dokter regan
Schönbergs Tweede Kwartet
hoogtepunt in het conceit
van Ned. Kamerorkest
I'
a
a
i
a
I
1
1
1
B
I
fl
1
1
H
w
B
a
ri
Volmaakte zangcultuur
van Teresa Berganza
Vorstelijke
voor de
bedienden
bankier
Nederlands oudste reder,
Willem Ruys, begraven
7
DONDERDAG 22 JUNI 1961
Schaak-vraag 110
Een compositie uit 1922 van de heer
C. J. Oosterholt en gebaseerd op zet-
dwang. Het is een vierzet maar daar
door behoeft u zich niet te laten af
schrikken: een vierzet mist meestal de
gecompliceerdheid van de twee- of
driezet. Niet zo moeilijk dus maar wel
heel elegant!
abcdefgb
Wit: Ka6, ThS, Lb8 en Le6, PaS,
pi b4 en c5.
Zwart: Kc6. Thl, pi b5.
Opgave: wit speelt en geeft mat is
vier zetten.
Dam-vraag 109
De stand was deze:
Zwart: 8, 16, 18, 28, 29, 32, 36.
Wit: 21, 39, 42, 43, 47, 49.
Dit is de oplossing: 3934, 29x40;
49—44, 40x38; 42x2, 16x27; 2—16,
27—31!; 16x38!!, 31—37; 38—15,
37—42; 47x38, 38—41; 15—10 en wint
Bridge
Zuid speelt een contract van 3 Sans-
Atout (9 slagen).
U zit Oost en nadat West met klave
ren 3 is uitgekomen, ziet u de volgen
de kaarten:
Oost speelt in slag 1 klaverboer,
welke Zuid met de heer neemt. Ver
volgens maakt Zuid schoppenaas-boer,
speelt een kleine schoppen naar de
vrouw en gooit op schoppen heer kla
veren 2 weg. Hierna volgt uit de
dummy een kleine harten.
Wat is nu voor Oost het beste tegen
spel?
JACK DIAMOND
Kruiswoordpuzzel
„Ik voel de lucht van andere plane
ten. Ik bevrijd mU in tonen, aan de
grote adem m(J wensloos overgevend.
Ik voel, hoe ik boven een laatste
wolk zwem in een zee van kristal
lijnen glans".
T1EZE gebrekkige vertaling van
enkele zinnen uit het prachtige
gedicht van Stefan George, „Ent-
rückung", dat Arnold Schönberg ge
bruikte in zijn tweede strijkkwartet
uit 1908, kan misschien heel vaag een
indruk geven van de sfeer, waarin dit
werk leeft. Wij denken ook aan Isol
des liefdesdood aan het eind van
Wagners Tristan, waar Isolde exta
tisch wordt opgenomen in het Al. In
wezen is er een sterke overeenkomst
tussen Wagner en Schönberg, maar
waar Wagner exuberant is met zijn
instrumentale en vocale middelen,
werkt Schönberg economischer, meer
introvert. Schönberg zelf bewerkte
dit strijkkwartet voor strijkorkest en
die versie hoorden we het gister
avond in een behoorlijk bezette Kur-
zaal, uitgevoerd door het Nederlands
Kamerorkest o.l.v. Szymon Goldberg
met Erna Spoorenberg als sopraan
soliste.
Ik hoop, dait velen die dit gehoord heb
ben, met mij de leiding van het Holland-
Festival en van het orkest dankbaar zijn
deze keuze, want dit was ivu m.i.
experiment, dat niet bleef steken in
het „ter discussie stellen" van een mu
ziekhistorische rariteit, maar een „rein
seelische" beleving gaf, zoals de schil
der Kadinsky het zó onvertaalbaar zegt.
We horen hier de Schönberg van de pe
riode voordat de atonale dodekafonie
gaat overheersen. Chromatiek van Wag
ner, een tikje Mahler, die Schönberg in
deze Weense tijd leerde kennen, kortom
romantische invloeden zijn waarn-
baar, maar in de twee eerste zuivel
kestrale delen treft ons ook nu nog, al
te door de vernieuwingen in de mu
ziek vlak voor en na de eerste wereld
oorlog veel gewoon gaan vinden, het
baanbrekende in dit werk. Het is c
twjjfeld een zeer directe projectie
wat in het innerlijk leefde van
kunstenaar, die „het gevoel heeft, alsof
hem gedicteerd wordt, wat hij doet"
met de woorden van Schönberg te spre
ken. Het Nederlands Kamerorkest heeft
onder de directie van Goldberg een
geacheveerde en geïnspireerde uitvoe
ring van dit opus 10 gegeven en i:
twee laatste delen („Li tan ei"
„Entrückung", beide op tekst van Stefan
George) kunnen we ons geen beter ver
tolkster denken dan Erna Spoorenberg.
