Uw probleem is het onze
Beslissing Asser synode
verwekt teleurstelling
KRONIEK
mm
f
te
Clir. mijnwerkers vragen
medebeslissingsrecht
Een woord voor vandaag
Predikanten hebben ook
pastorale zorg nodig
MINDER AANMELDINGEN
VOOR WIJKVERPLEGING
ANDERZIJDS
K.R.O.-VOORZITTER
In Hervormd Nederland schonk
ds. L. H. Ruitenberg aandacht aan
het feit dat de K.R.O. een nieuwe
voorzitter heeft, die vanuit de
politiek in de radiowereld over
stapt:
De benoeming van Mr. H. W. van
Doorn tot voorzitter van de K.R.O.
ontlokt ons enige opmerkingen.
De eerste is deze: zulk een benoe
ming is van nationaal belang. De
K.R.O. mag tot een van de mach
tigste organisaties in ons volksleven
gerekend worden. Haar invloed
gaat veel verder dan de interne
kring van wat men het rooms-katho
lieke volksdeel pleegt te noemen.
Daarom veroorloven ook wij ons
erover na te denken.
Vervolgens: deze benoeming is
van r.-k. kringen uitgeduid als be
wijs van de voortgaande laicering,
d.w.z. verlek ing van het rooms-
katholieke leven. Wij kennen de
namen van de K.R.O.: pater Per-
quin, pater Kors, pater Van Wae6-
bergen en nu de jurist, de Rot
terdamse officier van Justitie, de
voorzitter van de Katholieke Volks
partij. Mr. Van Doorn.
Zeker, ook wij nemen waar, dat
in rooms-katholieke kring de nei
ging bestaat, om de directe verant
woordelijkheid van de clerus te
verminderen eo. voor zover het
't gebied van het niet-strikt kerke
lijke betreft, deze aan niet-geeste-
lijken te geven.
Toch zegt dat voor ons nog niet
schreef de Volkskrant) dan is
het de vraag of een leek meer ge
zag kan uitoefenen dan een geeste
lijke, die zich uiteraard méér vrij
heid kan veroorloven dan de leek.
De geestelijke kent nl. de uit-wegen
beter dan de leek, die, als hij niet
voor opstandig wil doorgaan, zich
maar al te graag conformeert. Volg
zaamheid is een deugd, die in rooms-
katholleke kring hoog genoteerd
staat.
Dit klemt te meer, omdat Mr. H.
W. van Doorn als voorzitter van de
K.VP. enige jaren lang zich heeft
kunnen oefenen in het leiding geven
van een politieke partij, maar wij
weten toch te goed, dat deze, om
haar functie goed te vervullen,
machtsuitoefening als eerste taak,
het binden van de eigen groep (vol
spanningen) als tweede opdracht,
en het vinden van bruikbare com
promissen als derde doel hééft Of
Mr. Van Doorn dit op zodanige
wijze gedaan heeft dat zijn regeer-
kwaliteit opvallend groot geweest
is, kunnen wij niet beoordelen. Maar
in ieder geval vindt de KJt.O. dat
wèl.
Helaas moeten wij daarbij als
laatste opmerking plaatsen, dat hier
toch een euvel in de omroepwereld
zichtbaar wordt. Een euvel, dat door
deze benoeming bepaald versterkt
wordt. Nl. de toenemende verstren
geling van de politieke en de om-
roep-machtscentra.
Het is nu zo, dat van de vijf om
roepverenigingen er drie zijn, die
geleid worden door voorzitters, die
Ïrote politieke verantwoordelijkheid
ragen. Wij achten hen daar be
paald niet minder om, want wij
stellen politieke activiteit hoog.
Maar wij vinden het een bedenke
lijke zaak van omroep-gezichtspunt
uit, dat de voorzitter van de K.R.O.
voorlopig voorzitter van de K.V.P.
blijft en daarna in ieder geval ka
merlid voor die partij zal zijn, dat
de voorzitter van de N.C.R.V. tevens
vice-voorzitter van de Antirevolu
tionaire Partij is, en een vooraan
staand kamerlid, terwijl wij de
combinatie van de V.A.R.A.-voor
zitter en P.v.d.A.-fractie-voorzitter
van de Tweede Kamer ook bepaald
niet bewonderen, al moet in het
laatste geval erbij vermeld worden,
dat Mr Burger reeds vele jaren
V.A.R.A.-voorzitter zijnde, in 1952
voorzitter van de P.v.d.A.-fractie
werd en hier dus niet de omroep
organisatie de initiatiefneemster
Omdat het leiden van een omroep
organisatie onder andere gezichts
punten dient te geschieden, dan het
leiding geven in een politieke orga
nisatie. Wij menen, dat het omroep
bestel wel door de overheid ge
regeld dient te worden, en ook, dat
door de omroep de verschillende
politieke stromingen heen moeten
spoelon, maar dat dient onder het
gezichtspunt van de dienst aan het
gehele volk te geschieden en niet
onder dat van de politieke machts
vorming.
Ten overvloede zij gesteld, dat
deze opmerkingen niets te maken
hebben met gebrek aan waardering
voor de personen, die hier in het
geding zijn. Dat is niet aan de orde.
