lacht
Scherper optreden tegen
geknoei orkestleiders
Pakket diamanten
- zes ton - zoek
Chefarine 4
Consumentenbond wil
vroeger vers brood
M
A
f§
4
Ail
1
4
mu
m.
m
W:
VR
B.U.M.A. laat
niet met zich
sollen
Wateroverlast
bmetnde
qetieesftiiddelen
doen Hon de r en!
TEGEN PIJN
EN GRIEP
Tijdrovend onderzoek
in Socrates-zaak
Over vi jf jaar
HOOGOVENS
op Rozenburg
ythergolven
West-Duitsland verwacht de
vijfmiljoenste kijker
De goede Sint
A&zziic/'i
DESSDAG 6 DECEMBER 1960
Schaak'vraag 30
Zoals de krijgslisten in de schaak
partij, het grillige in de problematiek,
zo ook heeft mij altijd de eenvoud in
het eindspel bekoord. De schijnbare
eenvoud, moet ik eigenlijk zeggen,
want wat kan er nog ontzaglijk veel
venijn zitten in zo'n heel ongecompli
ceerd uitziend geval. Pas dan beseffen
we ten volle waarom het zo volkomen
onmogelijk is, dat iemand, wie dan
ook, het schaakspel ooit helemaal zal
begrijpen. (En dus steeds de beste zet
zal doen, waardoor hij absoluut zeker
al zijn partijen zou winnen).
Zeven houtjes staan er op het bord
in de stelling, die José Mugnos uit
dacht. Wit speelt en wint, luidt de op
gave. Ik mag ervan zeggen, dat wit
twee gevaren moet bezweren: zorgen
dat zwart niet pat loopt èn zorgen dat
hij voorlopig pion b7 niet te pakken
krijgt.
1 Wit: Kg3, Ld5, pi b6 en b7.
Zwart: Kg8, pi d6 en f4.
Datn-vraag 29
De stand in het probleem van J. J.
van Tol uit Rotterdam was:
Zwart: 2, 4, 7, 10, 12, 21, 24, 28, 30.
Wit: 15, 23, 31, 32, 36, 37, 38, 39, 43.
Wit begon en won in de volgende
zetten: 38—33, 28x19; 39—34, 30x48!:
33—29, 24x33; 32—28, 33x22; 31—26,
48—31; 26x8, 2x13; 36x9, 4x13;
15x4.
Bridge
In een viertallenwedstrijd krijgt U
als Zuid de volgende kaarten:
Sch. A H V 8 6 3 2, Ha. V 5, Ru. A
H 5, KL 8.
West is gever, Noord-Zuid kwets
baar en het bieden gaat:
West 1 klaveren Noord pas
Oost 2 klaveren Zuid 4 schoppen
West 5 klaveren Noord pas Oost
pas Zuid?
Wat zoudt U thans bieden?
Jack Diamond
Aardrijkskunde-
puzzel
In elk der onderstaande twee woor
den zit een Nederl. plaatsnaam ver
borgen, die men vindt door de letters
in de juiste volgorde te plaatsen.
Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters de naam van een stad in het
noorden van ons lahd.
mals neder
leng een
les ree
guit stee
vlinder wak
Maas leer
roes toren
vrede ten
vin hoeden
koon beer
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
harlekijn, apostel, ramenas, dragon
der, totebel, elastiek, globaal, elegant,
normaal, Hongaar, agenda, reptiel,
drogman.
De zegswijze luidt:
hard".
T~AE opsporingsdienst van het Bu-
reau voor muziekauteursrecht
(B.U.M.A.) te Amsterdam gaat in
samenwerking met rijks- en ge
meentepolitie een verscherpte actie
voeren tegen „het geknoei met B.U.
M.A.-programmaformulieren". Ge
bleken is dat vele orkestleiders de
lijsten onjuist invullen of laten in
vullen, waardoor sommige componis
ten en tekstdichters uit de auteurs-
rechtenpot (voor amusementsmuziek
anderhalf miljoen gulden per jaar)
meer geld ontvangen dan waarop zy
recht hebben.
