Vierde Internationale"
wil zaak rekken
Valse munters en de F.L.N.
Eichmann deed „alles op
last van superieuren
Valsmuntersproces begon
met juridisch steekspel
nsl
Kamerdebat werd door
absenteïsme gestaakt
Globke's naam
weer genoemd
Geheim en particulier
overleg met Sukarno
DONDERDAG 22 JUNI 1961
55
(Van onze speciale verslaggever)
HET vreemde, met enige spanning verbeide proces der valsemunters, is
op de eerste dag van behandeling voor de Amsterdamse rechtbank
allesbehalve spectaculair geworden. Werd in de morgenzitting de rechts
geldigheid van de dagvaarding betwist tevergeefs overigens, want de
rechtbank verklaarde het verzoek van de verdediging om nietigheidsver
klaring onontvankelijk in de middagzitting, die drieënhalfuur onafge
broken voortsleepte, kwam men niet verder dan het verhoor van cén
getuige-deskundige, dat aan het overigens slechts gedeeltelijke verhoor van
de beide verdachten was gekoppeld.
De Haarlemse drukker en typograaf
A. O., die reeds in Osnabrück
Wat iedereen dus verwachtte, ge
beurde niet. De typograaf R. Hompe,
die een dubbele rol heeft gespeeld, en
de illegale activiteiten van de „Vierde
Internationale" aan de Nederlandse en
Duitse justitie heeft overgebriefd,
bleef onzichtbaar voor het publiek.
Hompe, die voor zijn leven vreest,
heeft zich onvindbaar gemaakt, en
werd gisteren onder speciale bewa
king in een aparte kamer van het ge
rechtsgebouw afgezonderd. Hij is naar
alle waarschijnlijkheid de kroonge
tuige, en is door de officier van justi
tie als getuige a charge gedagvaard.
Het langzame verloop van het proces
is wel in de eerste plaats te wijten aan
de omstandigheid dat de Griek Michael
R. geen Nederlands spreekt, of althans
pretendeert er geen woord van te be
grijpen. Alle verklaringen, van welke
zijde dan ook afgelegd moeten in het
Frans worden vertaald, en als verdachte
de mond opendoet, in het Nederlands.
Voorts krijgt men sterk de indruk dat
zowel R. als diens medeplichtige Sal S.
een Nederlandse redactie-stenograaf, die,
binnen het kader van de „Vierde Inter
nationale", al jaren voor de Algerijnse
opstandelingen (F.L.N.) werkt de zaak
enigszins traineren, waarschijnlijk om er
politieke munt uit te slaan.
Wat de politieke züde va" dit waar
schijnlijk vijf dagen durende proces be
treft Michael R. wordt als de revo-
lutionaire opvolger van de even revolu
tionaire Trotskl gedoodverfd deelde
de president van de rechtbank mede, dat
deze, mede in het belang van belde ver
dachten, zoveel mogelijk huiten beschou
wing zou worden gelaten. „De recht
bank", aldus mr. Heintz, „begrijpt dat
de heren niet uit persoonlijk gewin ge
handeld hebben".
Op grond van deze overwegingen ver
zocht de president de verdediging hem
informaties te geven, over welke feiten
uit de. dagvaarding de bijna twintig ge
tuigen a décharge zouden worden ge-
Mr. G. P. J. Cammelbeeck, de politieke
raadsman van R.. viel zijn confrère mr.
Smeets bij door te stellen dat de uitzon
deringspositie. welke de Algerijnen ir
Frankrijk bekleden, van het grootste be
lang werd geacht voor een juiste voor
lichting van de rechtbank. Hij noemde
deze uitzonderingspositie een noodtoe-
De president repliceerde dat de daders
strafbaar blijven, ook al zijn ze bewogen
door de rechtspositie van de Algerijnen.
Het 'aspect van deze bewogenheid mocht
werigens voor de verdediging beroep op
joodweer opleveren.
Ook de officier van justitie, mr. H. E.
an Renesse. mengde zich even in deze
_ant van de zaak. Hij verzocht belang-
lebbenden de vele opgeroepen getuigen
met begrip tegemoet te treden
Fanatiek
De Griek Michael R. bleek aanvankelijk
echter niet bereid het politieke aspect
van het strafrechtelijke aspect te schei
den. De verwilderde, fanatieke blik in
zijn ogen ontlaadde zich soms in een
soort hartekreten, waarbij hij echter
nooit vergat op te staan.