Wèl willen zij de vinger leggen bij
een ontwikkeling, die wij èn voor
de omroep èn voor het politieke
leven niet gunstig vinden.
Oproep om dit
van de Gereformeerde kerken 1 *7
(vrijgemaakt) in het gebouw „VVO Lil tl
Odeon te Zwolle bijeen geweest, J
Zaterdagmiddag zyn vele leden
de Gereformeerde kerken
(Van
om rich te bezinnen op het besluit
van de generale synode te Assen
om alle contact met de Gerefor»
meerde kerken af te wijzen. Een
comité, samengesteld uit personen
uit verschillende delen van het
land, had deze vergadering belegd. -
Want het besluit van Assen
aldus de voorzitter, de heer R.
Schierbeek te Groningen heeft
overal teleurstelling gewekt. Het
wordt door velen niet in overeen
stemming geacht met de roeping I groep *11
te dragen
onzer verslaggevers)
primaire kerkelijke
wijsheid heeft ontbroken.
Want in plaats van de vrede in eigen
kerken te dienen, heeft men de gesi
nfen sfeer der onzekerheid tot c
kelijke alarmsituatie opgevoerd.
Volgens ds. Schoep verraadt het be
sluit een bepaalde geestelijke instelling
tegenover het kerkelijk conflict van
19421944: als vrijgemaakte kerken-
in de lijdensbeproeving
Aan het begin van de samenkomst
zong men Psalm 130 (,,Uit diepten
van ellenden") en in die geest bena
derde de spreker, ds. B J. F. Schoep te
Nieuwer-Amstel, deze zaak. Hij sprak
over ,,het raadsel van Assen".
Toen door de synode der Gerefor
meerde kerken te Utrecht de vervan
gingsformule terzijdegesteld werd op
een wijze, die niet iedereen duidelijk
was het besluit werd althans niet
door ieder eender geïnterpreteerd
hoopte men dat de synode een eind aan
de onzekerheid zou maken door aan de
opstellers te vragen naar de juiste be
doeling van het besluit.
Ook in do synode dacht men er niet
gelijk over, getuige het woord van ds.
Van der Stoel. Men heeft er evenwel
voor geijverd om zich eenparig aan één
interpretatie te houden; een bewijs dat
JEUGDHERBERGEN
In (en ook wel buiten) de kring van dc
Nederlandse Jeugd Herberg Centrale is een
discussie aan de gang over de vraag, of dc
reglementen en voorschriften in de jeugd
herbergen niet aan moderner verhoudingen
moeten worden aangepast. Hierover schrijft
Vrij Nederland o.m.„Dc meningen
over het regime zyn in de NJHC verdeeld.
Een niet onbelangrijke groep van vaders en
moeders (en ook wan de „trekkers" aelf)
staat nog steeds lijnrecht tegenover een
soepeling van de voorschriften. Andi
achten een flesje bier, dat na tien uur wordt
genuttigd, niet noodzakelijkerwijs de eerste
stap naar een zedenloie orgie, terwijl
ook de sigaret als een ingeburgerd i
schijnsel accepteren. Dezen achten het v
der niet onmogelijk, dat ook de jon;
vakunticgangers wel eens tot half twaalf
willen dansen. De zaak van dc reglementen
wordt des te actueler, omdat de NJHC
steeds ineer concurrentie krijgt van z
met het „soriaal toerisme" van jongei
bezighoudende particulieren, die wat cc
fort en soepelheid niet strijdig achten ri
de srhoonhe.id der natuur. Een gunstig
teken is, dat al deze en nog meer zaken op
het moment door de NJHC, de ANWB, He
WV'i en dc Nederlandse Reisvereniging
worden besproken. Een punt apart is dan het
gemotoriseerd „trekken". Het is niet langer
reëel om berijders van scooters en twecde-
handsautootjes per axioma naar een hotel
te verwijzen. Rugzakromantiek kan te ver
worden doorgevoerd. Een vernieuwde men
taliteit zou de NJHC en de op goedkoop
reicen aangewrzen jeugd veel goed doen.
Een mentaliteit, die naast de wandelschoe
nen ook hooggehakt schoeisel by sommige
gelegenheden in de vakantie als normaal
accepteert. Er beslaan namelijk bepaalde
verschillen tusssen de generatics van giste
ren en die van heden".
Onder het kopje „Dc verkeerde weg"
schrijft Elseviers Weekblad: „Het
verpleegsterstckort in Nederland wordt dc
laatste weken voorgesteld als een wan
hopige toestand en de reacties van dc hoog
leraren Qucrido uit Amsterdam en Sillovis
Smitt uit Utrcrht dragen daarvoor mede
verantwoordelijkheid. Deie reacties zijn
alarmerend negatief en wij menen dat dit
de goede aaak slcrhta afbreuk doet. Boven
dien vrezen wfj dat het departement van
sociale zaken en volksgezondheid een com-
niissic gaat vormen om deze netelige kwestie
uit de doeken te doen. Dat leidt tot niets.
Het Nederlandse meisje heeft zich niet van
de verpleging afgewend. Slechts is de be
hoefte aan verpleegsters nog sneller ge
stegen dan het aanbod. Ergo past alleen
een intensieve, positieve propaganda."
