Voortrekkers
Engels-Russische oproep
over cle strijd in Laos
Kennedy bevestigt zijn
optreden inzake Cuba
Nederlanders maakten
liet de nazi's moeilijk
de
zinnige
Vasteland of zeespiegel?
„Staakt het vuren" gevraagd
Scherpe aanval
op Spellman
Oud-lid Bondsdag
bekent spionage
een pijp vol genoegen
N.-Guinea integraal
deel van Indonesië
Toenemende onrust
in Argentinië?
RAN G detmyuifietitq. imdemrfetotf.
Patrice Michelin
stond terecht
TOCH IS
HET ZO!
HONDEN VOOR LEIDEN
Ons is slechts één geval bekend, aldus de ministers Beerman en Van
Rooy, waarin een hond langs onregelmatige weg ter beschikking is ge
komen van het laboratorium van de chirurgie van de Leidse universiteit.
Gebleken is, dat een z.g. Drentse patrijshond op 1 maart was zoekge
raakt en later zwervend is aangetroffen zonder enig kenteken, waaraan
de herkomst was vast te stellen. Een vijftienjarige jongen heeft de hond
op eigen gelegenheid verkocht aan een dierenhandelaar, die haar ver
volgens doorverkocht aan het laboratorium, dat regelmatig voor weten
schappelijke doeleinden dieren van deze handelaar placht te betrekken.
De officier van justitie te Den Haag zal onderzoeken of door de jongen
en/of de handelaar strafbare feiten zijn gepleegd.
De bewindslieden antwoorden dit aan het Tweede-Kamerlid Querido
(soc.), die over deze aangelegenheid vragen had gesteld en eruit meende
te moeten concluderen, dat vivisectie onder de tegenwoordige omstandig
heden tot ontoelaatbare praktijken leidt. De ministers schrijven over dit
laatste, dat slechts één onregelmatigheid is geconstateerd. Zelfs al zou de
vivisectie gebonden worden aan een vergunningenstelsel of iets dergelijks,
dan nog blijft de vraag naar proefdieren bestaan en dus ook de handel
daarin. Het voorkomen van onregelmatigheden is daarbij niet uit te sluiten.
Het twee miljoen inwoners tel
lende Laos, dat reeds bijna twee
jaar wordt verscheurd door strijd
tussen pro-westerse, neutrale en
pro-communistische elementen,
staat thans voor een „staakt het
vuren".
De ministers van buitenlandse zaken
van Engeland en van de Sowjetunie heb
ben namelijk een gezamenlijke oproep
gericht tot alle militaire autoriteiten en
de partijen en organisaties van Laos het
vuren te staken, in afwachting van de
bijeenkomst van de z.g. Internationale
conferentie over Laos.
De ministers, die co-voorzitter zijn ge
weest van de Geneefse conferentie van
1954, die aan Laos was gewijd, verzoe
ken de bevoegde vertegenwoordigers on
derhandelingen te openen. Zij vragen
voorts het volk van Laos met de inter
nationale controlecommissie voor Laos
samen te werken bij de vervulling
CUBA
De Cubaanse radio heeft gisteren
kardinaal Spellman van New York
scherp aangevallen en hem de ..kardi
naal van het Pentagon, de Centrale in
lichtingendienst en de Noordamerikaan-
se monopolies" genoemd, omdat hij
zondag een herderlijk schrijven had
voorgelezen waarin Castro wordt ver
weten bedrog te hebben gepleegd je
gens de Cubaanse revolutie.
De r.k. geestelijkheid in Guba heeft
het ook al moeten ontgelden. Zij had
de invasie der contra-revolutionairen
moeten veroordelen.
Wat de leden van de invasie-strijd
krachten betreft, heeft de Cubaanse
president Dorticos de secretaris-gene
raal van de Organisatie van Ameri
kaanse staten desgevraagd medege
deeld. dat zij volgens ..humanitaire re
gelen" zullen worden behandeld. Te
vens verzocht Dorticos bij Kennedy
stappen te ondernemen ..opdat de V.S. Ml -
zich van elke nieuwe poging voor een I tot 44 kilogram per hoofd der bevolking,
invasie zullen onthouden". is gestegen
haar taak: het toezicht op de nakoming
van de wapenstilstandsovereenkomst.