„De Algerijnen zijn Algerijns! Ze zijn
Zeen Fransen!" riep hij op een gegeven
moment met overslaande stem uit. Ook
schreeuwde hij een keer dat de glorie
de Algerijnse revolutie zeker zou
komen.
Zowel hij als Sal S. brachten naar
voren dat ze geen enkele belastende ver
klaring ten aanzien van hun organisatie,
n uit hun organisatie, zouden
afleggen.
„U moet me goed begrijpen, n
president", zei de Nederlander. „Ik ga
veel liever de gevangenis in dan dat ik
iets ten nadele van m'n Algerijnse
Zoals bekend, worden beide verdach-
n ervan beschuldigd de aanmaak van
Franse identiteitskaarten te hebben be
vorderd, zomede voorbereidingen te heb
ben getroffen voor het in omloop bren
gen van "miljoenen guldens aan Frans
geld, Ook zouden ze wapenaankopen heb
ben gedaan, of althans aankopen voor
onderdelén van wapens (mortieren), doch
dit punt van de dagvaarding kwam gis
termiddag nog niet ter sprake.
Duitse kant van deze zaak veroordeeld
is, heeft ten aanzien van beide verdach
ter bezwarende verklaringen afge
legd. Zij zouden de geestelijke vaders
het falsificatiecomplot zijn. dat hij
met enkele andere vakmensen moest uit-
m. De valse identiteitskaarten hoe
veel er precies gemaakt zijn, is onbekend
werden via S. aan R. overgedragen.
Een zekere Pierre of Pierrot zorgde dan
voor verder vervoer naar Parijs, tenein-
onder in Frankrijk wonende Al
gerijnen op naam te distribueren,
De verklaringen van O. werden door
als „leugenachtig en beslist onjuist"
gekenschetst. Noch hij, noch R wilde
de rechtbank mededelen, wie bedoelde
Pierre of Pierrot in werkelijkheid was.
R. kwam wel zover toe te geven dat
hij zich niet alleen met de schuilnaam
Pablo sierde, maar ook wel eens de
schuilnaam Michel aannam De president
diende echter te begrijpen dat dit in ziin
geval de gewoonste zaak van de wereld
Het fascisme, de GPoe. en welke an
dere vijanden al niet. loerden op z'n le
en daarom zou het onverstandig zijn
geweest z'n ware identiteit te onthullen
Vervalsingen
De getuige-deskundige ir. K. E. C.
Buyn, graficus en scheikundig ingenieur
beroep, gaf een uitvoerig, doch bij
zonder technisch exposé van de verval
singen. die hij had aangetroffen. De iden
titeitskaarten, zo gaf hij toe, waren nau
welijks van eehte te onderscheiden. In
de randornamenten en het watermerk had
ia een nauwkeurige studie fouten
ontdekt.
De „voorstudies" voor het aanmaken
an vals Frans geld, die hij in de druk
kerij van de „Vierde Internationale" in
de Johannisstrasze in Osnabrück had
aangetroffen, wezen er volgens hem op
dat de zaak technisch rond was. Persen,
fotö-apparatuur, numeroteurs, papier,
verf, alles was aanwezig.
Getuige ontkende de indruk gekregen
te hebben dat de hele apparatuur was
opgezet om bankpapier met Algerijnse
propaganda-leuzen te drukken. De imi
taties. welke gemaakt konden worden.
n volgens hem zó goed. dat men.
hoe dan ook, nooit de strafrechter had
kunnen ontwijken.
De Amstelveense drukker Joop Z. van
wiens persen enkele honderden identi
teitskaarten zouden zijn gekomen, en die
hiervoor al enkele maanden in voorarrest
heeft gezeten naar verwacht wordt,
komt zijn zaak binnenkort voor werd
nog even door beide verdachten ge
noemd. Op de publieke tribune, waar hij
zat, hoorde Joop Z. de Griek Michael R
zeggen dat hij een groot deel van de in
Osnabrück in beslag genomen apparatuur
materialen had aangekocht. De pre
sident deelde na een korte verklaring van
de officier mede dat de twee num
an Joop Z. zouden zijn. zich
bevinden.
Slechts 62 van de 150 present
Prins Bernhardt heeft gisteren in Amsterdam de Zilveren Anjer var
Prins Bernhardfonds uitgereikt o.m. aan prof. mr. A. Anema. met i
voor zijn verdiensten voor het prot.-christelijk volksdeel.