Eindexamen in
het ziekenhuis
Een paar dagen voor hy het
mondeling gedeelte van het eind
examen gymnasium zou moeten
afleggen ia een leerling van het
christelijk lyceum in Zwolle, T.
W. D. Gerritsen, in het Sophia-
ziekenhuis in Zwolle opgenomen,
voor het ondergaan van een blin
dedarmoperatie.
Het zag er dus naar uit, dat hij
cNt jaar zijn eindexamen niet zon
kunnen halen. De behandelend
chirurg, dokter Eeftink Schatten-
kerk, wilde zijn patiënt toch een
kans geven het eindexamen te
doen. Hij nam contact op met de
examencommissie. Resultaat: lera
ren en gecommitteerden namen
examen af in het ziekenhuis, ver
pleegsters plaatsten borden „exa
men stilte" en zorgden voor lafe
nis voor examinatoren en slacht
offer.
Het resultaat van al dit team
work is. dat Gerritsen hersteld en
bovendien in het bezit van zijn
diploma staar huil kon vertrek-
ken.,.
C.N.V.-ers in Limburg klagen
over weinig contact
(Van onze sociaal-economische red.)
Het is niet genoeg, dat de vak
beweging deelneemt aan de ge
sprekken over de gang van zaken
in een bedrijfstak. In vele gevallen
zal haar het medebeslissingsrecht
moeten worden toevertrouwd. Het
zitting nemen in bestuursorganen
zonder meer is niet voldoende.
Indien men daarmee de mede
verantwoordelijkheid wil bieden
dan zal blijken dat men bij de
arbeiders aan het verkeerde adres
is. Mede-verantwoordelijkheid dra
gen betekent zelf meedoen en
dat is het wat de arbeiders op dit
moment vragen.
Op deze wijze drukte zich zater
dag de heer C. Feenstra uit in zijn
openingswoord op de algemene
vergadering van de Prot. Chr.
Mijnwerkersbond te Treebeek.
De heer Feenstra signaleerde het ge
rucht, dat de Nederlandse overheid het
Staatsmljnbedrljf zou willen uitbouwen
tot een concern met vele dochteronder
nemingen. Op 2lchzelf had de heer Feen
stra hiertegen geen bezwaar, maar hij
vond het wel bezwaarlijk, dat er nog on
zekerheid over bestaat, wat er dan met
de mijnwerkers zal gebeuren. Hij drong
aan op een personeelsbeleid gericht op be
scherming van de werknemers.
Wat betreft de bemoeienis van de
overheid met het mijnbedrijf merkte de
heer Feenstra voorts nog op, dat het
onjuist is wanneer de overheid de
touwtjes van de kolenproduktie in han
den neemt in tijden van goede afzetmo
gelijkheden, om dan de touwtjes weer
los te laten zodra cr kolen ln overvloed
zijn. De Nederlandse mijnindustrie is be
reid haar medewerking te verlenen aan
de economische opbouw van ons vader
land, maar zij zal in moeilijker tijden
nooit de dupe mogen worden.
De heer Feenstra wees er op, dat het
Nederlandse mijnbedrijf er na de crisis
in de mijnindustrie van enkele jaren ge
leden ln geslaagd Is, ondanks het af
vloeien van 4000 a 5000 man personeel,
het produktiepeil te handhaven.
BEROEP OP C.N.V.
Een belangrijk discussiepunt ln
Limburg met hun resp. besturen hebben.
Deze leden dreigen hier verloren te gaan
voor de chr. vakbeweging. Gesugge
reerd werd voor heel Zuid-Limburg een
C.N.V.-distrlctsbureau op te richten van
een C.Pf.V.-bestuurder. Ook dacht men er
over om alle C.N.V.-ers in Zuid-Limburg
maar lid te laten worden van de Prot.
Chr. Mijnwerkersbond. Het personeel van
de mijnen krimpt namelijk steeds meer
ln. terwijl het personeel ln andere be
drijfstakken ln Zuid-Limburg steeds toe
neemt. Het bestuur erkende, dat het hier
gaat om een nijpend vraagstuk. Hiervan
zal studie gemaakt moeten worden en
het bestuur zegde toe dat de kwestie
b(j het C.N.V. aanhangig gemaakt
ing v
het ondergronds akkoord-systeem. Waar
werkers bil een eventuele verandering
van de beheersvorm der mijnonderne
mingen. Ook zal er een beroepsmoge
lijkheid moeten komen tegen een ver
klaring van arbeidsongeschiktheid door
de mijnarts en zal er gratis wt .kkleding
verstrekt dienen te worden.
In het werkprogram wordt er op
aangedrongen dat het werken op
zondag tot het uiterst noodzakelijke
wordt beperkt, eventueel zal daar
toe de vrije zaterdag moeten wor
den ingeschakeld. Gestreefd zal
worden naar het toevoegen vai
Goede Vrijdag aan de reeks chris
telijke feestdagen, waarop niet ge
werkt wordt. Een gesprek met de
kerken heeft enige tijd geleden
niets opgeleverd. Binnenkort zal nu
een nieuw gesprek aangevraagd
worden. Gevreesd wordt, dat wan
neer men van prot. chr. zijde geen
stappen onderneemt, men van r.k.-
zijde met initiatieven zal komen.