De regeringen van Engeland en Rusland
geven tenslotte in hun gezamenlijke op
roep uitdrukking aan hun bezorgdheid
over het gevaar dat Laos voor de vrede
in Zuidoost-Azië kan zijn. Zij zijn even
wel van oordeel, dat het mogelijk is de
toestand te „normaliseren".
De Sowjetunie en Engeland hebben
tevens uitnodigingen gepubliceerd aan
twaalf andere landen voor een veertien-
lamdenconferentle over Laos, die 12 mei
In Genève zou moeten beginnen. De uit
genodigde landen zijn Birma, Cambod
ja, Canada, China, Noord-Vletnam,
Frankrijk, India, Laos, Polen, Zuid-
Victnam, Thailand en de Verenigde
Staten.
In de Verenigde Staten is men overi
gens nogal sceptisch gestemd. Een re
geringswoordvoerder herinnerde er aan
dat het standpunt van Amerika is:
Geen gecontroleerde wapenstilstand?
Dhn ook geen conferentie. Men vreest
namelijk dat de communistische op
standelingen zullen blijven oprukken
als er geerr controle op hun bewegin-
ge'n wordt uitgeoefend.
Het oud-lid van de socialistische frac
tie van de Westduitse Bondsdag, de 61-
jarige Alfred Frenzal, heeft .gisteren
voor het federale hooggerechtshof
Karlsruhe bekend in een periode van
vier jaar inlichtingen te hebben ver
strekt aan de Tsjechische geheime
dienst. Hiertoe was hij als lid van de
defensiecommissie gemakkelijk in
staat. Hij gaf toe 27.000 mark hiervoor
te hebben ontvangen. Frenzel, die ter
zitting enkele malen een inzinking
kreeg, beweerde door de Tsjechen te
zijn gechanteerd. Zij hadden gedreigd
zijn communistische verleden te onthul
len. Frenzel erkende ook in 1954 mein
eed te hebben gepleegd toen hij ontken
de-dat hij contacten met het Oosten"
onderhield waarvan een pamflet van
de Vluchtelingenpartij hem had beticht.
De schrijver van het pamflet, de in
middels overleden Spandel, was toen
tot drie maanden veroordeeld.
Op dc in Arnhem gehouden algemene
vergadering van het varkensstamboek
in Gelderland, heeft de secretaris, dr. H.
C. Hoogland, rijksveeteeltconsulent, gere
leveerd. dat in acht jaar tijds het vlees
verbruik in ons land van 23% kilogram
Wie de pijp tot een van z'n goede vrienden
rekent doet dat ook met Voortrekkers -
de lichte, door-en-door rijpe tabak, die het
pijproken tot een puur genoegen maakt.
Minister Luns was hedenmorgen,
toen hij met de Rotterdam van
de Holland-Amerika-lijn in de
Maasstad arriveerde, in char
mant gezelschap. Samen met een
groep Haarlemse bloemenmeis
jes, die in de Verenigde Staten
70.000 bloemen uitdeelden, po
seerde de minister voor de foto-
graaf. En het spreekt vanzelf,
dat ook mr. Luns een boeket
voorjaarsbloemen geoffreerd
kreeg.
Over Straatsburg viel
schaduw van Algerij e
De Deense liberaal Per Federspiel is
gisteren herkozen als voorzitter van de
raadgevende vergadering van de Raad
van Europa. De Nederlandse socialis
tische afgevaardigde, dr. L. C. Patijn.
werd herkozen als een van de zeveh
vice-voorzitters van de assemblée, die
135 parlementaire afgevaardigden (en
evenveel plaatsvervangers) uit de vijf
tien landen van de Raad van Europa
omvat.
De raadgevende vergadering, kreeg
een spoedige uitbreiding van haar leden
tal in het vooruitzicht. Het ministerco
mité van de raad heeft namelijk een
stemmig besloten de republiek Cyprus
uit te nodigen als zestiende lid van de
organisatie toe te treden. De raadge
vende vergadering, waarin Cyprus drie
zetels zal krijgen, heeft zich er onmid
dellijk akkoord mee verklaard.