Dit misdrijf (bedrog of valsheid
in geschrifte) kan worden gestraft
met een geldboete van ten hoogste
5000.
De regering bereidt een wijziging
voor van de uit 1912 daterende
auteurswet, waardoor het mogelijk
wordt overtredingen van het muziek
auteursrecht ambtshalve te laten ver
volgen. Thans kan alleen tot straf
vervolging worden overgegaan op
grond van een klacht. In het wets
ontwerp zullen waarschijnlijk ook
verhoogde straffen worden voorge
steld. De regering denkt zelfs aan
gevangenisstraf.
Een orkestleider uit Ouddorp was
:n week geleden de eerste Nederland
musicus die voor dit strafbare feit
werd veroordeeld. Over het algemeen
(98 pet) worden de door het B.U.M.A.
geconstateerde overtredingen vla civiel
rechtelijke weg afgehandeld. Sinds
aan het B.U3I.A. in 1954 een opspo
ringsdienst werd verbonden vier on
bezoldigde ambtenaren van het korps
rijkspolitie zijn de aangesloten mu
sici, uitgevers e.d. en ook de ruim 20.000
Nederlandse muziekgebruikers (zaal
verhuurders, caféhouders e.d.) herhaal
delijk gewaarschuwd tegen het onjuist
invullen van programmaformulieren.
irEr is nu genoeg gewaarschuwd en
desondanks zijn nieuwe gevallen van
fraude met programmaformulieren ont
dekt" klaagde de heer H. J. M. Maes-
sen, hoofd van B.U.M.A.'s opsoprings-
dienst, die onafhankelijk van de directie
van dit bureau kan ontreden. Hij en zijn
drie medewerkers zijn onbezoldigd rijks
politieambtenaar en kunnen dus, in sa
menwerking met de plaatselijke politie,
processen-verbaal opmaken.
„Dat gaan we nu ook doen" zei de
heer Maessen. Het geval van de Oud-
dorpse musicus was de druppel die de
bekende emmer deed overlopen. Zijn
band speelde op een feestavond in Scha»
gen 67 muziekstukken van vier compo
nisten. Op het B.U.M.A.-formulier ver
meldde hij slechts 30 werkjes, waarvan
21 composities van Pierre W., van wie
evenwel niet één nummer werd ge
speeld.
Toen deze fraude was ontdekt, werden
89 andere formulieren van dezelfde mu
sicus gecontroleerd. Ook daarop kwam
de naam van Pierre W. verdacht veel
voor, zo vaak zelfs, dat hij in een jaar
1360 had kunnen lncessercn als auteurs
recht van zijn door de Ouddorpse band j
„gespeelde" composities.
of niet. De bedoeling is duidelijk, want
aan de hand van de programma-opga
ven wordt eenmaal per jaar de „pot"
verdeeld.
Er zijn zelfs componisten die orkest
leiders gratis of tegen een geringe ver
goeding muziek sturen. De bandleiders
vinden dat wel leuk en geven gaarne
gevolg aan een eventueel verzoek „Denkt
u by het invullen van de B.U.M A.-lijs
ten aan mijn naam?" Zo komt het veel
voor dat op de lijsten muziekwerken
worden genoteerd die helemaal niet zijn
uitgevoerd.
De componisten, muziekuitgevers,
woord- en toondichters der lichte mu
ziek en de letterkundigen hebben de
exploitatie van hun uitvoeringsauteurs
rechten opgedragen aan het B.U.M.A.
dat met toestemming van de overheid
daartoe samenwerkt met zustervereni
gingen in de hele wereld. Het hele we
reldrepertoire van 100.000 componisten
(hun werken staan bij het B.U.M.A. op
700.000 kaarten) staat het bureau ter be
schikking.
