J
Vakorganisatie neemt
centrale plaats in
KRONIEK
Leven van Christus in rock en roll
Stakingen blijken nog
onv ermij delij k
Vijfentwintig jaar geref.
werk onder schippers
Opleggen dwangsom in strijd
met menselijke ivaardigheid?
llilll
KINDERBIJSLAG
Een woord voor vandaag
Arbeid nu in het
overgangsstadium
Recessie in V.S.
bijna ten einde
H
BEU!
Wettelijke regeling van werkstaking
(Van onze sociaal-economische redactie)
DE staatscommissie, die aan de regering advies heeft uitgebracht
over de wenselijkheid van een wettelijke regeling van de werk
staking, is algemeen de gedachte toegedaan, dat er plaats moet
zijn voor de werkstaking. Twee zeer belangrijke vragen, die zich
hierbij voordeden, wil men komen tot een wettelijke regeling, waren:
2 Wie is er verantwoordelijk voor een werkstaking, wie kan dus aanspra
kelijk gesteld worden en met name welke is de plaats van de betrokken
vakorganisatie?
2 Is het niet in strijd met de menselijke waardigheid een stakende arbeider
op grond van een rechterlijke uitspraak te dwingen weer aan het werk
te gaan, op straffe van betaling van een dwangsom en dat terwijl hem geen
ontslag gegeven wordt en hijzelf op grond van het Buitengewoon Besluit
Arbeidsverhoudingendit ontslag ook niet kan nemen? Deze gevallen kunnen
zich namelijk voordoen indien de rechter een staking onrechtmatig verklaart.
Minister Samkalden had in zijn voor
ontwerp aan de staatscommissie een
wettelijke regeling voorgelegd, waarbij
aan de vakorganisatie een centrale
De vergadering van de partijraad der K.
V.P. heeft zich uitvoerig beziggehouden
met het ontwerp algemene kinderbijslag
wet. Vele kranten hebben daarop het nodi
ge commentaar gegeven. Zo schreef De
Tijd De Maasbode o.a.: „Niet
star vasthouden aan het bestaande wetsont
werp, maar evenmin zover gaan, dat de kin
derbijslagwet door de zelfstandigen ont
aardt in een opgepoetste noodwet. Tussen
deze grenzen ligt de beleidsopdracht welke
de partijraad heeft medegegeven aan de
Tweede-Kamerfractie van de K.V.P. Het
zijn zeer vage grenzen. Er kan nog van al
les met de algemene kinderbijslagwet ge
beuren. Op deze manier is echter wel voor
komen, dat het komende overleg in de Ka
mer in vruchteloze Prinzipienreiterei zal
verzanden, althans wat de K.V.P. betreft,
terwijl de belanghebbenden voorts mogen
verwachten, dat er voor hen „iets redelijks"
zal overblijven.
De K.V.P. heeft zich niet laten overrom
pelen door de opdringende vrijage van de
beer Burger. Zij zou dit, ondanks deze ver
standige grensafbakening, niettemin toch
gedaan hebben wanneer de partijraad de
fractie had gedwongen zich aan een nauw
keurig omschreven termijn te houden,
waarbinnen de regeling, of de gewijzigde
regeling, een feit geworden moest zijn. De
voorzitter van de partijraad heeft dat met
enige moeite, men mag wel zeggen uit alle
macht, weten te voorkomen. Zo is dus nu
te verwachten, dat de behandeling van de
algemene kinderbijslagwet tenminste niet
het geforceerde verloop zal krijgen dat de
Partij van de Arbeid haar heeft pogen op
te leggen. Daaruit was niets goeds te ver
wachten.
Nu de K.V.P. weigert zich op dit moment
in een dwangpositie te laten brengen, is
hel gevaar van een crisis weliswaar niet
bezworen, maar in ieder geval heeft men
de zaak op zijn minst weten te temporise
ren. Dat is verstandige politiek te noemen.
Onderkend is dat de hand welke mr. Bur
ger de K.V.P. heeft toegestoken, niet zo gul
is nis het lijkt. De komende tijd biedt de
gelegenheid de hand welke de socialisti
sche fractievoorzitter op de rug houdt, op
liaar inhoud te onderzoeken. Van de ande
re kant is op de partijraadsvergadering op
verheugende wijze duidelijk geworden, dat
de negatieve, de uithollende manier waarop
de V.V.D. meent te kunnen omgaan met
de belangen van volksgroepen voor welke
een kinderbijslag voor zelfstandigen met
name van belang is, haar grenzen heeft.
In het gevecht om wat door de K.V.P.
reeds al te lang een halszaak genoemd
wordt, zijn ook op dat front dus de laatste
loopgraven getrokken."
En het Algemeen Handelsblad
zegt om.: „Wat de kinderbijslagverzcke-
ring betreft, constateert de heer Andries-
sen, dat het kabinet de mening blijft huldi
gen, dat een algemene kinderbijslagregcling
tot stand moet komen. Gezien de confli
terende meningen op dit terrein, kunnen
wij, ook na 's lieren Andriessens rede, niet
inzien waarom deze gehele moeilijke kin-,
derbijslagregeling geen „vrye kwestie
voor hel kabinet zou mogen zijn. Tamelijk
dreigend geeft do heer Andriessen te ken
nen, dat, mocht geen bevredigende oplos
sing voor deze kinderbijslagrcgeling wor
den gevonden, mch „wellicht belangrijke en
ingrijpende veranderingen" in de interne
politieke verhoudingen kunnen voordoen.
Niettemin blijft bij hopen op een bevre
digende regeling. Het zou uiterst vreemd
zijn, als een conciliant man als de heer An
driessen. hier alles op haren en snaren zou
zetten. Trouwens, de besprekingen tussen
minister Van Rooy en do desbetreffende
Kamercommissie zijn nog in volle gang.
Dreigende woorden kunnen daarbij beter
afwezig blijven. Toch sloten de lieer An
driessen en tevoren de partijvoorzitter mr.
Van Doorn een „verzoende" oplossing
geenszins uit.
Het was ook de K.V.P.-partijvoorzitter,
die met een enkel woord sprak over de
uitlating van mr. Burger tijdens het P.v.d.
A.-congres te Rotterdam. Daar werd ge
neigdheid tot terugkeer in de regeringsves-
te en een samengaan met de K.V.P. ge
toond. Op deze invitation a la valse heeft
mr. Van Doom natuurlijk geen positief
antwoord gegeven. Slechts concludeerde hij
dat het „pikant" ia, dat de heer Burger
maar al te graag de oppositie zou willi
verlaten en zijn mannen in de regering, v
terug zou willen zien. Q
Het antwoord op de P.v.d.A.-vrijage bleek
dus vooralsnog met een blauwtje gelijk te||
Meningsverschil
over arrest
van Hoge Raad
(Van onze sociaal-economische redactie)
HET werk erbij neergooien, in
staking gaan is gelukkig in
Nederland een zaak, waartoe
men niet zo gemakkelijk over
gaat. Er moeten werkelijk wel
heel belangrijke dingen op het
spel staan, wil een bonafide Ne
derlandse vakorganisatie de aan
gesloten werknemers adviseren
het werk neer te leggen en wil de
Nederlandse arbeider dit ook in
derdaad doen. De gang van zaken
in het Nederlandse bedrijfsleven
is na de oorlog wel getekend ge
weest door een algemeen heer
sende arbeidsvrede.
Maar dat de stakingsmogelijkheid
toch niet gemist kan worden, dat
heeft juist dit vredelievende Neder
landse bedrijfsleven de laatste ja
ren aangetoond. Want niettegenstaan
de de gunstige gang van zaken kwa
men er toch stakingen voor. Zo
werden vorig jaar de bouwvakken
zelfs door een vrij langdurige sta
king getroffen en het is nog slechts
kortgeleden, dat spontane acties on
der de arbeiders het werk in een
aantal grote metaalbedrijven enke
le dagen stil legden.
Oii geoorloofd?
Waar gaat het nu bij dergelijke sta
kingen om? Is daar een ongeoorloofde
actie in het geding, die niet meer past
in ons maatschappelijk gebeuren? Een
actie, die zo snel mogelijk de kop inge
drukt moet worden om haar snel te
kunnen vergeten? Of moet de staking
gezien worden als een recht van de
werknemer, waarvan hij op bepaalde
ogenblikken gebruik mag maken, in
dien andere middelen om zich te doen
gelden te kort schieten?
Dezer dagen is er een rapport van
een staatscommissie gepubliceerd, waar
in de regering geadviseerd wordt over
het al of niet wettelijk regelen van
de werkstaking.
