dokter regan
De Kaukasische Krijtkring
in grandioze opvoering
Geniaal tegen
wil en dank
Prins Bernhard reikte
4 zilveren anjers uit
Verpleegsters
Concert van blaasmuziek
wordt goede traditie van
Holland Festival
Koningin bracht bezoek
aan kankerinstituut
y&teicc/'
WOENSDAG 21 JUNI 1961
Zwart: 8, 16, 18, 28, 29, 32, 36.
Wit: 21, 39, 42, 43, 47, 49.
Zo op het eerste gezicht een pro
bleem dat men zo van het diagram
af kan oplossen bij nadere be
schouwing blijkt echter dat het een
„pittig" miniatuur is!
Opgave: wit speelt en wint
Schaak-vraag 109
Dit was de stand in de partij tus
sen Steinitz (die een toren had voor
gegeven) en zijn onbekende tegen
stander:
Wit: Kgl, Dh4, Tfl, Lel en Lc4,
Pbl en Pd?, pi a2, b2, c2, e5, f2, g2 en
h2.
g6 en h7.
Steinits dwong aldus in vier zetten
mat af: 1. Dh4xe7t, Kd8xe7; 2. Lel—
g5t, Tf8f6; 3. e5xf6f en nu is het
hoog tijd om op te geven want de drie
overgebleven mogelijkheden leiden
alle drie tot mat: 3Ke7xd6; 4.
Lg5f4 mat 3. Ke7—d8; 4. f6—
f7 mat 3. Ke7—f8; 4. Lg5—h6
mat Het witte paard dat de hele
zwarta damevleugel blokkeert, maakt
deze dwangcombinatie met haar drie
spectaculaire matbeelden mogelijk.
Bridge
Het juiste bod in het biedprobleem
dat u werd voorgelegd, is: 4 klave
ren. Uit het feit dat uw partner 2
ruiten bood mag worden afgeleid, dat
Zuid over een behoorlijk spel beschikt
en geen vierkaart schoppen heeft an
ders had hij deze wel eerst geboden
en later eventueel ruiten.
Daar u als Noord een sterke kla-
verkaart heeft en overwaarde, is het
bieden van 4 klaveren thans een ge
zonde onderneming. Met enige troef-
steun zal de partner nu de manche
ttitbieden.
In de praktijk antwoordde Zuid in
derdaad met 5 klaveren, een contract
dat gemakkelijk gemaakt werd.
Ziehier de volledige kaartverdeling:
H B 10 7
<?AJ
O 6
A B 10 7 6 3
A 6
9 V B 9 7 6 2j
0 B 10 4 3
H
V 5
10 8 4
O A H 9 8 5
982
Oost kwam uit met hartenheer, wel
ke Noord met het aas nam. Hierna
incasseerde Noord ruitenaas, gooide
op ruitenheer zijn laatste harten af en
speelde troef. Noord verloor hierna
slechts één slag in klaveren plus
schoppenaas en maakte het spel!
JACK DIAMOND.
Horizontaal: 1. betuiging van er
kentelijkheid; 4. militair commando;
7. rivier in Italië; 8. spijker; 10. rund;
12. voorvoegsel; 14. voorwerp om te
snijden; 15. voorzetsel; 16. voegwoord
(Fr.); 18. per expresse (afk.)19. ver
stand (Gr.); 22. gem. in Overijssel; 24.
verzameling van levende wilde bees
ten; 25. mijmeren; 26. verwilderde
hond in Australië; 28. voegwoord; 30.
en omstreken (afk.); 31. kippenloop;
33. speelgoed; 35. muzieknoot; 37.
water in Friesland; 38. voegwoord;
40. soort onderwijs (afk.); 41. war
hoofd; 42. vreemde munt.
Verticaal: 1. rivier in Rusland: 2.
onbekende; 3. heeft een haan; 4. blau
we boerenkiel; 5. telwoord; 6. geslo
ten; 7. Europeaan; 9. gesneden steen;
11. Zeeuwse hoeve; 13. gem. in Lim
burg; 15. harige Spaanse schapen; 17.
laten zien; 18. zeer kleine opening; 20.
familielid; 21. zijtak Weichsel; 22.
slaapt men op; 23. zelfkant; 25. tij
ding; 27. stad in Noorwegen; 29. de
geboden som; 32. plechtige gelofte; 33.
stap; 34. brij; 36. als 20 vert.; 38. voor
zetsel; 39. scheikundig element (afk.).
