op het gebied van de
wetenschap en de cultuur. Vastgesteld
werd o.a., dat de Duitse geneeskunde
superieur was aan de Franse. In
ternationale medische instituten moes
ten derhalve van Frankrijk naar
Duitsland worden verlegd, o.m. de In
ternationale gezondheidsdienst en de
internationale unie tegen de tubercu
lose. Franse geleerden moesten hun re
searchgeheimen aan hun Duitse colle
ga's prijsgeven.
DUITS BLOED
Ook de Neurenbergse verordenin
gen ter bescherming van het Duitse
bloed door dr. Globke reeds in
der verband becommentarieerd
moesten op Frankrijk van toepassing
worden verklaard, d.w.z. geen gekleur
de arbeiders in Frankrijk en geen sta
tionering van gekleurde troepen. Ver
der geen huwelijken tussen kleurlingen
en Ariërs van welke nationaliteit dan
ook. geen Frans staatsburgerschap
voor kleurlingen, ontneming van het
Franse staatsburgerschap aan kleur
lingen die deze reeds bezaten „voor zo
ver het percentage gekleurd bloed 25
bedraagt".
Staatssecretaris dr. Globke
wiens rol in de nazi-hiërarchie de
laatste jaren herhaaldelijk ter sprake
is gekomen heeft inmiddels ontkend
het uit de archieven van het Rijksmi
nisterie van binnenlandse zaken in
Berlijn stammende document ooit te
hebben gezien. De paraaf zouden au-
deren er op hebben gezet, meent dr.
Globke. die zich trouwens helemaal
niet meer kan herinneren ooit aan de
voorbereiding van het ..vredesver
drag" met Frankrijk te hebben mee
gewerkt.
NET NIET
„Waarschijnlijk was ik in die da
gen net afwezig", meent dr. Globke.
Men heeft de verlofs- en absentielijs
ten van het ministerie van binnenland
se zaken uit het jaar 1942 er op nage
slagen. Dr. Globke is, volgens deze
lijsten, medio september van dat
jaar met vakantie geweest. Het do
cument met de paraaf van dr. Globke
er op, onderafdeling „West I", draagt
de datum 2 september 1942. „Dr.
Globke was tpen niet met vakantie'
aldus ..Der Spiegel".
OPHEFFING
bentrop draagt, volgens „Der Spiegel
de parafen van de minister, van dr.
Stuckart en van dr. Globke.
Laatstgenoemde was toen, chef van
de onderafdeling „West I". r die zich
bezighield met de „Neuordnung" in
het westen van Europa. De experts dr.
Stuckart en dr. Globke moesten de
Advertentie
naar de kolonie werden gestuurd.
Eindelijk, in 1938, maakte het beruch
te gevangenisschip La Martinière zijn
laatste oceaanreis met zijn tragische
lading van veroordeelden in ijzeren
kooien die op dek waren vastgesjord.
Thans is dit alles voor de Fransen
nog slechts een verblekende herinne
ring. De journalist die op het ministe
rie van justitie gegevens over het Dui
velseiland komt zoeken, krijgt te horen
Onder druk van de openbare me- dat het daaronder niet ressorteert. Op
ning in het eigen land en daarbuiten, het departement voor overzeese gebieds-
begon de Franse regering in 1935delen glimlacht men wat gegeneerd, en
met de opheffing van de strafkolonie verstrekt weinig inlichtingen waaraan
in Guvana Gebrek aan irevanrenis- hlJ h°uvast heeft. In de officiële reis-
8 ids en over Guyana vindt hij zelfs geen
ruimte in het moederland leidde er woord over de strafkolonie. Het is blijk-
nog drie jaar lang j baar een onderwerp dat iedyeen graag
hi oei étaafce Ky
Mr. Stikker te Londen:
De secretaris-generaal van de
NAVO, mr. D. U. Stikker, heeft
gisteren op een persconferentie te
Londen gezegd, dat speciale
NAVO-commiSvsies voor bestude
ring van communistische politieke
en economische activiteit onder
meer hebben gesproken over Ne
derlands Nieuw-Guinea en Angola.
Deze commissies komen, aldus mr.
Stikker, vrij vaak bijeen en werken
naar het oordeel van alle landen bevre
digend.
