lacht
Nelly Steuer-Wagenaar:
40 jaar dienst aan muziek
M.
ERU acht tv-festival
Monaco „overbodig
Televisiespel
in vervolgen
Zo verrassend
als patience ETHERGOLVEN
tèièhisïé
Rijksmunt slaat 5 nieuwe
„knaken uit 3 oude
7
DONDERDAG 12 JANUARI 1961
Dam-vraag 45
Bijzonder productief is de heer
Sroeneveld te Rotterdam niet, maar
loe hij hier uit z'n slof schiet zou
penig problemist jaloers kunnen ma-
pen. In een niet onbekend maar wei-
lig voorkomend motief wegens de
hoeilijke bewerking presenteert hij u
lier een werkstuk dat hem zeker eni-
{e uren gekost heeft. De onwaar-
chijnlijke witte schijf op 11 mogen
ve daarom wel over 't hoofd zien.
m
Zwart: 1, 9, 14, 20, 21, 22, 23 26,
Schaak-vraag 45
In de dames-schaakpartij mevr.
Rinden-mevr. Boumann-Vreeken ont
stond de volgende stelling: wit: Kgl,
Dh6, Tel, Lg2, Pd5, pi a2, a3, c3. d3,
F2, g3 en h2. Zwart: Kh8. Dd8, Tb8,
Ld7, Pc6, pi a7, b5, c5, d6, f5. g6 en
h7. Wit speelde 1 -Tel- e7! Een zet
die de partij beslist Als het zwarte
paard de toren neemt, volgt Pd5-f6,
waarop alleen Dg8 nog mogelijk is.
jln dit geval, en ook als de zwarte da
me direct op e7 neemt, krijgt wit een
dame voor toren en paard." Wat vol
doende is voor de winst, zoals de
Duitse in de resterende 20 zetten die
de partij duurde, bewees.
Bridge
In het tegenspelprobleem van giste
ren was de kaartverdeling né de le
slag als volgt:
AHB9763
O 10
O A V 4
I» V 8
t A 3
10 5 4 2
9 8 1
H V 10 8 I
O B 9 6 4 3
O H 5
9 7 6 4 2
Bij het volgende tegenspel gaat
Noord, die 4 schoppen speelt, één
down. West aan slag met hartenaas
speelt harten na, welke Oost troeft
met schoppen 2. Oost speelt klaveren
terug. West wint de slag mot klaver
aas en speelt weer harten. Troeft
|Noord laag in, dan troeft Oost over.
Troeft Noord hoog in, zo promoveert
schoppen 10 tot een zekere slag en
ook dan gaat Noord down.
Schijnbaar kan Noord, nadat Oost
de le harten heeft getroefd de rest
der troeven halen, maar deze voor-
I stelling is bedriegelijk. Immers het
grappige geval doet zich hier voor,
dat Oost die oorspronkelijk altijd één
slag in troef heeft er via een troef-
j promotie twee krijgt, zodat het con
tract todh nog down gaat.
Jack Diamond.
Kruiswoordpuzzel
Horizontaal: 1. muziekinstrument,
'kwelgeest (Rom. myth.), 10. voor
voegsel, 11. bijwoord, 13. deel van
een schip, 15. maanstand! 16. boven
ste deel van een zuil, 20. vlaktemaat,
22. biersoort, 23. landtong, 25. gem.
in Drente, 26. hemelgeest, 27. gem.
Gelderl., 28. vierde boek van Mo-
z\ (afk.), 30. tijdrekening, 31. dorp
in N.brab., 34. meisjesnaam, 35.
'plaats ten Z. van Padua, 37. Griekse
held uit de Trojaanse oorlog, 41. oude
rekening (afk.), 42. de Griekse letter
i d, 43. kasteel in Friesland.
Verticaal: 1. haarzalf, 2. meisjes
naam, 3. rekening, 4. als 10 hor., 5.
lidwoord (Fr.), 6. behoeftig persoon,
7. muzieknoot, 8. bijwoord, 9. bouw
land, 12. gem. in Gelderl., 14. ge
raamte van het gehele lichaam, 17.
oponthoud met een auto door een on
geval aan de motor, 18. fijne haren
zeef, 19. vreemde taal, 21. rondtrek
kende volkszanger die gedichten
voordroeg, 24. mannelijk beroep
(meerv.), 29. vereniging. 32. gem. in
Gelderl., 33. droogoven tot het roos
ten van graankorrels, 34. vod, 36.
houten vat, 33. nationaliteits-letterte-
ken voor vliegtuigen v. Letland, 39.
welaan, 40. als boven (afk. Lat.).