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. Havel, 4. do, 5. eb,
7. pipa, 9. olie, 11. wee, 12. lap, 14.
enk, 16. ra, 18. Dr. 19. fr, 20. rij, 21.
ba, 22. om, 23. Aa, 25. mg, 27. log, 29.
olm, 31. eer. 33. mees. 35. Iser, 37. Ne,
39. al, 40. kater.
Verticaal: 1. hop, 2. Vr, 3. lel, 4. dier,
6. bier, 7. p.e., 8. al, 9. op, 10. en, 11.
wafel, 13. af, 15. kamer, 17. ara, 18.
dam, 23. 'Agen, 24. el, 26. geel, 28. om,
29. os, 30. mi, 32. er, 34. eek, 36. sar,
38. Ot
ÜERT BRECHTS „Kaukasische Krijt-
*-* kring" is thans als de Nederlandse
Toneelmanifestatie van het Holland Fes
tival naar het Westen gekomen. Gister
avond In de Koninklijke Schouwburg In
Den Haag (23 juni komt men daar
terug) en de volgende week dinsdag
avond 27 juni In Rotterdam. In ons zon
dagsblad van 10 juni Is de heer J. H.
Schouten ln een gedetailleerde beschou
wing nader Ingegaan op de betekenis
Brechts toneelwerk en ln het bij
zonder op de Inhoud, de achtergronden
de bedoelingen van „De Kaukasische
Krijtkring". Aan deze waardevolle bij
drage ls geen woord toe te voegen, zodat
e uitsluitend kan bezighouden met
de Indruk, die dit stuk op mc maakte
t dan speciaal In deze opvoering.
In dit stuk komt Brechts methode van
het „epische theater" het best tot uit
drukking. Naar men weet verweet hij
het tot zijn tijd traditionele theater, het
g. „dramatische theater", teveel beslag
te leggen op de toeschouwer, hem tezeer
te binden en te dwingen tot dezelfde
als in het dramatische toneelstuk
gegeven.
Zijn episch theater daarentegen, wil
juist door het telkens verbreken van de
illusie de kritische zin bij de toeschou-
opwekken. Hij drukte het eens zo
uit: „De toeschouwer van het dramati
sche theater zegt: ik ween met de wenen-
en laah met de lachenden. De toe-
sdhouwer van het epische theater zegt:
Ik laah over de wenenden en ik ween
over de lachenden".
Aan deze uitspraak kan een zeker
apodictisch dogmatisme niet ontzegd
worden. Het is beter zowel tegenover het
dramatische als tegenover het epische
theater vrijblijvend te staan en het we
nen of lachen, (of welke andere reactie
dan ook) in eigen hand te houden. Het
enige wezenlijke is of er werkelijk een
genie aan het woord is. En dat is in het
geval Brecht zeker zo.
T'OCH en bij de huidige Breahtmode
J zal dit sommigen als een soort
heiligschennis in de oren klinken: er
zijn momenten dat het stuk onnoemelijk
Vooral in het eerste gedeelte (waarin
Brecht zich trouwhartig aan het ballade-
karakter van „De Krijtkring" houdt),
staat menigeen het geeuwen nader dan
het lachen of wenen. Dit met name en
vooral in de passages, waarin de vertel
ler (die de Verfremdungseffékte in het
leven moet roepen) aan het woord u.
Vanmorgen heeft prins Bernhard
in het gebouw van de Nederlandsche
Handels Maatschappij in Amsterdam
voor de elfde maal de zilveren anjers
uitgereikt van het Prins-Bernhard-
fonds, waarvan de Prins regent is.
De onderscheiding werd uitgereikt
aan mevrouw Henriquez, aan de heer
Edward Rene Wessels, aan prof. mr.
A. Anema en aan de heer Van
Beveren.
Ter inleiding van de plechtigheid hield
de Prins een toespraak, waarin hij het
een troostrijke ervaring noemde, dat er
steeds weer andere figuren naar voren
komen die op cultureel terrein heel bij
zonder werk doen
Van het grootste belang is de beïnvloe
ding van zeer velen door die enkelingen.
,J1et naar voren halen van de enkelingen,
(Vervolg van pagina 1)
In de kring van de Christelijke cen
trale van overheids- en onderwijzend
personeel (CCOOP) bleek men gister
avond zeer voldaan over het bereikte
resultaat, dat overigens moeizaam is be
vochten. De uiteindelijke voorstellen van
regeringszijde voorzagen namelijk niet in
een redelijke bekorting van de schalen
en er waren ook geen A-rangen inge
voegd, zoals de centrales dat graag wil
den. Op aandrang van de centrales wer
den deze wensen echter op het allerlaat
ste moment, gisteren dus, ingewilligd.