Waarnemers in Londen hebben ver
klaard. dat uit de opmerkingen van mr.
Stikker de conclusie valt te trekken, dat
de NAVO een voorstel van de Belgi
sche minister van buitenlandse zaken
Spaak, gedaan op de ministersconferen
tie te Oslo en dat de vorming van
dergelijke commissies inhield, blijkbaar
heeft goedgekeurd. Alleen Engeland en
Noorwegen zouden meer hebben gevoeld
voor een enkel orgaan voor overleg.
Mr. Stikker, die een officieel bezoek
aan Engeland brengt, heeft voorts ge
zegd. dat da NAVO moet trachten een
crisis rondom Berlijn te voorkomen door
het Chroesjtsjef overduidelijk te maken
dat het westelijk bondgenootschap één
is. Het gaat daarbij niet alleen om Ber
lijn zelf. maar ook om de hereniging
van Duitsland, aldus mr. Stikker.
Op een vraag of het wel verstandig
is dat Gagarin in Engeland zulk een
grootse ontvangst wordt bereid zei mr.
Stikker dat de Rus en de Amerikaanse
ruimtevaarder grote moed hebben be
toond. hetgeen belangrijk is voor de ge
hele wereld. Door wie de ruimtevluch-
ten zijn gemaakt maakt in dit verband
geen verschil, aldus mr. Stikker.
Op de vraag of de NAVO, die nog
niet beschikt over de nodig geoor
deelde dertig divisies, in staat zal
zijn Europa te verdedigen zei mr.
Stikker dat de opperbevelhebber van
de NAVO in Europa, generaal Nor-
stad, op de betreffende vraag vol
mondig „ja" heeft gezegd.
Overigens geloofde mr. Stikker niet
dat een man als Chroesjtsjef de zaak
al te zeer op de spits zal drijven.
geringskringen.
Gratie
Op het hoogtepunt van de opstand
werd de sterkte van de rebellen op
100.000 man geschat. Meer dan 50.000
hebben dit jaar gevolg gegeven aan
de vriendelijke woorden van Nasoe
tion. Duizenden rebellen hebben volle
dig gratie gekregen en worden naar
Java gebracht voor een „oriënterings
cursus" in de geleide democratie van
Soekarno. De communisten zien deze
duizenden politieke vijanden niet
graag. De opneming van de rebellen
in de strijdkrachten betekent, dat de
anti-communistische kern in het leger
nog harder wordt.
Nasoetion zou
>oor het leger
kunnen hebben. Met de volledige steun
van de communisten zou Soekarno de
staat van oorlog, die nu in geheel Indo
nesië bestaat, kunnen opheffen en daar
door zou de militaire macht in de bui
tengewesten verminderen, waardoor de
communisten betere politieke kansen
kansen krijgen.
De politieke leider van de rebellie,
Sjafroeddin, premier van de rebellen-
regering die, naar men meent, zich in
Noord-Sumatra schuil houdt, heeft biina
alle militaire steun verloren. Slechts
twee hoge militaire rebellen bevinden
zich nog in de jungle: kol. Soemoeal in
Celebes met naar schatting 2000 man en
kol. Simbolon op Sumatra.
Vol bitterheid
Het is niet waarschijnlijk, dat Sja
froeddin zal kunnen profiteren van de
vriendelijke behandeling, die de mili
taire rebellen ten deel valt. Soekarno is
nog vol bitterheid tegen Sjafroeddin en
diens politieke adjudant. Mohammed
Natslr, die beiden machtige figuren wa
ren ln de Masjoemi, de grootste poli
tieke party des lands ten tUde
Studenten ontruimen
universiteit voor
parlementariërs
Beladen met boeken en paperassen
ontruimen studenten en docenten op het
ogenblik de Lovaniumuniversiteit, om
ruimte te maken voor Kongo's parle
mentsleden die volgende week het com
plex zullen betrekken.
Tegerlijkertijd arriveren er troepen-
auto's met Indische militairen die een
onderdeel vormen van de VN-bescher-
rning, die de vrijheid van de parle
mentariërs zal garanderen.