55
"CMCHMANN heeft vandaag opnieuw getracht aannemelijk te maken dat
zijn rol bij de massale deportatie van Joden naar het oosten een zuiver
administratieve is geweest. Eventueel ander werk hield slechts zijdelings
verband met zijn taak en geschiedde op last van zijn superieuren.
op, die in 1942 bij een bomaanslag
het leven liet. Kaltenbrunner is
1946 in Neurenberg opgehangen).
Op de vraag van rechter Halevy
wie dit waren, riep de beklaagde uit:
„Het hoofd van afdeling 4 (Gestapo),
de SS-Gruppenführer en genaraal-
majoor van politie Heinrich Müller.
de chef van de veiligheidspolitie en
SD, Obergruppenführer Heydrich, en
later Kaltenbrunner." (SS-generaal
Ernst Kaltenbrunner volgde Heydrich
Hero vruchtendranken
héérlijke zomerdrankenl
Met de smaak voor elke
smaak en het unieke
fruitaroma waarvan
Hero (en Hero
alleen!) het
geheim kent.
U weet wat u proeft...
weergaloos-fijne
koele verkwikking!
Geniet vaker van Hero!
•^Vy-
71A|\
HERO DRANKEN ZIJN OVERAL CEVRAAOO
„Deze bijeenkomst was bijeengeroepen
door de vertegenwoordiger var
ministerie van buitenlandse zaken.
Ik herinner mij niet of het Herring of
Globke was. Een van hen nodigde Müller
uit ter vergadering te komen en Müller
besloot zich te doen vertegenwoordigen
door twee juristen."
Dr. Hans Globke. destijds regerings
adviseur op het ministerie van buiten-
Er kwam een brief ter sprake, die landse zaken en thans een der hoofd
adviseurs van kanselier Adenauer.
Heydnoh in juni 1940
buitenlandse zaken van Ribbentrop
schreef. Hij zei daarm dat het vraagstuk
van de 3.250.000 Joden in de oostelijki
gebieden van Polen niet door deportatie
kon worden opgelost. Er moest een „ter-
tutoriale oplossing" voor worden gevon
den. Heydrich wilde de zaak mondeling
met von Ribbentrop bespreken.
Eichmann zei hierover: „Misschien was
Heydnoh in zijn ijver bang dat het
„plan-Madagascar" hem uit h-anden zou
worden genomen en zou worden overge
nomen door het ministerie van buiten
landse zaken. Daarom wilde hij de
kwestie waarschijnlijk mondeimg rege
len." (Eichmann heeft eerder verklaard
dat hij heeft voorgesteld de Joden uit
bezet gebied naar Madagascar over te
brengen).
Niets fundamenteels
Toen hü vervolgens werd ondervraagd
over zijn rol in het opstellen van offi
ciële correspondentie zei Eichmann:
„Ik was niet de man die de fundamen
tele beslissingen nam over beginselkwes
ties in zulke brieven, omdat ik, toen ik
tegen mijn wil naar Berlijn was over
geplaatst, de zaken altijd ter bevestiging
doorgaf aan mün meerderen. Niet alleen
op mün afdeling maar in het gehete
bureau wist men, dat ik een man was.
die bekrachtiging moest vragen."
Dr. Servatius bracht vervolgens .een
document ter sprake betreffende een bij.
eemkomst die in het begin van 1941 in
Berlijn is gehouden en waarin de kwestie
van het staatsburgerschap van Duitse
Joden was besproken. Hij zeide-,
„Wij lezen van het voorstel van de ver.
tegenwoordigers van het ministerie van
binnenlandse zaken, alle Joden te be
roven van hun Duits staatsburgerschap,
zowel die binnen als die buiten het
rijk en ze aldus te maken tot staat
lozen. Het resultaat is neergelegd in een
wetsontwerp betreffende de inbeslag
neming van het bezit van staatloze
Joden binnen en buiten Duitsland."
De verdediger merkte op dat Eichmann
die bijeenkomst niet had bijgewoond,
maar vroeg hem wat hij ervan wist.
Ambassadeurs Heilige
Daad in lioger beroep
De zich noemende ambassadeurs var
de bovennationale en interkerkelijke
schertsorganisatie De Heilige Daad, Jolle
uit Bussum en zün medewerker
Machiel J. J. V. uit Amsterdam, hebben
b'j het Amsterdamse gerechtshof appel
aangetekend tegen het vonnis van de
rechtbank in de hoofdstad, die dit twee-
tal op 9 juni wegens poging tot oplichting
'1 oplichting veroordeelde tot een jaar
i acht maanden gevangenisstraf met af-
'rek resp. tien maanden gevangenisstraf
n.et aftrek. Er was twee jaar en drie
waanden resp. een jaar met aftrek geëist
T~\E grootste valsmunterszaak van na de oorlog, die gisteren door de
-L-Amsterdamse rechtbank in behandeling werd genomen, dreigde even
een sensationele wending te krijgen, toen de verdedigers van de Neder
lander Sal. S. en de Griek Michael R. nietigheidsverklaring van de dag
vaarding bepleitten. De tenlastelegging was nog niet voorgelezen, toen de
raadsman van R., mr. J. H. Smeets, bezwaar maakte tegen de dagvaarding,
zoals deze door de officier van justitie was samengesteld.
