Jlietuue £ciïtórije ÜTimrant
Kennedy wil grootse
hulpactie beginnen
Commentaar
Hersenspoeling via waterleiding
NIEUWS
BON
Staatslening
Vanmiddag
passagiers
ontscheping
in Refice?
Spaak afgetreden als
secr.-generaal Navo
DINSDAG 31 JANUARI 1961
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
CHRISTELIJKE A TIONAAL DAGBLAD
„Stantvasticfj it gfjebltocn
tngn hert ia UgfyeaspotT
Eenenveertigste jaargang no. 120R8
Tsjiang lielpt
Rood-China
Zie pagina 7
in een
oogopslag-
In zijn boodschap aan ihet Amerikaanse Congres heeft pre
sident Kennedy gezegd, dat 1961 een moeilijk jaar zal wor
den. Als een belangrijk programmapunt noemde Kennedy, dat
de waarde van de dollar niet zal worden aangetast. Op zeer
vele gebieden kondigde hij ingrijpende regeringsmaatregelen
aan.
Zeer waarschijnlijk zal de Santa Maria in de loop van de dag
de haven van Recife binnenlopen, waar de bijna 600 passagiers
zullen worden ontscheept. Aan kapitein Galvao, die het be
heer over het schip zal houden, zal politiek asiel worden ver
leend.
President Kasavoeboe van Kongo heeft gedreigd militaire hulp
van buiten te zullen aantrekken, indien de Ver. Naties wei
geren de aanhangers van Loemoemba drastisch aan te pakken.
Een vliegtuig heeft gisteren bommen afgeworpen boven Ma-
nono en Noord-Katanga.
Het ziet ernaar uit, dat met ingang van 1 maart de arbeiders
in de havens van Amsterdam en Rotterdam van een vrije
zaterdag kunnen gaan genieten. De regeling is zo, dat een
derde van de arbeiders op zaterdag op het werk zal moeten
Spaak is vandaag afgetreden als secretaris-generaal van de
NAVO. Hij zal de leiding van de Belgische socialistische partij
op zich nemen voor de komende verkiezingen.
Luitenant-generaal Matlion, chef van de staf voor de civiele
verdediging, heeft verklaard, dat op papier een noodvoedseJ-
voorziening en een distributie van levensmiddelen ingeval van
oorlog is georganiseerd. De distributiekaarten zijn gedrukt.
Voor hen
geen album
T^R zijn mensen die op
-'-J elk vrij uurtje hun
kast openen, postzegel
album voor de dag halen
en zich overgeven aan
hun geliefde hobby. Maar
niet aldus Robin Moui-
son, een Engelse jongen
uit Horbury. Hij heeft
I zijn hele kamer ingericht
j als album: al zijn zegels
zijn zo maar tegen het
j behang geplakt en het is
geen gering aantal: zo.
om en bij de vijfduizend
I Samen miet zijn broer
Roger verzorgt hij deze
I verzameling en de jon-
1 gens genieten er van.
1 Waarom ze niet als an-
1 dere mensen een album
nemen? Och, ze vinden dat
Ihet „rijker" staat als je zo
je hele schat om je heen
hefbt. Ze zijn daarin niet
anders dan de meeste jon
gens die graag de mu
ren van hun kamertje vol
plakken, de een met vlieg
tuigtypes, de ander met
auto's, de derde met voet-
balfoto's en de vierde met
„beroemde" zangers. Het is
het enthousiasme van de
jeugd die zoveel feller zich
inzet voor idealen.
Die verzamelwoede gaat
meestal voorbij eens
deels jammer, want ook
volwassenen hebben een
.jhobby" nodig. Maar de
interesses verplaatsen zich
nu eenmaal. Andere vraag
stukken gaan de aandacht
opeisen naarmate men
het maatschappelijke, het
sociale en het politieke
leven.
Het contact daarmee
loopt voor een niet onbe
langrijk deel via de krant.
Knip nu niet stukken uit uw
kramt en plak die op
het behang waarom
zoudt u uw behang ver
knoeien. Maar zorg wel dat
u een krant hebt die u op
de juiste manier voorlicht.
Die u het nieuws geeft dat
u interesseert en die u de
achtergronden verstrekt op
dat u zich een juist oordeel
Het lijkt ons dan juist
dat in een christelijk gezin
een krant wordt gelezen,
die de vraagstukken bena
dert vanuit een christelijke
Betaling geschiedt per week/
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing Is).
Als bewijs van dankbaar
heid uwerzijds, ontvang ik
graag het bock „Tip-Paradc"
op onderstaand adres:
Kennedy pleit voor
lichaamsbeweging
President Kennedy heeft zijn landge
noten aamgespoord beter op hun gezond
heid te letten. „We leven in een gevaar
lijke tijd en we hebben vijanden die alles
zullen proberen om ons te vernietigen."
zei hij. „Bij recente proeven is geble
ken, dat de lichamelijke conditie van
de Amerikaan gestadig slechter wordt
in vergelijking met de Europeanen en
anderen en daar maak ik mij zorgen
Als een van- de oorzaken noemde de
president het gebrek aan lichaamsbewe
ging. De mensen moeten in hun jonge
jaren actief aan het leven deelnemen en
niet louter als toeschouwers.
De president zei dit in een televisie
gesprek ter. gelegenheid van het 150-
jarig bestaan van een ziekenhuis.
Het ministerie van financiën deelt
mede dat van de inschrijvingen op
de 414 pet staatslening-1961 op 30
april slechts 514 pet wordt toegewezen.
Het bedrag der lening is 350 min.
T)RESIDENT Kennedy heeft het Amerikaanse congres gevraagd een
groots en ongekend buitenlands hulpprogramma op touw te zetten.
Hiermee zou hujp worden geboden
Latijns-Amerika en wellicht zelfs aan
In een poging de Amerikaans-
Russische betrekkingen in nieuwe
banen te leiden, daagde Kennedy de
Russen uit zich met de Ver. Staten
te verenigen in een wetenschappe
lijk onderzoek van de buitenatmo
sfeer en de kraohiten te bundelen
voor het onderzoek inzake de pla
neten Mars en Venus.
Maar terwijl de nieuwe president
in zijn z.g. State of the Union-bood-
schap aan hei Congres uiting gaf
aan zijn voornemen om alle moge
lijke gebieden van samenwerking
tussen de Sowjetunie en andere lan
den te onderzoeken, schilderde hij
het beeld van de toekomst als ern
stig, zeggende dat er moeilijke jaren
in het verschiet liggen.
„Elke dag vermenigvuldigt de crisis
zich", aldus Kennedy. „Elke dag opnieuw
wordt een oplossing moeilijker. Elke dag
naderen wij het uur van maximaal ge-
dichter, terwijl de wapens zich
den en de vijandelijke krachten
sterker worden"
Onderhandelingen
op Santa Maria
"17"ANMORGEN om negen uur is d
Amerikaanse admiraal Allen
Smith aan boord van de Ameri
kaanse torpedobootjager Gearing uit
de haven van Recife vértrokken op
weg naar de vijftig kilometer voor
de Braziliaanse kust liggende Santa
Maria. Hij zou twee uur later aan
boord van het Portugese schip een
bespreking voeren met ex-kapitein
Galvao over de ontscheping van d<
ongeveer 600 passagiers.
Galvao heeft gisteren in een radio
gesprek met verslaggevers, die boven
de Santa Maria vlogen, verklaard ver
langend en gereed te zijn de passagiers
in de loop van deze middag in Recife
aan land te zetten.
Volgens een woordvoeder
Amerikaanse marine bestaan
stige bezwaren tegen het o'
van de passagiers in volle zee. Van het
standpunt van Galvao zal het afhangen
waar de passagiers het schip zullen ver
laten, Toen de Gearing (die ook 125
verslaggevers aan boord heeft) vertrok
lagen in Recife nog drie Amerikaanse
torpedobootjagers gereed om de passa
giers op te vangen.
Het ziet er naar uit, dat de gouver
neur van de provincie Guanabara, Car
los Lacerda, die aanvankelijk had gewei
gerd de Santa Maria toestemming te
geven Recife binnen te lopen, onder
druk van het nieuwe Braziliaanse be
wind zijn standpunt heeft veranderd.
Na overleg met de ministers van buiten
landse zaken en van marine, die van
daag op het middaguur tijdstip van de
officiële installatie van de nieuwe presi
dent Janio Quadros in functie traden,
heeft de gouverneur Galvao laten we
ten, dat hij niet van plan is de Santa
Maria bij binnenkomst in Recife in be
slag te laten nemen. Hij zou boven
dien een arrestatiebevel hebben uitge
vaardigd tegen alle leden van de Por
tugese politieke politie, die in zijn pro
vincie zouden worden aangetroffen. Aan
kapitein Galvao en zijn medewerkers
zal politiek asiel worden verleend.
Vanmorgen was het nog een open
vraag, of de Santa Maria de beschik
king zou hebben over een loods om het
schip de haven van Recife binnen te
brengen. De Braziliaanse admiraal Dias
Fernades, bevelhebber van het derde
marinedistrict, heeft gisteren nl. ver
klaard, dat hij niet van plan was een
loods ter beschikking te stellen, tenzij
Galvao de verzekering zou geven, dat
hij het schip aan de Braziliaanse auto
riteiten zou overleveren.
K.L.M. GEREED
Inmiddels Is In Recife een charter-
vliegtuig van de K.L.M. uit Curacao ge
arriveerd om de Nederlandse opvaren
den van de Santa Maria aan boord te
nemen. Het toestel is gecharterd door
de Antilliaanse regering en dc Shell. De
Nederlandse ambassadeur in Brazilië, E.
J. baron Lewe van Aduard, heeft uit
Den Haag machtiging ontvangen all*
nodige maatregelen tc nemen voor de
repatriëring van de Nederlanders aan
boord van het Portugese schip.
De Braziliaanse ambassade in Lissa
bon heeft laten weten, dat een Portu
gese student en een voormalig officier
ter koopvaardij asiel in de ambassade
hebben gevraagd. Dit is hun verleend.
De twee mannen werden in. juli j.l.
veroordeeld op beschuldiging een com
plot te hebben beraamd om de Portu
gese regering omver te werpen. Zij
werden vervroegd vrijgelaten. In Lissa
bon hebben ook 39 leden van de oppo
sitie in een adres aan president Tomas
geprotesteerd tegen de politiestaat, wel
ke Portugal is.
de volken van Afrika, Azië
de landen achter het ijzeren gordijn.
In de tien dagen dat hij thans president
Is aldus Kennedy, is hij verbijsterd door
de geweldige omvang van de beproevin
gen „die wij in de komende vier jaar
moeten doormaken".
Om de beproevingen van deze tijden
te doorstaan is actie geboden op drie be
langrijke fronten, aldus Kennedy. Hij
verklaarde dat de militaire kracht van
het land moet worden uitgebreid, de
diplomatie verscherpt en de economische
hulpbronnen moeten worden geordend.
NIEUW PLAN
Kennedy maakte by z(Jn economische
voorstellen geen bepaalde kostenraming.
Wel staat hem kennelijk een geheel
nieuw plan voor ogen Inzake de buiten
landse hulpverlening, waarbij het Con
gres nieuwe bevoegdheden zal moeten
geven terwijl voorts nauw moet worden
samengewerkt met het buitenland.
„Ik ben van plan het Congres te vra
gen om toestemming voor de Instelling
van een nieuw en doelmatiger program
ma Inzake bijstandverlening
nomlsche, opvoedkundige en sociale ont
wikkeling van andere landen en conti
nenten", aldus Kennedy.
Zonder te wachten op een latere
speciale boodschap aan het Congres,
vroeg hij vast om de volgende maat-
rgeelen:
J. Goedkeuring door de Senaat
reeds voongestelde organisatie voor
economische samenwerking en ont
wikkeling. Kennedy verklaarde dat
dit bureau, waarschijnlijk reeds onder
Eisenhower was onderhandeld,
strument zou zijn waarbij de kosten
van hulpverlening aan onderontwik
kelde gebieden met andere welva
rende landen kunnen worden ge
deeld.
O- Toewijzing van een fonds van 50C
miljoen dollar, dat reeds beloofd
werd door Amerika „als eerste stap
naar een gezonde ontwikkeling
de Amerika's.
(Zie vervolg pagina 4)
Enorm was de ravage gister
avond toen op de Burg. Crezee-
laan in De Lier een Zoeter-
meerse vrachtauto op een
WSM-tram. Er was een dode
en een zwaar gewonde.
(Zie pag. 7)
Gedroogde vis en palmolie worden uitgereikt onder Baloeba-kinderen
in het ziekenhuis van Miabi in Zuid-Kasai, Kongo. Honderden andere
hongerige Baloeba's staan intussen buiten om eten te roepen. De nood
Paul-Henri Spaak is vandaag officieel
afgetreden als secretaris-generaal van
de Noordatlantische Verdragsorganisatie.
Hjj zal begin maart naar België terug
keren en de eliding van de socialisti
sche party op zich nemen voor de ko
mende algemene verkiezingen.
62 jaar oude politicus is sinds 1957
secretaris-generaal geweest van de
NAVO, als opvolger van Engelands Lord
Spaak riep vandaag de permanente
NAVO-afgevaardigden in Parijs bijeen
zijn ontslag in te dienen. Hij was
benaderd door socialistische' leiders in
België, die pressie op hem hebben uit
geoefend om opnieuw aan het politieke
leven in zijn vaderland te gaan deel-
Geruchten omtrent Spa
tot aftreden deden reeds enige tijd hard
nekkig de ronde.
Bij de speculaties omtrent Spaaks op-
•olger staat de naam van de Nederlandse
oud-minister van buitenlandse zaken. mr.
D. U. Stikker, bovenaan. Ook worden
amen genoemd van Canada's Lester
Pearson en van de Noorse minister van
buitenlandse zaken Halvard Lange, maar
n hebben verklaringen afgelegd
■in min of meer met stelligheid
wordt verklaard dat ze
tie'in aanmerking wensen te komen.
In NAVO-kringen overheerst de me
dat de post van secretaris-generaal het
best vervuld kan worden door een
tegenwoordiger van een klein land. Ver
wacht wordt dat de naam van Spaaks
opvolger spoedig bekend zal worden ge
maakt.
Hoewel in het communiqué als reden
oor zijn aftreden wordt opgegeven
Spaak wenst terug tc keren tot een poli
tieke carrière in België, is het algemeen
bekend dat hij met bepaalde aspecten
zijn secretarisschap ontevreden was.
Vooral het ontbreken van eenheid in
de NAVO ter ondersteuning van België
et uitbreken van de crisis in Kongo
heeft hem verontrust.
Spaak zou het gevoel hebben dat zijn
positie in de NAVO aan nuttigheid had
ingeboet.
De Indonesische regering handhaaft
haar besluit haar troepen uit Kongo terug
te trekken en zal niet voldoen aan het
verzoek van de secretaris-generaal der
Verenigde Naties om de zaak nog eens te
overwegen, tenzij „de belangen der wet-1
tige regering in Kongo gewaarborgd zijn".
JVUG SENATOR zijnde, heeft de nieuwe
Amerikaanse president ons reeds
deelgenoot doen worden van zijn overtui
ging, dat ook wellicht moeten we zeg
gen: juist ook in de politiek moed cn
karakter nodig zijn. Men kan het lezen in
een aantal opstellen van zijn hand. die
dezer dagen ook in Nederlandse vertalin
gen van de pers zijn gekomen (bij Else
vier, Amsterdam/Brussel).
Een politicus moet de moed hebben om
zijn volk, zo de omstandigheden daartoe
reden geven, de waarheid te zeggen, zelfs
wanneer deze hard is. Moed, aldus Ken
nedy in deze opstellen, is de meest be
wonderenswaardige van de menselijke
deugden.
Wij moesten eraan denken, toen wij ken
nis namen van Kennedy's eerste rede als
president voor het Amerikaanse congres.
Nog hebben wij in 011s hoofd de herinne
ring aan de voortreffelijke woorden, door
hem gesproken bij zijn installatie. In dat
woord had hij zich gericht tot de wereld,
nader tot elk van de sectoren waarin de
wereld van vandaag is verdeeld. Deze rede
voor het Amerikaanse congres is op haar
beurt in het bijzonder bedoeld voor het
Amerikaanse volk, al zal, naar men mag
aannemen zij ook in alle hoofdsteden ter
wereld nauwkeurig Avorden geanalyseerd.
Sprak uit de rede, bij dc installatie uitge
sproken, reeds de kracht van een overtui
ging en dus de kracht om de tegenstander
met openheid tegemoet te treden, deze
rede voor het congres ligt in het verlengde
daarvan en kenmerkt zich door de moed
tot waarheid.
Naar het oordeel van Kennedy is de alge
mene toestand ernstig. De eerste dagen
van zijn bewind, nu hij van meer nabij de
gelegenheid heeft gehad de situatie op te
nemen, heeft hem van die ernst een nog
groter besef bijgebracht. Maar Kennedy is
er duidelijk de man niet naar, om zich
door deze ontdekking te laten ontmoedi
gen. Integendeel, ls de situatie ernstig, dan
moet met de situatie ook ernst worden ge
maakt. Slechts de erkenning bij een ieder
van de ernst der situatie schept vervolgens
bij een ieder ook de bereidheid om te wer
ken aan verbetering.
Deze rede van Kennedy voor de senaat
brengt de bevestiging, dat van zijn bewind
een nieuwe en frisse aanpak te verwach
ten is. Wie de situatie donker tekent, wekt
van zichzelf en de zijnen tc hoger ver
wachtingen. Wellicht heeft Kennedy zich
in de rede wat te scherp afgezet tegenover
het bewind dat aan het zijne is voorafge
gaan; hij heeft zich daarmede echter de
plicht opgelegd van een te grotere inzet
\'an eigen kunnen.
Zo is er voor heel de Avereld alle aanlei
ding om het optreden van deze jonge pre
sident met bijzondere aandacht te volgen.
Een krachtiger leiding van Amerika, ook
in de internationale politiek, lijkt waar
schijnlijk.
De 45-jarige P. Loesberg uit Kerkrede is
gisteravond op de Hambosweg in zijn
woonplaats van een bromfiets gevallen en
overleden. De 40-jarige mevrouw A.
Stroy-de Pijper, eveneens uit Kerkrede, is
toen zy per fiets een straat wilde over.
steken door een vrachtauto overreden. Zij
was op slag dood.
Prins Bernhard is gisteren in de loop van
de middag, van een kort verblijf in Span
je, teruggekeerd op Soesterberg.
De overstromingen in West-Java hebben
voor veertig miljoen gulden sohade ver
oorzaakt. 225.000 ha bouwland werden
overstroomd. De vice-gouverneur van de
provincie die het getroffen gebied bezocht,
zei dat vermoedelijk 75 procent van de
rijstproduktie verloren zal gaan. Voorts
zijn wegen, spoorbanen en gebouwen ver-
T\e afgelopen nacht trok i
door noord-Frankrijk naar het
oosten. Het regèngebied ervan reikte tot
in midden-Nederland, waar echter in het
algemeen niet meer
Verder naar het zuiden waren de regen-
lioeveelheden belangrijk groter. Op het
vliegveld zuid-Limburg werd 15 mm afge
tapt, op verscheidene plaatsen in de Ar
dennen 25 tot 30 mm.
Een volgende storing nadert nu snel
Ierland, deze storing is actiever dan haar
voorgangster en volgt een noordelijker
koers. Ze zal waarschijnlijk naar het zui
den van Noorwegen trekken en de ko
mende nacht overal in Nederland regen
brengen. De wind wakkert aan en kan
aan de kust hard of stormachtig worden.
Het algemene weerbeeld blijft nog
steeds hetzelfde boven zuid-Europa en
noord-Afrika handhaaft zich een gebied
van hoge druk langs de noordelijke rand
waarvan de oceaanstoringen een over. Rapporten hedenmorgen zeven
wegend zuidwestelijke luchtstroming in
stand houden. De temperatuur blijft
dientengevolge de eerstkomende dagen
boven normaal.
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Zwaar bcAvolkt met tijdciyk regen, maa.
morgen ook enkele opklaringen. Matige Helder
tot krachtige aan de kust tot hard of
stormachtig toenemende wind, aanvanke- Eelde
lijk tussen zuidwest en zuid, later wes- De Bilt
teiyk. Weinig verandering in temperatuur. Twente
(Opgemaakt om 11.15 uur). Zd-Iamb
ZON EN MAAN StoïS?
Woensdag zon op 8.21, onder 17.27 uur; Os'o
Tendens: stijgend.
Stand gisteren: 750.
HET WEER IN EUROPA
Station
Weers-
gesteldh
li
éi
sill's
1 w
i-z
a
Temper
2 m
T7EN ZWEEDS medicus, dr.
Holger Hydcn, specialist
in de functies van dc cel en
tvetenschappelijk onderzoe
ker, heeft bekend gemaakt, maak! v
dat hij proeven neemt met maakt v'
een middel, waarmede mis- e!
schien in een tijdsverloop
hersenspoeling zou kunnen geenszins volledig vastgC'
worden onderAvorpen. stéld.
„Het eerste effect op men
sen is, dat het hen vatbaar-
iggesties."
hij.
ander medegedeeld in een amino-propenc heet, is niet
J rede op een symposium over kostbaar. Het Avcrkt door
Ais net in de Avaterleiding leheersing van de geest, ge- het teweegbrengen van ver
sus».. S-L.raf_*'_"an m's~ 10?,den pnder auspiciën van anderingen in een belangrijk
de bestanddeel van alle levende
schien een ingrijpende
Er zijn pas drie maanden meenschap voor iemand
van uren of dagen de gehele proeven mee genomen en erg in heeft,
bevolking van een land aan derhalve is de werking nog Dr. Hydea heeft een
iet medisch centrum
idenng veroorzaken in het universiteit van Californië. cellen. In dit geval werkt het
denken of doen van een ge- Dr. Hyden is verbonden aan op zenuwcellen, vooral wan-
J de universiteit van Göte- neer deze tot activiteit zijn
horg. geprikkeld door spanning of
Het middel, dat tricjano- een andere stimulans.
Berlijn
Frankfort
München
ZUrieh