JHcume £ri&srlje GTouranl
Conflict dreigt
in de metaal
Commentaar
Laos-conferentie
werd opgeschort
Nieuwe fase in kankeronderzoek?
NIEUWS in één oogopslag
Ratten en
muziek
BON
Na val van bolwerk Padong
110,-
In Wenen grimmige
taal over Berlijn?
DONDERDAG 8 JUNI 1961
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen-en
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2,55 per maand; f 0,59 per week.
Tweeënveertigste jaargang no. 12193
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.Stutvasticl) U aJifblteen
mfn bert ia ttgfteBspttT
N.S. nog niet in
spoorboekje thuis
Zie pagina 9
Het beraad over de loonvoorstellen in de metaal is een week
uitgesteld in verband met het huurverhogingsvoorstel van
de regering waarin o. m. staat, dat de looncompensatie uit
de z. g. produktiviteitsruimte dient te worden bekostigd.
De V. S. hebben besloten niet te zullen deelnemen aan de
veert ienlandenconferentie in Genève zolang er geen sprake is
van een werkelijke wapenstilstand in Laos. Dit is medegedeeld
na het bekend worden van de val van Padong.
Steeds meer wordt duidelijk dat in het topgesprek in Wenen
Kennedy en Chroesjtsjef vierkant tegenover elkaar zijn blijven
staan. Zij zouden elkaar o. a. hebben gewaarschuwd zonodig
geweld te zullen gebruiken in de kwestie-Berlijn. Chroesjtsjef
zou hebben gezegd eenzijdig een vredesverdrag met Oost-
Duitsland te zullen sluiten.
Uit de tot heden gevoerde besprekingen ter rondetafelconfe
rentie met de west is gebleken, dat grotere zelfstandigheid
voor Suriname slechts mogelijk zal zijn door wijziging van het
Statuut van het Koninkrijk.
Op de jaarvergadering te Utrecht van de Nederlandse orga
nisatie van de Internationale raad van christelijke kerken is
bijna het gehele moderamen van de oecumenische raad in
Nederland aanwezig geweest. Enkele leden van dit moderamen
hebben deelgenomen aan een forumdiscussie.
Naar het oordeel van minister Van Aartsen is het niet nood
zakelijk te gaan werken met vestigingsverboden voor indus
trieën in het westen. Volgens hem kan de randstad Holland
zich nog uitbreiden, met name in West-Brabant.
De zomerdienstregeling der Ned. Spoorwegen heeft bij de in
voering nogal strubbelingen gegeven. Vele treinen hebben
vertraging.
TTET Mij fit een schoon
XX verhaail: de legende
van de rattenvanger van
Hameln en het is niet
verwonderlijk dat men in
düfc Duiltse stadje ieder
jaar weer opnieuw deze
legende tot leven wekt
Dan trekt weer de ratten
vanger in zijn middel
eeuwse kledij door de
straten, zachte melodieën
ontlokkend aan zijn fluit
En BoaJs eens de ratten hem
volgden, zo trekt nu de Ha-
meinse jeugd aóbter hem
aan, gekleed in de grauwe
slobberpatoken en met de
lappenmuts op die hen op
ratten moeten doen lijken.
De magische kracht die
haast van liet bestaan der
wereld af aan de muziek
wordt toegeschreven, vindt
in deze legende een fraaie
uitbeelding. Ratten, zelfs
ratten, zijn er gevoelig voor,
zo wil men aantonen. Zal de
mens dan niet zijn verruk
king vinden in het maken en
in het (Luisteren naar mu-
Nu kan die rattenvanger
van Hameln overal voor ge
bruikt worden. Hij is als het
ware het zinnebeeld gewor
den van de „verleider", de
bespeler van de volksziel die
op haast sinistere wijze de
„domme massa*' achter zich
weet te krijgen. Of ook wel
zimnenlbeeld van het onper
soonlijke: het materialisme,
de zucht-naar-meer .zou men
op het ogenblik kunnen aan
duiden als een moderne rat
tenvanger van Hameln. En
menigeen is, als de ratten de
(rattenvanger volgend, zijn
ondergang tegemoet gegaan!
Kan men ook de moderne
krant met haar massa-oplage
en massa-beïnvloeding zien
als een moderne rattenvan
ger? Niet als die krant een
goede krant is. Die de feiten
weergeeft zoals ze zijn en
de achtergronden toont. Die
óók haar commentaar geeft
natuurlijk. Maar nuchter
en controleerbaar en niet
met de „verborgen verlei
ding" van een rattenvanger!
Ter zake: hebt u al eens
met iemand over onze krant
gesproken? En een bon op
gezonden?
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing Is).
Als bewijs van dankbaar
heid nwerxfjda, ontvang Ik
graag bet boek „Ttp-Parade"
op onderstaand adres:
(naam)
(straat)
(woonplaats)
EERVOL ONTSLAG VOOR
GENERAAL HASSELMAN
Bij K.B. is met ingang vain 1 juni 1961
op het daartoe door hem gedaan verzoek
ter zake van langdurige dienst eervol
onltslag uit de militaire dienst verleend
aan Hr. Ms. adjudant in buitengewone
dienst, generaal B R. P. F. Hasselmen,
van de generale staf, onder bijzondere
dankbetuiging voor de uitnemende
diensten, door hem gedurende tel van
jaren in verscheidene zeer gewichtige
betrekkingen aan HM. de Koningin en
aan den Lande bewezen.
Verdronken Dp 7-jarige J. J. Ele-
veld uit* Wormerveer is gistermiddag
in de Zaan gevallen en verdronken. De
politie bracht de jongen binnen twee
minuten op de wal, maar kunstmatige
ademhaling had geen resultaat meer.
(Van onze sociaal-economische redactie)
OPNIEUW dreigen moeilijkheden te ontstaan rondom de loonvoorstellen
van de metaalindustrie. Het voorstel tot verhoging van de uurlonen
met 10 cent per 1 juli e-n met 5 cent op 1 april van het volgend jaar, was
reeds bij het College van Rijksbemiddelaars ingediend en gisteren lag het
voorstel al bij de looncommissie van de Stichting van de Arbeid voor
De looncommissie was unaniem be
reid het voorstel zonder de partijen
eerst nog te horen gunstig te advise
ren. Een spaak in het wiel stak echter
de brief van de staatssecretaris van
sociale zaken, waarin stond, dat bij de
goedkeuring van ingediende of nog
in te dienen loonvoorstellen rekening
zal moeten worden gehouden met de
compensatie van de huurverhoging
van het volgend voorjaar. De staats
secretaris heeft zich tegenover het be
stuur van de Stichting van de Arbeid
bereid verklaard deze kwestie per
soonlijk nader toe te lichten in het
bestuur van de Stichting.
IVF AD AT de val van het pro-wes-
terse bolwerk Padong in Laos
bekend was geworden, heeft Ame
rika besloten, niet meer aan heft
werk van de Laos-conferentie in
Genève te zullen deelnemen, voor
dat er een werkelijk effectieve wa
penstilstand in Laos tot stand is ge
komen. De Amerikaanse delegatie
zal Genève niet verlaten, maar blij
ven streven naar een bestand, zolang
de situatie in Laos daft veroorlooft.
De zitting van gisteren ging op verzoek
van de westelijke delegaties niet door.
Vandaag werd Gromyko, de Russdsdhe
minister van buitenlandse zakep in Ge
nève verwacht met raiieuwe instructies
van Moskou. Van zijn (houJdimlg zal af
hangen, oif en wanneer de conferentie
zal wordön voortgezet.
Volgens inlichtingen, die de Ameri
kaanse delegatie ontvangen heeft, heb
ben de Pathet Lao-strijdkradhten hun
offensief grotendeels gestaakt, toen op 3
mei die wapenstilstand wend afgekon
digd en hebben zij van die daig af ihun
acties geconcentreerd bij Padong. De
Amerikaanse gedelegeerden beschouwen
de sdhending van het bestand moreel
van groot belang, maar in militair op-
zidht van weinig betekenis. Zij menen,
dat de positie van de a nti-communisti
sche strijdkrachten sinds de wapenstil
stand over het geheel genomen enigszins
versterkt is. Het bergdorp Padong was
echter een symbool geworden van het
verzet (tegen de oomimunisten en om die
reden is de val ervan voor de situatie
in Laos van grote betekenis
De verbittering in westelijke kringen
wordit verergerd door de toezegging van
premier Chroesjtsjef aan Kennedy, dat
"aos de hand moet worden gehouden
het bevel, he' vuren te staken. Mi
nister Rusk (buitenlandse zaken) ver
klaarde in Washington, het niet erg be
moedigend te achten dat de communis
ten Padong hebben veroverd, twee da
gen nadaft het Weense gesprek geëindigd
(Advertentie)
KUNT U SNEL BESLIS
SEN OVER f 110,-?
m
Alleen voor u, die beseft welk
een voordeel u Hier geboden
wordtEen elegant kostuum,
perfekt en komfortabel voor
een uitzonderlijk laag be
drag. Alleen als u besluit
vaardig bent: t is 'n speciale
aanbieding die alleen deze
week geldig is.
TOP-VOORDEEL
VAN-DE-WEEK
KOSTUUM
HOOGSTRAAT 1-2 LEIDEN
De regering van Bolivia heeft officieel
medegedeeld, dat een communistisch
complot is ontdekt om in het land een
gewapende opstand te ontketenen, ge
volgd door een opmars naar de hoofd
stad La Paz. Deze opstand had vandaag
moeten plaatshebben.
De regering heeft de ebaat 1
afgekondigd en de leiders van
plot gearresteerd.
De looncommissie heeft in verband
hienmee de advisering over de loonvoor
stellen van de metaalindustrie overge
dragen aam het plenaire bestuur va
stiiabtinig. Voor de huuroompensatie
het volgend jaar zal naar sdhalttmg 1.7
2% van de loonsom moeten worden
gereserveerd uit de produlktiviteiitssüj-
ging. Van de loonsverhoging van 5 cent
per 1 april van het volgend jaar zou
na aftrek van de huiuroampensatie niet
veel meer dan 2 cent per uur overblijven.
Desgevraagd deelde de heer H. Peters,
voorzatter van de Chr. Metaaltoedirijfs-
bond ons mede, zeer verbaasd te zij
over deze gang vaaj zaken. Hij was vai
mening dart hier te sterk voorunit gegre
pen wordt op de gang van zaken m<
huren. Het wetsontwerp tot verhoging
van de huren moet nog ingediend
den bij de Tweede Kamer, laat staan dat
de Kamer ad een beslissing genomen
heeft De heer Peters achtte het juister
dat het loonrvoorstel voor de metaalin
dustrie thans niet te veel gezien wordt
in het licht van de komende buuroom-
pensatne. Bovendien wilde hij de re
lijkJhexd' niet uitsluiten dat de werk
gevers un de metaalindustrie volgend
jaar bereid zullen blijken de huurcom-
boven de Loonsverhoging van vijf cent
per uur zonder dat doorberekening m
de prijzen plaats vindt. De besturen
de werknemersvakcentralen diie verte
genwoordigd zrijn im het bestuur vai
Stichting van de Arbeid beraden zich
op het ogenblik op de situatie. In de
kranig van het CH.V.-bestuur bleek ech
ter reeds weinig waardering te bestaan
voor de gang van zaken.
Zeer uitdrukkelijk verklaarde de heer
Peters nog, dat het voor de vakbonden
onmogelijk zal z(jn tevredenheid bij de
mensen te wekken indien alleen de 10
cent per 1 juli wordt goedgekeurd
niet de 5 cent per 1 april a.s. Hij ge
loofde dat daardoor ook het prestige van
de vakbonden zal worden aangetast.
Ontkoppeling van de twee voorstellen
wordt onaanvaardbaar geacht. Vooris
hebben wij de indruk gekregen dat in
werkgeverskring het grootst mogelijke
begrip bestaat voor deze reactie van de
vakbonden.
De Koninklijke luchtmacht heeft
een nieuw vliegtuigtype aan haar
sterkte toegevoegd: de militaire uit
voering van de Fokker F 27-Friend-
ship,, ..Troopship" genaamd. Een hier
vande C-10, is speciaal uitgerust
heeft dubbele deuren, zodat het zich
goed leent voor snelle om-en-om-
droppings. Met medewerking van de
Eerste Nederlandse parachutistenclub
is men nu het toestel aan het probe
ren. De foto toont parachutisten ir
actie boven de Veluwc
Aanstaande vader Antony Armstrong-Jones staat stil om een schil
derij te bekijken voorstellend Het kruidenparadijs" van Jacopo Ami-
goni. Armstrong-Jones opende gisteren een kunst- en antiekveiling in
Londen, in de plaats van zijn echtgenote, prinses Margaret, die alle
afspraken heeft laten vervallen omdat zij in het najaar een baby
verwacht.
Kennedy en Chroesjtsjef zouden
elkaar in Wenen grimmig hebben
gewaarschuwd dat zij in de kwestie
Berlijn, zo nodig tot het gebruik van
geweld zullen overgaan, aldus meldt
de Washington Post. Chroesjtsjef zou
de Amerikaanse president hebben
medegedeeld, dat de Sowjetunie een
eigen vredesverdrag met Oost-Duits-
land zal sluiten, als niemand wil
meedoen.
Als de geallieerde bondgenoten do
overdracht van de controle aan Oost-
Duitsland mochten negeren, zouden de
Oostduitsers hun toevlucht tot geweld
nemen, waaraan de Sowjetunie dan haar
steun zou geven. De Sowjetunie zou elke
poging der westelijke bondgenoten om
de Oostduitsers opzij te dringen, als een
daad van oorlog beschouwen.
Op zijn beurt zou Kennedy aan
Chroesjtsjef de waarschuwing hebben
gegeven dat de Verenigde Staten, on
geacht welke overeenkomst de Sowjet
unie met Oost-Duitsland mocht sluiten,
de Sowjetunie verantwoordelijk zullen
stellen voor het behoud van de door
het Westen in de oorlog gewonnen toe
gangsweg tot West-Berlijn. Bij elke po
ging om de gealieerden de toegang tot
West-Berlijn te belemmeren, zal ht Wes
ten geweld gebruiken om naar de stad
door te breken. Voorts zal zulk een po
ging als een daad van oorlog worden
beschouwd, aldus het Amerikaanse blad.
Tegenstelling
Intussen schrijft de politieke corres
pondent van de Londense (onafhanke
lijke) Daily Express dat in president
Kennedy's verslag aan het Amerikaanse
volk van zijn besprekingen in Europa
de grote tegenstelling tussen zijn „vu
rige lof voor generaal De Gaulle en het
nauwelijks noemen van zijn besprekin
gen met premier Macmillan" alom de
aandacht heeft getrokken.
Volgens deze correspondent was deze
tegenstelling opzettelijk beraamd. In zijn
besprekingen met Macmillan zou Kenne
dy de Britse premier hebben gezegd, dat
z.i. de tijd is gekomen, dat Engeland aan
biedt het Verdrag van Rome onvoor
waardelijk te tekenen en vervolgens
voorstelt onmiddellijk onderhandelingen
met de verschillende regeringen te ope
nen, in plaats dat Engeland weigert zijn
politiek ten aanzien van de E.E.G. duide
lijk te maken, zodat niemand weet wat
het eigenlijk wil.
Dit „gebrek aan nauwkeurigheid" zou
Kennedy hebben verbijsterd. Zo zou hij
bijv. ook niet precies weten wat de Brit
se houding is ten aanzien van de kwestie
Berlijn. Kennedy zou er niet aan twijfe
len, dat Engeland in laatste instantie
krachtdadig met zijn bondgenoten zal
optreden. Maar de Britse opvattingen bij
het beramen van plannen om aan een
eventuele crisis wat Berlijn betreft het
hoofd te bieden, zijn nog steeds vaag.
(Advertentie)
Halve gebr. kip
f 1.95
Alléén: PETER LEENEN
Gangetje 14
OOK OM MEE TE NEMEN
T UTTELE DAGEN slechts na de toezeg
ging van Chroesjtsjef hoogstpersoon
lijk aan Kennedy, dat aan de wapcnstil-
standsovereenkomst in Laos de hand zou
worden gehouden, moet een ernstige
schending van communistische zijde van
deze zelfde overeenkomst worden gemeld.
Het is, ook voor wie nog enig vertrouwen
in afspraken met communisten had. een
ontmoedigend bericht.
Geen wonder is het, dat onder deze om
standigheden aan de besprekingen te
Genève over Laos elke waarde wordt ont
zegd. Het heeft generlei zin, aan dezelfde
tafel te gaan zitten met wie even licht
overeenkomsten schenden als dat zij deze
aangaan.
Of moeten wij aannemen, dat inzake
Laos Chroesjtsjef niet machtig genoeg was
om met de daad te bewijzen wat hij met
de mond beleed? Voor wat betreft de
communisten moet men, wanneer men aan
Laos denkt, niet alleen Rusland, doch ook
China in het oog houden. En sinds lang
valt aan te nemen, dat men daarginds
in China de Russische contacten met de
westelijke wereld met argwaan volgt.
Zou het niet zo kunnen zijn, dat deze
jongste schending van de overeenkomst
in Laos een nieuwe duidelijke waarschu
wing is van het Aziatische communisme:
denk erom wat gij ook mocht overeen
komen, wij zijn er ook nog? En metter
daad, Chroesjtsjef moet steeds naar twee
richtingen zien naar West en naar Oost.
Chroestjefs macht is groot, maar niet
onbeperkt. Eens moest hij als een horige
dansen naar de pijpen van Stalin. Deze
week nog, op de ontvangst van Soekarno,
liet hij zijn partijgenoot Mikojan dansen
naar zijn eigen pijpen. Maar er zijn in
de wereld ook vandaag nog pijpen, aan
wier penetrant geluid hij niet voorbij kan
gaan.
Het zou ons niet verbazen, indien de
jongste schending van de overeenkomst
in Laos op de omgrensde macht van de
Russische leider moet worden terugge-
°In de Laotiaanse vlakte der kruiken zijn
door dit ernstige gebeuren nieuwe krui
ken gebroken. Zullen zij te Genève als
nog kunnen worden geheeld?
Het heeft weinig zin om te spreken met
onwlligen. Het heeft evenmin zin om te
spreken met lieden wier macht op een
beslissend punt begrensd is.
Voor de hand ligt het, dat de niet-com-
munistische deelnemers aan de Geneefse
conferentie op zijn minst mogen verlan
gen, dat deze laatste schending alsnog
ongedaan wordt gemaakt. Het is niet dui
delijk wat men anders nog te bespreken
zou kunnen hebben.
„Jammer, dat ik een beetje te laat ben
met het ijsmam, maar op het markt
plein zijn ze een grote draaimolen aan
het opbouwen.
Boudewijn niet
naar Engeland
i.v.m. Fabiola?
Een functionaris van de Belgische am
bassade in Rome heeft verklaard dat het
officiële bezoek van het Belgische ko
ningspaar aan Londen in juli misschien
wordt uitgesteld. Hij weigerde echter
commentaar te leveren op berichten dat
het bezoek zou worden uitgesteld omdat
koningiin Fabiola een baby zou verwach-
Inbussen verklaarde men in hofkringen
te Brussel tegenover Ass. Press: „Het is
zeker dat Koningin Faibiola in verwach
ting is". Met bevestigde voorts dat het
voor juli vastgestelde staatsiebezoek aan
Sngeland is afgelast.
Vermelden we nog, dat paus Johannes
I koning Boudewijn bij gelegenheid van
zijn bezoek aan het Vaticaan ondersohei-
den heeft met de hoge Christus-orde. Het
ereteken van de orde bestaat uit een
halsketen met een kruis. Koning Boude
wijn droeg het toen hij vandaag door
de paus werd ontvangen De onderschei
ding is voorbehouden aan katholieke
staatshoofden cn werd ook toegekend aan
generaal De Gaulle.
T\e warmte is in de afgelopen
twintig uur verder
land van Europa naar het Oosten te
ruggedreven, hetgeen samenhing met een
verdere verplaatsing van een onweers-
achtlg lagedrukgebied over Duitsland
Een zwakke rug van hogedruk pas
seerde vannacht ons land met enkele
Sjklaringen, die vanmorgen nog in het
osten van het land voorkwamen. Uit
het Westen nadert echter het front van
een depressie boven het noordelijk ge
deelte van de Britse eilanden.
Dit depressiegebied breidt zijn invloed
geleidelijk verder over West-Europa uit.
Het is gevuld met onstabiele lucht, waar
in buien voorkomen. In ons land zal het
weer vrijdag derhalve een wisselvallig
karakter hebben met nu en dan buien iirm WÏT17Ï? F1\I ITT TI? DE» 4
en temperaturen die aan de lage kant W EjTiH 111 LIKUrA
zijn voor deze tijd van het jaar.
De Bilt verwacht tot i
Tendens stationair
orgenavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele buien. Zwakke tot matige
wind uit westelijke richtingen. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Strandverwachting
king met op enkele plaatsen nog
buitje. Temperatuur in de middaguren Helsinki
16 graden of iets hoger Zeewater 14 ff, Stookh.
Vooruitzichten: westelijke stroming met Kopenh
zonnige perioden maar iets te koel. Aberdeen
Vrijdag 9 Juni: zon op 4.21, onder 20.57,
naan op 2.48, onder 16.37 uur.
13 jund Nieuwe Maan.
Rapporten hedenmorgen zeven uur
ONDERZOEKERS van het medische wereld een nieuwe
hebben een nieuwe factor
ontdekt die verantwoordelijk van therapeutische research
is voor het verspreiden van mogelijk maken, zo deelden
kanker in het menselijke
weefsel, zo is gisteren bekend
gemaakt.
Deze ontdekking zal
de stremmende factor ge- heden
onschadelijk te zich kan uitbreiden'
zo te voorkomen verklaard. „Om bij deze
meer specifieke lijn dat de ziekte zich uitbreidt derzoekingen behulpzaa:
gezonde weefsels.
zijn heeft het St. Luke's zie
kenhuis besloten een labora
torium in te richten."
De onderzoekers legden er
gaat beginnen, belang genoemd. „Allereerst de nadruk op dat hun re-
aaronder kanker beginstadium is. De „strem-
werd mende factor" wordt gepro
duceerd door kankerweefsels
cn wordt in het menselijk
weefsel afgezet in de vorm
van draden vezelstof. De
stremmende factor ontwik
kelt een bron van voedsel
voor de kankergezwellen en
bevorder! de verspreiding
van weefsel naar weefsel.
IIH
14 01