Met bewonderenswaardige zekerheid trof
zij de moeilijkste intervallen en het stille
verlangen naar licht in de Li tan ei zowel
als de extase van het laatste deel wist
zij met fraaie stemkleuring op te roepen.
misschien toch nog wel enigszins
probleem gesteld zien, al leven
i een halve eeuw na het tijdperk
ontstaan, in het eerste werk na de pauze
ging het vrij probleemloos toe, want Geza
Frid verstaat de kunst bloedwarme mu
ziek te schrijven, maar tevens speels van
geest. Probleemloos zijn deze ritmische
studies misschien niet voor een coi
3
5
b
8
9
11
12
13
15
16
17
18
22
19
20
21
23
24
25
2b
27
28
29
30
Jl
32
33
Horizontaal: 1. voorgeschreven kerk-j
gebruik; 5. god der liefde; 9. afge-(
paalde plaats voor wedrennen; ll.i
dorpspleintje met hoge bomen; 13. de
Indische zonnegod; 15. op die plaats;
17. zwak; 18. voorzetsel; 19. dichterbij
komen; 21. soort kers; 22. andere naam
voor Turken; 24. wiel; 26. bakt men1
brood van; 27. landschap op de O.kust
van Sumatra; 28. glijvoertuig; 30.
toorn; 31. vermaning (Z.N.); 32. vuur
spuwende berg; 33. deel van een schip.
Verticaal: 2. Nieuw-Guinea (Ind.);
3. zwak; 4. zijtak Donau; 5. streling;
6. kledingstuk; 7. beneden; 8. zijtak
Po; 10. boterton; 12. iets dat geraden
moet worden; 14. jong van een reegeit;
16. dorp in N.-Brabant; 19. zuster; 20.
boom; 21. dorp in Gelderland; 22.
stad in Siberië; 23. overtreffende stap
van veel; 24. zuivere; 25. hetzelfde;
27, telwoord (Duits); 29. tijdrekening;
30. ligplaats voor schepen.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. dank, 4. halt, 7. Po,|
8. nagel, 10. os, 12. ont, 14. mes, 15.
met, 16. et, 18. p.e., 19. logos, 22. Borne,
24. menagerie, 25. malen, 26. dingo,
28. en, 30. e.o., 31. ren, 33. pop, 35.
sol, 37. Ee, 38. nadat, 40. M.O., 41. daas,
Verticaal: 1. Don, 2. nn, 3. kam, 4.
hes, 5. al, 6. toe, 7. Pool, 9. gem, 11.
stee, 13. Tegelen, 15. merinos, 17.
tonen, 18. porie, 20. oma, 21. San, 22.
bed, 23. neg, 25. mare, 27. Oslo,
bod, 32. eed, 33. pas, 34. pap, 36. oma,
88. na, 39. Ta.
Rekruten in het
vervolg met
open kraag
Recruten mogen voortaan de kraag
open dragen. Dit besluit, dat onlangs ge
nomen werd hangt nauw samen met de
invoering van een nieuw uitgaanstenue
voor de landmacht waarvan de kraag
niet dicht kan. Dit tenue, dat al enige
tüd door de grenadiers gedragen werd
als proef, bestaat uit een bruin jak van
gladde stof en een leverkleurige broek
en ls nu officieel goedgekeurd.
De tegenwoordige service-dress
beroepsonderofficieren verdwijnt begm
1963. Daarvoor toomt een uniform in de
Plaats dat ongeveer gelijk is aan de uit
gaanstenue voor soldaten.
vatoriumorkest, dat de componist met
dit pétillante werkje, geschreven in 1959
opdracht van het Ministerie van O. K.