Oplossing vorige puzzel
1. maGer-mare, 2. kloEk-klok, 3.
groEn-Norg, 4. sNaak-kaas, 5. storK-
rots, 6. stiel-stel, 7. laKen-Lena, 8.
leGer-leer, 9. BornE-bron, 10. loVer-
:Orel, 11. poEne-open, 12. soNde-does.
I De zegswijze luidt: ,,Geen kik ge-
„Ik wist het zelf niet eens! Maar
het is waar: veertig jaar geleden trad
ik voor het eerst op. In Utrecht. Dat
was op 12 januari en ik speelde het
Tweede Pianoconcert van Saint-
Saens onder leiding van mijn vader".
„Hoe voelde u zich toen wel? Erg
zenuwachtig?-' vroeg ik mevrouw Nelly
Steuer-Wagenaar. „Gewoon een beetji
nerveus. Ach, op die leeftijd besef je
nog niet je verantwoordelijkheid tegen
over de muziek. Dat komt pas naar mate
je ouder en rijper wordt. En dan komen
óók de zenuwen. Dan zit je in spanning
of alles slagen zal, zoals je bij je zelf
hebt overdacht. Dat maakt elk optreden
Zulke woorden tekenen Nelly Wage
naar helemaal. Zij, die zeker een van
de allerbeste pianisten van ons land is,
heeft altijd zichzelf de hoogste eisen ge
steld en haar concerten zijn altijd voor
beelden van de zorgvuldigste voorbe
reiding, geestelijk als techmsch.
Zij heeft het wel
van thuis meege
kregen, de muzi
kaliteit, de liefde
tot de muziek.
Haar vader was
Johan Wagenaar
en men weet wel.
welke een grote
rol hij in het Ne
derlandse muziek
leven gespeeld
heeft. Willem Pij
per, Alexander
Voormolen, Ever-
hard van Beinum.
het merendeel
trouwens van de
voornaamste Ne
derlandse musici,
zijn door hem op
geleid, en Nelly
Wagenaar beken
de mij, dat de be
roemdheid van
haar vader voor
haar wel eens een
handicap beteken-
„Er wordt in-
zo erg veel
Maar vader Wage-
verStandig zijn
eigen dochters Nel
ly en Johanna, die
aan het Konink
lijk Conservato
rium les geeft, niet
zelf te onderwij
zen. Nelly Wage
naar kreeg als le
rares mevrouw Lu
cie Veerman-Bek-
ker en na haar
eindexamen van
de Utrechtse mu
ziekschool, waar-
haar vader
toen directeur was.
mocht zij een half
jaar naar Berlijn
bij de mees-
terpianist Arthur
Schnabel te stu
deren. Of liever
als Schnabel op concerttournee was,
hetgeen veelvuldig gebeurde bij zijn
plaatsvervanger Bruno Eisner. Hij gaf
haar de moderne techniek. Maar een
half jaar is wel héél kort en verder
heeft Nelly Wagenaar het zelf moeten
zoeken door veel te lezen en veel te
kijken hoe anderen het deden. Ja
verzuchtte zij het is de jongeren wel
heel wat gemakkelijker gemaakt 't am
bacht te leren beheersen. Wij hebben
aorme vooruitgang in de pianotech
niek zélf moeten vinden. Vandaar de
benauwend vele jonge pianisten, die al
lemaal technisch formidabel kunnen
spelen". Het is een opmerking, die mij
uit het hart gegrepen is. De ene pianist
de andere passeert het' concertpo
dium en technisch mankeert er niets
hun spel. Het heeft alleen zo bit
ter weinig te zeggen, omdat de persoon
lijkheid ontbreekt!
.Treedt u graag op?" vraag ik. „Als
het goed gaat. vind ik het heerlijk", re
ageert Nelly Wagenaar onmiddellijk. Ik
herinner mij bv. het Vierde Pianocon
cert van Beethoven onder Mengelberg,
en kort voor de oorlog het Tweede
Saint-Saens-concert onder Fitelberg in
Den Haag en verder recitals. Dat was
heerlijk werken!
Met alle Nederlandse dirigenten heeft
Nelly Wagenaar geconcerteerd, maar
ook met Eugen Jochu/n, Hans Rosboud
(voor hem volle bewondering!) en Carl
Schuricht. Buiten onze grenzen is
vooral in Engeland opgetreden
beetje tot haar eigen verbazing. In En
geland n.l. mag maar een bepaald per
centage van uitvoerende kunstenaars
buitenlanders zijn! En de eigen muzikale
voorkeur? Nelly Wagenaar heft eve;
handen op. Ach met de heel erg
dernen Stockhausen. Boulez heb ik niet
veel contact. Maar Pijper speel ik héél
graag en de Sonatine van Escher ook.
Pijpers legendarische figuur die in elk
opzioht buiten de Nederlandse maat valt
wekt heel wat herinneringen op: zijn
aanval op Jan van Gilse, die door hem
vernietigd werd, zijn muziekcritische
essays, zijn Derde SymfonieMaar
Nelly Wagenaar die al in 1927 aan het
Amsterdamse Conservatorium verbonden
werd is ook een uitnemend pedagoge
en als wij samen enkele van haar leer
lingen de revue laten passeren, valt
weer haar besef van verantwoordelijk
heid op. „Les geven is óók creatief werk",
zegt zij terecht. Het is niet alleen vol
doende de leerlingen het ambacht bij
te brengen maar men moet hen ook
geestelijk ontwikkelen. Het mooie is,
dat zij van haar leerlingen voldoende
vrijheid laat om de eigen persoonlijkheid
te voeren: een betere basis voor een
goed en gezond kunstenaarschap bestaat
er niet! En dan noemt ze onder de
oudste leerlingen de vaste begeleider
van Wim Kan, Ru van Veen, zéér be
gaafde pianist,verder Elisabeth Evers,
ia de oorlog in Indonesië veronge
lukte, een zeldzaam natuurtalent, Debo-
en Boukje Land, Sas Bunge, Tru-
delies Leonhard en onder de jonge ge
neratie Tilly Keesen en vooral Hans
Dercksen, zéér talentvol, zéér intelligent.
Welk een scherp inzicht maar ook
welk een oprechte hartelijkheid spreekt
er uit haar woorden! Dat Nelly Wage
naar nog lang behouden mag blijven
voor ons muziekleven. en dat zij zich
in Den Haag, haar woonstad, eens wat
vaker laat horen!
Dra. H. E. Kokee-van den Berge
Loongrens van sociale
(A.O.W. en A.W.W.)
verzekering op f 8250
De Inkomensgrens voor de heffing van
de sociale verzekeringspremies A.O.W.
en A.W.W. word<t verhoogd van f 7450
tot f 8250. Deze maatregel geldt met in
gang van 1 januari van dit jaar. Zij houdt
in, dat ook al heeft men een hoger in
komen dan f 8250 over dit meerdere geen
premie wordit geheven.
Staatssecretaris Roolvink heeft deze
wijziging in een wetsontwerp aan de
Tweede Kamer voorgelegd. In dit ont
werp stelt hij bovendien voor, in de toe
komst voor de aanpassing van de A.O.W.-
A.W.W.-pensioenen aan de wijzigingen
In het inkomensniveau een nieuw index
cijfer te gebruiken. Het Centraal bureau
de statistiek heefit dit nieuwe index
cijfer berekend. Het geeft in vergelijking
tot het tot nu toe gebruikte cijfer een
duidelijker en meer representatief beeld
van de wijzigingen in de werknemers
inkomens.
Actie van ANWB voor
veiliglieidsgordels
De A.N.W.B, die sinds enige maanden
een campagne voert voor het gebruik
van veiligheidsgordels door automobilis
ten. heeft in deze actie thans ook zijn
wegenwachten betrokken.
Met ingang van vandaag zal elk van
de 240 „gele pechbestrijders" de auto-
mobilsten, met wie hij in contact komt.
•n brief overhandigen.
In deze brief, die in een oplage van
200.000 is gedrukt, zet de hoofddirecteur
de A.N.W Bde heer A. Blankert,
uiteen welk een bescherming veilig
heidsgordels bieden.
conferentie van fabrikanten,
teahnische deskundigen en artsen is gis-
Londen de Internationale ver
eniging voor veiligheidsgordels opge
richt. Zij wil komen tot een verplichte
montage van veihgheidsgordels in per
sonenauto's in de gehele wereld.
De deelnemers aan de conferentie
kwamen uit Engeland, Zweden, Finland,
Noorwegen, Denemarken, Zwitserland,
Duitsland en de Verenigde Staten.
Een Zweedse arts heeft verklaard, dat
de inzittenden van een auto viermaal
zoveel kans hebben een botsing te over
leven als zij niet uit het voertuig wor
den geslingerd. De Zweedse poltie heeft
vastgesteld, dat in 78 procent van de
gevallen verwondingen voorkomen had
den kunnen worden of veel minder ern-
:tig zouden zijn geweest als er veilig
heidsgordels waren gemonteerd.
Partij wapens in
beslag genomen
De centrale recherche van de Am-
terdamse polit.ip heeft bij de 36-jarige
Amsterdamse koopman P. A. W. een
partij wapens en munitie in beslag ge-
Er zal tegen de man procesver
baal worden opgemaakt wegens verbo-
"en wapenbezit.
Door een klein ongeluk is de man te
gen de lamp gelopen. De douane-recher-
Locht (bij Kerkrade) vond in de
auto van W, die uit Duitsland terug-
KAPERS OP DE KUST
5?
Maar drie
landen hebben zich
onthouden
Vanavond op de t.v.
TTET RUMOER rondom het a.s. televisie-festival in Monaco (dat nu
*-■*- definitief op 16 januari zal beginnen) is nog lang niet verstild en
het ziet er naar uit, dat de gehele televisiewereld zich ermee zal be
moeien. Doordat de Europese Radio Unie (de organisatie die tevens de
Eurovisie beheert) het festijn „overbodig" heeft genoemd en de deel
neming eraan allesbehalve stimuleert, zijn er direct kapers op de kust
gekomen om Europa in de toekomst vóór te zijn en van het toekennen
van televisieprijzen een Amerikaanse aangelegenheid onder auspiciën
van de UNESCO te maken.
Wanneer er moeilijkheden z(Jn staat
er altüd wel Iemand klaar om als derde
met „het been" heen te snellen. In dit
geval is die „derde" een Amerikaanse
miljonair, die al te kennen heeft ge
geven klaar te zijn om Europa van de
„verdeeldheid" te ontlasten en één
groot, allesomvattend jaarlijks televi
sie-festival te arrangeren op de Ba-
hama-eilanden, waarvoor hij zich van
hulp en steun van de UNESCO heeft
verzekerd. Dat zou een machtige con
currentie worden voor Europa
Het feit dat de Europese Radio Unie
tot nu toe het komende festival in Mo
naco negeert, vindt zijn oorsprong in
ontevredenheid over het doorkruisen
van andere jaarlijkse instellingen voor
het toekennen van televisieprijzen.
Van de NTS kregen wij op onze vraag
naar de Nederlandse mening in deze
als toelichtend antwoord, dat men hier
de opvatting van de ERU ook is toe
gedaan: er is ruimschoots voorzien in
alle mogelijke tv-fesbivals en het Mo-
naco-festijn is daarbij niet nodig. Het
feit dat Nederland niet zal deelnemen
aan de wedstrijd komt echter niet in de
eerste plaats uit deze opvatting voort:
de NTS achtte de toegemeten tijd van
voorbereiding ook veel te kort.
„Een televisiefilm die geschikt is om
voor een festival te worden ingezonden
is niet een, twee, drie klaar", luidde het
commentaar.
Hierbij dient te worden aangete
kend, dat de NTS wél zal deelnemen
aan het a.s. tv-festival in Montreux.
waarbij het gaat om een telerecor-
ding van een variété-programma in
te zenden vóór eind april. Dit festijn
wordt van 2127 mei a.s. gehouden.
De NTS is echter nog niet zeker van
wat er zal worden ingezonden.
Gedacht wordt aan een al eerder
vertoond voornamelijk mimisch pro
gramma (mogelijk met Bueno de Mes-
quita of met „Dorus") vanwege de taal
moeilijkheden ofwel aan het optreden
van enkele vocalisten met Franse en
Engelse liedjes.
„Komt er echter binnenkort van de
een of andere omroepvereniging een
passend programma op het scherm dan
s het ook mogelijk dat wij dat inzen
den", zo werd ons medegedeeld.
De AVRO heeft er de primeur van:
we krijgen een televisiespel in uer-
volgen te zien. En wel een detective,
s' in 6 delen van de Engelse auteur
Francis Durbridge, die grote bekend-
heid heeft gekregen door zijn Paul
Vlaanderenmysteries.
De Duitse televisie bewerkte dit spel
naar het boek „Het is zover" cn braoht
het met succes od het scherm.
Wij kennen in Nederland nog geen
tv-spel-in-vervolgen. Wel enkele strips
of series (zoals bijv. Pension Homme
les van de VARA was), maar dat wa
ren musicals met telkens afgeronde
gebeurtenissen.
Nu echter wordt het een volledig
Er ls dan ook nog geen plan om stuk, dat men dus eigenlijk om de
het slot van het Monaco-feest, de uit- draad niet kwijt te raken helemaal
reiking van de prijzen door prinses moet zien. De AVRO begint ermee op
Gracia op 28 januari ln de opera te zaterdag 18 februari en speelt het vrij
Monte Carlo, via het Eurovisienel uit snel achter elkaar af, hetgeen ook wel
te zenden. nodig is. De overige vijf delen kunt u
Intussen wordt er natuurlijk wél druk verwachten op maandag 1 februari,
gepraat over Monaco en er zijn op het woensdag 8 en zaterdag 18 maart en
ogenblik 13 landen, die deelnemen, woensdag 5 en zaterdag 15 april a.s.
grote Eurovisie- Al worden de delen zo vlug mogelijk
an deelneming op de AVRO-aendavonden achter
elkaar gegeven, toch zit er een tijds-
veriooip van twee maanden Ln, eer het
raadsel van de gebeurtenissen wordt
opgelost.
Voor „Het is zover" werd de muziek
geschreven door Peter Thomas. Hans
Quest regisseert.
TV-film op verjaardag
van Margriet
Mevrouw Chasseglim is een wat een
zame oude dame ergens in de Provence,
die zich voornamelijk bezighoudt met
het leggen van patiences en het tiran
niseren van haar slaafse huishoudster
juffrouw Pastif.
Kent U de waaierpatience? Het is
een spelletje vol moeilijkheden dat tijdens de wereldreis die hij maakte,
slechts zelden en dat na volharding en beelden opgenomen voor een film over
geduld, uitkomt en allerlei verras- de zeevaart. De film is nu klaar en heet
singen inhoudt voor wie het speelt. „Van varen".
Aan die waaierpatience heeft de NTS zal de film uitzenden en
schrijver Henri Troyat gedacht, toen wel op de verjaardag van prinses Mar-
hij het spel, dat de NCRV vanavond 8net- die het Petekind is van de Ne-
op het scherm brengt, schreef. Want in derlandse Koopvaardij. U kunt er dus
de loop van het verhaal blijken alle naar, kijken op donderdag 19 januari
wonderlijke personen die er in voor- as 's avonds tussen 8.20 en 8 40 uur.
komen zich te ontpoppen tot heel an- Coen Flink spreekt het commentaar
dere mensen dan die zij altijd schenen fito en Harry de Groot zorgde
de muzikale illustraties.
Hele lijst
Dat de ERU het a.s. festival van
Montreux wél aanvaardt als van be
lang, komt omdat dit iets nieuws bij
de kop neemt: het variété-programma.
Verder hebben we in Europa nog de
bekende jaarlijkse wedstrijden op te
levisiegebied die in al het overige
voorzien. In Cannes het tv-filmfestival
als staartje van het gewone filmfesti
val, in Italië de uitreiking van de Prix
d'Italia (voor allerlei tv-prestaties)
voorts het Eurovisie Songfestival (dit
jaar te houden op 18 maart a.s. in Can
nes) en ten slotte de verleden jaar in
gestelde tv-opera-wedstrijd in Salzburg.
„Dat ls voldoende", vindt de ERU.
„We moeten oppassen, dat tv-festivals
niet overal worden bedreven als een
soort toeristische aangelegenheid".
Oorspronkelijk schreef Troyat dit
verhaal als een roman „De visvijver"
genaamd, maar later maakte hij er zelf
een toneelstuk van en dat zien wij nu
in een vertaling van Gerard Rokers,
zoals het reeds eerder voor de Vlaamse
televisie is geweest.
Magda Janssens. die tijdens de eer
ste wereldoorlog in Nederland kwam
en er sindsdien bleef, viert met het
vertolken van de hoofdrol in dit stuk
in zekere zin haar gouden toneeljubi
leum. Zij doet dit niet in feite, omdat
zij niet aan een vast gezelschap is ver
bonden.
Daarom stelt de NCRV haar in de
gelegenheid, toch een „jubilerend op
treden" te beleven, door haar voor de
camera's te brengen in een van haar
glansrollen van de laatste jaren: me
vrouw Chasseglin.
„De Waaierpatience" speelde Magda
Janssens bij het Rotterdams toneel en
de rol van huishoudster was toen in
handen van Charlotte Kohier. Nu wordt
deze gespeeld door Elise Hoomans. De
neef, die via een aardig dienstmeisje
(Winnifred Bosboom) naar het huis
waar zijn tante huishoudster is. moet
worden gelokt, zal Maxim Hamel zijn
en Lucas Wensing zult u zien als de
door zijn vrouw geringeloorde vader.
Hopelijk zal de geschiedenis, die niet
al te diep gaat, U s
vanavond
Het NCRV-programma dat om 8.20
uur na het NTS-journaal begint, pre
senteert eerst de korte actualiteiten
rubriek „Memo", dan de filmrubriek
en om 8.50 uur het spel „De waaier-
patience" van Henri Troyat met
Magda Janssens in de hoofdrol.
keerde, een auto-onderdeel dat
wisseld en waarvoor invoerrechten
moesten worden betaald. Toen men ver
der zocht trof de douane-recherche "in
de auto nog twee brownings, twee gas
pistolen. 500 browning-ijatronen en 800
gaspatronen aan. Dit partijtje werd in
b^lag genomen, waarna de douane-re-
cherohe de Amsterdamse centrale re-
cherohe inlichtte. Deze ging daarop eens
een kijkje nemen in de woning van W
aan de Van Breestraat, waar in een
kist twee machinepistolen en een gro
te hoeveelheid munitie werd aangetrof
fen. In de badkamer vond men nog een
machinepistool, alsmede een groot aan
tal houders voor deze machinepistolen.
Welke bedoelingen de koopman met de
ze ongebruikelijke handelswaar heeft
gehad, is nog niet bekend.
(Van een onzer verslaggevers)
MAANDAG 16 januari wordi
nieuwe zilveren rijksdaalders in
omloop gebracht. Met de verschijning
van het 2%-guldenstuk zal tevens de
vernieuwing van het Nederlandse
Iets na half negen stootten we op de transport-
slee die tegen een hoop morenepuin gekwakt lag.
Ik begreep wat er gebeurd moest zijn. De steile
helling met links en rechts de spleten en kloven
had de zware slee tot een gevaarlijke lastpost ge
maakt en aan de sporen hadden we al gezien dat
hij heen en weer was gaan slingeren en ongetwij
feld had hij elk ogenblik tegen de tractor kunnen
botsen. Terecht waren Smallwood en Corazzini
ig geweest dat de slee op een gegeven moment
tractor omver zou smijten of wat nog erger
dat hij de tractor in een spleet of kloof zou
kunnen trekken. Ze hadden de slee dus achter
gelaten en het verwonderde me eigenlijk dat het
al niet veel eerder was gebeurd. Afgezien van de
voorraden brandstof en levensmiddelen die ge
makkelijk in de tractor geborgen hadden kunnen
worden, moest de slee hen toch altijd al opge
houden hebben. Zover ik kon nagaan was alles
op de slee nog aanwezig, behalve natuurlijk de
draagbare radio. Ook vond ik de dekens die aan
Zagero en Levin waren gegeven toen ze voorop
de slee hadden moeten zitten en wij hen met onze
vuurwapens in bedwang hielden. We sloegen die
dekens om Mahler en Marie LeGarde heen en
gingen door.
Drie honderd meter verder stond ik plotseling
i onverwacht stil dat de slee tegen mijn benen
stootte en ik op het ijs viel. Ik krabbelde ovei-
eind, lachte zacht en lachte voor het eerst sinds
vele dagen.
Zagero kwam naar me toe en keek me aan.
,Wat is er aan de hand dokter?"
Ik bleef lachen en wilde juist wat zeggen toen
de jonge bokser me hard in het gezicht sloeg.
,Houd daar mee op, dokter!" Zijn stem klonk
scherp en hard. „Dat helpt ons geen zier".
„Integendeel, het helpt ons reusachtig!" Ik
•reef over mijn wang. maar nam hem de klap
niet kwalijk. „En ik had het bijna over het hoofd
gezien".
zonder einde
„Wat over het hoofd gezien?" Zagero scheen
er nog steeds niet zeker van te zijn dat ik niet
hysterisch was geworden.
„Ga maar mee terug naar de transportslee.
Smallwood leek overal aan te denken, maar nu
heeft hij eindelijk toch een fout gemaakt en wai
voor een fout! En het is er precies het goede
Ik draaide me om en liep haastig terug naar
de slee. Tot de standaarduitrusting van de weer
stations zowel voor de expedities als voor de
bases behoorden ook de magnesiumfakkels
die vijfentwintig jaar geleden al aan de Zuidpool
gebruikt werden en de radiosondes. Beide hulp
middelen bevonden zich op de transportslee en
waren volkomen door Smallwood vergeten. De
magnesiumfakkels dienden voor het aangeven
van posities. De radiosondes vormden het belang
rijkste bestanddeel van de uitrusting, want het
voornaamste doel van ons verblijf op de ijskap
't gegevens verzamelen over luchtdruk, tem
peratuur, vochtigheid en de windrichting in dc
bovenste luchtlagen was zonder radiosondes
onmogelijk. De sondes die nog steeds verpakt
zaten met de tenten, touwen, bijlen en schoppen
en waarvan we tijdens de tocht geen gebruik
hadden gemaakt waren aan luchtballons be
vestigde radio-apparaten die op hoogten van der
tig en vijfenveertig kilometer door middel van
seinen meteorologische gegevens kenbaar maak
ten. Aan dergelijke hoogten hadden we op het
ogenblik echter niets. Vijftienhonderd meter
voor ons meer dan voldoende en beantwoordde
volkomen aan. het doel. Het flauwe schijnsel var
de staaflamp bleek genoeg te zijn, want Jack-
straw en ik hadden het werkje al honderden ke
ren gedaan. We verbonden de ballon met zijn wa
terstofcilinder, haalden de radio eruit en ver
vingen deze door drie magnesiumfakkels met eer
lont. We staken de lont aan, lieten de ballon los
en voordat deze honderd meter hoog was. had
den we de tweede ballon al met een waterstof
cilinder verbonden. Juist op het moment dat we
met de derde ballon bezig waren, kwam de eer
ste fakkel op een hoogte van ongeveer twaalf
honderd meter tot ontbranding en spreidde zich
een fonkelend, laaiend licht over de donkere ijs
vlakte Beter had ik het niet kunnen wensen, be
ter had ik zelfs niet durven hopen en toen de
re hand van Zagero op mijn schouder terecht
kwam, wist ik dat hij mijn gevoelens geheel
al deelde.
„Dokter Mason", zei hij plechtig, „ik trek alles
terug wat ik ooit over u hebt gezegd. Dit, dokter
Mason, is geniaal".
„Inderdaad niet slecht", gaf ik toe.
En het was werkelijk niet slecht. Als iemand
in een omtrek van een vijftig kilometer bij deze
volmaakte weersomstandigheden het felle licht
van de fakkels niet kon zien. moest hij blind zijn.
Mits hij natuurlijk de goede richting uitkeek,
maar ik was er zeker van dat Hillcrest en zijn
vijf metgezellen voortdurend naar ons op de uit
kijk stonden en er weinig kans was dat ze de fak
kels zouden missen.
De tweede fakkel kwam belangrijk hoger, ont
brandde toen de eerste sputterend doofde en ik
dacht er opeens aan dat ook schepen, die mis
schien in de buurt van de kust zouden patrouil
leren. hierop een peiling konden nemen, want de
bedoeling van zo'n fakkel zou hun ongetwijfeld
niet ontgaan.
(Wordt vervolgd)
muntstelsel na de tweede wereldoor
log zijn voltooid.
Rond twee miljoen nieuwe zilveren
rijksdaalders kleiner (33 mm) m
lichter (15 gram) dan de vooroorlogse
„knaken" liggen bij 's Rijks Munt in
Utrecht en bij de Nederlandsche Bank
op het ogenblik gereed. De muntma-
chines werken echter nog op volle toe
ren: één rijksdaaLder per seconde per
machine. Tegen het einde van dit jaar
denkt men de produktie voorlopig :e
kunnen stoppen. Dan zullen er onge
veer drie miljoen zilveren munten met
een waarde van 12.50 zijn aangemaakt.
De verschijningsdatum van de klinken
de rijksdaalder valt op de dag af twee
jaar na het in circulatie komen van de
zilveren guldens op 16 januari 1959. Die
zilveren gulden heeft overigens zijn pa
pieren naamgenoot niet verdrongen.
Alle veronderstellingen ten spijt is het
bruine papiertje nog steeds wettig be
taalmiddel. Ook de papieren rijksdaal
der blijflt in de circulatie.
De nieuwe munt heeft evenals zijn
voorganger van voor de tweede wereld
oorlog een zilvergehalte van 720/1000.
Het gewicht werd enigszins terugge
bracht. de diameter verloor 5 mm.
Daardoor kon 's Rijks Munt vijf nieuwe
drie oude maken,
een dergelijke maatregel past hele
maal ln de moderne geldtheorie, waarbij
zilverwaarde cn koopwaardc niet langer
parallel lopen.
De nieuwe rijksdaalder is de laatste
muint in de nieuwe serie, waartoe werd
besloten in de muntwet van 1948. Die
werd ingediend en aangeno-
om orde te scheppen in de chaos
het muntstelsel uit de oorlog en
tevens om het een én ander te saneren.
Het Nederland van na de oorlog was ten
slotte wat „royaler" geworden en had
kennelijk geen behoefte meer aan de
halve centen, die voor de tweede we
reldoorlog zo'n grote rol hebben ge
speeld.
Het ontwerp voor de nieuwe rijks
daalder werd gemaakt door prof. L. O.
Wenckebach uit Den Haag. Evenals de
andere munten toont ook de nieuwe
rijksdaalder weer het visje, het per
soonlijke teken van 's Rijks Munt-munt-
mecster H. J. van Hengel.
Binnenwerk
is
winterwerk!
Laat nü de schilder komen!
VERF GEEFT FLEUR!
Wilmy de Zwaan, Sonja Oosterman
en Cornells Kalkman zijn vanavond
solisten in hef Sterprogramma van de
NCRV dat tussen 8 en 9.30 uur in de
ether is. Om 10 uur weer een uilzen
ding in de reeks „De organistenmaker
(slot) en om 11.30 uur de eerste le
zing van de heer C. Rijnsdorp over
„Nobelprijswinnaars in vertaling".
9 Voor de AVRO concerteert tussen
8.05 cn 9.35 uur het Radio Filharmo
nisch orkest o.l.v. Hugo Rignold. De
violist Jo Juda is solist en U hoort
hem in het 2e vioolconcert van Spohr
Verder staan op het programma wer
ken van Schubert en Berlioz. Daar
na een luchtig hoorspel van Aileen
Burke en Leone Stewart: „Uitver
koop" en om 11.10 uur een en ander
over nieuwe grammofoonplaten.
Programma voor morgen
VRIJDAG 13 JANUARI 1961
Hilversum I. 402 i
.00 Nws 7.10 Gym
1.18 Gram 9.00 Gym
landbouw 12.30 Land- en
tuinb. meded. 12 33 Sport be schouwing
12.50 Openluchtklanken 13.00 Nws 13.15
Meded en gram 13.25 Beureber 13.30 Me-
tropole ork 14.00 Altviool en piano 14.30
Voordracht 14.50 Caniltonconcert 15.05
Litteraire quiz 15.50 Gram. VARA: 16.00
Muzikale lezing 16.30 V d zieken 17.00 V
de jeugd 17.50 Act 16,00 Nws 18.15 Pol le
zing 18.23 Hammondorgel cn zang 18.50 Ba
puntjes op de i. praatje 19.(8
V d I
mBi 19.30 De stad
gespr :9.4S VPROlnws 20,00 Nws 20.05
Vrijheid in de opvoeding, lezing 20.20
Kamerkoor cn orgel 20.35 Hoe zien zij
ons?, lezing 20.50 Nederlands-Vlaams cul
tureel contact, gespr VARA: 21.00 Qui»
21.50 l o. cn L.O., klankb 22.15 Buiten
lands wcelooverz 2G 30 Nws VPRO: 22.40
Zorg om de mens, gospr VARA: 23.00 Soc
nw ins Esperanto 23.10 Blljartrep 23.13
Muzikaal giespr. 23.56—24Do Nws.
Hilversum II. 298 m. 1007 kc/s. NCRV:
12.337.00 Nws cn SOS ber 7.10 Gram 7.30
Een woord voor de dag 7.40 Gewijde muz
8.00 Nws 8.15 Radiokrant 8.35 Gram 9.00
V d zieken 9.35 Gram 9.40 V d huisvr 10.10
Gram 10,15 Morgendienst 10.45 E
en piano 11.15 1
i 12.O0
tuinb. meded 12.33
Meisjeskoor 12.5Q Gram of act 13.00 Nws
13.15 In»tr kwint 13.40 Gram 14.05 School
radio 14.25 Kamerork en solist 15.30 Lichte
muz 16.00 Vraaggespr 16.15 Gram 16.30
Planorecital 17.00 Voordracht 17.20 Vocaal
ens 17.40 Beursber 17.46 Gram 18.00 Ac-
cordeonspel 18.20 Do hangmat 18.50 Re-
gerlngsultz: Sociale actualiteiten door J C
Visser, hoofd afdeling voorlichting van
het Ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid 19.00 Nws cn weerber
19.10 Op dc man af. praatje 19.15 Gram
19.30 Radiokrant 19.50 Musette-ens cn sol
20.15 Gevar programma 21.30 Samenzang
22.00 Gram 22.30 Nws 22.40 Wijd als de
wereld, int oriëntatie in kerk. zending
en oekumene 23.00 Gram 23.55—24.00 Nws.
Televisieprogramma's. NTS: 20.00 Week-
joum. VARA: 20.30 Achter het mva 20.45
Kunstrubriek 21.15 TV-film 21.40 Bijna
(over fle 4e I«n)
Vrijdag 13 Januari 1961 van 18— 2o uur:
Wolfgang Amadous Mozart: ..Die Entfüh.
rung aus dan Serail komiscüe opera ln 3
bedrijven, tekst naar Christoph Fried rich
Breitener van Gottlieb Stephanie der Jün_
gere. Plaats en tijd van handeling: het
landgoed van Bassa ln Klein Azië in het
madden van de 16e eeuw. Medewerkenden:
Selim Bassa (spreekrolWalter Franck;
n Belmonte (so-
Beate Gutfcmann;
geliefde
praan), Maria Stad*
Blondohen. meisje I BH
praan), Rita Streich. Belmonte TtenoT),
Ernst HJfliger, Sebastian Fischer, Pedrillo,'
bediend- van Belmonte en opzichter over
de turnen van Bassa (tenor). Martin Van-
tin. Wolfgang Spier; Osmin, opzichter
over het landhuis van Bassa (bas), Josef
Greindl. Janltscharen Wachter». Slaveren
Slavinnen. Dlaloogregie: Rolf Purucker.
Kamerkoor, Rias Symphonie Orkest
g Big Fricsay.
Berlijn. Dirigent: Fe;
