■II!
Diaconaal jaar vindt
steeds meer gehoor
255, met stof kap
Ew probleem is het onze
KRONIEK
IlIBiS
„Ongodsdienstig gedrag"
van r.k. in Hongarije
Een woord voor vandaag
Aartsbisdom deelt mee:
180 priesters gingen
Belangrijk manuscript
gevonden in Amerika
t
ANDERZIJDS
BELIJDENIS EN EENHEID
Steeds weer blijkt dat er tut-
ten het belijdend karakter van de
kerk en haar eenheid een eige
naardige spanning bestaat. Deze
spanning is in de praktijk een
uitermate reële en ons steeds
meer kwellende zaak, die niet al
leen de gereformeerden kwelt,
maar die wij overal tegenkomen,
waar men enerzijds de waarheid
in de kerk wil hooghouden en an
derzijds haar eenheid niet wil
prijsgeven. Aldus prof. dr. Her
man Ridderbos in het Gerefor
meerde Weekblad", waarin hij
verder onder meer het volgende
eigen kerk levert een duidelijke
illustratie van wat ik bedoel. Als
resultaat van allerlei strijd, discus
sie en overleg zijn onze Synodes
indertijd gekomen tot bepaalde be
lijdenisuitspraken, eerst in 1905, la
ter in 1942 en in 1946. Deze uitspra
ken bedoelden de eenheid te beves
tigen en te herstellen en hebben
dit. vooral in 1905 en ten dele in
1946, ook gedaan. Tevens hebben
zij echter, uit oorzaken, die ik
thans niet nader behoef te om
schrijven, anderzijds aanleiding ge
geven tot verdeeldheid, zelfs tot
scheuring en tot afkeuring bij an
dere kerken, als bijv. de Chr. Ge
reformeerde. Resultaat: een toene
mend onbehagen in de kerk over
deze belijdenisuitspraken, niet al
leen en zelfs niet in de voornaam
ste plaats van de zijde dergenen,
die het er niet mee eens waren,
maar vooral van zéér vele ande
ren, die zélf geen bezwaar hadden,
maar die vroegen: moet terwille
van deze uitspraken de eigen kerk
verdeeld blijven en de toenadering
tot andere kerken verijdeld wor
den? Bij dezen was dus niet het
waarheids-, maar het eenheidsas
pect (wil men: het oecumenisch
motief) het beheersende. Mede
doordat in de naoorlogse jaren dit
laatste aspect véél sterker op de
voorgrond is getreden dan vóór de
oorlog het geval was. is de aan
drang op de Synode van Utrecht
1959 ten slotte zo groot geworden,
dat deze de vervangingsformule als
belijdenisuitspraak terzijde heeft
gesteld. Zij heeft dit louter gedaan
om oecumenische redenen.
7 ijv
Li tu
in geen enkel opzicht over
tuigd, dat de dogmatische argu
menten tegen deze uitspraken steek
houdend waren; veeleer mag men
aannemen, dat de meesten derge
nen die aan deze terzijdestelling
meegewerkt hebben voor zichzelf
wisten (en dit ook wel uitgespro
ken hebben), dat zij in de bestrij
ding van deze uitspraken met een
theologie te doen hadden inferieur
aan die dergenen, die ze hadden op-
(;esteld. Maar in de waarlijk kwel
ende spanning tussen het belijdend
karakter der kerk èn haar eenheid
heeft men tenslotte het laatste as
pect van de zaak laten prevaleren
boven het eerste. Dat de eenheid
naar buiten er tot nu toe niet veel
bij gebaat is geweest, doet aan de
zaak als zodanig niets af. Men kan
er niet uit bewijzen, dat deze be
slissing ,,dus" verkeerd geweest is.
Want ten eerste is de gereformeer
de bereidheid tot eenheid voor de
consciëntie der dissidente broeders
gelegd en men moet niet denken,
dat allen het daar even gemakke
lijk mee hebben als de Synode van
Assen 1961 En in de tweede plaats
moet men niet vragen, in welke
spanningen wij, juist vanwege deze
oecumenische motieven, in eigen
kerk thans zouden leven, wanneer
de Synode van Utrecht 1959 de
zaak gelaten had zoals zij was.
eenheid met de 'berv. midden-ortho
doxie velen nvfcer gaat bekoren,
omdat men zich nu eenmaal niet
tot aan de jongste dag onbijbelse
knollen voor zjrn. confessioneel-ge-
reformeerde citroenen laat verko
pen. Wat daarbij echter in steeds
sterkere mate optreedt is de span
ning tussen het waarheids- en het
eenheidsaspect van het kerkelijk le
ven. Ik doel daarmee niet alleen op
het voor ons besef geheel onaan
vaardbare samengaan met dege
nen, die de kerk in haar meest cen
trale belijdenisoitspraken weerspre
ken. Zolang dit voorwaarde is voor
kerkelijke eenheid, is deze eenheid
voor ons en ik dacht, dat dit
nog wel voor allen in de geref.
kerk gold géén probleem.
