Nederlands geld verdwijnt
in zakken van Chinezen
MEER VUURKRACHT,
MINDER MANKRACHT
H. J. Moes over toestanden
MOTIE OVER TOELATING
MEER SPIJTOPTANTEN
op Nieuw-Guinea
Kleuren bestaan uit trillingen
Lagaillarde verblij ft
in Madrid
VERKLARING VAN SOEBANDRIO
EILANDJES IN GRENSGEBIED
SPAANSE ARBEIDERS
3 NEDERLAND ZAAKWAARNEMER
HOGERE BIJDRAGE VOOR SURINAME
HAVENUITBREIDING IJMUIDEN
Militaire positie Sowjetblok
C.N.V.-studieconferentie
Minister Beerman
is er niet erg
gelukkig mee
Fransen brengen weer
Duits schip op
fJMM
J /uwh/UIÏ
hi een, danfce Kij,
TOCH IS
HET ZO!
Protest tegen Chinese
verklaring
Chinese premier wordt
„nog niet" uitgenodigd
Hongarije beschuldigt
Dag Hamniarskjöld
AKKERTJES
Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag
heeft gisteren meegedeeld dat de persberichten over de verklaring van
Soebandrio, volgens de gegevens waarover het ministerie beschikt, juist zijn.
De opmerking van Soebandrio dat het thans moeilijk is te garanderen dat er
geen gewapend conflict zal ontstaan tussen Nederlandse en Indonesische
troepen, is in strijd met de herhaaldelijk van officiële Indonesische zijde
gegeven verzekeringen, dat Indonesië slechts met vreedzame middelen de
strijd voor „Irian" zou voeren. Deze verzekeringen zijn zowel in diplomatieke
contacten ais in het openbaar gegeven, aldus de woordvoerder.
Naar aanleiding van de verklaring van minister Soebandrio dat er eilandjes1
in het grensgebied zouden zijn die in het verleden dan eens door Indonesische
troepen en dan weer door Nederlandse troepen zouden zijn bezet, verklaarde
de woordvoerder van buitenlandse zaken voorts dat er geen sprake van enig
misverstand over de grens van Nederlands Nieuw-Guinea kan zijn, of ooit is
geweest. De door Soebandrio bedoelde situatie heeft zich dan ook nimmer
voorgedaan. Met de meeste nadruk wees de woordvoerder derhalve de mogelijk
heid van een bezetting door Nederlandse troepen van enig eiland buiten de
grens van Nederlands Nieuw-Guinea af en vanzelfsprekend kan er dan ook
geen sprake zijn van de door Soebandrio bedoelde vergissingen
Een woordvoerder van de Franse
ambassade in Madrid heeft gisteren
meegedeeld, dat Lagaillarde zich in Ma
drid bevindt en dat de Spaanse regering
zijn verblijfplaats kent. Een uitleve
ringsverzoek was niet gedaan.
De Spaanse politie had woensdag
avond Lagaillardes verblijfplaats ont
dekt. Sindsdien wordt de Fransman
nauwlettend in het oog gehouden. Hij
verkeert nu in dezelfde omstandigheden
als Joseph Ortiz, die na de onderdruk
king van de januari-opstand in Algiers
naar Majorca uitweek en daar onder
Spaans toezicht staat.
Zoals bekend doet de Nederlandse regering moeite hier te lande Spaanse
geschoolde arbeidskrachten te laten komen ten behoeve van het bedrijfsleven,
rd Naar wij vernemen is van ambtelijke Nedrlandse en Spaanse zijde thans
overeenstemming bereikt omtrent de hoofdvoorwaarden. De officiële voor
stellen van de Nederlandse regering zijn nu naar de Spaanse regering ver-
el zonden. Hoeveel Spanjaarden er eventueel zullen komen is nog niet te zeggen
o. omdat alle aanvragen van het bedrijfsleven nog niet zijn ontvangen. Het zullen
ongehuwde krachten zijn, die in hoofdzaak te werk worden gesteld in de
h metaal- en de textielindustrie.
Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken heeft mee
gedeeld, dat de Ghanese regering ermee heeft ingestemd, dat Nederland de
i Belgische belangen in Ghana behartigt.
Zoals bekend heeft Ghana de diplomatieke betrekkingen met België verbroken.
n, Het aandeel van Nederland in de kosten, die verbonden zijn aan de uit-
voering van het Surinaamse tienjarenplan, dient dit jaar hoger te zijn dan
|i( oorspronkelijk was geraamd. Was aanvankelijk ruim zestien miljoen gulden
I uitgetrokken, de in de loop van dit jaar uitgevoerde werken maken een
verhoging van de Nederlandse bijdrage met 12,5 miljoen gulden nodig.
