Deugden en ondeugden in
Cals' onderwijsbeleid
Senaat over Mammoet
tieners en (blote) tv
Dr. P. Korringa: kernreactoren
kunnen dood kapitaal in oceaan
levend maken
Engeland moest buigen
voor Dj akarta's verzoek
Teenagers kritiseren
de nieuwe mode
Drie maanden geëist
wegens schaking
Bankbiljetten
weinig
verminderd
De komende schoenenbeurs
Belgen willen maatregelen tegen
vangen van puf garnaal
HE
Tal gaf 13e partij op
Benauwde zege van
Ned. militairen: 3-2
'61!
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
WOENSDAG 19 APRIL 1961
(Van onze parlementsredactie)
T~iE christelijk-historische bezwaren tegen de mammoetwet gelden na
het verschijnen van de memorie van antwoord en de door minister
Cals aangebrachte wijzigingen nog onverminderd. In haar fundamentele
afwijzing van het wetsontwerp tot regeling van het voortgezet onderwijs
staat de c.h. fractie eensgezind. Dit zei de woordvoerder van de fractie,
drs. J. W. van Hulst, gisteren in de Eerste Kamer ter gelegenheid van
de behandeling van de begroting van onderwijs, kunsten en wetenschappen
voor 1961.
Na dit voor minister Cals weinig op
wekkende begin troostte drs. Van Hulst
staatssecretaris Stubenrouch, die
Tweede Kamer maar weinig tevreden
kon stellen en daar eigenlijk „voor
waardelijk was overgegaan", met te zeg
gen, dat In de Eerste Kamer het vertrou
wen ln de staatssecretaris stellig nog
aanwezig was. Hjj wees er echter op. dat
de kleine zaken, waarover de heer Stu
benrouch gaat, ook belangrijk zijn en h(j
was van mening, dat de belangen van
het onderwijs er niet mee gediend zou
den zjjn, indien ook ln de Senaat kort
sluiting zou ontstaan.
Minister Cal», die met zijn beide
staatssecretarissende heren Soholteo
en Stubenrouch achter de regeringstafel
zat, moest naar veertien dikwijls lange
redevoeringen luisteren. De opmerkin
gen, die de vele senatoren maakten, zou
den de bewinsdslieden vandaag beant
woorden.
Christelijke deugden
Prof. dr. J o s. J. G1 e 1 e n (kath. v.)
wees op enkele humanistische tenden-
zen, die meer en meer ln het hedendaag
se denken doordringen. Als voorbeeld
noemde hU het begrip „harmonische
vorming", dat ln onderwijskringen nogal
wordt gebezigd. Zoiets is een hersen
spinsel, meende hij, en gaat uit van een
onjuist mensbeeld.
Voorts wees de hoogleraar erop, dat de
voorstanders van de leus „het openbaar
onderwijs leidt op tot christelijke en
maaftscha pipelij ke deugden" dikwijls
deze deugden van hun christelijke wortel
willen losmaken. In het verleden werd
deze leus gaarne door de liberalen ge
hanteerd, maar door de christelijke poli
tici afgewezen. Nu minister Cals de zin
snede heeft ingelast in het ontwerp-mam
moetwet, zou het mogelijk kunnen zijn,
dat hierover opnieuw in de Staten-Gene-
raal een discussie ontstaat, aldus prof,
Gielen.
De heer J. Algra (a.r.) sloot zich bij
het betoog van prof. Gielen aan. Temeer
nu minister Cals in zijn memorie van
antwoord een dergelijke harmonische
vorming als doelstelling voor het open
baar onderwijs had genoemd, waar
schuwde hij de bewindsman tegen de
humanistische tendenzen, die in derge
lijke formuleringen schuilen. Ook bena
drukte hij, dat christelijke deugden niet
zijn te scheiden van de christelijke wor
tel, het geloof en de bekering.
Mede aan de hand van citaten van
voorstanders van het openbaar onder
wijs betoogde de heer Algra met verve
telkens onderbroken door interrup
ties van liberale zijde, dat meer en
meer het inzicht rijpt, dat dit onder
wijs niet neutraal kan zijn. De leer
krachten geven er een gezicht aan en
wanneer zoals nu al gebeurt, de
ouders er meer invloed krijgen, kan
men een verschuiving ervan in de
richting van het bijzonder onderwijs
constateren.
Sprekend over de kunstsubsidiëring
vroeg de heer Algra, vooral doelend op
atheïstisch en op een bepaalde sexuele
opvatting gerichte cultuur, of minister
Cals ten opzichte van dit vraagstuk een
werkelijk beleid voert.
van onderwijs. Er zijn naar haar me
ning te weinig hoofdambtenaren van
wie kan worden geacht, dat ze de be
langen van het open-baar onderwijs vol
doende zullen behartigen. Ze doelde
in dit verband vooral op de benoeming
van het nieuwe hoofd van de afdeling
v.h.m.odr. J. A. A. Verllnden, die
rooms-katholiek is.
Mevrouw Sohouwenaar vroeg de mi
nister, ook personen uit het onderwijs
bij de bestrijding van de pornografie te
betrekken. Voorts wenste zij te weten,
hoe het staat met de oprichting van de
Europese universiteit en een eventuele
N A V O-un iversiteit.
