Praagse vredesconferentie roept op tot ontwapening SUNIL aiiiii SUNIL; WASDAG - SUNILDAG fPWWPMHEg NED. BIJBELGENOOTSCHAP HAD „VOL JAAR" Aantal leden ruim 182.000 Een woord voor vandaag Niet vastleggen op de psalter-Hasper Hervormde synode sprak over de kernwapens WASDAG - SUNILDAG jfawrtüihhhïj I Nieuwe leerliiigenscliaal vervroegd invoeren ANDERZIJDS HERVORMD-GEREFORMEERD De Groninger gereformeerde predikant ds. W. Reeskamp ging in zijn „Groninger Kerkbode" in op de oproep van hervormden en gereformeerden voor de eenwor ding der kerk, die onlangs in de krant heeft gestaan: tuurlUk dingen staan, die klank moeten vinden in het hart van ieder christen, waar de pijn over de gedeeldheid der kerk gevoeld wordt. Men ii bewogen door de op dracht der kerk in de wereld. Dat gevoelen was er in het hart van on ze Heiland toen Hij in Zijn hoge priesterlijk gebed om eenheid, opdat de wereld zou geloven dat de Vader Hem gezonden had. En wanneer wij als christenen gaan zien dat de kerk er is om aan de wereld het evangelie van zonde en genade te brengen, dan zal het ons dwars zitten tot in ons merg, dat door de verdeeldheid de kracht van het appèl op die wereld gebroken wordt. Ook omdat wij daardoor de H. Geest bedroeven en dus diens krachtige doorwerking te genstaan. En alleen een kerk, die geladen wordt met kracht van om hoog kan getuige zijn en kan de ver drukking van de eindtijd met goede moed tegengaan. Maranatha. Onze Heer komt! Welnu zal er van een evangelische kerk in Nederland iets komen, dan moet de kloof tussen de beide grootste protestantse kerken gedempt en dan moet er een fusie komen tussen hervormde en gere formeerde christenen. Ik meen dus wel solidair te moe ten zijn met de gevoelens, die ver tolkt werden in dat: „bewogen door de verwachting van het Rijk Gods en de opdracht der kerk in de we reld". TK wil nog wel verder gaan. Als je van de ene kant zo'n stortzee van ijskoude onverzoenlijkheid te ver werken kreeg als van vrijgemaakte zijde ons ten deel viel en als je d^n ook nog soms zeeziek wordt van het benepen klein-kerkelijke gedoe, dat als een chronische ziekte de gere formeerde gezindte in ons land teis tert. waarbij men in deze eschato logische geweldige tijd pietluttighe den opblaast tot beginselzaken en als je dan ook nogmaar genoeg: ik heb alle begrip voor achtergron den van dit Driebergse manifest en ik wens dit openlijk uit te spreken. Maar dan begrijp ik er verder ook niets meer van. „Naar éénwording moet gestreefd, men zal stappen doen om deze een wording krachtig te bevorderen." Het wekt de indruk dat er niets gedaan is in deze zitting. Maar dat Sinds het einde van de oorlog is er tussen beide kerken op synodaal vlak geregeld contact en wie zich op de hoogte stelde van de stand der besprekingen tussen vertegenwoor- bed ook digers der beide kerken, die kan on ze deputaten kwalijk van halsstar righeid en kerkelijke zelfhandha ving beschuldigen. Deze deputaten hebben het er, uit gezond oecume nisch standpunt bekeken, goed af gebracht en op dat vlak is verre toe nadering bereikt. 1 kwam onzerzijds niet advies, dat niets meer hereniging in de weg stond, maar had men iets anders mogen verwachten waar de Ned. Herv. kerk tot op heden in gebreke bleef uit haar midden te weren, wat het belijden der kerk in het hart aan tast? Dit is hèt struikelblok. Daar kunnen de gereformeerde deelgenoten in dit manifest toch geen bezwaar tegen hebben? Zij zeggen dat de gescheidenheid van hervormde en gereformeerde kerken niet langer geduld mag wor- Men vraagt weer: hoe heeft men dit bedoeld? Moesten wij eigenlijk herenigen met de Herv. kerk, zoals zij vandaag reilt en zeilt? Dan heb ik tegen de ze stelling alleen maar bezwarea Wie luistert naar hetgeen de Bijbel ons over de kerk vertelt ja, die zit met heel veel vragen, waarop lüj geen direct