Gesproken is er ln het overleg van
gisteren uiteraard ook uitvoerig over de
ingangsdatum. Ondanks het feit dat over
dit laatste dan nog geen uitsluitsel is
verkregen, betoonden de heren L. v. d.
Weide en W. Wieringa, hoofdbestuurders
van de NCBO, zich echter zeer content
met deze broodnodige positieverbetering
voor het verplegend personeel.
Bruynzeel wenst Hilles
personeel over te nemen
De Bruynzeelfabrieken hebben het ge
hele in Zaandam werkende fabrieks- en
kantoorpersoneel van de N.V. Hille na
overleg met de directie aangeboden als
één man bij haar in dienst te treden, zij
zullen zonder wachttijd in het premie-
vrije pensioenfonds komen. Zeer gespe
cialiseerde krachten kunnen desgewenst
rekenen op hulp van het gewestelijk
beidsbureau voor plaatsing bij in as
merking komende bedrijven. Men zal
als een redelijk aantal hiervan gebruikt
maakt hen groepsgewijze plaatsen ei
het leidinggevend personeel op nemen
Belgische lening geslaagd
De 4%% 20-jarige obligatielening vai
75 miljoen van het Koninkrijk Belgii.
a pari is dusdanig overtekend, dat de
toewijzing zeer gering zal zijn.
die grbte culturele activiteit ontplooien,
is het doel en de betekenis van de zil
veren anjer. Na zijn toespraak ging Prins
Bernhard over tot het uitreiken van de
onderscheidingen.
Mevrouw Henriquez, wonende te Cu
racao, kreeg de onderscheiding voor de
vertaling van toneelliteratuur in het
papiaments en de bevordering van de op
voering van deze stukken.
De heer Edward Rene Wessels werd
onderscheiden voor zijn werk in het be
lang van een ruime culturele ontplooiing
der Surinaams samenleving.
GROTE LIEFDE
De zilveren anjes werd aan prof mr
A. Anema verleend voor diens verdienste
lijke werk van manen en wekken, van
het stimuleren en het wijzen op de on
ontkoombare verantwoordelijkheid voor
de cultuur, het vooral in crisisperioden
bewust maken van in de eerste plaats
het volksdeel, waarin hij zich geworteld
weet, van „tijd en roeping", van ..bezin
ning en bezieling" bij „nieuwe taken in
Tenslotte ontving de heer P. van Beve
ren de zilveren anjer voor „zijn grote
liefde gedragen en door noeste vlijt
danks een geringe vooropleiding
worven zeer omvangrijke kennis van
stad en zijn landstreek, Zierikzee
Schouwen-Duiveland.
Ter gelegenheid van het afscheid
prof. Wiarda als voorzitter van
Prins Bernhard-fonds en de aanbieding
van een verjaarsgeschenk aan Prins
Bernhard heeft de Prins een toespraak
gehouden, waarin hij voor het cadeau,
een boekwerk met een selectie van door
de Prins gehouden redevoeringen, dankte.
..Een beetje verlegen was ik aanvanke
lijk, omdat ik dezer dagen bij het jubi
leum van de AKU heb gezegd, dat het
luisteren naar speeches voor mij geen
bijzonder groot genoegen was. en als ik
dan besef ik pas goed
Vooral de muziek van Paul Deasau, waar
Brecht zo op gesteld was, maakt dat niet
beter. Het kan aan mijn uitgesproken
onmuzikaldteit liggen, maar ik vind deze
muziek zonder meer, affreus. Ton Lutx
heeft zich als zingende verteller uitne
mend van zijn moeilijke taak gekweten,
mij had hij het zingen beter
achterwege kunnen laten. Deze acteur
ls namelijk één van de beste zeggers die
toneel rijk is. Cor Lemaire heeft
natuurlijk met zijn groep de Dcssau-
muziek uitstekend gespeeld. Het leidde
er slechts toe, dat de onmuzikale afkeer
versterkt werd.
rtlT alles neemt evenwel niet weg, dat
Brecht een groot toneelschrijver ls,
wie men het predicaat geniaal niet
onthouden mag. Hij heeft en vooral ln
de laatste drie delen voor enkele stuk
ken geniaal (dramatisch!) toneel gezorgd,
volkomen meegesleept werd
ln de illusie van de desillusie.