Natuurlijk werd ook de spelling van
het Nederlands in het debat betrokken.
Prof. Diepenhorst kantte zich tegen een
verengelsing van het Nederlands. De
heer J. H. M. Werksen (kath. v.) bepleit
te uitbreiding van het onderwijs in de
moedertaal op de scholen. Hij kon zich
moeilijk verenigen met de door mr. Cals
voorgestelde oplossing, zomaar de voor
keurspelling verplicht te stellen.
De heer Algra wenste, dat beide vol
gens de Woordenlijst der Nederlandse
Taal mogelijke spellingen op de scholen
zouden worden onderwezen. Op de exa
mens moet dan de voorkeurspelling ver
plicht worden gesteld. Drs. Van Hulst
bepleitte een progressieve spelling, ook
voor de Belgen aanvaardbaar.
Tal van andere onderwerpen passeer
den de revue, zonder evenwel het Ka
merdebat een flitsend revuekarakter te
geven. Drs. Van Rulst vroeg gedurende
één jaar de invoering van een vierde
leerkring op de kweekscholen ten be
hoeve van de opleiding voor lagere acten.
In dat ene Jaar zouden dan achthonderd
voor het ULO bruikbare aotebezitters
kunnen worden opgeleid.
De heer J. Schipper (a.r.) ging de
gevolgen van een verlengde leerplicht
voor het nijverheidsonderwijs na. Prof.
Gielen bepleitte de invoering van een
kunstnota. Dr. H. J. J. van Veltho-
ven (kath. v.) gispte de trage gang
van zaken bij het verlenen van vergun
ningen voor de bouw van lagere scholen.
Dr. P. G. van de Vliet (lib), die
voor de eerste maal met minister Cals
in het krijt trad, bleek niet bijster tevre
den over enkele onderdelen van het mi
nisteriële beleid en vroeg een nauwkeu
rige analyse van de uitgaven ten be
hoeve van het onderwijs. De heer Derk-
sen en met hem nog andere sprekers
drong bij de bewindsman erop aan,
ten aanzien van de onderwijzerssalaris
sen meer te luisteren naar de wensen,
geuit bij het georganiseerd overleg.
„Een levensgevaarlijke zaak" noemde
prof. dr. Ir. W. Schermerhorn
(soc.) Kennedy's plan tot Instelling
van een vredescorps. HO achtte het on
juist, de Amerikaanse jeugd met derge
lijke plannen op te voeden. Voorts drong
hij aan op intensivering van de Inter-
Blote tv.
Geen goed woord kon de heer Algra
opbrengen voor het plan tot Instelling
van commerciële televisie. Dit plan heeft
niets te maken met de vrijheid van me
ningsuiting. Het schept nieuwe vormen
van dienstbaarheid. „De commercie zegt:
maak het programma zo sensationeel of
zo bloot, dat het publiek aan ons dienst
baar wordt. Het is een bittere ironie, dat
de staatssecretaris voor cultuur een
voorvechter hiervan dreigt te worden".
Prof, mr. dr. I. A. Diepenhorst
(a.r.) wees op het belang van de sport in
deze periode van toenemende vrije tijd.
Hij wekte op tot de bouw van meer
sporthallen. Tot elke prijs moet worden
voorkomen, dat de Nederlander met zijn
vrije tijd geen raad weet.
De universiteiten kunnen mooi werk
doen door aan belangstellende leken op
bevattelijke wijze de resultaten van het
wetenschappelijk onderzoek uiteen te
zetten, zoals dat in Engeland ook al ge
beurt. De investeringen ten behoeve van
het wetenschappelijk onderwijs moeten
toenemen, aldus prof. Diepenhorst. Ook
is meer contact nodig met wetenschaps
beoefenaren achter het IJzeren Gordijn.
Verambtelijking van de hoogleraars
functie dient te worden tegengegaan.
De subsidie ten behoeve van de stu
denteneettafels wil de hoogleraar hand
haven, al gaf hij toe, dat ze onlogisch
zijn in deze tijd, waarin ernaar wordt
gestreefd, de consumen.tensubsidies af
te schaffen. Prof. Diepenhorst achtte de
ftichting van een vierde universiteit in
het belang van de beoefening der gees
teswetenschappen meer wenselijk dan de
oprichting van de derde technische
hogeschool.
Drs. Van Hulst wees op de moeilijk
heden. die het Invoeren van de vijfdaag
se werkweek voor het onderwijs ople
vert. Vooral in de grote steden komt het
meer en meer voor. dat de ouders hun
kinderen op zaterdag thuis houden. Aan
de andere kant onderkende hij de be
zwaren. die kleven aan de verlenging
van de overige vijf schooldagen. HU
zag ln, dat een overhaaste oplossing
kwade gevolgen kan hebben, maar drong
niettemin bU minister Cals op snel han
delen aan.