antwoord weet, maar die weet één ding heel zeker, dat in een kerk plaats moet zijn voor het ana thema van Paulus en Johannes. „In dien iemand deze leer niet brengt. Wij gaan. uit reactie tegen een te rigoreuze leertucht, toch niet alle leertucht overboord zetten? i dit alles niet net zo zien als Zolang ik het niet duidelijker van hen hoor, meen ik ze te moeten hou den voor mensen, die het eens zijn over deze dingen, waarover men onder ons zekerheid heeft Maar bedoelt men dan alleen dat gestreefd moet worden naar een wording in de toekomst als de Herv. kerk op dit punt gehoorzaam wordt aan de Heer der kerk? Maar is dan heel dit stuk niet veel meer dan het intrappen van een open deur? Want daar zijn wij het toch over Dit groeit onder ons. Men forcere hier niets! Het is niet eenvoudig te genwoordig om koers te houden, merkte prof. Herman Ridderbos op in „Geref. Weekblad". Inderdaad. In vrijgemaakte krin gen heeft men daar geen moeite mee. Daar heeft men het roer een voudigweg vast gezet en nu vaart men linea recta door. Paulus bad voor de gemeente van Filippi „dat hun liefde steeds meer overvloedig mocht worden in hel der inzicht en alle fijngevoeligheid, om te onderscheiden, waarop het. aankomt". Het wil mij voorkomen dat dit ge- "J i kerken wel nodig Oorlog kan geen DE algemene christelijke vredes conferentie in Praag, waaraan ruim zeshonderd christenen uit Oost en West hebben deelgenomen, die vijf dagen heeft geduurd en die werd geleid door de Praagse hoog leraar in de theologie dr. Hromad- ka, is geëindigd met de unanieme aanvaarding van een boodschap, waarin o.m. wordt gezegd, dat in deze atoomtijd de oorlog geen ver antwoorde en zinvolle mogelijkheid meer is tot het oplossen van inter nationale problemen. Ook de kou de oorlog, welke beschouwd moet worden als de wegbereider voor de catastrofe door de atoombom, dient te worden beëindigd. In telegrammen aan premier Chroesjtsjef en president Kennedy heeft de conferentie hun besprekin gen in Wenen dankbaar begroet en beide staatslieden verzocht onver moeid en met geduld te werken voor de vrede. Chroesjtsjef heeft in zijn antwoord als zijn overtuiging naar voren gebracht, dat de Praag se vredesconferentie „een belang rijke bijdrage van de christenen le Advertentie NEDERLANDS MEEST 6EBRUIK1E WASMIDDEL VERKEERSCHAOS De aftredende voorzitter van de Konink lijke .Nederlandse Automobielclub, jhr. mr J. Th. M. Smit» van Oyen, heeft er vorige week zijn ernstige bezorgdheid over uil gesproken dat. nu het tijdstip van de massamotorisering is aangebroken, het aan leggen van wegen, het bouwen van oever verbindingen en het scheppen van parkeer ruimte aanzienlijk bij de explosieve ont wikkeling van het motorverkeer zal achter- blijven De Telegraaf vindt dat de: vrees wel zeer gewettigd is Het blad mcr! hierover op: „Dit jaar zal het autopark na verwachting weer met circa 90.000 stijgen tot 640.000 auto's, en voor het jaar wordt een aantal auto's verwacht, dat zeker meer dan een miljoen en misschien zelfs meer dan anderhalf miljoen zal bedragen. Hierbij dient bovendien in aanmerking te worden genomen, dat met de voorbereiding en de uitvoering van wegenaanleg en oev verbindingen zeer geruime tijd gemoeid en dat wat het parkeerprobleem betreft, zelf» gemeenten, waar de nood zeer groot is, blijkbaar veel verwachten van parkeer- schijven en -meters, die geen enkele parkeerruimte schepen. Jhr. Smits van Oyen heeft nu het stel gedaan, particuliere ingenieursbureaus in te schakelen, welk voorstel stellig ruime aandacht verdient. Het kan een overheidsinstantie moeilijk euvel geduid worden als zij niet in staat i aan een plotselinge extra-vraag te voldoer Overheidslichamen missen nu eenmaal d- vereiste soepelheid voor uitbreiding, ook al omdat zoveel goedkeuringen van hoger hand nodig zijn en omdat de