In de volledig ontluisterende decor*
ïn Johan Greter en de dito kostuums
in dezelfde en Ruth Hellmer kwam
de geest van het stuk volledig tot uiting,
zodat de regie van Richard Flink zich
geheel thuis kon voelen. Deze regie
bracht alle verborgen elementen tot zijn
recht. Uiteraard voorop de desillusione-
rende, die overal voor het grijpen liggen,
maar ook de verborgen verleiders van
Brechts zwart-wlt romantiek kwamen
uit hun schuilplaatsen te voorschijn,
want Brecht is een onverbeterlijke ra-
manticus. die dweperig gelooft in zijn
strak volgehouden Umwertung aller
Werte.
Als hij alles en iedereen aan de kaak
heeft gesteld houdt hij een liefelijk ge
korte gouden tijd van
haast gerechtigheid", waarin een
nieuwe moraal een kortstondig nieuw
Paradijs schept:
„Prent in uui geheugen deze wijsheia
der Ouden.
Dat alles wat is van hen z\j die het
hun hart schenken.
Dat dus de kinderen zijn van at
moederlijken, opdat zij gedijen
Dat de wagen zij van de goede men
ner, opdat goed gemend irordt
En het dal van de bevloeiers opdat
het vrucht draagt".
Met welke woorden Gerrit Kouwenaar
deze pastorale apotheose van Brechts
stuk meesterlijk vertaalde.
Y7"AN de vele tientallen rollen mogen
met onderscheiding genoemd wor
den: de Grusche van Lia Dorana (een
Theo d'Or waardig); de Azdak van Bob
de Lange; de Simon van Frans van der
Lingen: de gravin van Anny de Lange
en de dikke vorst van Jan Teulings om
dezen slechts met name te noemen On
nodig te zeggen, dat er bij de kleinere
rollen juweeltjes van acteerkunst te be
wonderen vielen.
Het was een in alle opzichten gran
dioze opvoering van een op menig punt
geniaal stuk, want dat blijft het tegen
wil en dank.
Ev. Grolle
Z.W.O.-subsidie voor de
dichtwerken van Grotius
De Ned. Organisatie voor Zuiver We
tenschappelijk Ondërzoek heeft een sub.
sidie verleend voor de uitgave van de
complete dichtwerken van Hugo Grotius.
Deze uitgave van de Stichting voor de
uitgave van Grotius' werken wordt ver
zorgd door prof. dr. G. Kuiper van de
V.U. te Amsterdam, dr. J. M. Hoek. rec
tor van het 'Erasmiaans Gymnasium te
Rotterdam, de historius drs J. E. Rijns-
dorp (zoon van de literator C. Rijnsdorp»,
de classicus drs. P. Kohnhorst en dr. L.
Ph. Rank te Utrecht.
Indertijd is de uitgave van Grotius'
dit boek
hoe velen ik in die jaren heb doen 1 brieven verzorgd door dr. B. Meuk
lijden", aldus de Prins. I broek te Voorburg.
HET Holland, Festivalconcert, dat verbazingwekkend hoog peil staan dank
aine,avn-nA de Kurzaal u-erd:'" JfSKTC:
vermogen b(j het studeren, dat altbd ln
gisteravond
gegeven, is van groot belang ge-1
weest. Het was helemaal niet sensa
tioneel of spectaculair, maar het was
een volksconcert in de ware zin van
het woord. Want hier werd de band
gelegd tussen het Holland Festival
met zijn wereldvermaarde solisten,
de eigen volkscultuur, de muzi
kale zelfwerkzaamheid van de „ge-
Harmonie- en fanfarekorpsen speelden
in de Kurzaal, amateur-blaasorkesten dus.
Ze waren door de Commissie van Samen
werking zorgvuldig uit de vier landelijke
organisaties gekozen, en zo vertegen
woordigde de Fanfare „Ny Libben" uit
Koudum de Ned. Unie van Muziekver
enigingen. de Fanfare „Onderling Ge
noegen" uit Krommenie de Ned Fede
ratie van Harmonie en Fanfaregezel-
schanpen. de Chr. Harmonie „Excelsior"
uit De Lier de Ned. Federatie van Chris-
telijke Muziekbonden en de Harmonie
..Concordia" uit Loon op Zand de R K.
Federatie ven Diocesane Muziekbonden.
Men moet aan dit volksmusicercn niet
met een licht schouderophalen voorbU.
gaan. Zo'n amateurorkest kan op eer
Koningin Juliana heeft gistermiddag
een bezoek gebracht aan het Neder
lands kankerinstituut, dat gevestigd is
in het Antoni van Leeuwenhoek-huis te
Amsterdam. De vorstin, die werd ont
vangen door burgemeester mr. G. van
Hall en de voorzitter der vereniging
Het Nederlands Kankerinstituut, prof.
dr. L. B. W. Jongkees, begaf zich eerst
naar de colegezaal, waar prof. dr. O.