W., rijk oefenmateriaal bood voor het
studeren en oefenen in samenspel, wan
eer ingewikkelde ritmische,
schema's en maatsoorten betreft Over
bodig te zeggen, dat voor een uit ervaren
strijkers samengesteld orkest als het on
derhavige, voor dit werk aangevuld met
aantal blazers en pauken, de ritmi
sche hindernissen niet alleen moeiteloos
werden genomen, maar dat dit levenslus
tige zevendelige op. 58 (een uitstekende
keuze voor deze eerste dag van de zomer)
de geest voortreffelijk werd
weergegeven. De componist, die de klei-
pianopartij verzorgde, werd nadruk
kelijk in de hulde betrokken.
r deze beide
wilde vast
houden (hetgeen dan ook goed gelukte),
omraamd met het Concerto
grosso op. 6 nr. 12 van G. F. Handel en
het pianoconcert in Bes gr. t. (K.V. 595)
an W. A. Mozart.
In Handel trof ons reeds de verzadigde
klank, der strijkers, de exacte attaque, de
ingehouden zangerigheid van het Lar
ghetto en de levenslust der snelle delen.
Men kan horen, dat de dirigent als violist
volkomen vertrouwd is met de technische
auditieve mogelijkheden van het
strijkinstrument. Het concertino, bestaan
de uit Thomas Magyar. Anne Crowden en
Piet Lentz, speelde deze obligaatpartijen
niet obligaat, m.a.w. verplicht en plichts
getrouw. maar met de volle inzet van hun
violistische en muzikanteske capacitei
ten. Mozarts concert vormde een heer
lijk slot. Annie Fischer speelde het con
cert met fijnzinnige aanslag, zij het
wat abrupt en in tamelijk modern
snel tempo. Op enkele punten na kon de
dirigent met zijn orkest de juiste ver-
„Schadevergoeding
slachtoffers nazi's
dient bespoedigd"
De Nederlandse Vereniging van Ex-Po
litieke Gevangenen uit de bezettingstijd
heeft onder voorzitterschap van mr. G.
Oh. Aalders uit Dordrecht, gisteren in
Rotterdam een begin gemaakt met het
zestiende jaarcongres. Vele honderden
leden van de organisatie en gasten wa
ren daartoe bijeen gekomén in het Rijn
hotel in Rotterdam en zü luisterden met
grote belangstelling naar de rede, die mr.
Aalders ter opening van de vergadering
uitsprak.
Mr. Aalbers deelde mede dat het be
stuur besloten heeft tot de oprichting
van een „Karei van Staal Fonds", als een
monument voor alle strijders voor vrij
heid en recht. Dit fonds is bedoeld voor
het geven van hulp en steun in materiële
zin aan leden van de vereniging die
moeilijkheden verkeren.
De voorzitter bepleitte spoed bU de
behandeling van de schadevergoeding die
de Duitse regering bereid is tc betalen
een bedrag van 125 miljoen D.M. aan
de Nederlandse slachtoffers van het nazi-
regime. In een vlotte afhandeling zouden
:en blijk van waardering willen zien
regering en parlement voor de ge
brachte offers.
<faMa.
22 ct
zaal van het Concertgebouw te
Amsterdam opvallend veel Neder
landse vocalisten. Zij en met hen vele
anderen wilden de kans niet laten
voorbijgaan om het zangrecital van
Teresa Berganza mee te maken.
Want zij wisten, dat hier iets heel
bijzonders te beleven viel
Dat was ook het geval. Men hoorde het
wonder van een zeldzaam mooie stem
en van een volmaakte zangcultuur.
Moeiteloos, vlekkeloos zong deze jonge
Spaanse mezzosopraan, die in haar wij
de, van voren opbollende robe en met
haar gebombeerd voorhoofd onder het
strak naar boven gekamde en in een
zware wrong gelegde haar precies op
een middeleeuws beeldje leek.
In alle liggingen, in alle schakeringen
droeg de stem even mooi, van de zacht
ste tot de vurigste kleuring, vam de on
stuimige odlorabuur tot het teerste fiori-
tuurtjje. En deize slem had 'bovendien
enorm grote (hoogte! Men moest bijna
oppassen niet alleen sledhts de stem. de
vtocaile sdhooniheid te beluisteren. Daar
mee zou men Teresa Berganza onrecht
doen. Zij zong immens zo eenvoudig, dat
elk virtuoos-teohnisah vertoon radicaal
verdween.