TV'EEN, de moeilijkheid, waarop ik
doel, komt dèn pas, wanneer
deze lóatste ernst, deze arlikelen
waarmee de kerk staat of valt, niet
meer in geding zijn. Hoe zal dèn
de verhouding van waarheid en
eenheid in (te kerk moeten zijn.
Zal dan het uecumesiisch aspect al
beheersend moeten zijn? Zoals bij
óns gezegd is: wat tot de geref. ge
zindte behoort moet ruimte hebben
in de geref. toerk en daórom kun
nen wij als gjereformeerden naast
of ter interpretatie van de 3 for-
rnulieren niet iets „extra's" heb-
zal men straks óók zo moeten spre
ken als het over bredere eenheden
gaat dan die van de gereformeerde
kerk en gezindte? Zal men, m.a.w.
dan tot een belijdenis moeten ko
men. die gelden kan voor allen, die
nog in wijder of enger verband tot
de christelijke kerk gerekend mo
gen worden? De drie formulieren
zijn dan natuurlijk niet meer als
bindende kerkelijke confessie te
handhaven. Men spreekt reeds van
een evangelische kerk in Nederland,
waarin hervormden, luthersen, ge
reformeerden van allerlei denomi
natie. remonstranten een plaats vin
den. Wie met deze gedachte denkt
te kunnen spotten. begrijpt niets
van de ernst waarmee zij wordt ge
steld, begrijpt ook niets van het
klemmende argument, dat er ligt
in de eenheid van allen, aan wie
men de Christennaam niet wil ont
zeggen.
DE vraag, die overblijft, is enkel
deze: moet dan, terwille van
de eenheid van de kerk, elk belij
den dat méér is dan dat aan het
meest centrale van het christelijk
geloof uitdrukking geeft, achterwe
ge blijven? Zal dan niet alleen de
gereformeerde zijn gereformeerde,
de lutherse zijn lutherse, de her
vormde zijn hervormde „spéciali-
té's de la maison" als belijdenis
moeten terzijde stellen", maar
zal ook heel deze nieuwe kerkge
meenschap, op straffe van opnieuw
uiteen te vallen, in haar belijden
zich een blijvende beperking moe
ten opleggen? Zal dus de kerk,
terwille van haar eenheid, steeds
sterieler, steeds machtelozer moe
ten worden in haar belijden? En
zullen de inzichten, die de verschil
lende kerken in de loop der eeuwen
van God menen te hebben ontvan
gen, als belijdenis voortaan niet
meer kunnen gelden, omdat zij
geen oecumenische geldigheid kun
nen vinden?
Men vatte heel deze problematiek
vooral niet als een onwerkelijke toe
komst-schildering op. Heel de ten
dens, die men in meer dan één
kring kan waarnemen om met ter
zijde lating van de zgn. „historische
kerkelijke posities" de eenheid der
kerk te zoeken of desnoods te for
ceren in de weg van intercom
munie etz. stelt, of men het we
ten wil of niet, onvermijdelijk voor
deze vragen.
Wéér lees je in de kerkelijke
pers en de jeugdbladen de oproep,
gericht tot jongeren om een jaar
van hun leven af te staan voor de
diakonie, de dienst aan de naaste.
Een bron van
inspiratie
neer dat er mede uit voortvloeide. De
opzet blijft: de geest van dienstvaardig
heid bij jongeren opwekken.
Ondat menigeen misschien niet be
grijpt hoe ook jongens ingeschakeld
worden, geven we tot slot enkele zinnen
oproep van mej. wika
Het is in 1954 in Duitsland begonvoor gemeente
nen, toen de kerk jonge vrouwen welke jongens dit werk een jaar kunnen
opriep om een jaar te komen iver- (Van een onzer verslaggevers) doen' antwoordt ziv
ken in het diaconessenhuis te Jongens, die een bepaalde schooloplei
ding hebben afgerond en nu zitten met
Neuendettelsau, die historische
plek, waar in de vorige eeuw óók
het initiatief genomen werd tot
christelijk dienstbetoon.
De oproep in Beieren bleef niet onbe
antwoord. Reeds 2200 meisjes en later
ook 800 jongens stelden zich beschik
baar. Dat wil dus zeggen, dat in de
verschillende Westduitse inrichtingen
van barmhartigheid al drieduizend jon
ge mensen zomaar een jaar gewerkt
hebben. Anders gezegd: er zijn er drie
duizend. die iets afweten van het lijden
en de hulpbehoevendheid van hun me
demens.
Want het mes snijdt aan twee kanten.
Wie het diaconaal jaar ingaat, moet de
gaven van zijn hoofd en zijn handen ge
bruiken voor ,.de ander". Maar hij
wordt ook zélf door die ander geholpen!
Hij gaat weten wat er in deze mooie
wereld aan lichamelijke en geestelijke
narkjheid te koop is.
