Jlicuiuc geihsctfe (ütmrmtl
Commentaar
Treinramp (23 doden)
treft Frankrijk
Strategie van De Ruyter mislukt
NIEUWS in één oogopslag
Minister Luns
voor vakantie
naai' Alpen
„In september aanval op
N ieuw-Guinea"
De Gaulle staat voor
een ernstige crisis
(rita)
bamolwesr
vandaag!
MAANDAG 19 JUM 1961
BUREAUS: Steenstraat 37
ADVERTENTIES: f 0,20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Tweeënveertigste jaargang no. 12202
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
„Stantvaslich is fbebltvea
mgn bert in tegijeospatt"
Frankrijk had in 1943
geen rechten meer
Zie pagina 5
Bij de ontsporing van de sneltrein van Straatsburg naar Parijs
bij Vitry-Frangois zijn gistermiddag 23 personen om het leven
gekomen en bijna 200 gewond. De oorzaak is onbekend. Wel is
geconstateerd, dat het ballastbed van de spoorlijn was gaan
zakken.
Naar aanleiding van een bericht in een Brits blad is van In
donesische zijde in Rome categorisch ontkend, dat Moskou en
Peking Indonesië hebben aangemoedigd zich reeds in Septem
ber van Nieuw-Guinea meester te maken.
President De Gaulle heeft gendarmerie naar Bretagne gezonden
om een eind te maken aan de „opstand' van de ontevreden
boeren. Deze is hu ook naar Normandië overgeslagen. Veronder
steld wordt dat rechtse extremisten een rol achter de schermen
spelen.
De capsule van de Ontdekker 25, die vrijdag is gelanceerd, ls
vanaf de grond boven Alaska losgemaakt van de satelliet en
ten noorden van Hawaii door drie kikvorsmannen uit zee op
gevist.
De Nederlandse journalist Rodermond is in Leopoldstad vrijge
laten na een vrijheidsberoving van vijf dagen. Tijdens de uren
lange ondervragingen is hij mishandeld.
In West-Duitsland is zaterdag voor de achtste maal de „dag der
eenheid" herdacht, ter herinnering aan de opstand van de Oost
duitsers tegen Ulbricht en de Sowjets op 17 juni 1953.
In het bedrijfsleven leeft de klacht dat de rijksoverheid op min
der juiste wijze jonge arbeidskrachten tracht aan te werven,
vooral onder de geslaagden voor het Mulo-examen. Speciaal
worden PTT en belastingdienst genoemd, waar meer zou wor
den betaald dan in het vrije bedrijf.
GELRE'S hoofdstad be
gint langzaam maar
zeker naam te krijgen als
bijzondere attractieve va
kantieplaats en dat is een
pluim op de hoed van de
organisatoren der zomer
feesten.
Want men mag dan wel
eens Magen dat er in bepaal
de sectoren te weinig con
currentie ds, het geLdit heel
beslist niet voor deze va-
'kantiezomerf estij nen. Ieder
stad en ieder dorp immers
dat enige faam heeft ver
warven als trekpleister voor
vakantiegangers (of dat als
nog een dergelijke faam
(loopt op te bouwen) beijvert
zich zijn gasten ook op re
gendagen <en dat komt in
Nederland wel eens voor)
aangenaam bezig te houden.
„Gelre's hélden" dan heb
ben dit jaar kosten noch
moeite gespaard om de be
zienswaardige bouwwerken
Ier wereld opgesteld te krij
gen op hun pleinen en bin
nen hun pairken. De beroem
de eigen toren van de Euse-
biuskerk kan men er be
wonderen maar dan van
buizen gemaakt en ook de
scheve toren van Pisa, het
wonderbaarlijke Italiaanse
'bouwwerk dat jaarlijks vele
tienduizenden bezoekers
pleegt te trékken. En ttiet is
allemaal zo vernuftig en na
tuurgetrouw dart men (bijna)
een vakantie in Arnhem zou
gaan prefereren boven de
Italiaanse zon. Als u dus nog
geen vakantieplannen ge
maakt hébrt, wees dan dank
baar voor deze (gratis) tip.
Trouwens, over een gratis
tip gesproken ook op de
regenachtige vakantiedagen
kunt u veel plezier beleven
met de duizend-en-een gratis
tips die „Tiip-Parade" u ver
schaft. Tip-Parade is het
boek dat u niets kost (dat
wist u natuurlijk al) en dat
toch van zo grote waarde
kan zijn bij het opknappen
van „dat karweitje'" dat u
allang geleden wel even
zoudt doen, maar waar u op
die regendag pas echt aan
toekomt. U had het steeds
uitgesteld, eigenlijk omdat
u niet precies wist hoe u het
moest doen dank zij Tip-
Parade kunt u het nu in-
De conclusi e moet .dus zyn;
niemand met vakantie voor
dat hij (of zij) een nieuwe
abonnee op ons blad heeft
aangebracht en aldus in het
bezit is gekomen van het
onmisbare boek Tip-Parade.
