Jlteume £riJtsrt)e tfouranl Laos in alarmtoestand ANWB huldigt wegenwachter Schut NIEUWS in één oogopslag- Om te winnen door communistische aanvallen België rustig tijdens 5wapenstilstand BON Crisis vandaag opgelost De Gaulle gaat heen als referendum tegenvalt MAANDAG 2 JANUARI 1961 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling TeL 31441 Eenenveertigste jaargang no. 12063 CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD „Stantvasttcfj is ghebleoctt tngn bert ia IcgfjcaspotT U maakt 4500 gebaren Zie pagina 5 In Laos is een bijzonder kritieke situatie ontstaan door de successen van de pro-communistische Pathet Lao-troepen, die in het noorden van het land drie povincies in handen hebben. De Verenigde Staten staan gereed militair in te grijpen. In België is het rustig geweest tijdens het afgelopen weekend. Een oplossing van het stakingsconflict is echter niet in zicht en verwacht moet worden, dat het straatgeweld morgen in alle hevigheid opnieuw zal losbreken. Indien alle betrokken Tweede-Kamerfacties in meerderheid akkoord gaan met de concept-regeringsverklaring, welke prof. De Quay wil afleggen (en die akkoord-verklaring wordt in de loop van de dag verwacht), zal de kabinetscrisis tot het einde behoren. De ontslagaanvrage van het kabinet kan dan worden ingetrokken. Aan de grens van het Belgische mandaatgebied Roeanda- Oeroendi is een gevecht geleverd tussen tweehonderd Kongo lese militairen van kolonel Moboetoe en aanhangers van de gevangen ex-premier Loemoemba. De militairen wa ren per vliegtuig naar Roeanda overgebracht en vandaar door de Belgen uitgeleid. In een toespraak tot het Franse volk heeft president De Gaulle gezegd, dat, indien het referendum van 8 januari niet tot een duidelijke uitspraak leidt, hij zijn taak zal neerleggen. Hoewel Den Haag zeker niet „geruisloos" over de drempel van Oud en Nieuw is gegaan, is het toch heel wat rustiger toege gaan dan vorig jaar. Een sterke politiemacht was in de ru moerige wijken op de been. Zodra het verkeerd dreigde te gaan werd ingegrepen. "Jl/fark Fallon, 16 jaar oud en leerling van de Varndean school, had alleen zijn petje maar wat naar achteren ge schoven en was daar in het St.-Bride's Institute te Londen als een terrier op het schaakbord aange vallen, met de wil om te winnen en gereed om zijn tegenstander met huid en haar te verslinden. Mark was een der vele deelnemers aan de jeugd- schaakkampioenschappen, die in de kerstvakantie in de Engelse hoofdstad wer den gespeeld. Na een korte reeks zetten had hij (spelend met wit) al een zeer vooruit geschoven en winstgevende positie .ngenomen en na ver loop van tijd moest de zwar te koning zich gewonnen geven. „Mat", sprak de te genstander mat Soms kan de wil om te winnen de vreugde van het spel zelf wel eens wat over schaduwen, maar we gelo ven niet, dat het in het ge val van Mark Fallon zo was. Daarvoor had deze jongeman zijn petje juist iets te non chalant op het achterhoofd geschoven. Zo op een manier van: „Wat kan my het eigen lijk schelen?" En dat is uit eindelijk de enig juiste spel- mentaliteit Althans naar onze smaak. Men mag daar over natuurlijk van mening verschillen. Beschouwt u ook dit kolommetje als een soort spel? Goed. Maar u doet toch mee? U hebt daarbij niets te verliezen. Alleen kunt u voor ons een abonnee winnen en u verdient dan ons boek „Tip-Parade". En, geachte lezer, aan het begin van het jaar wensen wij u natuurlijk van harte het allerbeste pro-communistische Pathet-Lao-troepen in de aan communistisch Noord-Vietnam grenzende provincies Phong Saly, Sam Neua en Xieng Choeang. Alle grote steden in Noord-Laos, met inbegrip van de hoofdstad Vientiane en de Koninklijke residentie Loeang Prabang zijn hierdoor in gevaar gekomen. Vooral de Verenigde Staten nemen de gebeurtenissen in Laos hoog op. Zij hebben reeds maatregelen genomen om tussenbeide te komen wanneer de communistisch gezinde strijdkrachten pogingen zouden doen, zich van geheel Laos meester te maken. De Amerikanen zijn verontrust I met manschappen) aan de opstande door de openlijke steun, die de