Uw probleem is het onze
J-
Kritiek
van intellectuelen
op de Asser synode
mui
Een kanttekening
Maar ook weer
op Utrecht '44
Asser synode: contacten
met buitenland
Een woord voor vandaag
Roep om een bisschop
gekroonde dwaasheid
Moeilijke positie Chr. Bond
Brandstoffenhandelaren
SupralllX VERF EN LAK
s
ONZERZIJDS
Open
brief aan hoogleraren
WINKELIER SPON ER ZIJ BIJ
TlyCEER boter, meer vlees, meer suiker, meer aardappelen, meer gToente,
-.tJL meer sinaasappelen, meer koffie, meer gedistilleerd, meer bier, meer
wijn, meer sigaren en meer sigaretten: dat was in 1960 het tastbare gevolg
van de stijging van de lonen, welke stijging weer voortsproot uit de stijging
van de produktie.
Deze reële stijging van de levensstandaard werd deze week opgediend door
het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dit overzicht van de hoeveelheden
voedings- en genotmiddelen, welke voor binnenlands verbruik beschikbaar
kwamen in de meeste gevallen gelijk aan het werkelijke verbruik spreekt
tot de verbeelding. Meer dan de vermelding, dat onze totale consumptie vorig
jaar 64% hoger was dan in 1959.
Dat het boterverbruik opliep tot 4,7 kg per hoofd alle cijfers zijn uitgere
kend per hoofd der bevolking moeten wij natuurlijk niet alleen toeschrijven
aan een grotere koopkracht, maar ook aan de suggestieve reclame voor het
natuurprodukt, aan het beschikbaar stellen van goedkope roomboter en aan jn een vandaag verschenen „Open
de misère met de planta-margarine. Dit zijn van die meevallers, die gewoon brief aan de hoogleraren dr. H. N.
uit de lucht komen vallen. j Ridderbos en J. Kamphuis" hebben
Voor de margarinefabrikant overigens niet: het margarineverbruik zakte vaneen aantal vooraanstaande vrijge-
20,3 kg in 1959 tot 19,9 kg in 1960. Wie hier bepaalde conclusies uit wil trek- maakt gereformeerde intellectuelen,
ken, moet dan wel eerst weten, dat het boterverbruik in 1938 5,5 kg bedroeg tegen de houding van de synode van
en het margarineverbruik 7,1 kg. De margarinefabrikanten hebben dus na de Asse" ,nzakf de samenprekingen
oorlog de plakken van de welvaartskoek het dikst kunnen besmeren. jj1*1'«gig? "„Tm*»mi I het levenspatroon van de jeugd in bei-
i e. S i rt» liprkpn 7fi hiivonrlpr vpp! van pI-
r i,
Assen inzake de
met de gereformeerde kerken krach-
t j tig stelling genomen. Zij verklaren,
Ook de slagers hebben meer vlees kunnen verkopen. In 1959 at ieder van het met Assen 1961 evenmin eens te de kerken zo bijzondei
ons gemiddeld 39,6 kg vlees en in 1960 42,6 kg. Dat is bijna 5 kg meer dan 7jjn ais met utrecht 1944 en willenkaar verschilt. „Bepaalde vragen in
in 1938. Wie over vlees spreekt, denkt automatisch aan vet. Merkwaardig ge-; met name dat er een veranderingI levenstijl, die wij aanvankelijk hiel-
noeg steeg zowel het reuzelverbruik van 1 tot kg als het verbruik van vet komt in de mentaliteit van synodes den 'yoor e.eu specifiek vrijgemaakt-
spek van 3,8 kg tot 4,7 kg. en kerkelijke persorganen. De centra- synodaal uit elkaar groeien beho-
Een andere typische aanwijzing voor gestegen welvaart is het stijgende suiker- le vo°'.,h.en ,s daarbij wat het ^eQ' gen^enerale' ontwikkeling^van
verbruik. In 1960 passeerden wij de jrens van de 40 kE. Om precies te rijn: ™c^d v.*n. rÏJ n0' de jongeren in belde kerken. Ook in
wij verbruikten 41,6 kg suiker of suikerhoudende artikelen. In 1959 haalden j Ide vrijgemaakt-gereformeerde ker-
wij de 38,7 kg, hetgeen toen al een stuk hoger was dan in 1938: 26,4 kg. Tot de ondertekenaars van de brief j ken gaat men naar de bioscoop, vindt
Opvallend is ook het grotere aardappelenverbruik: thans 100 kg per hoofd,peikortenho nï- pro*- dr- van ~e de dans ingang, heerst afkeer v»P|
5 kg meer dan in 1959 en 10 kg meer dan in 1958. Echt aardappelen eten als]Varf Hartenl "«^voorzitter van denver-
voornaamste voedsel is echter uit de tijd. De aardappeleters van Vincent i eniging tot'herstel van de kerkelijke
I eenheid onder de gereformeerde belij-
1 ders, drs. G. Puchinger en mr. J. H.