Vul eerst die bon in en ga
dan pas naar Arnhems zo
menfeesten of waar u heen
wilt.
Betaling geschiedt per week
maand/kwartaal/per giro.
(Doorbalen wat niet van
toepassing ls).
(straal)
(woonplaats)
De minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, reeds grotendeels
opgeknapt van zijn ineenstorting enkele
dagen geleden tijdens een vergadering
van de Tweede Kamer, {s zaterdagmiddag
voor verder herstel van krachten per
vliegtuig van Schiphol naar Genève ver
trokken. Hij zag er goed uit en zëide het
plan te hebben in de Franse Alphen er
gens in Savoie twee, zo nodig drie weken
rust te houden.
r nog aan toe, dat
De minister voej
alles het gevolg
werktheid.
MET EEN VRESELIJK gekraak brak gistermiddag de sneltrein Straats
burgParijs in tweeën. Het gebeurde na het middaguur op ander
halve kilometer van het station van Vitry le Frangois, toen de trein met
een snelheid van 138 km per uur in een flauwe bocht ontspoorde. De loco
motief en vier wagens reden door, maar de volgende vier rijtuigen ont
spoorden, waardoor ook de andere wagons uit de rails liepen. Tien rijtuigen
tuimelden, nadat zij met groot geraas over de bielzen waren gehobbeld, een
voor een de spoordijk af in het ravijn. Een van de wagens kwam in het
water terecht, terwijl er bovendien even later nog een ander rijtuig boven
op schoof. De laatste wagon van de sneltrein bleef onverklaarbaar ge
noeg op de rails staan. Toen vanmiddag de balans werd opgemaakt,
bleken er al 23 doden te zijn geteld. Men vreest, dat er zich in de gezonken
wagon nog verschillende slachtoffers bevinden. Het aantal gewonden loopt
tegen de 200.
De ramp is een van de grootste, die de
Franse staatsspoorwegen in de naoorlogse
jaren is overkomen. Overlevenden ver
telden, hoe de trein plotseling begon te
schokken en te schudden, toen de rijtui
gen uit de rails liepen.
Het lawaai was oorverdovend. De pas
sagiers werden over elkaar heen gewor-
bèdolven onder de bagage, dli
zocht naar haar drie kinderen, die
later gelukkig veilig en wel de r
overleefd bleken te hebben.
Twee studenten uit Metz, die voor
vakantie naar Parijs onderweg waren,
vertelden: „Plotselig hoorden we hei
geluid van een geweldig gekraak. We
werden van rechts naar links geworpen
en de lichten gingen uit. We hadden
uit de rekken viel. Velen werden gewond i het idee, dat het rijtuig in de lucht ge-
door rondvliegend glas. Een Franse vrouw I worpen wérd, voordat het in hel moe
raswater stortte. Zo goed als we kon-
Sunday Telegraph voorspelt:
DE Sowjetunie heeft volgens het Londense blad Sunday Telegraph Indo
nesië hulp aangeboden ter vergemakkelijking van een verovering van
Nederlands-Nieuw-Guinea. Sukarno zou onlangs bij zijn bezoeken aan
Moskou en Peking zijn aangemoedigd om zich dit jaar nog van Nieuw-
Guinea meester te maken met eerlijke of oneerlijke middelen.
Het blad meldt dat Chroesjtsjef voor
dit doel onderzeeboten, straaljagers en
een of twee kruisers heeft aangebo
den. In diplomatieke kringen te Lon
den vreest men dat Moskou Sukarno
aanmoedigt dit plan reeds in septem
ber uit te voeren.
In Indonesische kringen is men ver
deeld over dit aanbod, omdat de kruisers
in ieder geval de eerste tijd niet zonder
Russische instructeurs zouden klimmen
varen. De mimister van verdediging Na-
sution neemt een zeer gematagde en voor
zichtige houdemg aan, maar Sukarno zou
bij het vooruitzicht van grotere militaire
macht in de oostelijke wateren Nasu-
tions advies wel eens in de wind kun
nen slaan, aldus het blad.
