Gesprek over vorming
Melanesische unie
Alcoholproef in café
trekt de aandacht
i
i
f
i^fl*
_p
e
g:
'8
|§J
i
V
Mr. Bot gaat naar Noumea
N.-Guinea definitief op
weg naar zelfbestuur
Oorzaak ramp
in Tuindorp
duister
GOETHE'S VERSIE VAN
EURIPEDES" DRAMA
De Zon gaat op
Eerste resultaat Nieuw-Guinearaad:
DE
T ariefsverhoging
van huisartsen
Te openhartig
DONDERDAG 6 APRIL 1961
Dani'vruag 80
(Eerste publicatie)
m
m
m
m
w
W
B
u
m
m
m
'1
Zwart: 6, 17, 18, 19, 23, 29, 36
Wit: 27, 28, 31, 32. 37. 38. 39
Een miniatuur van A. A. Polman:
■weing stukken maar een zee van va
rianten en daar gaat het dan ook in
voudiger dan ze is!
hoofdzaak om. De oplossing lijkt een-
Opgave: wit speelt en wint.
Schaak-vraag 80
De stelling in de partij Janzen
Jaenisch was deze:
Wit: Kgl, Db2, Tbl en Tb7, Pc3, pi
a2, c2, f2, g2 en h2.
Zwart: Kg8, Dc8, Ta8 en Tf8, Lc6, pi
c5, d5, e6, g7 en h7.
De heer Janzen won met deze fraaie
combinatie: 1. Tb7xg7f, Kg8xg7; 2.
Pc3xd5f (wat natuurlijk ook op 1
Kh8 was gevolgd), Kg7-h6 (Kf7 leidt
in enkele zetten tot mat; op Kg8 of
Kg6 volgt minstens dameverlies)3.
Db2-clf, Kh6-g7 (na Kh5 wint wit
door met de dame dichterbij te komen
via schaakjes op dl, d2, e2, e3 en h3 om
vervolgens te beslissen met f4t, Tf4;
Dg3t, Tg4; h4, enz.); 4. Dcl-g5t, Kg7-
h8; 5. Dg5-e5i, Kh8-g8; 6. Pd5-e7t, Kg8
-f7; 7. Pe7xc8 en wint.
Bridge
Het juiste bod in het biedprobleem
dwat u werd voorgelegd, is: pas!
Als Zuid weet u, dat Noord over
een vijf- of zeskaaart schoppen be
schikt. Hoewel het verleidelijk is om
het doublet met 4 ruiten uit te ne
men, kunt u met 2 troeven mee maar
beter passen.
In de praktijk werd 3 schoppen ge
doubleerd gemaakt, zij het dan door
foutief tegenspel
Zó ldgen de kaarten:
H 10 9 7 5 2
9 AVB2
O 9 4
7
V 8
O 5
H V B 10 7 6 2
10 8 3
Oost speelde klaverheer voor en
t vervolgde met schoppenaas en schop
pen na. Vanuit de dummy werd nu
harten gespeeld. Noord sneed met de
boer, Oost won met hartenheer. Kla
veraas werd nagespeeld. Noord troef
de af, haalde met schoppenheer de
laatste troef en speelde listig ruiten 9
na!
West had deze slag natuurlijk moe
ten laten houden, maar maakte de
fout te nemen met ruitenaas. Noord
kon hierna met ruiten nog naar tafel
komen, op de 3e ruiten verdween
harten 2 en het spel was gemaakt.
Had u liever met het Zuidspel 4
ruiten geboden?
Bekijkt u dan maar eens, hoever u
komt met de uitkomst: ruitenaas en
ruiten na!
Jack Diamond.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. vragend voornaamw.;
4. behoeftig persoon; 7. scheikundig
element (afk.)8. planeet; 10. per ex
presse (afk.); 12. vreemde munt; 14.
stok; 15. meertje; 16. bijwoord; 18. mu
zieknoot; 19. jongensnaam; 22. dorp
punthoed; 26. zeer kleine drukletter;
in Noord Brabant; 2. gezantschap; 25.
28. oude lengtemaat; 30. muzieknoot;
31. lichaamsdeel; 33. plomp; 35. eerste
boek van Mozes (afk.); 37. soort on
derwijs (afk.); 38. zwart in de wapen-
ikunde; 40. boom; 41. legerplaats; 42.
hemellichaam.
j Verticaal: 1. flauw; 2. bergplaats;
13. voertuig; 4. vaarwel; 5. muzieknoot;
6. gem. in Gelderland; 7. kruipend
dier; 9. roodachtig; 11. einde; 13. be
kend Nederlands schilder; 15. overeen
komst; 17. muiter; 18. oude Neder
landse zilvermunt; 20. bastaarduit
gang; 21. vernis; 22. boom; 23. rivier in
Engeland; 25. sprakeloos; 27. speer;
29. zeehond; 32. tevens; 33. stuk stof;
34. gesneden steen; 36. telwoord; 38.
stapelmeter (afk.); 39. muzieknoot.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. man, 5. dek, 8. do
natie, 10 ever, 12. slap, 14. dem, 15.
dor, 17. tra, 18. manie, 20. staal, 21.
beker, 22. tegel, 24. nep, 26. nes, 27.
via, 29, Aken, 31. deel, 32. regelet, 33.
Est. 34. log.
Verticaal: 2. adem, 3. nor, 4. baron,
5. dis, 6. eelt, 7. Ned, 9. spa, 11. ver
trek, 13. Armenië, 15. Dalen, 16. ribes,
18. mat, 19. eel. 23 gevel, 24. nap, 25.
pers, 27. veto, 28. alm, 30. net, 31. del.
maandenlang hebben gevreesd. Het was
een wat misleidend teken van gerust
stelling toen dinsdag al twee torpedo
jagers, de Amsterdam en de juist aan
gekomen Utrecht, de Humboldtbaai bin
nenliepen om rustig aan de kade voor
anker te gaan.
Wie daaruit de gevolgtrekking maak
te, dat de patrouille-activiteit belangrijk
werd ingekrompen, vergiste zioh ech
ter, want een groot aantal patrouille
boten van marine en politie heeft de
laatste dagen constant in de wateren
rond Nieuw-Guinea gekruist, terwijl
langs de gehele zuidkust landmacht-
patrouilles over een uitgestrekt gebied
verspreid zijn en twee grotere marine-
(Van onze speciale verslaggever)
HOLLANDIA. Nog voor woensdag de feesten rond de opening van
de Nieuw-Guinearaad met een knallend vuurwerk werden besloten, was
tijdens het zeer nauwe internationale overleg, dat achter de schermen
wordt gevoerd, het eerste positieve resultaat bereikt: staatssecretaris Bot
zal volgende week im plaats van uit Port Moresby (Australisch Nieuw-
Guinea) naar Hollandia terug te keren, doorreizen naar Noumea om met
de leden van de Zuid-Pacific-commissie besprekingen te voeren over ver
snelde samenwerking tussen de gebieden, die naar het oordeel van vele
Papoea-leden van de Nieuw-Guinearaad te zijner tijd een Melanesische
unie zouden moeten vormen.
De reacties op de inhoud van de
redevoeringen die in de efficiënte
stadsgehoorzaal bij de opening van
de Raad werden gehouden, waren bij
de buitenlandse vertegenwoordigers
opvallend gunstig en vooral spontaan.
Er is niet het geringste verschil van
mening over, dat het vooral de Pa
poea-leden van de Raad. Nicolaas
Jouwe en Herman Wonsiwor zijn ge
weest, die met hun korte maar zeer
weloverwogen toespraken, vooral de
Australiërs onder de indruk hebben
gebracht.
Zeer gezaghebbende Australische ver
tegenwoordigers verklaarden ons dat er
in het gehele gebied van Australisch
Nieuw-Guinea geen Papoea's te vinden
zyn, die een dergelijke gedegen rede op
zo vanzelfsprekende, vrijmoedige wijze
zouden kunnen houden. Dat lijkt geen
vleierij, maar een bedenkelijk gevolg
van de Australische politiek in hun deel
van Nieuw-Guinea, waar een weinig be
grijpelijke rassen-politiek geleid heeft
tot een zodanig gebrek aan contact met
de ^Papoea's, dat die zich nauwelijks heb
ben kunnen ontplooien zodat hun mo
gelijkheden eigenlijk nooit zijn door
grond.
Wat dat betreft was voor de buiten
landse gasten in de stadsgehoorzaal en
tijdens de vele ontvangsten waar vele
„Nederlandse" Papoea's zich bewogen,
onthullend geweest. Het wordt vrijwel
onontkoombaar geacht dat deze ontwik
keling van Nederlands Nieuw-Guinea
d'ie in de andere Zuid-Paoific gebieden
zal meeslepen.
Verwacht wordt dat tijdens de bespre
kingen die staatssecretaris Bot met de
Zuid-Pacific commissie' (waarvan* de
Verenigde Staten lid zijn) gaat voeren
de V.S.-vertegenwoordigers voor een
gesloten front zouden komen te staan,
indien zij in de lijn van Kennedy's be
sluit om geen vertegenwoordiger naar
Hollandia te zenden, hun medewerking
aan de versnelde samenwerking van de
Melanesische gebieden, waarvan Nieuw-
Guinea deel uitmaakt, zouden weigeren.
In dat verband is van belang, dat mr
Bot na zijn besprekingen in Noumea via
Washington zal terugkeren naar Den
Haag.
Geen incidenten
Intussen is de installatie van de Nieuw-
Guinearaad voorbijgegaan, zonder dat
de Indonesiërs hebben gezorgd voor de
onaangename verrassingen die velen
schepen daar onafgebroken op patruille
zijn. Er zijn in Hollandia echter geen
berichten binnengekomen over enige
verdachte activiteiten, en sedert vorige
week de laatste Indonesische infiltranten
door onschatbare hulp van de bevolking
in de Vogelkop tot overgave werden
gedwongen is er hier thans een onmis
kenbaar gevoel van opluchting en een
groter gevoel van gerustheid voor de
toekomst.
Telexdienst
Wat Hollandia overhoudt aan deze
historische gebeurtenis Is een onbetaal
bare openbare telexdienst met Neder
land, die door een enthousiaste PTT-
ploeg, versterkt met speciaal uit Neder
land overgekomen deskundigen, is op
gebouwd.
Woensdagmorgen, toen de stroom va»
telex-berichten, die onmiddellijk na de
Installatie van de Raad begon te vloeien,
vast scheen te zullen lopen omdat er
niet voor vier uur 's middags weer een
directe vertunding met Nederland mo
gelijk was, bleek de blijkbaar voor niets
staande PTT-ploeg er nog voor de bul
barstte in geslaagd te zijn een radio
grafische telexverbmdmg om de Oost
via Paramaribo tot stand te brengen,
die zonder enige vertraging in Suriname
de letters die in Hoillandia op de telex
werden aangeslagen op hetzelfde ogen
blik in de Nederlandse krantencentra op
papier bracht, met een tijdwinst voor
de kranten van 8% uur.
Prof. De Quay voor de radio:
INSTALLATIE van de Nieuw-Guinea Raad is voor het volk van
Nederlands Nieuw-Guinea een nieuwe stap op de weg naar zelfbe
schikkingsrecht, zo heeft de minister-president, prof. dr. J. E. de Quay
gisteren in een radiotoespraak via de Hilversumse zenders gezegd. „Het
Nederlandse volk, van oudsher gewend aan zijn democratische instellin
gen, kan zich er terecht over verheugen, dat de bewoners van Nieuw-
Guinea thans definitief op weg zijn naar zelfbestuur.
Uit de samenstelling van de raad blijkt
reeds overduidelijk dat hier sprake is
van een bewust streven naar de vesti
ging van een eigen volksvertegenwoor
diging.
De premier merkte voorts op dat de
Nederlandse regering vastbesloten blijft
naar vermogen de voorwaarden te schep
pen, die de bevolking in staat zal stellen
zo spoedig mogelijk tot zelfbestuur en
zelfbeschikking te komen.
Daarom heeft de regering de raad thans
formeel uitgenodigd om van advies te
dienen over de wijze en eventueel ook
het tijdstip waarop het zelfbeschikkings
recht voor de inwoners het beste kan
worden gerealiseerd.
De minister-president zei ook dat gro
te delen van Nederlands Nieuw-Guinea
nog moeten worden opengelegd en on
der bestuur gebracht. „Maar de vele dui
zenden landskinderen, die met het onder
wijs, de moderne techniek en al datgene
wat het Westen aan opbouwende elemen
ten te bieden heeft, in aanraking zijn ge
komen, voelen zich thans moderne bur
gers van een land in stormachtige ont
wikkeling. Daaraan meehelpen bouwen
is hun oprechte wens.
De Nederlandse regering streeft er
naar deze wens te verwerkelijken. Naast
het daarvoor onmisbare begrip en de po
sitieve steun van alle naties, aan wie niet
slechts in woord Aiaar ook metterdaad
het recht van alle volkeren op zelfbe
schikking en vooruitgang ter harte gaat,
vraagt zulks vanzelfsprekend allereerst
de positieve belangstelling en steun van
het Nederlandse volk. Voor de ontwikke
ling van dit minder ontwikkelde gebied
zijn vele krachten nodig. Hier liggen mo
gelijkheden voor jonge mensen om hun
energie te geven voor een goede zaak,
conform de doelstellingen van het Hand
vest van de V.N.", zo besloot premier De
Quay zijn toespraak.
Gelukwens van Ambon
aan Nieuw-Guinea
De algemeen vertegenwoordiger van
de republiek der Zuid Molukken. dr. J.
P. Nikijuluw. heeft de Nieuw-Guinea
raad telegrafisch gelukgewenst en de
hoop uitgesproken „dat God de Almach
tige wijsheid en kracht moge schenken
bij de arbeid tot heil van het land en
waakzaamheid* opdat het Papoeavolk
wordt gevrijwaard van de bittere erva
ringen van het volk der Zuid-Molukken".
De burgemeester van Amsterdam, mr.
G. van Hall, heeft in de raadsvergade
ring van gisteren verklaard dat men er
niet in geslaagd is een voor B. en W.
aannemelijke oorzaak te vinden voor de
overstroming in Tuindorp-Oastzaan op
14 januari 1960. De plaatselijke afdeling
van de dienst Bescherming Bevolking,
die toen de omvang van de ramp be
kend was, werd ingeschakeld, zal voort
aan in ernstige noodgevallen onmiddel
lijk een taak hebben, aldus de burge
meester.
Hierover zal de raad geen afzonder
lijk voorstel bereiken, omdat B. en W.
van Amsterdam dit als een kwestie van
interne organisatie besdhouwen. De heren
Luirink en Seegers (comm.) zeiden dat
velen die de B.B. als een verlengstuk
van het militair apparaat zien, bezwaar
zullen hebben tijdens rampen in vredes
tijd met de Bescherming Bevolking sa
men te werken. Burgemeester Van Hall
wees er nog op dat de taak van de
Bescherming Bevolking bij rampen in
vredestijd een coördinerende is.
(Van onze sociaal-economische redactie)
De huisartsen in Nederland zijn enige
maanden geleden overgegaan tot een
aanzienlijke verhoging van de tarièven
voor de particuliere patiënten, die thans
in de rekeningen tot uitdrukking komt.
Weliswaar kunnen de tarieven van plaats
tot plaats iets verschillen, maar over het
algemeen kan gesteld worden, dat de
tarieven ongeveer een gulden per con
sult of visite omhoog zijn gegaan.
De Landelijke Huisartsen Vereniging
heeft in haar laatst gehouden ledenver
gadering een bepaalde richtlijn opgesteld,
die is verzonden aan alle voorzitters van
de plaatselijke afdelingen. Deze afdelin
gen hebben op haar beurt aan de hand
van de landelijke richtlijn plaatselijk
de tarieven vastgesteld.
Bij een inkomen tot f 8000 zijn nu de
kosten van een consult f 4,en van een
visite f 4,50; bij een inkomen van f 8000
tot f 12.000 resp. f 5,tot f 6,(consult)
en f 6,tot f 7,(visite). De tarieven
voor een inkomen van f 12.000 tot f 18.000
zijn f 6.— tot f 7.— en f 7.— tot f 8.—.
Boven f 18.000 inkomen gelden tarieven
van resp. f 7,tot f 8,(consult) en
f 8.tot f 9.(visite).
Dit zijn de bedragen van de landelijke
richtlijn, waarvan plaatselijk dus kan zijn
afgeweken.
Ondiepwatermijnenveger
in dienst gesteld
Op de werf van de N V. G. de Vries
Lentsch jr. te Amsterdam is gisteren
het achtste van een serie van zestien
te bouwen ondiepwatermijnenvegers in
dienst gesteld Het schip, dat tevens
het laatste was dat volgens het „Off
shore procurement program" voor
Amerikaanse rekening wordt gebouwd,
is genoemd naar wijlen kapitein W.
Schuilng, die voor zijn beleidvol en
moedig optreden als commandant van
een compagnie mariniers bij de verde
diging van de Maasbrug te Rotterdam
in de meidagen van 1940 posthuum werd
onderscheiden met de Militaire Wil
lemsorde. De plechtigheid werd ver
richt door de aangewezen commandant
van de mijnenveger, de tweede luite
nant ter zee O.C., G. M. J, van Holt-
hoon.
Vanavond op het scherm
MEER DAN tweeduizend jaar na-
dait Euripedes het Griekse
drama „Iphigeneia in Taurië"
Com mentaal*
IN een bijzonder lange televisie-uit-
zending heeft de AVRO gisteravond
op verschillende punten nogal wat
openhartigheid getoond. Het begon in
de sportrubriek, waarin Siebe van der
Zee nog eens met nadruk de uitlatin
gen van Sita Posthumus over haar
vermoedens inzake het gebruik van
stimulerende middelen door enkele
zwemsters, ter sprake bracht. Voor het
eerst werd openlijk stelling genomen
tegenover een andere omroepvereni
ging, met name de VARA, die zater
dagavond Sita voor de camera aan het
woord heeft gelaten. Arie Kleijwegt
had daarbij opgemerkt, dat de AVRO
zulk een uitzending niet had aange
durfd, omdat de K.N.Z.B. zich niet
wilde .laten, vertegenwoordigen en
Siebe van der Zee nam nu revanche
door deze beweringen ronduit onjuist
te noemen. Het werd allemaal een
beetje onverkwikkelijk doordat Sita
geweigerd had nog eens naar Bussum
te komen en de AVRO nu gebruik
maakte van bandopnamen van het za
terdag voor de VARA gehouden ge
sprek. De bondsvoorzitter J. de Vries,
de voorzitter van de medische commis
sie van de sportfederatie dokter Ro-
link en de medische leider van de
Olympische ploeg, dokter Smit, kwa
men Sita's beweringen nu tegenspre
ken: er waren alleen op medisch voor
schrift vitamine-tabletten en -injecties
toegediend.
Direct daarna leidde sportverslagge
ver Aad van Leeuwen een pro- en
contra-gesprek over de gevaren van de
bokssport, waarin het ongewoon fel,
maar wel zeer levendig toeging.
Aan het einde van de AVRO-uitzen-
ding besprak „De Kring" het nieuwe
boek van Harry Mulisch: „Voer voor
psychologen", ook al op zeer openhar
tige wijze. Men hield zich niet bij het
boek alleen, maar uitte, via het auto
biografische karakter van het werk,
nogal wat kritièk op de persoon van de
schrijver bovendien en dat niet bepaald
op zachtzinnige wijze.
Gespreksleider H. A. Gomperts slaag
de er niet in het werkelijk onderwerp
van de discussie „wat is nu een goed
boek?" te bereiken. Voor ons is het de
vraag of de keuze van een dergelijke
auto-biografie, waarin de schrijver zijn
lezers uitdaagt tot tegenspreken en kri
tiek, wel de goede kans bood om tot
het gestelde onderwerp te geraken. Nu
bleef het persoonlijke element veel~ te
sterk meespreken en daarin gaat men,
terwi.il honderdduizenden meeluisteren
licht te ver.
Vergeten wij bij dit alles niet te ver
melden dat de NTS een bijzonder goe
de. door Anthony van Kampen samen
gestelde documentaire over Nieuw-
Guinea, gecompleteerd met gesprekken
rondom de instelling van de Raadver
toonde. Zulke voorlichting met levend
beeld is specifiek vruchtbaar televisie
werk. dat toch wel een verrijking be
tekent.
diohlbte, heeft Goethe deze tragedie
herschreven in dichterlijk proza.
Zodoende spreken wij, feitelijk
ten onrechte, van „Goethe's Iphd-
geneia". Maar wat doet dat ertoe?
We hebben te maken met een van
die onsterfelijke spelen, gebaseerd
op de oude Griekse godenleer.
De NCRV verzorgt vanavond een
televisie-opvoering van dit werk,
waarin u Ank van der Moer op
nieuw als IphiLgeneia zult zien.
Opnieuw, want ongetwijfeld zult u
zich haar solo-optreden, eveneens voor
de NCRV-televisie, herinneren. Zij
speelde toen fragmenten uit dit werk.
en wel in twee opvattingen.
Het voorproefje, dat wij toen kregen,
doet ons de hoogste verwachtingen koes
teren voor het spel van vanavond, dat
om 8.35 uur al begint.
Herinnert u zich nog de intrige van
het drama? Iphigeneia, prinses van den
bloede, moet, in Taurië gevangen, elke
vreemdeling die voet aan wal zet aan
de godin Artemis offeren. Zij, de trotse
dochter van Agamemnon, wordt niette
min overal geëerd om haar tragische
zachtmoedigheid.
Dan gebeurt het onverwachte: Iphi
geneia, door heimwee naar Griekenland
en naar haar familie gekweld, krijgt de
boodschap dat twee jonge Grieken ge
vangen genomen zijn en dus moeten
worden geofferd. In een van die twee
herkent zij echter haar broeder Orestes
(maar niet dadelijk) en de ander is zijn
vriend Pylades. Zij komen om het beeld
van Artemis te stelen en het drama ont
wikkelt zich. Iphigeneia kan haar broer
en zijn vriend .die haar bijzonder goed
bevalt) niet offeren en zij bedenkt
een list om de twee jonge mannen én
haarzelf te redden. Hetgeen haar ten
slotte, nog wel met hulp van de godin
zelf, gelukt.
Een bont mythologisch verhaal dus,
dat gespeend is van logica, maar zo wa
ren dc oude Griekse treurspelen nu
eenmaal.
Goethe, die in de 18e eeuw dit werk
(dat waarschijnlijk vier eeuwen vóór
Christus voor het eerst werd opge
voerd) herschreef, legde er wat meer
romantiek in en maakte van de wat
kille Iphigeneia een warmbloedige
vrouw, wier liefde voor broer en
vriend haar het onmogelijke deed be
proeven voor hun aller redding.
U zult vanavond dus Ank van der
Moer zien als Iphigeneia. Naast haar
treedt Guus Hermus op als Orestes en
Ramses Shaffy speelt Pylades.
Het verhaal dient u bij het luiste
ren echter ondergeschikt te laten zijn
aan de taal en de voordracht, want
als literair werk heeft dit spel de
grootste betekenis. Gerrit Kouwenaar
maakte voor deze opvoering een
nieuwe vertaling van Goethe's proza
en wij kunnen u niet genoeg op het
hart drukken, vooral daarnaar te
luisteren. Gerard Rekers verzorgt de
regie in decors van Cor Hermeier.
(Van onze correspondent)
1~\E EXPLOITANT van café-restau-
■T-' rant „Prins Bernhard" te Venlo,
die enige tijd geleden overging tot
58
„Jij kunt doen, wat je wilt," zei zij. „maar je
moet hier blijven, om te zorgen, dat Arne niet de
hele hoeve inpikt. Zodra jij me komt vertellen,
dat Arne er niet meer is, ga ik met jè mee terug."
Olof fronste de wenkbrauwen. Daarnet was de
oplossing van zijn levensraadsel zo vlak bij ge
weest, en nu lag alles weer in een dichte nevel.
Judith speelde met een grashelm.
„Ik houd niet van lang wachten," zei zij.
„Aan dat wachten kan ik niets veranderen."
„Dat kun je wel, als je me echt wilt hebben.
Maar misschien hoef je helemaal niets te doen.
Niet iedereen wordt stokoud. Velen storten in een
kloof en er zijn al heel wat geweren geketst, als
zij op een beer gericht waren."
Olof wendde de blik af. Hij vreesde, dat Judith
hem kon doorzien. Nachten lang had hij slapeloos
op zijn bed liggen woelen en aan dingen gedacht,
die uit zijn donkerste onderwereld kwamen, Arne
stond hem in de weg. Als Arne niet langer op
Akkafjall was.... als hij helemaal zou zijn ver
dwenenja. dan was de weg vrij tot de vrouw.
die 'hij moest hebben om te kunnen leven.
Judith stond op en knoopte haar jack dicht. Zij
hoorde niet langer de bijlslagen bij de hut en het
gevaar bestond, dat Persson zou komen en hen
zou verrassen. Olof greep hongerig naar haar.
maar zij week achteruit.
„Nu niet, morgen mag je met mij mee."
Olof werd beurtelings heet en koud, toen hij
weer op zijn voeten stond. Maar de koude behield
de overhand, als hij er aan dacht, dat Arne mis
schien nog, diezelfde avond zou terug komen.
„Wat moeten wij tegen Arne zeggen?" mompel
de hij.
„Jij behoeft helemaal niets te zeggen," ant
woordde Judith, nauwelijks zichtbaar grijnzend
„Ik zal hem zelf wel vertellen, waarom ik niet
wens te blijven."
„Hij kan zeggen, dat je hem als bruid naar de
kerk moet volgen."
„Dat doe ik niet."
Judith wierp een snelle blik naar de hoeve.
Nergens was er iemand te zien. Ineens voelde zij
weer het verlangen in,zich opkomen het vuur te
zien opvlammen in Olofs ogen. Het was niet moei
lijk hem te verleiden tot een omhelzing achter de
brede rug van de steen.
Erland was terug gekomen, nadat hij bijna een
week lang weg was geweest. Hij aanvaardde het
als de gewoonste zaak ter wereld, dat alles in
orde was. Hij hoefde zich om Imber evenmin zor
gen te maken als om een boom in het bos. Nau
welijks had hij zijn hielen gelicht, of het krioelde
al op de hoeve van Lappenvrouwen en boeren
Het was een kinderachtig plan van hem geweest
om op de veraf gelegen Oosterberg hulp te willen
gaan halen. Hij had beter zo maar een dag kun
nen wegblijven om zioh ergens in de zon te gaan
in Gulbrandstal
DOOR BERNHARD NORDH
liggen koesteren: zij hadden het toch direct in de
gaten, als hij niet thuis was en dan duurde het
heus niet lang, of er trapten voeten op het gras
bij de hut.
Maar toch was Erland blij, dat hij naar de Oos
terberg gegaan was: hij liet Imber niet in het
onzekere over de eindeloze moeilijkheden, die hij
zich ter wille van haar had getroost. Drie nach
ten onder de blote hemel' Een hoeveelheid water,
zodat hij hoog de bergen in had moeten gaan om
weer thuis te kunnen komen. Hij schilderde zijn
tocht door de wildernis en al zijn avonturen tot in
de kleinste bijzonderheden, maar hij maakte geen
gewag van het feit, dat hij twee volle dagen en
nachten bij een kolonist op de Oosterberg had
doorgebracht. Hij zei alleen maar, dat de vrouw
van de kolonist zo'n geweldige pijn in haar heu
pen had rgehad, dat zij nauwelijks uit het bed had
kunnen komen. De lekkere jenever in het huis
van de kolonist hoorde niet bij zijn relaas.
Imber was in deze dagen als een nieuw wezen;
zij gaf Erland duidelijk te kennen, dat hij voor
haar de enige was. Het kind had haar bij wijze
van spreken haar weg gewezen. Zij moesten een
voudig bij elkaar blijven. Het kind had er recht
op. Zij begon de grond om te spitten en wilde, dat
Erland meer grond ging ontginnen. Binnenkort
zou ihimers de commissaris met zijn mensen ko
men en zij zouden de eigendomsrechten gemakke
lijker krijgen, als zij konden bewijzen, dat zij er
al een behoorlijke hoeveelheid arbeid verzet had
den. Erland maakte zich geen zorgen over de
komst van de ambtenaren. Als hij de papieren
kreeg, kon hij ze misschien door-verkopen aan de
een of andere lummel: als hij ze niet kreeg, even
goede vrienden. Hij was helemaal niet van plan
op Berkendal te blijven. Uit de grond was hier
niets te halen en van de jaoht konden zij al
thans op het ogenblik niet leven. Wie in de
wildernis wilde leven, moest over toverkracht be
schikken en die was niet iedereen gegeven, afge
zien nog van het feit, dat hij ze helemaal niet zo
graag gehad zou hebben. Wie door de duivel ge
tekend was. werd. als het zover was. terdege op
gestookt.
De dagen gingen voorbij. Erland werd steeds
prikkelbaarder. Met tegenzin pootte hij de aard
appelen, die Arne hun gebracht had en ten slotte
brak hij zijn spade om niet langer te hoeven spit
ten. Elke ochtend keek hij vol heimwee naar het
westen. In minder dan twee dagen kon hij in
Noorwegen zijn. De gedachte aan Noorwegen
achtervolgde hem al lang. Het gehele voorjaar
door had die gedachte in hem gewoekerd. Hij
beeldde zich nu eenmaal in, dat hij het er daar
veel beter zou afbrengen. Daar kon hij zaken doen,
goederen kopen en verkopen. Een goed koopman
kon behoorlijk geld verdienen. Het was helemaal
niet moeilijk om de boeren bij de neus te nemen.
Op een dag zat Erland bij de houtmijt; hij pie
kerde zo geweldig, dat hij er misselijk van werd
Het moest anders worden! Hij kon Tmber eenvou
dig niet meer zien, en het geblèr van het kind
maakte hem stapelgek. Melk! Waar moest hij in
vredesnaam melk vandaan halen? Hij kon hier
toch zeker niet zo maar een koe uit de grond
stampen; een magere geit hield het hier nog niet
eens uit! Het zou eigenlijk het beste zijn, als hij
maar verdween en Arne de rest van de boontjes
liet doppen. Wat er nog van Imber over was, kon
die boerenlummel van hem cadeau krijgen. In
eens klaarde zijn gezicht op. Natuurlijk. Waarom
zou hij er zo maar vandaan gaan en zioh dan door
Arne het vuur na aan de schenen laten leggen,
als hij hem in Noorwegen tegen het lijf liep!
Neen, hij zou eens rustig gaan praten met Imber.
Zij hield immers van koeien en boeren. Zij kon
krijgen, wat zij wilde hebben!
Imber was juist bezig het kleintje de borst te
geven, toen Erland binnenkwam. Zij was wan
hopig, omdat er geen druppel melk wilde komen,
hoewel zij de hele dag door water had gedronken.
Ook gisteren had zij zo goed als niets gehad.
Het pasgeboren meisje huilde, maar het was
slechts een zwak huilen, dat de longen maar wei
nig lucht gaf. Het kleine hoofdje hing slap om
laag, het lichaampje was zo mager als een lat.
Imber legde het kind aan de andere borst en
toen zij zag, dat ook daaruit geen melk wilde ko
men, kreeg zij grote zweetdruppels op het voor
hoofd. Er moest iets mis zijn met haar, met de
moeder. Vanaf de eerste dag had zij niet genoeg
gehad voor het kind.
„Wij moeten melk hebben!" kreunde zij.
Erland haalde zijn schouders op. Het ergerde
hem meer dan hij zeggen kon, dat eeuwige gezeur
om melk. Waar moest hij ze vandaan halen?
„De Lappen geven je vast wel wat. Lieve Er
land, wij moeten melk voor haar hebben!"
„Ik ga niet naar de Lappen," bromde Erland.
„Die zien ons en het kind liever dood dan levend.
Als zij mij heus melk geven, doen ze er vast eerst
wat in. Je weet, wat zij op de Oosterberg tegen
mij gezegd hebben. Wij moeten oppassen voor de
Lappen, hebben ,zü gezegd. Nilsson zweert, dat
een Lap meer heeft geweten van de spoorloze
verdwijning van zijn twee meisjes."
(Wordt vervolgd)
aanschaffing van een instrument,
waarmede bezoekers zich kunnen
testen of zij nog wel in staat geacht
mogen worden een voertuig te be
sturen, heeft tal van reacties ont
vangen uit het hele land. Het meren
deel van caféhouders die er kenne
lijk ook wel iets voor voelen om een
dergelijk apparaat in hun zaak te
hebben.
Ook heeft de Venlose exploitant, de
heer H. van Aken, een schrijven ont
vangen van de directeur van de Stich
ting „Psychologisch Instituut voor de
Verkeersveiligheid" te Rotterdam, ir.
H. J. Kolkman. Deze Stichting wil con
tact opnemen met de fabrikant van
het testapparaat en verzoekt de heer
Van Aken nadere inlichtingen omtrent
zijn bevindingen en opgedane ervarin
gen. Met name interesseert het de
Stichting: Ziet u bij mensen, die ge
wend zijn aan geregeld drankmisbruik,
een geringere invloed daarvan op hun
reactiesnelheid? Of bemerkt u een
teruggang daarvan slechts bij diege
nen, die reeds een behoorlijke portie
genuttigd hebben?
Zoals bekend, is hel apparaat een meet
instrument dat het reactievermogen re
gistreert bij beïnvloeding van het gezicht
en gehoororgaan. Dit vermogen veran
dert bij alcoholgebruik, doch ook door
vermoeidheid en ziekte. Een trage reac
tie kan er dus op duiden dal er iets niet
in orde is. Elke proef kost een dubbeltje,
doch de exploitant neemt deze kosten
voor zijn rekening als het bezoekers be
treft die na het verlaten van zijn zaak
moeten rijden.
Met zijn preventief werkend advies
heeft de exploitant al menig contact
sleuteltje in bewaring mogen nemen.
Geregistreerd worden afwijkingen van
2-100 tot 6-100 seconde.
Dc schaal is gecontroleerd door de
Koninklijke Technische Hogeschool te
Stockholm en duidt niet alleen de reac
tiesnelheid aan, doch, bovendien ook
nog of men bliksemsnel, zeer snel, snel.
normaal, langzaam of zeer langzaam
reageert.
vanavond
De NCRV verzongit de televisie-to
neelavond met een opvoering van de
klassieke tragedie .Jphegeneia in
Taurie" van Goebhe, in een nieuwe
vertaling van Gerrit Kouwenaar. Het
spel, waarin Ank van der Moer de
titelrol speelt, begint om 8.35 en
wordt voorafgegaan door het NTS-
journaal (8 uur) en de NCRV-actuali
teitenrubriek Memo (8 20 uur). In de
dagsluiting spreekt ds J. Langstraat.
vanavond
Geen pokkenbriefje bij
de Spaanse grens
De door de Franse gezondheidsdienst
ingestelde tijdelijke maatregel die be
helsde dat alle uit de richting Madric
komende reizigers aan de Spaans-Fran
se grens een bewijs van inenting tegen
pokken moesten kunnen overleggen, is
ingetrokken.
„Rally-rel" Is het onderwerp dat
vanavond in het NCRV-steroavond-
programma de avonturen in het
plaatsje Last teweegbrengt. Maar
vooraf, om 8 uur. eerst muziek en
zang en dan de sohoolquiz. Om 10
uur is er een orgelconcert dat Jacq.
P. Bekkers geeft in de Utrechtse
Nicolaïkerk en om 11 uur laat de
Kon. Mal. Kapel weer concoursmu-
ziek 19©1 horen.
Programma voor morgen
VRIJDAG 7 APRIL 1961
Hilversum I, «02 m. 746 kc/s. VARA:
7.00 Nws 7.10 Gym 7.20 Gram 8.00 Nws
8.18 Gram 9.00 Gym v d vrouw 9.10 Gram.
VPRO: 10.00 Dit en het andere, gesprek
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 V d
vrouw 11.00 V d kleuters 11.15 Viool en
Plano 11.40 Orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte
muz 12.20 Regeringsuitz: V d landbouw
>2.30 Land- cn tuinbouwmeded 12.33 Sport-
praatje 12.50 Carillon- cn orgelspel 13.00
Nws 13.30 Lichte muz 14.00 Alt-mezzo en
plano 14.20 Voordracht 14.40 Gevar progr
VARA: 16.00 Grepen uit de muziekgeschie
denis. muzikale lezing 16.30 V d zieken
17.00 V d Jeugd 17.53 Act.
18.00 Nws 18.15 Pollt lezing 18.25 Lichte
muz 18.50 De puntjes op de 1. praatje
19 00 V d kind 19.10 Meisjeskoor. VPRO:
19.30 Het platteland nu. gesprek 19.45
VPRO-nws 20.00 Nws 20.05 Boekbcspr 20.10
Dc film en de school, lezing 20.20 100
Jaar Modernisme, klankbeeld 20.50 De
klankbeeld 22.15 Buitenl weekoverz 22 30
Nws. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. ge
sprek. VARA: 23.00 Soc nws ln Esperanto
23.06 Ned blljartkamp. ereklas libre-groot
23.10 Vergelijkenderwijs, mzikaal gesprek
23 55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. NCRV:
7 mi N'ws cn SOS-ber 7.10 Gram 7.30 Een
woord voor de dag 7.40 Gram 8.00 Nws
8 15 Radiokrant 8.35 Gram 8.50 Gram 9.00
v d zieken 9.35 Gram 9.40 V d vrouw 10 10
Gram 10.15 Morgendienst 10.45 Kamermuz
11.15 V d oudere luisteraars 12.00 Gram
£ram 12 30 Land- en tuinbouwmeded
12.33 Gram 12.53 Gram of act 13.00 Nws
13.15 Lichte muz 13.45 Gram 14.00 Gram
14 25 Omr ork en solist 15.15 Gram 15.40
Lichte muz 16.00 Wenken v d tuin 1615
Gram 16.30 Pianorecital 17.00 Voordracht
17 20 Gram 17.40 Bcuraber 17.45 Aecordeon-
muziek.
18.20 Licht progr 18.50 Regeringsultz: We-
reldgezondheldsdag 1961. Ongevallen cn
het voorkomen er van. Dr. J H Hagen
beek. geneesk. Inspecteur van de volksge
zondheid 19.00 Nws en weerber 19.10 Op
Pr?atje 19 15 Gram 19 30 Radio
krant 19.50 Muz voor blaasinstrum 20.15
Gevar progr 21.30 Samenzang 2.00 Pro-
menade-ork en solist 22 30 Nws 22 40 Wild
als dc wereld, lezingen 23.15 Gram 23.45
Gram 23 55—24.00 Nws.
20 .00 Weekjournaal.
0 K'lnstrubriek 21.10
TV-filrn 21.35 Welbeschouwd, vragenbeant-
woording.