Prins, de direkteur van de Doctor Abra-
van Gogh zijn en blijven een brok grauwe geschiedenis.
Het groenteverbruik is met 67 kg weer op het niveau van 1938 gekomen, n
het verbruik van verse zuidvruchten is sedert 1938 bijna verdubbeld: het
verleden jaar 21,2 kg, waarvan sinaasappelen en bananen 15,2 kg voor zich
opeisen en bananen 4,9 kg.
Het koffieverbruik met 3,6 kg is weer even hoog als in 1938. Merkwaar
dig is, dat wij aan het vooroorlogse theeverbruik (toen 1,3 kg) nog lang niet
toe zijn. Dat kan niet gezegd worden van gedistilleerd, bier en wijn. Voor
binnenlands verbruik kwam 50% meer gedistilleerd (2,28 liter), 60% meer
bier (23,9 liter) en 63% meer wijn beschikbaar. Dit is te danken (of als men
wil: te wijten) aan de grotere koopkracht, aan de collectieve reclame en aan
de vakantiereizen, waarin men wijn heeft leren drinken. Allemaal factoren
die het verbruik hebben gestimuleerd.
Van de sigaren en sigaretten behoeven wij eigenlijk weinig te zeggen. Een
sigaret is zo blijkt steeds weer voor velen een behoefte. In 1960 steeg
het verbruik tot 1198 sigaretten per hoofd, hetgeen tweemaal zoveel is als vóór
de oorlog. Het roken van sigaren wint terrein (120 per hoofd), maar in 1938
had de sigaar toch meer aftrek (178 per hoofd). De fabrikanten hebben dus
nog een mooi terrein te beploegen.
Wat die leveranciers betreft, de cijfers bewijzen dat zij aan de goede kant
zitten. Een achteruitgang van het verbruik konden wij alleen waarnemen bij
margarine, consumptiemclk en fruit.
Maar dan nog is het de vraag, of het totale verbruik wel terugliep. Want elk
jaar groeit de bevolking en elk jaar neemt dus ook de totale consumptie toe.
Dit kan best de daling per hoofd der bevolking compenseren. Vooral als wij
dan de omzet in geld berekenen; bovenstaande cijfers hebben nl. alle op
hoeveelheden betrekking.
Toch nog even een frappant voorbeeld van de invloed van de bevolkingsgroei,
In 1938 leefden er in ons land gemiddeld 8.684.000 mensen. Per hoofd rookte
men 549 sigaretten. Met elkaar dus ruwweg 4.767 miljoen. In 1960 waren wij
met ons 11.483.000. Bij een verbruik van 1198 sigaretten per hoofd komen wij
dan ruwweg op 13.756 miljoen rokertjes. Dat is bijna 3 maal zoveel.
Zetten de leveranciers meer om, ook de winkeliers spinnen zij bij dc gestegen
koopkracht, in elk geval door hun omzetten. Dit vloeit logisch voort uit de
cijfers van het stijgende verbruik, maar het wordt tevens bevestigd door de
cijfers van het Economisch Instituut voor de Middenstand.
De omzet van de kruideniers was in 1960 3% groter dan in 1959; in de eerste
twee maanden van 1961 was de stijging 1% to.v. dezelfde periode van 1960.
Bij de slagers was deze stijging onderscheidenlijk 4% en 4%, bij de banket
bakkers 11% en 9%, bij de groentewinkels was er in 1960 een omzetstijging
van 4%, maar in de eerste twee maanden van dit jaar daalde de omzet met
6%. De melkzaken konden de omzet resp. 5% en 4% opvoeren, de bakkers
9% en 6%, de sigarenwinkels 3% en 2%, terwijl de slijters in 1960 een 10%
hogere en in januari en februari van dit jaar een 8% hogere omzet wisten
te bereiken.
Hogere lonen zijn een kostenfactor voor de onderneming. Dat staat buiten kijf.
Maar het is ook een feit, dat de mens een deel vaak een groot deel van
wat hij meer in handen krijgt, weer uitgeeft, waardoor producenten en winke
liers hun omzetten kunnen opvoeren. En hierbij gaat het niet alleen om meer
voedings- en genotmiddelen, maar ook, ja vooral, om meer duurzame gebruiks
artikelen, die het leven gemakkelijker en aangenamer kunnen maken.
troffen te zijn door de wijze waarop de
hoogleraren dr. H. N. Ridderbos (in het
Gereformeerd Weekblad) en J. Kamp
huis (in De Reformatie) op het be
sluit van de Asser synode gereageerd
hebben: zij onderkennen daarin eenzelf
de mentaliteit, waartegen zij protest
aantekenen.
Tegenover prof. Ridderbos wordt ge
steld dat wanneer hij nu schrijft de be
sluiten van de Asser synode ontzettend
te vinden, of hij dan niet zal kunnen
begrijpen dat in nog sterkere mate in
1944 zulk een gevoel door velen van het
jcreformeerde kerkvolk ging, toen de
den gadegeslagen, kon
dwongen worden, om. koste wat het
kost. de strijd over 1944 op korte ter-
ljii te staken. Men kan de jongeren
geschiedenis en dogma
wellicht nog enige jaren te wapen
pen tegen 1944 en 1961. maar men
:n beide kerken eens uiterst weinig vrij
willigers hiervoor meer vinden. De jon
geren in beide kerken vinden een er
ander dan misschien nog wel „natio-
naal-gereformeerd" te verstaan in his
torische zin. maar ze ontdekken er
geen christelijke problematiek meer in.
Openlijk komen de schrijvers er voor
uit dat de oecumenische problematiek,
al suggereren de officiële persorganen
zulks, voor de posten der vrijgemaakt-
gereformeerde kerken geen halt heeft
gehouden.
In kerkverandering zien de briefschrij
vers, vooral nu er in de Gereformeer
de Kerken nog onherroepen schorsingen
liggen, geen heil. In beide kerken zul
len wij in oppositie zijn. In beide ker
ken zal een ieder op zijn plaats, moe
ten strijden tegen onrecht, tegen liefde
loosheid. tegen onheuse en eenzijdige
voorlichting. Daarbij doen de schrijvers
m.n. op de leden van hun kerken
vurig beroep om zorg te drasen
een betere verstandhouding, zowel in
de eigen kerk onderling als met de le
den van andere kerken.
(Van een onzer verslaggevers)
Bij de behandeling van
suur geplaatst of afgesneden
meente. Een vijftigtal leden z
aantal I de gemeente onttrokken hebben. Deze
Utrechtse synode, waar prof" Ridderbos klèine"of "althans weinig tijdrovende "'endden zich tot de deputaten
EXJJrfST' .Pr0, „d.r„r behoorde ter synode van de ""d
heÖt to zekere mate, aldus de briefr «erelorme.rde kerken (vrijeemaakt)
ook bet rapport van deputaten voor
correspondentie met buitenlandse ker
ken.
schrijvers, weinig moreel recht
gen de besluiten van 1961 op te tornen,
zolang hij althans niet eerst enig be
grip toont voor al het verdriet dat een
vroegere synode in 1944 over de onge
deelde Gereformeerde Kerken heeft ge-
Aan prof. Kamphuis schrijft men:
..dat U. thans onder de titel ..Blijd
schap op blijdschap" uw commentaar
geeft, bewijst voor ons één ding en wel
dat U tegen duizenden mede-kerkleden
zegt: ,.Gij zijt mij als niets." Zo heeft
ook de synode van 1944 gehandeld,
toen waren U en wij voor de pen en de
prae-adviezen van prof. Ridderbos ..als
niets". ..Men kan". zo vervolgen de
briefschrijvers, ..1944 en 1961 als geloofs-
oordelen zien. waarvoor de kerken be
horen te danken. In belde gevallen wij
zen wij zulk een oordeel volstrekt af".
De schrijvers ontkennen voorts dat
De deputaten hebben geantwoord, dat
lar hun mening eerst dë kerkelijke weg
Zuid-Afrika bewandeld moet worden.
de
Er zijn ook moeilijkheden tus
kerken van Pretoria en Kampen, in ver
band met handelingen van de missio-
predikant uit Kampen. Hiervoor
Advertentiën
Men staat in correspondentie met de
free reformed churches of Australia,
the Canadian reformed churches en die •-- --- ,-
gereformeerde kerke in Suid-Afrika. Ditj's de otu"e"kc"I1i?t wLt vil nW
zijn kerken, waartoe vele vroegere lc- vraagd. maar zij besloot zich niet
den behoren van de vrijg. geref. kerken deze zaak te mengen.
in Nederland.
Aan de deputaten is opgedragen con
tact te zoeken met andere kerken in
het buitenland, die de heilige schrift
aanvaarden als Gods onfeilbaar Woord I
en wier belijdenis en kerkregering niet l
in strijd geacht kunnen worden met die j
van de gereformeerde kerken tvrijge-1
maakt) in Nederland.
De deputaten zullen zich daartoe eerst
trioeten richten tot de kerk te Monte Aio- j
gre in Brazilië. Hier staat ds. D. Los, j
vroeger predikant ^te Breukelen.,
De zitting-werd bijgewoond door de.
heer Van der Kooy uit Kaapstad, die
de synode toesprak. Er zijn in Zuid-
Afrika drie gemeenten. Men leeft wel
geïsoleerd jn dit onmetelijke land want
contacten met ..die gereformeerde kerk
Suid-Afrika" zijn op niets uitgelo-
M A IZ E NA
D U RYEA
maakt Uw groenten zo lekker.
Beroepihgswerk
Er was in Corinthe heel wat méér aan de hand dan een
broedertwist over geestelijke aangelegenheden. Maar voor
landvoogd Gallio was het allemaal één pot nat: hij vond, dat
ze het zelf maar moesten uitzoeken en hij weigerde te vol'
doen aan het verzoek van de Joden om een oordeel uit te
spreken over het optreden van de apostel Paulus. Hij liet de
menigte Joden gewoon wegjagen van voor zijn rechterstoel.
Paulus wilde zich juist gaan verdedigen, maar hij kwam niet.
eens aan het woord. Hij kon dus niet ingaan op de beschul
diging van de Joden als zou hij trachten de mensen te over
reden God op onwettige wijze te dienen. Het ging, vond
Gallio, „over een woord en namen en de wet die bij u geldt
Een wereldse rechter verklaarde zich onbevoegd uitspraak
te doen over geestelijke zaken. Hij stond bóven dit soort
dingen. En het viel de Joden niet mee, dat de landvoogd op
deze manier reageerde! Als hij Paulus had veroordeeld, dan
hadden zij zo waar kunnen denken, dat zij het rechtaan
hun zijde hadden. Op, zijn wijze diende Gallio onbewust de
zaak van het Evangelie, maar hij deed dat ondanks zichzelf:
als hij zich had verdiept in de kwestie, dan zou hij op een
gegeven moment voor een zéér persoonlijke keuze hebben
gestaan. Wat dat betreft is er nog weinig veranderd. Nog
altijd zijn er velen autoriteiten of niet die de waar-
heidsvraag bewust ontlopen met de dooddoener, dat het alle
maal hetzelfde is en dat de mensen het in geestelijke zaken
zelf maar moeten uitzoeken.
S
Ds. Luteyn tot Conf. Vereniging
In hotel Frigge te Groningensproken over de moeilijke positie,
Zuid-Afrika
Op een, suggestie van de heer van
der Kooy.ora, nu Indonesië is uitge
vallen, zich voor het zendingswerk
op Zuid-Afrika te richten, verzeker
de de pracses, dat men daar aandacht
aan zou geven.
De zendende kerk van Zwolle waar
mee diverse kerken in het noorden sa
menwerken heeft bericht dat het zen
dingswerk op Soemba een einde neemt.
De kleine gemeenten in Zuid-Afrika
hebben een Bantoe-evangelist opgeleid,
die onder zijn rasgenoten het evangelie
predikt.
Het rapport van de deputaten gewaagt
..ok van moeilijkheden: in de kerk te
Pretoria zijn diverse leden onder een-1 hannes te Breda.
HUREN
heeft de Christelijke Bond van
Brandstoffenhandelaren woensdag
en donderdag zijn jaarvergadering
gehouden. Daar is uitvoerig ge-
Over liet voorstel
huurprijzen met 30
zegt Do T ij d Do AlaasDoac in een
Vrijmoedig Commentaar o.m.: „De Weg
die de regering nu inslaat is andermaal ae-
ker niet die van dc minste weerstand. Al»
men niet verder kijkt dan het jaar 1964 wil
zij al elf procent meer huurverhoging
dan de werknemers, nog afgezien van het
feit dat zij van een maximum hnurquote
zoals door de vakcentrales voorgesteld, in
het geheel niets wil weten. Hoe belangrijk
deze beslissing Is, blijkt als men bedenkt,
dat deze. huurquote vrijwel alle naoorlog
se arbeiderswoningen in de grote steden
voor huurverhoging behoed zou hebben-
Een slorm van protesten kan niet uitblij
ven. Met do stugge minister Van Aartsen
aan het roer cn de klip van dc kinderbij
slagkwestie in dc nabijheid wordt het ze
ker een hachelijke manoeuvre. De rege
ring verdient echter gesteund te worden.
Wellicht had zij het meer behoedzame
voorstel van de kroonleden (jaarlijkse ven
hogingen van vier a vijf procent in ze
ven jaar, red.) kunnen volgen, als zij hel
aleohte weer geschuwd had. Nu zij dal
niet gedaan heeft, is het ons wel. Hei
voorstel der kroonleden betekent het jaar
lijks terugkeren van kleine verboginkjea
Wij hebben vrotger al geconstateerd, dal
hiermee de lijdensweg wat moeilijker zal
zijn, daar jaarlijkse kleine verhogingen ook
jaarlijks groot geharrewar en CjJ
loontechnisch en politiek gebied
meebrengen.
Tenslotte de looncompensatie, waarbij bet
voor de Stichting van de Arbeid om twee
ragen gaat. Hoe moet de pijn
eerstkomende huurverhoging mei I00""
maatregelen verdoofd worden; dat word»
op zichzelf al een moeilijke vraag. De on
derhandelende partijen vinden de huurver
hoging als een koekkoeksei in het warm»
nest. Verder is er de vraag of de hnur
bijslag van 1960 de vroegere oompensa
tie dus voor alle werknemers en werk
neemstera in de contracten moet doorwer
ken nf dat zij - en dan eventueel ook
de nieuwe compensatie - het karaker moet
krijgen van een permanente bijslag, dii
speciaal gericht is op diegenen die ban
liet hardst nodig hebben: de kostwinners.
Wij voelen om verschillende redenen vooe
de laatste oplossing het meeat.
De Telegraaf zegt er dit
minister van volkshuisvesting.
■ven sterke indruk heeft gemaakt, blijkt
:ijn beleid met vaste hand te voeren. Dc
•nlangs verschenen cijfers van het Cen
traal Burean voor dc Statistiek toonden
in, dat eind april 100.945 woningen in
inbouw waren, een record aller tijden.
Deze krachtige bijdrage tot leniging van
de woningnood is voornamelijk te danken
do bouw in de vrije sector, die
eerste vijf maanden van dit jaar rond
15.000 woningen hoger ligt dan die in dc
zelfde periode van het vorige jaar. Deze
rboging is bereikt ondanks een ware
__room van kritiek, waarbij, al dan niet
bewust, steeds uit het oog is verloren, dal
•e woning in de vrije sec
tor doorgaans tegelijkertijd een andere wo
ing vrij beschikbaar komt.
Thans is het plan bekendgemaakt, di
bestaande huren etappegewijs met 30 pro-
it te verhogen. Ook deze huurverhoging
wel weer een stroom van politieke kri
tick opwekken. Volgen» de heersende poli
tieke mening mag voor elV produkt, va
riërende van zeeppoeder tot automobielen,
marktprijs worden betaald, maar niet
>r woningen. Aangezien deze economi
ie onzin moeilijk openlijk kan worden
kondigd, hebben de vakbondsleden van
de S.E.R. de uitweg gevonden, dat de hu
ren niet meer dan een bepaald percenta
ge van het inkomen mogen bedragen, het
geen op precies hetzelfde neerkomt.
Nu de bouw van huizen eindelijk de goe
de richting heeft ingeslagen, moet voor de
definitieve -pheffing van de woningnood
nog slechts aan één voorwaarde
voldaan, namelijk de doorstroming
huurders naar hun passende woning. Hel
probleem van de meer dan 600.000 o
bezette en ongeveer eenzelfde aantal
derbezette woningen kan echter slechts
worden opgelost al» er een vrije
markt bestaat, waarvoor naar het oordeel
van alle deskundigen nog een huurverho
ging van circa 30 procent voor de oude hui
zen noodzakelijk is.
Het zou voor alle Nederlandse woning
zoekenden een zegen zijn als ditmaal de
politici het huurvraagstuk eindelijk ecn«
van de zakelijke kant zouden willen bena
deren. Eerst dan kan ook Nederland defi
nitief een streep zetten onder de
nood.
Mzar het zal wel weer op „politieke
waarin de bond zich bevindt ten
gevolge van het geringe aantal
leden. Het afgelopen jaar is een
aanvang gemaakt met een reorga
nisatie, die o.m. resulteerde in de
overbrenging van het secretariaat
naar het Bondsbureau van de Chr.
Middenstandsbond. In het kader
van de steun, die deze bond aan
aangesloten zwakke organisaties
biedt, werd de adjuncLsecretaris,
de heer W. de Graaff, met het
secretariaat belast.
De voorzitter, de heer P. K. Olij te
Aarlaeo, di«
dc Kamer een niet altijd zpanningen" uitlopen."
waarbij hij de leden opwekte
zamenlijk hun schouders te zetten one
het vele werk dat wacht om de orga
satie nieuw leven in te blazen. De ht_.
Olij memoreerde tevens het verscheiden
van een oud-secretaris, de heer J. C. de
Geus, en van het lid, de heer W. Rinkel,
die door de vergadering staande werden
herdacht. De penningmeester, de heer B.
Troost, gaf een toelichting op de trieste
jaarcijfers: een nadelig saldo van 985,27
en een geraamd tekort voor 1961 van
4000.-. Op voorstel van een der leden
werd besloten boven de normale
tributie drie cent per ton extra in
kas te storten. Over een noodzakelijke
verdere verhoging van de contributie zal
het bestuur zich nader beraden. Bij de
bestuursverkiezing is in de vakature W.
Jaspers te Enschede, die om gezond
heidsredenen moest bedanken, gekozen
de heer H. Lenten te Hoogeveen. De
zltter en de heren L. Adriaanse er
Boelee werden herkozen.
In de middagvergadering gaf de heer
Vennema te Leeuwarden een over
zicht van zijn werkzaamheden in de Fe
deratie. Hij stelde hierin o.m.. dat de
brandstoffenhandelaren niet delen in de
gestegen welvaart. Het niet mogen door
berekenen van de loonsverhogingen 1960-
1961 geeft de detailhandel een belangrii-
ke achterstand in de winstmarge, aldus
de heer Vennema. Hij concludeerde, dat
het niet ter beschikking staan van vol
doende hoeveelheden kolen in prijs, soort
m afmeting zoals thans gebruikte ka-
•hels en haarden vragen, voor de handel
•en armslag vereist, die opgevangen moet
kunnen worden door het stellen van een
ruimere marge. De heer Vennema meende
dat de door het economisch Instituut
voor de Middenstand op verzoek van de
Federatie in te stellen enquête bij vol
doende deelname over de gehele linie
bc langriik citfermateriaal zal kunnen op
leveren voor de priiscalculatie. Geruime
tiid is verder nog van gedachten gewis
seld over een urgentieplan, dat als bas''
jzal moeten dienen voor-een nieuwe uit-
lbouw van de organisatie.
Dantuma te Witteveen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Dalfsen: H. Oldc. kand.
te Dedemsvaart; te Klundert, 2de pred.
pl.: G. H. Gerritsen te Dronrijp; te Kou
dekerk a.d. Rijn: W. J. dc Ruiter te Ids-
kenhuizen. Te Hilversum. 6e pred.pl.: R.
J. v. d. Veen, kand. ts Delft.
Beroepbaarstelling: De classis Leiden
heeft prep. geex. en beroepbaar ver
klaard: A. Verdoorn, kand. te Voor
schoten, Prins Bernhardlnan 62.
Tweetal te Amstcl-Noord, 3de pred.
pl.: A. T. Besselaar te Eindhoven en A.
L. Bos tc Rotterdam-Zuid.
mii_
Ds. C. M. Luteyn, de emeritus
predikant van Groningen en voor
zitter van de Confessionele Ver
eniging in de Ned. Herv. Kerk,
heeft gisteren zijn leden opgeroepen
tot nuchterheid waar het het be-
roepingswerk betreft. Na een uit
voerig historisch betoog stelde hij:
Verwacht geen heil van een super
intendent of moderator. Hij
noemde de roep om een bisschop
gekroonde dwaasheid, maar wel
zag hij heil in de verheffing van
de functie van voorzitter van de
provinciale visitatoren tot een
dominee voor dominees.
Ds. Luteyn sprak over beroepingspe
rikelen en natuurlijk kwam daarbij het
zogenaamde mutatierapport aan de or
de. waarin nieuwe wegen gezocht wor
den om het beroepingswerk in de Her
vormde Kerk weer beter te laten func
tioneren. Ds. Luteyn wilde er niet
weten het recht van de plaatselijke
meente om zelf haar predikanen te
roepen in le korten. Maar hij vond het
verkeerd om tegen het mutatierapport
te- zijn vanwege de daarin voorgestelde
veranderingen. Ds. Luteyn wilde graag
veel vindingrijkheid als het gaat
beroepen van predikanten.
Hij wees op het verleden en toonde
met de feiten aan dat men de tijd
de vaderen niet moet verheerlijken. Er
dingen HHHfHIPHPPIMML..
zo stelde hij, want ook bij volledige er
kenning van het recht van de gemeen
te om zelf te beroepen moet zij zich
toch houden aan bepaalde lijnen die
door de gehele kerk zijn aangegeven.
Zij mag maar niet beroepen wie zij
wil. Slechts op ..erkende" kandidaten
kan een beroep worden uitgebracht en
voorts is er ook het verplicht emeritaat
bij een bepaalde leeftijd.
Wat betreft de vindingrijkheid die ds.
Luteyn nodig achtte kwam hij met een
aantal practische voorstellen.
-#■ Hij zou meer bekendheid willen ge
ven aan de beroepingscommissie, die
naar zijn mening goed werk heef ge
daan. Deze commissie moet meer bij
het beroepingswerk worden ingescha
keld. Ook zouden de gemeenten en
predikanten de commissie moeten hel
pen om aan meer gegevens te komen,
-tf- Tevens zou ds. Luteyn graag zien
dat er een verbeterde uitgave kwam
van de praises van de provinciale
kerkvisitatoren. Deze zou een wijs
man moeten zijn. Ouder dan 50 jaar,
bij vriend en vijand geacht en tien
jaar vrij van een gemeente om zijn
pastorale werk voor gemeenten en
predikanten te kunnen doen. Deze
voorzitter zou dan kunnen optreden
als de dominee der dominees en door
persoonlijke contacten veel goed kun
nen doen.
In de laatste plaats wilde ds. Lu-
tevn ook hen helpen die op de kansel
zijn gekomen, maar voor dat werk
beslist niet geschikt zijn. Sommige
predikanten zouden graag iets anders
gaan doen, maar zij zijn nergens an
ders voor opgeleid. Hij zou hen gelde
lijk willen helpen die een „omscho
ling" nodig hebben. Volgens ds. Lu
teyn was dit echter maar een zeer
kleine groep zodat men zelfs van een
uitzondering kan spreken.
Advertentie
FELISOL -
écht kleurecht
Minister akkoord'.
In Bergen op Zoom
prot. ziekenhuis
de kerkgeschiedenis wonderlijke ,®tp
M.ïjw. We nioeten nuchter
Het bestuur van dc Stichting Protes
tants-Christelijk Streekziekenhuis voor
Bergen op Zoom en omgeving heeft van
de minister van sociale zaken en volks
gezondheid bericht ontvangen, dat hij in
principe akkoord gaat met de bouw van
een protestants-christelijk streekzieken
huis te Bergen op Zoom, dat een capa
citeit zal krijgen van 150 bedden.
Door deze toezegging van minister
Van Rooy is tevens een einde gekomen
aan de ziekenhuiskwestie te Bergen op
Zoom. die de gemoederen danig in be
roering heeft gebracht.
Zoals men weet had het college van
regenten van het Algemeen Burgerzie
kenhuis een vergunning voor de bouw
van een nieuw ziekenhuis, doch de In
middels opgerichte R.K. Stichting St.
Êlizabethziekenhuis wilde geen mede
werking verlenen om te komen tot een
medisch centrum met een vleugel voor
r.k.-patiënten en een voor protestant
se zieken en een centraal medisch-tech-
nisch gedeelte, zoals dat ook ln Gorin-
chem het geval is.
Omdat daardoor aan het streven tot
stichting van één groot ziekenhuis voor
alle gezindten met een capaciteit van
400 bedden niets kon komen, heeft het
bestuur van de Stichting Protestants-
Christelijk Streekziekenhuis, gesteund
door alle gemeentebesturen van het ei
land Tholen, de minister verzocht een
ziekenhuis van 150 bedden te mogen bou
wen.
Nu de toestemming is afgekomen zal
een bouwcommissie worden gevormd,
die een architect zal aantrekken en
overleg zal plegen met het gemeentebe
stuur van Bergen op Zoom over het be
schikbaar stellen van grond en het ver
lenen van financiële garanties.
Vraag: Mijn vrouw vertoeft in het
ziekenhuis wegens een exceem aan de
ogen. Men zei mij, dat dit een gevolg
van het feit, dat wij een primula
huis hebben. Nu is mijn vraag, of
een kanarie ook nadelige gevolgen kan
hebben voor iemand
heeft.
Antwoord: Volgens
medewerker is er v
niets te duchten. Voor het overige
herinneren wij eraan: Raadpleeg toch
vooral uw eigen specialist.
van een tiental millimeter
maand. Is
Vraag: In welke voedingsstoffen zit- vlekken
ten de meeste calorieën?
Antwoord: De hoeveelheden calorle-
en, die door dezelfde gewichtshoevecl-
iemand die zwakke ogen heden eiwitten, koolhydraten en vet
ten worden geleverd, verhouden zich
e medische als 5 tot 5 tot 9.
de kanarie
Vraag: Een paar maanden gele
den is er in onze omgeving een klein
oud huisje verkocht voor 7500 gulden.
Mijn vader kocht in 1920 een derge-
,:;k huisje in die omgeving voor 2500
Ïjlden en nu zijn die huisjes inmid- dan
els 40 jaar ouder geworden. Mag
dit? Is er geen grens of prijsstop?
Antwoord: Inderdaad
&rijsstop voor huizen
etalen deze hoge prijzen. Men moet
tem Ook heeft de plant volop blade- niet vergeten, dat het geld veel min-
hebben de knopen afgegeven. De sto-
J deze lichtblauwe
irwijderd kunnen
Vraag: Hoe kan i
Het is jammer, dat de ------
de kleur van de mantel niet maakt. Maar dan moet
reiken is. Men probere eerst eens, of dik papier is vrij stevig
Vraag: Wij hebben een z.g. flamin- lijk huisje
goplant (wij menen, dat de officiële
naam is anthurium). Deze heeft vo
rig jaar prachtig gebloeid en ook nu
heeft zij bloeiknoppen. Een bloem
staat nu op bloeien.
op het Noorden met volop licht,
maar geen zon. Wat kan eraan hape-
:n en wat moet er gedaan worden?
Antwoord: De anthurium scherzeria-
im moet in de winter in een ver
warmde kamer staan, liefst op het
zuiden, waar de temperatuur niet on
der de 12 graden Celsius komt. Gere
geld gieten
Probeer eens
een ei, een appel, een liter melk, te
kopen voor de prijs die u in 1920 be- verklaard dat hij zijn standpunt inza-
taalde. De waardedaling van het geld ke de afwikkeling
gen voldoende als de naden zijn weg
geschuurd.
Vraag: Hoe verwijder Ik oude vocht-
die voor mijn schoonouders vlekken uit een zuiver zijden (geen
kunstzijden) shantung japon?
Antwoord: Het verdient aanbeveling
watervlekken uit een zuiver zijden
Mijn vrouw heeft gevraagd om boe- shantung japon chemisch te laten ver-
delscheiding, maar steeds horen wij wijderen. Wil men het toch zelf doen.
betten en deppen.
Vraag: Mijn schoonvader is al meer
jaar geleden gestorven. Mijn
zwagers, die voor mijn schoonouders
het bedrijf voerden, zijn failliet. Mijn
er geen schoonmoeder was reeds vroeger ge-
de kopers storven.
eoschap zal bepalen, nadat hij de uitde-
huizenbezit. Bovendien lingslijst in het faillissement van mijn - -
zwagers zal hebben vastgesteld. Is dit de verkeerde
juist?
tevens oorzaak, dat beleggers
keur geven aan huizenbezit. Bovi
is er nog de behoefte aan een eigen
woning, die de hoge prijzen in de hand
werkt
de japon geheel nat maken in lauw
water en uitknijpen in een badstof
handdoek. Vervolgens moet men de
Antwoord: Inderdaad komt het
voorkomen. Wij herhalen, dat het
een leek veiliger is dé japon chemisch
te laten reinigen, vooral daar de stof
1 ?trekkelijk teer is.
- Vraag: Kent u ook het lied, dat
de vermogens zijn begint met: „Lustige leeuwerik, waar
De notaris kan vlieg je zo hoog?" en voorts het lied
„Nachtegaal, nachtegaal, had ik uw
0—r-- IS8over vleugelen. Liet mij niet teugelen" en
te worden. In de groei- en bloeiperio- mij gezegd, dat de Inwoner dit niet mijnrampen in het buitenland, gasont- „Een jonker, jager in zijn hart, moest
overdaad schaadt, van het huis. Nu gebeurt het wel, dat bedrijf gevoerd
rotting op. Ook de eigenaar,
de inwoner met met elkaar
moet men nooit te koud water geven, vakantie gaat, familie laat logeren
Wekelijks dient het blad afgesponsd de kamer van de Inwoner. Men heeft
de moet men om de 14 dagen kunst
mest geven. De plant vraagt een
plaatsje in het volle licht, maar dient
goed behoeft te vinden. Is dit juist? ploffingen cn instortingen. Ik denk bv. tot zijn smart zijn huis en erf' verko-
Vraag: Met hoeveel millimeter
groeien vingernagels per maand?
Antwoord: Dit valt niet te zeggen,
Antwoord: De eigenaar heeft geen
enkel recht de door de inwoner ge
huurde kamers zonder diens toestem
ming binnen te komen, laat staan er
familie in te laten logeren. Men slui-
dus de kamers af
de eigenaar, dat hij in overtreding
--- ---„ is. Gebeurt dit toch nog. dan kan meri
omdat de nagels bij het gebruik van onverhoeds met enkele getuigen terug-
de handen afslijten en dit is bij ieder komen, deze overtreding constateren de vele zee.
schadevergoeding eisen.
van Marcinelle in Bel- pen
gië, ongelukken in Japan, Zuid-Slavië Antwoord: Wij kennen deze liederen
en Zuid-Afrika. Hoe komt het, dat dit niet, maar er zullen ongetwijfeld le-
in ons land praktisch nooit gebeurt? zers zijn, die helpen kunnen.
Antwoord: Mijnbouw levert altijd Vraag: Op medisch advies mag ik
waarschuwe grote risico's op. In Nederland bestaan géén vet gebruiken. Heeft u ook een
strenge en goede veiligheidsbépa- recept voor een smakelijke
igen. Dit is ongetwijfeld van grote aardappelen en groenten?
/lr-J 4 4
verschillend.- Bij de meeste
zijn de nagels van de rechterhand
daarom korter dan die van de lin- Vraag: Wij hebben een zomermantel elk geval zijn de risico's van land tot de diëtiste aan te wijzen, die U hier-
ker. Reken echter op een gemiddelde laten stomen en bij deze behandeling land verschillend. in gemakkelijjc goede raad kan geven.
invloed. Ook moet men rekenen~met
de vele zee- en aardbevingen in Ja
pan. die er ook debet aan kunnen zijn.
dat daar veel rampen voorkomen. In
Antwoord: Het besté is bij de
e maaltijd groentenat, al dan niet
lebonden als saus te gebruiken. Boven-
goe-
dien weet de medicus u wel