F. E. Muhlbock, bijzonder hoogleraar
in de experimentele oncologie aan de
universiteit van Amsterdam, een alge
mene inleiding gaf over de doelstelling
van en het werk in het instituut.
Hij zei dat de ervaring van de laatste
tijd duidelijk heeft gemaakt dat het
nuttig is een kankerinstituut te bezitten
en schetste vervolgens de opbouw van
het instituut, dat bestaat uit een kliniek
en een laboratorium. De chirurgische
behandeling en de stralen-therapie zijn
de twee pilaren waarop de bestrijding
van de ziekte voorwaardelijk rust en in
vele gevallen, aldus de hoogleraar, zijn
deze behandelingen afdoende.
De ervaring heeft geleerd, dat de voor
uitgang op het gebied van kanker is ee-
koppeld aan de vooruitgang in andere
takken van de medische en biologische
wetenschappen. Nieuwe feiten en nieuwe
methodes op andere gebieden kunnen
van onschatbare waarde voor de kanker-
onderzoeker zijn. aldus prof. Muhlbock.
Hij besloot met: „Kankeronderzoek en
-bestrijding zijn rijk aan bittere teleur
stellingen. maar wij hebben allen het
volste vertrouwen, dat als wij nauw
samenwerken het raadsel dat kanker heet
tot oplossing kan worden gebracht"
De vorstin maakte daarna een rond
gang door de verschillende afdelingen,
waarbij zij ook een bezoek bracht aan
de patiënten.
Op de afdeling radiologie hield de
chirurg dr. E. A. van Slooten een i
ding waarin hij de moeilijkheden b
bestrijding van kanker schetste.
DEMONSTRATIE
De rondgang werd besloten met
bezoek aan de afdeling waar het kost
bare tele-kobaltapparaat staat opgesteld
(het grootste ter wereld), dat op 13 juni
jl door het bestuur van het Koningin
Wilhelmina fonds voor de kankerbestrij
ding aan het instituut werd overgedra^
Hiermede kan met ongeëvenaarde
nauwkeurigheid de stralenbundel u
cilinder met radio- actief kobalt vanuil
verschillende standen op het centrum
van het te bestralen gezwel worden ge
richt. Doordat het apparaat, dat op
grote ring is gemonteerd, kan dra
wordt bereikt dat de omliggende gezonde
weefsels telkens slechts even bestraald
worden en zo min mogelijk beschadigd.
Met behulp van een röntgenapparaat,
waarvan het doorlichtingscherm is ge
koppeld aan de televisiecamera, kan
voortdurend worden gecontroleerd of
het gezwel in het centrum van de
lenbundel ligt. Via een tweede t.v.-ca
kan de patiënt zelf constant geobserveerd
35
e was al té zeeT overstuur en ik dacht ook
je moeder. Ik zag het nut er niet van in, jullie
beiden over kanker te spreken. Dat woord ver
schrikt de mensen dodelijkzelfs de dokters."
ïam de plaat uit de omlijsting en zette er een
andere in. „Dit is een foto van een andere patiënt.
Zeg mij nu ook eens, wat je hierop zaet." Het was
1 gemakkelijk geval; een steen in de ureter.
.Waarschijnlijk te opereren, maar kan ook van
zelf verdwijnen."
„Dat gebeurt inderdaad," grinnikte Deever. „Er
zijn heel wat mensen die om een operatie schreeu-
en iemand die aan een niersteenkoliek lijdt
laat zich niet gemakkelijk overtuigen, dat in dat
stadium een operatie meer kwaad dan goed zou
kunnen doen."
Vervolgens liet Deever Adam allerlei chemische
proeven nemen. Regan deed ze met gemak en on
derscheidde nauwkeurig de oneindig kleine orga
smen die het menselijk gestel zo ellendig kun-
ïn schaden.
In de spreekkamer teruggekeerd, zeeg Deever in
zijn leren leunstoel neer en deed zijn schoenen
uit. „Je hoeft me over mijn opgezwollen enkels
niets te vertellen, ik weet preoies waaraan ik me te
houden heb wat dat betreft. Wat ik nu van je ho
ren wil. Regaal, is, of het je interesseert voor mij
te werken".
„Ik zou het graag willen, professor", zei Adam
zo onverschillig mogelijk om zijn blijdschap niet
te laten merken. „De vraag is, of ik competent ben
Ik moet immers nog die licentie hebben".