Er lagen al Tunesische eenheden ron
dom de gebouwen. In het geheel komen
140 man om de universiteit te bewa
ken. Studenten en docenten hebben tot
vanmiddag de tijd gekregen om hun
woonvertrekken, werkkamers en college
zalen te ontruimen.
Zolang dc zitting duurt, zullen ze ln
Hartelijke relatie
met Rusland
Koca Popovic. de Zuidslavische mi
nister van buitenlandse zaken, is terug
gekeerd van een officieel bezoek van ze
ven dagen aan de Sowjetunie en heeft
verklaard dat zijn besprekingen met pre
mier Chroesjtsef. vice-premier Miko-
yan en minister van buitenlandse zaken
Gromyko succesvol en nuttig zijn ge-
De besprekingen waren openhartig,
hartelijk en vriendschappelijk; de onder
werpen waren problemen van wederzijds
belang en internationale vraagstukken.
Over vele grondproblemen bestond ge
lijkheid van opvatting.
Het bezoek was zeer bevredigend ge
weest en do minister was er van over
tuigd dat het zal bijdragen tot verdere
verbetering van de wederzijdse betrek
kingen en tot de vrede.
Gromyko zal een bezoek aan Zuid-
Slavië brengen, maar er is nog geen
datum vastgesteld.
Popovic cn zijn collega's waren heel
prettig en hartelijk in de Sowjetunie
ontvangen.
Ritmeester
licht en geurig
in 't heldergele blikje
Overstromingen van de
rivier de Mutha hebben
in de omgeving van de
Indiase stad Poona ca.
6000 mensen dakloos ge
maakt en voor ongeveer
69 miljoen gulden scha
de aangericht. Twee
stuwdammen, de Pans-
het en de Khadakvasla,
werden vernield.
De Katholieke bisschop
pen van Guinee hebben
het Vaticaan laten we
ten. dat sedert de ver
lening van de onafhan
kelijkheid in 1958 vier
enveertig kerkelijke
scholen in het land door
de regering zijn overge-
De Oostenrijkse minister
van verdediging Schlein-
zer, heeft de eerste groep
jachtbommenwerpers
voor de Oostenrijkse
luchtmacht, die in Zwe
den zijn aangekocht, of
ficieel overgenomen. Hij
wees op Oostenrijks neu
traliteit en zei, dat men
in rustige tijden niet op
de defensiebegroting
moest besparen, omdat
men dan op het critieke
ogenblik niet over de
nodige middelen zou be
schikken.
Een twintigjarige Ame
rikaanse studente heeft
in Amsterdam een kost
bare „romance" beleefd.
Zij ontmoette een heer,
die haar bereidwillig de
stad liet zien. Toen het
tweetal na middernacht
het Vondelpark verliet,
bleek de tas van de stu
dente met ongeveer 280
dollar, die zij op een
bank had neergezet, tc
zijn verdwenen.
De Commissaris van de
Koningin in Drente, mr.
J. Cramer, heeft in Hoo-
geveen Europa's grootste
vrieshuis in gebruik ge
nomen. De capaciteit van
het vrieshuis is 5.3 mil
joen kg. inhoud, de tem
peratuur Is -18 graden
Celsius.
Kunstschatten van on
schatbare waarde zijn
geheel of gedeeltelijk
verloren gegaan, doordat
een brandstoftank van
een Amerikaanse straal
jager op de oude kerk
van het dorpje Pregan-
zol viel. De Amerikaan
se regering heeft reeds
laten weten, dat zij de
kerk zal laten repareren
en de schade zal vergoe
den.
Volgens het anti-commu
nistische voorlichtings
bureau ..West", zijn se
dert 1949 meer dan
2.600.000 mensen uit
Oost-Duitsland naar de
Bondsrepubliek gevlucht.
Ongeveer de helft der
vluchtelingen was nog
geen 25 jaar.
Gesprek is mogelijk
over Bizerta
De Franse minister van voorlichting
Lous Terrennoire heeft Tunesië gewaar
schuwd dat Frankrijk niet onder druk
zal onderhandelen over de status van
de marinebasis Bjzerta. Hij gaf echter
te verstaan dat Frankrijk bereid is over
de toekomst van de basis met de Tu
nesische president Bourguiba te onder
handelen zodra de agitatie beëindigd is.