Daarmee zette zij haar recital m<
op een hoog niveau, een waarlijk Holland
Festival niveau. Even eenvoudig als zij
zong, even eenvoudig droeg zij voor. Ook
hierin kwam geen mooidoenerij, geen
effectbejag voor. Zelfs een zekere geraf
fineerdheid in het beleven van de mu
zikale emotie ontdekte men zelden. De
muzikale ontroering welde als 't 1
regelrecht uit het simpele hart op. Dat
gaf iets lie-fls, iets innigs aan de expressie,
en aan deze bekoring kon men zidh niet
onttrekken, ook al verlangde men i
weergave van sommige liederen wel
naar een grotere spiritualiteit. Dat ge-
beurde uiteraard vooral in de groep
Debussy-liederen, de Fêtes Galanies, de
Romanoe, waarvan hier een afwijkende
versie gegeven werd, alsodk in het „Le
Noel des enfants qua nVmt plus de
son". Maar ze klonken toch wonder
baarlijk mooi in de pradhtige m
tinten, alleenniet Frans I
De inzet van dit concert was ronduit
adembenemend. Toen zong Teresa Ber-
ganza drie oud-Italiaanse aria's en dit
was volkomen haar terrein. Men zou
zidh de uitbeelding van Pergolesi's wan
hopig vragend „te cerca, se dace", of van
Oherubini's smartelijke „Ahi, dhe forse"
af van Vivaldi's furieuze Aria del ve
gan te niet anders kunnen wensen. Men
kan zidh voorstellen, hoe onvergetelijk
haar „Dkio in Puroell's „Didö and Ae
neas" geweest moet zijn, die zij enkele
jaren geleden in Aix-en-Provence zong.
Misschien is dit ook nog eens in het Hol
land Festival mogelijk 1
De tweede helft van deze avond be
stond uit Spaanse liederen, bekende als
die van De Falla of Obradors, en onbe
kends als die van J. Rodrigo, Montsaü-
vatge of de vier Spaanse volksliedjes
van Feüix Lavilla, de echtgenoot van
Teresa Berganza, die haar aan de vleu
gel begeleidde. Een even voortreffelijk
pianist als begeleider overigens door
zijn prachtig toucher, zijn glashelder,
puntig spel en zijn muzikaal inzicht in
de houding van een oompositie (bv. zijn
begeleiding van Vivaldi!). Zangeres
pianist vormden een onverbrekelijke
eenheid, zoals het ook past in een
welijk! En dit samen-musiceren gaf
bijzonder aspect te meer aan dit gehele
Nu moeten wij eerlijk bekennen, dat
dit Spaanse gedeelte ons minder voldaan
heeft. Teresa Berganza had het wel wat
veel gezocht in de wiegeliedsfeer
schien omdat zij over enkele maanden
haar tweede kind verwacht? en
kon op de diuur niet boeien. Natuurlijk
bleef alles even wonderiijk mooi klinken
in het tedere mezza di voce, maar
felle Polo van De Falla af de hartstoch
telijke Cantares van Turina, wiens Saeta,
een Marialded, met de Spaanse devotie
gezongen werd, betekende toch een wel,
koine onderbreking. Het publiek hield
niet met loejuicningen op, tot Teresa
Berganza enkele toegiften gegeven had.
Dra. H. E. Kokee-van den Berge.
Auto reed op motor:
marechaussee gedood
Op het kruispunt rijksweg-Marktstraat
in Zevenaar is gisteren een ongeluk ge
beurd, waarbij een marechaussee van
de Zevenaarse brigade, de heer de Nooij
om het leven is gekomen. Zijn duopas
sagier, de heer Kaster, eveneens mare
chaussee, werd zeer ernstig gewond.
Voor het stoplicht ter plaatse wachtte
een vrachtauto. Daarachter stond mare
chaussee de Nooij met zijn motor met
achterop marechaussee Kaster. Door tot
nu toe onbekende oorzaak is een andere
vrachtwagen op de stilstaande vracht
wagen met oplegger gereden, waarbij de
motor met zijn berijders bekneld raakte.
De heer de Nooij was op slag dood.
Szymon Goldberg heeft gister
avond met het Nederlands Kamer
orkest een heel bijzonder concert
gegeven, waarop Erna Spooren
berg de sopraansolo zong in Schön-
berg's Tweede Strijkkwartet en
Annie Fischer het Bes-dur Piano
concert van Mozart speelde. In de
pauze maakte Szymon Goldberg
een grapje met Erna Spoorenberg
en Annie Fischer een moment,
dat onze fotograaf vastlegde.
Vanavond op het scherm
Het wat in 1948, dat de Nederlandse
toneelgroep Comedie met enorme succe»
het Franse blijspel van Jaques Duval
„Vorstelijke emigranten" op de planken gelijkheden daartoe
bracht. Vele Nederlanders hebben toen
genoten van het charmante spel van
Hans Bentz van den Berg en Ank van
der Moer in de hoofdrollen: de ge
vluchte Russische prins Mikail Ouratief
en zijn vrouw Tatjana.