De schaduw van de gebeurtenissen in
Algerije viel maandag ook over Straats-'
burg. Het comité van ministers (waar
in Nederland deze keer vertegenwoor
digd was door dr. H. R. van Houten,
straatssecretaris van buitenlandse za
ken) heeft aan de Franse regering de
verzekering gegeven van de Volle sym
pathie en solidariteit van alle leden-lan
den van de Raad van Europa.
Pornografische films
in beslag genomen
De Amsterdamse zedenpolitie heeft
bij de fotograaf W. de G. een grote hoe
veelheid pornografische films in beslag
genomen. De films werden door de fo
tograaf gemaakt en vervolgens door
hem in opdracht van de Amsterdamse
tijdschriftenhandelaar D. gecopieerd.
Zij waren bestemd voor het buitenland.
De politie heeft behalve de fotograaf en
de tijdschriftenhandelaar nog vier Am
sterdammers gearresteerd, die betrok
ken zijn geweest bij de vervaardiging
en de verspreiding van de films. Het
zestal is inmiddels voor de officier van
justitie geleid.
Rasgotra uit India:
M. Rasgotra, de afgevaardigde van
India, van de uit 16 leden bestaande
commissie inzake voorlichting uit de
niet-zelfbesturende gebieden, die giste
ren in New York een vergadering hield,
heeft verklaard, dat India Nieuw-Guinea
beschouwt als een integraal deel van
Indonesië. Hij vond het doorgeven door
Nederland van gegevens over dit gebied
niet in orde.
De Nederlandse afgevaardigde. L. J.
Goedhart antwoordde dat zijn land zijn
soevereiniteit over het gebied als buiten
kijf beschouwt. De afgevaardigden uit
Ceylon en Irak steunden de verklaring
van Rasgotra, terwijl de Australische
afgevaardigde akkoord ging met
Nederlandse verklaring.
De commissie, die voor de helft bestaat
uit landen die gegevens verstrekken uit
gebieden die zij besturen en voor de
andere helft uit landen die gekozen zijn
door de vergadering, heeft tot haar voor
zitter gekozen de Nederlandse diplomaat
mr. C. W. A. Schuurman.
Twee ministers afgetreden
De Argentijnse minister van economi
sche zaken. Alvaro Alsogaray. heelt
gisteren medegedeeld dat hij op verzoek
van president Frondizi zijn ontslag heeft
ingediend. Hij verklaarde nadrukkelijk
dat hij zijn besluit niet genomen had als
gevolg van pressie van militaire zijde.
De minister van oorlog, generaal Rosen-
do Fraga, heeft echter in sommige gar
nizoenen de wacht versterkt bij wijze
van veiligheidsmaatregel omdat de ge
ruchten over een militaire opstand en
onrust in Argentinië gisteravond aanhiel
den. De minister van binnenlandse zaken
deelde mee dat er geen abnormale situ
aties in het land bestonden.
Later werd bekend dat ook de minister
van openbare werken aan de president
zijn ontslag had ingediend.
De portefeuille van economische zaken
is nu aangeboden aan dr. Roberto Ale-
mann, economisch adviseur van de am
bassade te Washington. Minister Also
garay verklaarde te zijn afgetreden we
gens ernstige meningsverschillën met
zijn staf. Hij voerde een progïam van
bezuiniging en economisch herstel uit,
dat veel kritieek van zijn landgenoten
ondervond.
Franse atoomproef
in Sahara geslaagd
De Fransen hebben vanmorgen om zes
uur te Reggane in de Sahara bij wijze
van proef voor de vierde maal een
atoombom tot ontploffing gebracht.
Van regeringsz(jdo werd vernomen
dat het een bom was met een „zwakke
explosieve karcht." die boven do grond
op een toren ontplofte Ook werd mede
gedeeld dat de proef als geslaagd kon
worden beschouwd. Het was de laatste
proef van het programma van kernex
plosies in Noord-Afrika
actieve neerslag een gevaar voor dc be
ien genomen om te voorkomen dat radio-
Vooraf waren alle voorzogrsmaatregc-
volking zou opleveren
Verklaring van het Witte Huis
President Kennedy heeft giste
ren nadrukkelijk bevestigd dat hij
de volle verantwoordelijkheid op
zich neemt voor elk Amerikaans
optreden in verband met de mis
lukte invasie op Cuba. In een ver
klaring die door het Witte Huis
werd uitgegeven, verzette de pre
sident zich met kracht tegen een
ieder zowel in als buiten de
regering die tracht de verant-
woordeljkheid af te wentelen.
