Een tuin in liet water
VERLEIDING EN STRIJD
Reizen in Engeland van de dichter
dr. J. W. Schulte Nordholt
AFSCHEID NEMEN
en verder gaan
0m een potje te kunnen breken
moet U er eerst een bakken
MENANDERS BROMBEER
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 JANUARI 1961
"EN dichter bezoekt
geval zijn geliefde En
geland, en stelt zich
onder het patronaat
van Shakespeare, die
eens in zijn „Richard
II" het trotse eiland
„het tweede Eden" noemde. Hoe voelt een
dichter zich in Eden? Vast anders dan anders,
maar zeker in zijn element. Zo'n boek wordt
een Paradijselijk boek, waarin men de vreugde
van Adam kan navoelen, toen hij de dingen
de namen mocht geven en als Schulte Nord
holt de namen van het oude Engeland noemt,
van zijn ruïnes, zijn kathedralen, zijn dichters
en zijn schilders, zijn tradities, die rond de
wieg stonden van ons westers christendom,
is het of dit alles een magische klank verkrijgt,
want met de klank wordt het leven zelf te
voorschijn geroepen.
De Majestas Christi
Dat wat achter de horizon
der aanschouwing ligt, komt
uit het land der verbeelding
naderbij en Engeland ont
plooit zich naar zijn heden en
zijn verleden, naar zijn land
en volk als ,,een tuin in het
water". Zo noemde dr. J. W.
Schulte Nordholt zijn bij Het
Wereldvenster te Baarn uit
gekomen reisboek over Enge
land „Een tuin in het wa-
Pastorale
Voor hen, die nog nooit in
Engeland zijn geweest, klinkt
dit boek als een lieflijke
pastorale en zij, die bijv.
Liverpool Street Station al
eerder zagen kunnen het nu
als volgt gaan herontdekken:
„Iedere keer dat ik in Lon
den aankom, op Liverpool
Street Station, met de boot
trein van Harwich, iedere
keer hecht het gigantische
geruis van de wereldstad zich
aan mijn oren als suizende
vleugels. Daarom daal ik af,
als in een droom, zwevende,
zwevende, in de duistere
krochten van de ondergrond
se. Wat de oudste volken in
geheimzinnige mythen hebben
vermoed, dat beleven wij aan
den lijve. Kronkelend en draai
end, gedragen op grote trap
pen in peilloze diepten, dan
in glanzende glazen hulzen ge
borgen voortschieten door
duistere gangen, als de zon
in het dodenrijk van het oude
Egypte. Het is groots en ver
schrikkelijk. Men zal er aan
wennen. Natuurlijk, als men
hier woont, en ik zie ook ge-
bolhoede mannen met para-
pluies zich achteloos voortbe
wegen in deze zwarte paleizen
a la Piranesi, alsof zij er
priesters of bedienden waren,
wat trouwens hetzelfde is
Verovering
Zo begint de ontdekking van
Engeland, een felle verove
ring met de geest.
Londen is heel Engeland
niet en de tuin vertoont tel
kens andere, bijna niet ver
moede aspecten. De dichter
neemt zijn lezers mee vanuit
het labyrinth van Londen
naar het huis van Keats, die
de herfst bezong: van hem
naar John Constable, de schil
der van Engeland, of naar
het tuinhuis van William Cow-
per, de dichter van zo menig
geestelijk lied. Er is ook het
Engeland van de trotse kathe
dralen: Ely, Wells. Llandaff,
Chester, of de ruïnes (Enge
land is zuinig en trots op zijn
ruïnes) Tintern-Abbey. de
ines van Yorkshire en de
ine van. .Coventry. De
ke kericelijke kunst, uit het
alleroudste verleden, tot de
toe: Stanley Spencer met ziin
wandschilderingen in Burgh-
clere, Jacob Epstein met zijn
immense Majestas Christi in
Llandaff, Graham Sutherland
met zijn tapijtontwerp
de moderne, nieuwe kathe
draal in Coventry. De tuin in
het water is overvol verras-
Schitterend
„Reizen is schitterend",
■zegt Schulte Nordholt aan het
eind gekomen, „ik zou er nog
wel tien boeken over willen
schrijven. Toch kan ik
mijn vriend geen afdoend ant
woord geven op zijn vraag,
waar hij naar toe moet in
Engeland. Er is zo geweldig
veel, en uiteindelijk moet hij
zelf kiezen". Ditzelfde geldt
van dit boek: ,,zo geweldig
veel, uiteindelijk moet de le
zer zelf kiezen", maar dit
moet hij weten een diep
zinniger. een inspirerender
reisboek las hij nooit.
