SUNIL
Jjh eeft doftfce Ky
V.N. krijgen een
laatste kans
Bij stabiel prijsniveau
fluctuaties mogelijk
WITTER DAN DE WITSTE HAAN
Amendementen van S.E.R. op
de huidige loonpolitiek
Adenauers 13 kinderen
openden felicitantenrij
Tocli op cle bodem
5
EINDEXAMENS
Het schriftelijk gedeelte van de eindexamens van de middelbare scholen
heeft dit jaar plaats op de volgende data:
Gymnasium a en b en staatsexamen gymnasium a en b: 8, 9 en 10 mei,
h.b.s. a en b en staatsexamen h.b.s. a en b: 15 tot en met 18 mei, 25 en
26 mei; m.m.s.: 8, 9 en 10 mei; handelsdagschool met driejarige cursus:
15 tot en met 18 mei; handelsdagschool met vierjarige cursus: 15 tot en
met 18 mei; 25 en 26 mei; handelsavondschool met driejarige en met
vijfjarige cursus: 15 tot en met 18 mei, 24, 25 en 29 mei.
Verdere gegevens aangaande uur en vak maakt de staatssecretaris van
onderwijs, kunsten en wetenschappen bekend in de Staatscourant
van morgen.
De Afrikaanse conferentie
Bij het debat over Kongo
schijnen zich ernstige menings
verschillen te hebben voorge
daan op de Afrikaanse conferen
tie te Casablanca. Guinee, ge
steund door nog enkele andere
landen, zou hebben, aanged:
gen op onmiddellijke actie in
Kongo, desnoods buiten de V.N.
om, om de regering-Loemoemba
weer in het zadel te helpen.
Ghana en Marokko zouden een
meer gematigd standpunt inne
men en de volkerenorganisatie in
Kongo nog een laatste kans wil
len geven.
De Afrikaanse leiders zijn het ei
ten slotte over eens geworden hun
troepen volledig uit Kongo terug te
trekken uit protest tegen de politiek
van de Ver. Naties. Maar het tijdstip
en de wijze waarop lieten zij nog open.
De Afrikaanse staten hebben in to
taal 6500 man die onder bevel van de
V.N. staan Hiervan zijn er meer dan
5000 afkomstig van Ghana en Marokko.
De provincie Kivoe zou thans onder
controle staan van de door de vroegere
vice-premier Gizenga gevormde pro-
Loemoemba-regering, die enige tijd
geleden Stanleystad, de hoofdstad van
de oostprovincie, tot zetel der wettige
regering van Kongo heeft uitgeroepen
Kasjamoera, de vroegere minister van
voorlichting in het verjaagde kabinet-
Loemoemba, heeft het bewind in Boe-
kavoe, de hoofdstad van Kivoe, over
genomen. Hij zou te kennen hebben
gegeven prijs te stellen op goede be
trekkingen met de Ver. Naties.
Waarnemers merken op, dat als deze
„staatsgreep" inderdaad geslaagd mocht
zijn, meer dan de helft van het oostelijk
deel van Kongo een pro-Loemoemba-
en pro-communistisch blok zal zijn
geworden. De pogingen van kolonel
Moboetoe. de „sterke man" van Kon
go, om zijn gezag in Kivoe te herstel
len, zouden zijn mislukt.
Als de „regering" in Stanleystad
erin mocht slagen haar macht over
Kivoe te consolideren, zou dit een ern-
Taxichauffeurs rouwen
om vermoorde collega
Onder grote belangstelling van de be
volking en collega's van overal uit West-
Duitsland is gisteren een in de oude
jaarsnacht in Mannheim vermoorde
taxichauffeur, Karl Straub, begraven.
Een honderdtal taxi's, met rouwfloers
gedekt, volgde de stoet. Op meegevoer
de spandoeken werd wederinvoering van
de doodstraf voor geweldplegers geëist.
De moordenaar van de 55-jarige Straub
is nog niet opgespoord. Ook taxichauf
feurs uit andere steden hadden zich bij
de demonstratie aangesloten.