Van de zijde der prot. kerken is het
bezwaar geopperd, dat het vrijaf-
geven op Goede Vrijdag slechts zal
resulteren in een extra uitgaansdag.
Tenslotte wordt in het werkpro
gramma gevraagd om gelijke winst
uitkering en om uitkering van
100 loon by ziekte of ongeval.
Kerk en Vrede wil
geweldloze acties
Prof. dr. J. de Graaf heeft gisteren
op de conferentie van de pacifistische
christelijke vredesgroep „Kerk en vrede"
de 150 aanwezigen opgeroepen om deel
te nemen aan de geweldloze acties ter
bevordering van de vrede en als protest
tegen bewapening. Naar zijn inzicht moe
ten de leden ten allen tijde bereid zijn
hieraan deel te nemen.
Spreker op deze conferentie was de
Rotterdamse 6tudenten-predikant ds. E.
van Bruggen, die als onderwerp had het
thema van de conferentie: „Macht, recht
en liefde". De lezing van de predikant
had als uitgangspunt de stelling, dat
macht, recht en liefde in hun ware ver
houdingen alleen zichtbaar en kenbaar
worden in de zelfopenbaring van God.
van wie alle macht, recht en liefde af
komstig is. Gezien uit het oogpunt van
Gods zelfopenbaring, noemde de predi
kant recht en macht de buitenkant van
Gods liefde. De christenheid zou, aldus
ds. Van Bruggen, vanuit haar kennis van
God steeds moeten blijven geloven en
hopen, dat macht, recht en liefde nooit
tegen elkaar uitgespeeld mogen worden.
NZY 95 jaar
De Nederlandse Zondagsschoolvereni
ging, die dit jaar haar 95-jarige bestaan
viert, houdt haar jaarvergadering in Mu
sis Sacrum te Arnhem. Als sprekers tre
den op prof. dr. A. J. Bronkhorst: „Af
stemmen op het kind", ds. J. ter Schag-
get: „Verantwoordelijkheid voor ons
werk", Rabbijn J. Soetendorp: „Fantasie
■n het bijbels verhaal", ds. J. Meuzclaar:
..Op de datum vertellen" en dr. G. van
Leeuwen: „Beleving van het bijbels ver
haal". Er zal tevens een grote tentoon
stelling worden gehouden van opvoed
kundig materiaal, oosterse voorwerpen,
kleding etc. en mej. T. de Vries zal
spreken over „Gun uw kind de zondags
school", naar aanleiding van deze ten
toonstelling. De vergadering wordt ge
houden op 20 en 21 juni.
Beroepingswerk
NED HERV KERK.
Beroepen: te St. Annaland (toez.):
J. Arendsen te Bunschoten.
Aangenomen naar Leiden, als studen-
tenpred.: J. A. Eekhof te Wijk a. Zee;
naar Rekken (toez.): R. C. Krouwel,
kand. te Utrecht
Benoemd tot vicaris te Meppel: A.
J. Scholten, kand. te Den Haag.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen naar Wcesp, vac. W, G.
Scheeres: W. v. d. Zwan te Nieuwe
Pekela; naar St Jacobi Parochie: H.
Wijmans, kand. te Amsterdam, die be
dankte voor Hasselt. Loenen a. d.
Vecht. Oosternijkerk (Fr.), Oudega iW)
en voor Zijldijk (Gr.).
Benoemd tot hulppred. te Bilthoven:
G. Laarman, a.s. em. pred. te Utrecht-
O.
Bedankt voor dc benoeming tot le
raar godsdienstonderwijs aan het Chr.
Lyceum Populierstr. in Den Haag: J.
P. Prins te Den Haag.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Alphen a d Rijn: J.
C. v. Ravenswaaij te Scheveningen.
gevraagd: maak
de leergrenzen van theologen geen
kerkgrenzen. Men hield zich toen vast
aan artikel 31 van de kerkenordening,
een echt evangelisch artikel omdat het
de mogelijkheid schept om in een ge
schil als broeders elkaar te vinden.
In 1944 heeft men neen gezegd te
gen de inperking van de consciëntienood
en opgeroepen tot de uiterste tolerantie.
Deze overtuiging bracht pijn en lij
den. Ambtsdragers werden geschorst en
afgezet en als scheurmakers en ketters
gebrandmerkt.
Toen xs de vrijmaking gekomen.
Daarin klonk een boodschap over de
aard van het gemeente-zijn. Dat klonk
met de kracht van het lijden dat men
er voor over had. Daarna viel niets an
ders te doen dan rustig afwachten wat
God werken zou en intussen godzalig
christelijk leven.
De vrijmaking mocht niet worden
overtrokken. Onvergetelijk waren
broeders van wie men nu gescheiden
was. Men moest blijven benadrukken
wat nog verbond, en ln de ruimte
gezet - alleen voor het goede werken,
Deze geestelijke souplesse in dt
dienst aan het goede wordt alleen ver
kregen als de christen zijn lijden over
geeft aan God. Wie gaat handelen uit
reactie tegenover het kwade, wordt door
dat kwade overwonnen.