Dr. Schulte Nordholt heeft
zijn boek opgedragen aan zijn
vriend Wim Barnard, „die mij
de weg wees naar Engeland".
Deze op zijn beurt heeft on
der zijn dichternaam Guillau-
me van der Graft het nieuwe
nummer van „Ontmoeting"
gevuld met een gedichtency
clus „Overzee, aantekeningen
op een reis naar Engeland".
Achtentwintig gedichten, die
Engelaods lof bezingen, zoals
bijv. in „London Transport":
Grote rode olifanten bus
met een voorhoofd denken
de van glas
mensvormige gedachten
hoe het was,
blakend om het uitzicht
niet te missen".
Inspiratie
Engeland inspireert de dieh-
srs toch wel zeer, maar niet
alleen de dichters, ook de
Haagse beeldende kunstenaar,
Henk Krijger, die de opdracht
kreeg een bandomslag te odI-
werpen voor „Een tuin in het
water", raakte in deze magi
sche ban. Het is een band ge
worden als een fijn kantwerk,
vol fantasie en speelse geest.
Vogels wit op zwart verma
ken zich in een prieelbezaai-
de tuin, gelegen in het water, *-7-
Zij zijn in heel hun kantklos
achtige speelsheid toch van een
vroeg-middeleeuwse eenvoud en
stijl, alsof zij zo uit het verre
Keltische verleden zijn aangevlo-
Met zijn vele prachtige foto's
is dit Engelandboek een vorstelij
ke herant van een eeuwenoude,
verrassend levenskrachtige cul
tuur. Hier is Engeland in het hart
geschouwd. Het Is een voorrecht bakken gedacht? Neen, nu moet u niet direct veronderstellen, dat
hebben. Uw oudste voorvaderen wa
al heel handig in, en ook de Romeinen, de Grieken, de
van duizenden jaren her in China, Perzië en Egypte,
beschaving kortom, u kunt tot de ijstijd teruggaan en dan nog van leem ge
maakt huisraad ontdekken. Waarom zouden u en wij bij de pri
mitieve mens ten achter staan?
door deze tuin te mogen dwalen, u daarvoor geen aanleg
voor ons zelfs dubbel, want het
is een christelijke tulr Het chris
telijke Engeland is
kerstende Westerse
een baken in de zee. Mogen
len het ontdekken, zoals Schulte
Nordholt dit met diohtersogen
deed.
EV. GROLLE
in het Christendom
„Wij zullen geoordeeld worden naar de liefde."
St. Jan van het Kruis (1542—1591)
„De schoonste list van de Boze is ons er van te overtuigen,
dat hij niet bestaat."
Charles Baudelaire (1821—1867) to dTent.
in de geestelijke wapenrusting.
Veel betekenend is het aan het
hoofd van dit artikel geciteerde
de la Croix, de schrijver als mot-
de nieuwste i
ter dwingt haar hart geweld i
menselijke factoren Inschakelt
om zijn doel te bereiken, de val
de leider. Deze man heeft
hem en, al hebben ze zijn ideaal
aanvaard, ze zijn meer passief
dan actief en blijven op de ach-
vindt hij.
Michel de Salnt-Plerre, Les te doen, legt zich niet die dwang ingenieur en leider
gedachtenwereld van de Christen, wakker wordt. De psychologische bracht
immers weet van heeft waarde van de roman is niet ving
frontaanval groot; de karaktertekening
dat de Boze vaak
zich vermomt als schetsmatig gebleven en enkele Christen.
Engel" des Lichts, wiens influlste- figuren zijn volstrekt onaanvaard- Jean i
bindt, zijn felste tegenstander.
Zc wil dc beslotenheid van een
eigen home en is niet sterk genoeg
om die op te offeren aan het ge
meenschapsideaal. Ze verdraagt
het ook niét, als Jean, in onbe-
zoekend. Hem wil redeneerde liefdadigheid, weg-
schenkt wat ze nodig heeft voor
echtparen
bijeenge-
villa in de omge-
Parijs. Enigszins apart
staat de beeldhouwer Leo. geen het ook niet, als Jean.
In deze Leo zal de
kkelijk gehoor vin- baar. Het boek wordt gered door Boze zijn incarnatie vinden. De het groeiend gezin. De
den. Inderdaad heeft de auteur de amusante typen en levendig- gezinnen
gescheiden, i
weerstelsel, vindt in de vesting treden.
zwakste plek in ons geestelijk af- ringen het verhaal zijn binnenge- week brengt
komst van spiritueel karakter al-
Lcs len samen. Het leidend beginsel
is, dat, zonder strakke reglemen-
tering, de een de ander zal steu-
Alexander DamviUe, aanpri'j- nen, bovenal geestelijk en dat er
Dit laatste geldt ook
Ecrivains (1957). Twee figuren
domineren: de beroemde schrij-
i alle mannelijke deugden,
verachter van de moderne maat
schappij en het Franse politieke
- systeem we zijn tussen 1930 en
cn spoedig de college s aan en vijand van ieder com-
de Sorbonne, die hem dor gepeu- promis; daarnaast, maar op la
ta,- tnoc^onon uiantiai «ow»h Georges, ook
(1916) uit een adellijk geslacht,
heeft hij met tegenzin en moeite a
de middelbare studie afgesloten cvêtpom
-.„a- Ja aallarta'c aar, ?£?-***"
briek leert hij het arbeidersle
ven kennen en daarna als gewoon ,liaai
matroos op een oorlogsbodem het heersing cu „„aiu.
zeemansbedrijf. In de bezettings- bruut gedrag hem
kronkelpolitiek van die dsgen,
met een tekort aan zelfbe-
ardigheid. Als zijn
te samenvatting blijkt wel,
deze man, aristocraat van geboor-
te, zich niet heeft opgesloten bin- CC11
nen de enge wanden van kasten- uitgevers
indeling en standsvóoroordelen.
Zijn boeken zijn een _neerslag
H de vernedering
kosten hem een hartaanval en
misschien meer. Om de zoon cir-
kring van schrijvers,
en meelopers. Deze ro-
geeft een stuk Parijs leven
bepaald milieu;
breekt los, wanneer Dewinter,
dank zij de verkoop van een gebre-
per veteerde technische vinding, de
chlkking krijgt over miljoenen
en deze hoofdzakelijk wil gebrui
ken voor liefdadige doeleinden
en de stichting van gemeenschap
pen als de hunne.
Sterker breekijzer nog is de ver
zoeking der zinnelijkheid. Ze is
verpersoonlijkt in Leo, die op de
grenslijn staat tussen paganisme
en christendom, maar ze werkt
ook in de anderen en spaart Jean,
fel-levende man, in wie geloof en
sensualiteit worstelen, niet. Hij
wordt weggezogen tot de rand
van de afgrond, maar krijgt daar
de kracht staande te blijven.
De schrijver geeft geen defini-
lijke verwikkelingen. Trouwens,
is die te vinden in het aardse be
staan van de christen en kan leven dan
meer bereikt worden dan een
rustpauze in de strijd? Leo zal
vertrekken, maar ook in hen, die
Mogelijk voelt u zich reeds aan
getrokken tot de kunst van pot
tenbakken. Dat verrukkelijke
kneden in klei, onder eigen han
den een ding te zien groeien dat
te gebruiken is en zelfs kunst
kan zijn. het is fascinerend
en schenkt zoveel meer voldoe
ning dan een gekochte schaal
of vaas of kan. Het is de mens
van de oorsprong af aan inge
boren, iets te willen scheppen.
Helaas komen de meesten van
chanisatie en automatisering
niet meer aan toe. Het resul
taat van hun dagelijkse arbeid
is niet langer een eenheid, geen
gaaf en compleet ding, maar
ten hoogste een onderdeel. Of
hun werk bestaat uit het in el
kaar zetten van hetgeen ande
ren hebben gemaakt.
Bij de vrijetijdsbesteding is het
veelal net zo: latjes en planken
op maat en naar model, verf
kant en klaar, bouwpakketten
voor welk artikel dan ook en
sleutelen aan brommers, scoo
ters of auto's, allemaal bezighe
den die we als een vervolg kun
nen beschouwen; het begin van
de creatie heeft zich buiten ons
om voltrokken.
Niet aldus de pottenbakker. Hij
begint en hij voltooit. Het begin
van zijn werkstuk ontleent hij
aan de schepping, aan de na
tuur: gewone klei. En die kan
hij zelf bewerken: eerst verpoe
deren, dan met water zuiveren
en zeven, vervolgens drogen en
kneden. Heeft hij daarvoor niet
de tijd, dan kan iedere goede
winkelier in handenarbeidartike-
len of verfproducten hem hel-
De afsluiting van het jaar 1960
heeft voor onze bladen het af
scheid met zich gebracht van
onze gewaardeerde redacteur
en medewerker Corn. Basos-
ki. Na een groot aantal ja
ren onze lezerskring van voor
lichting op cultureel terrein
echter nog meer incidenteel.
Terstond na de herleving van
onze kranten mochten wij er
in slagen, hem vast aan onze
redactie te verbinden. Het is
op deze bijna zestien jaren in
het bijzonder, dat wij met ge
noegen terugzien.
te hebben gediend, heeft hij Men zegt wel, dat de kunst
gemeend, nu zijn leeftijd hem
daartoe nog de gelegenheid
laat, een werkkring te moe
ten aanvaarden die hem in
de gelegenheid stelt meer
nog dan voorheen de kunst
te dienen. Hij heeft die werk
kring elders in het land ge
vonden. Met enige weemoed,
maar met sympathie en met
onze beste s
van hem afscheid genomen.
Een gemakkelijk afscheid
was het niet.
[n een krant, een christelijke
krant niet het minst, is de cul
turele rubriek een mooie,
maar tegelijk een moeilijke.
Onder christelijk Nederland
is lange tijd culturele achter
stand merkbaar geweest. Die
moeilijk is, de kritiek echter
gemakkelijk. Echter, niets is
minder waar. Kritiek, beoe
fend vanuit een diep gevoel
van verantwoordelijkheid, is
moeilijk. Zeker, zo het moet
zal zij afbrekend te werk
gaan. Maar bij voorkeur
bouwt zij, adviseert zij, wijst
zij wegen, voedt zij op.
hebben wij Juist ook in een dagblad zullen
deze functies tot haar recht
moeten komen. De criticus
in een krant heeft een taak
zowel jegens de kunst als je
gens de lezerskring, en een
goed criticus, als de heer Ba-
soski zich betoond heeft,
slaagt erin, deze beide facet
ten met elkaar in harmonie te
brengen.
achterstand "was TOkluriiral z° heeft door zijn belangrijk.
vaak baanbrekend werk de
heer Basoski zowel de kuns
tenaars als onze lezers aan
zich verplicht. Zijn werk ver
dient in gelijke geest te wor»
den voortgezet. Welnu, daar
toe zijn dezerzijds de voor-
waarden aanwezig.
De kunst pleegt te zijn een ge
varieerd geheel. Zij omvat C
men heeft immers lange tijd
andere zorgen aan het hoofd
Die achterstand betekende ech
ter tegelijk verarming. Verar
ming voor christelijk Neder
land zelf. Want het kwam
belangrijk en prachtig
deel der schepping Gods. Men
ontzegde zich meer dan no
dig was.
Daarnaast betekende het óók
een verarming voor de cul
tuur als zodanig. Want ook
voor de cultuur kan de chris
telijke levenskijk een mach
tige inbreng betekenen. Ook
de cultuur behoort aan nor
men onderworpen te zijn.
Waar dan. ook voor de cul- Hier liggen
tuur, fundamenteler normen
en die tegelijk wijder uit
zicht bieden te vinden dan
in de christelijke geloofsover
tuiging? Nog altijd is de Open
baring van God het licht, ook
voor de kunst.
In dit alles is de heer Corn. Met de verzorging van de mu-
derscheidene sectoren. Daar
is de muziek in al haar ver
scheidenheid, vocaal zowel
als instrumentaal. Daar is
het gebied van de beeldende
kunst, voor niet-ingewijden
vaak zo moeilijk te benade
ren. Daar is de provincie van
film en toneel, waar de gees
ten dikwijls zo onverholen
openbaar worden.
krant ern
stige plichten; hier liggen
vooral voor een krant die in
christelijke geest geschreven
wil zijn, uiterst waardevolle
mogelijkheden en kansen. On
ze krant hoopt zich in deze
niet onbetuigd te laten.
Basoski onze lezerskring ge
durende een lange reeks van
jaren tot een belangrijke
hulp geweest. Reeds in de ja
ren dertig hadden wij het voor
recht, hem tot onze medewer
kers te mogen rekenen. Toen
JS DE dagelijkse arbeid u te eentonig geworden? Zoekt u een
hobby, maar dan een die echt creatief is? Al eens aan potten-
voorbeeld van
gehoorzaamheid."
Deze roman boeit door de fris-
MICHEL DE SAINT-PIERRE
de duistere machten,
recht koos de auteur als derde
motto het bijbelwoord uit Lucas schijnt als vanzelve te staan op
het licht. Er is een boek dat u
verder helpt. Een boek, ver
schenen bij Ploegsma in Am-
sterdam en geschreven door de
heren H. Bakker en H. van Veen,
twee^ leraren in pottenbakken
Uiteraard luidt de trtel van hun
geschrift: „Zelf pottenbakken".
Het is een handboek in dubbele
betekenis. Het leidt de han
den zeer deskundig bij het aan
leren of vervolmaken van hand
vormen, draaien, glazuren, bak
ken, gieten in gips, het maken
van plastieken, sieraden en
mozaïeken. Het geeft gedegen
en overzichtelijk uitsluitsel om
trent duizend-en-een wetens
waardigheden die men zich ei
gen moet maken om de kunst
onder de knie te krijgen.
„Zelf pottenbakken" is evengoed
een cursus voor beginnelingen
als een vervolgklas voor reeds
gevorderden. Als rechtgeaarde
pottenbakkers hebben de samen
stellers naar volledigheid ge
streefd, zij bieden dan ook een
leergang van A tot en met Z.
Hun boek is tevens een hand
leiding voor het maken van alle
mogelijke hulpmiddelen, met fo
to's en tekeningen toegelicht.
Zelfs de tot in details uitge
werkte constructie van een
draaischijf ontbreekt niet.
De heren Bakker en Van Veen
hebben een werkstuk afgeleverd
dat in de Nederlandse literatuur
nog niet bestond. Zij hebben het
eerlijk gedaan, getuige al direct
de eerste regels: „Pottenbakken
is als een fuik: Je kunt er arge
loos in verzeild raken en voor je
het weet, kun je er niet meer van
loskomen, zo boeiend is het. Je
begint voor de grap eens iets uit
de klei te vormen, ontdekt wat
een bron van genoegen zulke
eigengevormde dingen kunnen SBB
opleveren, en...." zij hebben ge
lijk: na lezing van het boek heb- Hoe
ben wij wat klei aangeschaft en,
enfin, nu kunnen we al een aar
dig potje breken....
