Eeuwen lang ^Q-iociratten^ XM ^Ruimte voor ons.... - De seksualiteit in ons leven Iets doen voor je medemens Geschiedenis der voorlichting teue jy De tien meest verkochte ^Sr ZATERDAG 22 APRIL 1961 BESMETTEN ONS MET EEN GEESTELIJKE ZIEKTE Een brievenbus is een alles eter d.w.z. we ontvangen door mid del van deze rechthoekige opening de langverwachte brief van oom Sjors uit Amerika de ministeriële enveloppen en de cello faan ruitjes, de reclamefolders van het winkelcentrum bij ons in de buurt en noem maar op. Enkele malen per jaar worden we echter min of meer verrast door een rood-of geelgekleurd stukje drukwerk, dat blijkens de aanhef uitsluitend bestemd moet zijn voor volwassenen. Wat zegt? Pamfletten voor de komende verkiezingen of een fol der over een nieuw middel tegen haaruitval? (uitsluitend voor vol wassenen.) Nee niets van dit al les. Trouwens één blik op de in houd van de folder maakt al di rect duidelijk wat de samensteller van het fleurige geschriftje aan te bieden heeft. De boektitels en de afgebeelde boekomslagen liegen er niét om. Titels Titels? Wat denkt u van he*ft er rond het begrip seksualiteit een ongezonde en soms noodlottige sluier van geheimzinnigheid gehan gen. En in vele volksgroepen hangt deze sluier er uit gemakzucht •n valse schaamte nog steeds. Er is echter een tendenz in de moderne opvoeding, die een meer openhartige behandeling van dit onderwerp wenst. Een belangrijke factor die deze wens in vervulling kan doen gaan, is de eerlijke en open relatie tussen opvoeders en jongeren. Er zijn evenwel ook alle verantwoordelijkheidsgevoel missende lieden, die voorlichting heten te geven, doch door de manier waarop zij dit doen, slechts één doel voor ogen blijken te hebben. En dat is geld en nog eens geld. Op deze pagina nu hebben we enkele, hierboven genoemde onderwerpen, trachten toe te lichten. Leo Faase (Delft) zegt iets over de seksualiteit in ons leven. Cees van Dop (Rotterdam) tikt zekere lieden op zekere vingers, terwijl Hans Kreuzen (Den Haag) de geschiedenis der voorlichting voor zijn rekening nam. Verder kom je nog een gedicht tegen van Claesina Huizebosch, betrekking hebbend op ons uitgangspunt van vandaag én natuurlijk onze vaste rubrieken. „Eiland der Hartstocht" vol hartstocht en erotiek. Deze ro man beschrijft op bijzondere wij ze de seksuele verhouding van een man met vier vrouwen tegelijk. „Vreemde hartstocht" (...ter wijl het leven in de harems op indringende, realistische wijze wordt geschilderd....) „De jeugd en zijn seksuele ex cessen „(Door de bijzondere strekking en de bijgevoegde ex clusieve foto's ten strengste ver boden voor onvohvassenen. Zwaar kunstlederen uitvoering in moder ne kleur met gouddiepdruk.) En wat denkt U van de volgen de folder? „Wij vieren feest en hopen U in de vreugde te doen delen met onze feest-aanbieding van vier on zer meest gevraagde, sterk rea listische boeken voor volwasse nen, plus ons feest-geschenk, dat alle verwachtingen verre zal over treffen." En dan volgt een aantal boe ken. dat volgens de korte inhoud een adembenemend, fel-realisti- sche, hartstochtelijke, of verbijs terend verslag geeft van allerhan de perversiteiten. Confrontatie Nu is het niet zo, dat we al leen de laatste maanden gecon fronteerd worden met deze dubi euze lektuur, want de handel in pornografie en aanverwante boek jes en blaadjes is reeds jarenlang een prima business gebleken voor alle verantwoordelijkheidsgevoel missende lieden. Deze