salarispolitiek aan zeer strikte normen is gebonden. In het bijzonder geldt dit in een tijdperk van groot tekort aan arbeidskrachten. Er is dan ook alles voor te zeggen om op veel grotere schaal dan tot dusver zelf standige ingenieurs, architecten etc. in te schakelen, die overbelaste overheidsinstan ties een belangrijk dael van het werk uit handen kunnen nemen. De overheid, en dat betreft zowel Waterstaat als tal van (grote) gemeenten, zou dan de hand vrij krijgen voor het be palen van de grote lijnen, die thans door overbelasting in het gedrang kunnen komen." De Volkskrant zegt over de raming van anderhalf miljoen auto's, die in 1970 in Nederland zullan rijden, het volgende: „De voorzieningen die nu voorbereid worden sullen aan de snelle uitbreiding van het autopark moeten worden aangepast. Hierbij doet zich een moeilijkheid van psycholo gische aard voor. De Nederlandse instelling van voorzichtigheid en degelijkheid brengt tegenzin mee om cijfers die nog in de lucht hangen als basis te aanvaarden. Hier bij speelt ook de gedachte, dat het mis schien zo'n vaart niet zal lopen. Alias wijst er echter op, dat de ontwikkeling van het verkeer het onvoorstelbare zal overtreffen. De consequenties hiervan moeten zijn voorzieningen die op de toekomst berekend zijn. Bij de nieuwbouw van autosnelwegen is het dubbelbanige principe (tweemaal twee rijstroken) nu eenmaal aanvaard. Voor straks kan dit in vele gevallen te weinig zijn. Fr zijn reeds Nederlandse wegen die 20.000 v« ertuigen per dag ver werken en die beslist niet in staat »ijn om in 1970 ruimte en veiligheid te geven aan het drievoudige. Het verkeer van de toe komst vraagt voor de drukste route: ge seheiden dubbelbanige wegen met drie of vier rijstroken elk. Als Nederland zich vandaag niet met deze eisen vertrouwd maakt dreigt binnen tien jaar aan onvoor- ^Ihare chaos." (Van een onzer redacteuren) Hoe het honderdvijftigjarig be staan van het Nederlandsch Bijbel genootschap (N.B.G.) in 1964 pre cies zal worden gevierd staat nog niet in details vast. Wel is zeker, dat de viering voor een belangrijk gedeelte wordt verspreid over een aantal kleinere samenkomsten in de provinciale districten. Daar naast zal er een centrale viering zijn gecombineerd met de jaarver gadering. Er wordt voorts gedacht aan een Bijbelzondag in de Kerken. Er zal worden gestreefd naar ver sterking en versteviging van het N.B.G. opdat, ter gelegenheid van het jubileum, een paar dringende veranderingen in het Bijbelhuis kunnen worden aangebracht. En er is het plan een boekje uit te geven, waarin de nadruk wordt gelegd op het werk van het Neder landsch Bijbelgenootschap, in de af gelopen anderhalve eeuw. Het w geenszins de bedoeling in dit jubi leumwerkje een dorre opsomming te geven van enkel feiten. Het zal goed leesbaar moeten zijn en van vorm modern. Het mag geenszins het klas sieke gedenkboek worden, dat nooit wordt ingekeken. De voorzitter van de jubileumcom missie. jhr. ir. A. C. D. de Graeff vertelde dit op de algemene vergade ring van het Nederlandsch Bijbelge nootschap. die gisteren in de grote zaal van Marcanti te Amsterdam werd gehouden. Tien jaren Voor het N.B.G. was de d( gisteren een bijzondere dag. Op af tien jaar geleden, zo zei de alge" meen voorzitter ds. J. H. Sillevis Smitt in zijn openingswoord, werd de toen malige voorzitter, professor Grosheide, de nieuwe vertaling van het Nieuwe Testament aangeboden. Toen was het N.B.G. in het bezit van een volledige nieuwe vertaling van de Bijbel. In dit verband herdacht ds. Sillevis Smitt professor Aalders, die aan de verta ling een zeer belangrijke bijdrage heeft geleverd. De gebeurtenissen uit het afgelopen Jaar memorerend ..een vol zwaar jaar ligt achter ons" zei de voorzit ter. dat het mogelijk is geweest al die omvangrijke werkzaamheden te ver richten, ..dank