„Onze verzoeking was: van het blijde
rustpunt een glorificatiezaak voor
zelf te maken. Daarin hebben wij
de duivel voet gegeven", zei ds. Schoep.
TWEE LIJNEN
Nu zijn er twee lijnen. Men kan a
het lijden de ï^ellgieuze erepalm van
reformatie uitreiken. Dat geeft een
voel van eigenwaarde. „Wij zijn toch
maar het volk, dat God als het enige
In de wereld verkoren heeft". Dat is
de idoolvorming rond de vrijmaking.
Men kan de vrijmaking ook gelijk
stellen met het werk Gods. Als de vrij
making een heilsdaad Gods is, wordt
zij een richtlijn voor ons geloofshande-
len. Het lijden der vrijmaking verwerpt
men dan. Een stukje kerkgeschiedenis
wordt heilsgeschiedenis.
Deze twee lijnen hebben een machts
positie in het religieuze leven verkre
gen. Zij beheersten de ganse discussie
in de synode.
„Er was geen rustige bezinning om
dc mogelijkheden, die ons geboden wer
den aan te grijpen. Men sterkte, zich
In de eigen religieus vereerde vrijma
king zonder zelfs aan de eigen kerken
te denken", zei ds. Schoep. Men ver
wees naar de synode van Spakenburg,
die wèl naar de woorden maar niet
naar hun Inhoud „de twistzaak aan de
Heer overgaf". Had men dit in evan-
Selische stijl gedaan, dan was er an-
ers gereageerd op de verrassing dat
de vervangingsformule terzijde werd ge
steld.
Want dc samenspreklng moet dienen
om elkander met het evangelie te win
nen. ,,Dlt zou gebeurd zijn als we In
de lijdensbeproeving niet hadden ge
faald", verzekerde ds. Schoep. ,,Nu Is
de samenspreklng niet alleen afgewe-
maar zij ls zelfs niet evangelisch
de orde geweest. Uit de religieuze
gebondenheid aan eigen geloofsprojec-
ties verklaart zich het raadsel van As
sen."
WAT NU?
De leden der vrijgemaakte kerken
moeten nu bidden en smeken om door
God door deze beproeving te worden
gered, meende ds. Schoep. Men dient
solidair te blijven met de vrijgemaak
te kerk. Er is plaats voor schaamte:
goed begonnen, zo snel bezweken.
„We hadden niet door, dat we van
1944 af tot 1961 toe op God moesten ho
pen. We moeten het weer van de Heer
verwachten en onze teleurstelling over
Assen aan Hèm overgeven. Hij krijgt
zijn kerk wel, al doen zijn knechten
dom en dwaas."
Ds. Schoep riep de vergadering op
het kruis der vrijmaking en vandaag
ook het kruis van Assen „vrolijk" te
dragen. Zonder rancune en ln de Heer
gerust.
De ruimte der vrijmaking mag men
niet afbakenen naar vrijgemaakte ideo
logieën, maar naar het evangelie Gods.
Over drie jaar is er wéér synode. In
die tijd kan men in eigen kring deze
zaak christelijk aan de orde stellen.
Ook in de hierop gevolgde discussiè,
toen menigeen verklaarde niet langer
te kunnen wachten, bleef ds. Schoep op
wekken tot uiterste lankmoedigheid.
In dezelfde geest sprak prof. dr.
H. J. Jager, die evenals diverse pre
dikanten tot de aanwezigen behoor
de. Hij verklaarde niet te geloven,
dat men zich moet vrijmaken van de
besluiten te Assen; dan zou men te
veel eer aan een synodale uitspraak
doen. Maar men behoeft zich er niet
aan te conformeren.
Ieder »zal op zijn plaats en naar
zijn gaven moeten doen wat de Here
wil. Geen acties, geen manifest, geen
schrifturen, geen schrijven van be
paalde groepen aan de synode. Al
dus prof. Jager.
Aan het eind van de in grote rust
verlopen vergadering wekte
Schoep de aanwezigen nogmaals op:
„Blijf waar ge zijt. Nu overgaan
naar de geref. kerken is geen dienst
aan de hereniging en onverantwoor
delijk ten opzichte van eigen kerk
leden".
Voorzitter van de
Morgenlandzending
afgetreden
Als voorzitter van de Morgenlandzen
ding, die in het Midden-Oosten werkt en
die secties heeft in Frankrijk, Zwitser
land en Nederland, is afgetreden ds. W.
Wagner te Straatsburg, in verband met
zijn benoeming tot voorzitter van de her
vormde synode in Elzas Lotharingen.
Ook de director van deze zending, dr.
P. P. Berron te Straatsburg, is om ge
zondheidsredenen afgetreden. Voor hem
werd nog geen opvolger gevonden. Als
opvolger van ds. Wagner werd benoemd
ds. E. Mathis te Soultz-sous-Forets in de
Elzas.