Teenagers en twens
Ook de socialistische burgemeester
van Delft, de heer D. de Loor, informeer
de naar de plannen van minister Cals
op dit punt. HU constateerde voorts meer
en meer de gevaarlijke neiging om de
teenagers en twens economisch uit te
buiten door middel van speciaal aan hun
adres gerichte advertenties e.d Voor de
bevordering van de vakantiespreiding
achtte hij het wenselijk, de eindexamens
terug te brengen naar het begin van het
jaar en daarmee he«t voorbeeld van en
kele andere Europese landen te volgen
Mevrouw J F Schouwenaar—
Franssen (lib.) was ongerust over de
«utities aan de top van het ministerie
nationale wetenschappelUke samenwer
king.
ZUn partijgenoot mr. G. J. P. Cam-
melbeek sprak over de kunst, achtte
de indiening van een kunstnota voor de
discussie tussen regering en parlement
over de kust een onmisbaar uitgangspunt,
betwistte het bestaansrecht van het to
neelgezelschap „Ensemble" en voerde
een pleidooi voor verbetering van de
salarissen der orkestmusici.
In het holst van de nacht beklom
VARA-secretaris J. B. Broeksz
(soc.) het spreekgestoelte om zyn stem
te verheffen tegen de instelling van
de radio- en t.v.-commissie-Scholten,
omdat daardoor de radio- en t.v.-wet-
geving wordt vertraagd en de onrust
in de omroepwereld met als achter-
grond gunstige finanoiële perspectie
ven voor het omroeppersoneel als ge
volg van een eventuele invoering van
commerciële televisie wordt ver
groot.
In de commissie-zelf is een te grote
plaats toegeruimd aan tegenstanders
van de omroepverenigingen en aan
ambtelijke personen. De omroepen
zelf zijn te zwak vertegenwoordigd.
Voor de TV-Nota van de staatssecre
tarissen Scholten en Veldkamp had
de heer Broeksz geen goed woord
over. Uitgebreid ging hij op enkele
bezwaren in.
Blijkens de weekstaat der Nederland-
sche Bank is de goudvoorraad met 4
miljoen gestegen tot 811 min. Daarte
genover verminderde de deviezenreserve
met 12 min. zodat de voorraad goud en
deviezen op 5975 min. kwam- Conver-
tibele deviezen daalden van 825 min.
tot 811 minhet dekkingspercentage
steeg van 96,18 tot 96,33.
De daling van de bankbiljettenomloop
met 38 min. tot 4693 min. viel bepaald
tegen daar men op 100 min had ge
hoopt. Er blijft dus veel geld in omloop
en wellicht verklaart dit waarom de geld
markt wat krapper is geworden, daar de
banken op een vry grote terugkeer had
den gerekend. Hoewel de schatkist niet
zo vele betalingen behoefde te verrichten,
is haar saldo met 98 min. gedaald tot
595 min. Hierdoor kon het saldo der
banken met niet minder dan 113 min.
oplopen tot 690 min. tegen een ver
plicht gemiddelde van 670 min Des
niettemin is hun positie betrekkelijk krap
»n de voorschotten stegen met 7 min.
tot 15 min. De post andere ingezetenen
steeg van 163,5 min. tot 169 min
De Nederlandse spaarbankbond melcfrt
dat in maart bij de plaatselijke spaarban
ken 143,9 miljoen is gestort en 125.6
min, is terugbetaald, waardoor het spaar,
overschot 18.3 miljoen bedraagt (vorig
jaar 15,1 min.) In het eerste kwartaal
was het spaaroverschot 110.3 (v.j. 79.9)
min. en het inleggers te goed nam toe tot
ƒ2951,3 min.
Visserij golfj es
TT ET VISSERIJBEDRIJF
reden tot vreugde: dr. F
Brits antwoord aan Indonesië
T^EN WOORDVOERDER van het Britse ministerie van buitenlandse za-
ken heeft gisteren in Londen medegedeeld dat de Britse regering
enige dagen geleden heeft geantwoord op de Indonesische nota van 10
maart, waarin Groot-Britannië verzocht werd niet langer de diplomatieke
belangen van Nederland in Indonesië te behartigen. Engeland zou het In
donesische verzoek officieel hebben aanvaard. Volgens gezaghebbende
Britse kringen kon Groot-Britannië zich slechts buigen voor het „een
zijdige" verzoek van de Indonesische regering.
Over de inhoud van de antwoordnota
wilde men op het Britse ministerie van
buitenlandse zaken nog niets mededelen.
Ook op het ministerie in Den Haag Is
men ervan op de hoogte dat Engeland de
nota heeft beantwoord. Van die zijde
konden echter geen mededelingen over
de inhoud worden gedaan gezien het hier
een Britse nota betreft
Nasution
De Indonesische minister van defensie
en staf-chef van het Indonesische leger,
generaal Nasutiori, die een bezoek brengt
aan Australië, heeft gisteren bij zijn aan
komst in Canberra verklaard, naar
Australië te zijn gekomen „in het belang
van de versterking van de vriendschap
pelijke betrekkingen tussen de twee
buurlanden". Hij hoopte eventuele mis
verstanden tussen beide landen uit de
weg te ruimen.