Misschien geeft het hem een schok
(waar hij wel weer overheen komt). In
elk geval echter zal hij zijn leven lang
profijt trekken van deze kijk op de dia-
konia van binnenuit. Voor de kerk is
het van wezenlijk belang, dat dit werk
van naastenliefde bij een deel van haar
leden bekend is.
Nu ook Den Haag
16 deelneemsters. Een jaar la
ter waren er 45. De stad van het Initia
tief, Utrecht, stond toen niet meer al
leen. Rotterdam deed ook mee en 13
van de 45 gingen daar werken. In 1960
had Utrecht er 31 en Rotterdam 16.
Dit jaar begint ook Den Haag. Te
Haarlem is al enkele jaren iets derge
lijks aan de gang, uitgaande van de
Hervormde Vrouwendienst. Maar hier
heet het „practisch jaar" en is het al
leen bestemd voor meisjes met minstens
mulo-diploma als vooropleiding. De
groep telt daar ten hoogste 15 meisjes.
Zoals men ziet, is „de provincie" nog
niet vertegenwoordigd. Toch zijn er di
verse meisjes uit het oosten en noorden
reeds als „diah" aan het werk geweest.
Maar nieuwe mogelijkheden op dit ge-
- - - - - :_;n |T_#
Informatiecentrum
Er is wel een landelijke commissie,
maar deze wenst beslist niets anders te
zijn dan een informatiecentrum. Geen
overkoepeling, geen centraal orgaan,
geen leidinggevend instituut,
plaats waarJ!-'
kent. fungeert het op een eigen manier.
Men kan in dit jaar ook geen diplo
ma verwerven of een verpleeg-be-
voegdheid enz. En met uitzondering
dan van Haarlem worden geen ei
sen inzake vooropleiding gesteld. Het
diaconaal jaar staat open voor alle
jongeren van 17 tot 30 jaar. Het ver
plicht tot niets. Niemand wordt ge
dwongen om na dat jaar verder te
gaan in verpleging, sociaal- of maat
schappelijk werk. Het kost ook niets.
De deelneemsters krijgen 50.- per
maand zakgeld.
Mogelijkheden
De werkkring van de „diahs" is heel
verschillend. In Rotterdam komen ze in
ziekenhuizen, kindertehuizen en bejaar
dencentra. In Utrecht is de variatie iets
groter. Revalidatiecentra, kampen voor
sociale jeugdzorg, opleidingsinternaten
voor gehandicapte kinderen en inrich
tingen voor chronisch zieken horen daar
ook tot de mogelijkheden.
De mannelijke jeugd er zijn al en
kele aanmeldingen kan b.v. terecht
in psychiatrische inrichtingen, in het
opvoedingswezen, in jongensinternaten,
de sociale jeugdzorg en verder eigen-
c in alle takken van arbeid waar hun
vrouwelijke collega's emplooi vinden.
Inspiratie
Ds. J. C. van Dongen fe XJtrecht,
die indertijd in Nederland het initia-
nam, ziet in het diaconaal jaar
doordat het geheel vrijwillig geschiedt
en bron van inspirerende kracht
voor gemeente en samenleving. Want
de jongeren worden niet zonder meer
op het werk losgelaten. Veel van het
werk is trouwens, omdat men niet ge
schoold is, niet meer dan „dienen van
hen, die moeten dienen". Ervaren
leidsters rusten de jongeren toe. Daar-
houdt men in Nederland de groe
pen klein. Er is voortdurend contact
door de voorbereidingsweek, samen
komsten in groepsverband (in Utrecht
eenmaal in de twee weken) en slui
tingsdagen.
Velen meer dan de helft van de
deelneemsters besluiten na het dia
conaal jaar een werkkring in de sector
der barmhartigheid te zoeken.
Wie dit niet doet, wordt er niet kwaad
n aangekeken. Het diaconaal jaar is
bepaald niet in het leven geroepen om
het personeelstekort in inrichtingen te
verkleinen, al zou het prettig zijn wan-
PRESSIEGROEPEN
Het volgende citaat is uit De Tele
graaf: „Eindelijk heeft een lid van de re
gering het eens in het openbaar gesegd: mi
ni «ter ZijUtra heeft op de deputatenverga-
dering van de A. R. Partij het een oniuive-
re verhouding genoemd, dat de regering èn
in het overleg met het bedrijfleven èn in
het overleg met de volksvertegenwoordiging
steeds weer deaelfde mensen ontmoet. De
gewraakte methode ia zo langzamerhand
overbekend. Een voorzitter of secretaris van
een vakbond stelt een aantal ei«en, die tot
een gesprek met de regering leiden. Als de
kwestie in het semi-publiekrechtelijke or
gaan, de Sociaal-Economische Raad, aan de
orde komt, spreekt de vakbondsvertegen-
w-oordiger een geducht woordje mee, en als
de regering dan nog niet zwicht, dan wordt
door dezelfde persoon, maar nu in zijn func
tie van Kamerlid, in het parlement een de
bat uitgelokt of een motie ingediend. Met de-
se motie gewapend kon hij dan wederom
aan een nieuw overleg met de regering deel
nemen, nadat hij in de tussentijd ook nog
eens via onze zuilenradio en -t.v. heeft ge
tracht de nodige pressie uit te oefenen. Het
beroep van bestuurslid van de vakbond is
een eerlijk en eerzaam beroep, maar het
kan nooit meer inhouden dan het behartigen
van particuliere of groepsbelangen. Dege
nen, die dit beroep uitoefenen, zouden uit
sirhself de wijsheid en het fatsoen moeten
bezitten, dezelfde belangen niet ook nog eens
te verdedigen als Kamerlid, in welke functie
gij immers verondersteld worden en gehou
den zijn het algemeen belang te dienen. Een
minister, «elf niet voortgekomen uit, noch
stennend op een pressiegroep, heeft de za
ken nu eens duidelijk in het licht gesteld.