Vice-minister-president H. A. Korthals heeft de Tweede Kamer gevraagd,
deze verhoging goed te keuren. De helft van het bedrag zal aan Suriname
worden geschonken, de andere helft geleend. Een onderdeel van het tien
jarenplan is het Wageningenproject tot vrrbetering van de Surinaamse
landbouw. De toekomstmogelijkheden van dit project zijn de laatste tijd
nogal in twijfel getrokken.
Een jaar eerder dan de bedoeling was, zal deIJmuider Haringhaven
worden uitgebreid. Het was de bedoeling, in 1962 een nieuwe kademuur
aan de noordzijde van deze haven te bouwen. Nu Rijkswaterstaat in het
kader van de werken tot verbetering van de havenmond bij c'eze haringhaven
een werkhaven wil graven, meent minister Korthals, dat verbetering wan
oe havenmond en uitbreiding van de haven dan maar het beste gelijktijdig
kunnen worden uitgevoerd.
De werkhaven zal later als vissershaven worden bestemd; de nieuwe
kademuur wordt aan deze uitbreiding aangepast. Het tekort aan ligruimte
wordt zodoende minder en het rijk zal nu slechts" één a anderhalf miljoen
gulden moeten betalen, weliswaar een groot bedrag, maar toch minder, dan
wanneer beide havenwerken niet gelijktijdig zouden worden uitgevoerd.
Het Parijse modehuis Dior hield
in Londen een show van lente
hoedjes. Pat O'Reilly toonde
daar de creatie „Royal Ascot",
een nauw om het hoofd slui
tend hoedje van rozeblaadjes,
waarbij dan nog ter complete
ring een met rozen versierde
paraplu hoort.
(Van onze parlementsredactie)
DE Tweede Kamer heeft gister
middag zonder hoofdelijke
stemming een motie aangenomen
waarin er bij de regering op
wordt aangedrongen het toela-
tingsbeleid ten opzichte van de
maatschappelijke Nederlanders
i in Indonesië in het bijzonder
voor wat betreft de spijtoptanten
te verruimen door een herzie
ning van de richtlijnen, die bij
de toelating worden gehanteerd.
De motie werd ingediend door de
K.V.P.-er Van Doorn en was me
de ondertekend door de heren
Daams (soc.), Meulink (a.r.),
Van Dis (s.g.), Lankhorst (pac.)
en de dames jkvr. Wttewaall van
Stoetwegen (c.h.) en mej. Ten
Broecke Hoekstra (lib.). Alleen
de C.P.N. stemde tegen onder het
motto, dat de motie stemming
tegen Indonesië tracht te kweken.
In de motie wordt erop gewezen dat
bij handhaving van de thans geldende
toelatingscriteria de dringend noodza
kelijke en redelijk verantwoorde ver-
ruiming van het toelatingsbeleid niet
mogelijk is". Zoals bekend houden de
ze criteria in dat de visumaanvrager
in een noodsituatie 'moet verkeren of
een voldoende binding met Nederland of
Nederlanders moet hebben om te kun
nen worden toegelaten.
Minister Beerman (justitie) zei met
de motie niet erg gelukkig te zijn ook
al is ze vriendelijk gesteld. Met dit
Advertentiën
laatste doelde de bewindsman op de er
kentelijkheid, die in de motie tot uiting
wordt gebracht voor de toezegging tot
instelling van een bijzondere adviescom
missie die de door het ministerie van
justitie voorshands afgewezen visum-
aanvragen opnieuw zal beoordelen en
bovendien zal adviseren over de richt
lijnen zelf.
De minister merkte op, dat men de
richtlijnen niet zonder meer kan afdoen
met de kwalificatie pietepeuterig"'
(Van Doorn). Gezocht is naar objectie
ve criteria; bij dit zoeken komt men
tot richtlijnen, die zodra ze op papier
worden gezet vanzelf een gespecificeerd j
karakter krijgen. De minister herinner
de zich niet, dat de Kamercommissie
voor de repatriëring hem in de afgelo
pen maanden een voorstel had gedaan
tot verbetering van de richtlijnen. Dit
werd overigens door de K.V.P.-ers Van
Doorn en Van Rijckevorsel bestreden.