Overal in West-Duitsland stonden bij
elkaar een tienduizend taxi's, in de rouw,
vijf minuten lang stil in een gezamen
lijke demonstratie voor betere beveili
ging van hun bestuurders. Na de oor
log zijn in West-Duitsland meer dan dui
zend taxichauffeurs overvallen en 150
vermoord.
De Griekse koninklijke familie
heeft in de kathedraal van
Athene een nieuw j aarsdienst bij
gewoond. De foto werd geno-
nomen, toen kroonprins Constan-
tjn (voor het eerst officieel in
uniform) en prinses Sophie het
kerkgebouw verlieten.
stige politieke en mogelijk zelfs een
militaire dreiging vormen voor de
regering van Moise Tsjombe van Ka-
tanga,. dat ten zuiden van Kivoe is
gelegen. De premier van de provincie
Kasai, het zuidelijk deel van de pro
vincie Kivoe, dat zich destijds onder
leiding van Albert Kalondji van Kivoe
heeft afgescheiden in de zogenaamde
..Mijnstaat", voert op het ogenblik in
Elisabethstad besprekingen met presi
dent Tsjombe, evenals een van Mo-
boetoe's medewerkers.
Zoals eerder gemeld, heeft Kasja
moera opdracht gegeven om alle in
Kivoe gearresteerde Europeanen in
vrijheid te stellen.
Buurjongen verdacht
van moord op meisje
De zeventienjarige Britse landarbei
der Rodney is gisteren in staat van be
schuldiging gesteld wegens moord op de
zestienjarige Sandra Pickering, die
maandag op een eenzame weg op onge
veer 25 kilometer van Leicester in Mid-
den-Engeland, doodgeslagen werd aange-
De arrestant woont in dezelfde straat
van het dorp Sapcote als de familie
Pickering.
Scheepvaart luidt
de alarmklok
De Engelse scheepvaart gaat voort
durend achteruit. De vlagdiscriminatie
is een van de ernstigste vraagstukken,
waarvoor deze bedrijfstak zich gesteld
ziet. Aan de Britse regering is nu
aantal aanbevelingen ter dringende
weging voorgelegd In deze kritieke pe
riode zou financiële hulp in de een of
andere vorm nodig zijn om de Engelse
scheepvaart snel hulp te verlenen.
Hammarskjoeld heden
gearriveerd
Dc secretaris-generaal van de Ver.
Naties, Hammarskjoeld, arriveerde van
daag in Pretoria, om op last van de Vei
ligheidsraad de regering van Verwoerd
te verzoeken de apartheidspolitiek te
verlaten.
Onlangs verklaarde Verwoerd dat de
regering „als een muur van graniet"
moet staan tegenover alle verzoeken de
apartheidspolitiek te verzachten. Politie
ke waarnemers in Pretoria menen dar
ook dat Hammarskjoeld voor een onmo
gelijke taak staat.
Hammarskjoeld zou aanvankelijk reeds
in augustus een bezoek aan Zuid-Afrika
hebben gebracht, maar de gebeurtenis
sen in Kongo waren oorzaak dat hij dit
moest uitstellen. De aanleiding van het
bezoek is de schietpartij in Sharpeville,
waarbij 72 Afrikanen werden gedood.
In Pretoria vraagt men zich met'enige
spanning af of de Zuid-Afrikaanse auto
riteiten Hammarskjoeld zullen toestaan
besprekingen te voeren met de niet-
blanke politici tegenstanders van de
rassenscheiding die niet in de gevange-
De beroemde Oostenrijkse fysicus
nobelprijswinnaar prof. Erwin
Schrödinger is woensdagavond in We
nen overleden aan de gevolgen van een
astmatische aandoening. Hij bereikte de
leeftijd van 74 jaar.
Stralend wit wordt uw wasgoed met Sunil.
Bleken en blauwen mag u overslaan. U
wast minder, u spoelt minder, u wringt min
der. Uw wasgoed slijt dus minder! U - en
honderdduizenden andere huisvrouwen -
merken direct dat het hemelsblauwe Sunil
tegelijk het modernste en het degelijkste
wasmiddel is.
