a
li
i
Veiligheidsonderzoek bij
de Engelse marine
Duitsers ongerust over de
ronselarij in Nederland
m
m
m
m
m
m
m
m
m mm
m
m
m
m
mm
Voor roofoverval nu
negen jaar geëist
De Zon gaat op
soil
Maatregelen na spionageproces
Ontvoerde jongen
is doodgevroren
Goese directeur
gemeentewerken
voor rechtbank
A.V.R.O.-televïsie komt met
een Amerikaanse quizz
In perscommentaren spreekt
men van „slavenhandel"
Actiecomité AVRO
hekelt benoeming
TV-jeugddienst
uit Rotterdam
op Eurovisie
Maya Bouma in
VPRO-show
19i
VRIJDAG 24 MAART 1961
nk-vraag 76
1 een in 1959 gehouden wedstrijd
het toonaangevende Russische
„Schachmaty" won de Rus
rjan met onderstaand eind-
vierde prijs. Het is beslist geen
ikeljjk vraagstuk maar de ver-
ide wendingen Ionen de moeite.
f B&EMMi
[a b c d f k b
it: Kc4, Le4, pi b7, d4 en e5.
part: Kc7, La5, Ph6.
wave: wit speelt en wint
stand in het probleem van de
A. A. Polman was:
7, 13 17. 22. 25. 27. 30. 31.
58. 29. 34. 36. 38. 39. 42. 45.
1 is de oplossing: 4237, 31x24
visseling met 22x44, de zet die
i volgt, is mogelijk); 3631, 22x
11X2, 30x39; 2x49, 25—30; 49—
15!!; 32—27, 39—44; 27—22,
of 4450; in het ene geval
226, in het andere 2244. Bij
srste zet wordt meteen de „hin-
(31) verwijderd om plaats te
i voor 3631.
A V 7
Q V 5
O A 3
H V B 10 8 4
H 10 5
97832
O B 10 8 6 4
7
B 8 6 2
9AHB4
O V 9 2
A 3
bid speelt een contract van 7 Sans-
Iit. West komt uit met harten 10.
1 kan Zuid 13 slagen maken, on-
i het beste tegenspel?
JACK DIAMOND.
pkel-puzzcl
fan buiten naar binnen woorden in-
ilen van de volgende betekenis: 1.
die plaats; 2. drietenige struis; 3.
ier; 4. denkbeeld; 5. aardworm; 6.
reide dierenhuid; 7. water in Noord-
ïbant; 8. klank; 9. nobel; 10. zicht-
ie ader van een blad; 11. bekend
feagdier; 12. bloedhuis; 13. inwendig
(laamsdeel; 14. genoeg gekookt; 15.
uwe; 16. Europeaan.
Jij juiste oplossing vormen de be-
Betters een zegswijze.
ïorizontaal: 4. bagatel 5. stempel,
klinket, 7. kabinet.
Verticaal: 1. martelaar, 2. parman-
i 3. redeneren.
in "iflr TOt-(P pflrncr^rfsar dbr in
hagdige jplasgc HUISAPOTHEEK
:rs).
ogist.
MEENK'S POEDERS helpen! Er zijn
Meenk's Poedcrs^Bfci hoofdpijn, kies
pijn. hoest, gri™, Barrhee, influenza,
rheumatiek. koorlsjpéid bij gevatte kou.
periodieke pijnen ut. enz. Verkrijgbaar
in etuis met 6 jweders maar ook in
een handige plastic HUISAPOTHEEK
(met 6 verschillende etuis 6 poeders),
zonder prijsverhoging. Vraag uw drogist
-.POEDERS*
heeft gisteren in het Lagerhuis
medegedeeld, dat hij opdracht heeft
gegeven tot een onderzoek op grote
schaal naar de zwakke plekken in
de veiligheid van de Britse Marine,
die aan het licht zijn gekomen bij
het spionageproces, dat in het begin
van de week in Londen heeft plaats
gevonden. Hij heeft alle stations van
de admiraliteit verzocht de veilig
heidssystemen in hun instellingen te
onderzoeken op tekortkomingen.
Ma cm Lila n verklaarde ook een com
missie van onderzoek, „gepresideerd
onafhankelijk persoon van
hoge .kwaliteit" te hebben benoemd die
heeft na te gaan hoe het mogelijk !s
geweest dat de spionagegroep. die
woensdag tot strenge straffen is ver
oordeeld. haar operaties op de basis
Portland heeft kunnen uitvoeren.