zij God. die het N.B.G. heeft toegerust met een relatief bijzon der hoog aantal mannen en vrouwen met een bijzondere begaafdheid en toe wijding. Maar zo waarschuwde hij we zijn er nog lang niet. Er zijn in de kring van het N.B.G mensen, die vaar belast zijn en op wier schouders ten onsje werk meer gelegd kan wor- Uit zijn verdere mededelingen bleek, dat het Nederlandsch Bijbelgenootschap op het ogenblik het ledental van 182.000 i ruim neeft overschreden. Samenwerking De algemeen secretaris mr. F. L. S. Baron van Tuyll van Serooskerken _if een toelichting op het, reeds eer der door ons gepubliceerde, jaarver slag. Hij vertelde, dat de nieuwe wijze van werken in enkele afdelingen goede resultaten heeft opgeleverd. Met name noemde hij Groesbeek, waar in een jaar en twee maanden de contributie steeg van 28.50 tot 249, een stijging ben Enschede en Eindhoven bewezen, dat het werk van het N.B.G. In nieuwe woonwijken beslist niet op bezwaren hoeft te stuiten. De samenwerking met de R.K.-Bij- belstichting aanstippend, legde de heer Van Tuyll van Serooskerken er de na druk op, dat er slechts sprake is van een aantal handreikingen op zakelijk gebied. ,,We moeten uiterst dankbaar zijn. dat er binnen de Rooms-Katholie- ke Kerk een openheid voor de Bijbel komt. Op die zakelijke handreikingen zijn slechts twee reacties binnengeko men en zij hebben zo goed als geen invloed uitgeoefend op het ledenaan tal. In totaal hebben nog geen tien be dankjes het hoofdbestuur bereikt". Vragen Van de gelegenheid, die er was, over dit onderwerp vragen te stellen, maak ten slechts twee afgevaardigden ge bruik. Een van de vragen was of de samenwerking niet de evangelisatie c der de Rooms-Katholieken benadeelt' Prof. dr. G. C. Berkouwer gaf daar op een korte beschouwing. Hij noemde de samenwerking (op zakelijk gebied) tussen het N.B.G. en de R.K.-Bijbel- stichting een ingrijpende zaak. ..En het is begrijpelijk, dat er vragen zijn. Er is bijv. de vraag: zou de samenwer king de fundamentele tegenstelling Ro me-Reformatie niet verzwakken? Dit ter geruststelling: het contact, dat er is en dat er misschien nog komt is geen contact, dat ons er toe zal bren gen, de verschillen niet meer te erken nen. Het gesprek, dat is gevoerd, was geen gesprek van relativering. Boven de controverse bestaat het Evangelie, staat het Woord. Als dat Woord kracht gaat ontplooien van uit zijn inhoud het een grenzeloze zaak". Hongkong Op het programma van de vergade ring stond vermeld, dat de Nederland se taalgeleerde dr. R. P. Kramers, die in april met verlof naar Nederland te rugkeerde zou vertellen over zijn werk zaamheden in Hongkong. Dr. Kramers echter werd tijdens de terugreis ziek en was verhinderd aan zijn voornemen gevolg te geven. In zijn plaats sprak zijn echtgenote. Mevrouw Kramers vertelde over bemoeiingen van haar man met de S roblemen van de Chinese bijbelverta ng. Er zijn daarbij tal van moeilijk heden te overwinnen, en de voornaam ste moeilijkheid ligt in de politieke si tuatie. Er bestaat een bijbelvertaling. r die ontmoet veel kritiek. Men zegt er van, dat hij niet-bijbels en niet- Chinees is. De laatste twee jaar geeft ds. Kramers leiding aan een studiecen trum. leidt hij discussies met Chinese Christenen en niet-Christenen, houdt hij voordrachten voor scholen en vereni gingen. en verricht hij. in het alge meen. verkenningen in de Chinese we reld. Verkiezing De hoofdbestuursleden G. F. duizend procent. Voorts heb- sio. Sillevis Smitt, die aftre dend waren, werden herkozen. In de plaats van de heer .P Mons, die zich om gezondheidsredenen niet meer her kiesbaar had gesteld, werd gekozen ds. J. R. Wolfensberger te Amsterdam. Tot provinciale vertegenwoordigers werden gekozen mejuffrouw P. Hogen- doorn, die zich herkiesbaar had gesteld, ds. A. Broek uit Eindhoven 'vacature