Sow' jetunie (met vliegtuigen) en Noord- Vietnam (met wapens en wellicht ook Geen massabetogingen 55 Nieuwjaarsdag, de dertiende dag van de stakingen, is in Bel gië rustig verlopen.'Als gevolg van de stilzwijgend gesloten „wapenstil stand" tussen de socialistische vak bond en de regering, werden geen massademonstraties gehouden. wèl veroorzaakten stakers individueel of in kleine groepen ongeregeldheden. Politie en rijkswacht verrichtten ruim vijftig arrestaties. Oudejaarsavond was in de Belgische hoofdstad levendiger dan de Kerstdagen. Tot een grote toeloop in de restaurants, schouwburgen en bioscopen kwam het echter niet. De meeste Belgen hadden door de beperkingen van het treinver keer en het ontbreken 'van de traditione le feestverlichting in Brussel er de voor keur aan gegeven thuis te. blijven. In een toespraak voor de radio heeft minister-president Eyskens zaterdag avond herhaald, dat „de regering voor het geweld niet kan en niet zal wijken" „Sedert vorige week is een verkeerd voorgelicht deel van de bevolking in beroering gebracht om op straat, politie ke beslissingen af te dwingen, de inzet is veel meer dan de herstelwet, die op zichzelf reeds voor ons land van le vensbelang is. Het gaat om niets minder dan het bestaan en de werking van onze O bunt noteren als nieuwe abonnee: (naam) (straat) (woonplaats) Betaling geschiedt per week maand/b wartaal/pei giro. (Doorhalen wat niet van toepassing Is). Als oew(js van dankbaar- beid awerzUda ontvang Lk graag bet boek „Tip Parade' op onderstaand adres: (Van onze parlementsred actie De oplossing van de kabinetscrisis lijkt nog slechts een kwestie van uren. Van daag vergaderden op het Binnenhof de Tweede Kamerfracties van K.VP, V.V.D., A.R.P. en CJH.U. om zich uit te spreken over het ontwerp van de regeringsver klaring, die minister-president De Quay na de reparatie van zijn kabinet in de Kamer hoopt af te leggen. Dit beraad waarvan de nitslag vanmiddag nog niet vaststond Is van beslissende betekenis. Levert het, overeenkomstig de verwach tingen, een positief resultaat op, dan zal informateur De Gaay Fortman vanavond of anders morgenochtend naar de Ko ningin kunnen gaan met de mededeling, dat het demissionaire kabinet zijn ont slagaanvrage kan intrekken. Elke fractie zal de concept-regerings verklaring, waarin de oplossing van het woningbouwconflict is omschreven, met een belangrijke meerderheid moeten goedkeuren. Het is niet de bedoeling, dal het concept nog nader zal worden ge amendeerd. Verwacht wordt, dat de frac ties van K.VP. en V.VD. zonder meer akkoord zullen gaan. Ook in de beide protestantse fracties zal een grote meer derheid de regeringsverklaring aanvaar den. In het concept zou zijn bepaald, dat wanneer in mei 1961 mocht blijken, dait de situatie op de bouwmarkt de bouw van nog eens 2500 gesubsidieerde wonin gen extra (boven de 67.500, die de re gering reeds heeft toegestaan) niet mo gelijk maakt, ook de vrije sector zou worden afgeremd. De heren Tilanus (c.h.) en Bruins Slot (a.r.) gaven aan de eerste lezing van het ontwerp dat nadien nog door het kabinet werd gewijzigd vorige week reeds hun fiat, de eerste in eer telefonisch onderhoud met de informa teur, de tweede in een bespreking met o.m. de ministers Zijlstra en Van Aartsen. Zij konden zich echter niet binden voor dat hun fracties zich zouden hebben uit gesproken. Dit laatste is dus vandaag geschied. De C.H.U.-fractie kwam zater dag reeds enkele uren bijeen, maar kon nog geen definitief oordeel geven. parlementaire instellingen zelf", aldus Eyskens. Het wordt in Brussel dan ook vrijwel zeker geacht, dat indien het tot overleg tussen de regering en de socialistische vakbonden zou kunnen komen ove onderdelen van de „eenheidswet", dit niet zal gebeuren, vóórdat het parlement morgen de behandeling daarvan heeft hervat. Zowel de regering als de beide regeringspartijen wensen in ieder geval, dat de strijd in het parlement en uitsluitend daarbuiten wordt gestreden. Verdere krachtige maatregelen kun nen dan ook worden verwacht voor de handhaving van orde en rust, verzeke ring van de vrijheid van arbeid, de ga randering van de eerste levensbehoef ten van de bevolking en de normale functionering van de openbare diensten. Inmiddels worden door de socialistische vakbonden voor morgen, de dag waarop het parlement weer bijeenkomt, in alle delen van België nieuwe betogingen voorbereid. De arrestaties, die politie en rijks wacht het afgelopen weekeinde hebben verricht, hadden met name plaats in Zuid-België: in Luik, Verviers, Charle roi en Namen. Onder de arrestanten bevonden zich ook de burgemeester van Namen cn een lid van de gemeenteraad. Zij werden verdacht van medeplich tigheid aan sabotage aan veertig bussen. De staking begint intussen ook ge volgen te krijgen voor sommige bedrij- in Noord-Frankrijk, die bij de grens liggen. De staalfabrieken in Aul- noye hebben voorlopig 2800 arbeiders vrijaf moeten geven omdat het bedrijf niet verder kan werken. In totaal zijn thans in Noord-Frankrijk 6000 arbei ders als gevolg, van de staking zonder lingen verlenen. Zij hebben om bijeen roeping van de Zoavoraad gevraagd waarvan behalve de Verenigde Staten ook Engeland, Frankrijk, Australië, Nieuw Zeeland, de Phdlippijnen, Thailand (Siam) en Pakistan lid Intussen zouden Amerikaanse tran sportvliegtuigen al in gereedheid zijn gebracht om parachutisten naar Laos over te brengen en is een vliegdekschip naar de kust van Vietnam onderweg om klaar te zijn voor mogelijke nieuw ontwikkelingen. De regering in Vientiane heeft laten we ten, dat zij bevriende landen om mili taire hulp zal verzoeken, maar eerst alles zal doen om te voorkomen, dat de geschillen in Laos op een internationaal conflict uitlopen. Verwacht wordt, dat een algemene mobilisatie zal worden afgekondigd. Officieel werd toegegeven, dat de op standelingen de belangrijke „vlakte der kruiken" in handen hebben, die de toe gangswegen tot de Koninklijke residen tie Loeang Prabang beheerst Vijf Rus sische vliegtuigen zijn op de vlakte ge land, nadat de troepen van kapitein Kong Le het yliegveld in die vlakte hadden veroverd. De Russen zouden Kong Le ook hebben geholpen bij het overbrengen van zijn parachutisten van Van Vieng naar de „vlakte der kruiken' Overleg Intussen zijn Britse topdiplomaten in Azië en ervaren autoriteiten uit dat relddeel in Singapore bijeengekomen in een atmosfeer, die gekenmerkt wordt door diepe bezorgdheid over de Ame rikaanse politiek in Laos. Op die confe rentie wil men pogen vast te stellen hoe Engeland de rol van vredestichter kan spelen in een burgeroorlog, die kan uit lopen op een conflict als destijds in Ko- Veel meer dan af en toe een kleine achtervolging (zoals hier op de Goeverneurlaan) is er oudejaarsavond in Den Haag niet aan de hand geweest. He lemaal waardig over de drem pel" was het niet, maar liet aangekondigde krachtige poli tieoptreden heeft effect gehad. (Verslag elders in dit blad). Prins Bernhard en de prinsessen Irene en Marijke hebben na overdag in heldere zonneschijn te hebben geskied, het oude jaar uitgeluid met een dineetje bij kaarslicht in het Posthotel in Lech (Oostenrijk). Na het eten namen zij met andere gasten deel aan het traditionele Sylvesterbal. Ondanks de mist en de zware sneeuw val hebben de Prins en de Prinsessen van de wintersport ge noten. Vergezeld van Eduard Mossbrugger, de eigenaar van het Posthotel, besteeg de Prins de 2.600 rrv hoge Madloch. Prinses Irene oefende tezamen met een plaatselijKe skileraar op de Krieg- horn baan. Prinses Marijke schaatste. President De Gaulle heeft er zater dagavond bij het Franse volk op aan gedrongen zijn Algerijnse politiek met een zeer grote meerderheid goed te keuren bij het referendum op 8 januari. Hij deed de belofte dat Frankrijk „het leven en de eigen dommen van zijn kinderen in Al gerije zal beschermen wat er ook moge gebeuren". Tegen het einde van zijn toespraak zei De Gaulle dat indien het referendum niet en duidelijke uitspraak leidt, hij zjjn taak niet langer zal uitvoeren maar dat oprecht en overweldigend ja hem zou sterken bü zijn taak vrede in Algerije te brengen. Medewerkers van de generaal hebben ver het laatste gezegd dat deze „waar schuwing" eerder deel uitmaakt van De Gaulles campagne dan dat zij een aan wijzing is van ernstige plannen. Alleen indien er meer nee- dan ja-stemmers in het Franse moederland zouden zijn, zal generaal De Gaulle zioh genoopt voelen heen te gaan, zeiden deze ambtenaren. De Gaulle sprak de wens nog uit dat 1961 voor Algerije het jaar is van het herstel van de vrede zodat de bevolkings groepen vrijelijk over hun lot kunnen beslissen en zo een Algerijnse Algerije geboren wordt Generaal Jean Valluy, die opperbevel hebber van de N.A.V.O.-strüdkrachten in Midden-Europa ls geweest, heeft zich in In -een zaterdag gepubliceerde verkla ring zegt Valluy: „Het Franse leger ls van verbazing In droefheid en verbitte ring gevallen en bevindt zich nu op de rand van de wanhoop en misschien zelfs van de opstand." In een zondagavond voor radio Tunis uitgesproken rede heeft het hoofd der „voorlopige Algerijnse regering", Ferhat Abbas, het Algerijnse volk opgewekt om niet aan het referendum deel te nemen en alle middelen te benutten om de oog merken van de vijand te dwarsbomen. In Japan 20.000 treinpassagiers in sneeuw vast In Noord-Japan, waar de ergste sneeuwstorm van de afgelopen vijftig jaar woedt, zitten nog steeds naar ra ming 20.000 mensen in treinen, die ge heel door de sneeuw ingesloten zijn en voor noch achteruit kunnen. Op nieuwjaarsdag zaten op die manier minstens 150.000 mensen in 80 treinen opgesloten, maar de meeaten hunner slaagden erin in hotels en elders onder dak te vinden. Met sneeuwploegen, manschappen van de dienst bescherming burgerbevolking en de brandweer wordt geprobeerd de spoorbanen weer vrij te krijgen van dc twee tot drie meter dikke laag sneeuw. Met parachutes worden levensmiddelen en andere materialen neergelaten ten behoeve van de gestrande reizigers. T)E EERSTE KRANT in het nieuwe jaar. Wat zal het jaar ons brengen? Nie mand die het weet, „zelfs" de krant niet. Ze kan rapporteren. Ze kan verslag doen van hetgeen is geweest. Ze kan vermoe dens uitspreken over wat misschien ge beuren gaat. Maar ze blijft een afhan kelijk ding. Afhankelijk tronwens als alle mensen. De krant is een menselijk ding. En als zodanig neemt zij zich voor, zich elke dag weer bij dc lezer en de lezeres te vervoegen en verslag te doen van haar bevindingen. Ze neemt zich voor, lezer en lezeres de informaties te verstrekken die hij en zij behoeven, hen in te lichten, zo nodig de inlichting nog toe te lichten, en dit alles vergezeld te doen gaan door voorlichting. Ook dit laatste. Lezer en lezeres heb ben recht op een mening. Ze zijn er zelfs verplicht toe. De mens staat ook in het leven van vandaag met een eigen ver antwoordelijkheid. Wat er geschiedt, gaat niet buiten hem om. Hij heeft er deel aan. De krant wil hem helpen bij zijn oordeelsvorming. Vandaar dat een christelijke krant niet iets vreems en buitenissigs is. Net zo min als een christenmens een vreemd en buitenissig geval is. Ook de christen weet zich betrokken bij wat er, waar ook, gebeurt. Ja, hij wellicht in het bijzonder, omdat hij zich door bijzondere banden gebonden weet aan de Heer, die ook de Heer der wereld is en die haar lot in Zijn hand houdt. Het wordt een nieuw jaar. Er zal in dit jaar weer veel gebeuren. Reeds in dit nummer moet de krant gewagen van spanningen en wrijvingen, van leed en smart. Er is wat dat betreft sinds enkele dagen terug niet veel veranderd. Toch een nieuw jaar. Een jaar waarvan gelden mag, dat we ook nu onze God mogen loven terwijl we nog zijn. Een jaar waarin elke dag stel lig genoeg zal hebben aan zijn eigen kwaad, maar waarin elke dag ook deel mag hebben aan de genade van God. Het wordt voor de christen weer een jaar van mogelijkheden en kansen, een jaar waarin wij weer, waar we ook staan en ieder in eigen omgeving, geroepen worden tot de daad. Moge het daden zijn, waardoor de medemens voor Christus wordt gewon nen. Moge het een jaar zijn, waarvan we ons aan het eind niet een al te grote tekortkoming te wijten hebben. Want ook 1961 is gave cn opgave tegelijk. De Heer kan het ons opdragen, omdat hij eerst zelf onze lasten gedragen heeft Hij zelf heeft onze voeten geschoeid. Gevreesd moet worden, dat dit Indo- chinese koninkrijk spoedig een nieuw Korea zal zijn. Een land, waarin strijd krachten van oost en west met elkaar in zware gevechten zullen worden gewik keld. Een strijd, die niet beperkt zou kunnen blijven tot Laos, maar die geheel zuidoost-Azië zou gaan beroeren. Of deze vrees bewaarheid zal worden, moet in de komende dagen blijken. Het gaat in Laos niet om een zuiver communistische opstand en voor zover thans te bezien valt een invasie van troepen uit communistisch noord-Vietnam. Wat in noord- en noordwest-Laos ge beurt, is een voortzetting van de strijd om Vientiane, die enkele weken geleden in het voordeel van de pro-westerse ge neraal Phoumi Nosavan werd beslecht. Toen steunde Amerika in alle opzich ten de partij van generaal Phoumi, ter wijl de Sowjetunie met alle mogelijke middelen de pro-communistische parachu- tistenkapitein Kong Le hielp, die gemene zaak had gemaakt met de communisti sche Pathet Lao-beweging. Dat is nu nog zo, maar de kansen zijn gekeerd en in de aan noord-Vietnam grenzende provin cies zouden de communisten nu heer en meester zijn. Het is de vraag, of er nog een compro mis kan worden gesloten tussen de twee elkaar bestrijdende groepen. Er zijn de laatste maanden heel wat fouten gemaakt, aan beide zijden en de strijd om Vientiane heeft de kloof belangrijk breder gemaakt. Toch is in een compromis voor Laos de enige oplossing van de ernstige moeilijk heden gelegen. Een pro-westers bewind behoort in Laos blijkbaar niet meer tot de mogelijkheden. Politieke problemen kunnen ook daar niet met wapens worden opgelost. Dit dienen de Verenigde Staten te beseffen, als ze een militair ingrijpen in Laos overwegen. /IP HET NOORDELIJK deel Oceaan komt een omvangrijk lage drukgebied voor met verschillende cen tra Het regengebied dat behoort bü het centrum bü Schotland trok vanmorgen langzaam in oostelijke richting over ons Achter het neerslaggebled draait de TTET LID van de Wegen- directeur van de A.N.W.B., Stassen wacht, de heer H. Schut de heer A. Blankert cn de wrak v uit Haren, heeft van de directeur-Wegenwacht A.N.W.B. een onderscheiding heer II. Ricnstra. uit het brandende Fokkema uit nieppel (die in met groot gevaar voor eigen het vliegtuig te oktober 1956 een op hol ge- leven, de bevrijden. slagen paard tot staan wist r>„. - Het kruis van verdienste te brengen en zo een acht- demissionaire mi- uitmuntend dienstbe- Zoals bekend was de heer dat de heer Schut is uitge- jarig jongetje voor ernstig n,sl®r ,va" v„ ^erli.en..w.a" itvangen. Deze onder- Schut vrijdag getuige van reikt, is in het veertienjarig letsel behoedde) en de heer ïerslaal» ürs- ,L Korthals, scheiding is hem vanmiddag het ongeval dat bij het bestaan van de Wegenwachl F. Hamer uit Dieren (die in ls.voo.rnemens °P korte ter door de commissaris der vliegveld Eelde gebeurde nog slechts drie maal aan december van het jaar 1957 IJ11''? P®rs'°®n z,Jn grote Koningin in Groningen, mr. met een lestoestel van de een lid van de Wegenwachl uit een brandende boerderij T_e. b®t,»S®n aan we" pHrliikp gcnwachter Schut. Het staat op dit ogenblik nog niet vast waar en wan- ÜHH- 'ordt alleen toegekend neer de minister van deze reikt. Bij deze plechtigheid inzittenden. namelijk de kind van de verdrinkings- aan leden van de Wegen- dankbetuiging blijk zal ge- waren aanwezig dc hoofd- leerling-vlieger M. J. W. dood redde), de heer G. wacht die hulp verleenden ven. Tendens dalend, wind naar zuidwest tot west waarbij weer iets zachtere lucht het land binnen stroomt. De volgende depressie met randstorin- gen nadert langzaam Schotland; onder invloed van deze storing zullen er de komende 24 uur plaatselijk buien vallen met later weer toenemende wind. De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Wisselend bewolkt met enkele bnien. Dezelfde temperaturen als vandaag of Iets hogere. Matige, later krachtig cn langs de kust harde wind tussen Znid en Zuidwest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1961 | | pagina 1