Deze verklaring werd kennelijk uit
gegeven naar aanleiding van de scherpe
reactie in de Senaat toen een, lid van
het kabinet oud-presjdent Eisenhower in
verbartd had gebracht met de oorspron
kelijke plannen voor de landingen op
Cubaans gebied.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Rusk, heeft gister
avond in een langdurige bespreking over
de internationale problemen met de com
missie voor buitenlandse zaken van het
Huis van Afgevaardigden een pessimis
tisch rapport uitgebracht over Cuba. Vol
gens de voorzitter van de commissie,
Thomas E. Morgan, heeft de minister
niets verklaard om dit standpunt te wij
zigen.
De New York Times schrijft dat pre
sident Kennedy zijn broer, de minister
van justitie, Robert Kennedy, heeft ge
vraagd „te helpen een onderzoek in te
stellen naar het aandeel van de centrale
inlichtingendienst (C.LA. aan het hoofd
waarvan Allan W. Dulles staat) in de
Cubaanse crisis".
Deze studie zou volgens het blad „alle
andere aspecten van de geheime defen
sie-activiteiten van het land" omvatten.
De Times schrijft dat de C.I.A. „de on
langs gedane geslaagde pogingen van de
Cubaanse rebellen om de regering-Castro
omver te werpen, heeft helpen organise
ren. financieren en bewapenen".
De Cubaanse radio heeft gisteren kar
dinaal Spelmann van New York scherp
aangevallen'en hem de „kardinaal van
het Pentagon, de Centrale inlichtingen
dienst en de Noordamenkaanse mono
polies" genoemd, omdat hij zondag een
herderlijk schrijven had voorgelezen
waarin Castro wordt verweten bedrog te
hebben gepleegd jegens de Cubaanse re
volutie.
De r.k. geestelijkheid in Cuba heeft
het ook al moeten ontgelden. Zij had de
invasie der contra-revolutionairne moe
ten veroordelen.
Ten slotte vermelden we nog dat Hon
duras de diplomatieke betrekkingen met
Cuba heeft verbroken. Aan Venezuela is
gevraagd de Hondurese belangen in Cuba
te behartigen.
Ongeveer 300 leerlingen van het Am
sterdamse Vossius-gymnasium. dat deze
week zijn zesde lustrum viert, houden
woensdag een optocht naar het stadhuis
uit protest tegen het ontwerp „mam
moetwet". Zij zullen de Amsterdamse
wethouder van onderwijs een petitie
aanbieden waarin wordt geprotesteerd
tegen: de beperking van de klassieke
opleiding tot vijf jaar: het doceren van
de Griekse taal eerst in het derde leer
jaar; het vervallen van het Grieks voor
de b-afdeling en dc beperking van het
aantal lesuren voor klassieke talen en
geschiedenis. De gymnasiasten zullen
de wethouder verzoeken de inhoud van
hun petitie over te brengen aan de mi
nister.
De scholieren zijn van mening dat de
mammoetwet de gymnasiale opleiding
een nekslag zal toebrengen. In de peti
tie wordt in het algemeen gepleit voor
een ongerepte gymnasiale opleiding.
De demonstranten zullen spandoeken
meedragen met o.a. de leuzen: „Een
gymnasium zonder Grieks is een li
chaam zonder hart" en „Zal de mam
moet ons verpletteren?".
Documenten
gepubliceerd
„Het is onwaarschijnlijk, dat er
in de komende weken een ver
betering komt in de algemene ge
voelens en de houding van het
Nederlandse volk." Dit is de
sombere conclusie van een rap
port, dat een nazi-functionaris in
januari 1941 vanuit Den Haag
zond naar het ministerie van
buitenlandse zaken in Berlijn en
dat na de oorlog in de Duitse
archieven is gevonden. Het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft het vandaag,
met vele andere documenten, ter
publikatie vrijgegeven.
Volgens de nazi-functionaris waren de
Nederlanders er beslist van overtuigd,
dat de Engelsen hen' zouden bevrijden
en dat zij zich daarom „allerlei vrijheden
tegenover de Duitsers konden veroor
loven". Het rapport sprak van „zekere
speciale belangengroepen", met inbegrip
V3n de r.k. en protestants-christelijke
kerken, die, samen met de Joden en de
vrijmetselaars, door Radio Oranje in
hun verzet werden aangemoedigd. Vol
gens de schrijver was Radio Oranje steeds
meer „Engels-Joods in zijn methoden"
geworden.
Er waren in ons land allerlei onplei-
zierigc incidenten voorgevallen, waar
tegen met gepaste gestrengheid was op
getreden. Van rantsoenering en verduis
tering 's avonds en 's nachts moesten de
Nederlanders niets hebben. Volgens hun
vrijgevochten opvattingen betekenden
deze maatregelen een ernstige inbreuk
op hun persoonlijke vrijheden. Ook de
anti-Joodse wetten hadden veel onrust
verwekt. En het Koninklijk Huls bleek
nog altijd grote achting te genieten
België
Ook over België is een document ge
publiceerd. Het is een uitvoerig memo
randum over het onderhoud, dat
Hitier op 19 november 1940 heeft
gehad met koning Leopold op de
Berghof. De Belgische vorst had
toen gepleit voor terugzending van de
(Advertentie)
Belgische krijgsgevangenen en van Hitier
de belofte gevraagd, dat België zijn on
afhankelijkheid zou herkrijgen als Duits
land de oorlog zou hebben gewonnen.
Op. 17 oktober 1940 had de kroonprinses
Marie José ook al* een onderhoud met
Hitier gehad, waarbij zij eveneens voor
vrijlating van de Belgische soldaten had
gepleit. Hitler had toen geantwoord, dat
hij er niets voor voelde België door een
algemene vrijlating van de krijgsgevan
genen „een injectie met chauvinisme
te geven".
Troost
Tegen koning Leopold had Hitler ge
zegd, dat Duitsland dringend behoefte
had aan de arbeidskracht van de Belgi
sche krijgsgevangenen en om dc koning
te troosten had hij daaraan toegevoegd,
dat hun terugkeer naar België de werk
loosheid daar alleen maar zou doen toe
nemen.
Dc belofte van onafhankelijkheid wilde
Hitier evenmin geven: hij was niet ver
antwoordelijk voor de oorlog en de on
afhankelijkheid van Belgic „viel in het
kader van een algemene reorganisatie
van het Europese continent". In Duits
land werd overigens volgens Hitier wel
onderscheid gemaakt tussen dc wil van
de Koning en de daden van dc Belgische
regering, die niet neutraal was geweest
cn bereidwillig de rol had gespeeld dlc
haar door Engeland cn Frankrijk was
toebedeeld.
Uit andere documenten blijkt, dat Hit-
Ier beslist van plan was „alles wat niet
Duits was te vernietigen, ook de Franse
mode-industrie", hetgeen zelfs dc Duitse
ambassade in Parijs te vér ging. Hitier
1de de Parijse mode-centra naar Ber
lijn overbrengen.
Italië
Bijzonder interessant is ook het rap
port van de Duitse generaal von Rinte-
len van 2 januari 1941 over het Italiaan
se leger. Volgens hem kon van dit leger
niet veel worden verwacht. Ernstige kri
tiek had de generaal ook op de leiding.
Overigens had kort daarvoor Hitler de
Italiaanse ambassadeur in Berlijn. Alfie-
ri, al verteld, dat Italië een opperbevel
hebber nodig had. die over ijzeren ze
nuwen diende te beschikken en over een
barbaarse vastberadenheid, die orde aan
het front zou weten te scheppen met
barbaarse middelen zoals het neerschie
ten van generaals en kolonels, die hun
stellingen prijsgaven
Een speciale vertrouwensman van Hit-
Ier heeft in april 1940 geconfereerd met
de Zuidafrikaanse nationalistische lei
ders Herzog cn Malan, toen Zuld-Afrlka
met nazi-Duitsland reeds in oorlog was.
aldus bljjkt uit een document, dat nu
door Washington is vrijgegeven.
De vertrouwensman schreef in zijn
rapport o.m.: „Ofschoon de meerderheid
van de Zuidafrikaanse bevolking voor
de vredespolitiek van Herzog is. zijn de
nationalistische leiders niet bereid een
poging te doen zelf de macht in handen
te nemen alvorens zij ervan overtuigd
zijn. dat Engeland een vernietigende slag
is toegebracht. Intussen versterkt pre
mier Smuts voortdurend zijn positie
door de stelselmatige uitschakeling van
alle invloedrijke nationalisten uit dc
strijdkrachten, het bestuur en de poli
tie."
Jongeren
De Duitse agent had wel geconsta
teerd. dat een groep jongere nationalis
ten, georganiseerd in de geheime Osse-
wa-Brandwag, bereid was onmiddellijk
tot actie over te gaan De man was hier-
iai> echter niet onder de indruk, om-
fat de groep onvoldoende wapens had
en zonder hulp van buitenaf niet op suc
ces kon rekenen. Herzog was volgens de
Duitser zichtbaar ingenomen met de me
dedeling. dat Duitsland bereid was ecu
onafhankelijke Zuidafrikaanse republiek)
te erkennen, welker gebied ook de drie
Britse protectoraten zou omvatten. Her
zog wilde Zuidwest-Afrika aan Duits
land teruggeven, maar Malan meende,
dat dit gebied in de Unie moest blijven
Tenslotte valt uit enkele documenten
af te leiden, dat Duitsland het voorn»-
men had alle koloniale gebieden in Afrf-
ka onder zijn bestuur te brengen.
„Bevolkingsexplosie
remt de-welvaart"
Eugêne R. Black, president van de
Wereldbank, heeft verklaard dat vol
gens dc thans beschikbare aanwijzin
gen dc wereldbevolking voor het jaar
2000 op zes miljard mag worden geraamd.
Dit jaar zal de wereldbevolking liet aan
tal van drie miljard overschrijden.
Deze geboortenexolosie. aldus Black„
zal tot gevolg hebben dat de levensstan
daard in arme landen nog minstens
een generatie lang lmg zal blijven, 'n
het jaar-rapport dat do president uit
bracht aan de eeonomiscne en sociale
raad van de V.N. zei hij voorts dat
de dichtbevolkte landen van Azië en
het Midden-Oosten de hoop op econo
mische vooruitgang tijden3 deze gene
ratie moeten opgeven, tenzij dc bevol
kingsaanwas een aanzienlijk lager tem
po zou krijgen.
Patrice Michelin, een der telgen van
en schatrijke Franse familie, moest
zich gisteren voor de rechtbank in
Tours verantwoorden over de omstandig
heden waaronder zijn vrouw Nicole om
het leven is gekomen. Hij werd beschul
digd van dood door schuld, daar zij was
overleden na een schot uit zijn jacht
geweer.
Michelin verklaarde dat het schot was
afgegaan toen hij struikelde. Hij gaf
toe dat het bij zich dragen van een ge
laden geweer een slechte gewoonte van
hem was, maar ontkende met klem
zijn vrouw te hebben willen doden. De
rechtbank doet 15 mei uitspraak.
/ft ceft doft£e hJj,
Robert II. Cairns, voor
zitter van het Britse gil
de van kappers, heeft
over de Engelse vrouwen
gezegd, dat zij beter
verzorgd zijn dan welke
andere vrouwen ook.
Over de Engelse mannen
was hij minder te spre
ken: de meesten mer
ken het niet als hun
vrouw haar haar anders
heeft zitten of zij vinden
het niet mooi.
Dr. Dudley While, een
bekende Amerikaanse
hartspecialist, heeft ge
zegd, dat te overvloedig
gebruik van hoogwaar
dig voedsel, tc veel in
auto's en het gebruik
van te veel arbeidbe-
sparende apparaten, dc
Amerikaanse man zwak
ker hebben doen worden
dan die van 1930.
Een Oostduitse schaap
herder is met vijf- van
zijn zeshonderd schapen
naar het Westen ge
vlucht. Zijn vrouw was
met hun drie kleine kin
deren al eerder ontko
men. De man had er
niets voor gevoeld zijn
dieren naar een collec
tieve boerderij te bren
gen.