Aan de noodzaak van criteria wilde de
bewindsman in ieder geval vasthouden,
want selectie is zijns inziens onontbeer
lijk. Men zal moeten nagaan waarom
de spijtoptanten spijt hebben en of men
betrokkenen met overbrenging naar Ne
derland wel een dienst bewijst. Als de
Kamer zoveel aanmerkingen heeft op de
bestaande richtlijnen, welke maatstaven
wil ze dan? Terloops wees de minister
erop, dat van ongeveer 10 procent van
de verstrekte visa geen gebruik wordt
gemaakt. In die gevallen is de noodsi
tuatie dus blijkbaar van voorbijgaande
aard geweest.
Met zijn toelatingsbeleid meende de
minister soepeler te zijn geweest dan
zijn voorgangers. De richtlijnen worden
zeer ruim toegepast. Gegeven deze ver
ruiming van het beleid en gegeven de
instelling van de bijzondere adviescom
missie. die mede dc richtlijnen zal be
zien, meende de minister de motie-Van
Doorn c.s. als „prematuur" te moeten
kenschetsen.
De Kamer bleek van de argumenten
van de minister niet erg onder de In
druk. De heer Van Doorn (kath.v.) zei,
dat de bewindsman dc tragedies van de
spijtoptanten c.d. niet juist ziet en niet
juist weegt. Mr. Beerman antwoordde
hierop, dat men enerzijds het leed niet
zal mogen minimaliseren, maar ander
zijds ook geen overdreven voorstelling
van zaken moet geven. Onder de groep
waarvoor de Kamer pleit, bevinden zich
velen, lie -Ich in Indonesië thulsvoelcn.
1
Toen kroonprins Constantijn van
Griekenland een bezoek bracht
aan zijn oude school in Athene
om met zijn oude vrienden een
partijtje hockey te spelen, daag
den die hem onmiddellijk uit,
langs een touw in een hoge
boom op het terrein te klimmen.
De prins keek eens omhoog
(boven), begon rap te klimmen
(midden) en zweefde enkele se
conden later in de top van de
boom (onder). Geen wonder
overigens, want prins Constan-
tijn heeft een gedegen comman
do-opleiding gehad.
(Van onze sociaal-economische redac
tie
De heer H. J. Moes, adviseur van
het Christelijk Werknemersverbond
Nieuw-Guinea, heeft gisteren op een
studieconferentie van het C.N.V.aan
dacht gevraagd voor een groot aantal
belangrijke facetten van het leven op
Nieuw-Guinea. Het ging veelal om fa
cetten, welke niet zo bekend zijn,
maar welke wel degelijk de aandacht
verdienen.
In zijn betoog, wees de heer Moes
bijv. op de rol, die de Chinezen op
Nieuw-Guinea spelen. Onder de Pa
poea's zelf bestaat vrijwel nog geen
handeldrijvende middenstand, vooral
tengevolge van de dikwijls minder
verantwoorde concurrentie welke zij
ondervinden van de Chinese handela
ren. De heer Moes waagde hierbij de
opmerking te maken, dat tengevolge
van dit feit, een belangrijk deel van
het geld, dat Nederland in Nieuw-
Guinea investeert, via allerlei tussen
schakels naar de Chinezen stroomt.
WONINGEN
Weinig zal liet misschien ook nog
bekend zijn welke erbarmelijke wo
ningtoestanden er op Nieuw-Guinea
bestaan. Het gouvernement exploi
teert in Hollandia een groot aantal
kleine woningen, welke echter uitslui-,
tend aan ambtenaren en beambten
worden verhuurd voor de huur van
15 per maand. Het personeel in
dienst van particuliere maatschap
pijen komt hiervoor niet in aanmer
king. Dat deze maatschappijen zich
weinig zorg maken over het huisves
tingsprobleem van het personeel
bleek onlangs bij een bouwmaatschap
pij. die een groot aantal van zijn
technisch zeer goed geschoolde werk
nemers liet wonen in een bouwvalli
ge ruimte zonder water en verlich
ting, waarvoor het woord schuur nog
veel te mooi was. Deze Papoea's, die
bun eigen kampong hebben verlaten
om elders werk te vinden, komen zo
in broedplaatsen van ontevredenheid,
waar het communisme wordt ge
kweekt. De christelijke vakbeweging
heeft dit geval aanhangig gemaakt
bij de arbeidsinspectie, waarna het
bouwval binnen een week afgebroken
moest worden.
Grote waardering bestond er op
Nieuw-Guinea voor de woningbouw,
welke de oliemaatschappij, die zich
reeds lang voor de tweede wereldoor
log in Sorong vestigde voor zijn perso
neel, ondernam. Ook voor opleiding en
recreatie van de Papoea werd daarbij
gezorgd. Deze maatschappij heeft ech
ter kortgeleden de werkzaamheden op
Nieuw-Guinea gestaakt, omdat de om
vang van de oliewinning niet rendabel
was. Tegenover een investering van on
geveer 400 miljoen stond in de afge
lopen jaren slechts een oliewinning ter
waarde van 100 miljoen.
Sorong vormde op woninggebied een
gunstige uitzondering, maar er zijn in
vele plaatsen ook nu nog dumploodsen
van de Amerikanen, waar de mensen
moeten bivakkeren.
KERK EN SCHOOL
De Papoea's beschikken sinds enige
tijd over een eigen theologische school
met een predikantenopleiding. Er wer
den reeds 28 predikanten opgeleid en
op het ogenblik zijn er nog 13 in op
leiding, Het nieuwe schoolgebouw in
Hollandia dat onlangs is gereed geko
men. heeft 200.000 gekost, waarvan de
helft door de plaatselijke gemeenten
van de Evangelisch Christelijke kerk
werd betaald en de andere helft door
Nederland. Daarnaast bestaat er ook
nog een opleiding voor voorgangers in
de kampongs en een voor evangelisten
zendelingen.
Vooral door Ambonezen is er in het
verleden veel goed werk gedaan als on
derwijzer en voorganger in de gemeen
ten. Langzaam wora'en nu ook zij door
Papoea's vervangen. De gewone kam-
pongscholen duren drie jaar met aan
sluitende vervolgscholen. In Hollandia
is een volwaardige kweekschool op Wes
ters niveau.
De Evangelisch-christelijke kerk op
Nieuw-Guinea telt ongeveer 150.000 le
den. De leden van de gemeente te Hol
landia hebben enige jaren geleden zelf
een tweede kerk gebouwd. De heer K.
de Boer, tweede voorzitter van het
C.N.V., die toen ook in Nieuw-Guinea
was, heeft hiervoor ook in letterlijke
zin de stenen aangedragen, aldus de
heer Moes,
Een dankbaar resultaat, wanneer men
bedenkt, dat vóór 1900 Nieuw-Guinea
meer graven telde van zendelingen en
hun gezinsleden, die tengevolge van
ontbering waren omgekomen, dan dat
er bekeerlingen werden gemaakt. In
het begin van deze eeuw is echter de
grote kentering gekomen.
GEZONDHEIDSZORG
De voedselsituatie op Nieuw-Guinea
is nog uitgesproken slecht. Te veel
wordt nog uitsluitend sago gegeten,
dat alleen koolhydraten bevat en geen
eiwitten. De gezondheidstoestand laat
dan ook nog veel te wensen over. Er
is een tekort aan artsen: wel werken
er tientallen Europese verpleegsters en
honderden Papoea-verplegers en ver
pleegsters. Hollandia beschikt over een i
centraal, zeer modern ziekenhuis met!
350 bedden. Twaalf Papoea-jongens stu-1
deren op het ogenblik in Australië me
dicijnen.
HET HUWELIJK
Een ander groot probleem op Nieuw-
Het Britse „Instituut voor stra
tegische studiën" heeft een onder
zoek ingesteld naar de militaire
kracht van het „socialistische
kamp". Ten aanzien van de Sowjet-
unie is het instituut tot het resulaat
gekomen, dat zij op het ogenblik
over ongeveer 35 intercontinentale
raketten met een reikwijdte van
12.800 km beschikt, over 20.000
vliegtuigen, 6 atoomonderzeeboten-
in-aanbouw en minstens 430 ge
wone onderzeeërs. De Sowjetunie
zou in staat zijn voor de winter
van 1961/1962 200 intercontinentale
raketten te produceren. De Russi
sche vloot neemt thans qua bete
kenis na de Ver. Staten de tweede
plaats in.
Evenals de Ver. Staten en Enge
land zou de Sowjetunie als gevolg
van de ontwikkeling van nieuwe wa
pens, de daaraan verbonden kosten en
de ingewikkelde produktie de nadruk
leggen op de vuurkracht, terwijl het
belang van het effectief aan man-
st'.iappen naar het tweede plan is ver
schoven. De aangekondigo'e verminde
ring van het staande leger van
3.623.000 tot 2.423.000 manschappen
zou zich voornamelijk voltrekken in
de grondstrijdkrachten van het leger.