..Dat maak ik in orde. Ik zal de commissieleden
opbellen, en krijg wel gedaan dat ze jou aam mij
overlaten. Ik vermoed, dat je er toch wel van
overtuigd bent de proef te kunnen doorstaan? Heb
je wat maag en hart betreft nog ervaring opge-
„Ja, professor, ik heb zeven weken onder dokter
Peters gewerkt en deed drie maanden interne ge
neeskunde, heel wat operaties", zei Adam.
„Ik kan je niet veel betalen', zei Deever, „ten-
en die in hem scheen te geloven. Hij mocht het
werk doen dat hij graag deed en het was nog een
betaalde baan bovendien!
Diezelfde avond schreef hy nog aan Ellen. „Ik
kom waarschijnlijk spoediger bij je terug dan ik
zou hebben durven hopen', schreef hij haar,
geet mij intussen niet".
13
door
Helen Topping Miller
minste niet direct. Met jouw hulp kan ik iets van
deze praktijk maken; tot nu toe heb ik heel wat
privé-patiënten moeten laten schieten, vanwege
mijn lessen. Ik vind die belangrijk en zou niet
graag mijn lesrooster niet kunnen afwerken. Wat
heb je zoal aan instrumenten?"
„Een stethoscoop, dat is alles", lachte Adam.
De oude heer sloeg zich op de dijen van het
lachen. „Wacht eens. daar valt me iets in. Herin
ner je je de oude dokter Phillip, die les gaf in
anatomie? Hij stierf dit voorjaar'. En hij legde
Adam uit, dat de weduwe nog heel wat instrumen
ten zou hebben liggen en dat ze zeker blij zou zijn
dat een van de studenten van haar overleden man
ze kom gebruiken.
„We zullen haar vanavond een bezoek brengen",
besloot hij.
Het leek alles een onwaarschijnlijke droom met
een nog onwaarschijnlijker einde: als je wakker
wordt, vind je alles precies zoals je het droomde.
De vorige avond had zijn toekomst hem nog vaag
toegeschenen, toen had hij alleen maar idealen
gehad en de hoop ze te verwezenlijken. Vandaag
echter had hij een baam! En wat voor een! Hij
werd de assistent van een mam die hij bewonderde
De weduwe van dokter Phillip was een tenger
vrouwtje met. grijs krullend haar en fijngevorm-
de, nerveuze handen; zij had een zachte maar
aangename stem.
„Zeker een van onze jongens, John?" ze:
toen Deever Adam aan haar voorstelde. „U was
van het jaar '26? Dan moet u hier in staan, mijn
heer Regan." Zij strekte de hand uit naar een
boekenplank waarop in zwart leer gebonden al
bums lagen.
„U zult mijn foto niét in het jaarboek vinden,
mevrouw; ik kom geen fotograaf betalen. Maar
mijn naam staat er natuurlijk wel
„En nu gaat u John assisteren?" .,Ja, John,
het werd tijd dat je je door iemand helpen liet",
zei ze, zich. zonder Adams antwoord af te wachten,
tot Deever wendend. ..Gelukkig dat je dat einde
lijk hebt ingezien. Jullie mannen bent allemaal
hetzelfde. Jullie kunt de gedachte niet verdragen
dat je oud wordt en dat je lichaamskrachten en
geestvermogens langzaam maar zeker afnemen
John, je weet waar Stephens instrumenten liggen;
ikzelf kan nog altijd de aanblik van die dingen
niet verdragen. Ze herinneren me tézeer aan de
tijd waarin we jong waren, hij en ik. De zwarte tas
waarin hij die dingen tot het laatste toe heeft
opgeborgen, herinnert me al genoeg
gentje met het oude witte paard ervoor, waarin
Stephen in die tijd zijn patiënten afreed. Hij hield
dan die tas tussen zijn voeten. Dikwijls viel hij
zijn karretje in slaap, maar het paard wist de weg
alleen wel. Gaan jullie nu maar samen kijken en
u kunt ervan nemen wat u nodig hebt, dokter Ver. Staten
Regan.' derde plaats
dagtaak,
net geschieden.
Wij vergaten gisteravond soms. dat wU
me: amateurs te maken hadden, 7.0 voor
treffelijk. zo virtuoos werd er gespeeld.
Maar hier komt nog iets bij: in deze mu
zikale zelfAverkzaamheid ligt de kern van
muziekcultuur. De leek komt in
regelrecht contact met de muzriek. zijn
zijtn geest raken gewend aan de
muziektaal, óók de moderne muziektaal,
begint de muziek te leven, nieuwe
n te krijgen. Daarom is het van uiter
mate grote waarde als de componist zich
intensiever met dit muziekiterrein gaat
bemoeien. Met veel zorg en moeite heeft
het „doonsnee"-programma gerei
nigd van de ergste uitwassen in bewer
kingen en slecht geschreven composities.
daarvoor iets in de plaats
kunnen geven. En er is nog steeds een
groot tekort aan oorspronkelijke werken
harmonie en fanfare. Waar blijven
de componisten? Rijk en gemeente geven
nog al eens een opdraoht aan een com
ponist om deze speciale muziek te schrll-
ee van deze opdrachtmuzieken
stonden in he<t programma maar de
componisten stellen zich te weinig op de
hoogte van de mogelijkheden van ama
teurorkesten en dan is hun muziek veel
te moeilijk ook voor de technische goed
ontwikkelde dillettant. Dit speciale ge
bied zit dus vol voetangels en klemmen,
maar deze kunnen in elk geval opge
ruimd worden.
Hoe de stand van zaken op het ogen
lik eruit zie<t. leerde ons dit concert van
harmonie- en fanfare. Bewerkingen wer
den niet gegeven, alleen oorsponkelijke
blaasmuziek voerden elk der vier orkes-
aaar deze was lang niet altijd
goed gehalte. Wij noemen dan
als muzikaal van weinig waarde de
..Esquisse Triomphale" van Gerard Boe-
dijn, de raipsodie „Het daghet in den
Oosten" van Fr. C. d'Haeyer alsook (hoe-
meer waarde) de Suite En-
fantine van Jos Hanniikein. terwijl wij
bijzonder geslaagd achten de „New Or
leans" Ouverture van Meindert Boe kei
en de Partita van Kees van Baaren. Ook
de 2e Suite van Holst bevat een uitste
kend materiaal, even plezierig om in te
studeren als om te beluisteren.
Hoe werd er nu gespeeld door deze
vier orkesten. Zij hebben voor een uit
muntende presentatie gezorgd. Het ene
orkest klonk wait mooier dan het ander.
;en virtuozer peil bereikit, maar alle
toonden, hoe ver amateurs onder
dskundige leiding kunnen reiken. De
Friese Fanfare onder Pidbe Bakker maak
te met de „New Orleans" ouverture van
Meindert Boekei een voortreffelijke beurt.
De Fanfare uit Krommenie speelde onder
de 82-jarige Gerrit Schaar, een van de
bekendste persoonlijkheden uit deze fan-
harmonie-wereld. en men hoor-
goede, zuivere klank, een hoog
ontwikkelde speeltechniek, die in Mein
dert Boekels „Suite Classique" het best
rendeerde. De Ohr. Harmonie „Excelsior"
uit de Lier weerde zich even kranig onder
rijn dirigent N. Houpperman en ook. hier
moest men de grote speelvaardigihetd be
wonderen in de uitstekende weergave
Hoist's Tweede Suite en Hanmiken's
„SuLte Enfainitine", die warempel niet ge
makkelijk Ls. Maar de Harmonie Concor-
dia onder Sef Pijpers (eerste hoornist
het Brabants Orkest) overtrof allen:
de opvallend welluidende en doorzichtige
klank, de soepele virtuoze musieeertranlt.
deden de moeilijkheden in Kees van
Baaren's Partita verdwijnen als sneeuw
voor de zon. Men vergat soms met ama
teurs te maken te hebben, zo goed werd
er gespeeld. Kees van Baaren. die in de
zaal zat, zal best tevreden gewees: zijn!
Aan alle vier blaasorkesten werd een
herinneringsvaantje uitgereikt, en de op-
„De Kaukasische Krijtkring:
v.l.n.r. Lia Dorana (Grusche),
Bob de Lange (rechter Azdak),
Marja Ypenburg (het kindje) en
Bernard Droog (openbare aan
klager Schauwa).
Opzet bij brand
in hotel
Gisteren is brand ontstaan in een ho
tel aan de Bloemerstraat in Nijmegen.
Het vuur woedde in een portaal tussen
twee slaapkamers. De brandweer slaag
de er binnen zeer korte tijd in de brand
te blussen.
Naar aanleiding van de resultaten
van het onderzoek naar de oorzaak van
deze brand rees bij de politie verdenking
tegen de 53-jarige hotelhouder en deze
ls in arrest gesteld. Op de vraag of hier
opzet is dan wel schuld ten laste kan
worden gelegd, kon (ie politie nog geen
uitsluitsel geven.
vallend goed bezette zaal zorgde steeds
voor een stevig applaus. Het concert voor
blaasmuziek begint populair te worden!