De mooiste witte haan verliest het van uw
stralend witte was!
SUNIL WAST STRALEND WIT
Het extra
voordelige
drielingpak
bespaart u fcvyy/yiii
elke keer geld
(Van onze soc.-econ. redactie)
Een stabiel prijsniveau is toe te
juichen, maar men zal hieraan
ook weer niet te star moeten vast
houden. Bij de prijspolitiek zal
men moeten uitgaan van de alge
mene richtlijn, dat binnen redelij
ke en verantwoorde marges van
enkele percenten naar boven en
naar beneden afgeweken zal mo
gen worden van het prijsniveau.
In deze geest liet prof. dr. G. M.
Verrijn Stuart, voorzitter van de
Sociaal-Economische Raad, zich
vandaag uit in zijn nieuwjaarsre
de tijdens de eerste openbare ver
gadering van de S.E.R. in dit jaar.
Over de tweede belangrijke pijler
waarop het sociaal-economisch beleid
in Nederland steunt, de werkgelegen
heid, verklaarde prof. Verrijn Stuart,
dat op dit punt de meningen vrijwel
gelijkluidend zijn, zowel nationaal als
internationaal. De S.E.R. heeft altijd
gesproken over een grote en stabiele
werkgelegenheid, het E.E.G.-verdrag
noemt een „hoge graad van werkgele
genheid". In beide gevallen wordt
kening gehouden met enige steeds v
komende werkloosheid.
Prof. Verrijn Stuart was de gedach
te toegedaan, dat een redelijke prijssta
biliteit en een hoge graad van werkge
legenheid met elkaar verenigbaar zijn
en tegelijkertijd nagestreefd kunnen
worden, echter alleen op voorwaarde,
dat de loonvorming onder controle
wordt gehouden.
De voorzitter zag voor de loonvor
ming slechts twee mogelijkheden,
melijk de loonvorming met het unifor
me karakter voor het gehele bedrijfs
leven (algemene loonronden) of de
looncontrole op basis van differentiatie
tussen de bedrijfstakken en eventueel
tussen de afzonderlijke ondernemingen.
Hij wilde geen keus naken tussen
beide systemen, maar wel was hij
de mening toegedaan, dal de S.E.R.
naar aanleiding van de adviesaan
vragen van staatssecretaris Rool-
vink, een aantal amendementen zal
voorstellen op de tot nog toe gevolg
de loonpolitiek. Naar zijn mening
het criterium van de produktiviteit
niet uitsluitend toe te passen bij de
berekening van loonsverhogingen per
bedrijfstak. Men kan zich hiervan
als voorlopige maatstaf bedienen ter
uniformiteit. Maar op den duur zul
len tevens aspecten als de coördi
natie der lonen, de situatie op de
arbeidsmarkt en de stand vai
betalingsbalans in acht genomen
moeten worden.
Prof. Verrijn Stuart waagde zelfs de
stelling te poneren, dat de verenig
baarheid van prijsstabiliteit en hoge
graad van werkgelegenheid ook nog
geldt, indien in andere toonaangevende
landen een aanmerkelijke recessie (eco
nomische teruggang) zou optreden.
Men zal dan echter niet mogen nalaten
als alleruiterste maatregel hieruit de
noodzakelijke monetaire consekwenties
te trekken ten opzichte van het buiten
land, aldus prof. Verrijn Stuart. De toe-
Voetballers letten te
veel op de sport
Vijf Oostduitse voetballers, die met de
politie moeilijkheden kregen nadat zij
het kampioenschap van hun club had
den gevierd, zijn opgesloten wegens
zet tegen de overheid en belastering
de staat.
Zij werden veroordeeld tot gevange
nisstraffen uiteenlopend van drie tot
twaalf maanden en werden verder uit
de Sportfederatie gestoten, zo blijkt uit
een bericht in de Maagdenburger Volks-
stimme.
Hun idool was de nationale verrader
Ferenc Puskas (de beroemde Hongaar
se voetbalspeler die na de opstand van
1953 naar het westen gevlucht is en
thans voor Real Madrid speelt), aldus
het blad.
De rechter had ook bezwaren tegen
manier waarop de betrokken sport
club geleid werd. Hij zei dat deze zich
slechts concentreerde op de sport in
plaats van ook aandacht aan de com
munistische indoctrinatie te geven.
Rode wapens voor
opstandelingen
Marokko en Tunesië zouden toestem
ming hebben gegeven voor de doorvoer
van Chinese en Russische wapens voor
Algerije over hun grondgebied.
Waarnemers merkten op. dat door een
formele toestemming van Marokko en
Tunesië voor wapenverschepingen, het
huidige risico dat buitenlandse schepen
met wapens die op weg zijn naar Noord-
Afrika door de Franse Marine worden
aangehouden, belangrijk kleiner zal
worden.
(Van onze correspondent In Bonn)
De Nederlandse ambassadeur in
Bonn, jhr. nr. Van Vredenburch,
heeft gistermiddag op het „Palais
Schaumburg" (de bondskanselarij in
Ecnn) op een ontvangst voor het di
plomatieke corps bondskanselier dr.
Konrad Adenauer die gisteren 85
jaar en daarmede de oudste rege
ringsleider ter wereld is geworden
in opdracht van koningin Juliana de
versierselen uitgereikt, die behoren
bij de onderscheiding van het groot
kruis in de Orde van de Nederlandse
Deze zeer hoge Nederlandse onder
scheiding (die eigenlijk alleen maar aan
staatshoofden wordt verleend) was een
de hoogtepunten van een voor de
onvermoeibare jarige toch wel zeer in
spannende dag. die gistermorgen begon
met een kerkdienst in de kapel van het
Elisabeth-Gasthuis in Bonn. waar zoon
Paul de mis celebreerde. Door een met
vlaggen versierd Bonn, waar de bevol
king hem van de trottoirs af toewuifde,
reed de bondskanselier vervolgens naar
het „Palais Schaumburg", waar hij
eerst de gelukwensen in ontvangst nam
van zijn dertien kinderen en een-en-
twintig kleinkinderen. De eerste offici
ële gast was bondspresident dr. Hein-
rich Lübke, gevolgd door de leden der
regering: namens hen trad vicekanse-
lier prof. dr. Erhard als woordvoerder
op. Na een taptoe gisteravond in de
van het ..Palais Schaumburg", die
de Bonnse bevolking (die zoiets
niet meer heeft gezien sinds Bonn gar
nizoensstad was) toegankelijk was,
bracht dr. Adenauer de avond thuis in
Rhöndorf door in de intieme kring var
kinderen en kleinkinderen. De verjaars-
ontvangsten worden vandaag de gehele
dag voortgezet. Zij werden over twee
dagen verdeeld, niet alleen in ver
met de noodzaak om de bondskanselier
na zijn recente ziekte enigszins te ont
zien, maar ook omdat bij dit lustrum
zovelen de wens te kennen hadden ge
geven om dr. Adenauer de hand te druk
ken. Deze had hij toch niet allen op
dag kunnen ontvangen.
Straffe maatregelen
tegen de jeugd
Een bekende communistische schrijver
heeft in het Hongaarse blad Mayar
Ifjoesag een straffe behandeling geop
perd voor alle straatschenders, ook al
wordt hun gedrag alleen gekenmerkt
door excentrieke kleding. Hij meent dat
zowel de jongens als de meisjes opge
pakt moeten worden cn daarna kaal
geschoren. Dat laatste komt hen dan oï
325 gulden te staan. Vervolgens moeten
de jongens naar de kolenmijnen voor
de tijd van drie maanden, terwijl de
meisjes trappen kunnen schrobben in de
grote flatgebouwe.n
Mevrouw Kennedy, de
echtgenote van de nieu
we Amerikaanse presi
dent, is gisteren met
overweldigende meer
derheid tot de bestge-
klcdc vrouw ter wereld
gekozen. Ook Audrey
Hepburn cn koningin
Sirikit behoren tot de
beste twaalf.
De Zuidslavische am
bassadeur in Indonesië
heeft aan president Soe-
karno als nieuwjaarsge
schenk een borstbeeld
van president Tito over
handigd. Hij noemde Ti
to een groot leider en
strijder voor de gehele
mensheid.
De Italianen, die de re
putatie hebben roeke
loze autorijders te zijn,
worden wat voorzichti
ger. De laatste tien jaar
is het aantal auto's in
Italië vernegenvoudigd,
maar het aantal onge
lukken is „slechts" ver
dubbeld.
I Sir Cecil Wakely is af
getreden als president
van de Britse vereniging
ter bevordering van de
zondagsrust, omdat hij
niet langer kan verdra
gen dat de koninklijke
familie, waarmee hij
zeer bevriend is, voort
durend door de vereni
ging wordt gekritiseerd.
Vooral prins Pbilip
moest het ontgelden,
omdat hij op zondag po
lo speelt. Toen prinses
Margaret en Anthony
Armstrong-Jones op
zondag een ijslolly voor
prinses Anne en prins
Charles hadden gekocht,
en hierop felle kritiek
werd geuit, was bij Wa
kely de maat vol en trad
hij af.
De langste staking ter
wereld, die in januafi
1927 begon, toen Kopen-
haagse kappersbedien
den naar aanleiding van
voorstellen tot loonsver
mindering tot twaalf
procent het werk neer
legden en zelf 42 salons
openden, is geëindigd.
Gouverneur Ernest Van-
diver heeft Kennedy ge
vraagd hem niet in aan
merking te laten komen
voor de functie van mi
nister van het leger. Hij
zei: „Ik voel het als mijn
eerste plicht de bevol
king van Georgia als
gouverneur te blijven
Op dc in Amersfoort
gehouden conferentie
van schoolbladredacteu
ren is besloten gezamen
lijk een Europese krant
te maken, die in maart,
ter gelegenheid van „De
dag van Europa" moet
verschijnen.
I Niet minder dan zes on
dernemingen, waarvan
drie Zweedse, hebben
besloten om in Hooge-
zand-Sappemeer tot ves
tiging van een bedrijf
over te gaan. Zij zullen
samen beslag leggen op
65.840 m2, terwijl er on
geveer 300 personen te
werkgesteld kunnen
worden.
komst zal slechts kunnen leren,
meende hü, of deze conclusie al dan
niet als te stoutmoedig of als te opti
mistisch moet worden gekarakteriseerd.
Betalingsbalans
Als derde pijler voor een gezonde so
ciaal-economische ontwikkeling noemde
de voorzitter van de S.E.R. een even
wichtige betalingsbalans. Instemmend
citeerde hij hierbij de opvatting va
president van de Ned. Bank, dat ei
overschot dient gekweekt te worden
van gemiddeld ruim een half miljard
gulden, waarvan een kwart moet die
nen ter versterking van de deviezen
voorraad en het restant ter verschaf
fing van de structureel in onze volks
huishouding voorkomende kapitaalex-
Onze groeiende volkshuishouding
vraagt een regelmatig overschot op de
betalingsbalans.
Wat betreft de gelijktijdige ven
zenlijking van een stabiel prljsnive.
een hoge graad van werkgelegenheid
een gezonde betalingsbalans, erkende
prof. Verrijn Stuart dat er bij het laat
ste punt moeilijkheden liggen.
Er is op het punt van de betalings
balansen immers internationaal een
grote onderlinge afhankelijkheid, er be
staat bovendien onvoldoende coördinatie
in het systeem van vaste wisselkoer
sen. De betalingsbalansproblemen
den de wereld uit zijn, indien eik land
binnen zijn eigen huishouding zou stre
ven naar het vermijden van door hem
zelf veroorzaakte in- en deflatoire
schijnselen.
Onder de klassieke gouden standaard
kende men voorheen wel een interna
tionale coördinatie en wist men beta
lingsbalansmoeilijkheden te voorko
men maar dat ging dan veelal ten kos
te van de binnenlandse prijsstabiliteit
en van de werkgelegenheid.