Niet noodzakelijk
Voorshands achten twee leden van de
commissie, de hoogleraren De Gaay
Fortman en Van Esveld, een wettelij
ke regeling niet noodzakelijk. Niet om
dat deze leden een staking onder alle
omstandigheden afwijzen, maar omdat
zij de mogelijkheid van werkstaking ju
ridisch al voldoende vastgelegd achten
op dit moment. Verwezen wordt daar
bij naar een recente uitspraak van de
Hoge Raad in de stakingszaak van de
Panhonlibco-schepen. De Hoge Raad
heeft toen uitgesproken, dat het neer
leggen van de arbeid in verband met
een staking niet in ieder geval wan
prestatie van de arbeider behoeft te be
tekenen.
Sommige juristen lezen in dit arrest
een erkenning van het stakingsrecht.
Anderen menen echter, dat men hier
in het gunstigste geval slechts te ma
ken heeft met een uitbreiding vam de
mogelijkheid tot deelneming aan een
staking. Er zou echter beslist geen
stakingsrecht worden gecreëerd.
Een vergelijking wordt gemaakt met
de doodslag uit noodweer, die geen
straf tot gevolg heeft. Bij doodslag in
alle andere gevallen volgt er echter wel
een straf. Evenzo gaat het in het ar
rest van de Hoge Raad om bijzondere
gevallen, die niets zeggen over de sta
king in het algemeen, aldus de mening
van andere juristen.
Het derde lid van de staatscommissie,
prof. Van der Ven, vindt de wettelijke
regeling van de werkstaking ook niet
opportuun, zelfs nog. afgezien van ge
noemd arrest van de Hoge Raad. Al
leen het vierde hooggeleerde lid, prof.
Levenbach, verklaart zich wel voorstan
der van een wettelijke regeling. De com
missie heeft er zich toen toch maar
over beraden, hoe een wettelijke rege
ling eruit zou moeten zien, als het zo
ver zou komen.
Behalve de vier genoemde hooglera
ren in het arbeidsrecht, mr. W. F. de
Gaay Fortman, mr. M. G. Levenbach.
mr. N. E. H. van Esveld en dr. F. J.
H. M. van der Ven, hadden nog twee
ambtelijke leden zitting in de commis
sie namelijk de heren C. J. Nierstrasz
en L. de Vries. De commissie heeft
haar advies uitgebracht aan de hand
van een voorontwerp ter wettelijke re
geling van de stakingen, dat indertijd
door minister Samkalden aan de ad
viesaanvrage was toegevoegd.
Advertentie
Aan dit etiket herkent V
herenkleding die gemaakt
is volgens het nieuwe,
wetenschappelijk ontwik
kelde maatsysteem 4D.
9 van de 10 Nederlandse
mannen passen perfect in
4D-kIeding.
Uw maat bestaat
in herenconfectie
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hilversum, wijkgem.
P. M. van Galen te Gorinchem; te Goes,
vac. J W. Coenraad (toez.): W. Janssen
te Rekken: te Terborg (toez.): C. J. F.
Antonides te Obdam; door de Generale
Synode als pred. voor buitengewone
werkzaamheden (arbeid zeelieden, Rouen
Frankrijk): J. v. d. Burg. kand. aldaar.
Aangenomen naar Steggerda (toez.):
E. G. Boesenkool te Aarlanderveen.
Beroepbaarstelling: A. J. van Binsber-
gen, vic. te Utrecht is beroepbaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Hijum en Finkum: J. de
Waard. kand. te Rijsoord; te Oudega
(W.): M. Kievit, kand. te Numansdorp.
Aangenomen naar Nieuw Amsterdam:
G. Haaksma te Ee (Fr.): naar Melbourne,
Australië. Reformed Church: T. J. Ha
gen te Deventer.
Examens: aan de V.U slaagde voor het
prop. examen theologie: J. G. Kirchner
te Amsterdam.;
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Bedankt voor Groningen, vac. J. Sme-
Jik: G. Zomer te Bunschoten-Spaken
burg.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Alphen a. d. Rijn: G. Blom
te Meerkerk en H. van Leeuwen te Arn
hem.
Bedankt voor Hasselt als schippers-
pred.: J. M. Visser te Dokkum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Rijssen: W. Hage te Mid
delburg.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen te Bruinisse: T. Dorresteyn
te Opheusden.
plaats werd toegekend. Voorgesteld was
in het Burgerlijk Wetboek een artikel
van de volgende inhoud op te nemen:
„De verplichting van-de arbeider
om bedongen arbeid te verrichten
is geschorst, indien hij deelneemt
aan een werkstaking, waarvan de
leiding berust bij een vakvereniging
van arbeiders, tenzij de werkstaking
ten doel heeft de werkgever te be
wegen tot gedragingen, welke in
strijd zijn met voor hem geldende
bepalingen van een collectieve ar
beidsovereenkomst of welke in
strijd zijn met de wet".
GEEN ONDERSCHEID
In het ontwerp heeft de minister geen
onderscheid gemaakt tussen erkende en
niet-erkende vakverenigingen. Zijn me
ning is geweest dat wanneer er zich
ongeregelde stakingsacties voordoen,
zogenaamde wilde stakingen, de niet
bona-fide vakverenigingen zich niet lan
ger achter tijdelijke comité's kunnen
verschuilen, doch met hun verantwoor
delijkheid voor de staking in het volle
daglicht zullen moeten treden.
Dit standpunt houdt in, dat de oproep
van elke vakvereniging tot staking niet
meer een oproep tot wanprestatie is.
Daarom kan de oproep op deze grond
geen onrechtmatige daad zijn. Wel
sloot minister Samkalden in zijn voor
ontwerp de mogelijkheid niet uit, dat
de oproep van een vakvereniging tot
staking op een andere grond toch on
rechtmatig kan zijn. De mogelijkheid,
dat de rechter een staking als onrecht
matige daad veroordeelt, wordt dus
opengelaten, indien het besluit in strijd
blijkt met de zorgvuldigheid, welke in
het maatschappelijk verkeer jegens
derden betaamt.
ANDERE MENING
Geen van de vier hoogleraren, die de
regering over een wettelijke regeling
van de staking hebben geadviseerd,
hebben zich echter kunnen vinden in de
formulering van het voorontwerp.
Drie hoogleraren, namelijk de profes
soren De Gaay Fortman, Levenbach en
Van der Ven, willen de vakvereniging
er helemaal buiten laten.
Zij stellen de volgende aanvulling van
artikel 1639 A van het Burgerlijk Wet
boek voor:
„De verplichting van de arbeider
om de bedongen arbeid te verrich
ten is geschorst, indien hij deel
neemt aan een werkstaking".
Prof. De Gaay Fortman heeft boven
dien nog de politieke staking willen
uitsluiten door de zaak te beperken
tot een tegen de werkgever gerichte
werkstaking.
OVER ÉÉN KAM
Dit standpunt houdt dus in, dat wil
de stakingen en stakingen uitgeroepen
door bonafide vakorganisaties over
één kam geschoren worden. In beide
gevallen heeft de arbeider niet meer
de plicht de bedongen arbeid te ver
richten. Uitgezonderd worden de
werkstakingen, die ten doel hebben
de werkgever te bewegen tot gedra
gingen. welke in strijd zijn met hem
bindende bepalingen van een collec
tieve arbeidsovereenkomst, met bepa
lingen van een op hem toepasselijke
regeling gegeven door of namens een
bevoegd publiekrechterlijk orgaan of
met de wet.
CENTRALE PLAATS
Terecht kan men zich hier afvragen,
of niet al te veel voorbijgezien wordt
aan de belangrijke plaats, die veelal de
vakbeweging bij een staking inneemt.
Werkstaking
in jaartallen
Hieronder volgen enkele jaar
tallen uit de geschiedenis van
de ontwikkeling van de werk
staking in ons land.
1372. Voorzover bekend eerste
werkstaking en wel onder de
Leidse vollers. Meesters en
knechten trokken de stad uit
om hun looneisen kracht bij
te zetten. Als straffen op ar-
beidsstaking golden indertijd:
doodstraf, gevangenisstraf en
verbanning.
1811. Afkondiging van het zo
genaamde coalitieverbod. In
navolging van de Franse wet
geving werd ook in ons land
werkstaking in welke vorm
ook gestraft met twee tot vijf
jaar gevangenisstraf.
1872. Opheffing van het coali
tieverbod, waardoor het straf
rechtelijk karakter van de
werkstaking werd weggeno
men. Er kwam een vrijheid
tot staken, maar geen sta
kingsrecht. Dr. A. Kuyper er
kende de werkstaking als
ethisch rechtsmiddel.
1891. Het eerste christelijk-so-
ciaal congres aanvaardde het
recht van werkstaking, mits in
elk geval nooit als politiek in
strument of als moedwillige
contractbreuk gebruikt.
1902. Ds. A. S. Talma schreef
in „De vrijheid van de arbei
dende stand", dat de werk
staking niet principieel ver
werpelijk is als middel om
arbeidsvoorwaarden te ver
krijgen, die de arbeiders in
staat stellen hun goddelijke
roeping te vervullen.
1917. De algemene vergadering
van het C.N.V. aanvaardde de
staking als rechtsmiddel, over
de precisering van onderdelen
bestond echter nog verschil
van mening.
Het is dikwijls de vakvereniging die op
roept tot staking, die de mensen be
weegt tot deelneming aan een staking,
die het voor vele werknemers moreel
onmogelijk maakt niet aan de staking
deel te nemen. Wij vragen ons daarom
af, of hier niet ten onrechte de centra
le plaats van de vakvereniging over het
hoofd Is gezien. De verantwoordelijk
heid moet naar onze mening meer ge
legd worden waar zij behoort. De vak
organisaties zullen hier zelf ook prijs
op stellen.
RADICAAL
Meer begrip kunnen we daarom
hebben voor het afzonderlijke stand
punt, dat prof. Van Esveld heeft in
genomen. Hij heeft als zijn mening in
het rapport vastgelegd, dat de ver
plichting van de arbeider om de be
dongen arbeid te verrichten is ge
schorst, indien hij deelneemt aan een
werkstaking, waarvan de leiding be
rust bij een rechtspersoonlijkheid be
zittende vakvereniging van arbeiders.
Hiervoor gelden ook weer dezelfde
uitzonderingen als op het standpunt
van de overige drie hoogleraren.
Prof. Van Esveld gaat echter wel
zeer radicaal aan de zijde van de vak
organisaties staan. Voor een staking
buiten deze organisaties is bij hem geen
plaats. De rechter zal dus in alle om
standigheden een andere staking moe
ten veroordelen.
Wij vragen ons af, of een dergelijk
radicaal standpunt in de praktijk altijd
billijk werkt. Naar onze mening zal er
toch ook enige ruimte gelaten moeten
worden voor een rechtmatige staking
buiten de bonafide vakbonden om. Wij
komen daarmee dicht bij het standpunt,
dat minister Samkalden heeft ingeno
men in zijn voorontwerp. Prof. Sam
kalden stelde ook als criterium, dat de
leiding van de staking moet berusten
bij een vakvereniging, maar hij maak
te daarbij geen verschil tussen een er
kende en een niet-erkende vakvereni
ging. Prof. Van Esveld wil echter al
leen van de rechtspersoonlijkheid bezit
tende vakvereniging weten. Hij over
weegt daarbij het volgende:
„Naarmate de sociaal-economische
grondslagen der maatschappij recht
vaardiger worden, vermindert de grond
voor de stakingsvrijheid. De verant
woordelijkheid van de arbeider om zich
conform de rechtsregels te gedragen,
neemt toe. In het licht van deze ont
wikkeling is er dan ook geen reden de
Advertentie
STANDAARD STAPPERS
uiterst sterk en voordelig
MAAT27.. 9.75
36-4013.75
28-31 ....11.25
32-35 .12.50|6V?-12 ..15.95
KumtiteiU-icAoenen.
In de rede over de laatste dingen zegt Jezus dat de eindtijd. L
zal beginnen met oorlogen en oorlogsdreiging. Maar dat is W-
slechts het begin. Dan komt een tijd van vervolging, van
afval en van verkoelde liefde voor God. Wie volhardt tot'fW$
het einde, zegt de Heiland dan, die zal behouden worden.
Deze zin geeft de indruk dat onze verlossing afhankelijk i«r
van onze volharding. Dat woord volharding komt vaak voor
in de bijbel, maar niet om aan te geven dat het aan ons ligt.
De volharding bestaat niet uit het doen van dingen, maor.^
uit het opzien naar boven. Wij mogen ons niet laten ver strik- |E0|
ken door de dingen van de dag, laten verblinden door de
duisternis van onze omgeving.
Het gevaar is zo groot dat wij worden meegesleurd door de
zuigkracht van onze omgeving. Dat is de tijd dat er velejl
profeten zullen opstaan, niet om van God te spreken, maar [p
om er velen te verleiden. Het zijn profeten die het uitzicht
op God kwijt zijn en profeteren vanuit de nood van hunl-*^
tijd.
Er wordt tegenwoordig veel gesproken over een eigentijdse
een moderne (niet in de zin van vrijzinnigeprediking.'
Daarin schuilt echter een geweldig gevaar. Wie teveel met
zijn eigen tijd bezig is, verliest Gods tijd zo gemakkelijk
uit het oog, en raakt dan het doel van zijn leven kwijt. Vol
harden is blijven opzien naar boven.
Rij'ksi
bie li
testa
fOpre
leid
Schilder kleurig,
Schilder vlak,
Neem Ceta-Bever
CETALAC
stakingsmogelijkheid wettelijk vast te
leggen. Een nieuw gezichtspunt is even
wel opgekomen door de dwangsom-ju
risprudentie. Wanneer om die reden een
wettelijke regeling onder ogen wordt
gezien, behoort zij de staking alleen
toe te laten in bona-fide gevallen. De
staking moet geleid worden door bona
fide vakverenigingen, omdat anders
een te ruime marge zou worden gela
ten aan ondermijnende acties."
AANSPRAKELIJK
Ons lijkt dit standpunt tc radicaal. In
derdaad zal dc verplichting van de ar
beider om de bedongen arbeid te ver
richten als geschorst beschouwd moe
ten worden, indien hij deelneemt aan
een werkstaking geleid door bona
fide vakorganisatie. Niet de individu
ele arbeider, die in staking is gegaan,
maar de vakvereniging is dan juridisch
aansprakelijk. Wordt de staking als
onrechtmatig door de rechter veroor
deeld, pas dan worden behalve de vak.
vereniging ook de stakende arbeiders
aansprakelijk.
De onrechtmatigheid van een staking
van niet bij een bonafide vakorganisa
tie aangesloten arbeiders zal niet zon
der meer vast moeten staan. Deze sta
kers moeten individueel aansprakelijk
worden gesteld voor hun handelwijze,
maar de al of niet rechtmatigheid zal
ook hier door de rechter vastgesteld die
nen te worden.
Behalve de plaats van de vakorgani
satie is ook de wenselijkheid van het
opleggen van een dwangsom aan sta
kende arbeiders een uitermate belang
rijke zaak als het gaat om de wettelij
ke regeling van de werkstaking.
Indien een staking onrechtmatig
wordt verklaard, mag er dan aan de
stakers individueel een dwangsom wor
den opgelegd, die betaald zal moeten
worden, indien zij niet het werk bij hun
oude werkgever hervatten?
Op het ogenblik is de situatie zo,
dat dit inderdaad gebeurt. Dit is zelfs
het geval, indien een werknen\er ont
slag heeft genomen zonder tóestem
ming van de werkgever en van het
Gewestelijk Arbeidsbureau. Op grond
van het nog geldende Buitengewoon
Besluit Arbeidsverhoudingen kan hij
door de rechter gedwongen worden
het werk te hervatten op straffe van
betaling van een dwangsom.
Zijn maatregelen als dwangsom en
lijfsdwang (gijzeling) bij onrechtmatige
staking en geweigerd ontslag geen ver
schijnselen, die niet meer in onze tijd
passen? Is het niet In strijd met de
menselijke waardigheid een arbeider te
gen zijn zin onder dwang bepaald werk
te laten verrichten? De ontslagmoge
lijkheid met eventuele betaling van
schadevergoeding lijkt ons hier voldoen
de. De werkgever heeft immers bij sta
king het rech» zijn werknemers op
staande voet te ontslaan, de werknemer
verkeert echter via het B.B.A. nog
steeds in de onmogelijkheid om na het
onrechtmatig verklaren door de rechter
van een staking ontslag te nemen.
De werkgever voelt er over het alge
meen niet veel voor, ook niet bij een
staking, om zijn werknemers te ont
slaan, omdat het nu eenmaal niet mee
valt nieuwe werkkrachten aan te trek
ken. Bovendien is het niet zo moeilijk
om een kort geding aanhangig te ma
ken en een rechterlijke uitspraak op
korte termijn (over het al dan niet
rechtmatig karakter van een staking)
te forceren. Vooral na de oorlog is van
het kort geding veel meer gebruik ge
maakt, omdat het karakter van deze
procedure is veranderd en vereenvou
digd.
Het moet naar onze mening mo
gelijk zijn de werkstaking wette
lijk te regelen en gelijktijdig straf
fen als dwangsom en lijfsdwang in
geval van onrechtmatige staking
af te schaffen. Zoals ook al door
anderen is gesuggereerd zou het
wellicht goed zijn, dat thans na
het advies van de hoogleraren door
de regering ook nog eens advies
over de wettelijke regeling van de
werkstaking werd gevraagd aan
mensen, die meer met de praktijk
van het bedrijfsleven te maken
hebben. Wij denken daarbij aan
een college als de Sociaal-Econo
mische Raad.
De Britse commerciële tele
visie heeft de godsdienstige
uitzending van zondag ge
bruikt velen zeggen reeds
misbruikt om een rock en
roll-veraie van het leven van
Christus op te voeren. Gekleed
in een blauwe spijkerbroek en
een gestreept sporthemd speel
de een 19-jarige jongen Roy
Harkness de rol van Gods
Zoon. Reeds de aankondiging
van het apel had de gemoede
ren in beweging gebracht en
17 leden van het Lagerhuis er
toe aangezet om een protest in
te dienen. Maar het spel „Een
Man sterft" ging gewoon door.
In deze rock en roll-passion
zong bijvoorbeeld Judas, vlak
voor hij zijn Heer verried: „Ik
moet geld hebben snoesje; ik
weet het te krijgen, poesje:
ik ga en geef 'm aanEen
meisje zong begeleid door een
kleine band in losse calypso
stijl: „Lieve Jezus, wijs cn
goed, sloegen we aan een
kruis van hout. geboren in een
geleende stal, werd Hij begra
ven in een geleend graf."
Het spel was geschreven
door een presbyteriaanse pre
dikant, ds. Ernest Marvin uit
Bristol. Het was speciaal be
doeld voor de opgeschoten
jeugd en wil uiting geven aan
het verzet van veel jongeren
tegen de conventies van deze
tijd.
De woorden van liedjes be
vatten bijtende aanvallen op
de zelfzucht, de onverschil
ligheid en het cynisme van
onv dagen. Bijna altijd pre
zen zij de christelijke deug
den, uiteraard in een modern
kleed gestoken.
De uitzending heeft de pos
terijen druk werk geleverd.
Reeds onmiddellijk na de uit
zending stond de telefoon rood
gloeiend. Volgens de leiding
van de Britse t.v.-maatschap-
pU I.T.V. heeft „het idee van
een Christus in een spijker
broek tal van kijkers ont
roerd." Maar eerlijkheidshalve
werd er aan toegevoegd: „na
tuurlijk waren er ook, die zich
beklaagden." HU heeft echter
niet gezegd hoe groot het
percentage „ontroerden" en
het percentage „ontstemden"
was.
Oegst
mverj
hermi
pen
►neeÜÉ
antie'
Wille
Btthéi
(Van een onzer verslaggevers) mon
Op tweede paasdag wordt in fwüJ
Zeist het vijfentwintigjarig be-Go1**
staan gevierd van de arbeid derrt Ps
Gereformeerde kerken onder de,
schippers. Op die dag zullen vele^tiC
schippers met hun gezinnen hetero!
water even vaarwel zeggen om ineenite
het bosrijke maar waterarme Zeist
een familiedag mee te maken. Dat,
is dan de enige festiviteit, die aanWhoii-
dit jubileum luister geeft. B
Want voordat in 1936 de destijds gehou-i
den generale synode dit werk kerkelijkérnxx
maakte, werden de varende leden der Ge- RJc.
reformeerde kerken beslist onvoldoende berha
pastoraal verzorgd. loma'i
Er werd wel iets gedaan. Want in ver- Het j
schillende plaatsen hadden leden van dejomti,
Gereformeerde kerken privé een organ i-
satie of comité op touw gezet.
daarin ging het toch allereerst om evan-TZ,
gelisatiewerk. Sommigen zullen zich mis-j™^
schien de naam herinneren van ds. J. M"1
Versteegt, eens zelf schipper hij had de
ankers nog op zijn handen die veel fel-avt
gedaan heeft voor de G.E.O.S. (Geref. iLuith
evangelisatie onder schippers) te Rot- ecum
ter dam. Lei
Eigenlijk was voorheen de ambtelijke (est G
bearbeiding van de schippers ook niet zoL
nodig. Het contact met de domiciliege-r
meente was groter dan nu, daar menl
elk jaar in die plaats overwinterde. Dit F
duurde slechts enkele maanden, doch in Puig
die tijd kon er scheepsbezoek gedaan >aan«
worden. De kinderen kregen catechi
satie soms enkele malen per week
en men kon normaal meeleven met de Steei
gemeente. Mig
Na de eerste wereldoorlog veranderde bd«rw
dit. De houten schepen werden door sta- Amb
t "aaien
len, gemotoriseerde vaartuigen vervan-ipion
gen. Het overwinteren raakte er uit. Daar- Rest.
door werd ook het contact met de kerkLj
slechter. I
Een nevenverschijnsel was, dat de kin-?.
deren minder onderwijs ontvingen, en
dat men, mede als gevolg van de econo-T"®1
mische crisis tot een vrij laag niveau af-00
zakte. [Den
De contacten met de kerk werden ver- laagst
stevigd toen in 1936 de arbeid onder de TiiiUc
schippers begon. Ds. M. de Wit te Rot-^
terdam-Delfshaven zou in 1943 de;
eerste schipperspredikant worden. Na
hem ls te Amsterdam ds. G. J. van
Kamp bevestigd en te Maasbracht ds. Ljgng
C. Maan.
Naast deze fulltimers werken nog de
predikanten van Staveren. Valthermond,
Lobith, Wemeldingen, Ruhrort en Keulen
voor een deel van hun tijd onder de
schippers, terwijl voorts te Wanne-Eickel,
Groningen, Lobith en Rotterdam evan-"6® 1
gelisten werkzaam zijn. I
De deputaten, van wie ds. P. Robbers wow
te Rotterdam voorzitter en ds. P. Klap
wijk te Hoogezand secretaris is, (hebben
een bureau te Rotterdam, waarvan de Casi
heer J. Valkenier de leiding heeft. i Nei
Lido
Sociologisch onderzoekgL^
jee»
Het is duidelijk dat de contacten tus- Rex
sen de predikanten en de schippers niet jke a
altijd gemakkelijk te leggen zijn. Ds. de
Wit, die het begin daartoe moest maken,
heeft ons uiteengezet hoe moeilijk hetn j.
was om in dit werk thuis te komen. L_v
Zonder medewerkers (ouderlingen en 1
lectuurverspreiders) zou het beslist niet®
lukken. Ook is er de „papieren dominee",
het maandblad „Contact over water", dat
aan alle gereformeerde schippers wordt
toegezonden. In „Het toplicht" beschikt J
men over een evangelisatieblad voor de
varenden.
Er wordt méér gedaan dan rechtstreek
se geestelijke verzorging. Men heeft een
centrale bibliotheek voor de leden op
de schepen. Odk is er een gezinsver-
zorgster, die bij het uitvallen van de
schippersvrouw de huishouding aan boord
kan verzorgen.
De arbeid bevindt zich momenteel in
een overgangsstadium. De schipper vaart
verder dan vroeger. Hij komt nu in Bel- j
gië, Duitsland, Frankrijk, Zwitserland, en
zal in de toekomst tot de Zwarte Zee T\Jd
kunnen komen. De geestelijke verzorging 'an
wordt dan heel wat moeilijker. hnk
De deputaten en predikanten volgen fch
deze ontwikkeling nauwkeurig. Ook foorg
wordt er gewerkt aan een sociologisch jcn_
onderzoek onder de schippers, uitgaande (e
van de hervormde-, rooms-katholieke- en
geref. sociologische instituten.
Maar hoe de ontwikkeling ook zijn r*~s
mag, op tweede paasdag zal men als
schippersfamilie mèt geestelijke ver- v
zorgers en deputaten dankbaar geden- Lcrel
ken hoe er nu gedurende een kwart Lmj
eeuw van goede pastorale arbeid onder foik,
de varende gereformeerden sprake is. ichai
tok
loesl
hein
De
hiree
basss
Jewe
Af ril
Volgens de directeur van de Ameri
kaanse begroting, David Bell, is de
recessie in de Verenigde Saten bijna het
ten einde. In een zitting van de econo- «en
mische commissie van beide huizen teld<
van het Congres verklaarde hij, dat de
economie in april in opwaartse rich
ting zal gaan. In de zomer en het na
jaar zal het herstel echter eerst goed
op gang zijn. Bell zei dit in zijn toe
lichting op de nieuwe begroting.
d« e
Ls
h»ni