De Russische luchtmacht zou op het
ogenblik over 700.000 man beschikken.
Voorts zou volgens het door het in
stituut gepubliceerde rapport de Sow
jetunie beschikken over twee typen
raketten met middellange reikwijdte,
nl. een van 2.880 kilometer en de an
dere van 1.600 kilometer. De bases
van deze raketten zijn gelegen langs
de westelijke, zuidelijke en oostelijke
De Franse marine heeft weer een
Duitse vrachtboot voor de Algerijnse
kust aangehouden en opgebracht. De re
derij Bugsier in Hamburg heeft meege
deeld dat haar ruim 5.000 ton metende
motorschip Weissensee, dat met een la
ding graan op weg was van- de Zee van
Azof naar Manchester, woensdag voor
de Algerijnse kust is aangehouden door
een Franse motortoroedoboot. Het schip
mocht toen na anderhalf uur doorvaren.
Donderdag werd de Weissensee echter
weer door de Franse oorlogsbodems
aangehouden. De vrachtboot bevord
zich toen voor de kust van Oran. De
Fransen bevalen de kapitein van de
Weissensee bij te draaien en naar Oran
te varen. Hij weigerde dit. waarop de
Fransen waarschuwingsschoten, losten.
De kapitein van de Weissensee zond
toen een telegram om hulp naar de
Britten in Gibraltar. De Fransen aar
zelden echter niet langer en dwongen
de Westduitse vrachtboot koers te zet
ten naar Oran.
Zoals bekend hebben dc Fransen zon
dag de Westduitse vrachtboot Morsum
voor de Aleeriinse kust aangehouden.
Dit schip mocht maandag zijn reis voort
zetten.
zich al mee bemoeid en heeft aange
drongen op matiging. De persoonlijke
genegenheid van de jongelui speelt geen
grote rol en dc grootte van de bruid-
Mschat is dikwijls beslissend. Onder de
Guinea is de uithuwelijking, aldus de I jongelui wordt dc drang sterker om
heer Moes. De bruidschat, welke een j voortaan zelf hun huwelijkskeus te bepa-
familie voor het uithuwelijken van een len, waaraan echter het gevaar zit van
dochter vraagt, wordt steeds groter. De verbreking van elke familieband en an-
.Evangehsch-christelijkekerk heeft er1 dere bindingen.
Aiveri.enrxe
KALENDER 1961
SIERAAD en WELDAAD_
Waar niet verkrijgbaar:
f2.35 Giro 51.74.00 Amsterdam
weer zo lekker als kip..!
De ziekte van premier
ChrocsJtaJef blijkt niet van
ernstige aard tc zijn ge
weest. Gisteren is hij na
melijk al weer aan het
werk gegaan en heeft dc
vice-president van de Ver
enigde Arabische Repu
bliek. maarschalk Amer,
ontvangen. „In een harte
lijke sfeer spraken zij over
dc ontwikkeling van de
vriendschappelijke betrek
kingen en economische sa
menwerking tussen hun
landen", aldus het persbu
reau Tass.
Doordat steeds meer
grond wordt gekocht door
buitenlanders. zijn dc
frondprljzen In Zwitser-
and de laatste tijd enorm
gestegen. Gisteren heeft
net Zwitserse Huls van Af
gevaardigden daarom een
wetsontwerp aangenomen,
waarin wordt bepaald dat
buitenlanders tot 19*0
slechts land of hulzen mo-
{en kopen met dc ultdruk-
elijke toestemming van
dc kantonale regering.
Overtreding van deze wet
komt tc staan op zware
boetes of korte gevangenis
straffen.
I Dc Amsterdamse journa
list, die dezer dagen werd
veroordeeld omdat hij zich
bij een onderzoek op de
Walletjes zou hebben uit
gegeven voor rechercheur,
heeft gistermiddag hoger
beroep aangetekend tegen
het vonnis van de recht
bank.
I Een van 's werelds groot
ste geheel particuliere
trans-continentale luchtlij
nen, die van de Arameo,
/.al per 1 januari ophouden
te bestaan en aangezien
zijn vliegtuigen op de rou
te Amerika—Arabic altijd
Schiphol aandeden, zal dc
Amsterdamse luchthaven
een vaste klant verliezen.
