Jlieume £cihsrl)e GTouraitt
Commentaar
VEEL BEGRIP
Aannemer gevoelt zich beledigd
Verwoerd is in het
nauw gedreven
voor Nederlands houding
NIEUWS in één oogopslag-
Tijdelijk soelaas voor
behoeftige landgenoten
BON
Positie arbeider
verbeterd
Eén snipperdag...
Dollarhulp voor
Latijns Amerika
Vandaag wellicht
beslissing
Indonesië laat
Ambonezen
toe
Reactie op Indonesische maatregel
- 1
fill?
(MTA)
Van Mastrigt (CNV)
in ziekenhuis
WOENSDAG 15 MAART 1961
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen-en
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2,55 per maand; f 0,59 per week.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Directie: P. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Eenenveertigste jaargang no. 12125
.ftantfastich Is abeblmn
0190 bert ia ttgljeaspatr
Zie pagina 11
Minister Luns is zeer tevreden over het resultaat van zijn be
sprekingen in Londen. Hij zou de premier van Malaya bereid
hebben gevonden opnieuw een poging te ondernemen tot oplos
sing van het conflict tussen Nederland en Indonesië. Van Indo
nesische zijde is zeer fel stelling genomen tegen een eventueel
V.N.-beheerschap.
Nederland heeft in overleg met Engeland maatregelen getrof
fen, waardoor de circa duizend Nederlandse gepensioneerden en
ondersteunden in Indonesië in hun onderhoud kunnen blijven
voorzien. Dit heeft minister Klompé in de Eerste Kamer mee
gedeeld.
Om hongersnood en een economische ineenstorting te voor
komen verlenen de V.N. hulp aan de Kongolese Oostprovincie
en Kivoe, die in Loemoembistische handen zijn. Vooral blanken
verkeren in grote moeilijkheden door het optreden van onge
regelde Kongolese troepen.
Staatssecretaris Calmeijer heeft in de Tweede Kamer mede
gedeeld, dat het nieuwe Navo-luchtmachtplan voorziet in ver
meerdering van het aantal geleide projectielen en in een zeer
belangrijke vermindering van het aantal vliegtuigen, waardoor
de drastische beperking van de Amerikaanse hulp voor het
Starfighterproject aanzienlijk wordt gecompenseerd.
Steeds meer gemeenten gaan, in strijd met het dringende ver
zoek van minister Toxopeus, over tot invoering van de vijf
daagse werkweek voor het gemeentepersoneel reeds op 1 mei
De vraag is, of de minister de desbetreffende besluiten niet zal
schorsen.
In de vannacht te houden vergadering in Hilversum ls het
N.T.S.-personeel voornemens een aantal eisen op het gebied
van de salariëring te formuleren.
T}E PRESIDENT van de
Utrechtse rechtbank heeft
zich gisteren moeten bezig
houden met een kort geding
dat de n.v. Lisman's bouw
en aannemingsbedrijf aan
hangig had gemaakt tegen de
gemeente Utrecht. Het bouw
bedrijf meent dat het heiwerk
voor het gemeentelijk bejaar
dencentrum de oorzaak is
van tal van scheuren die in
zijn naastgelegen flats optre
den.
In het geding zei de raads
man der gemeente dat het
gemeentelijk bouwtoezicht de
bouwer, toen hij zijn plannen
indiende al had medegedeeld,
dat bij de door hem voor
gestelde constructie scheur
vorming te verwachten was.
Het bouwbedrijf heeft dit
er niet bij laten zitten en
gisteravond nog een brief op
poten aan de gemeente ge
schreven. waarin het zegt dat
deze uitlating volkomen on
juist is. De plannen zijn
indertijd zonder enig voor
behoud goedgekeurd. Ook
toen ze gewijzigd werden gaf
de bouw- cn woningdienst
zonder meer zijn fiat, aldus
de aannemer, die zich door
de in het openbaar gemaakte
opmerkingen in eer en goede
naam acht aangetast. Boven
dien acht hij zich benadeeld
door een andere opmerking,
die behelsde dat de gebruikte
materialen niet geschikt zou
den zijn geweest.