Grote steden zijn geen verschijnsel van onze tijd. Als in de
Bijbel van Ninevé wordt gezegd, dat het een geweldig grote
stad wasvan drie dagreizen, dan geeft dat wel enige indruk
van de omvang. Ninevé was een stad van nijverheid en
cultuur, van menselijk vernuft en een stad waar de mensen
graag woonden. Maar en dat was de keerzijde het was
ook een stad van concentratie van het kwaad. Er werd zo
gezegd maar op los geleefd. Wetteloosheid en als gevolg
daarvan bandeloosheid vierden er hoogtij. Het was op een
gegeven moment zó erg geworden, dat God Zich verplicht
zag in te grijpen. U moet aannemen, dat u zich van het
kwaad geen voorstelling kunt maken! Toch maakt God er
niet direct een eind aan. Hij wil eerst de inwoners een ern
stige waarschuwing geven. Hij wil er een profeet heen sturen,
Jona. Hij wil de mensen voor de keuze plaatsen: ophouden
met het kwaad en verder leven, of doorgaan met het kwaad
en sterven. Nooit zullen de bewoners van Ninevé God het
verwijt kunnen maken: wij hebben het niet geweten, anders
hadden wij ons bekeerd. En evenmin: waarom kijkt U nu
uitgesproken naar ons en ook niet naar de bewoners van
andere steden? God wil niet, dat een wereldstad ondergaat.
En Ninevé krijgt een laatste kans. Al gaat dat in eerste in
stantie met heel wat strubbelingen gepaard.
Hervormde kerkvoogdijen bijeen
(Van onze kerkredacteur)
In de eerste vijf maanden van
dit jaar zijn reeds tien kerken
klaar gekomen tegen twaalf in het
gehele jaar 1960. Bovendien kan
dit jaar de bouw beginnen van 38
kerken tegen 29 het vorig jaar. Dit
is ook een resultaat van de her
vormde kerkbouwactie, vertelde
de voorzitter, prof. dr. ir. H. G.
van Beusekom, van de Vereniging
van hervormde kerkvoogdijen op
de jaarvergadering die zaterdag
in Utrecht werd gehouden.
Wü moeten als kerkeraad en kerk
voogdij één zijn, vervolgde de voorzitter
zijn openingswoord. Die eenheid moet
zich ook openbaren in het persoonlijk
vlak. Ik denk hier vooral aan de
aikant is niet in loondienst Met nadruk
stelde prof. Van Beusekom dat het
de kerkvoogdij niet voldoende is
slechts liet minimum tractement uit te be
talen: „Norm mogen deze minima niet
zijn."
„Het is beschamend voor de kerk, dat
zij haar predikanten nog geen pensioen
garandeert dat 70 procent van het laatste
salaris bedraagt." Dubbel beschamend
noemde prof. Van Beusekom de wijze
waarop de kerk voor de weduwen zorgt.
„Hierin moet verandering komen." De
voorzitter was' er evenwel van overtuigd
dat de kerkvoogdijen gehoor zullen geven
aan de oproep van het hoofdbestuur om
in deze situatie verbetering te brengen.
(Van onze sociaal-economische
redactie)
Het verpleegsterstekort gaat zich
nu ook aftekenen in de wijkverple
ging: de aanmeldingen voor de op
leidingen tot wijkverpleegster lopen
plotseling sterk terug.
Dit is zaterdag medegedeeld op de
23ste jaarvergadering van de Bond
voor protestants-christelijke vereni
gingen voor wijkverpleging „Het
Oranje-Groene Kruis", die in Utrecht
werd gehouden.
In het jaarverslag van de bopd wordt
dit teruglopen een „alarmerend ver
schijnsel" genoemd. Als oorzaken wor
den opgesomd de achterstand in sala
riëring van de wijkverpleegsters, de ge
ringere promotiekansen, de administra
tieve rompslomp die de wijkzuster moet
verrichten, de angst voor de zwaarte
van de opleiding en het gerucht dat die
opleiding binnenkort op twee jaar zal
worden gesteld.
„In het belang van het kruiswerk Zal
ernstig moeten worden nagegaan welke
bezwaren aan het beroep van wijkver.
pleegster verbonden zijn en of aan de
ze bezwaren kan worden tegemoet ge
komen", zo zei bondsvoorzitter dr. Joh.
van der Spek zaterdag in zijn openings
woord. „De vraag is gerechtvaardigd of
wij niet teveel van de wijkverpleegster
gaan verlangen."
Het verheugde dr. v. d. Spek dat de
pensioenvoorziening van de wijkver
pleegster thans aanmei-këlijk verbeterd
dat er plannen worden uitgewerkt
in de loop
beterd, al blijven er altijd nog wel on
effenheden de aandacht vragen.
Het recht op vrije üjd en vakantie
brengt volgens dr. v. d. Spek het pro
bleem van de vervanging met zich
ters om ter wille van de patiënten niet
al te zeer op haar rechten te staan.
Maar naar de bondsvoorzitter opmerkte
laten de besturen de zusters nogal eens
tobben om een vervanging te vinden zon
der zelf stappen te doen. „Het hoeft
geruggesteund moet weten", aldus dr.
v. d. Spek.
Voor de jaarvergadering in Utrecht
bestond goede belangstelling. Ds. H. J.
Groenewegen, Ned. Hervormd predi
kant te Den Haag, sprak een wijdings
woord. Dr. J. Spaander, algemeen di-
reèteur van het rijksinstituut, voor de
volksgezondheid te Utrecht besprak de
invloed van ioniserende straling op het
levende wezen (zie elders in dit num
mer) en de arts M. Vromen hield een
voordracht over de kinderzorg.