Op een persconferentie in Sydney zei
de generaal dat Nederland thans het
voorwendsel van verlening van zelfbe
schikking aan de inheemsen in Nieuw-
Guinea gebruikt als middel om het ge-
Om het nu eens heel anders te
doen heeft de Kon. Ned. Jaarbeurs
ter inleiding van de a.s. Internatio
nale Schoenenbeurs, dlie te Utrecht
zal worden gehouden, een perscon
ferentie in teenagerstij'l gehouden.
Dit gebeurde gisteravond in Amster
dam, oompleet met een lawaaiige
combo, een forum van teenagers en
een sohoenenshow onder leiding van
Letty Koeterman.
Maar het begon toch met een toespraak
door de directeur van de Jaarbeurs drs
H. P van der Kwast, die o.m. zei dat
schoenen voor de teenagers „een vrij
grote emotionele waarde" vertegenwoor
digt. Een in 1958 gehouden enquête
bracht dit aan het licht: de meisjes kijken
graag naar schoenetalages en passen graag
schoenen.
Bovendien kopen de Nederlandse teen
agers veel schoenen en dat zij een „koop
krachtig publiek" zijn blijkt uit het feit
dat zij (met eigen geld of met dat van
hun ouders) in het afgelopen jaar maar
liefst 2 miljard gulden uitgaven voor
kleding, cosmetica, bromfietsen, grammo
foonplaten en andere liefhebberijen.
De meisjes-leden van het forum ver
telden. dat zij van hun eigen of van
vaders geld voor gewone flatjes f 15.
maar voor mooie schoentjes wel f 30 of
f 40 uitgeven.
„Als het moest zou ik er desnoods voor
sparen", zei een 18-jarige pottenbakster
Over de nieuwe modellen waren de
meningen natuurlijk verdeeld: het afge
platte neusje vond de een apart en d*
ander niet leuk en tweekleurige zomer
schoentjes vielen niet to bar In de smaak.
Moderne schoentjes met bandjes en
vetersluiting moesten het afleggen tegen
de gemakkelijke instapschoentjes en echte
sportieve schoenen met stiksels werden
alleen nog maar goed bevonden voor
fietsen in de regen
Meer belangstelling, hadden de wat
extravagante luxueuze schoentjes.
Nederlandse produktie
De totale schoenenproduktie in Neder
land nam in 1960 met rond 612.000 paar
toe, dat is een stijging van 2 pet, maar
van 18 pet ten opzichte van 1958.
De export beliep 3.39 miljoen paar leren
schoenen ter waarde van f 29.98 miljoen,
bijna 890.000 paar pantoffels ter waarde
van bijna 4 miljoen gulden, 969.000 paar
textielschoenen ter waarde van 2.7 mil
joen en 1.37 miljoen paar rubberschoel-
sel voor f 7.64 miljoen gulden. De totale
waarde beliep 4 miljoen gulden meer
dan in 1959.
De export ging voornamelijk naar Bel
gië en Luxemburg, Engeland, West-
Duitsland en Scandinavië. Import kwam
uit België, Luxemburg, West-Duitsland
en Italië.
In totaal was met 31.6 miljoen paar
schoenen per hoofd van de bevolking
2% paar beschikbaar. Maar volgens de
statistieken kopen de teenagers gemid
deld 34 paar schoenen per jaar.
De vierde Internationale Schoenen
beurs, die van 24 mei te Utrecht
wordt gehouden, omvat inzendingen
uit Nederland (102), Engeland, België,
West-Duitsland, Japan, Tsjechoslo-
wakije en Italië. De beurs is niet voor
het publiek geopend.
Cr edi etverzekerin gmij
boekte hoger winst
De Nederlandsche Credietverzekering-
mij. heeft een winststijging geboekt van
15% tot 330.986 (vorig jaar 288.799) on
danks een stijging van de algemene on
kosten. Voorgesteld wordt 8 (7)% divi
dend op het gestorte en 2% op het niet
gestorte kapitaal. De open reserves wer
den belangrijk versterkt De vraag steeg
en de recessie had geen invloed. Het scha-
deverloop voor particuliere rekening
gunstig. Uit hoofde van noodlijdende
scheepstransacties werd 8,22 miljoen
uitgekeerd.
In 1961 waren de premie-inkomsten
ook voor particuliere rekening niet on
aanzienlijk hoger. Met de vergoeding van
revaluatieschade zal 1,6 min. zijn ge
moeid. Met door de revaluatie veroor
zaakte boekverlies is vrij beperkt en zal
de resultaten nauwelijks beïnvloeden. De
algemene onkosten zullen niet onbelang
rijk stijgen.
Het gevaar der internationale concur
rentie treedt duidelijk aan de dag wat
betreft de lengte der verzekerbare kre
diettermijnen. Door overleg streeft men
naar beperking in de zg. Berner Unie.