Tunesie wil dat Frankrijk de basis
ontruimt. Terrenoire zei dat de minis
ter van buitenlandse zaken Maurice
Couve de Murvllle op de kabinetsraad
verslag uitgebracht had over de Bizerta.
Hij had in dit verband gewezen op de
demonstraties die onlangs in Tunis ge
houden zijn tegen dc Franse werk
zaamheden om de startbanen van dc
basis te verbeteren.
647) Op de uitgestrekte weidevlak-
ten van Noord-Amerlka leeft de zgn.
koevogel, die een vaste begeleider
van het vee la en zich voedt met de
op runderen parasiterende vliegen-
maden. Deze koevogel trekt her- en
derwaarts met de kudden mee en is
eigenlijk tot een soort vagebond ge
worden die de band met een bepaald
broedgebied heeft verloren. De eieren
worden met vrij grote tussenpozen
gelegd en wanneer de koevogel
broedt, treft men in het nest vaak
jongen van zeer uiteenlopende leef
tijden aan.
Het kan echter ook voorkomen
dat door het vagebonderende leven
van de vogel de tijd
voor broeden ont
breekt, zodat de
eieren alsdan in
nesten van andere
vogels worden on
dergebracht en de
zorg voor de opvoe
ding der jongen op
de schouders van
pleegouders wordt
gelegd. WH de vogel niet uitsterven,
dan Is z(j Inderdaad genoodzaakt haar
toevlucht tot deze parasiterende
praktijken te nemen.
We zouden ons kunnen voorstellen
dat het broedparasitisme van onze
koekoek op soortgelijke wijze is ont
staan. Als rupsenverdelger is de
koekoek veel op zwerftochten, dus
Maar komaan, laten we niet te ver
goelijkend over de hier te lande be
kende koekoek spreken, want het
gehele huwelijksleven van deze soort
kan eigenlijk niet door de beugel. Zo
als de meeste vogels, beheerst ook de
mannelijke koekoek in het bos een
bepaald gebied, waarin hij geen me
deminnaars duldt. Daar kunnen we
in komen. Maar het zonderlinge is,
dat ook de wijfjes voor zichzelf een
bepaald gebied hebben afgebakend,
welk terrein echter niet samenvalt
met de gebieden van de mannetjes.
Daardoor kruisen de wijfjes veelvul
dig de mannelijke territorlën, het
geen herhaalde paringen tot gevolg
TOCH IS
HET ZO!
heeft.
Het Is werkelijk een schandalig los
bandig leven dat het koekoekswijfje
leidt, want te ramen met haar min
naar zoekt zij een geschikt nest op
om daarin een ei te deponeren en
daarna gaat het stel uiteen, waarna
hetzelfde lichtzinnige spel zich nog
vele malen met andere minnaars her
baalt.
Verschillende waarnemers vertel
len, dat bet koekockswijfje ook la
ter af en toe een bezoek brengt aan
een nest, waarin het ei werd onder
gebracht, als om zich er van te over
tuigen dat haar jong by de pleeg
ouders goed onder dak ls. Mocht dit
juist zijn, dan moe
ten we toegeven
dat de moederiyke
gevoelens by deze
vogels toch ulet ge
heel zyn uitgewist,
maar dit Is dan ook
het enige goede dat
het
gaande van de koe
koek willen horen.
Overigens staat het broedparasi-
tlsme van vogels in de natuur vol
strekt niet alleen, want zelfs by de
byen - die er toch om bekend staan
dat hun gehele bestaan is gericht op
de verzorging van de volgende ge
neratie zelfs by de byen dus, komt
dit verschynsel voor. Er zyn nl.
bijensoorten die geen verzamelappara-
ten bezitten en dus geen voorraden
kunnen aanleggen, zodat zy genood
zaakt zyn hun eieren ln cellen van
andere byen te deponeren. De larven
voeden zich dan met de voorraden
die door de oorspronkeiyke mest-
moeder werden aangelegd. De naam
van deze parasiterende byensoorten
is treffend: koekoeksbyen!
Nu u sl deze ontaarding van moe-
derdieren heeft vernomen, zal het u
ongetwyfeld goed doen eens iets te
horen over de tedere zorgen, waar
mee mannelijke dieren hun kroost
omringen.
Daarover een volgende keer!