I Van het door de Urugue-
se professor Diaz samen
gestelde middel „Lls&do de
Corazon" is nog steeds
niet gebleken dat het ge
nezend vermogen tegen
kanker bezit, ondanks zijn
stimulerende eigenschap
pen, aldus de conclusie van
een commissie van onder
zoek, waarvan ook prof.
Diaz zelf deel uitmaakte.
Tn West-Dultsland moet
iedere bezitter van een
bandopname-apparaat Jaar
lijks tien Mark betalen
aan auteursrechten. De Ge-
ma, het Duitse bureau
voor deze rechten, moest
tot de heffing overgaan
aldus een bericht uit Bonn
omdat de bandrecorder
voor de muziekkunstenaar
even catastrofaal dreigde
te worden als de benzine
motor voor de paarden-
kocts Is geweest
I Verwacht wordt dat vol
gend jaar de eerste Ja
panse spoorwagens voor
personen- en goederenver
voer zullen worden afgele
verd in de nog onderont
wikkelde provincie Atjeh
in het uiterste noorden van
Sumatra. Deze rijtuigen
worden in Japan gekocht
binnen het kader van de
Japanse herstelbetalingen
aan Indonesië.
I
I De koffiesmokkel uit Su
matra heeft een zware
slag toegebracht aan de
koffiecultuur op Malakka.
Het Indonesische produkt.
dat In kleine vaartuigen
over de straat van Ma
lakka wordt gebracht,
wordt goedkoper verkocht
dan het Malelse. Verschil
lende verbouwers van kof
fie hebben hun struiken ge
kapt om over tc schakelen
op andere cultures. Zij
hebben de regering ver
zocht maatregelen tegen
dc smokkel te nemen.
Het Oostduitse staats
hoofd Ulbrlcht heeft on
langs een groot aantal ge
vangenen amnestie ver
leend maar zijn neef Ger
hard was daar niet bij. De
neef hoorde wel tot dege
nen die voor vrijlating in
aanmerking kwamen, maar
zijn oom weigerde dc pa
pieren tc tekenen. Neef
Gerhard zit gevangen om
dat hij weigerde zich tc
schikken naar dc politieke
heropvoeding die zijn oom
hem had toegedacht.
I Dc Franse radio- en t.v.-
bezltters hebben zich gis
teren tevreden moeten stel
len met grammofoonmu-
zlck cn nieuws, omdat dc
technici in een 24-uurssta-
king waren gegaan. ZIJ
hebben het werk neerge
legd om kracht bij te zet
ten aan hun els voor een
grotere Kerstgratificatie.
We hebben wel eens een zonne
straal op een schuin geslepen stuk
glas zien vallen, waardoor het witte
zonlicht uiteen viel in de kleuren
van de regenboog. De natuurkundi
gen zfjn hierdoor tot de eigenlijk nog
al merkwaardige conclusie gekomen
dat wit licht is samengesteld uit een
aantal gekleurde lichtsoorten.
Maar de onderzoekers zijn nog een
stapje verder gegaan en tot de ont
dekking gekomen dal elke trllllngs-
beweging tussen dc golflengten van
400 tot 800 nilllloenstc millimeter op
ons netvlies een kleurenindruk ver
oorzaakt. Andere trillingen kunnen
we niet zien, maar sommige daarvan
wél op andere wijze gewaar worden,
bijvoorbeeld met het oor als geluid,
of met de zenuwen als warmte.
Nu zult u het met
ine eeni zfjn, dat
warmte, noch geluld
als zodanig een
kleur hebben. Wel
nu. dat hebben de
trillingen, de licht
golven dus, die in
ons oog de indruk
maken van rood,
blauw of welke an
dere kleur ook, evenmin. Die licht
golven zUn niet rood of blauw, maar
zij bezitten alleen maar een bepaalde
golflengte die door onze hersenen op
volkomen onnaspeurlijke en hoogst
wonderbaarlijke wijze wordt omge
zet tot een zlnslndruk, die ons dc
gewaarwording van rood of blauw
geeft.
Hoe onwerkelijk de kleuren eigen
lijk zjjn, kunnen wc dagelijks consta
teren, doordat bijvoorbeeld de kleur
van een voorwerp verandert mét de
lichtbron. De meest charmante Jon
gedame kan er op een feestje zo flat
teus uitzien als ze wil, maar niet zo
dra vertoont zU zich In de natrium-
verlichtlng der grote steden of zelfs
haar genegen vrienden en kennissen
vinden dat zij toch maar een akellze
lijkkleur heeft. Welk compliment zij
overigens vriendelijk kan reclproee-
Dat de kleuren van uw kleren hy
kunstlicht aanzienlijke afwijkingen
vertonen van de kleuren die zij in
het daglicht hebben, weet u reeds.
