Goddelijk licht vindt alleen
ruimte binnen menselijke horizon
GEESTELIJK j
LEVEN
Kerk gevolg van
misverstand
Nederlandse jongen wil Christelijk radiostation
stichten in Australië
SAME EN JM
zoekt docenten in Nederland
0%
1
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 6 MEI 1961
Evangelisatie
op mars of op Mars
We ontvingen dezer dagen het bericht dat een rooms-
katholieke bisschop in Rome op een vergadering
van een van de commissies die zich bezig houden
voorbereiding van het Tweede Vaticaanse
Evangelische theologen in de Vereniede Staten maken zich zor-
Concilie. de vraag gesteld heeft of het^oncüiVVich Sen over de theologische ontwikkeling in Duitsland. De invloed die
deevangTheverkoiidifing0"^^ B"'1"«sen generatie geledtn had, is door Bultmann overgeno-
ners van andere planeten Volgens deze bisschop men- Zo schreef reeds in 19o9 m zijn boek ,,A New Quest for the His-
de 1nnJ^penntt5!ïrvi!ii^le«, actualj.teit gekomen gezien torical Jesus", (Een nieuw onderzoek naar de historische Jezus) de
d« ontwikkelingen van de rmmteweleneehap. Amerlkaans(! theoloog dr James M Robinson: „Duitsland is op het
ogenblik bijna even Bultmanniaans als Barthiaans een generatie ge-
'e^en» a^s Ritschliaans een halve eeuw geleden en als Hegeliaans nog
niet. zoa'ls langer geleden. De werken van Bultmann zjjn het belangrijkste
theologische exportartikel van Duitsland op het moment."
ruimtewetenschap,
keer dat dit onderwerp aan de
ook in krin-
aanlopen.
besproken. Het
best doet om maar te bewijzen dat
in het verleden, achter de feiten wil
Laten we ons echter niet vergissen: het
interessante kwestie. Met een goede kop koffie voor
ons. kunnen we uren praten over de vraag of de
..wezens" in de ruimte ook het evangelie moeten
horen, of dat zij nimmer deel hebben gehad aan de
zondeval en dus op een veel hoger geestelijk ni-
_veau leven dan wij.
S. Lewis heeft zich zelfs al eens afgevraagd of
De redacteuren van
het blad „Christianity
Today" hebben dan ook
besloten om een hele
serie artikelen aan Bult
te wijden waaraan
wij. gevallen mensen, dat laatste wel zullen kunnen
onderkennen. Misschien gaan we wel proberen deze
zondeloze ..wezens" met geweld te bekeren tot het Amerikaanse en Fum
verlossingspian van onze aarde, schrijft hij. Amerikaanse en Euro-
Er is helemaal geen bezwaar tegen dat we over dit Pcse theologen zullen
onderwerp ..bomen", maar laten we niet vergeten meewerken.
met zijn allen geen zinnig woord ov< -
kunnen zeggen en het dus tijdsverspilling is. We maart
zijn nog niet in het stadium van preken
ruimte: we zijn nog niet verder dan praten
ruimte. Ons dunkt dat we onze tijd voor God
kunnen besteden. Als we eens gingen proberen
onze buren voor Christus te winnen... Dat is e
gelisatie op mars en heel wat moeilijker dan e
gelisatie op Mars.
In het i
inlei-
jC dend artikel opgenomen
Go'd 'beter Existentialisme and the
Christian Faith." (Exis
tentialisme en het chris
telijk geloof) en tevens
het eerste artikel van de
serie Dare we follow
Bultmann?" (Kunnen we
Bultmann volgen?). Dit
artikel is van de hand
van dr. Geoffrey W'.