Het bouwbedrijf eist nu
dat het Utrechtse gemeente
bestuur binnen acht dagen
publiceert dat hetgeen Is ge
zegd over het flatgebouw on
juist is, bij gebreke waarvan
een dwangsom van 10.000
per dag zal worden gevor
derd, terwijl ten aanzien van
reeds geleden en nog te lijden
schade het bedrijf zich alle
rechten voorbehoudt.
De voorzitter van het C.N.V., de heer
C. J. van Mastrigt, is hedenmiddag om
4 uur in een ziekenhuis opgenomen
voor een spoedeisende operatie. De heer
Van Mastrigt is juist vorige week van
een reis naar Canada teruggekeerd, waar
in verband met het overlijden van de
heer F. P. Fuijkschot verschillende za
ken geregeld dienden te worden. Voor
dien stond de heer Van Mastrigt al on
der medisch toezicht Na zijn terugkeer
achttte de betrokken specialist het echter
ongewenst dat het operatief ingrijpen
langer werd uitgesteld. Na de operatie
zal meegedeeld worden van welke aard
de kwaal is en hoe lang 4e heer Van
Mastrigt zijn werkzaamheden niet zal
kunnen verrichten.
Hoe algemener de vrije zaterdag wordt,
des te meer krijgen de christelijke feest
dagen het karakter van korte vakanties.
Zo denkt men er hier en daar over, van
de 11e tot de 14e mei voorjaarsvakantie
fce houden: Hemel vaartdag is vrij, en
wanneer de werknemers voor vrijdag de
12e een snipperdag nemen, wordt het
een vierdaags vrijaf. Een algemene re
geling „zit" er echter niet in.
Naar verluidt heeft mr. Luns de|8«rf °I> de stappen, die minister Luns
President Kennedy heeft er bij het
Amerikaanse Congres op aangedrongen
600 miljoen dollar (f 2.16 miljard! ter
beschikking te stellen als eerste stap
voor de Amerikaanse hulp aan Latijns
Amerika.
premier van Malakka, Abdoel Rah
man, bereid gevonden, andermaal
een poging te doen om een oplossing
te zoeken voor het conflict met In
donesië over Nieuw-Guinea. Het
vraagstuk zal wellicht nog informeel
op de gemenebestconferentie worden
besproken.
Minister Luns vroeg de Maleise premier
of hij denkbeelden had over de beste ma
nier om tot vermindering van de span
ning tussen Nederland en Indonesië te
komen. Waarschijnlijk zullen er in de
naaste toekomst nieuwe contacten zijn
tussen premier Rahman en de Neder
landse regering. Zowel minister Luns
als de premier hebben gezegd, het zeer
te wensen dat er een vreedzame oplos
sing wordt gevonden.
Met lord Home, zijn Britse collega,
sprak mr. Luns over de gevolgen van het
Indonesische besluit, een eind te maken
aan de behartiging van de Nederlandse
belangen in Indonesië door Engeland.
Het Britse standpunt ls, dat Engeland
weinig anders kan doen dan zich bij het
besluit neer te leggen. Een dergelijke
regeling kan alleen functioneren, als alle
drie partijen er mee instemmen, aldus
het Britse standpunt
De gesprekken met Rahman en Home
zullen via de normale diplomatieke ka
nalen worden voortgezet Mr. Luns heeft
ook de aandacht van premier Nehroe
van India gevestigd op de kwestie
Nieuw-Guinea. Over dit gesprek werd
niets bekend gemaakt De minister con
fereerde voorts met premier Diefenbaker
van Canada over de Navo en activitei
ten van de K.L.M. in Canada en de Ver
enigde Staten.
Intussen heeft Indonesië fel gerea-
in Londen heeft genomen. De ambas
sade te Londen gaf een verklaring uit,
dat Indonesië alleen maar genoegen zal
nemen met „teruggave" van Nieuw-Gui
nea aan de regering te Djakarta. De
suggestie met betrekking tot een V.N.-
beheerschap door India, Malakka en
Australië wordt verworpen, omdat
Australië als de helft van Nieuw-Guinea
in zijn macht heeft De verklaring is
vooral een waarschuwing aan het adres
van Engeland, „waarmede Indonesië al
tijd bevriend heeft willen zijn".
