VRIJDAG WEER „PIEREN" IN SCHEVENINGEN
Strak zakelijk, beton stoer,
een tikje technisch speels
SCHEVENINGS
NIEUWE
PIER
U OE.NSDAG 17 MEI 1961
HIER ONDER
WOELKAMER
TORENEILAND MET
VISRING EN
GOLFSLAGMEETSTATION
Tj^R is geen strand zo charmant als het Scheveningse strand, zo zong Louis Davids
in het begin van de dertiger jaren, toen modieuze dames, veelal met opgestoken
parasol en in stemmig zwart geklede heren, het hoofd gedekt met een strohoed.
onbezorgd in het zonnetje op de pier flaneerden. Een groot deel van die Scheve-
ningse charme werd door het Wandelhoofd Koningin Wilhelmina, zoals de officiële
naam luidde, opgeëist.
De oorlog maakte ruw een einde aan het zo aantrekkelijke „pieren". Ontluisterd ging het paviljoen in 1943
in vlammen op en de laatste resten van de toen al vernielde pier verdwenen voorgoed onder de slopershamers.
Direct na de grote verschrikking gingen stemmen op om de pier in oude luister te herbouwen. En de Exploi
tatie Maatschappij Scheveningen beraamde plannen in die richting. Vage plannen, door materiaal-schaarste en
bouwstop niet te realiseren.
jsisnmuX
'WMTÜ lWEmkt
ZONNE-EILAND
TTEJT ZONNE-EILAND. het
^•ste van de drie men een oppervlakie
van 2500 m2 en een breedte van 70 meter,
is gebouwd in de vorm van een scheeps
dek met salon, compleet met patrijspoor
ten, een zonnedek en een groot terras,
dat plaats biedt aan vijftienhonderd be
zoekers. Hier is het café-re6taurant van
de pier, dat 's morgens vroeg met elek
trische trekautootjes wordt bevoorraad
en waar een volledige staf personeel ln
bet gebouw achter de salon werkt. Er
zijn koelcellen, die 18.000 flesjes dranken
tegelijk koel houden, voorts keukens en
andere dienstvertrekken. In het restau
rant bevindt zich een muurschildering
van de Schiedamse kunstenaar Jan Wijs-
Geheel beschot achter glas, het rolme
terras Indirect verlicht, zal het hier ook
's avonds over zee kijkend naar de
verlichte boulevard heerlijk toeven
zijn.
TORENEILAND
■yAN HET UITZICHT vanaf de toren
op het toreneiland zal. zoals opge
merkt, nog niet genoten kunnen worden.
Wel mogen' de hengelaars hier hun hart
al gaan ophalen. De visring van vier
meter breedte ligt ruim 10'» meter boven
de zeebodem en biedt plaats aan zestig
vissers, terwijl er bovendien een tiental
kruisnetten aan lieren hangen, waarmee
de viaser-in-het-groot zijn geluk kan be-
De „binnenzijde" van de ring Is open
en tegen de palen diep beneden breken
de golven stuk. Over dit wijde gat lopen
betonnen balken, waarvan Hitchcock
voor een van zijn thrillers een dankbaar
gebruik zou kunnen maken.
ONDER: Het kinderdék op het
vermaakeïland met op de achter
grond het toreneiland. Het laagste
dek is de visring, een eldorado
voor zee-hengelaars. Op de voor
grond het bassin van de piasvijver
en rechts de overdekte zandbak.
Nadat deze foto ivas gemaakt werd
de balustrade aangebracht en de
kleine draaimolen en ander ver-
.maak opgesteld.
VERMAAKEÏLAND
Het DERDE EILAND ligt aan de
noordkant van de pier enigstzins ge
ïsoleerd en biedt op 800 m2 vermaak aan
jong en oud. Benedendeks is er een
lunapark met botsautootjes en schiet-
automaten e.d., bovendeks let een ge
diplomeerde kinderverzopgster op kinde
ren tot twaalf jaar, die daar kunnen
spelen in een waterbassin van 9 X 9 m
(dertig cm diep), in een overdekte zand
bak, een draaimolen en aan klimrekken
Toiletgerief is ook aanwezigDit bo
venste dek is door gewapend gla6 om
geven met daarboven nog een beschil-
De pier in
cijfers
De pier rust op 182 palen
van voorgespannen beton met
een doorsnede van 80 cm, ge
heid in de zeebodem en op 15
kolommen van beton met een
doorsnede van 50 cm, gestort
in het droge strand.
De totale oppervlakte meet
12000 m2, terwijl het gewicht
13000 ton bedraagt. De bouw,
die een jaar en acht maanden
duurde, kost de Exploitatie
Maatschappij Scheveningen 7
miljoen gulden. Aan hekwerk
staat ruim 1000 meter op de
pierranden.
DE BOUW
TLTETT IS AAN HET particulier initiatief
van burgemeester mr. H. a. M. T.
Kolfschoten van Den Haag te danken
geweest, dat er vergunning voor het bou
wen van de pier werd gegeven. Hij was
het ook, die op 17 september 1959 in een
dragline klom om bij de zandafgraving,
nodig voor het funderingswerk, de eerste
hap te doen. Weldra werd er op het
droge strand geheid en liepen later lange
steigers zeewaarts, waarover de lorries
bouwmateialen aanvoerden. Voorname
lijk waren dit so em dikke palen voor
gespannen beton, die door de op eigen
steigers werkende Mcnckstellingen
enorme gecombineerde hei- en takclma-
chines te zamen met de betonnen
dekelementen respectievelijk in de zeo-
bodem werden gestoten en op de ont
stane kolompal en werden neergelegd.
Eind juni 1960 trof een zware storm de
in open zee staande 95 ton wegende hei
stelling en het gevaarte verdween met
twee andere heimachines in zee. Da
hulpsteigers werden ook een prooi van
de woedende elementen. Toen waren de
225 meter lange wandelbrug en een deel
van het heiwerk aan het zonne-eiland
gereed. De tweede Menckstelling zette
het werk voort „op eigen reeds voltooid
werk".
Na december 1960 werden de houten
steigers afgebroken en kon het transpoit
van materiaal over het wandeldek ge
schieden, eerst met lorries, later met
vrachtauto's.
De aansluiting van de plerlngang op
de boulevard is gevonden in een zestig
meter brede uitbouw aan de boulevard-
wand. Onder die ultbonw werd, ter be
veiliging tegen stormvloed een zoge
naamde woelkamer geconstrueerd. Dit
Is een ruimte tussen de versterkte bnu-
levardwand cn een keermuur, waarover
het opgestuwde water via richels kan
ontsnappen en in de woelkamer tot rust
kan komen en afvloeien.
van dit jaar de laatste paal de zeebodem
inging en de vlag op de heistelling werd
gehesen.
In hoog tempo er was door het slech
te weer in 1960 achterstand ontstaan
werd met dag- cn nachtploegen verder
gewerkt, waarbU tussen de 170—180 ar
beiders aan de afbouw van d« pier werk
ten.
LAATSTE HAND
U*EN MAAND na de oorspronkellj*
vastgestelde datum wondt de pier
opengesteld en met man en macht wordt
geploeterd om de nieuwe pier bedrijfs
klaar te maken. Schilders en timmerlui,
elektriciens (de verlichting wordt feeë
riek) en metselaars doen wat ze kunnen
over een wirwar van draden stappen a
en telkens uitwijkend voor wagens met
materiaal.
Aan de Strandweg rijden regelmatig
grote vrachtauto's voor mot meubelen,
banken en ornamenten voor de verschil
lende gebouwen.
Aan de afrastering wordt druk ge
werkt en veel zorg besteed. Schoonma
kers en schoonmaaksters lappen de rui
ten en de vitrines worden ingericht
Het geheel lijkt een chaos, maar nie
mand twijfelt er aan of het komt vrijdag
klaar, daarvoor staat mr. A. Adama
Zylstra, gedelegeerd lid van dc raad van
beheer van dc E.M.S en dc stuwende
kracht achter plan en uitvoering van de
nieuwe Scheveningse pier volledig borg.
Dit jaar
nog
I Bi) de foto's van boven naar beneden:
De oude pier in al zijn glorie in
1929 toen deze slechts weinig
bekende plaat werd gernaakt op
het moment, dat het Duitse lucht
schip de Graf Zeppelin om kwart
I oyer vijf (zie klok tegen het pavil
joen) er over voer.
In het droge strand werd eind
september 1959 de eerste paal ge
heid op een plaats noordelijker
van de plek, waar eens de oude
pier had gestaan en die ligt in het
verlengde van de Van Alkemade-
laan.
De Menckstelling, een zwaar ge
vaarte van 95 ton gewicht, rustend
op twee hulpsteigers boven het
door deze machine gebouwde pier-
dekdeel.
I Bij de foto rechts:
Met de rug naar zee en boven op
een stelling, heiend aan het zonne
I eiland, werd deze plaat gemaakt,
toen hoog boven de zee de arbei
ders over smalle steigers en tus
sen een wirwar van betonijzer hun
soms gevaarlijk werk deden. Het
gereedgekomen deel van het oplo
pende pierdek is duidelijk te zien.
HTROTS en fier ligt de nieuwe pier
in zee cn wacht op de mil
joenen bezoekers, die hier ont
spanning zullen komen zoeken.
Van het grote stadsrumoer is op
de eilanden niets meer te horen.
LINKS: het zonne-eiland in de
vorm van een scheepsbrug ge
maakt en zeventig meter breed,
waarop het café-restaurant is;
daarvóór het op het zuiden liggen
de terras en boven op het restau
rant het zonnedek. De toegangs
wegen zijn duidelijk te onderken
nen op het terras onder en een er
kruisend boven naar het zonne
dek, waarvan een trap (rechts) en
een glooiend pad (links) omlaag
voert naar het beschutte terras.
1,5 miljoen
bezoekers
verwacht
Bijna twintig jaar na het roemloos
einde zal prins Bernhard vrijdagmorgen
aan de Scheveningse Strandweg met een
druk op de knop, waardoor het toegangs
hek wegschuift, scheepssirenes loeien en
aan veertig vlaggemasten de vlaggen in
top gaan, een nieuwe pier openstellen.
Een moderne pier van betonnen stoerheid
en strakke zakelijkheid met in vorm en
bouw dat tikje technische speelsheid, dat
plezierig aandoet.
Deze pier, een schepping van de Rot
terdamse architecten Maaskant, Dijk en
Apon. loopt uit op een toreneiland, waar
van het uiterste punt 381 meter uit de
kust ligt en heeft links en rechts van
de zeewandelpromenade gelegen eilan
den: X zonne-eiland en 't vermaakeïland.
Zesduizend bezoekers kunnen er ontspan
ning vinden.
De drie eilanden hebben elk een étage;
op het toreneiland rust op zware bs-
tonnei) palen de 43 meter hoge, eveneens
betonnen toren, waaraan nog met man
en macht wordt gewerkt om hem eind
augustus klaar te krijgen. Viaductwegen
verbinden de eilanden met de pier.
oelpromenaüe, begint vegentten meter
breed aan de Strandweg bij de zes kassa-
hokjes, waar door ieder van de dit jaar
nog verwachte anderhalf miljoen bezoe
kers twee kwartjes moeten worden be
taald.
De twaalf meter brede geasfalteerde
pier wordt in de lengterichting door een
glazen windscherm, waarin reclamevitri
nes zijn ingebouwd, verdeeld in een pad
van acht meiter (aan de zuidzijde) eti
een van vier meter breedte. Langs het
breedste pad zijn winkels en automatie
ken, waar souveniers, drankjes en hapjes
worden verkocht en natuurlijk badartt-
kelen en cosmetica. Ook de televisiekijker
met de vier monitors staat hier opgesteld.
Geleidelijk oplopend is er een driesprong
vanwaar wegen en trappen leidden naar
de eilanden-