En daarom mogen wij, nu de AVRO
dit stuk onder de titel „Tovaritsch"
het scherm brengt, vana
genoeglijke ontspanning verwach-
wat zij nog nooit dedenwerken too*
de kost.
Zij opperen en verwerpen enige ra»
het resultaat ia.
ten.
en een goed gevoel
de typen van de wit-Russische adel die
na de revolutie in Parijs opdook, een
rijk gegeven. Hun romantisch verleden,
gepaard aan de aanpassingsperikelen
In den vreemde, hun aangrijpende
dat zij zich als bedienden verhuren bij
paar de bankier Charles Arbéziat en diens
vrouw Fernande. Dan beginnen da
avonturen eerst echt, maar daarvan
schrijver met mensenkennis zullen wij u niets vertellen omdat an-
humor zijn ders de aardigheid er af ia.
U zult vanavond, onder regie van
Walter van der Kamp, Guus Hermus
cn Ina Faassen zien als de Russische
emigranten en Joan Remmelts en Bep
Dekker als de bankier en zijn vrouw,
onbekommerd, gefortuneerd met Jules Hamel en Marianne Rector
bestaan naar vergulde en meestal ln de rollen van hun kinderen,
prachtig gedragen armoede, hun dik- Ook deze rolbezetting doet ons het
wijls tragi-komische verdwaaldheid ln beste verwachten. Het spel begint om
de donkere buurten van Parijs en hun 9 uur en is geschikt voor alle leeftijden,
blijvend adelbesef hebben al vele
auteurs geïnspireerd tot het schrijven
van novellen, romans en toneelstukken.
Jacques Duval voert in het stuk
„Tovaritsch", dat in 1933 werd geschre
ven en gesitueerd is in de jaren twintig
toen de herinnering aan de vergane
glorie van het Russische vorstenhuis
Romanoff nog vers in het geheugen lsg, T"\E belangstelling
het prinselijk echtpaar Ouratief te» sJ Uehreeuwse liet
Zeer raak typeert hij de figuur
Commentaar»
Weer Jeruzalem
het nieuw
Hebreeuwse lied, zoals dat gezon
gen wordt in de jonge staat Isdaël
de opbouw i -
i de Joodse sa-
zijn languissante visie, die ons liet kennis maken met een
groep zingende jongeren en ons daarna,
we zouden kunnen zeggen „de zoveel
ste film over Jeruzalem" liet zien.
neuBii cu vc.ccu. »»ywC4 Toch blijft dat onderwerp steeds
geld en zonder toekomst kan de prins boeien, onuitputtelijk in schkeringen
toch beschikken over een fortuin, dat «k het
de tsaar hem eenmaal toevertrouwd. nreuwe Hebreeuwse "ederen rijn
„om er op te passen". Maar liever melodieus en beeldend en hebben een
lijdt hij honger, dan dit geld, dat de aparte bekoring.
edelman
Ook hun omstandigheden vormen
een merkwaardige weerspiegeling van
heden en verleden: vrijwel zonder
vorstelijke familie toekomt ook
zijn de tsaar en zijn gezin niet meer in
leven, aan te raken.
Het water komt het echtpaar tot aan
de lippen en als zij hun afschuwelijk.
Parijse hotelkamer niet meer kunnen
Vooral wanneer zij zo prachtig wor
den gezongen als door de jonge Is
raëliërs, die gisteravond op het scherm
kwamen. De film bracht, omdat we al
zo veel hebben gezien van Jeruzalem-
in-opbouto, niet veel nieuws ,i
uitstekend van kwaliteit
daarom
"jVTEDERLANDS oudste reder, de
heer Willem Ruys, die van 1892
tot 1940 directeur en daarna commis
saris was van de Koninklijke Rotter
damse Lloyd, is maandagmorgen, 96
jaar oud, overleden. Vandaag vond
in alle stilte de bijzetting plaats van
de overledene in het familiegraf op
de Nederlands hervormde begraaf
plaats in Rotterdam-Hillegersberg.
Hoewel de heer Ruys de laatste Ja
ren van zijn leven geen actief aandeel
meer had in de dagelijkse leiding van
het bedrijf, hield hij zich toch zorg
vuldig op de hoogte met de gang van
zaken en er was weinig dat aan zijn
aandacht ontsnapte. Hij behoorde zelfs
tot de laatsten die 's avonds het kan
toor verlieten.