Hij wees op ommissies, welke er naar zijn I kunnen overgaan. Verdachten wordt, al-
mening in voorkwamen, en vroeg op dus mr. Smeets, poging tot het aanma-
vals geld ten laate gelegd. Maar
grond van artikel 261 van het wetboek
van strafvordering volledige intrekking.
Hoewel de officier van justitie mr.
H. E. van Renesse zich op een arrest van
de Hoge raad beriep om de rechtsgeldig
heid van dagvaarding te handhaven, wil
de de rechtbank hier niet direct op in
gaan. Een en ander leidde tot een princi
pieel juridisch debat, waarna de presi
dent van de rechtbank mr. J. Heintz, de
zitting schorste.
Na een beraad, dat meer dan een uur
duurde, werd besloten het beroep van
de verdediging op artikel 261 onont
vankelijk te verklaren.
Demonstraties
Terwijl binnen het gebouw een meer
dan zenuwachtige drukte heerste, von
den buiten op de Prinsengracht kleine
betogingen plaats. Een aantal lieden
demonstreerden met spandoeken, waar
op voor een vrij Algerije werd gepleit.
Strooibiljetten, waarin eenzelfde plei
dooi werd gevoerd werden onder de
voorbügangers verspreid. Naar verluid
zou de politie hebben ingegrepen. Drie
demonstranten zouden zijn gearresteerd
Mr. Smeets voerde aan, dat de mede
plichtigheid, waarvan in de dagvaarding
sprake is, gepleegd zou zün voor de tot
standkoming van het materiële delict.
Evenmin zou de plaats, waar het de
lict gepleegd is nauwkeurig genoeg om
schreven zijn.
Beide feiten noemde de raadsman eer
gevolg van de verwrongen juridische
constructie om tot strafvervolging te
hoe kan een misdrijf zijn uitgelokt?
Merkwaardig noemde hü het voorts
dat de fabrikanten van wapenonderde
len, die verdachten zich hadden aange
schaft, straffeloos in deze affaire rond
liepen.
In navolging van mr. Smeets, maakte
ook S. bezwaar tegen de formulering
van de dagvaarding, die hij op verschil
lende punten onjuist, of onvolledig of
vaag noemde. Verdachte verwees de
dagvaarding naar „waar ze thuis hoort,
namelijk bij afgedankte stukken,"
Ten slotte vroeg de raadsman van R.
mr. H. G, W. Worst, nietigheid van de
dagvaarding op nagenoeg dezelfde gron
den als zijn confrater. Hü sprak van de
tenlastelegging als van een grabbelton,
en vroeg onmiddellüke invrüheidstel-
Hng van zijn aliënt.
Geheimzinnig
In liet Amsterdamse paleis van jus
titie hing een uitzonderlijke geheim
zinnige sfeer. Het grote grijze gebouw
was zorgvuldiger bewaakt dan ooit.
Een legertje goed bewapende rijks
politie surveilleerden in en om de
woonplaats van het recht, en wie het
geluk had in de volle rechtszaal te
worden toegelaten, werd aan strenge
controle- en legitimatie-eisen onder
worpen. Zelfs de president van een
van de kamers van de rechtbank, mr
Stheeman. werd naar zijn papierei
gevraagd.
Behalve van de zijde van binnenlandse
veiligheidsdienst, was de belangstelling
het publiek, of misschien wel inte
ressenten, buitengewoon groot.
Kwam het misschien omdat enkele
vooraanstaande Europese trotskisten
door de verdediging als getuige a
décharge waren opgeroepen? Twee Brit
se Lagerhuisleden voor de LabourpartU,
behoren hierbij, te weten Konni Zilliacus
erl John Baird. Dan nog Pierre Legreve,
Izaak Deutscher en enkele Franse en
Italiaanse kopstukken
De officier van justitie legt beide ver
dachten in een dagvaarding van wel
liefst veertien pagina's ten laste dat ze
illegale activiteiten bedreven hebben, of
ailthans op punt stonden deze te bedrij-
Hierdoor behoorden muntvervalsing,
de aanmaak van valse identiteit» wanen-
aankopen in de vorm van mortieronder
delen. Alles zou zün geschied ten behoe
ve van de Algerijnse verzetsorganisatie
F.L.M., en was dus direkt tegen Frank-
rü'k gericht.