Ook kunt u waarnemen, dat sommige
blauwe viooltjes in dit kunstlicht vlo-
let zijn, dat gras in natrlumllcht een
gele kleur krijgt en bU kwikverllch-
ting blauw ziet.
U kunt hiertegen natuurlijk aan
voeren, dat uws Inziens gras groen
blijft, ook al gieten we daar een an
dere kleur overheen. Maar als u het
aldus wilt zien, moeten we tot de con
clusie komen, dat gras misschien el
ke mogelijke kleur kan hebben, be
halve Juist de door u waargenomen
kleur. Wat Immers is het geval? Een
voorwerp maakt op ons de indruk
een kleur te hebben, wanneer het
de met die kleur
overeenkomende
golflengte van het
licht terugkaatst.
Gras kaatst dus de
met groen overeen
komende golfleng
te terug en absor-
11 beert de andere
golflengten. Wan
neer we dus gras
een kleur zouden willen toekennen,
zouden dit alle (geabsorbeerde) golf
lengten van het zichtbare licht moe
ten zijn met uitzondering van de
golflengte die in ons oog de indruk
van groen wekt, want juist deze
laatste wordt teruggeworpen.
Maar laten we hierin verder niet te
diep treden, want de kleurverschijn-
aaien zijn in werkelUkheid vaak aan
zienlijk gecompliceerder dan in en
kele woorden kan worden weerge
geven. Wanneer u na het voorgaande
de overtuiging mocht hebben dat het
zien van kleuren Inderdaad afhanke
lijk Is van de golflengten die ons oog
treffen, zouden we ons wellicht een
kleine fantasie kunnen veroorloven,
waardoor het totale beeld van de ons
omringende wereld met één slag to
taal wordt veranderd.
Daarover een volgende keer!
grenzen van het land, zodanig, olat zij
de „westerse" bases van Okinawa tot
aan Engeland dekken.
De Russische bommenwerpers van
het type 11-28 zouden geleidelijk aan
worden vervangen door raketten en
nieuwe straalvliegtuigen. De 11-28 zou
op het ogenblik worden geleverd aan
dc satelliet-landen, de V.A.R. en In
donesië.
De Sowjetunie beschikt o.m. over
een zeer ver ontwikkeld radar-sys
teem. De in aanbouw zijnde atoomon-
a'erzeeboten zouden een waterverplaat
sing 'nebben van 3.000 ton, terwijl de
Russische marine voorts over een uit
gebreide luchtmacht dc beschikking
heeft.
Het leger van communistisch China
zou volgens het rapport uit twee mil
joen manschappen bestaan. Jaarlijks
worden 700.000 dienstplichtigen opge
roepen. voor een diensttijd van drie
jaar. Zij worden echter slecht bewa
pend en men zou eerder kunnen spre
ken van werkbrigades dan van een
defensieve strijdkracht.
De Chinese luchtmacht beschikt
over 2.000 vliegtuigen, doch door ge
brek aan brandstof kunnen a'c vlie
gers niet intensief worden opgeleid.
De Chinese vloot, waarvan vier torpc-
dobootjagers het voornaamste be
standdeel uitmaken, is onvoldoende
behoudens voor de kustverdediging.
De zeven Europose satelliet-landen,
die toegetreden zijn tot het verdrag
van Warschau, beschikken over zestig
met conventionele wapens uitgeruste
divisies van totaal 800.000 manschap
pen. plu6 nog 40.000 man uit para
militaire organisaties.
Zuid-Slavië heeft gisteren in een
scherpe nota aan communistisch China
geprotesteerd tegen verklaringen over
Zuid-Slavië door de Chinese premier
Tsjoe En-Lai, aldus meldt het Zuidsla-
vische persbureau Tanjoeg.
De Chinese zaakgelastigde heeft ech
ter geweigerd de protestnota in ont
vangst te nemen toen hij donderdagoch
tend naar het Zuidslavische ministerie
van buitenlandse zaken werd ontboden.
Volgens Tanjoeng waren Tsjoe En-Lai's
verklaringen, afgelegd op een ontvangst
van de Albanese ambassade in Peking
op 29 november, tegen Zuid-Slavic. zijn
leiding en zijn onafhankelijke politiek
gericht.