De heer Ruys, die steeds zijn domicilie
ln Rotterdam heeft gehad, werd op 15
maart 1865 geboren als zoon van Willem
Ruys Wzn. firmant van de firma Wm
Ruys Zonen. Zijn grootvader, Willem
Ruys J. Dzn., was de grondlegger van
het Ruys-concern.
Na zijn studiejaren bereisde de heer
Ruys een groot gedeelte van de wereld
en was hij werkzaam op verschillende
buitenlandse kantoren, tot hij in 1892 ln
de directie van de Lloyd werd opge
nomen. Gedurende zijn directeurschap
werden door de Lloyd 74 nieuwe schepen
ln dienst gesteld, tezamen metend onge
veer 600.000 BRT, waarvan er precies 50
ln Nederland werden gebouwd.
36
„Steve had zeker in geen vijftien jaar geope
reerd", zei Deever. terwijl hij het ene bundeltje
na het andere uit de zwarte tas haalde, „we zul
len eens kijken wat er nog bruikbaar van is. Heel
wat van deze dingen horen eerder in een museum
„Dit hier is nog ao goed als nieuw", zei Adam.
„Beslist u maar. wat ik ervan gebruiken kan, pro
fessor Deever. Ik kan er nu natuurlijk nog niets
betalen; daarvoor zal ik eerst een tijdlang
met u moeten samenwerken."
„Ervoor betalen"? vroeg Deever. „Praat daar
maar niet over tegen Sophie. Ze zou beslist bele
digd zijn. Ze heeft, sinds de dood van Steve al
meermalen hiervan iets weg willen geven en de
een of de ander heeft ook wel eens iets meegeno
men, maar nooit heeft er nog iemand een cent
voor betaald. Zij wenst nu, dat jij die instrumen
ten krijgt en Steve zou dat zeker ook hebben ge-
„Maar deze dingen zijn verschrikkelijk duur",
protesteerde Adam.
„Weet je wat? Als jij op jouw beurt zo oud en
aftands zult zijn geworden dat je geen mes of
naald meer met vaste hand zult kunnen hanteren,
dan geef jij je spullen ook maar weer aan een jon
ge kerel die pas begint" zei Deever.
Toen Adam die avond naar zijn kamer terug
keerde, voelde hij zich de koning te rijk. Hij had
een baan! En hij had een heleboel instrumenten!
Professor Deever zelf had hem er ook nog een
cadeau gedaan, een oud model sphygmomanometer
in een enigszins versleten etui. „Toch doet dit ding
het nog beter dan menig modem instrument",
verzekerde Deever. „Zo, en nu dan maar tot mor
genvroeg acht uur Regan. Heb je een witte jas?"
„Ik koop er een, zo gauw als de winkels open
gaan. Maar u kunt rne nog niets belangrijks laten
opknappen, dokter. Dat zou wettelijk niet in orde
zijn, en ethisch evenmin."
„Onzin!" zei de oude heer, bijna kwaad. „Meis
jes met niet meer dan drie maanden opleiding,
laat ik laboratoriumwerk voor mij doen. Laat
.dus alles maar geru»t aan mij over."
door
Helen Topping Miller
Adam vond een kamer in een rustig, niet te duur
hotel, dat Deever geschikt oordeelde. Twee we
ken later had hij zijn „proeve" afgelegd en had
hij zijn licentie in zijn zak. Het papier had in een
kartonnen rol gezeten en om het weer vlak te
krijgen moest hij het tussen twee stapels boeken
leggen. Hij zou het later laten inlijsten. Nu mocht
hij dan toch eindelijk tekenen: „Adam Regan, dok
ter in de medicijnen".
En op zekere dag zag hij naast de deur van het
huis waarin Deever zijn spreekkamer had, onder
het oude bordje, een nieuw, met zijn naam erop.
„Een klein cadeautje", grinnikte de oude profes
sor, „als je me niet gek wilt maken, praat dan niet
over betalen. Jullie drommelse kerels uit de heu
vels hebben niet alléén hun trots!"
„Maar u had er niet chirurg bij moeten zetten",
protesteerde Adam nadat hij Deever had bedankt
voor de onverw'achte eer, „ik kan toch immers nog
niet alléén opereren; eerst zal ik nog een hele
poos met u moeten samenwerken."