Ten slotte werd er in gezegd, dat het
bezoek van generaal Nasution aan
Moskou de machtsverhoudingen zal
veranderen en dat Indonesië klaar is
voor 'n gewapende actie. Het zal ech
ter niet de eerste zijn, die daartoe over
gaat.
"DREMIER Macmillan en de Zuidafrl-
A kaanse premier Verwoerd hebben
vanmorgen voor het begin van de Ge
menebestconferentie te Londen een nieu
we poging gedaan de impasse over de
kwestie van het lidmaatschap van Zoid-
Afrika te doorbreken.
Afrika tot een crisis uitgegroeid, omdat
het land op 31 mei de status van Mon&r-
ohie onder Koningin Elizabeth verwis
selt voor die van republiek, waarin Ko
ningin Elizabeth alleen nog erkend
wordt als hoofd van het gemenebest.
(Van onze parlementsredaotie)
Het Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken liceft laten weten, geen
bezwaar te maken tegen de terugkeer
naar Indonesië van de Ambonezen, die
behoren tot de groep-Slwalette.
Wel wenst men op de hoogte te wor
den gesteld van de namen van hen, die
willen terugkeren. De heer Siwalette
heeft daarom vorige week vrijdag een
lyst met namen van de tot zijn groep
behorende Ambonezen ongeveer vijf
tig gezinnen bij de Indonesische diplo
matie vertegenwoordiging in Brussel ge
deponeerd.
Temidden van de drukte van
aankomende en vertrekkende
honderdtallen zag de fotograaf
plotseling op de luchthaven
Schiphol dit aardige tafereeltje:
charmante stewardessen hadden
zich ontfermd over Roberti en
Albert Cadogan, die met hun
ouders na een verlof in Neder
land naar Paramaribo
terugkeerden.
Prinses Marijke verrichtte gistermiddag, vergezeld van haar Moeder,
haar eerste officiële daad: door het luiden van een scheepsbel opende
zij de Marijkehal van de Utrechtse Jaarbeurs Verslag zie elders
in dit blad).
(Van onze parlementsredactie)
TAE Nederlandse regering heeft in overleg met de Engelse regering raaat-
regelen genomen, waardoor de ongeveer duizend Nederlandse ge
pensioneerden en gesteunden in Indonesië, aan wie tot nu toe via de Britse
ambassade in Djakarta financiële middelen ter beschikking werden ge
steld, nog gedurende enige tijd in hun levensonderhoud kunnen voorzien.
Deze mededeling deed de minister van
maatschappelijk werk mejuffrouw dr. M.
Klompé gisteravond in de Eerste Kamer
bij de behandeling van de begroting van
maatschappelijk werk voor 1961. Zij
voegde hieraan toe, dat alle aspecten van
het vraagstuk zorgvuldig worden onder
zocht en dat de belangen van de betrok
kenen by de Nederlandse regering de
volle aandacht hebben.
Tijdens het debat had met name dra.
W. van Hul^t (c.h.) de minister ge
vraagd, als énige vrouw in het kabinet,
daanom als het ware als geweten var
de regering, aan te dringen op mense
lijkheid bij de toelating van spijtoptan
ten tot ons land. Mejuffrouw Klompé
erkende, dat een vrouw in sommige
zaken misschien eerder een bepaald
aspect belicht dan eeri man. Zij wees
echter met klem van de hand, dat een
situatie zou bestaan, waarin zij, ala
vrouw zegt: „Kom maar binnen", terwijl
de mannelijke leden van het kabinet
veel terughoudender ziin.
Voor het beleid van de minister van
Justitie, die beslist over de toelating
van spijtoptanten tot on6 land zijn alle
leden van het kabinet gezamenlijk
verantwoordelijk, stelde mejuffrouw
Klompé met na-druk. Alle leden zullen,
in het licht van dc eed. doe zij aflegden,
toen zij minister werden, al hun gaven
aanwenden om juiste beslissingen te
nemen.
Onder de verantwoordelijkheid van de
minister van maatschappelijk werk valt
de zorg voor de gerepatrieenden, die hier
aangekomen zijn. ..De vraag, of ik ze kan
opvangen, is in het licht van het pro
bleem irrelevant", stelde mejuffrouw
Klompé. „Het gaat erom, hoe wij geza
menlijk in de regering naar geweten op
beste wijze kunnen handelen. Ik moet
met verstand èn hart te wenk gaan en er
óók aan denken, dat vele spijtoptanten
nog nooit in Europa zijn geweest en
dat in ons land gezinnen ten onder gaan
aan de woningnood."
TJ J
iz
b
Temppi
Vroeger
Vroeger zag men ze
te voet langs de wegen
gaan en door de velden.
Rugzak op de rug, bela
den met schildersezel en
klapstoeltje. Artiesten,
vastleggend de schoon
heid van het landschap.
Soms bleven ze twee of
drie dagen op een plek
die hen boeide, sliepen
's nachts in het dorps
hotelletje of bij de boer.
En genoten van de na
tuur en van hun kunst.
De tijden zijn veranderd.
Dezer dagen zag men op
de kleine steentjes van de
Dam te Amsterdam dezs
„scooter-artiest", snel even
een inkttekening makend
van ons nationale monu
ment. Juist van dat mo
nument, gedenkteken van
een wereldoorlog, die zo
ingrijpend ons levens
beeld heeft veranderd. Die
de mechanisering van ons
leven zo'n sterke duw ge
geven heeft en die al niet
minder dat ongedurige, dat
gejaagde in ons leven heeft
gebracht. Dat alles zou
toch onafwendbaar geko
men zijn, maar deze oor
log heeft het proces ver
sneld. Dat deze artiest
daar nu zit, in 1961, het
monument is er niet vreemd
aan.
Dit alles heeft niets te
maken met de vraag of het
produkt van de scooter-
rijder beter of slechter zal
zijn dan dat van de te
voet zwervende artiest van
vroeger. Wèl zal men kun
nen constateren dat het
anders is. Zoals zoveel an
ders is dan vroeger.
Want kunst is als de
krant: een „eigentyds" ver
schijnsel. Voortkomend uit
de geest van de eigen tijd
en bestemd voor de eigen
tijd. De krant-van-vroeger,
door sommigen geïdeali
seerd, zou in onze tijd niet
passen. Het gedetailleerde
verslag van vroeger zou
men nu „geklets over bij
zaken" noemen, het aan
zicht van de krant van
vroeger zou men nu saai
noemen.
In de vele jaren van haar
bestaan is onze krant veel
veranderd maar onver
anderd is gebleven dat zij
een krant wil zijn, pas
send in de sfeer van het
christelijk gezin. Daarom
kan men van onze krant
spreken als van een krant
die van generatie op ge
neratie wordt gelezen.
(En als u een trouw
partij heeft in de familie
daar is de bon voor!)
U kunt noteren als nieuwe
abonnee:
(straat)
(woonplaats)
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing ts).
Als bewUs van dankbaar
heid awersyds ontvang Ik
graag het boek lip Parade"
op onderstaand adres:
(straat)
(woonplaats)
Premier Verwoerd van Znid-Afrika is
gisteren in het nauw gedreven. De elf
andere leden van deze volkerengemeen
schap willen de republiek Zuid-Afrika
namelijk wel als lid van het Gemenebest
aanvaarden, maar verlangen, dat tegeiy-
kertijd openlijk de apartheidspolitiek
wordt veroordeeld. Verwoerd weigerde
echter deze „regeling" te aanvaarden en
beriep zich op de regel van de eenstem
migheid.
Men kon gisteren niet tot een besluit
komen. Vandaag zal Verwoerd wellicht
moeten kiezen: zich bij de veroordeling
van zyn politiek neerleggen, of het Ge
menebest uit eigen beweging te verlaten.
De verklaring, waarmede Verwoerd niet
wilde instemmen, zegt dat het Gemene
best pal staat voor de instandhouding
van de rechten van de mens, voor ras-
sengelijkheid en andere anti-discrimina-
tie-principes. Toen de Zuidafrikaanse
premier deze tekst van de hand had
gewezen, werd hem verzocht, een eigen
versie van een gemeenschappelijke ver
klaring op te stellen.
VETORECHT
Kenelijk is Verwoerd er gisteren nog
op uit geweest, van zijn vetorecht ge
bruik te maken alle besluiten moeten
namelijk met algemene stemmen wor
den genomen. De andere regeringslei
ders zijn edhfter bepaald niet van plan,
hiervoor te zwichten. Zij zullen in elk
geval hun ver-klaring uitgeven, waarin
de Zuid-afrikaanse apartheidspolitiek
wordt veroordeeld. Verwoerd kan gele
genheid krijgen, hier een eigen verkla
ring aan toe te voegen. Dit laatste zou
hij reeds hebben geweigerd.
Aan Verwoerd de taak. zijn verdere
positie te bepalen, hy kan uiteraard
mededelen, dat Zuid-Afrika het gemene
best zal verlaten. Dit is precies hetgeen
mannen als Nehroe van India, Diefen
baker van Canada, Abdoel Rahman van
Malakka, Ayoeb Kahn van Pakistan,
Nkroemah van Ghana en anderen het
liefst zouden zien. Zoals bekend is voort
zetting van het lidmaatschap van Zuid-
QNZE GOEDE WENSEN mogen In deze
dagen wel onze minister van buiten
landse zaken vergezellen. Hij voert be
langrijke besprekingen met vooraanstaan
de staatslieden, niet zelden uit verre lan
den, besprekingen waarvan wij zonder
meer mogen stellen, dat zij voor ons land
van verstrekkende betekenis zijn.
De dagen zijn lang voorbij, dat ons mi
nisterie van buitenlandse zaken een pro
vincie van stilte was in het geheel van
ons politieke gebeuren. Onze neutraliteits
politiek, reeds geruime tijd geleden afge
sloten, bracht met zich dat 't verstandig
was zo weinig mogelijk van zich te laten
blijken. Niet alleen dat Nederland klein
was bovendien hield het zich klein cn
schuchter. Anders dan toen het geval
was, vertoont ook onze buitenlandse po
litiek thans een opmerkelijke activiteit.
Nederland kiest positie. Het maakt deel
uit van internationale organisaties, heeft
bondgenootschappen aangegaan, het speelt
zijn rol mee op dit toneel met deszelfs
vaak wisselende decors.
In die activiteit heeft onze minister
Luns een belangrijk aandeel. Hij betoont
zich een voortreffelijk vertegenwoordiger
van zijn land. Hij heeft een persoonlijke
aanpak van dc problemen. De gebruike
lijke diplomatieke carrière is hem niet
vreemd, maar hij weet bovendien aan zijn
optreden een boeiende beweeglijkheid te
geven. Zijn humor helpt hem zowel elders
deuren te openen als, waar dit nodig is,
bij zichzelf teleurstellingen te verwerken.
Op twee gebieden is er voor onze bui
tenlandse politiek reden tot werkzaam
heid, en het is te Londen, de plaats dan
ook waar onze minister nu vertoeft, dat
deze werkzaamheid thans dient te wor
den verricht.
Het ene gebied is Europa, nog onlangs
heeft minister Luns laten blijken, dat hij,
hoewel een betrekkelijk klein land ver
tegenwoordigend, het tegen grote staats
lieden durft opnemen. Een Engelse krant
prees hem nog deze dagen, als dc enige
die president De Gaulle in de ogen ziet
hetgeen niet alleen op de lichaams
lengte van beiden bleek te doelen.
Het gaat in Europa om dc betrekkin
gen tussen „de zes" cn „de zeven". Neder
land, zelf behorende tot „de zes", hoopt,
dat het bovendien een verbindingsschakel
met „de zeven" kan zijn. Hier ligt een
doelstelling, die het nastreven waard is.