gewetenlo ze en weldoorvoede rioolratten on der de vloeren van het boekenhuis, af-straatjes begaven, alwaar han- tasten door hun giftige praktijken de geestelijke hygiëne aan van ve le jongeren en nog niet volwas sen ouderen. Kwamen we vroeger slechts in aanraking met deze schunnige lek tuur wanneer we ons door achter- Nog een brief gekregen naar aanleiding van de Ken- nedy-vredesleger-pagina ên de reactie van Anneke van der Spek hierop (zie, of her inner je, de pagina van vori ge week). Nanny Noorlander uit Noordwijk aan Zee, ver pleegster, wil van harte on derschrijven wat Anneke in haar brief al naar voren heeft gebracht. Namelijk: als je de kans krijgt iets te doen voor je medemens, waar die ook woont en in welke omstandigheden die ook verkeert, moet je het niet nalaten. Ook al zal je daar- oij misschien op grote moei lijkheden stuiten. Tot zover even Nanny. Voor hen, die het onderwerp van deze pagina schuwen, om dat zij menen, dat dit rondwan delen op verboden gebied bete kent (hoevclen zullen er nog zijn?) is dit artikel zeker be stemd. Is het immers niet de seksua liteit, die in hoge mate ons le ven, onze persoonlijkheid, be paalt en de geschiedenis be heerst? Stuiten we niet vaak op problemen, die we door onge oorloofde schroom omzeilen, terwijl we alleen met de oplos sing gebaat zijn? Die oplossing nu, ligt besloten in het princi pe, dat aan ons leven ten grond slag ligt: de 1 i e f d e. We moe ten de seksualiteit zien als het grootste geschenk, dat God ons na de zondeval meegaf, als een souvenir uit het paradijs. Het is goed nu twee bijbeltek sten aan te halen. Ten eerste: „En God schiep de mens naar Zijn beeld, naar een beeld .van God schiep Hij hem, man en vrouw schiep Hij hen", en uit Handelingen 17: „Want in Hem leven wij, bewegen wij ons en zijn wij" en iets verder: „Want wij zijn ook van Zijn geslacht!" Hieruit blijkt, dat ons wezen goddelijk is. Er bestaat een inni ge band tussen God en de mens en dientengevolge tussen de men sen. De seksuele eenwording van man en vrouw is een eenwording in God. een uitstijgen boven zijn ikzijn cn een poging tot herstel van het beeld van God, in een scheppende werkzame liefdes kracht. Hierin ervaart en bemint de mens in zijn levenspartner God zelf. Hierdoor zijn wij bevrijd van de gedachte, dat de geslachts daad een noodzakelijk kwaad is, waar niet over gepraat, laat staan geschreven mag worden. Dit verlaagt de seksualiteit tot een zoölogisch begrip, terwijl het seksuele toch zo nauw met het re ligieuze samenhangt. De seksuali teit leert ons de partner kennen en bekennen, d.w.z. het ik wordt uitgeschakeld en de ander treedt naar voren in een pracht, die wij niet kenden en daarna altijd zul- len blijven zien. Dat leidt niet tot zelfbedrog, een illusie, wat de liefdevolle mens waarneemt is aanwezig „als eeuwig voorwerp van Godsliefde, als zijn eeuwige partner" (Solowjow). Die seksuele verwerkelijking, een wijden van het lichaam als de tempel van de Heilige Geest, die leidt tot het bekennen van de partner (d.w.z. de hoogste vorm van het twee-één-zijn) mag niet gezien worden aan het begin van een poging tot eenwording, maar daar waar God het plaatste: in het huwelijk. De bedoeling van het vooraf gaande is een poging om aan te tonen, dat de seksuele opvoeding zeker, geen harde, noodzakelijker wijs te kraken noot is (wat ook nog vaak achterwege blijft), maar een levenstaak voor de ouders. (Want het blijft niet bij seksuele