ds. J. R. Prinsmr. P. F. Oosterhoff te Assen (vacature ds. D. Scheele) en de heer H. Tichelman te Santpoort vacature ds. J. R. Wolfensberger). Ds. Sillevis Smitt werd voorts herko- sn tot algemeen voorzitter- De protestantse Unie houdt woensdag 12 juli in de Ernst Sillemhoeve te Lage Vuursche haar jaarlijkse landdag. Ds. P. J. de Bruyn uit Groningen zal spre ken over Gecamoufleerd materialisme". Het onderwerp ,.De vrije zaterdag, een zegen of een vloek voor ons volk", wordt behandeld door ds. P. F. Th. Aal ders uit Amsterdam. Na de inleiding geeft een forum gelegenheid tot discus- enkel geschil oplossen verde in het gezamenlijke streven van de volkeren naar het bewaren van de vrede". Met algemene stemmen werd prof. Hromadka tot president van de confe rentie aangewezen. Ds. Ondra werd benoemd tot algemeen secretaris. Pa triarch Alexius van de Russisch Ortho doxe Kerk liet door de in Praag aan wezige leider van de buitenlandse con tacten van het patriarchaat van Mos kou, aartsbisschop Nikodim, mededelen, dat hij het hem aangeboden lidmaat schap van het comité der Praagse vre desconferentie aanvaardde. Bezorgdheid In de slotboodschap heeft de confe rentie o.m. het volgende gezegd: ,,Met grote smart en diepe bezorgdheid moe ten wij constateren, dat grote delen van de christenheid de opdracht 'van onze Heer, Die ons roept op de weg van de vrede, de verzoening en de gerechtig heid. verloochenen, dat zij de massale vernietigingsmiddelen pseudo-christe- lijk willen wettigen, bepaalde gegroei de verhoudingen als onveranderlijk be schouwen en de koude oorlog aanwak keren tegen volkeren, die een nieuwe gemeenschap willen opbouwen". In de boodschap wordt ook het één en ander gezegd aan het adres van de rooms-katholieke kerk. Er staat: „Wij kunnen niet verzwijgen, dat talloze rooms-katholieke mede-christenen, die evenals wij verlangen naar vrede en zich. evenals wij, alle moeite geven om de catastrofe van de koude en de hete oorlog te voorkomen, door de fei telijke houding van vele van hun kerke lijke leiders in ernstige gewetenscon flicten geraken. Leidende kerkelijke or ganen, ook Vaticaanse kringen, dragen ertoe bij, dat de geest van de koude oorlog voortleeft". Oproep Met het oog op de ernstige bedrei ging van de wereld door atoomwape nen roept de boodschap parlementen en regeringen op eraan mede te wer ken, dat aan de proeven met kernwa penen een einde komt en dat over eenstemming wordt bereikt omtrent Internationale controlemaatregelen. Er dient een algemeen kernwapen- verbod te komen, terwijl alle voorra den van deze wapens dienen te wor den vernietigd. Voorts moeten alle voorstellen tot vorming van atoom- vrije zones en tot het vaststellen internationaal gegarandeerde neutra liteitsverdragen worden gesteund. Duitsland Een speciale werkgroep op de con ferentie heeft zich beziggehouden met het Duitse probleem. In de slotbood schap staat daarover het volgende: „De onopgeloste Duitse kwestie is een ge vaarlijke wond in het Europese li chaam. Daarom wenden wij ons tot de kerken en de christenen, tot de rege ringen en tot de bevolking van de bei de Duitse staten met het verzoek acht te slaan op de ernstige verleidin- Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Zoetermeer (tweede pred. pL): J. Hovius te Dordrecht; te Olde- broek (toez.): T. Langerak te Vinkeveen. GEREFORMEERDE KERKEN gen. die gelegen zijn in elke vorm van bewapening, maar vooral in de atoom bewapening. en door het verwerpen daarvan actief bij te dragen tot de vre de van Europa en van de wereld". ontwikkelde landen, worden de staten, „die ongehoord hoge bedragen besteden voor hun bewapening", eraan herin nerd, dat elke beperking van die uitga ven middelen vrijmaakt voor de be strijding van de honger en de grote menselijke ellende in vele delen van de wereld. Vrees In