Tot dusver zijn geen bijzonderheden
over de nota gepubliceerd.
Premier Macmillan- heeft gisteren in
het Lagerhuis te verstaan gegeven dat,
zodra de tijd rijp is, hij misschien pre
mier Tsjoe En-Lai van China voor een
bezoek aan Groot-Brittannië uit zal no
digen. Hij meende niet dat een derge
lijke uitnodiging op het ogenblik nuttig
zou zijn.
Zowel van de zijde van de conserva
tieven als van Labour was er bij Mac
millan op aangedrongen het initiatief tc
nemen teneinde de betrekkingen met Pe
king te verbeteren.
Woodrow Wyatt. lid van de rechter
vleugel van Labour, had de kwestie aan
de orde gesteld door Macmillan te vra
gen of hij Tsjoe En-Lai naar Londen
wilde uitnodigen voor besprekingen over
het V N.-lidmaatschap van Peking. Na
dat Macmillan geantwoord had dat dit
op het ogenblik geen zin zou hebben
vroeg Wyatt: „Hoe kan Chroesjtsjef de
Chinezen overtuigen dat oorlog niet on
vermijdelijk is, hoe kunnen wij ver
wachten dat de ontwapeningsonderhan
delingen tot succes kunnen leiden, ter
wijl wij in het westen de Chinezen blij
ven beledigen?"
Macmillan riposteerde: „Ik geloof niet
dat het beledigend is iemand niet uit
te nodigen. Ik heb hierin enige ervaring
en heb ook enig initiatief aan de dag
gelegd. Ik vind het bij deze kwesties be
langrijk een Juist tijdstip te bepalen."
Het is hier reeds maandenlang be
kend dat Macmillan graag een weste
lijke campagne zou lanceren om te ko
men tot betere betrekkingen met Pe
king. maar hij is slechts bereid stappen
te doen indien hij kan rekenen op een
welwillende Amerikaanse houding.
Aan de conservatieve afgevaardigde
dame Irene Ard beloofde Macmillan dat
hij zou overwegen bij een reis naar het
Verre Oosten een bezoek aan Peking
daarin op te nemen.
Hongarije heeft de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties Dag Hom-
marskjöld ervan beschuldigd de orga
nen van de Verenigde Naties le laten
gebruiken voor koude oorlog-activiteit tc
?en de volksrepubliek Hongarije. Deze
eschuldiging is vervat in een brief van
de leider van de Hongaarse delegatie
bij de Verenigde Naties. Janos Peter,
over het rapport van de speciale V.N
vertegenwoordiger van Hongarije, de
Nieuwzeelander sir Leslie Munro.
Hongarije heeft Hammarskjöld ver
scheidene malen uitgenodigd „en zijn
bezoek zou hebben kunnen bijdragen
aan het ontzenuwen van de aantijgingen
tegen Hongarije".
„De weigering deze uitnodigingen te
aanvaarden heeft een speciale verant
woordelijkheid voor het gebruiken van
de instellingen van de Verenigde Naties
voor koude oorlog-activiteit tegen de
Hongaarse volksrepubliek geschapen."
„De Hongaarse regering heeft zich ja
ren lang bijzonder verdraagzaam ge
toond ten opzichte van onwettig en be
ledigend optreden tegen de constitutio
nele orde in Hongarije door de rappor-
ten van zogenaamde speciale vertegen
woordigers. Dat Hammarskjöld toestem,
ming heeft gegeven voor het doen cir
culeren van een nieuw document tegen
Hongarije is een nieuw bewijs van het
ontbreken van goede wil zijnerzijds om
de koude oorlogs-kwestie uit de bespre
kingen van de Verenigde Naties tc ban
nen aldus de Hongaren.
..Het rapport bevat niet een kwestie
die binnen de bevoeghede» van de Al
gemene Vergadering of welk Internatio
naal lichaam dan ook valt", aldus de
Hongaarse brief. „Uit de wijze waarop
de auteur binnenlandse aangelegenheden
en autoriteiten van Hongarjjc behan
delt. blijkt dat hij nooit serieus van
plan is geweest contact op te nemen
met de regering cn er nooit ernstig over
heeft god icht Hongarije te bezoeken
Sir Leslie zegt o.m. dat Hongarije
door een buitenlandse mogendheid wordt
overheerst en dat door do aanwezigheid
van Sowjet-tmepen het recht van het
Hongaarse volk vrijelijk zijn regering tc
kiezen niet bestaat.
Hitsen uw klachten weg