Praagse vredesconferentie
roept op tot ontwapening
SUNIL
aiiiii
SUNIL;
WASDAG - SUNILDAG
fPWWPMHEg
NED. BIJBELGENOOTSCHAP
HAD „VOL JAAR"
Aantal leden
ruim 182.000
Een woord voor vandaag
Niet vastleggen op de
psalter-Hasper
Hervormde synode sprak
over de kernwapens
WASDAG - SUNILDAG
jfawrtüihhhïj I
Nieuwe leerliiigenscliaal
vervroegd invoeren
ANDERZIJDS
HERVORMD-GEREFORMEERD
De Groninger gereformeerde
predikant ds. W. Reeskamp ging
in zijn „Groninger Kerkbode" in
op de oproep van hervormden en
gereformeerden voor de eenwor
ding der kerk, die onlangs in de
krant heeft gestaan:
tuurlUk dingen staan, die
klank moeten vinden in het hart
van ieder christen, waar de pijn over
de gedeeldheid der kerk gevoeld
wordt. Men ii bewogen door de op
dracht der kerk in de wereld. Dat
gevoelen was er in het hart van on
ze Heiland toen Hij in Zijn hoge
priesterlijk gebed om eenheid, opdat
de wereld zou geloven dat de Vader
Hem gezonden had. En wanneer wij
als christenen gaan zien dat de kerk
er is om aan de wereld het evangelie
van zonde en genade te brengen, dan
zal het ons dwars zitten tot in ons
merg, dat door de verdeeldheid de
kracht van het appèl op die wereld
gebroken wordt. Ook omdat wij
daardoor de H. Geest bedroeven en
dus diens krachtige doorwerking te
genstaan. En alleen een kerk, die
geladen wordt met kracht van om
hoog kan getuige zijn en kan de ver
drukking van de eindtijd met goede
moed tegengaan. Maranatha. Onze
Heer komt! Welnu zal er van een
evangelische kerk in Nederland iets
komen, dan moet de kloof tussen de
beide grootste protestantse kerken
gedempt en dan moet er een fusie
komen tussen hervormde en gere
formeerde christenen.
Ik meen dus wel solidair te moe
ten zijn met de gevoelens, die ver
tolkt werden in dat: „bewogen door
de verwachting van het Rijk Gods
en de opdracht der kerk in de we
reld".
TK wil nog wel verder gaan. Als je
van de ene kant zo'n stortzee van
ijskoude onverzoenlijkheid te ver
werken kreeg als van vrijgemaakte
zijde ons ten deel viel en als je d^n
ook nog soms zeeziek wordt van het
benepen klein-kerkelijke gedoe, dat
als een chronische ziekte de gere
formeerde gezindte in ons land teis
tert. waarbij men in deze eschato
logische geweldige tijd pietluttighe
den opblaast tot beginselzaken en
als je dan ook nogmaar genoeg:
ik heb alle begrip voor achtergron
den van dit Driebergse manifest en
ik wens dit openlijk uit te spreken.
Maar dan begrijp ik er verder ook
niets meer van.
„Naar éénwording moet gestreefd,
men zal stappen doen om deze een
wording krachtig te bevorderen."
Het wekt de indruk dat er niets
gedaan is in deze zitting. Maar dat
Sinds het einde van de oorlog is
er tussen beide kerken op synodaal
vlak geregeld contact en wie zich
op de hoogte stelde van de stand der
besprekingen tussen vertegenwoor- bed ook
digers der beide kerken, die kan on
ze deputaten kwalijk van halsstar
righeid en kerkelijke zelfhandha
ving beschuldigen. Deze deputaten
hebben het er, uit gezond oecume
nisch standpunt bekeken, goed af
gebracht en op dat vlak is verre toe
nadering bereikt.
1 kwam onzerzijds niet
advies, dat niets meer
hereniging in de weg stond,
maar had men iets anders mogen
verwachten waar de Ned. Herv.
kerk tot op heden in gebreke bleef
uit haar midden te weren, wat het
belijden der kerk in het hart aan
tast?
Dit is hèt struikelblok.
Daar kunnen de gereformeerde
deelgenoten in dit manifest toch
geen bezwaar tegen hebben?
Zij zeggen dat de gescheidenheid
van hervormde en gereformeerde
kerken niet langer geduld mag wor-
Men vraagt weer: hoe heeft men
dit bedoeld?
Moesten wij eigenlijk herenigen
met de Herv. kerk, zoals zij vandaag
reilt en zeilt? Dan heb ik tegen de
ze stelling alleen maar bezwarea
Wie luistert naar hetgeen de Bijbel
ons over de kerk vertelt ja, die
zit met heel veel vragen, waarop lüj
geen direct antwoord weet, maar die
weet één ding heel zeker, dat in een
kerk plaats moet zijn voor het ana
thema van Paulus en Johannes. „In
dien iemand deze leer niet brengt.
Wij gaan. uit reactie tegen een te
rigoreuze leertucht, toch niet alle
leertucht overboord zetten?
i dit alles niet net zo zien als
Zolang ik het niet duidelijker van
hen hoor, meen ik ze te moeten hou
den voor mensen, die het eens zijn
over deze dingen, waarover men
onder ons zekerheid heeft
Maar bedoelt men dan alleen dat
gestreefd moet worden naar een
wording in de toekomst als de Herv.
kerk op dit punt gehoorzaam wordt
aan de Heer der kerk?
Maar is dan heel dit stuk niet veel
meer dan het intrappen van een
open deur?
Want daar zijn wij het toch over
Dit groeit onder ons. Men forcere
hier niets! Het is niet eenvoudig te
genwoordig om koers te houden,
merkte prof. Herman Ridderbos op
in „Geref. Weekblad".
Inderdaad. In vrijgemaakte krin
gen heeft men daar geen moeite
mee. Daar heeft men het roer een
voudigweg vast gezet en nu vaart
men linea recta door.
Paulus bad voor de gemeente van
Filippi „dat hun liefde steeds meer
overvloedig mocht worden in hel
der inzicht en alle fijngevoeligheid,
om te onderscheiden, waarop het.
aankomt".
Het wil mij voorkomen dat dit ge-
"J i kerken wel nodig
Oorlog kan geen
DE algemene christelijke vredes
conferentie in Praag, waaraan
ruim zeshonderd christenen uit
Oost en West hebben deelgenomen,
die vijf dagen heeft geduurd en die
werd geleid door de Praagse hoog
leraar in de theologie dr. Hromad-
ka, is geëindigd met de unanieme
aanvaarding van een boodschap,
waarin o.m. wordt gezegd, dat in
deze atoomtijd de oorlog geen ver
antwoorde en zinvolle mogelijkheid
meer is tot het oplossen van inter
nationale problemen. Ook de kou
de oorlog, welke beschouwd moet
worden als de wegbereider voor
de catastrofe door de atoombom,
dient te worden beëindigd.
In telegrammen aan premier
Chroesjtsjef en president Kennedy
heeft de conferentie hun besprekin
gen in Wenen dankbaar begroet en
beide staatslieden verzocht onver
moeid en met geduld te werken
voor de vrede. Chroesjtsjef heeft
in zijn antwoord als zijn overtuiging
naar voren gebracht, dat de Praag
se vredesconferentie „een belang
rijke bijdrage van de christenen le
Advertentie
NEDERLANDS
MEEST
6EBRUIK1E
WASMIDDEL
VERKEERSCHAOS
De aftredende voorzitter van de Konink
lijke .Nederlandse Automobielclub, jhr. mr
J. Th. M. Smit» van Oyen, heeft er vorige
week zijn ernstige bezorgdheid over uil
gesproken dat. nu het tijdstip van de
massamotorisering is aangebroken, het aan
leggen van wegen, het bouwen van oever
verbindingen en het scheppen van parkeer
ruimte aanzienlijk bij de explosieve ont
wikkeling van het motorverkeer zal achter-
blijven De Telegraaf vindt dat de:
vrees wel zeer gewettigd is Het blad mcr!
hierover op: „Dit jaar zal het autopark na
verwachting weer met circa 90.000 stijgen
tot 640.000 auto's, en voor het jaar
wordt een aantal auto's verwacht, dat zeker
meer dan een miljoen en misschien zelfs
meer dan anderhalf miljoen zal bedragen.
Hierbij dient bovendien in aanmerking te
worden genomen, dat met de voorbereiding
en de uitvoering van wegenaanleg en oev
verbindingen zeer geruime tijd gemoeid
en dat wat het parkeerprobleem betreft,
zelf» gemeenten, waar de nood zeer groot
is, blijkbaar veel verwachten van parkeer-
schijven en -meters, die geen enkele
parkeerruimte schepen.
Jhr. Smits van Oyen heeft nu het
stel gedaan, particuliere ingenieursbureaus
in te schakelen, welk voorstel stellig
ruime aandacht verdient.
Het kan een overheidsinstantie moeilijk
euvel geduid worden als zij niet in staat i
aan een plotselinge extra-vraag te voldoer
Overheidslichamen missen nu eenmaal d-
vereiste soepelheid voor uitbreiding, ook
al omdat zoveel goedkeuringen van hoger
hand nodig zijn en omdat de salarispolitiek
aan zeer strikte normen is gebonden. In het
bijzonder geldt dit in een tijdperk van
groot tekort aan arbeidskrachten.
Er is dan ook alles voor te zeggen om
op veel grotere schaal dan tot dusver zelf
standige ingenieurs, architecten etc. in te
schakelen, die overbelaste overheidsinstan
ties een belangrijk dael van het werk uit
handen kunnen nemen.
De overheid, en dat betreft zowel
Waterstaat als tal van (grote) gemeenten,
zou dan de hand vrij krijgen voor het be
palen van de grote lijnen, die thans door
overbelasting in het gedrang kunnen
komen."
De Volkskrant zegt over de raming
van anderhalf miljoen auto's, die in 1970 in
Nederland zullan rijden, het volgende: „De
voorzieningen die nu voorbereid worden
sullen aan de snelle uitbreiding van het
autopark moeten worden aangepast. Hierbij
doet zich een moeilijkheid van psycholo
gische aard voor. De Nederlandse instelling
van voorzichtigheid en degelijkheid brengt
tegenzin mee om cijfers die nog in de
lucht hangen als basis te aanvaarden. Hier
bij speelt ook de gedachte, dat het mis
schien zo'n vaart niet zal lopen. Alias wijst
er echter op, dat de ontwikkeling van het
verkeer het onvoorstelbare zal overtreffen.
De consequenties hiervan moeten zijn
voorzieningen die op de toekomst berekend
zijn. Bij de nieuwbouw van autosnelwegen
is het dubbelbanige principe (tweemaal
twee rijstroken) nu eenmaal aanvaard.
Voor straks kan dit in vele gevallen te
weinig zijn. Fr zijn reeds Nederlandse
wegen die 20.000 v« ertuigen per dag ver
werken en die beslist niet in staat »ijn om
in 1970 ruimte en veiligheid te geven aan
het drievoudige. Het verkeer van de toe
komst vraagt voor de drukste route: ge
seheiden dubbelbanige wegen met drie of
vier rijstroken elk. Als Nederland zich
vandaag niet met deze eisen vertrouwd
maakt dreigt binnen tien jaar aan onvoor-
^Ihare chaos."
(Van een onzer redacteuren)
Hoe het honderdvijftigjarig be
staan van het Nederlandsch Bijbel
genootschap (N.B.G.) in 1964 pre
cies zal worden gevierd staat nog
niet in details vast. Wel is zeker,
dat de viering voor een belangrijk
gedeelte wordt verspreid over een
aantal kleinere samenkomsten in
de provinciale districten. Daar
naast zal er een centrale viering
zijn gecombineerd met de jaarver
gadering. Er wordt voorts gedacht
aan een Bijbelzondag in de Kerken.
Er zal worden gestreefd naar ver
sterking en versteviging van het
N.B.G. opdat, ter gelegenheid van
het jubileum, een paar dringende
veranderingen in het Bijbelhuis
kunnen worden aangebracht.
En er is het plan een boekje uit
te geven, waarin de nadruk wordt
gelegd op het werk van het Neder
landsch Bijbelgenootschap, in de af
gelopen anderhalve eeuw. Het w
geenszins de bedoeling in dit jubi
leumwerkje een dorre opsomming te
geven van enkel feiten. Het zal goed
leesbaar moeten zijn en van vorm
modern. Het mag geenszins het klas
sieke gedenkboek worden, dat nooit
wordt ingekeken.
De voorzitter van de jubileumcom
missie. jhr. ir. A. C. D. de Graeff
vertelde dit op de algemene vergade
ring van het Nederlandsch Bijbelge
nootschap. die gisteren in de grote
zaal van Marcanti te Amsterdam werd
gehouden.
Tien jaren
Voor het N.B.G. was de d(
gisteren een bijzondere dag. Op
af tien jaar geleden, zo zei de alge"
meen voorzitter ds. J. H. Sillevis Smitt
in zijn openingswoord, werd de toen
malige voorzitter, professor Grosheide,
de nieuwe vertaling van het Nieuwe
Testament aangeboden. Toen was het
N.B.G. in het bezit van een volledige
nieuwe vertaling van de Bijbel. In dit
verband herdacht ds. Sillevis Smitt
professor Aalders, die aan de verta
ling een zeer belangrijke bijdrage heeft
geleverd.