een van de werkgroepen, die zich vooral heeft beziggehouden met het thema van de koude oorlog, is uitvoe rig gesproken over de vraag wie voor wie terecht of ten onrechte vrees koes tert. „Vele vertegenwoordigers uit het Oosten waren van mening, dat de be dreiging van de vrede komt van het Westen, terwijl westelijke deelnemers aan ae conierentie er juist op wezen, dat de uitbreiding van de communisti sche wereldrevolutie als een bedreiging wordt ervaren", zo wordt gezegd. Dat ook deze Praagse vredesconfe rentie misbruikt kan worden in de kou de oorlog werd ingezien. „Wij menen echter, dat wij ons in de navolging van Christus niet mogen onttrekken aan een samenwerking als deze en dat reeds het feit van ons samenzijn een getuigenis vormt tegen de koude oor log", aldus heet het. Aaneensluiten Tenslotte staat dit te lezen in de boodschap van Praag: ,,In het werk van de vrede kunnen alle mensen zich aaneensluiten, want God de Heer houdt alles in Zijn hand. Hij leidt alle mensen naar de raad van Zijn liefde en Hij heeft het laatste woord in de ko mende Heer, Jezus Christus. Het is Zijn goedheid, die ons de opdracht geeft alle mensen van goeden wille op te roepen tot gemeenschappelijke arbeid. De vrede van God, die alle verstand te boven gaat, zal onze harten en zinnen De apostel Paulus roept vanuit zijn gevangenschap in Rome de christenen van Philippi op zich te gedragen „waardig het Evangelie van Christus". Dat is een oproep, die altijd op zijn plaats is! Niet, dat de christenen in Philippi zich dat Evan gelie zoveel onwaardiger toonden dan andere christenen. Maar zij, evenals wij, moesten en moeten weten, dat onze keuze voor het Evangelie verplichtingen oplegt. Wie zegt dit Evan gelie te aanvaarden, maar in de praktijk van elke dag tegen overgesteld handelt, die toont zich een onwaardige. En helaas: het gebeurt maar al te vaak, dat mensen, met wie wij geregeld omgaan, pas na maanden of zelfs jaren ontdekken, dat wij christenen zijn, dat wij ons doen en laten door het Evangelie laten beheersen. Dat Evangelie is namelijk wel vóór, maar niet naar de mens. Concreet gezegd: als wij het aanvaarden, dan zullen wij ons leven heel anders moeten gaan inrichten. En dat gaat heel vaak in tegen vlees en bloed! Maar het is de enige en onontkoombare consequentie. In dit Evangelie spreekt God ons, mensen, aan. Met Zijn oordeel èn met Zijn liefde. Het dwingt ons tot beslissingen, die bepalend zijn voor het gehele bestaan. Nu begrijpt u, dat degenen, die zéggen dit Evangelie te accepteren, maar het in feite niet dóen, zich onwaardig aan dat Evangelie gedragen! Synode Geref. kerken vrijgemaakt): Ook toetsing van andere berijmingen (Van een onzer verslaggevers) In de discussie ter synode van Assen over het voorstel om voort te gaan met het onderzoek naar de bruikbaarheid van de psalm- berijming-Hasper, bleek dat dit voorstel nogal wat weerstand on dervond. Prof. J. Kamphuis had veel waardering voor de berij- ming-Hasper, omdat deze de zin der Heilige Schrift veelzins ge trouw weergeeft Voor de „proeve" van de inter kerkelijke stichting had hij wei nig waardering en graag zou hij dzien, dat van deze synode een ge- bewaren in Christus'"jézusT'onze Heer"*! tuigenis terzake uitging dat de (Advertentie) Ook mammoetwet aan de orde Hervormde Kerk heeft in haar zitting van woensdag in het con ferentie-oord Woudschoten in Zeist een nota met betrekking tot de taak van de Hervormde Kerk ten aanzien van de kernwapenen be handeld, die haar door het mode- ramen was aangeboden. De com missie, die daartoe was aangewezen en die onder voorzitterschap stond van prof. Van Niftrik, heeft in 1958 een stuk aangeboden, dat echter niet door de synode werd aan vaard, omdat het geen bevredigend antwoord bracht op de vraag hoe de kernbewapening in het licht NEDERIANOS M MEEST GEDIKTE WASMHKH. rrnrm, 'van de Bijbel dient te worden be oordeeld. Daarop heeft bedoelde commissie haar opdracht terug gegeven. De gisteren behandelde nota, opgesteld door ds. F. H. Landsman, laat zien waar de moeilijkheden lagen en geeft de weg aan hoe men nu verder kan gaan. De nota heeft tot uitgangspunt, dat kernwapenen geen wapenen zijn. Deze stelling wordt, aldus de nota, gesteund door militaire deskundigen. De synode heeft besloten het modera- men op te dragen een stuk uit te werken aan de hand van de uitgangspunten, die In de nota zijn neergelegd. Bij dit werk zal het moderamen een aantal leden der kerk uit verschillende „overtuigingskrin gen" betrekken. Na beraad over dit stuk door de synode zal eventueel contact worden gezocht met andere kerken. Mammoetwet De synode heeft ook een nota behan deld betreffende het wetsontwerp op het voortgezet onderwijs (mammoetwet). Deze was ingediend door de raad vot zaken van kerk en school. De vice-i zitter van deze raad, drs. W. Dekker tentractementen. Dit voorstel beoogt door verschuiving in de groepsindeling een mantal onbillijkheden weg te nemen ten aanzien van de aanvangstractementen van enkele honderden predikanten in de mld- degroepen. De synode heeft het voorstel In eerste lezing aanvaard. Benoemd bij het u.l.o. tot onderwijze res: aan de chr. Uloschool te Eist; mej. O. I. Ch. Duiser te Bussum. Benoemd tot onderwijzer: aan de dr. J. Th. de Visser Ulo te Rotterdam: E. Weug te Schiedam; aan de chr. nat. te Rijnsburg: A. Blokland te Gie- •Oudkerk; aan de Geref. Miilo te Meppel: F. G. Dokter te Klazienaveen; aan de chr. nat. Ulo te Enschede: A. Sinninghe te Amsterdam-West. „proeve" een litterair wanpro- dukt 'is, dat ook geestelijk bene den de maat blijft. Toch vond prof. Kamphuis het een bezwaar, dat men het opvallende feit van de vele nieuwe psalmberijmingen uit de laatste tijd veronachtzaamd heeft. Ds. A. Bos te Haarlem was bang, dat deze synode met het voorgestelde besluit zou afdammen wat thans in de eigen kerken bezig is te geschieden: dat som migen, al dan niet in een werkgroep verenigd, werken aan proeven van nieuwe berijming. Ds. J. C. Janse te Zutphen achtte het ongewenst, dat men zich eigenlijk vast legt op de berijming-Hasper. En waarom is ds. Hasper niet bereid om zijn werk voor een selectie ter beschikking te stellen? Calvyn liet zijn werk schieten voor het betere van Marot. Waarom wenst ds. Hasper niet terug te treden? Door op zijn standpunt te blijven staan dwingt hij de kerken tot binding aan mensen. Ouderling G. van der Leeden te Schie dam zag nog een tweede binding, n: lijk aan de notatie der melodieën zoals Hasper ze heeft. Onderzocht Prof. H. J. Schilder, die zich achter het door de commissie verworpen meer derheidsrapport stelde, betreurde het dat men de twee sporen (toetsing van schillende berijmingen) verliet en ging op één spoor (alleen toetsing der berijming-Hasper De hoogleraar had de laatste tijd 46-tal psalmen uit de berijming-Hasper vrij nauwkeuring op hun schriftuurlijk heid onderzocht, waarbij hij echter tot een negatief oordeel kwam. Prof. Schil der betwijfelde zelfs of Hasper meer schriftgetrouw is dan de berijming-1773. Menigmaal constateert men voorts, dat de berijming-Hasper slap, flauw personalistisch is. Al sluit zij beter op de onberijmde tekst, toch wordt meermalen aan de tekst in zijn schriftuur lijk verband geen recht gedaan. Ds. J. ten Hove te Mussel had er op gewezen, dat men blijkbaar haast maakt uit vrees overspoeld te worden door het werk van de interkerkelijke stichting, maar dat men in elk geval, hetzij met de berijming-1773, hetzij met het psalter-Hasper in een isolement Prof. Schilder geloofde, dat men dit isolement, ook op het gebied van de psalmberijming, als een stukje van de kerkelijke verdrukking moet zien. Men zal te meer voor de antithese komen te staan. De vraag rijst echter of de be rijming-Hasper dit isolement waard is. Praktisch motief Ds. J. P. van der Stoel te Amsterdam-C verklaarde als rapporteur, dat men uit sluitend om een praktisch motief op enkel spoor wenste over te gaan. Sinds 1948 houdt de berijming-Hasper de vrijgemaakte kerken bezig. Er is veel kritiek op geweest, maar vanuit de gemeenten bleef men aandrang oefenen om deze bundel als een concrete moge lijkheid aan te vatten. Dat men ermee in een isolement raakt, zal onvermijdelijk zijn. De Hervormde en Geref. Kerken hebben Hasper afge zworen en zijn tot de interkerkelijke proeve overgegaan. Met de Chr. Geref. Kerken valt zeker niets te bereiken. Daar heersen reeds grote spanningen over de vraag of de nieuwe Bijbelvertaling wel aanvaardbaar is; men zal er weinig voor voelen óók nog kwestie over de psalm berijming te krijgen. Ds. J. Faber te Schiebroek diende een amendement in, dat tegen het voorstei der commissie gericht was. Hij wilde de twee-sporen-\jpeg blijven gaan. dus niet enkel toetsing van de berijming-Hasper maar ook van andere berijmingen, die er reeds zijn of nog kunnen komen. Met een kleine meerderheid van stem- nen aanvaardde de synode dit tegen- -oorstel, zodat de nieuw te benoemen deputaten zich niet alleen met het psalter-Hasper bezig zullen houden, maar ook met het werk van anderen. Waarbij echter uitgesproken is, dat de „proeve" van de interkerkelijke stichting onaanvaardbaar geacht wordt. Schoolhoofden vragen minister: Anders ontslag a toe. 'i/jjjlji wyiyvy-^j Ten zienlijke achteruitgang zTet de raad feit, dat er geen pedagogische en didac tische eisen aan leraren godsdienstonder wijs worden gesteld. In de nota wordt bezorgdheid uitgesproken over de positie van het gymnasium. Al zullen er, naar verwacht wordt, weinig gymnasia wor den opgeheven, een tendens tot nivel lering van deze categorie van onderwijs instellingen acht men toch in het wets ontwerp aanwezig. Nadat de nota was besproken heeft de synode aan de raad voor de zaken van kerk en school de vrijheid gegeven deze als stuk van beraad toe te zenden aan de betrokken instanties. leerkrachten TTET hoofdbestuur van de Ver- Al eniging van hoofden van scho len heeft in een schrijven aan minister*Cals gezegd, dat zich i: de nabije toekomst bij het lager onderwijs een situatie zal voordoen waardoor leerkrachten moeten worden ontslagen. De vereniging vraagt onder meer om vervroegd een nieuwe leerlingenschaal in te voeren. De grote toevloed van leerlingen is duidelijk aan het afnemen. Wanneer de hoogste klassen de school zullen verla ten zal het aantal leerlingen van vele scholen aanzienlijk dalen. Reeds nu is gevolg zal zijn, dat leerkrachten aan een aantal scholen moeten worden ont slagen. omdat de scholen het vereiste gemiddelde van 211 leerlingen voor een zesklassige school over 1961 niet zullen halen. Bij invoering van de verlaging van de leerlingenschaal zullen de scholen weer recht doen gelden op deze leer krachten. In de tussenliggende periode zullen zij echter met grote moeilijkhe den te kampen krijgen. De vereniging meent, dat de geregelde gang van het onderwijs door deze situatie ernstig in gevaar wordt gebracht. Het hoofdbestuur van de Vereniging hoofden van scholen verzoekt de ru'm gebruik tc^ maken minister van de mogelijkheid °af te het minimum aantal leerlingen. Met de nieuwe leerlingenschaal in het ver schiet zou de bewindsman voor de kor te overgangsperiode wellicht een zeer soepel gebruik van deze mogelijkheden kunnen maken, zo meent het bestuur De grote ongerustheid zou nog eenvou diger weg te nemen zijn, Indien de uai aici-iiij, jueine eerste minister zou besluiten een nieuwe leer- klassen gevormd kunnen worden. Het1 lingenschaal vervroegd in te voeren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 2