Thomsens Havenbedrijf: Directie bij
zon-der verontrust over arbeidsmarkt en
enigsizins bevredigende uitvoering van
stukgoed-werk werd bijzonder moeilijk;
steeds meer moet men beroep doen op
pendelaars; resultaten Ln 1961 gehand
haafd; bezit aan havenkranen enigszins
uitgebreid; e«r is een tekort aan kade-
lengte: me® hoopt betrokken te worden
bij pierwerkzaamheden te Hoek van
Ho'lpnd en IJmuGen: divHenH h»naa1,J
op 9 pet. uitkering per winstbewijs
/531.4S; mr. M G de Bruin van d«
Ned. Spoorwegen benoemd tot directeu-
in plaats van H. Hues nk. die adviseu
wordt- dr I P. H. Ba"l'x V-rr»e? --ver
soonüjke titel van president-directeur.
bied te behouden na het mislukken van
zijn kolonisatieplan. Ook heeft de Indo
nesische minister gisteren besprekingen
gevoerd met het volledige Australische
kabinet. Hij zou de Australische ministers
niet in twijfel hebben gelaten over het
feit, dat Indonesië meer dan' ooit op zijn
aanspraken op westelijk Nieuw-Guinea
staat.
In Djakarta is bekendgemaakt dat In
donesië maatregelen zal treffen voor de
repatriëring van ongeveer 1.600 Indone
siërs uit de Philippijnen. De kosten zou
den geheel door Indonesië worden be
taald.
Verzetsorganisatie
Tenslotte vermelden we nog dat op de
onlangs In Tjlbogor op West-Java, ge
houden conferentie is besloten dat men
sen uit westelijk Nieuw-Gulnea, die ln
Indonesië wonen zullen worden georga
niseerd ln een organisatie genaamd de
„Irlanese Volksbeweging". Het doel van
deze beweging Is „te streven naar de be
vrijding van Nieuw-Gulnea van het Ne
derlandse Imperialisme".
Viering Koninginnedag
bij de Kon. Marine
In Den Helder zal op 1 mei, de dag
waarop de verjaardag van koningin
Juliana gevierd zal worden, om 9 uur
een saluut van 33 schoten gegeven wor
den, om 12 uur een saluut van 35 scho
ten en om 16 uur weer een saluut van 33
schoten. De oorlogsschepen van Nieuwe-
diep zullen om 9 uur een vlaggeparade
houden; de hele dag zullen de schepen
gepavoiseerd blijven.
Om 11 uur zal een grote parade ge
houden worden, waaraan gewapende een
heden van de marine zullen deelnemen
De commandant van de zeemacht in Ne
derland, schout-bij-nacht mr. A. N. baron
de Vos van Steenwijk, zal de parade af
nemen. De parade zal slehcts bij goed
weer plaats hebben evenals de taptoe,
die voor 's avonds op hel programma
staat en die door de Marinierskapel zal
worden uitgevoerd.
In Hilversum zal door hel vlootperso-
neel van het marine opleidingskamp
Hilversum een défilé worden gehouden
voor de burgemeester van Hilversum,
de heer J. J. G. Boot.
Dividendvoorstel
Van Berkels Patent stelt over 1960 12
(vorig jaar 12) procent dividend voor.
Ned. Bontweverij: Bij de inschrijving
op 1.123.100 gewone aandelen hebben
nagenoeg alle houders van hun claims
gebruik gemaakt.
heeft een
Korring»,
directeur van het Rijksinstituut voor vls-
serUonderzoek in IJmulden la tot buiten
gewoon hoogleraar In de hydrobiologie
te Utrecht benoemd. Deze benoeming
vormt de erkenning van het grote belang
van het visserUonderzoek.
De nieuwe professor pleitte in zUn
Inaugurele rede voor een krachtige voort
zetting van het visserij-onderzoek. Daar
naast beval hU een goede honorering van
de wetenschappelijke werker» aan. Hier
door zal het mogelijk zijn de beste krach
ten voor het bedrijf aan te trekken.
In zyn inaugurele rede nam prof. Kor
ringa talrijke interessante facetten van
het onderzoek van de zeebodem onder de
loep. Hij was bijvoorbeeld van mening,
dat men nu al met kernreactoren in staat
zal zijn het dode kapitaal van de oceanen
ongelooflijk grote hoeveelheden fos
faten en nitraten levend te maken.
Door te werken met kernreactoren, die
men naar de bodem laat zakken, ontstaat
een verticale vermenging in de hogere
waterlagen, hetgeen de groei van plank
ton snel zal bevorderen. Het gevolg hier
van is het ontstaan van nieuwe rijke
visgronden.
Overbe vissing
De zee is een rijke voedselbron, aldus
prof. Korringa. Er zijn echter niet zoveel
visgronden. In de diepe zeeën zal men
weinig dierlijk leven op de bodem aan
treffen. Het zonlicht kan er niet door
dringen De aanwezige fosfaten en nitra
ten vormen daar een dood kapitaal.
Slechts daar waar de wind het water
van de kust drijft en tiet diepe water
bovenkomt, treft men veel vis aan. Zoals
op de Noordzee. Men moet dan echter
oppassen voor overbevissing.
In dit verband pleitte prof. Korringa
opnieuw voor een grotere maaswydte.
De vangsten zullen hierdoor niet dalen,
maar stijgen. De vis krijgt de kans om
zich te ontwikkelen.
Prof. Korringa toonde zich geen tegen
stander van de industrievisserij. Integen
deel. Het is nu al mogelijk om reukloos
vismeel in brood te verwerken. Vismeel
speelt een voorname rol in ons leven. Het
is voedsel voor het pluimvee, dat ons de
eieren voor het ontbijt levert. Visolie is
belangryk voor de margarineproduktie.
De industrievisserij kan door kleine
eenheden worden beoefend en is boven
dien aantrekkelijk voor grote fabrieks-
schepen. De export van het veredelde
vismeel, waarmee thans vele interessante
proeven worden genomen, is belangrijk
Hel zal wellicht makkelijker zijn om
dit produkt naar de onderontwikkelde
gebieden als een bijdrage voor de bestrij
ding van het grote eiwittekort te expor
teren dan de export van ingeblikte en
bevroren vis.
Watervervuiling
Ook de zoetwatervisserij nam prof.
Korringa onder de loep. Hij deed daarbij
een felle aanval op de vervuiling van
de binnenwateren. De Rijn, vroeger een
van de grootste zalmleveranciers, is het
open riool van Europa geworden.
Overal trteft men thans zwarte, stin
kende binnenwateren aan. Het is wellicht
de prijs, die wy voor onze welvaart moe
ten betalen. Het wordt echter hoog tijd,
dat er maatregelen ter bestrijding van de
watervervuiling worden genomen.
Sagitta keeri terug van
onderzoekingsreis
Het moderne Westduitse fabrieksschip
..Sagitta" is in Bremerhaven teruggekeerd
van een geslaagde onderzoekingsreis
naar de wateren van New-Foundland.
Met deze reis is het onderzoekingspro
gramma van West-Duitsland voor het
jaar 1961 gestart. De reis werd meege
maakt door biologen en andere weten
schapsmensen.
Duitse treilers vissen al enige jaren in
de Noord-Amerikaanse wateren. Er zyn
echter nog talrijke problemen op te los
sen, voordat men op den duur zeker kan
zyn van een werkalijk economisch aan
vaardbare uitoefening van de visserij in
deze streken.
De onderzoekers hebben ditmaal hun
belangstelling gericht op de kabeljauw-
scholen bij New-Foundland, die voor de
produktie van zoute vis op de Duitse
treilers van groot belang zijn. Gezoute
kabeljauw is voor Duitsland een stevig
exportprodukt geworden. Er is een leven
dige export van dit produkt gaande naar
Afrika en de landen aan de Middellandse
Zee.
Haast
De „Sagitta" moest zich haasten. Want
het seizoen voor de kabeljauwvisserij
begint februari en duurt slecnts tot eind
april. Naast de Duitse vissers jagen hier
ook al sedert jaren de grote schepen van
Frankrijk, Spanje en Portugal op de
kabeljauw om er zoute vis van te maken.
In het voorjaar trekken deze schepen
voor de kust van New-Foundland hon-
ET FAO-RAPPORT OVER dc
aanvoer van acht miljoen kilo
pufgarnaal door de Nederlandse
kustvissers heeft in Belgische vis
serijkringen ontstemming gewekt.
Zij zijn van mening, dat deze puf-
visserij zeer schadelijk is voor de
gaanalenstand langs de Nederlandse
en Belgische kust. In het rapport
vinden zij thans min of meer de be
vestiging van deze door hen reeds
jarenlang gehuldigde opvatting. „De
wetenschapsmensen hebben thans in
Nederland bewezen, dat het bedrij
niet enkele de puf-fabrieken ten goede
moet komen.
„Niemand heeft zich daarover verwon
derd", schryft Het Nieuwsblad van de
Kust. „uitgezonderd de Nederlandse be
trokken autoriteiten, die al die tijd in
dienst schijnen te hebben gestaan van de
belangen van enkele puffabrieken in Ne
derland of ze tenminste toch maar ge
loofd hebben".
„Wij zijn benieuwd wat de Belgische
instanties thans zullen doen om het hun
ner Hollandse collega's diets te maken"
zo vult Het Visserij blad aan. „En wat
zegt de Bedrijfsraad voor Zeevisserij
omtrent deze vaststellingen? Welk be
sluit zal zij eruit trekken in 't belang
van onze garnaalvissers, die thans een
armoedig bestaan leiden?"
Men zou kunnen concluderen, dat
ven van de visserij op pufgarnaal
zeer nadelig is voor de garnaalsta-1 de Belgen hels zijn over het garna-
pel", schrijven het Nieuwsblad van lenrapport. Het zal heus wel nodig
de Kust en Het Visserijblad uit Oost
ende. „Wij hebben zulks sedert ja
ren beweerd, maar van Nederlandse
zijde is het moeilijk geweest om deze
•nvatting te aanvaarden."
zijn om daarover in het openhaar
pen verklaring af te leggen.
Acht miljoen kilo pufgarnaal
inderdaad erg veel. Vooral wanneer
men deze hoeveelheid stelt tegenover
„Nu het bewijs is geleverd", aldus Het' achtergrond van de geringe vang.
Visserij blad vragen wij ons af waarop «en aan garnalen voor menselijke
men wacht om daaruit in Benelux-ver-
band een besluit te nemen, dat aoseel de ^nmmpUe. Meer nullen wV hier
Nederlandse als de Belgische visserij enl thans niet over zeggen
derden mijlen van de ene visgrond naar
de andere, omdat de kabeljauwscholen
in deze wateren zeer treklustig zijn. La
ter gaan de schepen naar West-Groen
land, waar de kabeljauw zich dan pleegt
op te houden.
Tweede proef
De reis van de „Sagitta" was de tweede
van het Duitse visserijbedrijf om de ver
houdingen op deze visgrond speciaal
voor het maken van zoute vis te testen
De eerste proef werd vorig jaar geno
men door de treiler „Regensburg". Dit
schip kwam echter te laat op de vis
gronden aan. Het seizoen was al ver
streken. Dat kon men overigens pas na de
eerste onderzoekingen merken.
De biologen en de schipper deden ech
ter Interessante ervaringen op over de
gesteldheid van de bodem en de weers
omstandigheden, die van groot belang
waren voor het slagen van de reis van
de „Sagitta".
„Tag des Hochseefischers"
In Bremerhaven zijn de eerste voorbe
reidingen begonnen voor de viering van
de „Tag des Hochseefischers" van 23 tot
25 juni, die dit jaar samenvalt met het
75-jarig bestaan van de Duitse trener.
vloot
Dit jubileum zal worden gevierd met
tentoonstellingen, concerten en sportwed
strijden. In een reusachtige braadpan
zullen duizenden porties roodbaars voor
de gasten worden gebakken
Dit was er
Vijf treilers, zeven loggers en tien kot
ters zorgden er dinsdag voor. dat de
IJmuidense visafslag werd voorzien van
een totale aanvoer van 6700 kisten vers»
vis.
Er waren 280 kisten schelvis, 300 wy-
ting, 230 gul en kabeljauw, 585 haring.
265 koolvis, 4470 makreel. 180 schol, 175
diversen, 660 stijve kabeljauwen en
11000 kilo tongen-
De schepen
De Jan Senior VI. 84 kwam aan de
markt met een vangst van 25 wijting, 25
schelvis, 15 gul en kabeljauw. 50 koolvis.
220 haring, 1250 makreel en 15 diversen:
de Kw. 80 Dirk Marie zorgde voor 35
wijting. 25 schelvis, 35 gul en kabeljauw.
40 koolvis. 110 haring. 455 makreel en
15 diversen;
de Kw. 122 Arie Ouwehand voor 1»
wijting, 30 schelvis, 25 gul en kabeljauw,
60 koolvis, 86 haring. 875 makreel. 60
diversen en 125 stijve kabeljauwen;
de Albatros Kw. 87 was present met
55 wijting, 60 schelvis. 40 gul en kabel
jauw, 65 koolvis, 95 haring, 695 makreel,
5 diversen en 15 styve kabeljauwen en
de IJm. 79 Job Gouda zorgde voor 1180
makreel. 10 schelvis. 15 gul en kabeljauw,
50 koolvis en 75 haring.
De markt
In het marktbeeld kwam vergeleken
met gisteren niet veel verandering. Ma
kreel bleef erg goedkoop. Ze bracht f 10
tot f 6 per kist van 50 kilo op. Voor de
uitgezochte grove makreel betaalde de
handel echter f 33 tot f 29 per 50 kilo.
Haring noteerde f 17 tot f 13 De schel-
visprijzen waren iets hoger. Grote schel
vis noteerde f 42 tot f 33, grootmiddel
f 46 tot f 44, kleinmiddel f 33 tot f 47, pen
nen f 46 tot f 54, en braad f 41 tot f 28
per kist van 50 kilo.
Grote regels kabeljauw noteerden f 73
tot f 65 en kleine regels f 40 tot f 35.
Grote tongen deden f 3,60 tot f 3,40, groot
middel f 3,10 tot f 3, klein middel f 3
tot f 2,70. tong I f 3,30 tot f 3,10 en ton* II
f2.10 tot f 1,95 per kilo.
En vandaag?
Drie treilers waren er gisteravond al
binnen voor de woensdagmarkt De Delft
tJm. 37 met een vangst van 25 kisten
schelvis. 385 haring, 475 makreel, 20
wijting, 10 gul en kabeljauw, 95 koolvis
20 diversen en 200 kleine kistjes haring;
Amsterdam IJm. 28 met 10 schelvis, 200
haring, 820 makreel, 20 wijting, 45 gul en
kabeljauw, 5 diversen en 200 kleine kist
jes haring en de Antje Kw. 49 met 70
schelvis, 5 haring, 800 makreel, 310 wij
ting, 10 gul en kabeljauw, 5 koolvis en
15 stijve kabeljauwen.
Thuisstomend waren de Kw. 81 Alber-
tha Hendrika met 800 kisten verse vi», de
Thorina IJm. 33 met 1100 kisten en 300
kleine kistjes haring en de Ariadne IJm.
18 met 600 kisten verse vis en 350 stijve
kabeljauwen.
Om de Noord
Het was gisteren nog steeds briezig
weer om de noord, windkracht 5, maar
de schepen profiteerden toch van een
gunstige visserij. Zij gaven etmaalvang
sten door van 150 tot 300 manden haring,
makreel en wijting.
De Emma IJm. 15 meldde een trek
van 60 manden diversen; de Maria gaf
een trek door van 60 manden en de
Postboy IJm. 35 deed twee trekken van
80 manden haring.