Men kan er zich slechts over verwonderen,
dat dit al niet veel eerder door een politicus
is geschied, want de huidige situatie is door
en door verwerpelijk".
Het Algemeen Handelsblad
is nogal gebeten op dr. Berghuis, die zoals
bekend op de drputatenvergadering van de
ARP enkele opmerkingen heeft gemaakt'
over het gebrek aan eerbied voor ministers
en andere hooggeplaatsten. Het blad schrijft
o.ra.: „Heeft de voorzitter van een belang
rijke politieke partij in deze crisistijden nu
werkelijk niets beters te doen dan zich af
te vragen of de burgers wel voldoende eer
bied hebben voor de overheid? Wellicht,
dat dit in de gezapige negentiende eeuw
een uiterst interessant vraagstuk was.
Maar in de turbulente wereld van 1961?
Het tijdsbestel waarin wij leven biedt
toch waarachtig wel belangrijker proble
men! Erger evenwel is dat de redenering
van de heer Berghuis de plank volkomen
misslaat. Immers, wat aan het minister
schap gezag verleent is uitsluitend het
persoonlijke optreden van diegenen, die
Aanklager in Boedapest:
BOEDAPEST 13 juni (as.press)
De openbare aanklager in de
Hongaarse hoofdstad Boedapest
heeft in zijn requisitoir elf rooms-
katholieken die terecht stonden
wegens contra-revolutionair werk,
bandieten genoemd. Hij keerde
zich in het bijzonder tegen pater
Oden Lenard, de enige van de elf
die geen schuld bekend heeft en
die de vorige week vrijmoedig
zijn verzet tegen het regime ver
dedigd had.
Kelemen betoogde dat het werk var
de elf beklaagden anti-godsdienstig was
omdat het episcopaat onder leiding var
aartsbisschop Jozscf Groesz hun optre
den veroordeeld had. Het episcopaat
heelt zich verscheidene maanden gele
den In een openbare verklaring van de
beklaagden gedistancieerd.
Over pater Lenard die in 1948 tot zes
Jaar gevangenisstraf werd veroordeeld
wegens ondergronds werk. zei de openba
re aanklager Laszlo Kelemen: „Lenard
probeert het hof te misleiden zoals hij
ook de jeugd misleid heeft. Maar hij
heeft tenminste enige feiten toegegeven
Help Uielf
èn Uw ttielbaren
alt d« (luur)bnnd.
Houdt altijd Rennies bij de hand. Dan
kan overtollig maagzuur U niet deren.
Eén of twee Rennies doven Uw pijn als
er iets verkeerd valt. Ze zijn gemakkelijk
onopvallend
ngens
«t zijn. In dit opzicht la
burger zich niets wij«m
Zijlstra zou in
honderd maal Jelle ku
md welke familiariteit
ran ons ie zonder dal
als d.
iele onder zou lijden. Maar er
collegae van hem. welke wij duizend maal
met het epitheton ornans „minister" zou
den kunnen aanduiden, zonder dzt onze le
zers hen als prominente leden van het hui
dige kabinet zouden beschouwen. Wa» er
gemeenzamer wijze van benadering jegens
onze vroegere premier denkbaar dan in de
vorm van het zoetsappige „vader" Drees?
Wij persoonlijk hebben ons aan die zoel-
sappigheid altijd een beetje geërgerd. De
heer Drees zelf vermoedelijk ook. Maar
aan zijn autoriteit heeft hei niet de minste
afbreuk gedaan. Integendeel!"
een poging tot celvorming onder de
jeugd en de vermenigvuldiging van
andelijke vlugschriften. Dit behoort
ker niet tot een gerechtvaardigd ideolo
gisch verzet tegen het marxistische
terialisme".
Kelemen beschuldigde de beklaagden,
onder wie zich verscheidene geestelijken
bevinden, de leiding te hebben va
contra-revolutionaire organisatie,
jonge rooms-katholieken opleidde
leidende functies indien een christelijke
Hongaarse republiek gevestigd zou zijn.
Gaat de moderator
der Schotse Kerk
niet naar Rome
Tot het hoofd van de Kerk vat
Schotland is dinsdagavond het drin
gend verzoek gericht rijn voorgeno-
bezoek aan de paus af te ge-
De raad van ouderlingen te Glasgow
besloot met een kleine meerderheid,
dat de moderator, dr. Archie Craig,
niet naar Rome behoort te gaan, voor
dat alle raden van ouderlingen in Schot
land daarover geraadpleegd zijn.
Ds. John R. Gray veroorzaakte hoor
baar verbazing, toen hij tijdens de bij
komst van de raad eraan herinnerde,
hoe de Kerk van Schotland als leer
stelling aangenomen had, dat de paus
„een zoon des verderfs, de man van de
zonde en de anti-christ" was. Het werd.
:i hij, wellicht tijd. dat deze 17de
luwse zinnen afgeschaft werden.
„Laten wij erkennen dat de paus niet
de anti-christ is. maar eenvoudigweg
het hoofd van een andere kerk. Eerst
en niet eerder kan de moderator
hem een bezoek brengen," aldus ds.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Krimpen a d. Lek: H. A.
Labrie te Den Ham; voor Wezep: E. J.
Schimmel te Oud-Beijerland; te Lopper-
sum: G. Scheper te Naaldwijk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Lemmer: J. Wolven te
Urk.
Aangenomen naar Waarder: C. W. de
Bruijne te Vries (Dr.).
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Zeist: A. Hilbers te Leeu
warden en W. de Joode te 's-Grj
hage-Z.; te Den Helder: T. Briencn te
Mussel en M. Drayer te Drachten.
Bedankt voor Artesia (Californië»
Bakker te Driebergen.
Benoeming
Bij K.B. is dr. J. Hoekstra benoemd tot
gewoon hoogleraar in de afdeling der
scheikundige technologie aan de Techni
sche Hoge School te Delft om onderwijs
te geven in de algemene scheikunde. De
we hoogleraar is adviseur van de
■president van de raad van bestuur
de N.V. Philips te Eindhoven.
Zomerconferentie
C.H.U.
De Christelijk Historische Unie zal op
6, 7 en 8 juli op „Woudschoten" in Zeist
haar zomerconferentie houden. Voor 6
juli staan op het programma de opening
van deze conferentie door mr. J. W. van
Gelder en een toespraak van mr. H. K.
J. Beernink over: „De politieke toe
stand
Op 7 juli zal prof. dr. G. V. van
trik spreken over het onderwerp: „Bond
genoot of slaaf", drs. J. W. van Hulst zal
op 8 juli een inleiding houden over: „Een
politieke visie op de jeugdsituatie in Ne
derland".
De belangrijkste vergadering van
Indiaanse opperhoofden sedert de oor
logen tussen de roodhuiden en de
bleekgezichten is gisteren in de univer
siteit van Chicago gehouden. Afge
vaardigden van bijna alle vermaarde
stammen, zoals de Sioux, de Navajo's
en de Zwartvoetindianen, hebben er de
vredespijp gerookt. In de Ver. Staten
i 350.000 volbloed Indianen. Als
de personen van gemengd bloed
meetelt, zijn er ongeveer 800.000.
die tijd bijzonder productief.
Jongens, die nog niet tot een beroeps
keuze konden komen, hetzij vóór, het
zij na de militaire dienst. In zo'n jaar
doe je veel nieuwe ervaringen op en
kun je een betere beslissing nemen.
Jongens, die dit werk interesseert en
die het wel eens „een jaartje" willen
proberen. Het kan zijn, dat het jaar
je hiermee een voorbereiding geeft
tot een opleiding voor jeugdleider of
maatschappelijk werker.
Jongens, die voor één jaar kennis wil
len nemen van de moderne vormen
van diaconaat. Dit doet je later be
wuster en actiever in eigen kerk staan.
Advertentie
TtamintfttrrL
De schuldbekentenis van de profeet Jona wordt door de
bemanning van het schip, dat hem, op de vlucht voor God,
naar Tarsis moet brengen, geaccepteerd, maar niet onmiddel
lijk de consequenties, die hij daaraan verbindt. Als jullie mij
in het water gooit, zal de orkaan bedaren, zegt Jona. Inplaats
daarvan zetten de mannen zich aan de riemen. Maar hoe feller
hun gevecht tegen de elementen is, des te heviger loeit de
storm. En dan staat er zo opmerkelijk: „Toen riepen zij tot de
Here en zeiden: Ach Here, laat ons toch niet vergaan om het
leven van deze man en leg geen onschuldig bloed op ons, want
Gij, Here, hebt gedaan zoals U behaagde." U kunt natuurlijk
zeggen, dat deze smeekbede vanwege het verwachte resultaat
tot de God van Jona was gericht, een god, die voor de scheeps
bemanning één van de vele goden was. Maar daar weten we
niets van en dat is een oordeel, dat niet waar gemaakt kan
worden. In ieder geval: Jona wordt opgetild en in zee gewor
pen. Het is de mannen duidelijk geworden, dat hun levensbe
houd afhangt van hun vreemde passagier. En zij wórden
behouden: op hetzelfde moment dat Jona door de golven is
opgeslokt houdt de orkaan op en wordt het volkomen rustig.