„We zijn tot nu toe erg soepel ge
weest, maar van nu af zal niet meer
zachtmoedig worden opgetreden", aldus
de heer Maessen. Door het optreden van
zijn dienst kon het aantal overtredingen
in enkele jaren worden gehalveerd.
Door streng optreden, waarbij de heer
Maessen de Belgische zusterorganisatie
het B.U M.A. gaat inschakelen, hoopt
i dat binnen korte tijd ook de on-
wilHgen in het juiste gareel gaan lopen.
Binnenkort verschijnen nog twee
overtreders voor de rechter; meer ge
vallen zijn in onderzoek. Dat de ver
scherpte actie noodzakelijk is, moge
blijken uit het feit dat het om flinke
bedragen gaat. Eén componist incas
seerde in 1958 uit de auteursrechten-
pot een bedrag van ruim 25.000. Ook
zijn naam kwam verdacht veel op
programmaformulieren voor
Vierentwintig aangetekende pake-t-
ten, waaronder enkele met diaman
ten ter waarde van 600.000, af
komstig uit Amsterdam met bestem
ming Milaan, zijn gestolen uit een
vliegtuig, dat zaterdag jongstleden
als gevolg van de slechte weersom
standigheden op het vliegveld van
Londen werd opgehouden.
De politie betracht de grootste terug
houdendheid over deze diefstaL die is
gepleegd nadat reeds een serie andere
diefstallen in postrijtuigen en postauto's
in Engeland had plaats gehacL
De Britse luchtvaartmaatschappij Bri-
tisch European Airways heeft gister
avond bevestigd dat er een postzak was
opengesneden aan boord van een Vis-
count-toestel, toen dit op een vlucht
van Amsterdam naar Milaan een tussen-
Achtergrond
„Hard tegen
(Vervolg van pagina 1)
dorpje Haarlo, het water Borculo bin
nendringt De polder rond het stadje
staat boordevol. Het water stroomt langs
de zandzakken aan de Ruurlose weg de
itad binnen. Gehele straten in de woon
wijk „Koppel" staan thans blank.
In Breda staat het water thans twintig
centimeter hoger dan ooit in de geschie-
lenis van de plaats is voorgekomen.
Hen hoopt dat het niet weer zal gaan re
genen. omdat de sluis in Dintelsas het
Ivater dan onmogelijk zal kunnen ver-
verken cn ook Breda voor een deel on-
ler water zal komen te staan.
De oorzaak is in Breda het riviertje
Mark, dat uit België afkomstig is.
let water is daar aanvankelijk vastge-
louden. maar toen het te veel werd, heb-
len de Belgen de sluizen open gezet en
Bredanaars voor de taak geplaatst
in bedwang te houden. Iets derge-
ijks doet zich bijna jaarlijks voor, aan-
lezien er met België geen regeling is
«troffen voor het water van dc Mark.
hoeveelheid als nu, heeft men echter
log nooit behoeven te verwerken.
Er zjjn 120 militairen Ingeschakeld om
e wük Boeimcer zoveel mogelyk wa-
ervrij te houden. Ook by Neede zyn
ïllitairen te hulp gekomen tegen het
tater. Zestig soldaten helpen daar bjj
erstel werkzaam heden aan een d(jk.
'oorts helpen vyftlg infanteristen uit
iteenwyk bij evacucrlngswerkzaamheden
'ij Ruinerwoldc.
In de Gelderse vallei tussen Amers-
oort cn Achterveld stroomde het water
en kilometer breed dertig centimeter
loog over de straat heen naar het Vallei
anaal. De Barneveldse beek is honderd
en meters buiten zijn oevers getreden
hssen Achterveld en Lunteren zijn ver
killende boerderijen geïsoleerd.
Vannacht is er echter veel water te-
uggevloeld. bij Achterveld bleek het
elfs 70 centimeter te zijn gedaald.
In Denekamp is onverwacht een gat
eslagcn van veertig meter breedte in de
linkeldijk. De verwachtingen waren, dat
e dyk eerst over enkele dagen gevaar
ou lopen. