Hij kon zijn
schoenen
wel non
de knpstok
hangen
Amerikaanse zendelingen
in Kongo mishandeld
Meningen van anderen
Herderlijk schrijven over
Pools conflict met staat
Vijfdaagse schoolweek
nog niet noodzakelijk
Amerikaans hoedenmiljonair
tot priester gewijd
Een kanttekening
Gemiddelde voor
SSK boven 10
per lidmaat
Nieuwe taak voor
geref. zending
CHEFAROX
Een woord voor vandaag
Rapport Anof-commissie
VERTROUWEN IN GULDEN
TOEGENOMEN
DE HERWAARDERING van de gulden kunnen wij onmiddellijk terugvinden
In de daling van de prijs voor het buitenlandse geld. Een dollar kostte
vóór 5 maart circa 3,80 en thans ongeveer 3,60, een Engels pond is gezakt
van plus minus 10,60 tot circa 10,10, en een Franse franc van ongeveer 77
cent tot om en nabij 73 cent.
Er zijn nu deskundigen, die elke verandering en ook deze verandering
van de prijs, die voor buitenlands geld betaald moet worden, een gevaar voor
de gulden achten. De handel moet kunnen rekenen op vaste omrekenings
koersen, althans op koersen die door de werking van vraag en aanbod binnen
nauwe grenzen blijven schommelen. Een verandering, zoals nu uit de reva
luatiebus kwam, schokt echter het vertrouwen in de gulden en maakt bereke
ningen op korte en lange termijn moeilijk, zo niet onmogelijk.
Tegenover deze kritische stemmen staan de geluiden van hen, die zeggen dat
het vertrouwen in de gulden thans juist is versterkt. De gulden was in 1949 bij
de devaluatie te laag gewaardeerd en deze fout is nu hersteld door de gulden
meer waarde te geven, door hem harder te maken.
Dit moet de spaarders prikkelen bij hun besparingen. De hardere gulden
geeft meer zekerheid, zij het geen absolute garantie, dat de spaarpenningen
haar waarde in de toekomst zullen behouden.
Maar dit geldt ook voor buitenlanders. Zij zullen er eerder toe gebracht wor
den om hun geld in Nederland te investeren, om Nederlandse aandelen te
kopen en om banksaldi in Nederlandse guldens aan te houden. Volgens deze
theorie zal er extra buitenlands geld naar ons land stromen.
Het is, nu de revaluatie nog maar zo kort achter de rug ligt, heel moeilijk om
positief te verklaren, dat inderdaad het vertrouwen van het buitenland in de
gulden is toegenomen.
Wij kunnen hoogstens zeggen, dat het buitenland ons niet de rug heeft toege
keerd. De verwachte wegvloeiing op grote schaal van buitenlands geld is tot nu
toe uitgebleven.
Dit kan opgemaakt worden uit de ontwikkeling van de koersen van belang
rijke aandelen en uit de cijfers van de Nederlandsche Bank.
De aandelenkoersen zijn ongetwijfeld gedaald, maar toch veel minder dan
men bij een revaluatie van bijna 5% had mogen verwachten. Bovendien zijn
de buitenlanders niet alleen als verkopers maar ook als kopers op de Amster
damse effectenbeurs verschenen. Dit laatste kan zeker uitgelegd worden als
een bewijs van vertrouwen in de gulden, al spreekt de groeikans van een be
drijf, welks aandeel wordt gekocht, uiteraard ook een hartig woordje mee.
Minstens even sprekend zijn de cijfers van de weekstaat van de Nederland
sche bank van vorige week maandag. Deze staat is weliswaar geen open boek
maar met enig deduceren en combineren Is er ten naaste bij toch wel uit te
komen.
Zo meenden wij te kunnen vaststellen dat onze deviezenpot ruwweg 50 mil
joen aan buitenlandse valuta rijker is geworden. En dit door het feit, dat
er dollars en Engelse ponden op de valutamarkt werden aangeboden door hen,
die niet zoveel vertrouwen in die valuta hebben. Op grond van internationale
overeenkomsten moet de Nederlandsche Bank nu deze valuta kopen, als de
koers beneden een bepaalde prijs komt.
Het was echter niet al winst wat de deviezenklok sloeg. Onze goudvoorraad
heeft namelijk door de revaluatie een lagere guldenswaarde gekregen. Dit
boekverlies is zo op het oog 260 miljoen maar rekening houdende met ver
schuivingen in de deviezensector is het totale verlies op de goud- en deviezen
reserve vermoedelijk op 290 miljoen te stellen.
Dit verlies komt voor rekening van de schatkist: het rijk strijkt de winsten
van de Nederlandsche Bank op maar het moet ook de revaluatieverliezen voor
zijn rekening nemen. Daarom is die 290 miljoen ook afgeboekt op de post
„saldo schatkist". Dat die post in feite maar 253 miljoen daalde, is weer te
danken aan de belastingbetalers, die voor toestroming van geld zorgden.
Trekken wij van het verlies van circa 290 miljoen de deviezenaanwinst van
ongeveer 50 miljoen af, dan komen wij aan het saldo waarmee de totale
voorraad goud en deviezen is teruggelopen, namelijk van 6114 miljoen tot
5875 miljoen, een achteruitgang derhalve van bijna 240 miljoen.
Een vraag blijft natuurlijk, waarom er deviezen naar Nederland zijn ge
stroomd. Alleen omdat er zoveel vertrouwen in de hardere gulden is geko
men? Of omdat men de dollar en het Engelse pond wantrouwde? In het
laatste geval is er uiteraard ook sprake van een voorkeur voor de gulden. Maar
dit kan een tijdelijke voorkeur zijn, een vlucht in de gulden, die weer onge
daan gemaakt wordt als de gulden andermaal revalueert dan wel de dollar
en/of het pond devalueert.
Het zijn louter speculaties van lieden die grote kapitalen bezitten en die
munt trachten te slaan uit de onrust op de valutamarkt. Het ls voor de
gulden en voor onze economie echter te hopen, dat deze op winst beluste
vlucbtkapitalen geen onheil in ons land stichten, al realiseren wij ons dat Am
sterdam als financieel wereldcentrum er zij bij spint.
Eerst over enkele maanden kan gezegd worden of het buitenlandse vertrou
wen in de gulden, dat de afgelopen week getoond werd, van tijdelijke of
duurzame aard is. Laten wij het laatste hopen.
Zes Amerikaanse zendelingen,
onder wie kinderen, zijn vandaag
per vliegtuig in Leopoldstad aan
gekomen na weken van lijden en
terreur in de provincie Kivoe. De
Amerikanen bevonden zich op een
afgelegen missiestation in Karna,
toen de moord op Loemoemba de
Kongolezen tot gewelddaden deed
overgaan tegen blanken die in het
gebied woonden. Maar zij zeiden,
dat de berichten die de V.N. be
reikt hadden dat een van de mis
siezusters verkracht werd, niet
waar zijn.
Zij kwamen aan met zes andere
vluchtelingen, allen Belgen. Onder de
Belgen bevonden zich drie room-s-ka-
tholieke priesters die nog de sporen van
mishandeling droegen.
Zij laten vier andere Amerikanen in
Kivoe achter, die besloten hebben hun
christelijk werk daar voort te zetten.
Wij waren met ons tienen op het
zendingsstation, aldus Frederick Vin-
ton, 26, die met zijn vrouw, Lois en
hun negen maanden oude zoon, Fre
derick in Leopoldstad aankwam.
Spoedig na de dood van Loemoem
ba werden wij uit onze huizen ge
sleept en door de plaatselijke politie
in een vrachtauto gesmeten. Hij
sprak met trots over zijn 57 jaar
oude vader, Sam, die aan het hoofd
van de Kama-zending stond, die uit
gaat van de World Grace Testimony,
een kerkelijke zending in de Verenig
de Staten. Hij moest op de grond
knielen en daarna sloegen de Kongo
lezen hem met de geweerkolf. Maar
hij schreeuwde nooit. Hij bad. alleen
maar.
Toen zijn vader zijn handen opstak
om zijn hoofd te beschermen werd
zijn arm door een klap gebroken.
Wij mochten niet naar huis terug
iets van onze bezittingen op te halen
en wij maakten ons zorgen over de ba
by, omdat wij geen tijd hadden gehad
eten voor het kind mee te nemen.
Toen wij in de vrachtauto werden ge
smeten lieten de Kongolezen alleen Bet
ty Frier, een 40-jarige verpleegster ach
ter. Kongolezen zeiden dat zij haar no
dig hadden, omdat zij verpleegster is.
Vinton bracht verslag uit over een
DE V.V.D.
Enkele commentaren naar aanleiding van
de rede van prof. nir. P. J. Oud op de
algemene vergadering van de V.V.D. in
Rotterdam. Het Vrije Volk schrijft:
„De rede die prof. Oud heeft gehouden
zou men met de woorden van onze. par-
lementsredactie een vangnetrede kunnen
noemen. De voornaamste zorg van prof.
Oud is nl. nog steeds: „Hoe bestendig ik
het moeilijke bestaan van het zittende
kabinet". Het is voor de aanvoerder van
de V.V.D., die in de oppositie lange jaren
zulke ferme woorden heeft gesproken en
die in verkiezingsdagen de straatwanden
overdekte met gespierde leuzen, niet zo
gemakkelijk alle duikelingen en kronke
lingen van het kabinet-De Quay goed te
praten. Vandaar waarschijnlijk, dat prof.
Oud's rede zo'n voorzichtige en weinig
positieve indruk maakt. Het is wat men
noemt een diplomatiek betoog, waarin
voortdurend wordt gezegd, dat men een
probleem enerzijds van deze kant kan
bezien, maar dat er anderzijds ook wat
anders van te zeggen zou zijn. Dezerzijds
vinden wij zulke betogen dan wat zwe
vend. Zij bieden ons weinig houvast. Zo
vernamen wij, dat progressiviteit tot het
wezen van het liberalisme behoort. Maar
anderzijds zei prof. Oud, dat de voor loons
verhoging beschikbare ruimte in de eerste
plaats moet worden aangewend om de
loontrekkenden een redelijke compensatie
te geven voor de verhoogde huur. Dat
wilde volgens prof. Oud de regering
en dat wil hij ook. Dat de regering de
ruimte in de eerste plaats voor een huur
verhoging wilde besteden, hadden wij uit
de befaamde schermutseling over het loon-
en huurkonijn niet begrepen, maar op
gezag van prof. Oud nemen wij het aan. Als
de instemming van prof. Oud betekent,
dat wij in de toekomst een voortzetting
van deze politiek moeten verwachten,
kunnen wij wel mededelen, dat ons dit
enerzijds van de V.V.D. niet verbaast,
maar dat wij ons anderzijds er met kracht
tegen zullen blijven verzetten."
En dit schrijft het Algemeen Han
delsblad: „Het was aan het slot van
zijn boeiend betoog, dat de heer Oud
zonder iedere nodige franje wees op de
groei van de V.V.D. Deze groei der libe-
ralen is inderdaad een der kenmerkend-te
verschijnselen in de Nederlandse politiek.
Hoe dikwijls heeft men niet de ondergang
van het liberalisme voorspeld. De werke
lijkheid heeft alle zwarte voorspiegelingen
teniet gedaan. Daarvoor behoeft men
slechts te kijken naar de groeiende liberale
aanhang in de vertegenwoordigende licha
men. Liberalisme, hoe zeer ook statisch in
zijn beginsel aldus prof. Oud moet
dynamisch blijven in zijn actieve politiek.
Inderdaad, een liberalisme zonder progres
siviteit zou gelijkstaan met verstarring.
Hiervan zijn de vele jongeren, die, alle
voorspellingen ten spijt, liberaal denken
èn stemmen, in geen enkel opzicht gediend.
VROUW EN AMBT
Ds. IJ. K. Vellenga las in
„Kerknieuws" het volgende be
richtje, dat kennelijk uit een ge
publiceerd kerkeraadsverslag
stamde:
,Jiij de kerkeraad van Schie-
broek-Hillegersberg-C. kwam een
schrijven in van de echtgenote
van een der ouderlingen, waarin
deze op een vriendelijke, maar
niet mis te verstane wijze uiting
gaf aan haar misnoegen over het
late uur van sluiten van de ker-
keraadsvergaderingen. De ker
keraad neemt zich ernstig voor
zijn leven hier te beteren!"
Naar aanleiding hiervan
schreef ds. Vellenga in het „Ge
reformeerd Kerkblad voor Dren
te en Overijsel" het volgende:
betreffende zuster mengde
zich met haar schrijven, waar
in zij op vriendelijke, maar niet
mis te verstane wijze uiting gaf
aan haar misnoegen over de lange
duur der kerkeraadsvergaderingen,
op niet mis te verstane wijze in
het ambtelijk handelen van de
kerkeraad. Dit deed zij niet in het
openbaar, maar de kerkeraad
maakte openbaar, dat zij het deed.
Hij gaf kennis aan de gemeente,
dat hij van een zuster der gemeen
te een berisping had ontvangen en
dat hij beterschap zou tonen. Hier
rijzen enkele vragen.
D
-1 Hoe wist de zuster dat de ver-
gaderingen bekort konden wor
den? Het is niet de vraag of de
vergaderingen lang duurden. Dat
kon gecontroleerd worden door
iedere buitenstaander, die op de
stoep bleef drentelen tot het ogen
blik, waarop de doorrookte broe
ders naar buiten kwamen. Het gaat
er over of de vergaderingen té
lang duurden. Daarover kon geen
buitenstaander een gewettigd oor
deel hebben. Dit is immers niet af
to 'ezen van de klok, maar slechts
uit te maken naar de te behande
len zaken. Om daarover te kunnen
oordelen moest men ingewijde, in
casu kerkeraadslid. zijn. Hoe
kwam de zuster, zulks niet zijnde,
tot naar oordeel, dat de vergade
ringen metterdaad te lang duurden
en nekort konden worden?
2 Waar de veronderstelling ge
wettigd schijnt, dat de zuster
contact heeft gehad met een der
ingewijden en het even gewettigd
mag heten aan te nemen, dat de
ze persoon haar eigen man was,
rijst de vraag of de achtergrond
van het schrijven gevormd is ge
worden door een echtelijk onder
houd. hetzij in dezer voege, dat de
broeder, op een laat uur thuis ko
mende, zijn echtgenote met ont
stemde blikken bij de koudgewor-
den thee in de woonkamer wach
tende. of wel verschrikt uit haar
eerste slaap ontwakende in de
slaapkamer trof, en nu enige minder
vriendelijke woorden te horen
kreeg over dat verwerpelijk lang
vergaderen, dan wel in dezer voe
ge. dat de thuiskomende broeder
zijn vanwege het lange vergaderen
opgehoopte gal over zijn geduldig
wachtende en gedwee neerzittende
echtgenote uitstortte.
o Waarom heeft, aangenomen,
dat de zuster ontstemd was.
haar geattaqueerde echtgenoot de
waardigheid van de kerkeraad te
genover haar niet hooggehouden
door haar bijvoorbeeld aan te zeg
gen. dat de kerkeraad zelf heeft uit
te maken hoe lang hij vergaderen
zal, of waarom heeft de broeder,
aangenomen, dat hij misnoegd
was. zijn misnoegen niet aan de
kerkeraad laten blijken en op zijn
onthutste wederhelft afgereageerd?
A Moet het bewuste schrijven
dus aangemerkt worden als de
spontane uiting van een zich in
haar echtelijke rechten gekrenkt
dan wel zorgen geroerd gevoelde
zuster, of moet verondersteld wor
den, dat zij tot het opstellen er
van openlijk of verkaptelijk is aan
gespoord geworden door haar man,
die ter vergadering bleef zwijgen?
r Waarom heeft de kerkeraad,
aie voorgaande vragen mis
schien wel onder ogen heeft gezien,
maar hiervan geen mededeling ge
daan. niet zelf kunnen bedenken
wat de zuster hem voorlegde?
Vreest de kerkeraad niet, dat
naar aanleiding van de open
baarmaking van zijn belofte van
beterschap hetzelfde zou kunnen
geschieden als waarvoor Memukan
en consorten (Esther 1) vele eeu
wen geleden vreesden?
In een brede al-fresco stijl heeft de voor
zitter van de V.V.D. tal van problemen
der buitenlandse en binnenlandse politiek
voor zijn hoorders doen leven. Prof. Oud
houdt niet van ingewikkelde woordcon-
structies, die zijn eigen geleerdheid moe
ten bewijzen. Hij versmaadt eveneens vage
aanduidingen, welke verre, ongekende
achtergronden moeten suggereren. Zijn
niet geringe welsprekendheid gaat recht
op het doel af. Hij kent het politieke
bedrijf met zijn hoogten en dalen, met
zijn voetangels en klemmen als weinigen.
Maar bij al zijn nuchterheid en vinnige
strijdlust hoort men als „tussen de regeli
dat voor hem politiek een eerlijke zaak is.
Mits men zich eraan geeft met volle inzet
van zijn krachten".
daar enige tijd vastgehouden en hun
werd medegedeeld, dat zij naar Stanley-
stad overgebracht zouden worden en dat
dat het einde voor hen zou betekenen.
Maar in de plaats daarvan brachten de
Kongolezen hen over naar Kindoe waar
de Ver. Naties een voorpost hebben en
een vliegveld.
Mijn vader ging naar het ziekenhuis
en toen de V.N.-troepen van ons hoor
den, kwamen zij en namen ons onder
hun bescherming. Weken lang hebben
wij geprobeerd van de plaatselijke
Kongolese autoriteiten vergunning te
krijgen om de provincie te verlaten, al
dus Vinton. „De Kongolezen wilden ons
dwingen terug te gaan."
Vinton schatte, dat slechts 3 procent
van de Kongolezen in Kivoe blankenha
ters zijn. Maar zij schijnen de rest van
de bevolking onder de duim te houden.
Hij vertelde tenslotte dat zijn vader en
moeder besloten hebben in Kivoe te blij
ven om hun christelijk werk voort te
zetten. Ook Betty Frier, die in veilig
heid is in Kindoe wil in de Kongo blij
ven.
Mevrouw Hope-Anderson verklaarde
te geloven dat de Kongolezen milder wa
ren voor de protestantse zendelingen in
Kivoe. De Kongolezen associëren de
rooms-katholieke missie met de Belgen
en sommigen van hen hebben een ver
schrikkelijke tijd gehad, zei zij.
Uniecollecte
De uniecollecte heeft de volgende
bedragen opgebracht: in Onstwedde
285,25, Stadskanaal 725,Tjuchem
1.189,Leeuwarden 5.013,Lioes-
sens 265,35, Metslawier 298,35, Oude-
haske 254,09, Reitsum ƒ414,75, Schet-
tens 131,22, Siegerswoude 121,—,
Schoonebeek 1.205,90, IJsselmuiden
1.027,Epe 1.057,Gendringen
286,25, Tiel 1.078,31, Veenhuizerveld
157,27, Utrecht 2.970,87, Santpoort
425,—, Nieuwerbrug a.d. Rijn 458,82,
Nieuw Lekkerland 506,Noordeloos
ƒ204,96, Ottoland ƒ247,47, Rotterdam I
2.934,24, Rozenburg 210,06, Sassen-
heim ƒ807,15.
Totaal van 450 lokale comités:
ƒ281.135,84; vorig jaar ƒ249.640,29.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Noord- en Zuid-Scherimer
(toez.): J. E. van Veen, vic. te Termun-
ten.
Aangenomen naar Varsseveld: J. M.
de Meij te Opperdoes, die bedankte voor
Sexbierum; naar Wijngaarden: I. Boot,
kand. te Utrecht.
Bedankt voor Drachten: K. M. de
Bruyn te Marrum.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Bunschoten-Spakenburg:
C. J. Smelik te Veenendaal.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Bedankt voor Bergum: G. H. de Jon
ge te Leeuwarden.
Prof. dr. L. H. Grondijs
overleden
Op 82-jarige leeftijd is dezer dagen
in Den Haag overleden prof. dr. L. H.
Grondijs, oud-hoogleraar aan de Rijks
universiteit te Utrecht.
De heer Grondijs werd geboren in Pa-
mekasan in het toenmalige Nederlands
Oost-Indië. Hij volgde de h.b.s. in Soe-
rabaja. In Nederland studeerde hij wis-
en natuurkunde aan de universiteiten te
Leiden en Utrecht, waar hij ook promo
veerde. Aan de Sorbonne te Parijs pro
moveerde hij later tot doctor in de let
teren en wijsbegeerte. Na zijn studie te
Parijs werd dr. Grondijs benoemd tot
leraar aan de h.b.s. te Tilburg en de
m.t.s. in Dordrecht. Van 1914 tot 1917
was hij in Rusland oorlogscorrespondent
voor twee Franse bladen. Hij werd of
ficier van het vrijwillige Russische Witte
Leger. Van 1918 tot 1920 maakte hij deel
uit van een Franse miitaire missie in
Siberië. In 1939 werd hij benoemd tot
buitengewoon hoogleraar en in 1944 tot
gewoon hoogleraar aan de universiteit
te Utrecht in de kerkelijke kunst en ico
nografie.
Van zijn hand verschenen een groot
aantal publikaties.
De teraardebestelling is bepaald op
woensdag 22 maart om elf uur op de
begraafplaats „Oud Eik en Duinen" in
Den Haag.
(Advertentie)
Het Poolse episcopaat heeft een
herderlijk schrijven opgesteld,
waarin het zijn visie geeft op het
conflict tussen kerk en staat
Polen zoals in het weekeinde naar
voren is gekomen door de aanval
van partijleider Gomoelka en het
antwoord daarop van kardinaal
Wyszynski.
Kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders
wilden zich echter niet over de inhoud
van het schrijven, dat in aanwezigheid
van alle Poolse bisschoppen is opgesteld,
uitlaten. Het zal in de komende twee
weken in geheel Polen verspreid worden
en waarschijnlijk op het hoogfeest van
Pasen van de kansels der kerken worden
voorgelezen.
De giro-overschrijvingen voor de gere
formeerde kerkbouwactie van S.S.K.
komen niet meer met de gewone post
bestelling, maar met de pakketpost bin
nen. Nog altijd wordt rond de 100.000.
per dag overgeschreven. Het gemiddelde
is nog steeds meer dan 10,per ziel.
Bijzonder hoog waren de opbrengsten
van de acties in de volgende plaatsen
nog niet alle kaarten zijn binnen, zodat
ook deze bedragen nog aanzienlijk kun
nen stijgen: Woerden (1660 zielen):
ƒ26,217,30; Haarlem-Noord (4075):
50.830,10; Haarlemmermeer-Oostzijde
695): 11.184,55; Leeuwarden-West
2870): 33.100.—; Huizum (2653):
31.287,60; Ternaard (214): ƒ2.212,—;
Sittard (325): ƒ4.781,— Ommen (2284):
20.008,50; Assen (3400): 38.750,—
Naaldwijk (2046): ƒ34.065,Oegstgeest
(1269): 21.300,—; IJsselmonde (1090):
17.189.33; Leiden (5258): 45.481,12;
Overschie (1895): 23.497,10.
Om enigszins een overzicht te geven
hoe de verschillende provincies tot nu
toe hebben gereageerd geven we de lijst
van vorige week vrijdag:
Friesland 183.150,43
Groningen 145.268,39
Drente 20.251,12
Overijssel 202.984,76
Gelderland 337.093,24
Utrecht 174.883,09
Noord-Holland 510.422.13
Zuid-Holland 882.601.91
Zeeland 124.654.01
Noord-Brabant/Limiburg 174.476,52
Dr. Y. Feenstra naar Kongo
Generale zendingsdeputaten van de
Gereformeerde Kerken hebben dr. Y.
Feenstra, predikant van de Gerefor
meerde Kerk van Rotterdam-Charlois
aangezocht om een benoeming te aan
vaarden als hoogleraar aan de Theolo
gische Faculteit in EKsabethville in de
Kongo. Dr. Feenstra heeft deze benoe
ming aanvaard.
Het is de bedoeling, dat dr, Feenstra
ter beschikking wordt gesteld van de
Evangelisch Presbyteriaanse Kerk van
Roeanda, die participeert in de Theolo
gische Faculteit in Elisabethville. Dr.
Feenstra zal het vak dogmatiek doce
ren.
Dr. Feenstra. d'ie, wa'c zijn kerkelijke
positie betreft, voorlopig aan de kerk
van Rotterdam-Charlois verbonden zal
blijven, hoopt in het najaar naar Roe
anda te vertrekken, waar hij eerst ken
nis zal hebben te nemen van het leven
en de problemen van de kerk aldaar.
Zoals bekend, zullen de Gereformeerde
Kerken in het kader van de Société
Beige de Missions Protestantes au
Congo binnenkort een tweetal missio
naire predikanten uitzenden, terwijl
nog naar een jeugdleider wordt
zocht.
Door 'in te gaan op het verzoek van
de Theologische Faculteit in Elisabeth
ville hebben de Gereformeerde Kerken
naast de 4 taken in West-Pakistan,
Roeanda-Oerundi, Brazilië en Argenti
nië er een taak bij gekregen.
Van kerkelijke zijde werd verklaard,
dat de kardinaal in de passietijd nog
een aantal preken in Warschau zal hou
den. Het is mogelijk, dat hij ook de
verkiezingen, die volgende maand in
Polen worden gehouden, in zijn preken
zal betrekken.
Betreffende het aanknopen van diplo
matieke betrekkingen tussen West-Duits-
land en Polen hebben Westduitse rege
ringsfunctionarissen uitdrukking gegeven
aan hun spijt over de voorwaarden die
Gomoelka hieromtrent heeft gesteld. Ze
betreuren de negatieve houding v.an
Gomoelka, maar ze geven de moed nog
niet op en zij hopen, dat gezond verstand
het in de Poolse regering zal winnen.
Nieuwe uitgave van
„Boek en Vorming"
„Boek en Vorming", het orgaan van
de protestantse stichting tot bevorde
ring van het bibliotheekwezen en de
lectuurvoorlichting in Nederland, heeft
vanaf het begin van dit jaar een nieuw
omslag en een andere inhoud. Er werkt
nu een redactie aan mee om de inhoud
en de samenstelling van „Boek en
Vorming" te begeleiden. In de twee
nummers die tot nog toe in deze vorm
zijn verschenen, komen verscheidene
zeer interessante artikelen voor. In het
laatste nummer is een opsomming van
paas- en pinksterlectuur te vinden.
„Boek en Vorming" is verkrijgbaar
bij de Prot. Stichting tot Bevordering
van het Bibliotheekwezen, Sweelinck-
plein 40, Den Haag.
Chef-staf overleden
van Leger des Heils
De 57-jarige Commissaris Norman F.
Duggins, die in december benoemd is als
chef-staf van het Leger des Heils, is van
daag in een ziekenhuis te Paisley gestor
ven. Duggins kreeg een beroerte nadat
hij gisterenavond een vergadering van
het Leger des Heils in Paisley toegespro
ken had.
Ambtsaanvaarding
Door het uitspreken van een rede, ge
titeld: ,.Het glazen celvenster, de ont
wikkeling der microfysiologie", heeft
prof. dr. J. Th. F. Boeles zijn ambt aan
vaard van gewoon hoogleraar in de fy
siologie aan de Universiteit van Amster
dam.
(Advertentie)
Maagklachten?
voor hlijvondc verbetering
Vormt een genezende laag op de maagwand
De gelijkenissen die Christus kort voor Zijn kruisiging ge
bruikte behandelen allemaal een tegenstelling. Gisteren schre
ven we over de pachters die de hele dag en die maar een
klein deel van de dag werkten en toch hetzelfde loon ont
vingen. In Mattheus 21 vertelt de Heiland van de man met
twee kinderen. De ene zei: „ja", toen hem iets werd gevraagd
en deed het niet, de ander was veel eerlijker. Hij zei: „neen",
maar bedacht zich en werd later toch gehoorzaam.
Het sleutelwoord van deze gelijkenis is het „berouw" van
de tweede zoon en de gehoorzaamheid die daarvan de vrucht
was. Christus is wars van schijnheiligheid, wars van een „ja",
dat geen enkele consequentie blijkt te hebben. We leven in
de dagen van het belijdenis doen. Hoeveel „ja's" zullen er niet
worden uitgesproken, die geen enkel gevolg zullen hebben?
Christus is niet bang voor ons „neen", hoe fel dat ook wordt
uitgesproken. Dat is tenminste eerlijk. Daar ligt ook de moge
lijkheid van berouw, van het besef dat we verkeerd gehan
deld hebben, van een opnieuw beginnen.
In verband met het speciale ka
rakter, dat de school als onder
wijs- en opvoedingsinstituut in
neemt, verdient het aanbeveling
dat de te verwachten snelle ont
wikkeling van de vijfdaagse werk
week met de nodige bedachtzaam
heid wordt gevolgd. Aangezien de
noodzaak tot invoering van een
vijfdaagse schoolweek thans soci
aal noch pedagogisch aanwezig
is, is het ook niet gewenst een
aanbeveling tot algemene invoe
ring te geven.
Dit is een van de conclusies van de
door de Algemene Nederlandse Onder
wijzers federatie (Anof) ingestelde com
missie, die een onderzoek heeft ingesteld
naar de consequenties van de vijfdaagse
werkweek voor de school. De opdracht
tot een dergelijke studie gaf de algemene
vergadering van de Nederlandse Ondeiv
wijzers Vereniging (Nov) in 1958 aan
haar hoofdbestuur. Op verzoek van de
Anof, waarvan behalve de Nov ook de
rooms-katholieke- en protestants-christe
lijke onderwijzersverenigingen deel uit
maken, werd de Nov-commissie omgezet
in een Anof-commissie.
Suggesties
In haar interim-rapport heeft de com
missie de hoofdbesturen van de drie
onderwijzersorganisaties met betrekking
tot het lager onderwijs de volgende sug
gestie gedaan:
de invoering van de vijfdaagse werk
week resp. schoolweek een vooruit
strevende positie inneemt.
2 In verband met het speciale karakter,
dat de school als onderwijs- en op
voedingsinstituut inneemt, verdient
het aanbeveling dat de te verwachten
snelle ontwikkeling van de vijfdaagse
werkweek met de nodige bedacht
zaamheid wordt gevolgd.
een 5-daagse schoolweek sociaal noch
pedagogisch aanwezig is, acht de com
missie het nu niet gewenst een aan
beveling tot (algemene) invoering te
geven. Dit oordeel berust op de tot
nu toe beschikbare gegevens, maar
houdt niet in, dat deze bij een verdere
bestudering van de komende situatie
gehandhaafd zal blijven.
A Evenwel kunnen er zich lokale of
regionale omstandigheden voordoen,
waarbij de school zich zal moeten aan
passen aan het daar heersende
levenspatroon. De commissie geeft in
dit geval in overweging: a. De invoe
ring van een beperkt aantal vrije
zaterdagen kort voor en na de zomer
vakantie. b. Invoering van vrije
zaterdagen gedurende het gehele
zomerhalfjaar (half mei—half sep
tember)
heid van de invoering van vrije zater
dagen acht de commissie het gewenst
dat met de opvattingen van de ouders
en de leerkrachten rekening wordt
gehouden.
z: De commissie acht de compensatie
van de uren door verlenging van de
schooltijden aan te bevelen boven het
laten vervallen van de vrije woens
dagmiddag. De hoofdbesturen van de
drie onderwijzersorganisaties moeten
zich over de conclusies van het
interim-rapport nog beraden, waarna
de Anog nader haar standpunt zal
bepalen.
Nadeel
De commissie heeft bij de bestudering
van haar opdracht vooropgesteld, dat de
5-daagse schoolweek op grond van sociale
motieven ter sprake is gekomen en niet
op grond van pedagogische en didac
tische motieven, die uit het onderwijs
zelf naar voren zijn gekomen. Dit be
tekent volgens de samenstellers van het
interimrapport dat er van de zijde van
de school zwaarwegende motieven moe
ten zijn om af te stappen van het alge
meen gebruikelijke patroon van de werk
indeling in de school en dat de even
tuele bezwaren van pedagogische aard
nauwkeurig gevolgd moeten worden.
Daarbij voelt de commissie het als een
Zaterdag is een Ame
rikaanse hoedenfabri-
kant, die miljonair is,
priester van de R.K.
Kerk geworden. De hoe
denmaker, John Garvan
Cavanagh (53) die tot de
conclusie was gekomen
dat het leven meer is
„dan dollars op dollars
stapelen" was een van
22 priesters, behorende
tot een half dozijn natio
naliteiten, die in de basi
liek van Sint Jan van
Lateranen in Rome toer
den gewijd door kardi
naal Traglia.
Cavanagh, die voor de
democraten zitting heeft
Leven meer
dan tlollars
gehad in het huis van af
gevaardigden van Con
necticut, behoort tot de
hoedenmakersfamilie
Cavanagh uit Norwalk
in deze staat. Hij is een
van de rijkste mannen
van de V.S., maar na de
dood van zijn ouders in
1957 kwam hij tot de
conclusie, dat „alles van
korte duur" is.
Hij gaf zijn positie
van vice-president van
de Hat Corporation of
America en het filiaal
Cavanagh Hats op om
te gaan studeren aan het
pauselijk Beda-seminarie
voor late roepingen te
Rome. Dat Beda-semina
rie, wordt geleid door
Engelse priesters. Zes
van de in de Sint Jan
van Lateranen gewijde
priesters waren afkom
stig van het Beda-semi
narie, onder hen bevon
den zich nog een Ameri
kaan, de 50-jarige Lyle
Kennedy, die volgens een
van zijn professoren erf
genaam van een fortuin
aan onroerende goede
ren is, en een voorma
lige dominee uit Aus
tralië.
ernstig nadeel, dat over de aspecten,
waarover wetenschappelijke gegevens de
overwegingen zouden hebben kunnen
steunen (zoals de vermoeidheid, het ren
dement, het werkritme e.d.) onvoldoende
gegevens aanwezig zijn. Uit de bij de
commissie bekende gegevens valt even
wel niet af te leiden, dat de 5-daagse
schoolweek ongunstige invloeden zal uit
oefenen op de werkmogelijkheden van de
leerlingen.
De commissie is er verder van uitge
gaan, dat de school als maatschappelijk
instituut rekening heeft te houden met de
veranderingen die in het levenspatroon
van de samenleving optreden.
Rekening houdend met het feit, dat bij
toeneming van de invoering van de 5-
daagse werkweek op het in ontwikkeling
zijnde levenspatroon grote invloed zal
worden uitgeoefend, moet het volgens de
commissie tot de mogelijkheden worden
gerekend, dat de school zich vroeger of
later by dit nieuwe patroon kan gaan
aanpassen.
Advertentie
On gepoetste schoenen, afkeurende
blikken, slechte indruk weg
zelfvertrouwen! U kunt zich geen
ongepoetste schoenen veroor
loven. Daarom Erdal: in 1 minuut
een mooiere glans, die langer blijft.
De beroemde Erdal-pelikaan
geeft goede raad