Dra. H. E. Kokee-van den Berge
Japan over de zes
miljoen kijkers
De Japanse televisie groeit en groei!
en het kijkersaantal breidt zich gestadig
uit. Het is nu over de 6 miljoen geraakt
en daarmee is Japan de Sowjetunie
voorbijgestreefd en heeft zich nu, na de
Brittannië, op de
ldranglijst van
(Wordt vervolgd.) televisielanden genesteld.
ETHERGOLVEN
vanavond
0 Na het NTS-journaal en het ween
bericht opent de KRO om 820 uur het
televisieprogramma met de actualitei
ten rubriek. Om 8.30 uur volgt dan een
programma rondom het moderne He
breeuwse lied en daarna wordt een
film over Jeruzalem vertoond. Kwart
over 9 komt het amusementsprogram
ma met Max Bygraves op het scherm,
om 9.40 begint de epiloog en de uitzen
ding wordt dan besloten met de 13e
Nederlandse taalles.
vanavond
0 Het muziekprogramma van de
NCRV begint om 7.50 uur met opnamen
van het harmonie- en fanfareconcert,
gegeven ter gelegenheid van het Hol
land Festival. U hoort korpsen uit De
Lier en Koudum. Om 8.20 begint een
concert door het Radio Filharmonisch
orkest en de violist Dick de Reus, met
werken van Saint-Sacns en Bartók.
Aansluitend zingt de Bussumse koor
vereniging populaire liederen en om
9.45 uur hoort u Joodse geestelijke lie
deren. Om 10 uur voortzetting van de
wedstrijd „Tot ziens in Jeruzalem".
01 Na drie kwartier Kalman-melo
dieën, uitgevoerd door het Promenade-
orkest, het Radiokoor en solisten, zendt
de VARA om 8.45 uur het hoorspel
„Dubbelgangers" van Michael Brett uit.
Om 9.35 is er een gesproken portret van
Willy Brandt, burgemeester van Berlijn
en daarna treden de Ramblers op.
Programma voor morgen
DONDERDAG 22 JUNI 1961
Hilversum I, 402 m. 746 kc/«. KRO: 7 00
Nws 7.1 S Gram 7.45 Morgengebed en over
weging 8 00 Nws 8 18 Gram 8 50 V d
vrouw 9.34 Waterst 9 40 Schoolradio- NCRV:
10 00 Gram 10.15 Morgendienst 10 45 Gram
KRO: 11.00 V d zieken 1.45 De zingende
M'iddagiklok-noodJklok 1.2 04
van het land 12.35 Land-
12.38 Gram 12.30 Act 13 00
•Ijzer 13 20 Lichte muz
Nws 13.15 Z<
13.35 Gram NCRV: 14 00 Eci
van verdienste, toneelspel i.herh) 15 50
Gram 16 00 Bijbelovcrdcnking 16 20 Liede
ren 16 45 Grom 17.00 V d jeugd 17 30 Gram
17,40 Beurebcr 17*5 Gevar muz.
18 15 Sporirubr 18 30 Gram 1850 Sociaal
perspectief, lezing 19 00 Nws en weerber
1910 Koorzang 19.30 Radiokrani 19.50 Pol
lezing 20 00 Wedetr progr 21-20 Gram
Vg muz 22 00 Orgelrecttal 22 30
23.55—3400 Nws
Hilversum U. 2'
7 00 Nws 7 10 Gym 7.20 Gram.' VPRO:
7 50 Dagopening AVRO: 8 00 Nws 8.15
dram 9 00 Gym v d vrouw 9 10 De Groen,
teman 9 15 Gram 9 40 Morgenwijding 10.00
Gram 10 50 V d kleuters 11 00 Kookpraaije
,15 Duit en piano II 35 Gram 12.00 Trom-
Zang en plano 13.00 Nws 13-15 Meded én
gram 13 25 Beursber 13 30 Gram 14 00
Ra dl ophllha rm ork 14 40 V d vrouw 15 00
Pianorecital 15.30 Lichte muz 16 00 Gevar
progr 17 00 V d jeugd 17 30 Gram.
18.00 Nwa 17.15 Lichte muz 18.45 Gespro
ken brief 18.50 Gevar progr 19.35 Lichte
muz 19-50 Sportpraatjc 20.00 Nws 30.05 Ka.
merork en solist 31.15 Belastingaftrek voor
hoorspel 21.55 Liedjes 22.25
34.00 Nw
Tclcvlsleprogr. NTS: 20.00 Journ. AVRO.
20 20 Ari 2n ui Dncumcntnlre film 21.00—
22.20 Tovarltsj. bliJspeL