En aan boord is het feest: er wordt geofferd en de mannen
doen geloften. Zij vrezen God met grote vrees, zo staat er.
Als andere mensen stappen zij straks aan land: God geeft hun
leven een andere, totaal onverwachte koers.
In de afgelopen jaren zijn negen
rooms-katholieke priesters over
gegaan tot een protestantse kerk
en zeven van hen zijn als predi
kant werkzaam. Bovendien zijn
nog 180 andere priesters uitgetre
den. Dit is een mededeling van
het aartsbisdom van Utrecht, die
een antwoord wilde geven op de
geruchten van de laatste tijd dat
zeer vele Nederlandse priesters,
hetzij seculieren hetzij regulieren
zich bij een protestantse kerk aan
sluiten of zelfs predikant worden.
Officieel heet het verder in dit schrij
ven dat verspreid wordt door het rooms-
katholiek persbureau:
Een voor enkele maanden door het aarts
bisdom ingesteld onderzoek heeft uit
gewezen, dat er van alle in leven zijn
de Nederlandse priesters op dat ogen
blik negen waren overgegaan tot een
of ander niet-katholiek kerkgenoot
schap en dat er van deze groep zeven
als bedienaar van de godsdienst werk
zaam waren, waarvan drie in het bui
tenland.
In totaal waren er op het ogenblik van
het onderzoek 180 uitgetreden Neder
landse priesters. Niet alleen zijn in Ne
derland woonachtig. Het blijkt dus dat
een uiterst klein getal naar een of an
der niet-katholiek kerkgenootschap
overgaat.
Bij bovengenoemde getallen moet men er
rekening mee houden, dat er volgens
statistische gegevens per 1 januari 1957
13.500 priesters waren, namelijk 5000
seculieren, 4500 regulieren in Nederland
en 4000 regulieren in het buitenland
Het bovengenoemde getal van 180 uit
getreden priesters bedraagt dus 1,3 pro
cent, aldus deze-officiële mededeling.
In een hoofdartikel schrijft het rooms-
katholieke dagblad „De Volkskrant":
.Ofschoon men kan spreken van een laag
Beschrijving van de vermiste Pentateuch
De enige beschrijving van de
vermiste Pentateuch uit de befaam
de tiende-eeuwse Aleppo Bijbel
Codex, die onlangs via een geheime
weg uit Syrië naar Israël is ge
bracht, is gevonden. De beschrij
ving van de vijf boeken van Mozes
was opgeborgen tussen manuscrip
ten in de bibliotheek van het
Joodse theologische seminarium
van Amerika.
Dr. Semoi Greenberg, de vice-presi
dent van het seminarium, was van me
ning dat het twaalf pagina's tellende
manuscript, dat met de hand is ge
schreven. een belangrijke bijdrage le
vert voor de publikatie van de eerste
definitieve uitgave van de Hebreeuwse
bijbelse tekst.
Het manuscript werd gevonden door
prof. Goshen Goldstein, die aan dc
Brandeis universiteit in de V.S. gast
colleges geeft in de Semitische talen.
Hij was op zoek gegaan in de biblio
theek van het seminarium, nadat de
codex verleden jaar was teruggevon
den. De codex was in 1947 zoekge
raakt, waarschijnlijk toen de synago
ge in Aleppo in Syrië, waar de codex
zich bevond, bij anti-Joodse relletjes,
in vlammen opging.
De bijbelse tekst van de codex werd
nagenoeg onbeschadigd teruggevonden,
uitgezonderd enige passages uit de Pen
tateuch, die uit de codex waren
scheurd. Prof. Goldstein, die is verbon
den aan de Hebreeuwse universiteit te
Jeruzalem werd belast met het onder
zoek van de codex. Daarom zocht hij
materiaal dat het mogelijk zou maken
de vermiste passages uit de Pentateuch
te herschrijven in de oorspronkelijke
taal
i stijl.
Manuscript
Het manuscript dat thans is gevonden
in de bibliotheek van het Joodse semi
narium is geschreven door Jacob Sa-
pir, een vermaard Joods reiziger uit de
negentiende eeuw. Omstreeks 1860 heeft
hij de codex zorgvuldig onderzocht en
nauwkeurig genoteerd welke verschillen
hij opmerkte tussen de codex en andere
bekende bijbelrollen. Zijn manuscript
bevat de enige gegevens over de Pen
tateuch uit de codex, die er zijn.
De codex is bijzonder belangrijk
voor christelijke, islamitische en Jood
se geleerden, doordat het boek de
oudste en meest authentieke tekst is
van de bijbel in het Hebreeuws. De
codex werd in de tiende eeuw ge
schreven door Aaron ben Alher, die
in die tijd de vermaardste masoreti-
sche geleerde was. In de zestiende
eeuw werd de codex naar Syrië over
gebracht en daar geplaatst in de sy
nagoge van Aleppo. Het boek werd
daar zo angstvallig beschermd, dat zij
per eeuw slechts aan drie geleerden
werd getoond.
percentage, zal het cijfer toch voor vele
katholieken een schok zijn Maar de
feiten zijn aanwezig en de feiten moeten
onder het oog worden gezien. Wat wij
hierbij nooit mogen vergeten is, dat ieder
geval ook een zwaar menselijk drama in
houdt. Zij die priester worden, hebben
zich geroepen gevoeld, hebben de wijding
ontvangen, hebben geluk gekend in het
gevoel geroepen en gewijd te zijn. Zij,
die heengaan doen dat om zeer uiteenlo
pende redenen: het kan een crisis zijn in
hun geloof, het kan een conflict zijn met
een overste, het kan een ontmoeting zijn
met andere mensen tot wie zij zich aan
getrokken hebben gevoeld op een ma
nier, die met hun priesterlijk leven niet
te verenigen is. Voor een katholiek
blijft altijd bestaan, dat zij die heengin
gen de priesterlijke wijding hebben ont
vangen en daarvan het onuitwisbaar
merkteken in hun ziel meedragen. Een
katholiek kan, wanneer hij deze feiten
en deze cijfers leest, alleen maar hopen
en bidden, dat God degene die de zware
priesterlijke verantwoordelijkheid draagt,
zijn hulp mag blijven geven en dat zij
De laatste dagen van Pompei door
Edward George Bulwer Lytton. Neder
landse bewerking Tim Maran. Fla
mingo-reeks. Uitgave H. Meulenhoff,
Amsterdam.
Rokken en broeken, verhalen van
Guy de Maupassant. Verzameld en be
werkt door Ank van Haaren. Flamin
go-reeks. Uitgave H. Meuelenhoff, Am
sterdam.
Van dolle, drieste, dwaze dingen,
door Honoré de Balzac. Bewerkt en bij
eengebracht door Tim Maran. Flamin
go-reeks. Uitgave H. Meulenhoff, Am
sterdam.
Nederland, een ongewone reisgids j
door onbekend Nederland met tips voor I
tochten per autö, op de fiets of te voet
naar mooie plekjes en vreemde be
zienswaardigheden, door dr. J. M.
Fuchs. Uitgave Broekman en De Me-
ris. Amsterdam.
Vrouwenschool, waarin opgenomen
Robert en Geneviève, door André Gide.
Vertaling Jef Last. Anker-boek. Uitgave
Ad. Donker. Rotterdam.
An Irishman's difficulties with the
Dutch language, by Cuey-Na-Gael. Elf
de druk. Uitgave V. A. Kramers, 's-
Gravenhage.
Strijd om Rome, door Felix Dahn.
Nederlandse bewerking An Schulte. Uit
gave V. A. Kramers. 's-Gravenhage.
De klokkenluider van de Notre Dame,
door Victor Hugo. Nederlandse bewer
king Gerda van Stedum, Uitgave V. A.
Kramers. 's-Gravenhage.
De soldaat, door Maxim Gorkij. en
De dame met het hondje, door Anton
Tsjechow. en andere verhalen uit de
Russische wereldliteratuur, bijeenge
bracht door B. C. Kuitert. Uitgave H.
Meulenhoff. Amsterdam.
Wat spelen we onderweg? Spelletjes,
raadsels en puzzels om kinderen bezig
te houden in auto. trein en bus. door
dr. Lastpost. Uitgave G. J. A. Ruys,
Bussum.
Middcn-Italië met Napels. Capri,
Pompei en omgeving Rome. Elsevier-
reisgids. Uitgave Elsevier, Amsterdam.
Midden-Italië met Florence. Pisa, As-
sisi en Sardinië. Elsevier-reisgids. Uit
gave Elsevier, Amsterdam.
Rossy. dat krantenkind, door A. Rut
gers van der Loeff-Basenau. Illustraties
Rein van Looy. Vierde druk. Uitgave
Ploegsma, Amsterdam.
Igloo s in de nacht, door Hans Ruesch.
Vertaling Dick Ouwendijk. Derde
druk. Uitgave N.V. Standaard-Boekhan
del. Amsterdam.
De menseneter van Nowawes en an
dere verhalen, door J. B. Charles.
Tweede druk. Uitgave De Bezige Bij,
Amsterdam.
De commando's van admiraal Cana-
ris, de verrassingsoorlog der Divisie
Brandenburg, door Will Berthold. Ver
taling J. Boonman en H. G. J M. Hen-
driksen. Uitgave Nederland's Boekhuis,
Tilburg.