T. H.
zikale sector dan is primair
belast mevrouw dra. H. E.
Kokee-van den Berge, met
die van toneel en film primair
de heer E. H. Grolle, en met
die van de beeldende kunst
de heer A. Hydra. Voor de li
teratuur staat ons sinds ja
ren niemand minder dan de
heer C. Rijnsdorp ter zijde.
Zij allen weten zich gesteund
door een uitgebreid corps van
bekwame en vakkundige me
dewerkers, die in hun schrij
ven ten dienste van onze le
zerskring van dezelfde geest
bezield zijn.
Onder zulke omstandigheden
blijven wij uiteraard het heen
gaan van de heer Basoski be
treuren, gaan wij echter niet
temin bemoedigd voort.
Wat is het beoefenen van chris
telijke journalistiek ook op het
terrein van kunst en cultuur
een boeiend bedrijf! Moge
onze lezerskring er nog veel
van ervaren.
Hoe men de juiste vormen met
de handen kan aanbrengen, wordt
in het hier besproken boek .Zelf
pottenbakken" aanschouwelijk
voorgesteld in een serie foto's.
Het draaiboek voor de
Münchhausen - film
Erich Kastner, wiens boeken
in 1933 met vele andere aan het
literaire autodafé ten offer vie
len hij was als enige van de
24 auteurs, die symbolisch voor
eeuwig verdelgd zouden wor
den, gekomen om deze geeste
lijke terechtstelling bij te wo
nen kreeg in 1942 een specia
le vergunning om het draai
boek van de Münchhausenfilm
te schrijven en hij heeft dit ge
daan met een lichtheid van
geest, die in verband met zijn
bijzondere omstandigheden alle
respect verdient.
Allerlei avonturen, die ons uit
de Münchhausengeschiedenis be
kend zijn: hoe de baron aan het
hof van Katharina II al haar
apnants overtrof, hoe hij op een
kanonskogel in het Turkse kamp
werd geschoten, naar Konstanti-
nopel werd gebracht en daar een
Italiaanse prinses uit de harem
ontvoerde, deze en vele andere
geschiedenissen worden voorzien
van een sprankelende dialoog in
korte, pakkende zinnetjes, waarin
Kastner een meester is. Zo vraagt
Münchhausen aan zijn knecht:
,Jan, heb je wel eens een volwas
sen man gezien?" „Ik kan me
niet herinneren, baron." „Ik ook
niet." „Mijn moeder zei: Iedere
man is weer anders idioot." Als
hij zijn paard aan een torenspits
/astmaakt, klopt hij het op de
bonden zijn
hankelijkheid". Zo vormt
draaiboek niet alleen een amusan
te, maar ook tot nadenken stem
mende lectuur.
J. H. SCHOUTEN
Erich Kastner: Münchhausen
Fischer Büchcrel No. 353 Frank
furt am Main, 193 blz. prijs
DM 2,20.
13 „En als de duivel alle
zoeking voleindigd had liet hij staan. de psychologische ontle-
van, Hem al voor een tijd.
ding graaft dit werk veel dieper
het behoort te
(1951) zijn zeemansleven.
Fresco
Beroemdheid verwierf hij zich
met Les Arlstocrates (1954),
waarin hij een fresco geeft van
het leven van de plattelandsadel,
verarmd,
lant. neef van de auteur, hem als
voorbeeld zou hebben gediend 1
de vaderfiguur.
ruimte zal komen voor optre-
buiten. Een priester is na rfi£D
t de geestelijke zorg -*
deze mensen; in hem hebben Het boek sluit af m
-T. .jer£ °P "iF1 chanische ingreep van ue kers.
streven. Ongetwijfeld heeft De De prlester brengt het bevel tot
Saint-Piprrp vnnr nerpn opstaan
in deze
In Les Murmures
heeft De Saint-Plerre een geheel
tróts. De oude ander terrein betreden. Hij heeft c cv
markies.' bekrompen, ingekapseld willen tekenen, hoe moeilijk het d<»1 macht
in zijn standswaan, is en blijft on- is reserveloos de Christelijke
beperkt gebieder m zijn milieu. p|jcht der liefde te vervullen en
!ï°h'.b.e„hew» if," hoe sterk de verzoeking Is het
vermogen, heeft hu de pretentie
Saint-Pierre voor" ogen gestaan,
Ander terrein wat velen bezig houdt in de
Christelijke wereld, protestanten
Satan zowel als katholieken: is het mo
gelijk krachtcentrales van liefde Qe Krmg> OOK nu weer aein
eetuleen^an h°Sere geestelijkheid terug
dan zijn voorgangers, gedeelte
lijk ook door de omstandigheid,
dat het minder overladen is. Al- S-f rector
leen Leo, trouwens moeilijk te Haganum, i
gemeenschap grijpen in de dualiteit van zijn we- het vertalen
T~)R- J- VAN IJZEREN, de oud- Byzantijnse geleerden, die c
- L/ rector van het Gymnasium groot deel van de klassieke lite- te brengen
onvermoeibaar ln ratuur voor het nageslacht gered va/1 8roM
rrfpn hem Schooluitgave
klassieke thea- hebben, keurden hem geen
Nederlands, dafcht waardig. Eeuwenlang heeft
kos- de mensheid het zonder
te scheppen, die
het leven dienenden grtuigen van verantwoorde-
Aanvallen
FH niet ten volle tot leven ge- terstukken
te gewaagd, het ideaal te hoog bracht. Ook de bijfiguren zijn Jv®?8 za*.v®n zijn hand
gegrepen. Protesten-breken los in raak getekend, soms in enkele n^nders'ljli^spel oDe Brombêêr-\ fen S"
lijnen. Een bezwaar mag niet in het oorspronkelijk geheten de Lefèvre
verzwegen worden: in sexuali- „Dyskolos".
bus is de taal van deze katholie- Het js met Menander een
iro vreemd geval. In de toneellitera-
ke schrijver zo onverhuld, dat tuur wordt hij bejubeld a\s de
textus receptus tot stand
...^en en heeft in afwachting
dit grotere werk reeds een
iluitgave van de Dyskolos het
licht doen zien. Deze schooluitga-
is door dr. Van IJzeren benut
vlotlezende Nederlandse
k ■- vuur een viuuczenue neueiiHiiuae
i„„ Sel tekst van hem moeten stel- vertaling. Onder de geestige titel
er" innc „„1rs w ra
althans de^ oude
Maar dezelfc
ongerept Meaal los te laten. De Boze komt
lijkheid, het geval der priester-
arbeiders herhaalt zich, maar
Jean komt na alle overwegingen
tot deze slotsom, die een echt-
gedachte bevat: „de
Op dit streven, voornamelijk
op zijn kinderen. In onvermoede vormen en richt belichaamd in Dewinter, richten reld heeft minder behoefte
man, die zijn doch- zijn pijlen op het zwakste punt zich de aanvallen des Bozen, dia een nieuwe vorm van christelijk
fragmenten uit blijspelen
Menander voorkwamen. In 1955
mÊtfKÊÊt wist de Zwitser V. Martin dc
„de nieuwe come- hand te leggen op het volledig,
was van Aristopha- bijna ongeschonden blijspel „Dys-
nes); Plautus en Terentius heb- kolos". De Leidse hoogleraar prof.
D'- M. v. 4. PANNE ban ham hoog vereerd, maar de B. A. van Groningen is thans be-
handen kreeg, waarop tal alias Heer Brombeer) worden hier
de poetsen, die de oude brompot
van een Knemon gebakken wor
de den, breed en komisch uitgeme
ten. Eer> stuk, dat zich uitstekend
leent voor een schoolvoorstelling.
E. J. Brill te Leiden gaf het uit.
E. H. G.