NEDERLAND
PIETERS GRAAFLAND
(Feijenoord)
WIERSMA
(PSV)
MULLER
(Ajax)
VAN DER HART
(Fortuna '54)
KUYS
(NAC)
KLAASSENS
(Feijenoord)
SWART
(Ajax)
H. GROOT
(Ajax)
WILKES SCHUURMAN VAN DER KUIL
(Fortuna '54) (ADO) (PSV)
MERCADO FLORES MELLONE
NAJERA SEPULVEDA
JAUREQUI
CARVAJAL
REYES DEL AQUILA
CARDENAS
PENA
MEXICO
Haags meisje van 16 verdween
Drie maanden gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest, waarvan twee
maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar heeft de offi
cier van justitie bij de rechtbank te
Den Haag gisteren geëist tegen een
33-jarige Ambonese losarbeider uit
Den Haag. De man was er van be
schuldigd een minderjarig meisje,
de zestienjarige Lucienne Krul uit
Den H$ag, te hebben geschaakt.
Het meisje is op de avond van 26 no
vember van het vorig Jaar, nadat ze
met verdachte was uit geweest, niet in
de ouderlijke woning teruggekeerd. Na
dat ze half Januari werd aangehouden
in een koffiehuis, heeft ze tegenover de
politie verklaard weggelopen te zijn, om
dat haar ouders dreigden haar naar een
inrichting te sturen. Haar vriend heeft
op generlei wijze de hand gehad in haar
verdwijning, zo verklaarde ze tegenover
de politie.
Verdachte zelf ontkende eveneens met
klem zich aan schaking te hebben schul
dig gemaakt. Pas op 4 december had hU
het meisje, met wie hij enige tijd om
gang had, terug gezien. Hij verkeerde
;n de veronderstelling, zo zei hij, dat het
meisje op de avond van 26 november
naar huis was terug gekeerd. Toen de
oolitie hem op 9 december aanhield
heeft hU echter verzwegen dat hij het
meisje op 4 december had ontmoet. Ook
verklaarde hij tegenover de politie en de
rechter-commissarls dat hij niet wist
waar het meisje zich op dat moment
bevond. „Ik was bang. omiat de politte
mij verdacht van schaking", zo zei hij
Goede verhouding
Op de ochtend van de vierde december
nezocht het meisje verdachte op zijn ka
mer. Ze zijn toen samen naar kennissen
gegaan. Daar zou d-. Ambonees gezegd
'.ebben dat hU reeds enige weken met
het meisje samenleefde en dat ze kamers
zochten, zo verkla Ie een getuige ter
zitting. Bovendien bleek dat verdachte
het meisje bij andere kennissen onder
een valse naam heeft voorgesteld. Daar
voor kon hij geen verklaring geven.
Als getuige a décharge werd gehoord
de moeder van de verdachte, die sprak
van een goede verhouding tussen haar
zoon (vader van zes kinderen en thans
gescheiden) en het zestienjarige meisje
De officier van justitie achtte scha
king het primair ten laste gelegde
bewezen. Wanneer schaking niet be we-
De dertiende partij van de 24, die om
de wereldtitel schaken worden gespeeld,
Is gisteren zonder verder te spelen, door
titelhouder Tal gewonnen gegeven. Uit
dager Botwinnik had onder couvert af
gegeven f3xe4. HU leidt thans met 84—
44.
zen wordt geacht door de rechtbank, is
er naar de mening van de officier sprake
van overtreding van artikel 180: het ont
trokken houden van het meisje aan Justi
tiële na- en opsporing door het verstrek
ken van onjuiste inlichtingen. De recht
bank zal op 2 mei uitspraak doen.
Eng. voetbal. Voor de eerste divisie
van de Engelse league zijn dinsdagavond
gespeeld: Burnley—West Ham United 2-
2 en Preston North EndBolton Wan
derers 0—0.
HOCKEY
Het Ned. militaire hockey-elftal heeft
dinsdagmiddag op het sportpark Te Wer-
ve ln RUswijk een benauwde, doch alles
zins verdiende 3-2 zege behaald op de
Franse militairen .Het beslissende doel
punt werd pas in de allerlaatste seconde
van de wedstrijd uit een lange corner ge
scoord.
Hoewel Nederland in de eerste helft
een groot overwicht had, ging de rust
met een dubbelblanke stand in.
In de vijfde minuut na de hervatting
opende middenvoor Scholtz (Hilversum)
de score voor Nederland (1-0). Toen
Spoelstra (BMHC) een kwartier later na
fout van doelman l'Hermite de stand
op 20 bracht, leek de strijd beslist De
Ned. defensie ging echter bijzonder wei
felend spelen, waarvan de voortreffelijk*
Franse linksbinnen Bonnet profiteerde.
Uit een strafbully bracht hij vijf minuten
voor het einde de stand op 2-1 en een
minuut later scoorde hijzelf de gelijk
maker
Reeds had een ieder zich met een ge
lijkspel verzoend, toen Meyer (SCHC)
in de allerlaatste minuut van de wedstrijd
uit een lange corner het beslissende der
de doelpunt scoorde.