De bond telt thans 300.000 leraen, ver
deeld over 385 afdelingen met een wijk
verpleegster. Voorts heeft zij acht eigen
centra voor kraamverzorgirxg waaraan
110 kwaamverzorgsters verbonden zijn.
Er bestaan daarbij playnen voor nog
nieuwe centra in Limburg en Apeldoorn.
Pastorale zorg
Prof. Van Beusekom raadde de
kerkeraden aan om op huisbezoek
bij de predikant te gaan om hem vrij
uit te vragen of hij financieel wel
kan rond komen. Zo moet er meer
pastorale zorg komen voor de pre
dikant, waarbij tevens aandacht moet
worden besteed aan de wijze waarop
deze zijn tijd besteed. Juist als hij niet
kan rondkomen is de verleiding zo
groot om nevenbetrekkingen aan te
nemen.
De voorzitter van deze vereniging
ging in zijn openingswoord ook in op de
problemen van de grote gemeenten, waar
men tot decentralisatie moet komen. Over
deze problemen vergaderde het hoofdbe
stuur medio april met de kerkvoogdijen
van gemeenten met vijf of meer predi
kanten. Er werd een kleine commissie be
noemd die richtlijnen zal moeten opstel
len in het bijzonder t.a.v. de verdeling der
financiële lasten bij het vormen van
verschillende wijkgemeenten.
Voorts deelde de voorzitter mede dat
het hoofdbestuur meent dat er uitbrei
ding moet komen van het bestuur zelf.
Hij stelde dan ook voor twee jongere
krachten aan te trekken. Een van beiden,
ds. T. D. van Soest, zou dan meteen kun
nen fungeren als plaatsvervangend hoofd
redacteur voor het maandblad. HU heeft
veel pubiiciteitservaring opgedaan ty-
dens de grote kerkbouwactie.
De vereniging groeide opnieuw. Het
opmerkelijke is, dat de provincie Zeeland
dc eerste is met te melden dat nu alle
kerkvoogdijen lid van de vereniging zijn
Afbraak-opbouw
Spreker op deze jaarvergadering was
dr. J. M. van Veen, die aandacht schonk
aan afbraak en opbouw van dc gemeente,
twee verschijnselen die overal openbaar
worden De moderne tijd plaatst de
kerken voor een reële uitdaging, waarop
door sommigen niet vruchtbaar wordt
gereageerd al zijn er ook tekenen die er
op wijzen dat er hoop is voor de toe-
Waar opbouw zichtbaar wordt, blijken
de volgende feiten:
Een ontwikkeling van kerk als insti
tuut naar de kerk als broederschap of
als gemeenschap.
De naar-binnen-gekeerdheid en de so
ciale afgeslotenheid van de kerk en de
plaatselijke gemeente maken plaats
voor apostolaire, diaconale en pastorale
zorg.
Er ontstaat een groeiend verlangen naar
oecumenisch samengaan en samenwer
ken.
Er worden pogingen in het werk gesteld
om leken actief te maken niet alleen
voor allerlei kerkewerk, maar vooral
voor de dienst van de gemeente in en
aan, de wereld.
tijd grote kansen. Alleen
de veranderingen razend snel en is het de
vraag of wij waakzaam genoeg zijn om
ze bij te houden, aldus dr. Van Veen.
Aj
Verkiezing
De voorzitter deelde nog mee dot tij
dens de verkiezingen in de besloten huis
houdelijke vergadering herkozen waren
de heren Joh. Lokhorst, C. Philipse en H.
J. van der Wolk. Als nieuwe leden wer
den gekozen ds. T. D. van Soest en de
heer Th. L. van Hazel.
Kt
Vraag: Ik geniet een vervroegd pen-
ïoen wegens invaliditeit en evenals
en ongehuwde betaal ik sedert 1957
dit pensioen A.O.W.-premie. Nu
ntwoord inzake het lied „De tige
kruiswoorden" delen wij nog mede, niet
dit lied gen
het
dat wegens de ouderdom
mijn man bij het bereiken van de leef- het bijna onmogelijk is uit le vinden
Vraag: Door het vele gebruik is mijn
innen theepot van binnen geheel met
i dikke laag aanslag bedekt. Wat
hoe dit indertijd verschenen
uitgegeven is en wie de maker is ge-
Ongetwijfeld zullen er onder
lezers verschillenden zijn, die dit wel dat het zink bedekt
één geheel wordt be- weten. Wij houden ons dus gaarne voor
nadere inlichtingen (zoals jaar van uit
gave, naam van bundel, enz.) aangevo-
jaar gepensioneerd
gesteld van premiebetaling. Ofschoon
voor de inkomstenbelasting mijn pensi
oen wordt geteld bij dat van mijn man.
zodat het als één geheel word
schouwd. moet ik premie blijven beta
len. Is deze gang van zaken juist en
is bij de wet vastgesteld, dat een ge
huwde vrouw A.O.W.-prémie betaalt,
terwijl zij wanneer zij 65 wordt
geen eigen A.O.W. ontvangt?