„Niemand voelt zich in staat om alleen te opere
ren, tot op de dag waarop zich een spoedgeval aan
hem voordoet waaraan hij zich niet kan onttrek
ken". zei Deever terwijl hij met zijn brede duimen
zijn borstelige wenkbrauwen gladstreek. „Dan
gaat hij er op los, snijdt, zweet, vloekt en gromt,
maar hij krijgt de patiënt dicht en tot zijn
dering leeft die nog ook! Ook jij zult jezelf wor
den zodra zich zo'n noodgeval voordoet. Er zal
dan niemand in de buurt zijn die je hulpeloze
blik beantwoordt; niemand om je te zeggen wat
je doen moet; niemand om de ader af te sluiten
die je per abuis raakte. Als dat ogenblik komt, zul
je snijden en hechten net als wij allen; water en
bloed zul je zweten en 's nachts wakker liggen,
je steeds maar afvragend, wat je verkeerd kunt
hebben gedaan maar je zult door dat alles heen
komen, eruit te voorschijn komen als chirurg."
Het werd oktober en minder warm. Adam kreeg
zijn eerste honorarium en hij liep zich dagenlang
af te vragen of hij niet een nieuw kostuum zou
kunnen kopen. Maar de hem aangeboren zuinig
heid de zuinigheid van de mensen uit zijn ge
boortestreek die voortkwam uit de eveneens
aangeboren vrees voor armoede, had ten slotte de
overhand. Hij bracht het geld naar de bank en tel
kens weer, die dag, haalde hij het chequeboekje
uit zijn zak om het met heimelijke trots te be
kijken.
Hij schreef een tweede brief aan Ellen McCarty,
las hem over en vond hem onrijp en opgewonden
Hij schreef een andere, en vond die een beetje te
prozaïsch en te weinig zeggend. Na hem echter
verscheidene keren te hebben overgelezen, ver
zond hij hem toch maar. Nu moest hij eindelijk
ook eens aan Ruby schrijven: ofschoon hij de
voorzorg genomen had geen nauwkeurige datum
van thuiskomst op te geven. Men zou zich thuis
vast wel afvragen wat eruit hem geworden kon
Zolang als hij als assistent had gewerkt had hij
het grootste deel van zijn mager salarisje elke
maand aan zijn moeder gezonden; nu kon hij haar
het dubbele sturen! Zou zijn moeder wel weten
hoe zij de cheque moest innen? Liza had wel eens
van cheques gehoord, maar zij beschouwde
die dingen als het toppunt van excentriciteit
Haar schatten bestonden uit voorraden van aller
lei peulvruchten en ingemaakte groenten.
(Wordt vervolgd.)
De heer Ruys w&3 o.m. ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw en rid
der in de orde van de Kroon van België.
Vrijwel tot het laatste toe vervulde de
heer Ruys nog steeds verschillende func»
ties in het maatschappelijk leven en was
hij in sommige gevallen zelfs reeds 60
Jaren achtereen commissaris van di
verse ondernemingen. Tot zijn verschei
den was hij ook Regent van de Prins
Hendrik Stichting, te Egmond aan Zee.
Vandaag wapperde op alle Lloyd-sche-
pen, waar ook ter wereld, de vlag half
stok, ten teken van rouw, en ln eerble-
dige nagedachtenis aan „de oude meneer
Willem".
Acteur Pierre Mols in
Cannes overleden
In Cannes, waar hij met vakantie ver
toefde, is maandag overleden de oud
toneelspeler Pierre Mols, echtgenoot van
de actrice Enny Mols-de Leeuwe. Mola
debuteerde als Bassanio in „De Koopman
van Venetië" onder Louis Bouwmeester.
Daarna was hij bU dr. Willem Royaards
(N.V. „Het Toneel"), bij „Die Haghespe-
lers" onder Eduard Verkade en andere
gezelschappen.
Hierna leidde de heer Mols een eigen
toneelgroep onder de naam „De Verenig
de Schouwspelers".
Na de oorlog is hij enige tijd verbon
den geweest aan de Toneelgroep 5 Mei.
Daarna heeft hij zich om principiële re
denen van het toneel teruggetrokken,
waarna hij de akte M.O. Frans behaalde.
De teraardebestelling geschiedt zater
dag 24 juni om half elf op Zorgvliet te
Amsterdam.
de luchtipe muzikale show
Max Bygraves, die ons naar het zon
nige Itlaië bracht, maar het program
ma op zichzelf 'het eerste van serie van
in zijn soort niet onaantrekke
lijk.
vanavond
i t
De AVRO verzorgt na het NTS-
journaal het televisieprogramma, dat
om 820 uur begint met de actualiteiten
rubriek. Om half negen kunt u weer
met het echtpaar Denis op stap gaan
door Azië en om 9 uur begint de op-
voering van het blijspel „Tovaritsch
van Jaques Duval.
viniwond
Precies om 8 uur kunt u met am
NCRV weer ..Man en paard" noemen
als u via de radio meetrekt met de
woonwagen, die op raadselreis is. Om
half tien poetst Lex Karsemeyer als
vanouds weer de plaat en om 10 uur
begint een orgelconcert, te geven doot
Henk Seldenthuis in de Geref. kerk te
Nieuwendijk (N.B.).
Voor de AVRO concerteert tussen
8 05 en 9.15 uur het Radio Kamerorkest
Maurits van den Berg dirigeert werken
van Beethoven, Blacher en Milhaud, de
altviolist Harry Danks is solist. Aan
sluitend een hoorspel van Wolfgang
Altendorf „Belastingaftrek voor een
spook" en om 9.55 uur een BBC-pro-
gramma met de Adam Singers.
Programma voor morgen
VRIJDAG 23 JUNI 1941
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. KRO: 7.00
Nws 7.15 Gram 7.45 Morgengebed
reging 8.00 Nw.
B Gram 8.50 V d
9» Waterst 9.40 Schot
11.00 V d zieken 11.40 Gram 11.W) ais oe
ziek luistert 12.00 Middagklok-noodklok
12 OJ Gram 12.30 Land- en tulnbouwmeded
1223 Lichte mui 12.50 Act 13.00 Nws 13.15
Zonnewijzer 13» Dansmuz 13.40 Vrouwen-
vraagbaak 14.00 Gram 14-35 Grsm 15.00
Schoolradio 15.30 V d zieken 10.30 Cello en
Plano 17.00 Boekbespr 17.15 Kinderkoor
17.40 Beursber 17.45 Fanfaremuz.
18.20 lek worstel en co-
beeld 1820 Regeringsuitz
19.40 Vi
boven, klank.
emlgratle-
JH_ n~Luyk 19.00 Nws 19.10
19 25 Memojandum
Pol lezing
illit 2020 Lichte
rvm 21.40 Jong
oud - eeuwig, godsd gedaehtenwissellng
21.00 Gram
21.55 Holland Festival 1961: Zangrecital
22.25 Boekbespr 32.30 Nws 22.40 Orgelconc
23.10 Gehuwden en hun ruzlee, lezing 23»
Klein radiokoor 23.40 Gram 23.55—34.00
Nws.
Hilversum U, 298 m. 1007 ke/s. VARA:
7.00 Nws 7.10 Gym 7» Gram 8 00 Nws
8.18 Gram 9.00 Gym v d vrouw 9.10 V d
vrouw 9.30 Gram 9.40 Morgenwijding.
VPRO: 10.00 Dit en het andere, praatje
10.05 Morgenwijding. VARA: 10» Gram
- enade-ork.
MPdspd. AVRO: 12 00 Lichte mux
12» Regerlngsultz: Uita v d landbouw
12 30 Land- erw tulnbouwmeded 1223 Sport-
praatje 1220 Openluchtklanken 13.00 Nws
13.15 Meded en gram 13.25 Beursber 13»
Lichte muz 14.00 Instr trio 1425 Gram
14 s35 Pol de Mont overleed 30 Jaar ge
leden. klankbeeld 15.05 Liedjes en: Koek
en el. hoorspel. VARA: 16.00 KamerorK
16» V d zieken 17.00 Trombone-kwartet
17.15 Gram 17» Act.
18.00 Nws 18.15 Vlaamse notities 18.20
Lichte muz 18.50 De puntjes op de 1, praatje
bezoek bij anderen, vraaggespr 20.00 1
20 05 VCSBNovietenconferentie 1961. le
zing 20.10 Filmpraatje 20» Het zingende
hart 2025 In de ban van de tegenstander,
lezing 20» Nederlanders ln Internationale
technische bijstand, gesprek. VARA: 21.00
Gram 21» Literair progr 22.15 Bultenl
ïws ln Esperanto 23.10 Muziekrevue 2323
-24 00 Nws.
Televisleprogr. NTS: 20.00 Weekjournaal