Op de publieke tribune in de rechts
zaal volgden ondermeer mevr, R. en
mevr. S. met haar dochter het proces.
Praatgraag
Voordat de behandeling van de zaak
begon, "begroetten de verdachten elkaar
büzonder hartelijk. Sal S. toonde zich
meteen al een fanatieke, praatgrage man,
Michael R., een lange man met een
kalend hoofd en felle doordringende
ogen, was aanzienlek meer gesloten.
Al direkt na de aanvang van de zit
ting liet mr. Smeets de rechtbank vier
libellen zien: glazen huisjes van water
pasjes, die ook in wapens voorkomen.
Hü vroeg zich af, in hoeverre het een
overtreding van de vuurwapenwet was
deze in zijn bezit te hebben, zulks met
het oog op bepaalde zinssnede in de dag
vaarding. Hij, mr. Smeets. had deze ge
woon voor negentig cent in de winkel
gisteren door de beklaagde genoemd als
een dergencn die de bevoegdheden van
het bureau Eichmann hadden uitgebreid.
Eichmann verklaarde dat het ontwerp,
opgesteld door het ministerie van
nenlandse zaken waar Globke en
ring werkten de basis vormde
voorschrift nummer li van de rijkswet
op het staatsburgerschap, een wet. die de
grondslag vormde voor de deportatie
de Joden.
Hij zeide dat deze wet ten slotte als
„model en prototype" heeft gediend
het leggen van de „wetteüjke grondslag
voor de deportatie" in andere landen,
waaronder Frankrijk.
(Van onze parlementsredactie)
or groot absenteïsme onder de Ka
merleden Is de Tweede Kamer gister
middag opnieuw blüvcn steken in de
behandeling van het wetsontwerp be
treffende een gunstiger schadcvergoe-
dingsregeling voor huurders van bedrüfs-
panden, die door onteigening of vorde
ring in eigendom hun pand moeten ver
iaten.
Eind vorig jaar moesten de beraad
slagingen over dit ontwerp al worden
geschorst, omdat minister Beerman (jus
titie) zich toen eerst wilde beraden over
enkele ingrijpende amendementen van de
Kamer. Onlangs is tussen hem en de be
trokken Kamercommissie mondeling
overleg gevoerd dat leidde tot enkele
wüzigingen, die tot op zekere hoogte aan
de vanuit de Kamer geuite bezwaren
tegemoet kwam. Dat niet iedereen tevre
den was, bleek gistermiddag al direct bü
de heropening van beraadslagingen. De
heer Berkhouwer (lib.) en mej. Lemaire
(soc.) waren er allerminst over te spre
ken, dat de minister wilde vasthouden
aan het systeem van de „glijdende schaal".
Dit houdt o.m. in, dat het maximum van
de schadeloosstelling naar evenredigheid
daalt, wanneer de huurder na de onteige
ning een gedeelte van de drie jaar, v
in nog niet tot ontruiming en afbraak
wordt overgegaan, in het gebruik vai
goed blüft. „Op deze wijze wordt de huur
der met de ene hand ontnomen wat hem
met de andere is gegeven", zo zei de heer
Berkhouwer.
De liberale afgevaardigde had met
Lemaire over deze zaak een amendement
ingediend en hij eiste hierover direct
hoofdelijke stemming, terwijl Kamervoor
zitter Kortenhorst kennelijk met het
oog op het grote absenteïsme de beslis
sing naar volgende week wilde verschui
ven. Het liberaal-socialistische amende
ment werd met 36 stemmen tegen e
voor verworpen.
Geen quorum
Dit bracht echter tegelijk aan het licht,
dat het vereiste quorum niet meer i
Kamer aanwezig was. Om een Kamer-
Nog deze maand
tv. satelliet
Uit Amerika komt het bericht, dat
nog deze maand de eerste televisie
kunstmaan zal worden gelanceerd. De
RCA zal een satelliet, voorzien van
relayzenders, rondom de aarde in om-
loop brengen.
Gelukt dit, dan wordt meteen ge.
tracht een Amerikaans televisieprogram,
ma over de oceaan uit te zenden.