Hij vond het niet in belang van de
staat om de aangerichte „schade" be
kend te maken, maar daarnaast was
»r ook geen bewijs dat de verkregen
nlichtingen meer dan een betrekkelijk
beperkte sector van het gehele gebied
van de wapens van de Britse vloot be
troffen. Er is in geen geval enige reden
om te veronderstellen dat gegevens die
Amerika of enig ander NAVO-land toe
behoren erbij betrokken zijn", zei de
premier.
Evenwicht
Het is volgens Macmillan met het
oog op de defensieveiligheid bijzonder
moeilijk het evenwicht te bewaren tus
sen nationale veiligheid en de vrijheid
van het individu tegen willekeurige be
waking in een vrije maatschappij.
De Labour-party heeft by monde van
haar leider, Hugh Gaitskell, laten weten
dat zy de spionagezaak in het Lager
huis behandeld wil zien. uit hoofde van
de mogeiyke neerslag op de Engels-Ame-
betrekklngen. Gaitskell ver-
Tom Mcnevin, het tienjarige slacht
offertje van een ontvoering, Ï6 doodge
vroren. zo heeft de lijkschouwer van het
district Hastings geconcludeerd.
Dr. J. Russell Scott heeft verder ver
klaard, da vijf strengen touw rondom
de hals van de jongen gevonden zijn.
Verder heeft hij een hoofdwond ontdekt,
die door een klap met een hockeystick
veroorzaakt kan zijn.
De jongen, voor wie een losgeld van
25.000 dollar werd geëist, werd 46 uur
na zijn verdwijning teruggevonden.
De stoffelijke resten van Tom werden
door zijn vader geïdentificeerd.
De directeur van gemeentewerken in
Goes is opnieuw betrokken by een na.
sleep van de beruchte Goese verscliry-
vlngsaffaire. De officier van justitie te
Middelburg zal namelijk op korte terrayn
een dagvaarding uitbrengen tegen de
heer J. O-, directeur van de dienst ge
meentewerken aldaar.
Het is te verwachten dat deze zaak
volgende maand voor de rechtbank te
Middelburg zal komen. De directeur van
de dienst gemeentewerken worden twee
zaken ten laste gelegd. In de eerste plaats
valsheid in geschrifte (het zou hier di
verse gevallen betreffen) en ten tweede
het aannemen van een geschenk.
Reeds vorig jaar Is deze zaak aan de
orde gekomen toen de verschrijvingen
rond het gemeentebestuur van Goes in
de openbaarheid kwamen. Nadat Gede
puteerde staten van Zeeland op grond
van hun bevoegdheden een onderzoek
hadden ingesteld naar deze verschrU-
vingen, hebben zij aan de officier van
justitie te Middelburg hun vermoeden
kenbaar gemaakt dat hier sprake zou
kunnen zijn van strafbare feiten. Van de
zijde van justitie is daarop een onder
zoek ingesteld wat geruime tijd heeft
geduurd. Het voorlopig onderzoek is
thans afgesloten. Hieruit vloeit de dag
vaarding tegen O. voort. De president
van de rechtbank te Middelburg heeft
op dit ogenblik de zittingsdag nog niet
vastgesteld. Het is echter vrijwel zeker
dat de zaak volgende maand zal voor
komen.
Diefstal cheques van
Mary Pos opgelost
De Bussumse politóe heeft de 36-jarige
S-werkman J. A. V. aangehouden, ver-
cht van diefstal van traveller's chèques
et waren twee biljetten van 50 en vier
in 100 dollar. De diefstal werd twee
eken geleden gepleegd uit een ge-
wkeerde auto. toebehorende aan de
hrijfster Mary Pos. die de wagen aan
rand van de heide had geparkeerd,
iriat zij in de omgeving een wandeling
aakte. Zij miste de chèques eerst een
eek later. Uit het politieonderzoek is
wnen vast te staan, dat enige Amster-
immers de ohèques in Amsterdam heb-
tn verkocht en hiervoor een bedrag
an f noo hebben ontvangen, dat zij
ebben overgedragen aan verdachte. Zy
>uden voor deze verkoop f 100 ,.com-
lissieloon" hebben ontvangen. De l«>s-
erlcaan ontkent echter.
Krogers werkten
met het echtpaar
Rosenberg samen
klaarde dat de ontdekking van de spio
nage „een grote schok en verrassing on-
der het publiek in het algemeen veroor
zaakt heeft".
Wat betreft de naam en het verleden
van de hoofdpersoon in de spionagezaak
zijn de meeste feiten nog gehuld in de
nevelen van het mysterie. Wie is de
man die zich Gordon Arnold Lonsdale
noemt? De ware naam van deze be
roepsspion is slechts aan enkelen ri
Rusland bekend, namelijk aan zijn fa
milie en aan zijn superieuren die hem
het spionagepad hebben opgestuurd.
Zijn naam zal echter uit de archieven
van zijn chef worden geschrapt omda:
hij een zonde heeft begaan die in het
spionagevak onvergeeflijk is: hij heeft
zioh laten vangen.
Over de familie Kroger zijn iets meer
gegevens bekend. Ze heten in werkeiyk-
heid Morris en Lorna Cohen, die ai ja.
ren lang worden gezocht door de FJ1.1.
Zy hebben ook samengewerkt met het leidde.
spionnenechtpaar Rosenberg en met de
Russische meesterspion Rudolf Abel.
Toen deze werd gearresteerd vond men
in zün aktentas foto's van het echtpaar
Cohen.
Gedurende hun verblijf in Engeland
schaften zij zioh foto-attributen en een
op Moskou afgestemde automatisch snel-
zender aan. Dat deze zender zolang on
opgemerkt is gebleven is te danken aan
het feit dat het huis van het echtpaar
zo dicht bij de Amerikaanse basis stond.
Te royaal
Het vierde lid van de bende was een
Brit: Henry Houghton, kantoorklerk bij
de Marine. Met hem hebben de spion
nen geen verstandige keus gedaan: hij
kon weliswaar de hand leggen op het
gewenste materiaal maar met het geld
dat hfj daarmee verdiende ging hy te
kwistig om. Hij kocht hiervoor fraaie
auto's, kostbare kleren en was royaal
voor zyn vrienden.
Een lid van de geheime dienst van de
Marine kreeg dit in de gaten en pro-
beerde nauwkeurig Houghtons levens
wijze m te gaan. Hy ontdekte hierbU
dat Houghton bevriend was met een
vrouw. Ethel Gee, het vyfde lid van te
bende. Dit btaoht de geheime dienst e.-
toe een val op te zetten die op 7 januari
tot aanhouding van de gehele bende
De originele pepermuntplant!
De originele KING pepermunt!
Dodelyk ongeluk. Gisteren is op het
terrein van de Hoogovens in IJmuiden
de 58-jarige arbeider J. de Winter uit
Castricum verongelukt. Een rooster
waarop hij stond kantelde plot
seling en de man viel achttien meter
naar beneden. Hij was op slag dood.
Wat gaaf geschilderd,
Is U in 't vak?
Neen, 't is
BtvÊn CETALAC
Dat d'e echte televisiequ'izz nog niet dood is, wil de AVRO bewijzen.
Haai- tv-sectie begint op zaterdag 10 juni met een „keiharde quizz", onder
de titel „Kom er maar eens achter", een Nederlandse versie van het
Amerikaanse vraagspe) „Concentration", uitgebracht door het net
work NBC.
breide kennis te beschikken, maar wel
over een goed geheugen en een groot
?oncen tra tóeverm ogen
Het spel gaat strikt eerlijk toe,
zonder helpen en zonder toegeve-
rijtjes. Wie wint, komt in het vol
gende programma terug met een
nieuwe partner tegenover zich.
(Van onze correspondent)
OOK IN WEST-DUITSLAND maken velen zich thans ongerust over de
manier, waarop Nederlandse ronselaars de Duitse industrie van
werkkrachten voorzien. Steeds sterker worden de stemmen, die overheids-
■maatregelen bepleiten om aan deze kwalijke praktijken op korte termijn
een eind te maken. Naar schatting zijn in ons land zo'n 200 ronselaars
werkzaam. De helft opereert in Limburg en in een deel van Noordbrabant.
De ronselaars, dte in Zuid-Limburg hun activiteiten ontplooien, strekken
deze veelal uit tot over de Belgische grens.
in sommige gevallen sprake te zijn van
een nieuw beroep, dat formeel dan wel
geen ronselaar is, maar in de praktijk er
zeer nauw mee verwant is.
Inmiddels heeft de Kamer van koop
handel en fabrieken voor Nymegen e.o.
een adres gezonden aan de minister van
sociale zaken en volksgezondheid. Daar
in wordt de minister verzocht zodanige
Insiders hebben becijferd, dat vele
ronselaars, die door allerlei listighe
den door de mazen van de wet weten
te glippen, wekelijks dertig en zelfs
vijftig mark per geronselde arbeider
„verdienen". In Duitse perscommenta
ren wordt ronduit gesproken van sla
venhandel.
Uiteraard bestaat van Duitse zijde geen
bezwaar tegen het op legale wijze in de
bondsrepubliek komen werken. Legaal
betekent in dit geval: door bemiddeling
van de arbeidsbureaus. Daardoor wordt
voorkomen, dat tussenpersonen grote be
dragen opstrijken. Het zint velen niet.
dat sommige ronselaars in dure auto's
rondrijden en wekelyks sommen in han
den krijgen, die een veelvoud zyn van
hetgeen één of zelfs meerdere geron
selde arbeiders ontvangen.
Het is niet moeilijk als „illegaal" werk'
nemer in Duitsland aan het werk te
gaan. Slechts bij de doorlaatposten aan
de grens zou men moeilijkheden kunnen
krijgen, maar die kunnen eenvoudig
worden opgelost: de arbeiders passeren
de grens als toeristen.
Er zijn ln de grensstreek ook ver
schillende zelfstandigen, die een aantal
arbeiders hebben aangetrokken, dat veel
groter Is dan zij zelf ooit nodig hebben.
Wat zy te veel aan arbeidskrachten heb
ben. wordt uitgeleend. Ook aan deze
handelwijze willen de Duitsers een einde
maken. Gedacht wordt aan het stellen
van de eis tot inschrijving by de kamer
van koophandel. Er blijkt hier namelijk
W oon wagenbewoners
in het gelijk gesteld
De civiele kamer van het Amster
damse gerechtshof heeft in hoger beroep
het vonnis van de president van de
Utrechtse rechtbank in het kort geding
tussen de gemeente Amersfoort en een
aantal woonwagenbewoners bevestigd.
De president had deze woonwagenbe
woners in het gelijk gesteld. Zij hadden
geweigerd Amersfoort te verlaten, nada;
hun een plaats in het woonwagenkamo
ontzegd was, aangezien de maximum,
capaciteit van 60 wagens, welke door de
femeente is vastgesteld, reeds overschre
den was. De gemeente ging van dit
vonnis in hoger beroep.
Het hof overwoog in zyn anrest dat
de betrokken woonwagenbewoners recht
hebben op een standplaats, omdat zij
daar een dringend belang bij hebben
door de gebondenheid met de gemeente,
waar zy staan ingesohreven in het be
volkingsregister.
STANDAARD STAPPERS
uiterst sterk en voordelig
AT 27 9.75 I ocsn 11
MAAT27.. 9.75 oR ,n
28-31 ....11.25 36"40"
32-35 ....12.50 6'/2-12
36-4013.75
52-35 12.5016'/2-12 ...15.95
Kw-atLteLU-bcAvenea
maatregelen te nemen, dat voor de be
middeling tot werk bulten onze grenzen
een speciale vergunning nodig is en waar
in erop wordt aangedrongen de bemidde
ling uitsluitend vla de arbeidsbureaus te
doen verlopen. Het adres is ondersteund
door enkele andere kamers van koop
handel In het oosten van ons land.
Het actiecomité van AVRO-vrienden
deelt mede. met de grootste bevreemding
kennis te hebben genomen van de (in
de AVRO-bode van deze week voor
komende) bestuursmededeling dat het
algemeen bestuur van de AVRO tot lid
van het dagelijks bestuur heeft benoemd
mr. E. Stutterheim te Laren. Niettegen
staande de commissie van onderzoek (de
zgn. commissie-De Jager) haar rapport
nog niet heeft uitgebracht en de huidige
interne organisatie van de AVRO -
waartoe behoort het benoemen van leden
van het dagelijks bestuur door het alge
meen bestuur een der voornaamste
grieven van het actiecomité is gaat men.
zo vervolgt het comité, in AVRO-be-
stuurskring rustig verder en doet of er
niets aan de hand is.
De AVRO-leden, wier zeggenschap in
verenigingsaangelegenheden volgens de
huidige statuten tot nul is gereduceerd,
worden hierdoor voor de zoveelste maal
voor een voldongen feit gesteld. Te erger
is dit omdat algemeen bekend is dat het
thans nieuw gekozen dagelijks bestuurs
lid bestemd is om mr. Röel als voorzitter
op te volgen. Het comité zegt zich in dit
stadium tot deze publikatie te willen be
perken. Het wil. zolang de eerder ge
noemde commissie haar werkzaamheden
nog niet heeft beëindigd, de spelregels
in acht nemen en de nodige beheersing
tonen, doch het laatste woord hierover
is nog niet gezegd.
Deze quizz is overigens in Europa
niet ombekend: de BBC nam haar over
onder dezelfde titel en de Duitse tele
visie deed dit onder de titel „Gewusr
wo".
Het spel heeft overal goed succe.
en daarom hoopt de AVRO er voor de
Nederlandse kijkers ook het beste van
Opmerkelyk is, dat het programma in
het zomerseizoen begint.
De inhoud van de quizz willen wy
natuurlijk niet verklappen, maar u
moogt alvast weten dat er telkens twee
deelnemers tegen elkaar uitkomen. De
ze behoeven niet zozeer over uitge-
Opnieuw zullen zondagmiddag de
televisiecamera's in Rotterdam staan en
wei voor een uitzending van het IKOR
tussen 5 cn 6 uur. De titel van deze uit
zending is: „Schaapjes, laat je herder
gaan en deze wordt begrijpelijk
door de inhoud van het programma.
„Wat doet een groep (jonge) christe
nen, wier voorganger naar een ander
arbeidsveld is vertrokken?" Dit is de
vraag waarop het IKOR tezamen met
de Hervormde Jeugdraad in Rotterdam
(vanwaar immers de jeugdpredikant
ds. Schoch heenging) een antwoord
zoekt.
Het resultaat van de gesprekken,
daarover gevoerd, wordt zondag ge
toond in een „vreemd filmvoorstel" (zo-
Matthaus-Passion
stereofonisch
NCRV en AVRO zullen op don
derdag 30 maart samenwerken in
een stereo fonische uitzending van
de Matthaus Passion, rechtstreeks
uit de Grote Kerk in Naarden. Ook
verleden jaar is dit gebeurd en het
grote enthousiasme van de radio
luisteraars heeft tot herhaling ge
leid.
Dr. Anton van der Horst dirigeert
solisten (o.w. Elly Ameling, Annie Her
mes, Tom Brand, Arjan Blanken, Lau
rens Bogtman en David Hollestelle),
het koor van de Ned. Bachvereniging,
net knapenkoor van de Vredesscholen te
Amsterdam en het Residentie-Orkest
Wilt u goed kunnen luisteren, stemt
u dan het rechter toestel af op Hilver
sum II en het linker op Hilversum I. De
uitzending geschiedt van 6.30-8.15 uur
en van 8.25-10.30 uur.
toond in een „vreemd filmvoorstel (zo- /-i "i
als het IKOR aankondigt, en in korte MUClentenregatUl
interviews, o.m. met burgemeester mr. O
E. van Walsum.
Dit alles vormt echter een inleiding
tot de jeugddienst, die dan wordt ge
houden in „De Heuvel", het gebouw van
de CHJ aan de St. Laurensplaats.
Medewerking aan de eredienst ver
leent het CHJ-koor onder leiding van
André Verwoerd. Pianiste is Greet
Stemvers, die ook de samenzang bege
leiden zal.
Dinsdagavond weer
Eurovisieconcert
De NTS neemt dinsdagavond (28
maart) weer een concertuitzending over.
door de BBC in Eurovisie gebracht. U
kunt dan, tussen 10 en 10.45 uur, luiste
ren en kyken naar het kamerorkest van
Stuttgart, gedirigeerd door Karl Mun-
chinger. Op het programma staan het
Brandenburgs concert no. 2 in f van
Bach, Fuga in g eveneens van Bach,
Divertimento in d van Mozart en gedeel
ten uit de suite no. 3 van Respighi.
KRO en VARA werken
samen in sport
Het is niet onbekend, dat er bU ver
schillende omroepverenigingen drang
tot meer coördinatie in uitzendingen
bestaat. Gezien de klachten over een
teveel aan sportrubrieken in radiopro
gramma's, hebben KRO en VARA nu
besloten, een proef te nemen tot samen
werking op dit gebied.
Voor het eerst zal de vrucht van deze
samenwerking te horen zyn in het
KRO-programma „Sport op de vrUe
zaterdag" op 1 april a.s.
Bob Spaak zal dit programma inlei
den en bij verschillende reportages ko
men aan het woord Leo Pagano, Dick de
Vree. Ad van Emmenes. Koos Postema
en Jan de Troye, een mixed dus van
gezamenlijke medewerkers.
-t
Het jaariykse evenement op de
Theems: de studentenroeiwedstrUd,
wordt ook dit jaar door de BBC in Eu
rovisie uitgezonden. De NTS neemt deze
sportgebeurtenis op zaterdag 1 april van
2-2 30 uur over.
U ziet dan de traditionele kamp tussen
de roeiploegen van Oxford en Cam
bridge.
Maya Bouma zal (voorlopig voor het
laatst) op maandag 3 april (Tweede
Paasdag) weer voor de VPRO-televisie
komen in een eigen showprogramma,
dat zij „Eieren voor uw kykgeld"
noemde.
In dit programma ontvangt zy Henk
van Ulsen, en Rob van Reyn. Harry
Bannink zorgt voor de pianobegelei
ding.
i/i '/i
vanavond
Met het weekoverzicht van de jour-
naaldienst begint de NTS om 8 uur
het televisieprogramma, dat om 8.30
uur wordt voortgezet door de AVRO.
Eerst bespreekt mr. G. B. J. Hilterman
de toestand in de wereld, om 8.45 uur
volgt de maandkroniek „Flits" en dan
de Perry Como-show, ditmaal met
Caterina Valente als gaste. Om 10.05
uur besluit Jan Brusse de uitzending
met een praatje uit Parys.
Negen jaar gevangenisstraf met af
trek heeft de procureur-generaal bij
het gerechtshof te Amsterdam gis
termiddag geëist tegen de gebroe
ders Gerard en Frans T. uit Velsen,
die thans bijna tien jaar geleden een
roofoverval pleegden op een boerde
rij in Monnikendam, waarbij zij de
drie bejaarde bewoners ernstig mis
handelden, zodanig dat een van hen,
Een half uur later sliep Arne naast Erland. Zijn
broer zou het eerst de wacht houden. Hij zat met
half-slapende ogen in het vuur te staren. Hij kon
de gedachte aan de vrouw maar niet kwijt raken.
Olof wendde het hoofd om en staarde Erland mi
nuten lang aan. Als hij een kwelgeest werd, zou
Arne weinig reden tot lachen meer hebben. Met
een kwelgeest kon men niet verstandig praten.
Die vlogen en fladderden overal omheen en zij
bemoeiden zich overal mee. Zy konden op de wit
te rug van een sneeuwstorm rijden, zij konden
loeren onder verraderlijke sneeuwhopen, ze kon
den zich verbergen in het water van de stroom
versnellingen, zij konden verhinderen, dat
een geweerkogel de geprikkelde beer trof
en zij hadden handenvol ziekten voor mens
en dier. Erland mocht geen kwelgeest wor
den Zij moesten hemvoorzichtig behan
delen, want hij moest levend op Akkafjall aanko
men. Als hij stierf, konden bijbel en psalmboek
de kwelgeest zo lang in het lichaam vasthouden,
totdat de dominee het zijne had gedaan.
Olof legde meer hout op het vuur. De rook steeg
loodrecht omhoog in de stille lucht, dat was een
goed teken. Hij ging een beetje gemakkelijker zit
ten en probeerde zyn pijp aan te steken. Het was
nog te vroeg om Arne te wekken.
In de week voor Pasen kwam Judith met twee
boeren, paard en slede naar Akkafjall. De boeren
waren de maaksmannen van Elof Henriksson; het
kostte hun twee volle dagen om' zich van hun op
dracht te kwijten. Het antwoord luidde, zoals het
luiden moest en zoals zij het verwacht hadden.
Verstandige ouders sloegen een goed aanzoek niet
af.
De volgende dag was Ella gereed om Akkafjall
te verlaten. Zij wist, wat er in de toekomst van
haar verlangd zou worden. Misschien had zij van
daag de hoeve van haar vader voor het laatst ge
zien, want kinderen en vee bonden een boerin met
ijzeren banden. Voor de proeftijd bij Elofs ouders
was zij niet bang. Die moest zij nu eenmaal door
maken. Spot en schande over een vrouw, die haar
weg niet wist in huis en stal! Als Elofs moeder
in Gulbrandstal
■fr DOOR BERNHARD NORDH
haar nog iets nieuws kon leren, wist zij op haar
beurt weer dingen, die zij in Granvik misschien
niet kenden. Zij had bij voorbeeld waardevolle
kruiden in haar kist. Zij verstond de kunst het
bloeden van open wonden te stelpen en de koe, die
zij niet in leven kon houden, moest er wel heel
slecht aan toe zijn. Zij kende beproefde middelen
tegen pijnen in het onderlijf en koude voeten, te
gen kiespijn en koorts en wie de kunst verstond
het vuur goed te stoken, behoefde nooit bang te
zijn, dat boze geesten vaste voet in huis kregen.
Ella's afscheid van haar ouders ging niet met
tranen gepaard. Het was nu eenmaal 's levens loop,
dat een dochter het ouderlijk huis verliet om haar
man te volgen. Maar Arne gaf zij met een be
zwaard gemoed de hand. Zij had graag open met
hem gepraat, hem gevraagd, waarom hij Judith
had gehaald, hoewel hij toch al zo lang zijn zinnen
op een ander had gezet. Niet dat zy iets tegen
Elofs zuster had, maar zij had het gevoel, dat het
met Arne en Judith niet goed zou gaan. Men moest
elkaar liefhebben, anders legden de woorden van
de predikant je een strop om de hals. Maar zij
kreeg geen gelegenheid meer hem nog te spreken.
Zij kon Arne niet eens meer vragen Imber te groe
ten. Dat zou Judith misschien niet prettig hebben
gevonden.
De dagen werden steeds langer, maar op de ak
kers lag de sneeuw en die wilde niet verdwijnen
Er was heel wat regen en storm nodig om alle
sporen van de winter uit te wissen.
Arne en Olof velden bomen en sleepten de ba)
ken naar huis, want nog voor de herfst wilden zy
een nieuwe hut bouwen. De oude vrouw van de
hoeve zag, dat Arne niet zo enthousiast werkte, als
hij had behoren te doen, maar misschien kwam dat
met de tijd nog wel. Hij moest toch inzien, dat een
vrouw in huis meer waard is dan dromen, die niet
verwezenlijkt kunnen worden. Geen zegen ge
werd de man, die zijn hand uitstrekte naar de
vrouw van zijn buurman. Zij zelf was met Judith
tevreden. Het meisje uit Granvik was jong en
sterk, het werk ging haar goed af. Zij wist ook.
hoe zij met het vee moest omgaan. Een vrouw,
die niets waard was, zong niet, als zij op de melk-
schemel zat te melken. Natuurlijk moest zij nog
wel het een en ander leren, maar dat ging jonge
mensen vlot af. Zij zag er ook niet slecht uit.
Judith had warme ogen en een zachte huid. Er
waren er heel wat, die met veel minder tevreden
moesten zijn.
Het beviel Judith uitstekend op Akkafjall. De
hoeve was groter dan zij gedacht had en vettere
koeien waren er ook in Granvik niet. Arne be
zorgde haar wel een reeks teleurstellingen, maar
daarvan trok zij zich niet al te veel aan. Als de
predikant hen maar eerst in het huwelijk had ver
bonden en zij man en vrouw waren geworden, en
zij met de oudjes op goede voet kwam, want zon
der hun zegen zou zij niet ver komen. Als de
oudjes de hoeve niet vrijwillig afstonden, zou zij
hier als meid moeten dienen, totdat de grysharigen
in het graf gelegd waren. Oude mensen konden
lang leven, vooral als zij het zich in het hoofd
haalden om niet te sterven, omdat zij geen plaats
wilden maken. Judith hield zich aan de goede raad
van haar moeder, zette een vriendelijk gezicht,
was niet traag in haar werk en probeerde zich
onmisbaar te maken. Zij wist, dat het haar zou ge
lukken. Tijdens het hooien moesten zij op Akkaf-
geen geweld aan te doen om hard te werken. Niets
jall een jonge kracht hebben. Judith hoefde zich
doen lag niet in haar aard. Zelfs de oude kolonist
moest toegeven, dat Akkafjall een slechtere
schoondochter had kunnen treffen.
(Wordt vervolgd)
de 76-jarige Pieter Laan, enige tijd
later aan de gevolgen overleed. De
rechtbank veroordeelde de broers in
januari ieder tot een gevangenisstraf
van zes jaar met aftrek.
De procureur-generaal, mr. A. S. de
Muinck Keizer achtte deze straf niet in
overeenstemming met de ernst van het
gepleegde feit. „Hoeveel duizenden, voor
al op het platteland, gaan tegenwoordig
niet met angst en beven de nacht tege
moet en voelen zich bedreigd door der
gelijke onverlaten?" zo vroeg de pro
cureur-generaal zich af. Hy was er van
overtuigd dat zowel Gerard als Frans
volledig ingesteld was op geweldple
ging en beiden achtte hij even schuldig
aan het gebeurde.
Gerard T. was van zyn vonnis, hem
opgelegd door de rechtbank, in hoger
beroep gekomen omdat hij volgens zyn
verklaringen geen schuld zou hebben
aan de geweldplegingen. „Ik heb alleen
gehoord dat de oude heer Laan
schreeuwde, maar ik heb noch hem
noch zyn zusters geslagen", zo zei hy
Wel bekende Gerard dat het plan om
by de familie Laan te gaan stelen van
hem was gekomen. Nadat hij met ver
scheidene kennissen daartoe reeds eni
ge pogingen had ondernomen, trok hy er
in de nacht van 7 op 8 augustus 1951
met zUn broer Frans op uit. De heer
Laan en zyn thans overleden zusters
Suzanna (73) en Neeltje (79. werden
ernstig mishandeld. De broers hebben
nog getracht de brandkast, waarin zich
f 5000 bevond, te forceren, maar toen
dit niet lukte, stelden zy zich tevreden
met een portemonnaie met slechts dertig
gulden.
Pas negen jaar later kwam vast te
staan dat de gebroeders T. de daders
waren. Dit was vooral te danken aan
het langdurige speurwerk van de thans
gepensioneerde 61-jarige adjudant van
politie G. Kerkhoven, die als getuige
verklaarde dat hU mede uit de verkla
ringen van Frans de indruk had dat Ge
rard zich ook aan geweldpleging zou
hebben schuldig gemaakt. Frans zelf
bekende, evenals voor de rechtbank, dat
hij de bewoners met een koevoet had
toegetakeld. Hy zei zich niet meer te
herinneren of ook zyn broer zich schul
dig gemaakt had aan mishandeling.
vanavond
Lentemededelingen uit verscheidene
Europese hoofdsteden hoort u in het
gevarieerde programma Prisma, dat
de NCRV tussen 8.15 cn 9.30 uur over
Hilversum II uitzendt. Om 8.50 uur
een kort hoorspel: „Reclame voor
brood" door Adolf Sommerauer.
Direct daarna een programma van
oud-Nederlandse liederen, door een
zanggroep en solisten uitgevoerd on
der leiding van Kees Deenik. In de
rubriek „Wyd als de wereld" (10.40
uur) vanavond o.m. een en ander uit
Berlijn en van Ceylon,
f De VPRO vraagt om 8.05 uur aan
dacht voor het hoorspel „De Japanse
vissers" van Wolfgang Weyrauch.
if De VARA zet om 9 uur de 14-daagse
hobby-quiz „Je neemt er wat van
mee" voort. Om 11.10 uur kunt u in
dit programma nog luisteren naar
wat musici zeggen over het lied „In
de balzaal" van Tschaikowsky.
Programma voor morgen
ZATERDAG 25 MAART 1961
Hilversum 11, 298 m. 1U07 kc/s. VARA:
7.00 Nws 7.10 Gym 7.23 Gram 8.00 Nws
8.18 Gram 8.50 Voor u en uw gezin, praatje
9.00 Gym v d vrouw 9.10 Gram (9.359.40
Watersti. VPRO: 10.00 Samen uit. lezing
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gevar
eelspel cn zang 12.30 Land- en tuinbouw-
meded 12.33 Jazzmuz 13.00 Nws 13.15 VARA
Varia 13.20 Sportnws 13.45 Gram 14.05 V d
Jeugd 14.40 Gram 15.25 Boekbespr 15.45
Koperork 18.10 Streekuitz 16.30 Gram 18.45
Rep Tweejaarl congres van de Partij van
de Arbeid 17.00 Jazzmuz 17.30 Weekjourn.
1800 Nws en comm 18.20 Bedreigde
kunst? lezing 18.35 Lichte muz 19 00 Ar
tistieke staalkaart. VPRO: 19.30 Passepar
tout bij gaslicht, lezing. VARA: 20.00 Nws
20.05 Gevar progr 21.20 Soc comm 21.35
lichte muz 22.00 De grop die vreemde ge
volgen had, hoorspel 22 20 Gram 22.30 Nws
22.40 Licht progr 23.10 Gram mot comm
23 to Gram 23.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. KRO:
7.00 Nws 7.15 Gewijde muz 7.30 V d Jeugd
7.4f) Gram 7 45 Morgengebed cn overwe
ging 8.00 Nws 8.18 Gram 8.25 Hoogmis
9.45 Gram 10.00 V d kleuters 10.15 Gram
1100 V d zieken 1145 Gram 12.00 Mid
dagklok-noodklok 12 04 Gram 12.30 Land
en tulnbouwmeded 12.33 Gram 1230 Act
13.00 Nws 13.15 Zonnewijzer 13.20 Lichte
muz 1330 V d Jeugd 14.00 Harmonie-ork
14.15 Gram 14.25 Lichte muz 14.50 Amus
muz 15.10 Franse les 15.30 Gram 16.00 Gre
goriaanse zang 16.30 Instr octet 1830 Sport-
perlscoop 17.00 V d jeugd.
18.00 Kunstkron 18.30 Volkamuz 18.45
Vragenbeantw 19.00 Nws 19.10 Act 19.25
ZanR 19 30 Jazzmuz 1930 Lichtbaken, le
zing 20 00 Kamerork en soliste 21.00 U bent
toch ook van de party?, praatje 21.10
Gram 2125 Nood die lk zag. lezing 2145
Promenade-ork en soliste 22.25 Boekbespr
22.30 Nws 22.40 WIJ lulden de zondag
In 23.00 Muzikale lezing 23 55— 24.00 Nws.
Tevlsleprogr. NTS 16.00±16.45 Euro
visie De Grand National In Alntree.
NCRV' 17 00—17.30 V d kind, NTS 20.00
Journ. en weeroverz. NCRV 20.20 Act
20.30 Fllmprogr 20.55 Amus progr 21.40 Do
cumentaire film 22.10 Dagsluiting.