Vraag: Is er in witlof evenveel
tamine als in andijvie? HPHH
Antwoord: Voor alle groente- en afknijpen. Maar dan zoudt
fruitsoorten geldt, dat het gehalte aan
vitamine C des te groter is naarmate
dit voedsel verser 'Ml
verhit en minder a
steld. Hierop moet dus de huisvrouw tenne te draaien
letten; dit is belangrijker dan onder- ongunstiger stand ten opzichte
linge verschillen tussen de groente- pjk betere resultaten geeft
B. U krijgt teveel energie binnen, men niet met de dokter te raadplegen!
waardoor de begrenzer uw toestel gaat
afkniiDen. Maar dan zoudt u eieen- Nraag: Bij sterke verhalen over kou-
lijk op beide antennes even goed moe
ten ontvangen. Uw opstelling is goed.
minder wordt Wij denken, dat oorzaak A de schuldi-
de lucht blootge- ge is. Probeer ook eens de buitenan-
ute dijken of
ae winters uit vroeger tijd werd door
familieleden verteld, dat het bij de ge-
1 Prinses Beatrix hard 1
boorte ..„.u v».c-
zend weer was. Volgens mijn herinne- vloer
eei, ring was het helemaal niet koud, maar nr^
Lq. betrekkelijk zacht met harde wind.
soorten. Verder is bij groente de
wezigheid van mineralen van groot be
lang en die komen in verschillende
groepen in wisselende hoeveelheden
Vraag: In 1959 kochten wij
nieuw radiotoestel met ingebc
FM-antenne voor goede ontvangst
van sterke of nabije FM-zenders. Ten
einde een maximum profijt van FM-
zenders te trekken, hebben wij een af
zonderlijke FM-antenne gericht haaks
op Lopik geplaatst, maar dit leverde
Vraag: 's Nachts kan ik niet slapen
vanwege de jeuk op mijn rug. Ik lig
dan uren achtereen te woelen en mijn
man heeft toch ook zijn rust hard no-
dig. Ik gebruik wel eens menthol jeuk-
ngebouwde maar da! htlP.' I1"-. Wat
oorzaak en hoe kan ik dit tegengaan?
Dikwijls voel ik mij ook draaierig en
duizelig. Wat is hiervan de oorzaak en
wat het middel?
Wie heeft gelijk'
Antwoord: Op 31 januari 1938. de
geboortedag van H.K.H. Prinses Bea
trix, was het voor de tijd van het jaar
bijzonder zacht met weinig wind. Vele
mensen liepen bij het vernemen van
het bericht zonder jas of mantel naar
buiten en de rook der kanonnen, die
de saluutschoten losten, steeg vrijwel
recht omhoog.
Vraag: Mijn zoontje heeft overgege
ven op mijn zwart veulen bontjasje.
water toestemming
opneemt en niet zo vaak vernieuwd.be
hoeft te worden, en niet dikker dan
ongeveer 8 mm?
Antwoord: Betonvloeren kunnen het
beste belegd worden met linofelt. "Men
krabbe de vloer zo goed mogelijk
schoen en gebruike vooral geen vilt-
papier. daar dit vocht aantrekt en
vasthoudt, waardoor er onder de vloer
bedekking schimmel ontstaat Dus men
legge het linofeit zomaar op de beton-
aardige geluidssterkte oordelen, aangezien hij uw gestel i
op. Moet de FM-antenne anders ge
richt worden, b.v. in de richting var.
andere zwakkere of verdere FM-zen-
dérs en zo ja. in welke richting?
Antwoord: Het is wel verwonderlijk,
dat de buiten FM-antenne minder goe
de resultaten geeft dan de ingebouwde.
Dit kan maar aan twee oorzaken lig
gen: A. Er is iets mis met de toe
voerkabel (lint) en/of de aansluiting,
de
kent. Heeft men van dergelijke
schijnselen veel last, dan moet
zich tot de dokter wenden. Tegen jeuk
kan men eenvoudige maatregelen
men. zoals karnemelk drinken,
wol direct op de huid dragen
Wat
het slapen gaan de rug afwrijven met ders is er niet veel
eau de cologne, maar als het werke- Vraag: Wat kan
lijk ernstig is en er verschijnselen van
duizeligheid enz. zijn, dan wachte
Antwoord: Vermoedelijk zal de zure
lucht op den duur wel verdwijnen. Het
geen beste lijkt ons het jasje zoveel moge
lijk te luchten (buiten in de wind), an-
j_ te jjQpp
het beste leg
gen op een enigszins vochtige beton-
kamervloer? Iets dat geen vocht
Vraag: Kunt u mij ook zeggen wan
neer de Raad van Arbeid in werking
is getreden?
Antwoord: De Raden van Arbeid
zijn ingesteld bij de Radenwct van
1913. Zij zijn in werking getreden op 3
december 1919.
Vraag: Kan de huurder van een
pand inwoning nemen met of zonder
stemming van de verhuurder? Is
toestemming nodig om wijzigingen
ie brengen in het gehuurde en kafl
men een gedeelte verhuren als kan
toorruimte?
Antwoord: Men mag zonder toestem
ming inwoning nemen, zo dit niet bij
de huurovereenkomst verboden is.
maar men doet dit op eigen verant
woording. Zonder toestemming mag
men geen wijziging aanbrengen in liet
verhuurde of de bestemming verande-