Naar aanleiding hiervan verklaart men
van bevoegde zijde in Den Haag dat er
geen wijziging is gekomenin het Neder,
landse standpunt na de verklaring vam
mimister mr. J. M. A. H. Luns in mei,
volgens welke Nederlands bondgenoten
niet onverschillig kunnen blijven, inge
val vam een aanval op Nieuw-Guinea.
De woordvoerder van Sukarno te Ro
me Mac. Maramius ontkende het bericht
uitdrukkelijk en noemde het volkomen
onjuist. Hij zeide dat er wapenen zijn
gekocht zowel in de Sowjetunie als i
Verenigde Staten, maar het was hem niert
duidelijk waarom deze in verband
Weer Venezolanen naar
Curatao gevlucht
Opnieuw zijn zaterdag twee politieke
vluchtelingen uit Venezuela op Curagao
aangekomen. De eerste Carlos Contreras
Castro was te Caracas ontvlucht, toen de
politie hem van een gevangenis naar een
ziekenhuis bracht voor behandeling van
een kogelwond in zijn arm. Hij kwam
met een ljjnvliegtuig aan en wil later
naar New York doorreizen. De tweede
was Andres Rodriguez Urbaneta, een oud
officier. Hij zeide dat hij gezocht werd
omdat hij had deelgenomen aan een over
val op een radiostation op 20 februari. Hi]
was over Nicaragua gevlucht. De zeven
Venezolanen, die 9 juni op het vliegveld
ODSohudding verwekten, bevinden zich
nog steeds in hechtenis en over hen ls
nog geen beslissing genomen.
(Advertentie)
den gébracht met Nieuw-Guinea. Op de
vraag of Indonesië dachv aam een onder
neming ragen Nieuw-Guinea, zeide hij:
„Dat hangt af van de Nederlanders, lie
daar een militaire macht opbouwen Als
zij daarmede voortgaan, betekent dit een
pistool op onze borsi, zouden de mensen
verwachten dat wij blijven zitten ais een
broedende eend?" Als de Nederlanders
zouden voortgaan, zou Indonesië ,ge-
ïgem worden zijn ergon versterkin
gen op te 'bouwen, zeide hij.
Sukarno brengt thans een privé-be-
zoek van vier dagen aam Italië met een
gevolg van 38 man: Hij zal besprekingen
»n en een beleefdheidsbezoek bren-
aan president GronchL
ten."
Het volledige personeel van de Ame
rikaanse vliegbasis in de nabijheid van
de plaats van de ramp heeft zich terstond
beschikbaar gesteld voor reddingswerk,
als bloeddonor en voor gewondenvervoer.
Toen gisteren de avond viel, waren zij
samen met tientallen Fransen nog druk
bezig de ravage van verbogen rails en
uieengeschoven wagons op te ruimen, m
de hoop nog overlevenden te kunnen be
vrijden.
Vannacht werden de reddingswerk
zaamheden bij het licht van schijnwer
pers voortgezet. De grote lichten gaven
de plaats van de ramp een onheilspel
lende aanblik.
Naar de oorzaak van de ramp wordt
nog gezocht. Uit het eerste onderzoek is
gebleken, dat het ballastbed in het moe
rassige gebied door nog onbekende rede
nen is gaan wegzakken.
Een beeld van de enorme ravage
die door de ontsporing van de
sneltrein tussen Straatsburg en
Parijs ontstemd. Een deel van de
trein bleef op de spoordijk han
gen. Van een der in het moeras
weggezonken rijtuigen bleef het
onderstel op de rails liggen. Er
zijn tientallen doden te be
treuren.
(Telefoto)
De prachtige uit 1797 daterende korenmolen aan de Rijsseweg in
Holten is zaterdagavond door een felle brand geheel verwoest. Een
korenschuur, een silo en een boerderij wist men te behouden. De foto
werd gemaakt kort voordat de brandende wieken met veel geraas
omlaag kwamen.
Bretonse hoeren in opstand
President De Gaulle, door zijn
ultra-rechtse tegenstanders belaagd
op het front van zijn Algerijnse be
leid en door de boze Bretonse boeren
op het economische front, staat op
het ogenblik voor beslissingen vol
gevaren. Indien hij op een van beide
terreinen concessies mocht doen. zou
dat zijn gezag verder kunnen onder
mijnen, omdat hij de indruk zou
wekken dat hij voor geweld en be
dreigingen terugtrekt. Negeert hij
evenwel de gerechtvaardigde eisen
de boeren, dan loopt hij de kans.
een plaatselijk conflict te zien uit
groeien tot een nationale crisis. Dit
laatste kan gebeuren, nu de presi
dent troepen naar Bretagne heeft ge
zonden.
Reeds nu begint de actie der boeren
over te slaan van Bretagne, waar ze is
begonnen, naar Normandië en andere
noordelijke departementen. Elk ogenblik
kan nu ook de ontevredenheid oplaaien
in midden-Frankrijk en in de Zuidfranse
wijngebieden. Boerenleiders hebben de
leden van hun bonden opgeroepen, in
negentien midden-Franse departementen
de wegen op 17 juni met tractoren en
karren te versperren.
De afgelopen twee weken heefft In
sommige Bretonse, stadjes een bijna re
volutionaire sfeer geheerst. Er zijn in
tochten van duizenden boeren op tractors
gehouden. De „tricolore" heeft uitdagend
op de geïmproviseerde baricaden gewap
perd, en er zijn keien geworpen naar pre
fectures en sous prefectures. Slechts wol
ken traangas, op de boeren losgelaten
door gehelmde leden van de ordepolitie,
zijn ten slotte bü machte gebleken, de
betogers naar hun haardsteden terug te
drijven.
De Bretons betonen zich echter zoals
van h cnikom worden verwacht onbuig
zaam. Dirt industrieel achtergebleven ge
west heeft Frankrijk altijd de matrozen
voor marine en vissersvloot geleverd
En de steenachtige bodem wordrt er be
werkt door stugge boeren.
Deze boeren zijn verontwaardigd over
het feit dat hun produkten tegen mini
mumprijzen van de hand gaan, hoewel
ze in Parijs en andere bevolkingscentra
onbetaalbaar en duur zijn. De winsten
vloeien in de zakken van tussenhande
laars. Ze eisen voorts dat de regering
meer geld beschikbaar stelt voor de
aanlkoop van hun aardappel-, peulvruch
ten-, melk-, pluimvee- en vleesover
schotten.
De regering heeft zaterdag voor het
eerst officieel gereageerd op deze «sen.
Er is een kabinetsvergadering gehouden
onder voorzitterschap van de veel ge
klaagde minister-president Michel Debcrë
en daar is Desloten, weer boter voorra
den te gaan kopen en geld beschikbaar
te stellen voor het afnemen van pluim
vee en vlees, het elektrificeren van de
voornaamst espoorverbindingen in Bre
tagne, en het aanleggen van een nieuwe
snelverkeersweg. Het eerste commen
taar van de boeren was: diirt is niet ge
noeg. Ze verklaarden, hun actie te zul
len voortzetten. De Gaulle heeft nu dus
ook een agrarisch probleem op te lossen.
Intussen profiteren de rechtse extre
misten van hert algemene onbehagen, zo
wel over het stagneren van de onder
handelingen in Eviam als over de zich
steeds verder uitbreidende acties der
boeren. Men beweert dat deze extremis
ten niet geheel vrijuit gaan wat het
doorsnijden van telefoonlijnen in ver
scheidene streken betreft. Tussen de be
drijven door plaateen ze hun plastiek-
bommen met de regelmaat van een klok,
zowel in Algerije als in hert moederland.
yOOR DE KOMENDE MAANDEN is wel
enige onrust op het internationale
front te verwachten.
Chroesjtsjef, wiens successen tot dusver
meer hebben bestaan in vluch'en buiten
de aarde dan in uitbreid:ng van het com
munisme op aarde, wil een oplossing van
het problecm-Berlijn forceren. Enige
spanningsvelden buiten Duitsland kunnen
hem bij het nastreven van dit doel dienst
baar zijn.
Zo bezien, behoefde het bericht in de
Britse pers, als zou Chroesjtsjef Soekarno
zeer hebben aangemoedigd, ind'en niet op
gehitst, om Nieuw-Guinea te veroveren,
niet onwaarschijnlijk te he'cn. Van be
tekenis is in dit verband de haast waar
mede de regering van Indonesië het be
richt heeft tegengesproken. De Indonesi
sche 'regering wil wel tegen het commu
nisme aanleunen, wil het communisme
wel gebruiken als een middel om eigen
doeleinden na te streven, maar wil niet
gaarne de schijn gewekt zien, van het
communisme afhankelijk te zijn.
Dit mag dan de nuttige uitwerking he
ten van het Britse bericht, namelijk dat
het de Indonesische regering als het ware
genoopt heeft zich van de inhoud ervan
te distantiëren. Het betekende tegelijk
een distantie van de Russische steun. Door
het gebeuren rondom dit bericht wordt
tevens nog eens de positie van Soekarno
aangegeven.
Hij zit, internationaal bezien, op twee
stoelen. Bezoekt hij Washington, dan be
zoekt hij prompt ook Moskou en Peking.
En in deze beide werelden wordt hij met
enige graagte binnengehaald.