Antwoord: Voor de inhouding van
loonbelasting en A.O.W.-premie wordt Nederlandse vertaling
uitgegaan van de persoonlijke gege- Franse schooleditie
- lg dut
gen en o-iiwiniicjj vuuiivunieu up aan ue „ijj,.
waterkant of in het veld geplukte plan- call te vewHdflen™ aanslag radi-
ten en dit kan zeer gevaaïlijk zijn ca?1 -te verwijderen?
Vraag: Op mijn zinken veranda is in
roestwater gelopen, zo-
rood-
Antwoord: Het beste middel is om
de aanslag te laten weken in heet soda-
water en daarna de pot met een fijne
bruine roestlaag Hoe kan ik deze het nietaIcn Pannenspons en een of ander
pruxne roesuaag. noe Kan ik deze het SPhnurmldHpi Wat water schoon te
de laatste v
Vraag: Bij welke uitgever is de Ne
derlandse vertaling
mée du Magyard" te verkrijgen'
Antwoord: In de catalogus komt geen
beste verwijderen?
Antwoord: Het is niet mogelijk de
roestaanslag met chemische middelen
te verwijderen, omdat deze het zink nnnr 1K. na
het boek „rAr- sterker aantasten dan de roestaanslag. wortels Is dit lïïïïi Pn to ia ivp.it
SLSJT me" £ï.„hntl b«£
de werknemers. Het is
schuurlinnen.
Vraag: Mijn Jonge hangbogonia
lijst opge- groeit goed, maar steeds vallen de
In de
x u ingehouden wordt. Het lijke Franse woorden, zodat het
juist, dat
inkomen
huwde vr_ H
te betreffen. Uw loon behoort dus tot te weten komep
zijn belastbaar inkomen en uw loonbe.
lasting wordt verrekend met de door mentenbonden
uw man verschuldigde inkomstenbe
lasting. Aangezien uw man niet pre
mieplichtig is, krijgt hij geen aanslag,
het van u ingehouden bedrag krijgt uw
man bij een afzonderlijke beschikking
terug. Een en ander wordt door de be
moei- jonge blaadjes af. Wel komen
weer nieuwe voor ln de plaats, maar
ook die vallen af en zelfs was dit het
bloemen. De plant JVil 0p.''tem5l".Ti5>k™i«'
onderzoek staat
drie vakverbonden
tenbonden naar de deugde
lijkheid en praktische waarde van
achines en centrifuges?
het raam en krijgt op de
het beste middel
middag zon. Wat
tegen dit afvallen?
Antwoord: Deze uegonia vra-agi een
zeer lichte standplaats. Men moet deze Vt
Antwoord: Men wende zich daarvoor plant niet achter vitrage
tot de Nederlandse Consumentenbond, ochtend- of avondzon plaatsen. Zij moet
Palmstraat 42, te 's-Gravenhage. een matig warme temperatuu
plant, die in ben, geen temperatuurwisseling
schuurmiddel
schuren.
Vraag: Voor een scheiding wilde ik
een rij populieren planten, maar nu
hoor ik dat zij zo weglopen met hun
ken. die toch hoog wordt, maarliiet
breed en niet te veel wortels maakt?
Antwoord: In het algemeen wordt
voor grote aanplantingen de Italiaanse
populier (populier aigra var. italica»
gebruikt. Deze groeit vrij smal en gaat
steil op, terwijl zij ook niet zo ver weg
gaat met de wortels als andere popu
lieren. Ook gebruikt men wel wilgen,
die kan men door snoeien binnen de
ierken houden en zij worden vrij hoog.
'eel neemt men ook de zwarte cis (al-
nigra). Deze kan wel vier en
meter hoog worden en verdraagt
Vraag: Kalmoes i
tot een goede belastingadviseur.
matig warme temperatuur heb- Mer goed de snoei, zodat men daarvan
- een dichte en hoge haag kan kweken.
Deze els staat bekend als een boom.
Vraag: Wat
ken deze plant als pruimtabak en lo- ten, wanneer de aardkluit droog aan-
de voorlaatste pen er de gehele dag
woonplaats van president Kennedy?
Antwoord: President Kennedy woon
de, voordat hij het Witte Huis betrok,
aan de N.street nr. 3307 in George- dergaan
town, een deftige woonwijk in Washing- Antwo<
ton. In de hete zomermaanden woonde blijlebaa
hij ln een witte buitenplaats op Cape is al et
God aan de oceaankust. moet m
mond. Is dit niet schadelijk
gezondheid? Moet kalmoes voor het ge- Elk jaar moet
bruik nog een speciale behandeling on- periode verpotten
water en moet alleen gie- die minder rovend is, dus niet
j met de worte[s gaat Denk er vooral
J tenminste 2 meter uit de
hun voelt. In de bloeitijd moet de plant om
veertien dagen kunstmest hebben, perceelsgrens moet blijven (behalve
taar de ru8t- enkele streken, waar het plaatselijk ge-
andere afstand toelaat, doch
Antwoord: Kalmoes kauwen bekomt
HP L„_Jdelen blad- bruik
aarde, twee delen oude koemest
deel scherp zand. Het afvallen
?Udrn 19 WMI-Schijnlijk daaraan toe klein mogeli k te makem kan men
te schrijven, dat er teveel water is ge-
deke
door
se pl
gecln
laag
bren,
Zwei
owho
hij d