Officieel weet men van niets
PEN NEDERLANDS DIPLOMAAT te Rome heeft gisteravond verklaard
-Lj niets te weten van geheime besprekingen over herstel van normale
handelsbetrekkingen tussen Nederland en Indonesië. Het was de heer W.
van Walen, handelsraad van de Nederlandse ambassade.
Men had hem namelijk naar zijn
oordeel gevraagd over de reeds enige
tijd verspreide berichten volgens
welke Nederlandse zakenlieden ge
heime besprekingen met de Indone
sische president Sukarno hebben ge
voerd tijdens diens bezoek van vier
dagen aan Rome, dat woensdag werd
afgesloten.
Hij zeide niets van deze besprekingen
te weten en evenmin op de hoogte te
zijn van de aanwezigheid in Rome van
Nederlandse zakenlieden, die contact
wensten met president Sukarno of Indu-
nesische ambtenaren. Hü voegde eraan
toe dat niemand op de ambassade, am
bassadeur mr. W. F. L. graaf van Bylandt
(gewezen Nederlands vertegenwoordigd
te Djakarta) inbegrepen, iets over dez«-
zaak weet.
Deze tegenspraak houdt verband mei
de activiteit van de groep zakenlieden
onder leiding van dr. Paul Rijkens, die
reeds lang contact zocht met de Indo
nesiërs Deze activiteit heeft reeds
vroeger de aandacht getrokken tot zelfs
in de Kamer toe en kwam onlangs
weer naar voren toen de journalist W.
Oltmans in Vrij Nederland een open
brief over dit onderwerp schreef.
Het Alg. Handelsblad meldde n
aanleiding hiervan dat de leden van
groep de laatste jaren herhaaldelijk c
tact met Indonesische bewindslieden
diplomaten hebben gehad en zelfs i
de president. Zij lieten het hierbij n
maar stelden zelfs pogingen in het werk
om het Nederlands beleid te wijzigen.
Volgens het blad beseft de groep dat
er van een teruggave van Nederlandse
bezittingen nooit sprake zal kunnen zün
en dat normale betrekkingen slechts op
ae lange duur kunnen tot stand komen.
Aan de andere kant is de groep van
mening, dat een gewapend conflict on
afwendbaar is, als de Nederlandse poli
tiek niet verandert. Voorts is z"
gd, dat grote groepen Indonesii
De Indo-
dergelük conflict
nesisehe regering kan
haar standpunt terugkomen. Een deel der
Indonesiërs wil een onmiddellijke
val, een ander deel néet, maar deze
liest steeds meer terrein. De groep twij
felt aan de mogelijkheid van zelfbeschik
kingsrecht voor de Papoea en meent, dat
Nieuw-Guinea als zelfstandige eenheid
n-:et levensvatbaar zal zijn.
In antwoord op de vraag
donesisch diplomaat, welke prüs Neder
land zou verlangen, werd in een schrlf-
telük commentaar verklaard dat dit
slechts kan zün herstel van bchoorlüke.
later vriendschappelüke betrekkingen en
de mogelükhcid van normale handelsbe
trekkingen. Nederland kan eigenlük geen
prüs vragen, omdat geen volk het zich
kan veroorloven koloniën te verkopen.
Bij elk Europees bezoek krijgt Sukarno
bezoek van enige leden der groep. De
vroegere ambassadeur te Bonn, Zairl
Zain, trad op als contactman. Deze heef!
In Nederland gestudeerd, nam deel
het verzet en kent de Nederlandse toe
standen. De groep is voor waarborgt
van het zelfbeschikkingsrecht 'der Pa
poea's en uit contact met Indonesiërs
is gebleken dat daar besef bestaat
Nederlands onontkoombare verplichtin
gen. Men denkt daar aan een compromis,
waarbij de Papoea's een autonome status
zullen ontvangen binnen de republiek
Indonesia. De journalist Oltmans heeft in
contact met die groep gestaan en heeft
op kosten van zakenlieden een reis naai
Indonesië gemaakt.
Een maand geleden heeft het lid van
de Tweede Kamer de heer F. W. v. d.
Wetering (c.h.) melding gemaakt van
'eze activiteiten.
Volgens de ochtendbladen Is er contact
tussen deze groep en Sukarno te Rome
geweest. De groep, die de regering op de
hoogte moet hebben gehouden van wat
zü in de loop der jaren deed, heeft ech
ter generlei volmacht van de regering en
het wordt steeds duidelüker dat de In
donesiërs wel gaarne zouden zien, dat zU
enigerlei volmacht wil tonen.
Onze regering
disUincieert zich
Van offioiële zijde vernemen wij, dat
de minister-president prof. dr. J. de
Quay gisteravond in aanwezigheid
de staatssecretaris van buitenlandse
ken, dr. H. R. van Houten, een onder
houd -heeft gehad met twee toonaange
vende figuren van de zogenaamde groep-
RÜkens, dr. Paul Rijkens en dr. E.
Konünenburg. Zij hadden om dit
derhoud verzocht naar aanleiding
publ-iikaities van de heer W. Oltmans
Vrij Nederland en hebben ook summiere
mededelingen gedaan over het contacl
dat zü met Sukarno hebben gehad.
De minister-prseident neemt tegen
over hun optreden dezelfde houding
aan als minister mr. J. M. A. H. Luns.
hetgeen betekent dat hij zich van d«
werkzaamheden van de groep volko
men heeft gedistantieerd, aldus de
mededeling.
Eis van een jaar
tegen agent die
ontucht pleegde
De officier van justitie mr. H. Bouma
heeft gisteren een jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest geëist te
gen de 50-jarige Amsterdamse agent var.
politie G. C. die achter gesloten deuren
voor de Amsterdamse rechtbank terecht
stond, verdacht van het plegen van
tucht met een 17-jarige arrestante
het bevorderen van ontucht door het
openen van de celdeuren waardoor gé-
noemde arrestante in de cel van eer
andere arrestant kon komen.
Op 1B februari j.l. deed de verdach
te dienst als cellenwachj in het hoofd
bureau van politie. Volgens zijn
klaringen was hij in de cel van
meisje gegaan om te trachten haar te
kalmeren. Uit het pleidooi van de raads
vrouwe. mr. J. I. C. Vooren (alleen voor
het requisitoir en het pleidooi werden
de deuren geopend) kwam vast te staan
dat het meisje een actieve rol had ge
speeld toen de agent zich in haar cel
bevond.
vergadering te kunnen beginnen moeten
cr 76 (de helft plus 1) van de 150 leden
present zün. Ditzelfde geldt officieel ook
het voortzetten van een reeds begon-
vergadering, maar hiermee wordt in
de praktijk vaak de hand gelicht. Het
komt namelijk niet zelden voor. dat vela
Kamerleden vergaderingen, waar ze niet
direct zelf by *Ün betrokken, voorüjdig
•erlaten. Ze gaan er dan meestal op
goede gronden vanuit, dat er niet meer
gestemd zal worden. Dit kan allemaal
goed gaan. zolang stemmingen ook inder
daad achterwege bhjven. Dan kan du«
niet gecontroleerd worden of de vereiste
•derheid aanwezig is. De zaak loopt
naturlijk spaak, wanneer van bepaalde
zijde wél om stemming wordt gevraagd.
Als zo'n stemming aantoont, dat het
reglementair voorgeschreven quorum niet
wordt gehaald, „houdt de vergadering op
vezig te zijn", zoals dr. Kortenhorst
het gisteren uitdrukte.
Dit nu speelde zich gistermiddag af toen
de heer Berkhouwer er om overigens
onverklaarbare redenen op bleek te
staan dat hoofdelük over zün amendement
zou worden gestemd. Daar er maar 62
Kamerleden aanwezig waren (21
K.V.P.-ers, 19 socialisten, 9 liberalen, 8
chrlsteiük-hlstorischen, 5 anti-revolutio-
nalren en geen staatkundig-gereformee-
den, communisten en pacifisten) zag de
Kamervoorzitter zich wel genoodzaakt de
vergadering te sluiten. De stemming over
het amendement wa# uiteraard ook on
geldig.
Het absenteïsme onder de Kamerleden
is deze week wel opvallend groot Hun
belangstelling voor de debatten bleek
miniem. Tijdens het eergisteren gehou
den debat over de bezitsvorming een
zaak waarom de kabinetsformatie van
1956 toch voor een belangrük deel heeft
gedraaid bleek op een gegeven mo
ment de regering (drie staatssecretaris
sen) sterker vertegenwoordigd dan de
Zonder hoofdelüke stemming heeft de
Kamer gistermiddag nog een wetsontwerp
aangenomen, dat cassatie door de Hoge
Raad mogelijk maakt ten aanzien van
burgerlijke en strafzaken in de Neder
landse Antillen. Het ontwerp gaf mr.
Burger aanleiding tot een betoog, waarin
hü ernstig bezwaar maakte tegen het
door parpjen instellen van de eis tot
cassatie bij de Hoge Raad. Deze eis moet
naar zyn mening alleen kunnen worden
ingesteld door de procureur-generaal bij
de Hoge Raad „in het belang der wet".
Partijen, die b.v. tegen grote concerns
procederen, kunnen daar financieel kapot
aan gaan en moeten tegen zichzelf Ln be
scherming genomen worden. Minister
Beerman (justitie) kon het met deze
redenering niet eens zün. Hij vond, dat
de heer Burger wel wat denigrerend over
de cassatie-rechtspraak had gesproken.
De gevolmachtigd minister van de Antil
len, de heer Lampe, zei dat de behande
ling van dit wetsontwerp in zün land
wordt beschouwd als een historisch feit
Kamer aanvaardt de
fiscale vrijstelling
van spaarregelingen
(Van onze parlemenitsredaotie)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
zonder hoofdelüke stemming het wets
ontwerp aangenomen tot vrijstelling van
fiscaile en sociale lasten op werkgeveru-
bijdTa-gen aan premiespaarregeMngen en
winst de Lingsspaairregehmgen van werk
nemers. Een socialistische motie-Den Uy4
de materie van de studiekosten
werd ingetrokken na een bevredigend*
toezegging van staatssecretaris Van den
Berge finanoiëin)
Deze motie vroeg van de regering bU
algemene maatregel van bestuur ook
studiekosten aJs toegelaten bestodimgs-
object aan te wijzen, precies zoals dat
op grond van de ambtenar-en spaarrege
ling mogelijk is. Staatssecretaris Van
den Benge beloofde studiekosten als nor
maal bestedii-ragsobject te zullen aan
vaarden als de voorgestelde regeling ma
terieel acceptabel en enigszins contro
leerbaar is. Er zal geen bezwaar wor
den gemaakt wanneer het spaargeld ge
heel aan de studie wordt besteed. Als
voorwaarde zal echter worden gesteld,
dat de studie moet overeenstemmen mei
de aard van het bedrijf, waarin de
werknemer-spaarder werkzaam is. Re
gelingen, die hieraan voldoen, zulten
zonder meer worden goedgekeurd.
De heer Den Uyl trok na deze toezeg
ging zün motie in, kenneilük tot ver
rassing van enkele van zijn fraotiegeno-
ten. die hem na de intrekking met enigs
zins verstoorde gezichten om uitleg
N.S.: geen concessie
aan veiligheidseisen
(Van onze parlementsredactie»
Er wordt bü de Nederlandse Spoor
wegen geen enkele concessie gedaan de
veiligheidseisen in verband met het te-
kont aan personeel. Er is geen sprake
van, dat het N5.-personeel zich min of
meer gedwongen ziet de veiligheidsvoor
schriften te overschrijden.
Dit heeft de minister van verkeer en
waterstaat, drs. H. A. Korthals, gister
middag in de Tweede Kamer meegedeeld
ui antwoord op mondelinge vragen van
het communistische Kamerlid Borst.
Deze legde verband tussen, wat hij noem
de, „de toeneming van het aantal spoor-
wegongevallen" en de nijpende perso-
neelssituatie bü de N.S. Minister Kort
hals moest hem er echter op wijzen, dat
van een stijgend aantal ongelukken niet
kan worden gesproken. In 1959 en 1960
deden zich resp. 35 en 75 spoorwegonae-
vallen voor en in de eerste maanden vo«
dit jaar 27.
De minister erkende, dat de onregel
matige en inspannende dienst invloed
heeft op het personeelsverloop. Het
gaat echter beslist niet aan. verband U:
leggen tussen deze omstandigheid en de
ongelukken. Er bestaan thans uitge
sproken wensen over de secundaire ar
beidsvoorwaarden bü het N.S.-personeel.
Daarover heeft thans overleg plaats. Do
minister zag geen enkele aanleiding om
ln te grijpen in de onderhandelingen.
De bewindsman was zijn antwoord be
gonnen met de mededel.ng, dat het on
derzoek naar het spoorwegongeluk in
de nacht van 3 op 4 juli bij Tilburg,
weahbij twee machinisten werden ge
dood, nog niet is afgesloten. Hij betuig
de zijn deelneming aan de nabestaanden
i de slachtoffers. Uit het onderzoek
tot op heden niet gebleken hoe ver
klaard kan worden, dat de machinist
de uit Boxtel komende trein met
praktisoh onverminderde snelheid door
een onveilig sein is gereden.