De gebeurtenissen uit het afgelopen
Jaar memorerend ..een vol zwaar
jaar ligt achter ons" zei de voorzit
ter. dat het mogelijk is geweest al die
omvangrijke werkzaamheden te ver
richten, ..dank zij God. die het N.B.G.
heeft toegerust met een relatief bijzon
der hoog aantal mannen en vrouwen
met een bijzondere begaafdheid en toe
wijding. Maar zo waarschuwde hij
we zijn er nog lang niet. Er zijn in
de kring van het N.B.G mensen, die
vaar belast zijn en op wier schouders
ten onsje werk meer gelegd kan wor-
Uit zijn verdere mededelingen bleek,
dat het Nederlandsch Bijbelgenootschap
op het ogenblik het ledental van 182.000
i ruim neeft overschreden.
Samenwerking
De algemeen secretaris mr. F. L. S.
Baron van Tuyll van Serooskerken
_if een toelichting op het, reeds eer
der door ons gepubliceerde, jaarver
slag. Hij vertelde, dat de nieuwe wijze
van werken in enkele afdelingen goede
resultaten heeft opgeleverd. Met name
noemde hij Groesbeek, waar in een
jaar en twee maanden de contributie
steeg van 28.50 tot 249, een stijging
ben Enschede en Eindhoven bewezen,
dat het werk van het N.B.G. In nieuwe
woonwijken beslist niet op bezwaren
hoeft te stuiten.
De samenwerking met de R.K.-Bij-
belstichting aanstippend, legde de heer
Van Tuyll van Serooskerken er de na
druk op, dat er slechts sprake is van
een aantal handreikingen op zakelijk
gebied. ,,We moeten uiterst dankbaar
zijn. dat er binnen de Rooms-Katholie-
ke Kerk een openheid voor de Bijbel
komt. Op die zakelijke handreikingen
zijn slechts twee reacties binnengeko
men en zij hebben zo goed als geen
invloed uitgeoefend op het ledenaan
tal. In totaal hebben nog geen tien be
dankjes het hoofdbestuur bereikt".
Vragen
Van de gelegenheid, die er was, over
dit onderwerp vragen te stellen, maak
ten slechts twee afgevaardigden ge
bruik. Een van de vragen was of de
samenwerking niet de evangelisatie c
der de Rooms-Katholieken benadeelt'
Prof. dr. G. C. Berkouwer gaf daar
op een korte beschouwing. Hij noemde
de samenwerking (op zakelijk gebied)
tussen het N.B.G. en de R.K.-Bijbel-
stichting een ingrijpende zaak. ..En het
is begrijpelijk, dat er vragen zijn. Er
is bijv. de vraag: zou de samenwer
king de fundamentele tegenstelling Ro
me-Reformatie niet verzwakken? Dit
ter geruststelling: het contact, dat er
is en dat er misschien nog komt is
geen contact, dat ons er toe zal bren
gen, de verschillen niet meer te erken
nen. Het gesprek, dat is gevoerd, was
geen gesprek van relativering. Boven
de controverse bestaat het Evangelie,
staat het Woord. Als dat Woord kracht
gaat ontplooien van uit zijn inhoud
het een grenzeloze zaak".
Hongkong
Op het programma van de vergade
ring stond vermeld, dat de Nederland
se taalgeleerde dr. R. P. Kramers, die
in april met verlof naar Nederland te
rugkeerde zou vertellen over zijn werk
zaamheden in Hongkong. Dr. Kramers
echter werd tijdens de terugreis ziek
en was verhinderd aan zijn voornemen
gevolg te geven. In zijn plaats sprak
zijn echtgenote.
Mevrouw Kramers vertelde over
bemoeiingen van haar man met de
S roblemen van de Chinese bijbelverta
ng. Er zijn daarbij tal van moeilijk
heden te overwinnen, en de voornaam
ste moeilijkheid ligt in de politieke si
tuatie. Er bestaat een bijbelvertaling.
r die ontmoet veel kritiek. Men
zegt er van, dat hij niet-bijbels en niet-
Chinees is. De laatste twee jaar geeft
ds. Kramers leiding aan een studiecen
trum. leidt hij discussies met Chinese
Christenen en niet-Christenen, houdt hij
voordrachten voor scholen en vereni
gingen. en verricht hij. in het alge
meen. verkenningen in de Chinese we
reld.
Verkiezing
De hoofdbestuursleden
G. F.
duizend procent. Voorts heb- sio.
Sillevis Smitt, die aftre
dend waren, werden herkozen. In de
plaats van de heer .P Mons, die zich
om gezondheidsredenen niet meer her
kiesbaar had gesteld, werd gekozen ds.
J. R. Wolfensberger te Amsterdam.
Tot provinciale vertegenwoordigers
werden gekozen mejuffrouw P. Hogen-
doorn, die zich herkiesbaar had gesteld,
ds. A. Broek uit Eindhoven 'vacature
ds. J. R. Prinsmr. P. F. Oosterhoff
te Assen (vacature ds. D. Scheele) en
de heer H. Tichelman te Santpoort
vacature ds. J. R. Wolfensberger).
Ds. Sillevis Smitt werd voorts herko-
sn tot algemeen voorzitter-
De protestantse Unie houdt woensdag
12 juli in de Ernst Sillemhoeve te Lage
Vuursche haar jaarlijkse landdag. Ds.
P. J. de Bruyn uit Groningen zal spre
ken over Gecamoufleerd materialisme".
Het onderwerp ,.De vrije zaterdag, een
zegen of een vloek voor ons volk",
wordt behandeld door ds. P. F. Th. Aal
ders uit Amsterdam. Na de inleiding
geeft een forum gelegenheid tot discus-
enkel geschil
oplossen
verde in het gezamenlijke streven
van de volkeren naar het bewaren
van de vrede".
Met algemene stemmen werd prof.
Hromadka tot president van de confe
rentie aangewezen. Ds. Ondra werd
benoemd tot algemeen secretaris. Pa
triarch Alexius van de Russisch Ortho
doxe Kerk liet door de in Praag aan
wezige leider van de buitenlandse con
tacten van het patriarchaat van Mos
kou, aartsbisschop Nikodim, mededelen,
dat hij het hem aangeboden lidmaat
schap van het comité der Praagse vre
desconferentie aanvaardde.
Bezorgdheid
In de slotboodschap heeft de confe
rentie o.m. het volgende gezegd: ,,Met
grote smart en diepe bezorgdheid moe
ten wij constateren, dat grote delen van
de christenheid de opdracht 'van onze
Heer, Die ons roept op de weg van de
vrede, de verzoening en de gerechtig
heid. verloochenen, dat zij de massale
vernietigingsmiddelen pseudo-christe-
lijk willen wettigen, bepaalde gegroei
de verhoudingen als onveranderlijk be
schouwen en de koude oorlog aanwak
keren tegen volkeren, die een nieuwe
gemeenschap willen opbouwen".
In de boodschap wordt ook het één
en ander gezegd aan het adres van de
rooms-katholieke kerk. Er staat: „Wij
kunnen niet verzwijgen, dat talloze
rooms-katholieke mede-christenen, die
evenals wij verlangen naar vrede en
zich. evenals wij, alle moeite geven
om de catastrofe van de koude en de
hete oorlog te voorkomen, door de fei
telijke houding van vele van hun kerke
lijke leiders in ernstige gewetenscon
flicten geraken. Leidende kerkelijke or
ganen, ook Vaticaanse kringen, dragen
ertoe bij, dat de geest van de koude
oorlog voortleeft".
Oproep
Met het oog op de ernstige bedrei
ging van de wereld door atoomwape
nen roept de boodschap parlementen
en regeringen op eraan mede te wer
ken, dat aan de proeven met kernwa
penen een einde komt en dat over
eenstemming wordt bereikt omtrent
Internationale controlemaatregelen. Er
dient een algemeen kernwapen-
verbod te komen, terwijl alle voorra
den van deze wapens dienen te wor
den vernietigd. Voorts moeten alle
voorstellen tot vorming van atoom-
vrije zones en tot het vaststellen
internationaal gegarandeerde neutra
liteitsverdragen worden gesteund.
Duitsland
Een speciale werkgroep op de con
ferentie heeft zich beziggehouden met
het Duitse probleem. In de slotbood
schap staat daarover het volgende: „De
onopgeloste Duitse kwestie is een ge
vaarlijke wond in het Europese li
chaam. Daarom wenden wij ons tot de
kerken en de christenen, tot de rege
ringen en tot de bevolking van de bei
de Duitse staten met het verzoek
acht te slaan op de ernstige verleidin-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zoetermeer (tweede pred.
pL): J. Hovius te Dordrecht; te Olde-
broek (toez.): T. Langerak te Vinkeveen.
GEREFORMEERDE KERKEN
gen. die gelegen zijn in elke vorm van
bewapening, maar vooral in de atoom
bewapening. en door het verwerpen
daarvan actief bij te dragen tot de vre
de van Europa en van de wereld".
ontwikkelde landen, worden de staten,
„die ongehoord hoge bedragen besteden
voor hun bewapening", eraan herin
nerd, dat elke beperking van die uitga
ven middelen vrijmaakt voor de be
strijding van de honger en de grote
menselijke ellende in vele delen van
de wereld.
Vrees
In een van de werkgroepen, die zich
vooral heeft beziggehouden met het
thema van de koude oorlog, is uitvoe
rig gesproken over de vraag wie voor
wie terecht of ten onrechte vrees koes
tert. „Vele vertegenwoordigers uit het
Oosten waren van mening, dat de be
dreiging van de vrede komt van het
Westen, terwijl westelijke deelnemers
aan ae conierentie er juist op wezen,
dat de uitbreiding van de communisti
sche wereldrevolutie als een bedreiging
wordt ervaren", zo wordt gezegd.
Dat ook deze Praagse vredesconfe
rentie misbruikt kan worden in de kou
de oorlog werd ingezien. „Wij menen
echter, dat wij ons in de navolging
van Christus niet mogen onttrekken
aan een samenwerking als deze en dat
reeds het feit van ons samenzijn een
getuigenis vormt tegen de koude oor
log", aldus heet het.
Aaneensluiten
Tenslotte staat dit te lezen in de
boodschap van Praag: ,,In het werk
van de vrede kunnen alle mensen zich
aaneensluiten, want God de Heer
houdt alles in Zijn hand. Hij leidt alle
mensen naar de raad van Zijn liefde
en Hij heeft het laatste woord in de ko
mende Heer, Jezus Christus. Het is Zijn
goedheid, die ons de opdracht geeft
alle mensen van goeden wille op te
roepen tot gemeenschappelijke arbeid.
De vrede van God, die alle verstand te
boven gaat, zal onze harten en zinnen
De apostel Paulus roept vanuit zijn gevangenschap in Rome
de christenen van Philippi op zich te gedragen „waardig het
Evangelie van Christus". Dat is een oproep, die altijd op zijn
plaats is! Niet, dat de christenen in Philippi zich dat Evan
gelie zoveel onwaardiger toonden dan andere christenen. Maar
zij, evenals wij, moesten en moeten weten, dat onze keuze
voor het Evangelie verplichtingen oplegt. Wie zegt dit Evan
gelie te aanvaarden, maar in de praktijk van elke dag tegen
overgesteld handelt, die toont zich een onwaardige. En helaas:
het gebeurt maar al te vaak, dat mensen, met wie wij geregeld
omgaan, pas na maanden of zelfs jaren ontdekken, dat wij
christenen zijn, dat wij ons doen en laten door het Evangelie
laten beheersen. Dat Evangelie is namelijk wel vóór, maar
niet naar de mens. Concreet gezegd: als wij het aanvaarden,
dan zullen wij ons leven heel anders moeten gaan inrichten.
En dat gaat heel vaak in tegen vlees en bloed! Maar het is
de enige en onontkoombare consequentie. In dit Evangelie
spreekt God ons, mensen, aan. Met Zijn oordeel èn met Zijn
liefde. Het dwingt ons tot beslissingen, die bepalend zijn voor
het gehele bestaan. Nu begrijpt u, dat degenen, die zéggen
dit Evangelie te accepteren, maar het in feite niet dóen, zich
onwaardig aan dat Evangelie gedragen!
Synode Geref. kerken vrijgemaakt):
Ook toetsing
van andere
berijmingen
(Van een onzer verslaggevers)
In de discussie ter synode van
Assen over het voorstel om voort
te gaan met het onderzoek naar
de bruikbaarheid van de psalm-
berijming-Hasper, bleek dat dit
voorstel nogal wat weerstand on
dervond. Prof. J. Kamphuis had
veel waardering voor de berij-
ming-Hasper, omdat deze de zin
der Heilige Schrift veelzins ge
trouw weergeeft
Voor de „proeve" van de inter
kerkelijke stichting had hij wei
nig waardering en graag zou hij
dzien, dat van deze synode een ge-
bewaren in Christus'"jézusT'onze Heer"*! tuigenis terzake uitging dat de
(Advertentie)
Ook mammoetwet
aan de orde
Hervormde Kerk heeft in haar
zitting van woensdag in het con
ferentie-oord Woudschoten in Zeist
een nota met betrekking tot de
taak van de Hervormde Kerk ten
aanzien van de kernwapenen be
handeld, die haar door het mode-
ramen was aangeboden. De com
missie, die daartoe was aangewezen
en die onder voorzitterschap stond
van prof. Van Niftrik, heeft in 1958
een stuk aangeboden, dat echter
niet door de synode werd aan
vaard, omdat het geen bevredigend
antwoord bracht op de vraag hoe
de kernbewapening in het licht
NEDERIANOS M
MEEST
GEDIKTE
WASMHKH.
rrnrm,
'van de Bijbel dient te worden be
oordeeld. Daarop heeft bedoelde
commissie haar opdracht terug
gegeven.
De gisteren behandelde nota, opgesteld
door ds. F. H. Landsman, laat zien waar
de moeilijkheden lagen en geeft de weg
aan hoe men nu verder kan gaan. De nota
heeft tot uitgangspunt, dat kernwapenen
geen wapenen zijn. Deze stelling wordt,
aldus de nota, gesteund door militaire
deskundigen.
De synode heeft besloten het modera-
men op te dragen een stuk uit te werken
aan de hand van de uitgangspunten, die
In de nota zijn neergelegd. Bij dit werk
zal het moderamen een aantal leden der
kerk uit verschillende „overtuigingskrin
gen" betrekken. Na beraad over dit stuk
door de synode zal eventueel contact
worden gezocht met andere kerken.
Mammoetwet
De synode heeft ook een nota behan
deld betreffende het wetsontwerp op het
voortgezet onderwijs (mammoetwet).
Deze was ingediend door de raad vot
zaken van kerk en school. De vice-i
zitter van deze raad, drs. W. Dekker
tentractementen. Dit voorstel beoogt door
verschuiving in de groepsindeling een
mantal onbillijkheden weg te nemen ten
aanzien van de aanvangstractementen van
enkele honderden predikanten in de mld-
degroepen. De synode heeft het voorstel
In eerste lezing aanvaard.
Benoemd bij het u.l.o. tot onderwijze
res: aan de chr. Uloschool te Eist;
mej. O. I. Ch. Duiser te Bussum.
Benoemd tot onderwijzer: aan de dr.
J. Th. de Visser Ulo te Rotterdam: E.
Weug te Schiedam; aan de chr. nat.
te Rijnsburg: A. Blokland te Gie-
•Oudkerk; aan de Geref. Miilo te
Meppel: F. G. Dokter te Klazienaveen;
aan de chr. nat. Ulo te Enschede: A.
Sinninghe te Amsterdam-West.
„proeve" een litterair wanpro-
dukt 'is, dat ook geestelijk bene
den de maat blijft.
Toch vond prof. Kamphuis het een
bezwaar, dat men het opvallende feit
van de vele nieuwe psalmberijmingen
uit de laatste tijd veronachtzaamd heeft.
Ds. A. Bos te Haarlem was bang, dat
deze synode met het voorgestelde besluit
zou afdammen wat thans in de eigen
kerken bezig is te geschieden: dat som
migen, al dan niet in een werkgroep
verenigd, werken aan proeven van
nieuwe berijming.
Ds. J. C. Janse te Zutphen achtte het
ongewenst, dat men zich eigenlijk vast
legt op de berijming-Hasper. En waarom
is ds. Hasper niet bereid om zijn werk
voor een selectie ter beschikking te
stellen?
Calvyn liet zijn werk schieten voor het
betere van Marot. Waarom wenst ds.
Hasper niet terug te treden? Door op
zijn standpunt te blijven staan dwingt
hij de kerken tot binding aan mensen.
Ouderling G. van der Leeden te Schie
dam zag nog een tweede binding, n:
lijk aan de notatie der melodieën zoals
Hasper ze heeft.
Onderzocht
Prof. H. J. Schilder, die zich achter
het door de commissie verworpen meer
derheidsrapport stelde, betreurde het dat
men de twee sporen (toetsing van
schillende berijmingen) verliet en
ging op één spoor (alleen toetsing der
berijming-Hasper
De hoogleraar had de laatste tijd
46-tal psalmen uit de berijming-Hasper
vrij nauwkeuring op hun schriftuurlijk
heid onderzocht, waarbij hij echter tot
een negatief oordeel kwam. Prof. Schil
der betwijfelde zelfs of Hasper meer
schriftgetrouw is dan de berijming-1773.
Menigmaal constateert men voorts, dat
de berijming-Hasper slap, flauw
personalistisch is. Al sluit zij beter
op de onberijmde tekst, toch wordt
meermalen aan de tekst in zijn schriftuur
lijk verband geen recht gedaan.
Ds. J. ten Hove te Mussel had er
op gewezen, dat men blijkbaar haast
maakt uit vrees overspoeld te worden
door het werk van de interkerkelijke
stichting, maar dat men in elk geval,
hetzij met de berijming-1773, hetzij met
het psalter-Hasper in een isolement
Prof. Schilder geloofde, dat men dit
isolement, ook op het gebied van de
psalmberijming, als een stukje van de
kerkelijke verdrukking moet zien. Men
zal te meer voor de antithese komen te
staan. De vraag rijst echter of de be
rijming-Hasper dit isolement waard is.
Praktisch motief
Ds. J. P. van der Stoel te Amsterdam-C
verklaarde als rapporteur, dat men uit
sluitend om een praktisch motief op
enkel spoor wenste over te gaan.
Sinds 1948 houdt de berijming-Hasper
de vrijgemaakte kerken bezig. Er is veel
kritiek op geweest, maar vanuit de
gemeenten bleef men aandrang oefenen
om deze bundel als een concrete moge
lijkheid aan te vatten.
Dat men ermee in een isolement raakt,
zal onvermijdelijk zijn. De Hervormde
en Geref. Kerken hebben Hasper afge
zworen en zijn tot de interkerkelijke
proeve overgegaan. Met de Chr. Geref.
Kerken valt zeker niets te bereiken. Daar
heersen reeds grote spanningen over de
vraag of de nieuwe Bijbelvertaling wel
aanvaardbaar is; men zal er weinig voor
voelen óók nog kwestie over de psalm
berijming te krijgen.
Ds. J. Faber te Schiebroek diende een
amendement in, dat tegen het voorstei
der commissie gericht was. Hij wilde de
twee-sporen-\jpeg blijven gaan. dus niet
enkel toetsing van de berijming-Hasper
maar ook van andere berijmingen, die
er reeds zijn of nog kunnen komen.
Met een kleine meerderheid van stem-
nen aanvaardde de synode dit tegen-
-oorstel, zodat de nieuw te benoemen
deputaten zich niet alleen met het
psalter-Hasper bezig zullen houden, maar
ook met het werk van anderen.
Waarbij echter uitgesproken is, dat de
„proeve" van de interkerkelijke stichting
onaanvaardbaar geacht wordt.
Schoolhoofden vragen minister:
Anders ontslag
a toe.
'i/jjjlji wyiyvy-^j
Ten
zienlijke achteruitgang zTet de raad
feit, dat er geen pedagogische en didac
tische eisen aan leraren godsdienstonder
wijs worden gesteld. In de nota wordt
bezorgdheid uitgesproken over de positie
van het gymnasium. Al zullen er, naar
verwacht wordt, weinig gymnasia wor
den opgeheven, een tendens tot nivel
lering van deze categorie van onderwijs
instellingen acht men toch in het wets
ontwerp aanwezig.
Nadat de nota was besproken heeft de
synode aan de raad voor de zaken van
kerk en school de vrijheid gegeven deze
als stuk van beraad toe te zenden aan de
betrokken instanties.
leerkrachten
TTET hoofdbestuur van de Ver-
Al eniging van hoofden van scho
len heeft in een schrijven aan
minister*Cals gezegd, dat zich i:
de nabije toekomst bij het lager
onderwijs een situatie zal voordoen
waardoor leerkrachten moeten
worden ontslagen. De vereniging
vraagt onder meer om vervroegd
een nieuwe leerlingenschaal in te
voeren.
De grote toevloed van leerlingen is
duidelijk aan het afnemen. Wanneer de
hoogste klassen de school zullen verla
ten zal het aantal leerlingen van vele
scholen aanzienlijk dalen. Reeds nu is
gevolg zal zijn, dat leerkrachten aan
een aantal scholen moeten worden ont
slagen. omdat de scholen het vereiste
gemiddelde van 211 leerlingen voor een
zesklassige school over 1961 niet zullen
halen.
Bij invoering van de verlaging van
de leerlingenschaal zullen de scholen
weer recht doen gelden op deze leer
krachten. In de tussenliggende periode
zullen zij echter met grote moeilijkhe
den te kampen krijgen. De vereniging
meent, dat de geregelde gang van het
onderwijs door deze situatie ernstig in
gevaar wordt gebracht.
Het hoofdbestuur van de Vereniging
hoofden van scholen verzoekt de
ru'm gebruik tc^ maken
minister
van de mogelijkheid °af te
het minimum aantal leerlingen. Met de
nieuwe leerlingenschaal in het ver
schiet zou de bewindsman voor de kor
te overgangsperiode wellicht een zeer
soepel gebruik van deze mogelijkheden
kunnen maken, zo meent het bestuur
De grote ongerustheid zou nog eenvou
diger weg te nemen zijn, Indien de
uai aici-iiij, jueine eerste minister zou besluiten een nieuwe leer-
klassen gevormd kunnen worden. Het1 lingenschaal vervroegd in te voeren.