Intussen tracht hij neutraal te blijven,
hetgeen zowel voor west als voor oost
een reden is, zijn gangen met te groter
argwaan te volgen. Hij vestigt de indruk,
Washington tegen Moskou en Peking te
willen uitspelen, en omgekeerd, en mo
gelijk zelfs ook Moskou tegen Peking en
omgekeerd. Met geen van deze alle wenst
Soekarno een feitelijke binding. Het blijft
bij een vrijblijvend coquetteren, waarvoor
de veelvuldige reizen van de treklustige
president dan ook worden gebezigd.
We vermoeden zo, dat we dit spel zul
len moeten blijven aanz'en. Op den duur
wordt het zowel voor west als voor oost
wat vermoeiend. Een partij die twee
vrijers aan de praat houdt stelt ten slotte
beiden teleur.
Intussen blijft rondom Nieuw-Guinea
de onrust bestendigd. Hetgeen ons niet
mag weerhouden om in een zuiver gewe
ten voor land en volk ginds te blijven
doen hetgeen onze hand vindt om te doen.
Iedere dag in de bereiking van het doel
da* wij ons daar hebben gesteld is er één.
Noorwegen. Het bijbehorende front pas
seerde gisteren met regen ons land. Daar
na stroomde met noordwestelijke winden
koelere lucht binnen waarin opklaringen
voorkomen. De luchtdruk st
gen in geheel Westeuropa nog voortdu
rend in verband met het naderbijkomen
van een hogedrukgebied, waarvan de
kern vanmorgen halverwege tussen de
Azoren en Ierland lag. Onder invloed
van dit hogedrukgebied zal het ook
morgen droog ~n overwegend zonnig
weer zijn, terwijl de temperaturen over
het algemeen iets hoger zullen worden De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
dan vandaag. Droog weer met zonnige perioden. Zwak
ke tot matige wind tussen west en noord-
Strandverivachting wcst Dezelfde temperaturen als vandaag
Morgen mooi en droog strandweer met 'ets h°e"e'
een matige zeewind, temperatuur onge- (Opgemaakt 11.15 uur),
veer 17 graden, zeewind 15 graden. ««am
Vooruitzichten: van de Oceaan nadert ZON EN MAAN
hogedrukgebied met stabiel en iets Dinsdag zon op 4.19. onder 21.04 uur;
Tendens: langzaam stugena
r strandweer.
TAE VAATJES boter, die De
Ruyter eeuwen geleden
deed uitsmeren op het dek
van zijn schepen om aan zijn
belagers te ontkomen, heeft
het afgelopen weekeinde
botersmokkelaars aan de
Nederlands-Belgische grens
blijkbaar wel geïnspireerd,
maar niet kunnen beletten,
dat zij de slag tegen de
douaniers gedeeltelijk heb
ben verloren.
Na een betrekkelijk rusti
ge periode heeft zich de af
gelopen nacht opnieuw een
opwindend tafereel afge
speeld aan de Benelux-grens
nabij Zelzate, een veertigtal
kilometers ten noorden van
Gent aan de grens met
Zeeuws-Vlaanderen. De met
zeer snelle auto's uitgeruste
Belgische douane merkte
hier een Amerikaanse perso
nenwagen op, die de aan
dacht trok van de grensbe
wakers. Aan een bevel tot
stoppen werd geen gevolg
gegeven en onmiddellijk
werd een snelle achtervol
ging ingezet.
De smokkelaars maakten
aanvankelijk gebruik van het
klassieke wapen, de kraaie-
poten, die tot op de motorkap
van de achtervolgers beland
den en beide koplampen ver
nielden. De achtervolging
werd echter voortgezet en in
het nachtelijk duister klon
ken de schoten, gericht op de
banden van de vluchtelingen.
Bij de Belgische plaats
Laarne bereikte de strijd een
hoogtepunt. Twee banden van
de smokkelaarsauto hadden
het begeven, hetgeen het sein
was tot de laatste verdedi
gingstactiek: honderden pak
ken boter werden op de weg
gegooid om de douaniers te
doen slippen. De achtervol
gers werden hierdoor wel ge
handicapt, maar zij gaven niet
op. De kreupele wagen van
de smokkelaars belandde in
een sloot, maar de daders
hadden voldoende tijd ge
wonnen om zich uit de voe
ten te maken. Ondanks de op
de weg verspilde boter trof
fen de douaneambtenaren
nog 900 kilo Nederlandse
zuivel in de auto aan.
Rapporten hedenmorgen
Vllss
Eelde
De Bilt
Twente
Eindh
Zd Limb