I Rusland heeft uit vrees
voor spionage geweigerd
mee te doen aan dc in
ternationale bloemisten
organisatie Interflora,
die over heel de wereld
desgevraagd zorgt dat er
bloemen worden be
zorgd.
De Lord-Mayor van Lon
den. sir Bernhard Wa-
ley-Cohen heeft gister
middag een kort bezoek
gebracht aan Amersfoort
om met zijn vrouw en
zijn talrijk gevolg de
huizen te bezichtigen
waarin ongeveer drie
honderd jaar geleden en
later zijn voorouders
hebben gewoond, waar
onder het stadhuis dat
Abraham Cohen in 1780
liet bouwen.
I In de haven van Stock
holm is gisteren, 333 jaar
na zijn vergaan, het 1400
ton metende oorlogsschip
Wasa, aan de oppervlak
te gebracht. Verwacht
wordt dat eind mei het
schip weer drijvend zal
zijn.
580) Wanneer twee punten ten
opzichte van elkaar in beweging zfjn
cn een derde (vast) punt ontbreekt,
Is het niet mogelijk uit te maken
welk van beide punten een bewe
ging vertoont. Dit zelfde doet zich
voor met de zeespiegel, die ln voort
durende beweging is, doch waarvan
men niet weet of de veranderingen
te wijten zij» aan de beweging van
de zeebodem, dan wel aan verande
ringen van het vasteland.
Zeker, er bestaan duidelijke be
wijzen dat ln sommige gevallen het
vasteland aanzienlijk Is omboog ge
heven. Wanneer op het eiland Ti
mor op een hoogte van ruim 1200
meter koraalriffen >vorden aange
troffen, is het duidelijk dat deze
riffen ongeveer evenveel meters zijn
opgeheven, want
koralen kunnen
slechts in ondiep
water gedijen. Even
zo wordt het bewijs
geleverd dat in
Zwitserland een bo
demverheffing van
verscheidene dui
zenden meters beeft
plaats gevonden om
dat aldaar op hoogten van meer dan
3000 m versteende schelpen zijn aan
getroffen.
Het staat vast dat niet alleen het
land ln de loop der tijden aanzien
lijk ia gerezen, maar tevens, dat de
waterspiegel grote veranderingen
heeft ondergaan. De hoeveelheid wa
ter op aarde, hetzU dit In vloeibare,
gasvormige of vaste toestand voor
komt, is Immers constant. En wan
neer geweldige hoeveelheden daar
van In ijs Morden vastgelegd, Is het
duidelijk dat die hoeveelheden er
gens anders aan onttrokken zijn. Dit
deed zich bijvoorbeeld voor in de
verschillende ijstijden, toen zich op
N. Europa geM cIdigc ijskappen ge
vormd hadden cn dientengevolge de
zeecn een lagere stand hadden dan
normaal.
Maar ook zonder deze ijskappen
ln aanmerking te nemen, moet Mor
den vastgesteld dat de zeespiegel aan
voortdurende wisseling onderhevig
is. Uit opgeheven strandlijnen aan
tal van kusten, is afgeleid dat na de
geweldige stijging van het zeeniveau
na de ijst(jdcn het algemene niveau
sedert de laatste 3 a 4000 jaar ge
daald Is met een bedrag van 4 tot
6 meter. De Maarden die door ver
schillende onderzoekers gevonden
zijn, verschillen M-el enigszins, doch
zijn allen toch van
dezelfde orde en be
vestigen de opvat
ting dat ook ln
historische tijden
dn oceaansplegel
schommelingen ver
toont.
Is deze daling
van de algemene
strundlijn In de
M'ereld een verheugend teken voor
dc lager gelegen landen, Mat Neder
land betreft moet als schrille tegen
stelling een aanzienlijke stijging van
de strandlün in de laatste duizenden
jaren M-orden vastgesteld. Dit Is dus
een schijnbare stijging van de zee
spiegel, die naar alle waarscbijnlijk-
hcid aan daling van de Nederlandse
bodem moet worden toegeschreven
en M-aarover bijzonder belangwek
kende cijfers zijn gepubliceerd.
Daarover een volgende keer!
NIEMEYER garandeert de kwaliteit
