n
Commentaar
Jlicttttrc £ci!tscl)e Itfouraiil
Bloedige rassenrel
in Alabama
NIEUWS in één oogopslag
Draden
en banden
Vestigingsbesluit van
grafische bedrijven in
strijd met de grondwet
'Met Pinksteren waren er
275.000 buitenlanders
Oita)
DINSDAG 23 MEI 1961
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen-en
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2,55 per maand; f 0.59 per week.
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvasticfi is ahfbleocn
oign bert io tegtjcnspocl"
Tweeënveertigste jaargang no. 12179
Teil onrechte
onderscheiden
Zie pagina 10
In Montgomery (Alabama, V.S.) zijn ernstige ongeregeldheden
uitgebroken, toen blanke en zwarte „vrijheidsrijders" wilden
proberen dc rassenscheiding te doorbreken. Federale troepen
hebben de rust hersteld. Praktisch de gehele nacht hebben dui
zend mensen in een kerk gezeten.
De tweede bespreking in Evian is vanmorgen begonnen. Waar
nemers achten de komende 48 uur beslissend voor de voortgang
der onderhandelingen.
De spanningen tussen de Kongolese autoriteiten en de V.N. zijn
weer toegenomen. Het vliegveld van Coquilhatstad is voor alle
N.N.-vliegtuigen gesloten. De Indiër Dayal, tegen wie Kasavoe-
boe zeer grote bezwaren heeft, zal naar Leopoldstad terug-
we regering, hebben zij geweigerd terug te keren naar hun stel
lingen en daarmee het bevel van generaal Tsjang Do Joeng,
de nieuwe premier, naast zich neergelegd.
Op de Laos-conferentie in Genève zijn nog geen vorderingen
gemaakt. Prins Norodom Sihanoek van Cambodja is er niet in
geslaagd de leiders van de drie partijen in Laos naar Genève
te krijgen ter vorming van een regeringscoalitie.
De Gaulle en Adenauer hopen een formulering te hebben ge
vonden, die ook voor Nederland aanvaardbaar is en de vrees
voor een Frans-Duitse overheersing in de E.E.G. wegneemt.
Dit is zaterdag verklaard na het bezoek van De Gaulle aan Bonn.
Het buitenlands bezoek aan ons land tijdens de Piksterdagen
is matig geweest. Naar schatting 275.000 toeristen hebben ons
land bezocht, hetgeen 100.000 minder is dan tijdens de Paas
dagen.
VOOR deze mannen,
werklieden van de
PTT in Evian, is het maar
een heel gewoon kar
weitje. Ze bevestigen en
controleren dé telegraaf-
en telefoondraden die dit
lieflijke sitadje aan het
meer van Genève met de
wereld daarbuiten ver
binden.
Ze weten dat hun routine
werk van meer gewicht is
dan anders: de ogen der we
reld zijn immers op dit Evian
gevestigd, omdat daar de be
sprekingen worden gehou
den tussen Fransen en Alge-
Besprekingen die een ein
de moeten maken aan een
der meest betreurenswaardi
ge conflicten van onze da
gen.
Van die verbindingen kan
bijzonder veel afhangen. De
Franse zowel als de Alge
rijnse delegatie staan in
rechtstreekse verbinding
met hun regeringen. Opdat
iedere onverwacht opkomen
de moeilijkheid in weinig
uren kan worden opgelost
na eventuele gesprekken
met De Gaulle of Ferhat
Abbas. Juist in deze bij
zonder gevoelig liggende
onderhandelingen kan het
van uitermate groot belang
zijn dat het juiste woord
tijdig gesproken kan wor
den duurt hel; te lang
voordat het antwoord kan
worden gegeven, dan is er
altijd de kans dat de buiten
wereld via de pers van de
strubbelingen hoort en er al
dus een prestigekwestie ont
staat die vermeden had
kunnen worden.
Zo komt men dan bij de
verantwoordelijkheid van de
pers bij dergelijke bespre
kingen. Want ook de jour
nalist heeft zijn eigen bij
zondere verantwoordelijk
heid voor het welslagen.
Een goede krant publiceert
niet alle nieuws een
goede krant publiceert
slechts alle nieuws dat „rijp"
is om gepubliceerd te wor
den. Het geldt voor Evian,
het geldt voor tal van ande
re precaire zaken.
Daarbij komt het aan op
de gezindheid van de krant.
Wat de ene krant met
graagte zal publiceren om
dat het sensationeel is, zal
de mdere krant met grote
terughoudendheid behande
len.
Uit die verscheidenheid
moet u, moeten uw vrien
den en kennissen een keus
doen. U koos een goede
christelijke krant zorg
dat uw vrienden en kennis
sen hetzelfde doen!
(woonplaats)
B«taling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorbalen wat niet van
toepassing Is).
Prinsessen zagen
Zeeuwse caissons
(Van c
correspondent)
De prinsessen Beatrix en Margriet heb
ben tijdens het Pinksterweekend thans
ook de caissons gezien die in het Veerse
Gat geplaatst zijn. Zij brachten namelijk
tijdens de Pinksterdagen met het jacht
van prinses Beatrix De groene Draeck
een bezoek aan de Zeeoiwse wateren. Op
de middag van lste Pinksterdag bracht
De groene Draeck de van studiegenoten
vergezelde Prinsessen op het Veerse
Meer, waar zij een kijkje namen bij de
rij van 7 doorlaatcaissons, waarmee het
Veerse Gat is afgesloten. Omstreeks 5 uur
meerde het jacht bij de sluizen in het
kanaal door Walcheren.
Het bezoek was vrij onopvallend. De
Prinsessen overnachtten op De groene
Draeck. Op de morgen van de 2de Pink
sterdag koerste het jacht, met in het
kielzog het rljkspolitievaar.tuig RP-25
naar Zierikzee. Daar meerde het jacht
met de Prinsessen vrijwel onopgemerkt
bij de nieuwe haven. Later op de dag
vertrok De groen. Draeck over de Oos-
terschelde en Zijpe naar Numansdorp,
vanwaar de Prinsessen per auto naar
Soestidijk vertrokken.
SINDS ZATERDAG heeft president Kennedy ook met ernstige binnen
landse moeilijkheden te kampen, die him weerslag dreigen te hebben
op de internationale situatie. In Montgomery (in de staat Alabama) is het
nl. tot ernstige onlusten gekomen, nadat een bus met blanke en zwarte
„vrijheidsstrijders" in deze stad was aangekomen, die de rassenbarrière in
deze zuidelijke staat wilden doorbreken. Er vielen vele gewonden, toen
het bij een busstation tot botsingen met blanken kwam.
van de blanken een hoogtepunt, toen
de ongeveer 20 vrijheidsstrijders een
kerkdienst bijwoonden, die geleid
werd door de bekende negerpredi
kant dr. Martin Luther King,
bijna 1000 kerkgangers hebben vrij
wel de gehele nacht van zondag op
maandag in de kerk moeten door
brengen, omdat een woedende me
nigte blanken buiten de kerk met
geweld dreigde. (Op pagina 5 vindt
men een uitvoerig verslag van deze
gebeurtenissen.)
De rel heeft ook geleid tot een conflict
tussen de federale regering in Washington
en de gouverneur van de staat Alabama,
'.fr'^reVen C"ömdit"d~verschillende" po-
wo n,< o ma on wan o :lMn-1 mie-eenheden onder een gezamenlijk
commando zijn opgetreden tegen de blan
ke demonstranten. Er Is nu een gerech
telijk bevel uitgegaan, dat geen geweld
mag worden gebruikt en geen bedreigin-
komen. Hij zeide, dat de federale rege
ring alle middelen zal aanwenden om
verdere onlusten te voorkomen, zonodig
door het inschakelen van beroepseenhe
den van het leger. De federale politie
blijft in Montgomery, totdat men er in
Washington van overtuigd is, dat de si
tuatie gestabiliseerd is. De troepen wer
den gisteravond uit de straten van Mont
gomery teruggetrokken, maar worden op
de luchtmachtbasis Maxwell gereed ge
houden om zonodig onmiddellijk in actie
kunnen komen.
Gouverneur Patterson heeft gisteren
gedreigd, de 400 man van de federale po
litie te laten arresteren, indien zy zou
den trachten tussenbeide te komen in
•ongeregeldheden. Zo ver is het
echter niet gekomen gesteld al, dat dc
federale politic zich zéu hebben laten
weigerd, gebruik te maken
Robert Kennedy, een broer v
de president, die minister van justitie is,
gebruik te maken van federale troepen
om de onlusten te bestrijden. Kennedy
heeft daarna op dringend verzoek van j ^j;;VoVdVn'"geViV V/gën" rëirfgëré
dr. Martin Luther King ongeveer 400 man Jt_ j___
federale troepen naar Montgomery ge-
Twee telefoto's uit Montgomery, Alabama, waa:
fel is opgelaaid. De bovenste foto toont hoje ee
ranseling krijgt van een blanke. Daaronder ziet 1
de kerk verlieten nadat de politie een aanval i
had afgeslagen. (Verslagen op deze pagina en pagina 5).
opnieuw de rassehaat
negerstudent een af-
en negers, die na uren
blanken met traangas
De 53 jaar oude Russische vice-premier
Fml KozW lijdt volgen, de Daiü-Tele."'Sr/eïlöud» nöj
graplh aan een hartziekte. Naar het blad 200 man (Kierale poiitie naar de stad
meldt is zijn toestand slecht. Kozlof is worden gestuurd.
dikwijls genoemd als de toekomstige mi- Robert Kennedy verklaarde In
nister-presiident. Washington dat de aanwezigheid van de
DE Hoge Raad heeft vandaag het vestigingsbesluit grafische bedrijven
in strijd met de grondwet verklaard, en wel met artikel '7, waarin
de vrijheid van drukpers is vastgelegd.
Een drukkerij- en uitgeverij uit Balk
(Fr.) was door de economische politie-,
rechter te Leeuwarden veroordeeld tot
een geldboete van f 10 wegens overtre
ding van het vestigingsbesluit grafische
bedrijven. Het bedrijf had namelijk geen
vestigingsvergunning van de Kamer
Koophandel te Leeuwarden-
De economische poltierechter achtte de
uitgeverij strafbaar.
De Hoge Raad heeft dit vonnis thans
vernietigd en de uitgeverij ontslagen van
alle rechtsvervolging, daarbij overwe
gende, dat art. 7 der grondwet bepaalt,
dat niemand voorafgaand verlof nodig
heeft om door de drukpers gedachten of
gevoelens te openbaren
De Hoge Raad is in het onderhavige
arrest dieper ingegaan op de totstandko
ming van het betreffende grondwets-
Blijkens de geschiedenis hiervan heeft
de grondwetgever de drukpers gezien als
het hulpmiddel dat door de ontwikkeling
van de druktechniek zich bij uitstek leent
als middel bij de openbaring in ge
schrifte van gedachten of gevoelens.
Nu dus naar het oordeel van de Hoge
Raad de uitoefening van het boekdruk-
bedrijf de gemeenschap hiermede dient,
mag deze dienende taak aan geen andere
regeling worden onderworpen dan de
zodanige, welke de vervulling van die
dienende taak onverlet toelaat.
De bij art. 2 van het vestigingsbesluit
grafische bedrijven vereiste vergunning
ihtd Bolletje/"
in de zilveren rol
van de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken heeft de Hoge Raad in strijd met
art. 7 der grondwet verklaard.
die door de staat Alabama
Intussen hebben de vrijheidsstrijders
besloten, hun reis naar New Orleans j
voort te zetten, dwars door Mississippi
Over de belegering van de kerk,
waarin dr. Martin Luther King voor
ging ivordt nog gemeld, dat de negers
gingen bidden en zingen, toen het la
waai buiten heviger werd. Sommigen
gilden van angst. Dr. King riep tele
fonisch de hulp in van de federale
politie. Een andere predikant smeekte
de aanwezigen kalm te blijven. „Ik
wil dat iedereen zingt en dat iedereen
ieder woord dat hij zingt werkelijk
meenf, riep hij boven het gewoel uit.
Toen later bekend werd. dat de staat
van beleg was afgekondigd, betuig
den de mannen en vrouwen in de
kerk luidkeels en opgelucht hun in
stemming.
Zaterdag was het feest in IJmui-
den ter ere van de Katwijkse
vloo't, die in „vreemde" haven
lag tot haringvangen.
Naar schatbing van de ANW zijn
er de pinksterdagen 275.000 buiten
landse toeristen, voornamelijk uit.
Duitsland, in Nederland geweest. Zi]
logeerden voornamelijk in hotels en
pensions in de grote steden en de
kustplaatsen. Vergeleken met de toe-
Loop met Pasen (375.000) en het eer
ste weekeinde in mei (320.000). is het
oinksterbezoek dus matig te noemen.
De kampeerders, ook uit het buitenland!
zochten voornamelijk de Gelderse Vallei
en de Utrechtse Heuvelrug op, in min
dere mate het Gooi en de Veluwe. De
kampeerterreinen aan de kust waren ge
middeld voor de helft bezet, behalve jd
Bloemendaal en Zandvoort waar de toe
loop groter was in verhand met het ver
rijden van de Grand Prix op het circuit
van Zandvoort. De politie van Zandvoort
de omliggende gemeente heeft hie:
de handen vol gehad aan de, regel ine
m aan- en afvoer.
Door de verbeterde weersomstandlg
heden op Tweede Pinksterdag groeldi-
het dagbezoek uit het buitenland in ver
gelijking tot de Eerste Pinksterdag niet
onaanzienlijk. Het bleef echter
namelijk bij grensbezoek en verder be
zoek aan de kuststreek, voornamelijk
aan Zandvoort en Scheveningen.
de pier om 12.20 uur op Tweede
Pinksterdag de honderdduizendste be
zoekster boekte. Ook de gepavoiseerdt
haringvloot in de Scheveningse haven
;rok veel kijkers. De Efteling bij Kaats
heuvel kreeg dit Pinksterweekeinde
25.000 bezoexers, Madurodam 28.000 be
zoekers. Ook de andere traditionele ver-
maakspunten maakten vrij goede dagen.
Het Kröller Müller-muscum op de Hogt-
Veluwe kreeg 3200 bezoekers. In Amster
dam waren de hotels en pensions zater
dag reeds vol, in Rotterdam op zondag
Eerste Pinksterdag waren ook de hotels
in Arnhem volledig bezet en in Den Haai
en Utrecht waren de hotels het gehele
weekeinde door goed bezet.
Door de betere weersomstandigheden
op Tweede Pinksterdag werden heel vee
Nederlanders verlokt voor het maken van
een dagtochtje, dat veel drukte op d<-
wegen veroorzaakte. Ook het „berm-
tourisme", picknicken langs de wegen,
aanzienlijk.
"yDORSTANDERS VAN „apartheid" ple
gen hun standpunt te verdedigen met
de opmerking dat „je er geweest moet
zijn f n het te begrijpen" Hoe spijtig
is hei dat zij niet zelf in Montgomery
geweest zijn. Ze hadden met eigen ogen
kunnen zien tot welke bestialiteiten een
theorie leidt die misschien als theorie wel
sluitend te maken is, maar die ten achter
loopt bij de ontwikkeling der mensheid.
Een theorie ook die leidt tot de menta
liteit waarin de Eiclimann's hun werken
des duivels kunnen verrichten.
Velen zullen deze stelling met veront
waardiging verwerpen. Zij kunnen op het
volgende wijzen: de federale regering van
Amerika probeert de zuidelijke staten de
rassenintegratie op te leggen terwijl de
zuidelijke staten de apartheid willen.
Als voornaamste dragers van de erfe
nis der slavernij zien zij de oplossing van
een vreedzaam samenleven van negers en
blanken in een zo volstrekt mogelijke
scheiding en ter staving van hun opvat
tingen kunnen zij wijzen op de grote ver
schillen in leefgewoonten zoals die bij
twee zo verschillende rassen aan de dag
treden. Zij kunnen ook stellen dat de rel
letjes die nu zijn voortgekomen, hun oor
sprong vinden in de door de federale
regering getroffen maatregelen die be
ogen die rassenscheiding te doorbreken.
Zouden die maatregelen niet genomen zijn.
dan zou dit niet zijn voorgekomen.
De fout in deze redenering schuilt in
de laatste zin. Daar behoort te staan: zou
den die maatregelen niet genomen zijn.
dan zou de door rassenwaan gevoede haat
niet buiten zijn getreden. Zonder enige
twijfel is de apartheidspolitiek een stre
ven dat is ingegeven door goede bedoe
lingen. Maar deze goedwillcnden beseffen
niet dat zij dusdoende een kl:maat schep
pen dat aan de duivel heel wat betere
kansen geeft dan aan de Heilige Geest
(het zij in alle eerbied gezegd). Apart
heid geeft kansen aan de mensen-met
eigenwaan en omdat naleving van de
apartheidsvoorschriftcn altijd in handen
komt van de ene groep geeft zij ook kan
sen aan de mensen met de dictators-nei
gingen. De „harde hand" regeert en Eich-
mann kreeg er zijn kans door.
Wat bijzonder aanspreekt is dat deze
rassenrel zich grotendeels heeft afgespeeld
in en rond 'n kerk. Dc negers gingen naar
dc kerk De blanken blijkbaar niet. Wc
willen er gen conclusie uit trekken, maar
we willen er toch wel een aanwijzing in
zien. Is hiermee „de Amerikaan" veroor
deeld? Verre van dat, want de hierbij
betrokkenen vormen gelukkig maar ccn
zeer kleine minderheid. Een minderheid
die wel een bijzonder grote verantwoor
delijkheid op zich neemt.
Dit schreef de New York Times:
„In Birmingham en Montgomery hebben
dc Verenigde Staten opnieuw een slag
verloren in de koude oorlog op wereld
schaal. Degenen die eraan hebben mee
gedaan of hebben staan toekijken, hebben
een belangrijke bijdrage geleverd voor dc
communistische zaak. Men moet verwach
ten dat de mensen in Afrika, het Midden
oosten, Azië en Latijns-Amerika het ge
beurde overdrijven en verkeerd uitleg-
lcn.
Ook dit is een kant van dc zaak die
voorstanders van apartheid moeten be
denken.
„Pap, haal je handen uit je zakken,
Ellen, sta er niet zo slungelig bij en
mam, uw onderjurk komt er een
tikje onderuit".
q KOMENDE dagen komt het
o onder invloed van een actieve de-
u pressie, die vanmorgen bij IJsland was
0.5 gelegen en nu in de richting van midden-
j Noorwegen koerst. Aan de achterkant
0 J van deze depressie stroomt een nieuwe
0' hoeveelheid koude lucht uit de pool-
0 streken in de richting van Engeland.
0 Deze lucht zal ok tot he vasteland
0.< doordringen, zodat de temperatuur dc
°0 komende dagen beneden normaal blijft.
0 Het doordringen van de koudere lucht
0 zal aanleiding geven tot enige regen of
0 enkele buien.
o
0 De Bilt verwacht tot morgenavond:
01 Half tot zwaar bewolkt met plaatselUk
0.3 enige regen. Weinig verandering in tem-
Matige, later krachtige wind
noordwest. (Opge-
Woensdag: zon op 4.34, onder 20.39 uur;
op 13.52. onder 2.23 uur Volle maan
op 30 mei.