Gevaren
Ingaande op de huidige situatie in
de wereld, merkte prof. Verrijn
Stuart op, dat Amerika thans kampt
met een aanzienlijk betalingsbalans
tekort. Ook het Verenigd Koninkrijk
heeft geen sterke betalingsbalans.
Daartegenover staat Duitsland als
grote krachtfiguur met een enorm
overschot. De buitenlandse hulpver
lening door Amerika zou geheel of
ten dele door andere landen moeten
worden overgenomen. Andere lan
den zouden ook Amerika kredieten
kunnen verstrekken. De V.S. zouden
Advertentie
daarbij intern hun bestedingen kun
nen beperken en voorts is er nog
een uitweg langs de weg van deva
luatie van de dollar. De laatste mo
gelijkheid wilde prof. Verrijn Stuart
echter zo ver mogelijk weg duwen,
omdat deze monetaire schok voor
het hele westen ook een morele
schadepost zou betékenen.
Zou Duitsland zijn invoerbelemmerin-
gen niet kunnen verminderen en zijn
kapitaalexport stimuleren? Gaat dit
land wel vrijuit, wanneer het door be
schermende maatregelen bijv. het hoog
ste agrarische prijspeil van West-Euro
pa heeft?
Maar de voornaamste schuld ligt toch
bij de V.S. en Engeland zelf, aldus de
voorzitter. Zij hebben in hun eigen
huishouding een inflatoir gefinancierde
overbesteding doen ontstaan. Ook re
valuatie van de Duitse mark achtte hij
niet aan te bevelen. Op het gebied van
de wisselkoersen zal men slechts bij ho
ge uitzondering maatregelen mogen
nemen, omdat hierdoor het wereld-geld
stelsel in gevaar gebracht kan worden.
Ook voor ons land wees de voorzitter
een revaluatie van de munt af. Hij
meende dat in een land, waarin nog
niet alle na-oorlogsweeën zijn verdwe
nen en waarin met name het ook voor
de loonpolitiek zo belangrijke huur-
vraagstuk nog niet tot een definitieve
oplossing is gebracht, een revaluatie
geen dringende aangelegenheid kan
Tenslotte erkende prof. Verrijn
Stuart, dat een klein land nooit een
werkelijk feilloze evenwichtspolltiek
kan voeren, wanneer de groten zich
misdragen. Glijden deze af op de weg
van inflatie en overbesteding, dan
heeft het kleine land de keuze tussen
het Jteindelijk inflatoir meelopen, of
een geheel zelfstandige politiek, die dan
echter geen vaste wisselkoers meer gc-
Rusland blijft Indonesië
steun verlenen in strijd
om Ned. Nieuw-Guinea
,,De bevolking van de Sowjetunie on
dersteunt geheel de rechtmatige Indone
sische eisen inzake Westelijk Nieuw-
Guinea", zo heeft de Russische vice-
premier Mikojan op een ontvangst op
de Indonesische ambassade in Moskou
gezegd.
In zijn toespraak, m aanwezigheid van
de Indonesische regeringsdelegatie voor
j_ wapens, onderstreepte
aankoop
Mikojan, dat „de Sowjetunie evenals i
het verleden Indonesië alle steun zou
blijven verlenen voor zijn rechtvaardige
strijd tegen het kolonialisme".
Officieren niet in
nieuw kabinet
In de tweede Turkse regering sedert
de revolutie van 27 mei jl., waarvan de
samenstelling gisteravond is bekendge
maakt, heeft generaal Gursel, de leider
van de nieuwe beweging, de functie van
premier. Hy is tevens staatshoofd en
voorzitter van het comité voor nationale
eenheid, het hoogste orgaan van de
revolutie.
De beroepsdiplomaat Selim Sar per is,
evenals in het eerste kabinet, minister
van buitenlandse zaken en generaal Alan-
kus minister van defensie. Elf leden van
vorige militaire regering maken deel
van de nieuwe die thans twee leden
politieke partyen telt: van de Partij
der volksrepublikeinen waarvan Inönu
de leider is, en een van de boerenparty
an Bolukbasi. Er zün slechts zes nieu-
e ministers.
Geen enkel lid van het Comité voor
nationale eenheid heeft zitting in de re
gering. Hieruit zou kunnen blijken dat de
officieren die de revolutie begonnen, hun
taak voortaan als geëindigd beschouwen
door de terugkeer naar de parlementaire
democratie die geconcretiseerd wordt
door de constituerende vergadering wel
ke heden met haar werkzaamheden
Alle sleutelposten zün in handen van
technici. Op het ogenblik dat Turkije een
periode van verkiezingscampagne ingaat
zyn de portefeuilles van binnenlandse
zaken, defensie en justitie in neutrale
handen waardoor men de onpartydigheid
wil garanderen.
489) Het is bekend, dat in de
diepere gedeelten van zeeën en
oceanen een geweldige druk heerst,
een druk die steeds toeneemt naar
mate men dieper in het water af
daalt. Immers, op een voorwerp dat
zich 1000 meter onder de zeespiegel
bevindt, rust het volle gewicht van
een waterkolom van een kilometer
hoogte, waardoor er druk wordt uit
geoefend van 100 kg per vierkante
centimeter. Het menselijk lichaam
zou op die diepte dus onderhevig
zijn aan een totale druk van 1,5 mil
joen kg en zou volledig in elkaar
worden geperst.
Nu is het een zeer begrypelijke
gedachtengang, dat dc druk onder
water op een gegeven moment zó
groot zou kunnen worden, dat een
zinkend voorwerp
er, by wyze van
spreken, .jilet door
heen kan komen" en
das op een bepaalde
hoogte zou blijven
zweven. Maar, hoe
begrypelyk ook,
deze veronderstel
ling is niet juist.
Een voorwerp zinkt
naar de bodem van
dit voorwerp zwaarder is dan bet
zeewater. En de druk die In dit
zeegebied heerst heeft daarmee wei
nig uitstaande. Zouden we dus een
steen in de Philippynse Trog gooien,
dan zakt de steen tot de bodem, ook
al heerst daar een druk van 1000
atmosferen.
Over deze over boord geworpen
steen zal waarschyniyk geen verschil
van mening ontstaan. Maar het geval
wordt toch wel een beetje anders,
indien we een voorwerp laten zinken
dat slechts een tikkeltje zwaarder
is dan het zeewater aan de opper
vlakte. We zeiden boven reeds, dat
TOCH IS
HET ZO!
de druk van het zeewater weinig
met het geval uitstaande heeft. Maar
énige samenhang bestaat er wel
degelyk, ook al is deze gering. Want
onder zeer hoge druk dus op grote
diepte wordt het water een weinig
samengeperst, waardoor het soorte-
lyk gewicht van het water hoger
wordt. Bovendien is het zoutgehalte
in de onderste waterlagen in het
algemeen wat hoger dan dichter by
de oppervlakte, waardoor het soorte-
lük gewicht van het zeewater even
eens stygt. Dc zeer geringe
samendrukbaarheid van het water en
het hogere zoutgehalte maken een
liter zeewater op grote diepte zwaar
der dan eenzelfde hoeveelheid water
by de oppervlakte. Ook al is dat
gewichtsverschil zeer gering, toch
laat het zirh denken
dat stoffen, die
slechts een fractie
zwaarder zyn dan
het oppervlakte* a-
grote diepte kunnen
zinken, maar blyven
zweven in de gebie
den waar het lich
tere oppervlaktewa
ter gelcidelyk overgaat in het zwaar
dere diepte-water. Stenen, kalk, klei
en asdeeltjes. behoren hiertoe echter
niet. want deze stoffen zyn veel
zwaarder dan water en worden dan
ook in grote hoeveelheden op de
bodem van de diepzee aangetroffen.
En ook de schepen met de legenda
rische goud- en zilvcrschatten zijn
alle op de bodem van do oceaan
terecht gekomen.
En nu we het toch over dergelijke
dingen hebben, kunnen we ook wel
eens vertellen van eilanden die „tot
zinken" werden gebracht.
Daarover
volgende keer.