Bromiley, hoogleraar in
de kerkgeschiedenis aan
het Fuller's Theological
Seminary in Pasadena
Californië, die de verta
ler is van de werken van
Rorlnrfie maar ook over de bijbelse grond-
rveuucrie slagen van de anthropologie.
kT- u Bultmann opereert met de catego-
Naar onze overtuiging betekent rieën van Heidegger en is vim
deze existentialistische uitlegging mening, dat hij daarin tot uit-
van het Nieuwe Testament een drukking kan brengen wat ook
radicale „duc.i. e„ verenging Sl'S^eS^D^Sirfhe3^
van zijn inhoud, zowel in de genstelling tussen ..vlees" en
breedte als in de diepte. Het han- ..Geest" bijv. zou eigenlijk niet
delen van God. het rijk van God. anders betekenen dan dat de
mens in de beslissings-situatie
God leli komt hier slechts in ao- i„(t tussen hEt ziehtbaïe en het
ver in het gezicht als nodig is om onzichtbare, hetgeen waarover hij
de mens waarlijk mens te doen beschikken kan èn wat buiten
Heel de theologie
Majestueus verheft de grote kerk zich b«r
zijn bereik ligt etc. Doch is de.
ze „Entweltlichung" hetzelfde als
Barth in de Engelse taal christologie wordt in de catego- wat Paulus het leven naar de
en bekend staat om zijn rieën van de anthropologie (de geest noemt en wat elders beke-
kritische studie van leer van de mens) tot uitdrukking
Barth's theologie. Het gebracht. Al wat in de nieuw-tes-
tweede artikel verschijnt tamentische leer over God en over
dezer dagen en is van de jezUs Christus theologisch
..bruikbaar" en aanvaardbaar is,
heeft betrekking op de rechte be-
hand van de Nederland
se hoogleraar prof. dr.
Herman N. Ridderbos.
Hij gaat daarin uitvoerig
in op de theologie van
Bultmann en schrijft
dan als volgt:
ring. overgave, l'lefde heet? Is de
ze" tegenstelling niet veel meer
georiënteerd aan het filosofische
dan aan het bijbelse denken? Is de
zonde waarlijk in bijbelse zin ge
typeerd, wanneer zij gekwalifi
ceerd wordt als het niet willen
In het hart van Finland staat
de grootste houten kerk ter we
reld. Zij biedt plaats aan 3400
terwijl het dorp Kertma-
oordeling en zelf-beoordeling trekkelijke. zienl'ijke, voorhande-
Sein.verstandnis"v.n d. hetgeen de mens in zijn
i de
kunnen kiezen tegen het be- ki slechts 800 zielen telt, de ouden
mÉa vam dagen em de baby's
gerekend. Het is niet
aan de omgeving. Het dorp kreeg
zijn tekeningen en de mannen
konden aan het werk gaan. Er
werd gekapt en gezaagd, de fun
damenten werden gelegd. Het
leek allemaal wel erg groot.
Synode-ruil
Jeugd en Evangelie is een evangelisatiebeweging
die uitmunt door vaak zeer originele ideeën. Het
laatste voorstel, gelanceerd in het J. E.-Kemblad
is echter weer eens een uitschieter. Voorgesteld
wordt dat de Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken een tijdje van synode zullen ruilen
ten bate van het evangeliesatiewerk: Het blad
schrüft:
Ik krijg wel eens de indruk dat de Hervormde
Kerk bestaat uit een leidende groep, die betrekke
lijk klein is. de moderne tijd uitstekend verstaat,
een groot aantal vaak zeer goede initiatieven ont
wikkelt. èn een zeer grote massa die niet of nauwe
lijks in beweging is te krijgen, terwijl de Gerefor
meerde Kerken een relatief veel sterkere activiteit
ten toon spreiden, vooral in het traditionele vlak.
maar anderzijds ook weer vele terreinen, waar zij
wel voldoende mensen voor zouden hebben braak
laten liggen, eenvoudig doordat de kerkleiding
zich veel te veel aan traditionele methoden heeft
vastgehecht, en een onvoldoende inzicht heeft in
de honderden nieuwe mogelijkheden van de
moderne tijd. Zou het geen nuttig experiment
zijn. als beide kerken eens een tijdje van synode
ruilden?
de belangrijke
rechte kennis
zelfkennis met zich brengt
ook het handelen Gods in
arheid dat de kelijkheid van zijn bestaa
God de rechte wereld? En wordt op deze wijze
- zonde niet een zuiver anthropolo-
:n aai giSch begrip, d.w.z. zonde tegen
Jezus eigen bestemming, frustratie van
Christus dan pas op de rechte de eigenlijkheid
wijze wordt verstaan, wanneer het zlJn
de mens in zijn existentie raakt,
tot omkeer brengt, verandert.
het
tegenwoordig. Het dorp
is nimmer groter geweest. De
kerk staat er per ongeluk.
In 1840 brandde het oude hou-
stuurd en wat uit Helsinki kwam
was verantwoord.
Toen de kerk een paar meter
boven de grond kwam, bleek dui
delijk dat hij wel erg groot zou
worden. Maar met Finse koppig-
Souvereiniteit
i Helsinki te vragen of
Wanneer Bultmann's desidera
tum van een existentialistische in
terpretatie van het Nieuwe Testa
ment dan ook alleen gericht
zijn op de afwijzing van ee
ter objectivistische kennis
God en van Jezus Christus
het handhaven van de practische werping
..existentiële" toeëigening van
het heil des Heren, zou ieder re
formatorisch christen hem moe
ten bijvallen. Het grote verschil
echter tussen deze reformatori
sche stelregel en Bultmann's ge- "!.nS
bruik ervan is dit. dat de refor
matie in navolging
Het uitgangspunt van het nieuw
testamentische begrip van zonde
ligt elders. Het ligt niet in de ana
lyse van het menselijk zijn, maar
in de souvereiniteit van God over
lou- de mens, in de erkenn'lng van Gods
van wet en in de kennis van Gods wil.
Ongetwijfeld betekent de onder-
die wil ook voor de
vrijheid en het ge-
genoeg in de omge- het wel allemaal goed i
de bewoners vonden sinki had de tekeningen gesxuura
aar riskant om zo en dus was het goed. Zo verrees
het bouwen te gaan, de kerk, die toen hij klaar
mens: de
bracht worden tot het
zijn. Maar de mens in zijn schuld
en nood verschijnt hier sub specie
Dei. En de verlossing, de verzoe
ning en de vrijheid verschijnen
lui. hier niet sub specie hominis.
het Het „Vorverstandnis" ligt niet in
hen had veel
stand van architectuur. Verder
dan het bouwen van de eigen
boerderij waren ze nog niet ge
komen.
Maar Helsinki zou wel hulp bie
den en daarom ging er een brief
naar de bisschop of hij niet kon
zorgen voor de bouwtekeningen
van een mooie kerk.
Kennelijk hadden de Finse ar
chitecten ze in voorraad en wa
ren ze nog niet op het idee geko
men om gebouwen aan te passen
3400 mensen kon bevatten.
De kerk zal nooit helemaal vol
zijn om de eenvoudige reden dat
er niet genoeg mensen in de om
geving wonen.
Later bleek hoe het kwam dat
de kerk zo groot is uitgevallen.
De architecten hadden alle afme
tingen op de tekeningen aangege
ven in voet. maar de bouwers had
den gedacht dat zij meters be
doelden. Zo heeft Keramiki de
grootste houten kerk ter wereld
ten gevolge van een misverstand.
de
an het
tus 1 Chri5~
Kunnen wij Bultmann
volgen
Prof. dr. H. N. Ridderbos
Rudolf Bultmann.
«e*******#*********»**#***********#*.
Freddy Rljsdijk is lang,
blond en mager. Hij werd in
Apeldoorn geboren en ging
daar naar de lagere school,
maar hij spreekt zijn moeder
taal slechts moeizaam en is blij
Nieuwe Testament de mens
stelt in de ruimte
licht van Gods grote daden in
Christus en hem aldus zichzelf
leert kennen. Daarentegen stelt
Bultmann het handelen Gods in
Christus in het licht en binnen de
grenzen van wat hij van de mens
weet. Dit is zijn hermeneutisch
principe, zijn existentialistisch» Indien wij op deze vraag een
„Vorverstandnis". En alleen bin- ontkennend antwoord geven, ge
nen deze menselijke horizon is er schiedt dtt niet omdat Buit-
plaats voor het opgaan van het m®nn s ..Anliege
goddelijke licht. schiüig
derne mens de zin van het evan
gelie te vertalen".
Het geschiedt ook niet omdat
de problemen waarvoor wij ons
Hoezeer wij Bultmann's grootse gesteld zien. wanneer wij als
theologische constructie wensen te ?[}2^erne mensen dc bijbelse bood-
respecteren, wij menen, dat zijn
existentialistische interpretatie omdat wij"
Geen basis
jaar geleden weduwe
den, met vakantie naar Neder-
I land gekomen. Hier leerde zij
enige maanden geleden haar toe
komstige man kennen. Zo kon
F~ed mooi het huwelijk van zijn
moeder bijwonen. In die tussen-
t.v.-station van Philadelphia. Dit tijd wil hij zijn tijd nuttig be-
Engels dat hij sinds zijn twaalf- "*®n
J 4 oo bekende
de jaar hij is nu 23 ge
sproken heeft in Austrlië en
Amerika. Hij is van beroep
en daar zitten we al midden in
de moeilijkheden, want welk
beroep moet Freddy opgeven?
Hij is een aantal jaren organist
'H* steden, als het kan bij de Neder-
station werd gesticht door de
nu de langs overleden evangelist, predi- 1o„jco'+0i0„:c;0 r
zanger kant en president van een then. lands« televisie c
het eenvoudige geestelijke logische hogeschool, Percy Craw- Sen op te doen
lied. de stichter van Youth ford, die over het hele land be- "1 hij ook wel als organist
kend is geworden door zijn
van het Nieuwe Testament
pnnw™wpews!?MJnf omkering betekent van de relatie,
waarin het evangelie spreekt van
God en van de mens. Want de
verlossende kennis van het evan
gelie bestaat daarin, dat de God,
die ons in Jezus Christus ontmoet,
de God van hemel en aarde is, de
God van het Koninkrijk, waarin
zal maken
de dood en de opstan-
moderne i
schap horen, ons niet'zouden --
ken. En het geschiedt nog minder
AsgHgH '5 gevvel-
Bultmann's
dige kennis van het Nieuwe Tes
tament en zijn Umwelt (omge
ving) niet veel zouden hebben ge
leerd. Wat ons verhindert hem te
volgen is de engte waarin hij ons
drijft. En deze engte is daarom "gwwTwArfc*:
zo benauwend, omdat zij zo prin-
cipieel is. Heeft Bultmann het -U
recht zo de boodschap van het
evangelie te interpreteren?
Snijdt hier de existentiële fi- -s
losofie niet naar alle zijden het
evangelie de pas af? Het schijnt J
alle bescheidenheid, raad-
for Christ in Apeldoorn, dat i
Maar toen de familie Rijsdijk oorlogsjaren en de jaren
ging emigreren naar Australië oorlog tot zegen
lieten ze hun geloof niet achter.
Vader Rijsdijk begon al spoe
dig bekend te worden als
de
;eloof niet achter, duizenden jonge mensen. Bijna
twee jaar lang heeft Freddy hier
practische ervaring op kunnen
ning wordt het evangelie i
geweest van een evangelisatie- tuigend christen die zijn geloof doen, die hem later van pas zal
team. dat samen met Billy
Graham campagnes hield in
Australië
ten.
onder stoelen of banken stak komen,
al spoedig kreeg hij uitnodi- in oktober van dit jaar
--- in kleinere en grotere trekt het evangelisatieteam
de Verenigde Sta- samenkomsten het evangelie
Freddy zelf ging naar de mid-
Maar ln Nederland blijven, wil
geweestj/oor hij niet. In Amerika kan leder-
een het evangelie horen, zegt hij
en hier in Europa, vooral in Ne
derland, ook. Maar in Australië mens zijn plaats aangewezen
gaat maar gemiddeld twee pro
cent van de bevolking regelmatig
de kerk. Daar ligt zijn op-
ding van zijn Zoon eens en voor selachtig, hoe men dit evangelie,
altijd de wereld met Zich heeft waarvan de paulinische belijde-
„cr-rnen* Tn hoi ïinhi „on ams: "Want Ult Hem en door Hem
verzoend. In het licht van die en tot Hem ,ijn alu dlngeI1.. de
God, in de dimensies van dat rijk grote inhoud vormt gelijk
en in de kracht van die
Bezwaren bij de vleet
kunnen stellen
.schouwing,
andere macht of raad
kent. dan hetgeen nodig
(joen zijn.
God geen
'oe-
de
Australië. Freddy behoefde dracht. De aanvraag
het
Hij is opnametechnicus, die eni
ge jaren lang evangelisatieradio-
programma's op de band heeft
vastgelegd voor verschillende ra
diostations die christelijke pro
gramma's uitzenden. Een jaar
lang is hij bovendien ,,t.v.-produ- Billy
eer" geweest van het christelijke kwam.
televisiestation van Philadelphia.
Hij had daar op een gegeven
ogenblik vijf programma's per
week en als hij daaraan terug
denkt dan zegt hij „w<
zoveel wil zeggen als:
bijna niet meer bij te houden; het
Nederland te ko-
o.c.,» SRHIPIÜ --- te kijken of hij er nog
techniek. De grote verandering oude vrienden kon vinden. Boven- moed,
kwam echter in zijn leven toen
nieuwe radiostation is Ingediend.
Financieel zijn er mogelijkheden:
het is echter nog de vraag of
er een golflengte gevonden kan
worden. Maar hij heeft goede
mens echt
Ligi ook voor de moderne i
in zijn opgeslotenheid ie verlos
sende kracht van het evangelie
niet veeleer daarin, dat hij hot
wordt de mens óók gekend,
nood. in zijn schuld en in de mo
gelijkheid van zijn verlossing.
Men kan deze orde niet omke
ren, zonder aan de Bijbel te kort bestaan van de wereld
te doen. ja zonder aan het evan- zichzelf weer ziet liggen in de
gelie zijn grondslag te ontnemen, handen van Hem, die '.n de dood
Daarom gaat het in de discussie en opstanding van Christus over
met Bultmann niet alleen om de aiies wat in de hemel en op de
rechte theologie en christologie, aarde is verlossend triomfeert??
betekende dag en nacht
zijn.
De wereld
Graham naar Australië
deze grote
evangelist kwamen andere evan
gelisatieteams die uitzwermden
in kleinere en grotere steden
om rondom de plaatsen waar de
wat grote campagnes gehouden wer
den ook evangelisatiecampagnes
te houden. Bij een van de teams
„Kost trouwen in de kerk niks?" Sarie's moeder herhaalt
ongelovig mijn uitspraak. Het is de vaststaande overtuiging
dat de kerk bij iedere gelegenheid klaar staat om haar deel
van de buit binnen te halen. Zo'n gedachte pleegt zich als
'n olievlek uit te breiden; reden waarom de kerk op den
duur nergens meer aan te pas komt; noch aan huwelijks
sluitingen, noch aan doopplechtigheden, noch aan begrafe
nissen. De kerk krijgt niet eens mèer de gelegenheid om te
bewijzen dat ze haar diensten verricht zonder daarvoor iets
terug te vragen, en dat ze enkel in stand blijft omdat dank
bare harten duizendmaal meer offeren dan men met kwitan
ties en rekeningen kan binnenhalen. „Maar 't schaap is niet
eens gedoopt ook voegt de moeder er aan toe, in
de blijde zekerheid dat ik nu mismoedig mijn hoofd zal
schudden en verklaren dat er dan toch after all niets van
touw was een nichtje. Joan Rijsdijk,
maar niet uit Nederland, maar
uit Grand Rapids in de Ameri
kaanse staat Michigan. Freddy
was precies de man die dit team
in die nodig had. Waar nodig kon hij in
vallen als organist, maar tevens
kon hij de technische verzorging
op zich nemen van de radiopro
gramma's. Zo begonnen ze hun
uitzendingen over het christelijke
wereldstation HCJB in Wuito,
Freddy Rijsdijk is ee
moderne zendelingen v
dingsveld de wereld is en wiens
kansel de techniek. Maar hij
heeft plannen, grootse plannen.
Over enkele maanden vertrekt hij
wee naar zijn geliefde Australië.
Samen met een aantal vrienden Ecuador,
heeft hij een aanvraag ingediend
om een radiostation te mogen Naar t\e* t v
vestigen in Sydney, dat zich l^aar ue r.v.
Seheel zal wijden aan de uitzen-
ing van godsdienstige program-
va's. Maar dat is niet het
Se: dat station
et begin zijn van een heel ..net
work" van christelijke radiosta
tions die dagelijks de boodschap
van het evangelie uitzenden over
dat gehele kleinste continent, dat
toch nog zo machtig groot is. als
je van de ene kant i
re moet reizen.
Dr. Henri «I. Rijskamp naar Amsterdam
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
oDr. Henri J. Rijskamp, de 67-
si-rtlnpIiflmefTp1t ben. kwamen er uitnodigingen uit jarige decaan van het Calvin
'de Verenigde Staten en het hele College te Grand Rapids, Mi-
team vertrok daarheen. Freddy chigan, is voor een reis
"pao anc nm rr">P twee maanden naar Europa
vertrokken. Vier weken hoopt
keerd waar hij thans aan zijn
proefschrift werkt. Het wordt niet
uitgesloten geacht, dat hij na zijn
promotie opnieuw een benoeming
aan het Calvin College zal aan
vaarden.
Contact met V.U.
>nd het een prachtkans
e gaan. omdat hij meer wilde le
en van christelijk radiowerx en 7„"npH "iTnrt Dr. Rijskamp zal aan oe
de"and£ toSede%aL'Ui"-- °?-°'Gnlversitó. moEelljkheden
zijn leven door te brengen. Gedurende dit derzoeken
hij naast zijn werk voor het verblijf hoopt hij contacten te
Naar de radio
Freddy spreekt van zijn plan
nen alsof ze de gewoonste zaak
van de wereld zijn. Dat is geen
wonder, want ook zijn ouders wa-
team kon komen bij het radio-
Freddy Rijsdijk tijdens een i
zijn eigen l.v.-uitzendingen 01
hel christelijke televisiestation
Philadelphia.
zoeken met geschikte kandida-
i onderwijspost aan kaanse hogeschool zich
het Calvin College.
De vitale decaan, wie men
zijn 67 jaar bepaald niet aan
ziet, hoopt met autoriteiten van
bonden gevoelt. Verscheidene ho
gescholen geven reeds dergelijke
zomercursussen aan Europese
universiteiten. Het komt er op
neer dat een groep van enige
de Vrije Universiteit plannen te tientallen studenten, meestal
bespreken voor een Calvin Col- gezeld van een of twee professo-
lege zomercursus aan Ce V.U. reu. naar een Europees land rel,1
Voorts hoop. dr. Rijskamp zich
op de hoogte te stellen van de deert Voor een ^stemn,, ais cal-
onderwijsvernieuwingen, die vin College met zijn sterke cal-
-:„u J- vinistlsche achtergrond ligt het
voor de hand dat het voor een
isslon" in Europa
i men. Dr Rijskamps ouders waren
afkomstig uit Groningen en de
I ouders van zijn echtgenote waren
Friezen. Mijn vader heeft me als
kind zeer veel van Nederland ver
teld en u kunt zich voorstellen
dat wij ons op~ ons verblijf in Ne
derland zeer verheugen", aldus
dr. Rijskamp. Mevrouw Rijs
kamp, wier moeder als meisje
van 21 uit Friesland emigreerde,
spreekt uitstekend Nederlands.
Zowel zij als haar echtgenoot le
zen Nederlandse boeken en tijd
schriften. De boeker, van Penning
blijken ook in de Ver. Staten on
verwoestbaar te zijn: dr. Rijs
kamp en zijn vrouw hebben deze
boeken in hun bibliotheek en zij
kennen ze van binnen en van bui
ten. ..Twee van onze drie zonen
zijn al in Nederland geweest. Hun
tweede zoon^ dr. Charles Rijs
kamp. doceert Engels aan de
universiteit van Oxford, zodat het
voor hem betrekkelijk eenvoudig
is even naar het oude vaderland
van zijn grootouders te wippen.
„U hebt het beslist niet erg
op dat trouwen", zeg ik ten
g antwoord. „Ik zal proberen het
allemaal uit te leggen. Kijk in
de eerste plaats moet je weten
waar het om gaat. Het gaat er
om dat twee jonge mensen
Gods zegen komen vragen over hun huwelijk. Dat is een ge-
loofsdaad. Je zou bijna kunnen zeggen: dat is een geloofsbe-
-K lijdenis. Want als je om Gods zegen niet geeft, dan denk je
<5 daar niet over. Dan zeg je: „Wat heb ik d'r an?!" Maar als je
komt om de zegen, dan ben je altyd welkom bij God, en dus
ook bij de kerk
J „O zegt moeder peinzend, „Ik dacht altijd... maar
•S wat ze dacht kan ze toch niet recht onder woorden brengen.
Misschien laat ik haar daartbe ook niet voldoende kans.
„Je komt dus óm Gods zegen", hervat ik mijn betoog. „Die
zegen word je nooit geweigerd. En die zegen kost niets. Ik kan
ook zeggen: die zegen kost meer dan één mens ooit zal kunnen
betalen. Die zegen is onbetaalbaar. Nu kun je naast die zegen
jx nog allerlei andere dingen willen hebben, zoals extra mooie ta-
pijten en palmen in de kerk en wèet ik wat meer. Daarvoor
moet je dan wel betalen en dat is logisch want het gaat dan
vj enkel om de bijkomende dingen. En als je in de gaten hebt,
■S waarom het gaat dan zul je uit jezelf de collecte wel goed be-
denken. Ik heb wel eens paartjes getrouwd, die de hele kerk
zo mooi maakten als 'n park, maar die dan de collecte maar
5 lieten waaien. Die snapten er dus geen snars van. Die dachten
g alleen maar aan zichzelf en aan de indruk die zo'n extra mooi
g aangeklede kerk op de bezoekers zou maken, en de zegen was
hen nog geen halfje waard. Maar die hebben 't bij 't verkeerde
'ï,in0nvde"?êk'i me', dï 5? Vrtl* U"lv"*"iU »- ipöcjër ^.rd'd.ar 'ccboren. E„
Rijskamp mochten hebben,
telde deze ons dat de faculteit van De onderwijsvernieuwing in
Calvin College enige uitbreidingen Nederland is in Grand Rapids
Amerikaanse collega's altijd ver dr- Rijskamp wil vooral eens in
vooruit. Daar staat echter tegen- Bedum en Stedum gaan kijken,
over dat de Amerikaanse school „Mijn moeder was altijd een goe-
rnöer ondergaan.De gedachten niet onopgemerkt gebleven. Jaar- T wn^Ampbkaansp h^eh dC schaatsenr,Jdster- Jammer,
van de raad van curatoren gaan lijks schrijft Calvin College enige ^elt* L' lïltndat de.Frl,ese "1®ren °iet kun"
al uit naar docenten in de so- tientaüen Nederlandse studenten nen zien in de winter. Maar we
in, die in het oude vaderland ge- wat overigens op zichzelf zullen toch wel plezier in Neder-
heel of gedeeltelijk middelbaar v"
vooral uit naar docenten
ciologie en psychologie. In het
verleden heeft Calvin goede
ringen opgedaan met docent
Nederland en dit heeft de raad een billijke beoordeling
van curatoren kennelijk doen be- vooropleiding J"
sluiten eens zijn licht in Neder
land op te steken. Enige jaren
vreemd is indien men be- land hebben. We hebben al
■edaan met docenten uit onderwijs "hebben "gevolga. Voor denkt dat de auto op dit continent huis aan de Burgemeester Kra-
minstens zo noodzakelijk is als mersgracht 172 in Amsterdam ge-
b.v. de fiets in Nederland. huurd. Voor we naar de Staten
terug gaan, hopen we onze zoon
Oude banden Charles ln Engeland op te
geleden heeft een jonge Neder- delbaar onderwijs
landse psycholoog, drs. R. Bij- Het wordt in kringen
kerk. als ..visiting instructor"
aan Calvin gedoceerd. Deze is in
middels naar Nederland terug ge-
ken", zei mrs. Rijskamp. „We
Ame- Dr. Rijskamp. die vergezeld zijn nog nooit in Nederland ge-
wordt van zijn vrouw Flora Rijs- weest, maar wilt u wel geloven
woonlijk grif toegegeven dat de kamp-De Graaf, hoopt echter ook dat we er in gedachten al jaren
Nederlandse scholen een steviger wat vakantie in Nederland te ne- leven?"
rikaanse onderwijsmensen
eind
„En dan dat Sarie niet gedoopt is vervolg ik. „Dat wist 5
ik natuurlijk allang, want dat weet ik van elk kind in onze x£
wijk. Maar ik zal U wat zeggen. Als Sarie en Jan begrijpen ö-
waarom het gaat dan zal het niet lang duren of ze worden
gedoopt. Of liever Sarie wordt gedoopt, want met Jan is dat 2
vroeger wel gebeurd g
..Dat gaat dan maar gemakkelijk!" zegt Saries moeder. 2
Het wordt blijkbaar hoog tijd voor haar om nu toch ook weer 2
eens 'n duit in het zakje te doen. Ze zegt het schijnbaar vrolijk, P
maar er zit 'n wat kwaadaardig ondertoontje in. De hele ge-
schiedenis bevalt haar niet. g
„Gemakkelijk?" vraag ik. „Ik weet niet of het gemakkelijk
heten mag. Ik vind het allemaal niet gemakkelijk. U trouwens 2
ook niet. Ik geloof eigenlijk dat U 't gemakkelijk noemt, omdat 2
U het veel te moeilijk vindt. U zit er mee in uw maag, of U
wilt of niet. Gemakkelijk dat is om te redeneren: het kost
te veel en je bent niet gedoopt en dus punt, uit. Moeilijk is 2
om van uit te gaan dat je zelf moet bepalen of je er wat voor 2
over hebt. en dat je voor de keus wordt gesteld om al of niet 3-
gedoopt te zijn. In het eerste geval neem jezelf geen besluiten:
je leeft niet; je wordt geleefd. In het tweede geval ben je een 2
volwassen, verantwoordelijk mens5
„Nou, volwassen?" zegt de moeder van Sarie „Dat is
een dik woord!" Ze is 't beslist oneens met me. Ze stribbelt 2
tegen: wat zit daar feitelijk achter? 2
„Ja, volwassen!" zeg ik daarom bot „Nu moet U eens 2
goed luisteren. Sarie en Jan gaan trouwen; ze krijgen hun kindje" 2
ze gaan ergens op zichzelf wonen en zo begint een nieuw gezin-
netje. Dat noem ik volwassen mensen. En dat mogen wij niet
tegenhouden met allerlei bedenkingen!" Ik ben van plan om 2
nog veel en veel meer te zeggen, maar ik krijg er de kans niet 2
toe. Therma en Sarie en Sarie's moeder ze benemen me
iedere mogelijkheid om nog iets ten beste te geven.
WIJKPREDIKANT 2