Het andere onderwerp is uiteraard
N'euw-Guinea. Het algemeen gevoelen
schijnt, dat de Indonesische dictator Soe-
karno allengs te ver is gegaan. Naar in
ternationaal inzicht overschrijdt iemand
in revolutionair drijven niet spoedig de
grens, thans echter is Soekarno boven
dien revolutie gaan beoefenen in de di
plomatieke gebruiken. Niet uitgesloten is,
dat hij daarmede steunpunten van *lch
stoot. Voor onze minister kan het een
moeilijke positie wat vergemakkelijken.
„Ha tante! Moet ik u ook een kusje
geven, als ik een lolly eet?"
TJEr weer tn de omgeving van Neder-
land blijft in hoofdzaak bepaald door
een hoge drukgebied met droog weer en
in de nacht en ochtend plaatselijk mist of
laaghangende bewolking. In de middag
is het op de meeste plaatsen zonnig.
Om het hoge drukgebied circuleren
depressies van de oceaan in dc richting
van Noord-Europa. De invloed van deze
storingen reikt tot over het midden van
de Noordzee en af cn toe ook tot nabij
het Waddengebied. Door de zuidweste
lijke aanvoer van lucht overzee blijven
de temperaturen dicht bij de kust en tn
het oosten van het land lager dan in de
zuidelijke provincies.
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Droog weer met ln de nacht en ochtend
plaatseiyk mist en morgen overdag op de
meeste plaatsen, vooral in het zuiden van
het land, vry zonnig. Dezelfde temperatu
ren als vandaag of Iets hogere. In het
noorden van het land matige tot vry
krachtige zuidwesteiyke wind, elders ma
tige tot zwakke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Donderdag, zon op 6.53, onder 18.45 uur;
maan op 6.54, onder 18.31 uur.
16 maart: Nieuwe Maan.
Helder
onbew
w
4
10
7
0
Ypenburg
mist
zw
2
u
6
0
VUss.
mist
zw
4
9
5
0.3
Eelde
onbew.
w
3
11
6
0
De Bilt
mist
zzw
2
12
6
0
Twente
zw. bew.
w
3
11
7
0
Ein.in
mist
wzw
13
7
0
Zd.-Llmb
zw bew.
wzw
4
1 1
8
0
Helsinki
onbew.
wnw
6
2
-1
6
Stockh
h. bew.
nw
3
7
3
0
Oslo
onbew.
5
13
6
0
Kopenb
onbew.
9
II
7
0.1
Aberdeen
zw. bew
windstil
16
4
0.1
Londen
mist
windstil
19
5
0
A'dam
mist
zw
4
12
6
0
Brussel
Luxemb
1. bew.
nw
2
13
8
0
Parys
mist
no
2
14
3
0
Bordeaux
onbew,
ono
1
17
4
0
Grenoble
gh. bew.
windstil
15
8
0
Nice
gh. bew.
n
4
10
0
Berlijn
gh. bew
wnw
6
12
10
0.3
Frankfort
gh. bew.
nw
4
13
9
0
MUnchen
gh. bew.
2
9
6
0
ZUrlcb
mist
windstil
11
3
0
Genêve
zw. bew.
nno
4
10
7
0
Locarno
onbew.
ono
1
24
3
0
Wenen
gh. bew.
wnw
8
12
9
0.6
Innsbruck
Belgrado
zw. bew.
w
5
12
9
0.2
Athene
z y. bew.
nno
4
19
Rome
mist
windstil
19
3
0
AJaccto
zw. bew.
0
3
12
0
Madrid
L bew.
23
4
0
Mallorca
mist
windstil
17
3
0
Lissabon
onbew.
nw
4
27
11
0
(van onze sociaal-economische redactie)
MINISTER LUNS, die in de loop van de middag in ons land zou terug
keren van zijn vruchtdragende bezoek aan Londen, heeft de indruk
gekregen, dat de landen van het Gemenebest het positieve optreden van
de Nederlandse regering met betrekking tot het probleem-Nieuw-Guinea
waarderen en dat zij de houding van Indonesië geenszins goedkeuren. De
minister is zeer tevreden over de resultaten van zijn stappen bij de deel
nemers aan de Gemenebest-conferentie.
Tendens: bestendig
Stand gisteren: 770
HET WEER EN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur