Jlieume £cihsrl)e GTouraitt Commentaar VEEL BEGRIP Aannemer gevoelt zich beledigd Verwoerd is in het nauw gedreven voor Nederlands houding NIEUWS in één oogopslag- Tijdelijk soelaas voor behoeftige landgenoten BON Positie arbeider verbeterd Eén snipperdag... Dollarhulp voor Latijns Amerika Vandaag wellicht beslissing Indonesië laat Ambonezen toe Reactie op Indonesische maatregel - 1 fill? (MTA) Van Mastrigt (CNV) in ziekenhuis WOENSDAG 15 MAART 1961 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie, Abonnementen-en Advertentie-afdeling Tel. 31441. ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal; f 2,55 per maand; f 0,59 per week. ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter. Familieberichten f 0.18 per millimeter. (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 58936. Directie: P. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Eenenveertigste jaargang no. 12125 .ftantfastich Is abeblmn 0190 bert ia ttgljeaspatr Zie pagina 11 Minister Luns is zeer tevreden over het resultaat van zijn be sprekingen in Londen. Hij zou de premier van Malaya bereid hebben gevonden opnieuw een poging te ondernemen tot oplos sing van het conflict tussen Nederland en Indonesië. Van Indo nesische zijde is zeer fel stelling genomen tegen een eventueel V.N.-beheerschap. Nederland heeft in overleg met Engeland maatregelen getrof fen, waardoor de circa duizend Nederlandse gepensioneerden en ondersteunden in Indonesië in hun onderhoud kunnen blijven voorzien. Dit heeft minister Klompé in de Eerste Kamer mee gedeeld. Om hongersnood en een economische ineenstorting te voor komen verlenen de V.N. hulp aan de Kongolese Oostprovincie en Kivoe, die in Loemoembistische handen zijn. Vooral blanken verkeren in grote moeilijkheden door het optreden van onge regelde Kongolese troepen. Staatssecretaris Calmeijer heeft in de Tweede Kamer mede gedeeld, dat het nieuwe Navo-luchtmachtplan voorziet in ver meerdering van het aantal geleide projectielen en in een zeer belangrijke vermindering van het aantal vliegtuigen, waardoor de drastische beperking van de Amerikaanse hulp voor het Starfighterproject aanzienlijk wordt gecompenseerd. Steeds meer gemeenten gaan, in strijd met het dringende ver zoek van minister Toxopeus, over tot invoering van de vijf daagse werkweek voor het gemeentepersoneel reeds op 1 mei De vraag is, of de minister de desbetreffende besluiten niet zal schorsen. In de vannacht te houden vergadering in Hilversum ls het N.T.S.-personeel voornemens een aantal eisen op het gebied van de salariëring te formuleren. T}E PRESIDENT van de Utrechtse rechtbank heeft zich gisteren moeten bezig houden met een kort geding dat de n.v. Lisman's bouw en aannemingsbedrijf aan hangig had gemaakt tegen de gemeente Utrecht. Het bouw bedrijf meent dat het heiwerk voor het gemeentelijk bejaar dencentrum de oorzaak is van tal van scheuren die in zijn naastgelegen flats optre den. In het geding zei de raads man der gemeente dat het gemeentelijk bouwtoezicht de bouwer, toen hij zijn plannen indiende al had medegedeeld, dat bij de door hem voor gestelde constructie scheur vorming te verwachten was. Het bouwbedrijf heeft dit er niet bij laten zitten en gisteravond nog een brief op poten aan de gemeente ge schreven. waarin het zegt dat deze uitlating volkomen on juist is. De plannen zijn indertijd zonder enig voor behoud goedgekeurd. Ook toen ze gewijzigd werden gaf de bouw- cn woningdienst zonder meer zijn fiat, aldus de aannemer, die zich door de in het openbaar gemaakte opmerkingen in eer en goede naam acht aangetast. Boven dien acht hij zich benadeeld door een andere opmerking, die behelsde dat de gebruikte materialen niet geschikt zou den zijn geweest. Het bouwbedrijf eist nu dat het Utrechtse gemeente bestuur binnen acht dagen publiceert dat hetgeen Is ge zegd over het flatgebouw on juist is, bij gebreke waarvan een dwangsom van 10.000 per dag zal worden gevor derd, terwijl ten aanzien van reeds geleden en nog te lijden schade het bedrijf zich alle rechten voorbehoudt. De voorzitter van het C.N.V., de heer C. J. van Mastrigt, is hedenmiddag om 4 uur in een ziekenhuis opgenomen voor een spoedeisende operatie. De heer Van Mastrigt is juist vorige week van een reis naar Canada teruggekeerd, waar in verband met het overlijden van de heer F. P. Fuijkschot verschillende za ken geregeld dienden te worden. Voor dien stond de heer Van Mastrigt al on der medisch toezicht Na zijn terugkeer achttte de betrokken specialist het echter ongewenst dat het operatief ingrijpen langer werd uitgesteld. Na de operatie zal meegedeeld worden van welke aard de kwaal is en hoe lang 4e heer Van Mastrigt zijn werkzaamheden niet zal kunnen verrichten. Hoe algemener de vrije zaterdag wordt, des te meer krijgen de christelijke feest dagen het karakter van korte vakanties. Zo denkt men er hier en daar over, van de 11e tot de 14e mei voorjaarsvakantie fce houden: Hemel vaartdag is vrij, en wanneer de werknemers voor vrijdag de 12e een snipperdag nemen, wordt het een vierdaags vrijaf. Een algemene re geling „zit" er echter niet in. Naar verluidt heeft mr. Luns de|8«rf °I> de stappen, die minister Luns President Kennedy heeft er bij het Amerikaanse Congres op aangedrongen 600 miljoen dollar (f 2.16 miljard! ter beschikking te stellen als eerste stap voor de Amerikaanse hulp aan Latijns Amerika. premier van Malakka, Abdoel Rah man, bereid gevonden, andermaal een poging te doen om een oplossing te zoeken voor het conflict met In donesië over Nieuw-Guinea. Het vraagstuk zal wellicht nog informeel op de gemenebestconferentie worden besproken. Minister Luns vroeg de Maleise premier of hij denkbeelden had over de beste ma nier om tot vermindering van de span ning tussen Nederland en Indonesië te komen. Waarschijnlijk zullen er in de naaste toekomst nieuwe contacten zijn tussen premier Rahman en de Neder landse regering. Zowel minister Luns als de premier hebben gezegd, het zeer te wensen dat er een vreedzame oplos sing wordt gevonden. Met lord Home, zijn Britse collega, sprak mr. Luns over de gevolgen van het Indonesische besluit, een eind te maken aan de behartiging van de Nederlandse belangen in Indonesië door Engeland. Het Britse standpunt ls, dat Engeland weinig anders kan doen dan zich bij het besluit neer te leggen. Een dergelijke regeling kan alleen functioneren, als alle drie partijen er mee instemmen, aldus het Britse standpunt De gesprekken met Rahman en Home zullen via de normale diplomatieke ka nalen worden voortgezet Mr. Luns heeft ook de aandacht van premier Nehroe van India gevestigd op de kwestie Nieuw-Guinea. Over dit gesprek werd niets bekend gemaakt De minister con fereerde voorts met premier Diefenbaker van Canada over de Navo en activitei ten van de K.L.M. in Canada en de Ver enigde Staten. Intussen heeft Indonesië fel gerea- in Londen heeft genomen. De ambas sade te Londen gaf een verklaring uit, dat Indonesië alleen maar genoegen zal nemen met „teruggave" van Nieuw-Gui nea aan de regering te Djakarta. De suggestie met betrekking tot een V.N.- beheerschap door India, Malakka en Australië wordt verworpen, omdat Australië als de helft van Nieuw-Guinea in zijn macht heeft De verklaring is vooral een waarschuwing aan het adres van Engeland, „waarmede Indonesië al tijd bevriend heeft willen zijn". Ten slotte werd er in gezegd, dat het bezoek van generaal Nasution aan Moskou de machtsverhoudingen zal veranderen en dat Indonesië klaar is voor 'n gewapende actie. Het zal ech ter niet de eerste zijn, die daartoe over gaat. "DREMIER Macmillan en de Zuidafrl- A kaanse premier Verwoerd hebben vanmorgen voor het begin van de Ge menebestconferentie te Londen een nieu we poging gedaan de impasse over de kwestie van het lidmaatschap van Zoid- Afrika te doorbreken. Afrika tot een crisis uitgegroeid, omdat het land op 31 mei de status van Mon&r- ohie onder Koningin Elizabeth verwis selt voor die van republiek, waarin Ko ningin Elizabeth alleen nog erkend wordt als hoofd van het gemenebest. (Van onze parlementsredaotie) Het Indonesische ministerie van bui tenlandse zaken liceft laten weten, geen bezwaar te maken tegen de terugkeer naar Indonesië van de Ambonezen, die behoren tot de groep-Slwalette. Wel wenst men op de hoogte te wor den gesteld van de namen van hen, die willen terugkeren. De heer Siwalette heeft daarom vorige week vrijdag een lyst met namen van de tot zijn groep behorende Ambonezen ongeveer vijf tig gezinnen bij de Indonesische diplo matie vertegenwoordiging in Brussel ge deponeerd. Temidden van de drukte van aankomende en vertrekkende honderdtallen zag de fotograaf plotseling op de luchthaven Schiphol dit aardige tafereeltje: charmante stewardessen hadden zich ontfermd over Roberti en Albert Cadogan, die met hun ouders na een verlof in Neder land naar Paramaribo terugkeerden. Prinses Marijke verrichtte gistermiddag, vergezeld van haar Moeder, haar eerste officiële daad: door het luiden van een scheepsbel opende zij de Marijkehal van de Utrechtse Jaarbeurs Verslag zie elders in dit blad). (Van onze parlementsredactie) TAE Nederlandse regering heeft in overleg met de Engelse regering raaat- regelen genomen, waardoor de ongeveer duizend Nederlandse ge pensioneerden en gesteunden in Indonesië, aan wie tot nu toe via de Britse ambassade in Djakarta financiële middelen ter beschikking werden ge steld, nog gedurende enige tijd in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Deze mededeling deed de minister van maatschappelijk werk mejuffrouw dr. M. Klompé gisteravond in de Eerste Kamer bij de behandeling van de begroting van maatschappelijk werk voor 1961. Zij voegde hieraan toe, dat alle aspecten van het vraagstuk zorgvuldig worden onder zocht en dat de belangen van de betrok kenen by de Nederlandse regering de volle aandacht hebben. Tijdens het debat had met name dra. W. van Hul^t (c.h.) de minister ge vraagd, als énige vrouw in het kabinet, daanom als het ware als geweten var de regering, aan te dringen op mense lijkheid bij de toelating van spijtoptan ten tot ons land. Mejuffrouw Klompé erkende, dat een vrouw in sommige zaken misschien eerder een bepaald aspect belicht dan eeri man. Zij wees echter met klem van de hand, dat een situatie zou bestaan, waarin zij, ala vrouw zegt: „Kom maar binnen", terwijl de mannelijke leden van het kabinet veel terughoudender ziin. Voor het beleid van de minister van Justitie, die beslist over de toelating van spijtoptanten tot on6 land zijn alle leden van het kabinet gezamenlijk verantwoordelijk, stelde mejuffrouw Klompé met na-druk. Alle leden zullen, in het licht van dc eed. doe zij aflegden, toen zij minister werden, al hun gaven aanwenden om juiste beslissingen te nemen. Onder de verantwoordelijkheid van de minister van maatschappelijk werk valt de zorg voor de gerepatrieenden, die hier aangekomen zijn. ..De vraag, of ik ze kan opvangen, is in het licht van het pro bleem irrelevant", stelde mejuffrouw Klompé. „Het gaat erom, hoe wij geza menlijk in de regering naar geweten op beste wijze kunnen handelen. Ik moet met verstand èn hart te wenk gaan en er óók aan denken, dat vele spijtoptanten nog nooit in Europa zijn geweest en dat in ons land gezinnen ten onder gaan aan de woningnood." TJ J iz b Temppi Vroeger Vroeger zag men ze te voet langs de wegen gaan en door de velden. Rugzak op de rug, bela den met schildersezel en klapstoeltje. Artiesten, vastleggend de schoon heid van het landschap. Soms bleven ze twee of drie dagen op een plek die hen boeide, sliepen 's nachts in het dorps hotelletje of bij de boer. En genoten van de na tuur en van hun kunst. De tijden zijn veranderd. Dezer dagen zag men op de kleine steentjes van de Dam te Amsterdam dezs „scooter-artiest", snel even een inkttekening makend van ons nationale monu ment. Juist van dat mo nument, gedenkteken van een wereldoorlog, die zo ingrijpend ons levens beeld heeft veranderd. Die de mechanisering van ons leven zo'n sterke duw ge geven heeft en die al niet minder dat ongedurige, dat gejaagde in ons leven heeft gebracht. Dat alles zou toch onafwendbaar geko men zijn, maar deze oor log heeft het proces ver sneld. Dat deze artiest daar nu zit, in 1961, het monument is er niet vreemd aan. Dit alles heeft niets te maken met de vraag of het produkt van de scooter- rijder beter of slechter zal zijn dan dat van de te voet zwervende artiest van vroeger. Wèl zal men kun nen constateren dat het anders is. Zoals zoveel an ders is dan vroeger. Want kunst is als de krant: een „eigentyds" ver schijnsel. Voortkomend uit de geest van de eigen tijd en bestemd voor de eigen tijd. De krant-van-vroeger, door sommigen geïdeali seerd, zou in onze tijd niet passen. Het gedetailleerde verslag van vroeger zou men nu „geklets over bij zaken" noemen, het aan zicht van de krant van vroeger zou men nu saai noemen. In de vele jaren van haar bestaan is onze krant veel veranderd maar onver anderd is gebleven dat zij een krant wil zijn, pas send in de sfeer van het christelijk gezin. Daarom kan men van onze krant spreken als van een krant die van generatie op ge neratie wordt gelezen. (En als u een trouw partij heeft in de familie daar is de bon voor!) U kunt noteren als nieuwe abonnee: (straat) (woonplaats) Betaling geschiedt per week/ maand/kwartaal/per giro. (Doorhalen wat niet van toepassing ts). Als bewUs van dankbaar heid awersyds ontvang Ik graag het boek lip Parade" op onderstaand adres: (straat) (woonplaats) Premier Verwoerd van Znid-Afrika is gisteren in het nauw gedreven. De elf andere leden van deze volkerengemeen schap willen de republiek Zuid-Afrika namelijk wel als lid van het Gemenebest aanvaarden, maar verlangen, dat tegeiy- kertijd openlijk de apartheidspolitiek wordt veroordeeld. Verwoerd weigerde echter deze „regeling" te aanvaarden en beriep zich op de regel van de eenstem migheid. Men kon gisteren niet tot een besluit komen. Vandaag zal Verwoerd wellicht moeten kiezen: zich bij de veroordeling van zyn politiek neerleggen, of het Ge menebest uit eigen beweging te verlaten. De verklaring, waarmede Verwoerd niet wilde instemmen, zegt dat het Gemene best pal staat voor de instandhouding van de rechten van de mens, voor ras- sengelijkheid en andere anti-discrimina- tie-principes. Toen de Zuidafrikaanse premier deze tekst van de hand had gewezen, werd hem verzocht, een eigen versie van een gemeenschappelijke ver klaring op te stellen. VETORECHT Kenelijk is Verwoerd er gisteren nog op uit geweest, van zijn vetorecht ge bruik te maken alle besluiten moeten namelijk met algemene stemmen wor den genomen. De andere regeringslei ders zijn edhfter bepaald niet van plan, hiervoor te zwichten. Zij zullen in elk geval hun ver-klaring uitgeven, waarin de Zuid-afrikaanse apartheidspolitiek wordt veroordeeld. Verwoerd kan gele genheid krijgen, hier een eigen verkla ring aan toe te voegen. Dit laatste zou hij reeds hebben geweigerd. Aan Verwoerd de taak. zijn verdere positie te bepalen, hy kan uiteraard mededelen, dat Zuid-Afrika het gemene best zal verlaten. Dit is precies hetgeen mannen als Nehroe van India, Diefen baker van Canada, Abdoel Rahman van Malakka, Ayoeb Kahn van Pakistan, Nkroemah van Ghana en anderen het liefst zouden zien. Zoals bekend is voort zetting van het lidmaatschap van Zuid- QNZE GOEDE WENSEN mogen In deze dagen wel onze minister van buiten landse zaken vergezellen. Hij voert be langrijke besprekingen met vooraanstaan de staatslieden, niet zelden uit verre lan den, besprekingen waarvan wij zonder meer mogen stellen, dat zij voor ons land van verstrekkende betekenis zijn. De dagen zijn lang voorbij, dat ons mi nisterie van buitenlandse zaken een pro vincie van stilte was in het geheel van ons politieke gebeuren. Onze neutraliteits politiek, reeds geruime tijd geleden afge sloten, bracht met zich dat 't verstandig was zo weinig mogelijk van zich te laten blijken. Niet alleen dat Nederland klein was bovendien hield het zich klein cn schuchter. Anders dan toen het geval was, vertoont ook onze buitenlandse po litiek thans een opmerkelijke activiteit. Nederland kiest positie. Het maakt deel uit van internationale organisaties, heeft bondgenootschappen aangegaan, het speelt zijn rol mee op dit toneel met deszelfs vaak wisselende decors. In die activiteit heeft onze minister Luns een belangrijk aandeel. Hij betoont zich een voortreffelijk vertegenwoordiger van zijn land. Hij heeft een persoonlijke aanpak van dc problemen. De gebruike lijke diplomatieke carrière is hem niet vreemd, maar hij weet bovendien aan zijn optreden een boeiende beweeglijkheid te geven. Zijn humor helpt hem zowel elders deuren te openen als, waar dit nodig is, bij zichzelf teleurstellingen te verwerken. Op twee gebieden is er voor onze bui tenlandse politiek reden tot werkzaam heid, en het is te Londen, de plaats dan ook waar onze minister nu vertoeft, dat deze werkzaamheid thans dient te wor den verricht. Het ene gebied is Europa, nog onlangs heeft minister Luns laten blijken, dat hij, hoewel een betrekkelijk klein land ver tegenwoordigend, het tegen grote staats lieden durft opnemen. Een Engelse krant prees hem nog deze dagen, als dc enige die president De Gaulle in de ogen ziet hetgeen niet alleen op de lichaams lengte van beiden bleek te doelen. Het gaat in Europa om dc betrekkin gen tussen „de zes" cn „de zeven". Neder land, zelf behorende tot „de zes", hoopt, dat het bovendien een verbindingsschakel met „de zeven" kan zijn. Hier ligt een doelstelling, die het nastreven waard is. Het andere onderwerp is uiteraard N'euw-Guinea. Het algemeen gevoelen schijnt, dat de Indonesische dictator Soe- karno allengs te ver is gegaan. Naar in ternationaal inzicht overschrijdt iemand in revolutionair drijven niet spoedig de grens, thans echter is Soekarno boven dien revolutie gaan beoefenen in de di plomatieke gebruiken. Niet uitgesloten is, dat hij daarmede steunpunten van *lch stoot. Voor onze minister kan het een moeilijke positie wat vergemakkelijken. „Ha tante! Moet ik u ook een kusje geven, als ik een lolly eet?" TJEr weer tn de omgeving van Neder- land blijft in hoofdzaak bepaald door een hoge drukgebied met droog weer en in de nacht en ochtend plaatselijk mist of laaghangende bewolking. In de middag is het op de meeste plaatsen zonnig. Om het hoge drukgebied circuleren depressies van de oceaan in dc richting van Noord-Europa. De invloed van deze storingen reikt tot over het midden van de Noordzee en af cn toe ook tot nabij het Waddengebied. Door de zuidweste lijke aanvoer van lucht overzee blijven de temperaturen dicht bij de kust en tn het oosten van het land lager dan in de zuidelijke provincies. De Bilt verwacht tot donderdagavond: Droog weer met ln de nacht en ochtend plaatseiyk mist en morgen overdag op de meeste plaatsen, vooral in het zuiden van het land, vry zonnig. Dezelfde temperatu ren als vandaag of Iets hogere. In het noorden van het land matige tot vry krachtige zuidwesteiyke wind, elders ma tige tot zwakke wind. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Donderdag, zon op 6.53, onder 18.45 uur; maan op 6.54, onder 18.31 uur. 16 maart: Nieuwe Maan. Helder onbew w 4 10 7 0 Ypenburg mist zw 2 u 6 0 VUss. mist zw 4 9 5 0.3 Eelde onbew. w 3 11 6 0 De Bilt mist zzw 2 12 6 0 Twente zw. bew. w 3 11 7 0 Ein.in mist wzw 13 7 0 Zd.-Llmb zw bew. wzw 4 1 1 8 0 Helsinki onbew. wnw 6 2 -1 6 Stockh h. bew. nw 3 7 3 0 Oslo onbew. 5 13 6 0 Kopenb onbew. 9 II 7 0.1 Aberdeen zw. bew windstil 16 4 0.1 Londen mist windstil 19 5 0 A'dam mist zw 4 12 6 0 Brussel Luxemb 1. bew. nw 2 13 8 0 Parys mist no 2 14 3 0 Bordeaux onbew, ono 1 17 4 0 Grenoble gh. bew. windstil 15 8 0 Nice gh. bew. n 4 10 0 Berlijn gh. bew wnw 6 12 10 0.3 Frankfort gh. bew. nw 4 13 9 0 MUnchen gh. bew. 2 9 6 0 ZUrlcb mist windstil 11 3 0 Genêve zw. bew. nno 4 10 7 0 Locarno onbew. ono 1 24 3 0 Wenen gh. bew. wnw 8 12 9 0.6 Innsbruck Belgrado zw. bew. w 5 12 9 0.2 Athene z y. bew. nno 4 19 Rome mist windstil 19 3 0 AJaccto zw. bew. 0 3 12 0 Madrid L bew. 23 4 0 Mallorca mist windstil 17 3 0 Lissabon onbew. nw 4 27 11 0 (van onze sociaal-economische redactie) MINISTER LUNS, die in de loop van de middag in ons land zou terug keren van zijn vruchtdragende bezoek aan Londen, heeft de indruk gekregen, dat de landen van het Gemenebest het positieve optreden van de Nederlandse regering met betrekking tot het probleem-Nieuw-Guinea waarderen en dat zij de houding van Indonesië geenszins goedkeuren. De minister is zeer tevreden over de resultaten van zijn stappen bij de deel nemers aan de Gemenebest-conferentie. Tendens: bestendig Stand gisteren: 770 HET WEER EN EUROPA Rapporten hedenmorgen zeven uur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1