voorlichting als de leef tijd daarvoor is aangebroken). In de seksualiteit moeten we God zien en wijzelf moeten reeds als onvolwassen en nog rijpende men sen doelbewust en zonder angst tegenover de seksualiteit staan. En achter dit alles schuilt weer die grote kracht, de liefde, die hieruit niet kan worden wegge dacht. Zonder liefde houden ouders hun kinderen niet af van ongeoorloofde daden. En ook daar door bestaat geen zelfbevrediging, omdat de liefde ontbreekt. Waar de seksualiteit van de eros wordt gescheiden. leidt dit vaak tot angst. De mens kent dit orgasme van die lege seksualiteit. Vooral in deze maatschappij, o.m. met haar seksueel getinte reklame en de film, waarin de vrouw vaak uitsluitend als een wezen met „sex-appeal" wordt afgebeeld, werkt mee tot verstoring van de kracht van de liefde, tot ontluis tering van de seksualiteit, die met het diepste zijn verband houdt. De persoonlijkheid van de an der verdwijnt achter het uiterlijk. De eros echter, als voorwaarde in de seksualiteit om door te drin gen in het wezen van God, maakt dat wij zijn beeld waardig zijn en is de grote macht, die een huwelijk bepaalt. Dit moet in ons leven een stoot vooruit geven en door dit te be denken kunnen we gerust de drei gend opgestoken vinger van zede predikers en praatjes over de ge volgen van, zedeloosheid van meestal slechte paedagogen ge rust negeren. Het kweekt immers eerder een angst voor de seksua liteit. die dan genoeg ruimte over laat voor verdrongen driften, die onze eigenwaarde en persoonlijk heid aantast, wat tot seksuele minderwaardigheid leidt. Maar de moeilijkheden, die er zijn, moeten besproken worden en rechtstreeks bestreden. Laten we uit die schulp komen, die valse schaamte heet, en eerlijk zijn. Laten we God en de mensen liefhebben, want de mens. die geen liefde ontving, kan dit ook nooit geven. De weg, die wij ons seksuele leven moeten lal en Gaan, is een moeilijke, maar God zal ons zeker hierbij helpen. Het laatste, dat hierbij nog ge- t >rc- u kan worden, is dat voor hen, die er behoefte aan hebben, 'V/t een omvangrijke en goede bibliotheek bestaat, waar voor men nooit te oud is cn waarvoor wij, die dit lezen cn nog „op weg zijn", zeker niet te jong. Zo heb ik I jou gezien een schone korrekte gestalte I ogen als lichtbeelden ener rivier heb ik gevoeld mijn liefde tuist ik dat je mij niet liefhad bleef jij mij zijn als minnaar en vernielde als oorlog de zeven zonnen van zeven zintuigen dansten door mij heen lang geleden zeven ronde zonnen niet eens passend in mijn kleine gestalte van zeventien jaren en jij als een grote rode bol i volgeladen begeerte klom mij nederig in het hart en opende deuren gedichten van regens verlangens en zwaarten verdriet geen heuvelwolken waren I in de nacht slechts een sterrenbaan van zuchten winden elk alleen de zeven zonnen de derde maan zijn hun als een geteisterd vlak vol scheuren in de slapeloze nacht van dromen elk alleen CLAESINA HTJLZEBOSCH. 13 mei weer een open pagina Zoals beloofd: binnen een maand weer een pagina voor ledereen. die maar iets sturen wilt. Zouden we een (voor zichtige) suggestie mogen doen? Staar eens wat leuks, er wordt vaak al zo weinig gelachen.... Mogen we jullie post vóór za terdag 6 mei binnen hebben? In de V.S. beefi men hel zwaar tc pakken. Dit blijkt uit een boricbl- je, dat gewaagt van vele honder den vrouwen, die hel mes van de plasti»rhe chirurg willen trotseren teneinde hier met een geheel nieuw Jackie-neusje onder vandaan te komen. Deze typisch originele Amerikaanse mentaliteit, heeft bezwaren. Er wordt n.l. van de chirurgen in recordtijd ontzettend veel gevergd, zodat je je af kunt vragen waar zij met hun artistieke en meer persoonlijke inzichten naar toe moeten. Derhaltt bieden wij een groot aan tal geprefabriceerde Jackie-neus- jes aan, in verschillende tinten, uitgevoerd in zacht plastic, spe ciaal voor de detailhandel. Boven dien staan wij er borg voor, dal de niet verkochte exemplaren over vier jaar omgesmolten zullen wor den, wanneer eventneel een andere president zijn intrede zou doen. Voor Nederland brengen wij binnen kort zeer exclusieve modellen van mlnisterneuzen uit. De voorraad zal, gezien de nogal wankele basis van de huidige regering, beperkt zijn. Naast de Luns-neus zal spoe dig het Klompé-neusje worden ge ïntroduceerd. Let op de advertenties. De B.B.C. heeft bericht ontvangen van de Moskonsc t.v.-omrocp, dat men in Rusland gaarne de huwe lijksplechtigheid van de hertog van Kent zal volgen. Dat kan geen kwaad. Misschien steken ze daar achter het ijzeren gordijn nog iels op van deze kerkdienst. Minister Van Rooy was onlangs aan wezig bij een vlootschouw op het IJsselmeer van vele honderden kotters. Het was jammer, dat aan dit toneel van nationale trots enige details ontbraken, zoals de Karei Doorman, het summum van over bodigheid, die het in dit milieu van vergane glorie ook best «ou doen, alsmede enige Japanse op kopers ol schroothandelaars. De voortschrijdende weten schap heeft de laatste decennia met betrekking tot de voorlich ting in het algemeen en tot de voorlichting in Nederland in het bijzonder een groot aantal nieu we gezichtspunten geopend, zo dat het alleszins de moeite lo nend genoemd mag worden ons opnieuw en bij herhaling op dit zo moeilijke, maar daarom ook zo mooie, onderwerp te bezinnen. Wij gaan hierbij uit van de theorie die de Leidse paleonto loog prof. dr. Van Wierden-Bren- mans opstelde naar aanleiding van zijn ontdekking van de Ho mos Kaninefatos (de kaninefaat- mens). Dc grote lijnen van deze theorie mogen genoegzaam be kend verondersteld worden en wij kunnen ons dus zonder meer bepalen tot ons uitgangspunt: hoe, waar en wanneer is men in West-Europa en in het bijzon der in Nederland begonnen met i.ct geven van seksuele voor lichting. Wij onderscheiden hier twee theorieën: a. die van de reeds eerder genoemde prof. dr. Van Wierden-Breuinans, b. een ande re theorie. Ons voorlopig tot a. bepalend, zien wij al spoedig de schier geniale conceptie van Van Wierden-Breumans' denkbeelden. Uit het feit namelijk, dat hij één cn niet meer dan écn kaninefaat heeft gevonden leidt Breumnns af dat wij hier te maken hebben met de laatste vertegenwoordiger van zijn soort. Hieruit blijkt dus zonneklaar dat de voorlichting in die tijd zeer veel te wensen over liet. Theorie b. gaat nog een stapje verder en beweert dat uit het feit dat er alleen maar een kaninefaat werd gevonden blijkt, dat er helemaal geen voor lichting gegeven werd. De on houdbaarheid van deze veronder stelling zal een ieder zonder meer duidelijk zijn. Wij hebben hier dus reeds een antwoord gevonden op onze eer ste vraag: Het geven van seksu ele voorlichting is in Nederland ruim twintig eeuwen geleden be gonnen in het Westen des Lands en geschiedde op zeer primitieve wijze. (Een situatie waarin, zo als we zullen zien, tot op heden niet veel verandering is geko men). De volgende belangrijke perio de was die der middeleeuwen. Wij hebben ons hier moeten be perken tot het raadplegen der literatuur, zoals Huizinga's „Herfsttij der Middeleeuwen" en „Mittelalterliches Geistesleben" van Grabmann. Dc voornaamste gedachte die uit deze en andere werken naar voren komt is die der zogenaamde Hoofse Liefde. Het feodale stelsel maakte name lijk iedere liefde tussen dc lage re klassen onmogelijk, zodat er alleen in de Hoofse (ridderlijke) kringen sprake was van voor lichting. Het gevolg is geweest dat de zogenaamde „Lower class es" zich optrokken aan de ede len cn ridders teneinde ook voor gelicht te kunnen worden. Wij zien hier dus reeds het begin van de dialectische ontwikkelingsleer van Marx. (Zie ook: Cbrestien de Troycs, Parsival; waarin de ze ontwikkeling nader wordt ge schetst). Als reactie op deze klassenlecr treedt de .renaissance in. Een wedergeboorte, zoals de naam al zegt, van de oud-kaninefatische voorlichtingsidee. Deze anti-evo lutie was echter geen lang leven beschoren en op de overgang van nieuwe naar nieuwere geschiede nis vinden wij de beweging die tot in onze dagen een beslissende invloed op onze denkbeelden heeft gehad. Bedoeld wordt het rationalisme of de verlichting. Hier vinden wij voor het eerst een poging om de voorlichting in tc passen in het geheel van het maatschappelijk leven. Wij zien hier ook voor het eerst een op treden van het zogenaamde bij tje-bloempje motief (vgl. Les sing: Von der Biene Maja). De hiermee tegelijkertijd optredende stroming der romantiek is debet aan de verderfelijke fabels van rode kool en ooievaar. Het terug vinden van deze elementen in onze hedendaagse theorieën wijst erop dat de invloed der roman tiek nog steeds van zeer grote betekenis is. Men zou er goed aan doen zijn plaats ten opzichte van deze zeer gevaarlijke stro ming in ons cultuurleven op nieuw te bepalen. Na de eerste wereldoorlog, toen het geloof der mensheid in de rede duchtig was geschokt, vinden wij een periode van grote bandeloosheid, die in de geschie denis bekend staat onder de naam „gay twenties". Mede met het oog op onze jongere lezers leek het ons beter hier niet over uit te weiden. Bepalen wij ons een ogenblik tot onze eigen tijd, dan zien wij dat het oude ideaal der kaninc- faten nog steeds zijn invloeden doet gelden, ondanks pogingen van vooruitstrevende uitgevers door middel van opvoedende boekwerken als „Bob en Daph ne", „Philip en de anderen" en „Daantje wat doe je daar". Wij mogen deze korte uiteenzetting dan ook besluiten met de wens dat onze regering baar taak in deze zal zien en in het belang van onze volksgezondheid terstond een commissie in het leven zal roepen die zich geheel kan wij den aan de vraag boe onze op groeiende jeugd op verantwoorde wijze in te wijden in dc verbor gen roerselen van dit zo mooie leven. WVf TTVVVVVTVTWTVVVTVVWVWVVTVV1 POST VAN MARJA I Er zit een zilveren vo gel op mijn hand, zijn witte zij den staartje trilt bij elke letter. Een vogel op je handdat is wel romantisch, je ziet het vaak op ouderwetse plaatjés, meisjes met blote voeten, èn assepoester natuurlijk in de sprookjesboeken, en in de vakantie-albums bij na elke stad heeft een plein met duiven. Ik houd niet van duiven (jij wel?), ze doen me denken aan Rubens, en de meeste leven net als mensen van de delfts- blauw-winkeltjes. Misschien zijn ze daarom symbolen van de vre de. de verzoening, alle soevenir- verkopers e.d. kennen heel goed Duits. Nee. duiven zijn niet sympa thiek. Pjello wel, Pjello de Laat ste kerstboomvogel (het licht glijdt zacht over zijn staartje, sprankelt op de verstarde veer tjes van zijn lijfje). Ben jij wel eens in de stad geweest, de laat ste dag voor Kerstmis? Het is de achterkant van de kerstkaart sfeer: in de vakken liggen vaak alleen nog maar kapotte ballen, de rode en witte versieringen zijn gescheurd, de verkoopsters trek ken stiekum hun schoenen uit en daartussen ontdekte ik Pjello, het enige wat nog heel was, er Kwam wit vloei, en de verkoop ster noemde maar een prijs. Moet je ook eens doen, die laat ste middag naar de stad; kinde ren dromen thuis van glazen bol len. straks aan de boom, en jij loopt tussen de scherven, bijna alleen, je geeuwt met de verkoop sters en jè voelt je oud, te vol wassen. Maar misschien vind je ook nog iets moois, dat iedereen vergeten is, dat maakt veel goed. Mal, dat ik over Kerst praat, maar Pjello hoort voor mijn ge voel óók bij de lente, overdag zit hij in een bloesemtak en oefent zachtjes een liedje, alleen voor zilveren vogels. Maar overdag ben ik er nooit, en 's avonds Ik denk. dat ik niet. de goede oren heb, het is ook wel moeilijk zingen op een mensenhand. Zou het klinken als een speeldoosje, een clavecimbel of een gewone merel? De nachtegaal is ook klein, maar bruin en zacht. Hij zong een keer m 't bos, na een fuifje, de anderen hadden veel te bepraten, maar de jongen naast mij hoorde hem. Hij zei: „een nachtegaal" alleen om te beves tigen wat we allebei wisten. Wij alleen hoorden hem: een geheim. Morgen (dit is ook een geheim) zal de Japanse kers voor mijn raam 't mooist zijn, zo rose dat je direkt denkt aan „für Elise" aan kleine roodgelakte brugget jes, iemand die aanschuifelt, buigt, zijn handen in zijn mou wen (de boeken van Pearl Buck). Het moet heerlijk zijn om in zo'n boom te slapen, tussen roze blaadjes, bijna nog fijner dan slapen op een wolk. Tegen de avond kun je heel goed zien dat het blauwroze is. dat is een nieuw spelletje, zo maar ui* een boek over Vincent van Gogh. De mees te jonge blaadjes zijn geel, met een grijs waasje, echt waar. Vind jij het ook makkelijker om blij te zijn, nu je geen plezie rige dingen boeft te zoéken, zo als in de winter? Sneeuwklokjes zijn alweer uit de mode, Hyacin then bijna ook, dag je Marja. P.s. Micke G. Het opzeggen van een gedicht (reproduceren) is niet te vergelijken met het schrij ven van een stukje (produceren). De ruimtc-redaktie is geen fami lie van mij. W. de Lange (een intrigerende naam) „ik ben je liefje niet, echt niet". Maar: ik ben jouw „mijn kind" niet, echt niet. Tjitskc. Zij het wat laat: be dankt voor de riem onder het hart. 1 Surrender Elvis Presley 2 Non, je ne regrette rien Edith Piaf 3 Are you sure The Allisons 4 Walk right back The Everley Brothers 5 Wooden Hearts Elvis Presley 6 Baby sitting boogie Buzzy Clifford 7 Wheels The String-A-longs 8 Sucu, Sucu Ping Ping 9 In a little Spanish town The Blue Diamonds 10 Corina, Corina Ray Peterson Onze topper verdient deze week niet het predikaat „bloedeigen", 't Is zogezegd een import-toppertje, dat we ontdekten tussen een aantal gedichten, ingezonden door J. J. van der Kooy uit Roosendaal, 't Spreekt, dach ten we, voor zichzelf. Bij deze schone regels (vrij op muziek te zetten maakte Caro Buurman weer een teke ning. delaren in tweedehandsboeken en tijdschriften hun schrale nering Ietwat op deden bloeien met het, onopvallend etaleren en verkopenj van deze gewraakte lektuur, tegen woordig zien we kiosken en mo derne glas- en staal winkels open lijk uitgedost met pikante tijd schriften en „fel-realistische" boe ken. De omslagen der boeken en bladen zijn dan meestal wel ge deeltelijk beschermt door een pa pierenband, maar laten juist nog zoveel van de voorkaft voor ons netvlies open dat'we kunnen ver moeden „Dit stelt een zwoel kij kende jonge dame voor" hoewel we eerder geneigd zullen zijn te zeggen: „Het is een medisch tijd-; schrift waarvan de omslag ver lucht is met een foto ener astma- patiënte met dikke ogen van de[ slaap". Nu zijn wij geen kniesoren, die de schoonheid en aantrekke lijkheid van een vrouw niet kun nen waarderen, verre van dat,; maar u moet toegeven dat de krampachtige, samengetrokken glimlach gezichten door z.g.n. scx-bombs weinig of niets te ma-j ken hebben met de menselijke) waardigheid van de vrouw, daar-' om is het begrijpelijk dat geeste lijk gezonde meisjes zich gekwetst voelen wanneer zij deze lektuur openlijk zien liggen in de ctala- ge's of, zoals reeds eerder ge noemd, zien worden aangeboden per folder. Bestrijding Hoe staat de overheid tegen over dit, in steeds kleinere krin-j gen rond ons heen draaiènde kwaad? Zijn er geen wetten die deze verspreiding van aanstootgevende' lektuur tegengaan? Wel worden we door de waren wet op alle mogelijke behoed voor het consumeren van verkeerd voedsel. Allerlei ar beidswetten beperken het aantal bedrijfsongevallen tot een mini mum, maar een degelijke wet die de handel in pornografie bestrijdt, bestaat niet. Wel is er een artikel in het Wet boek van Strafrecht, dat onder meer zegt dat het een misdrij: is wanneer voorwerpen, geschrif ten en afbeeldingen verspreid wor den, die aanstotelijk zijn voor de eerbaarheid. Het begrip „aanstote lijk voor de eerbaarheid" is ech ter zeer rekbaar en is voor een belangrijk deel afhankelijk van de antecedenten van de lezer. An tecedenten als leeftijd, belezenheid geloof enz. Van dit vage wetsartikel maken de uitgevers en handelaren van semi-pornografie (een te zwakke uitdrukking!) misbruik om hun „pikante" boeken en tijdschriften aan de man te brengen. Politietoezicht en onderzoek? Meestal riskeert de overheid geen gratis reclame voor dubieuze boeken, want een boek dat door de rechtbank als toelaatbaar wordt „gebrandmerkt", vindt bij het pu bliek direkt een enorme aftrek, (Bob en Daphne, Lolita, Lady Chatterley's Lover e.d.) Vooral door het steeds meer verleggen van de grens der welvoegelijkheid in de moderne litteratuur, is hel bepalen of een boek onder de noe mer van pornografie valt, er niet gemakkelijker op geworden. Het lezen van moderne litteratuur vereist een bepaalde geestelijke instelling en is daarom niet voor iedereen geschikt, hoewel velen in het woord literatuur een vlag zien die de, erotische lading moei dekken. Naar onze mening is de enige bescherming die ons kan behoe den voor de invloed van deze zin nen prikkelende lectuur een meer doelmatige wetgeving op dit ge bied en een openhartige, zuivere sexuele voorlichting. Een opvoe dingstaak. die vooral ligt in liet gezin, want hier bezit de weder zijdse relatie juist die subtiliteit die noodzakelijk is bij dit moei lijke onderwerp. - <33jvq Schrijftechniek De korte en dikke Max Reger was als Zuidduitser integer hoe voller zijn blad hoe meer dorst hij had dus werden de bierglazen leger HIMMMMMIIIIMMMMMI

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 22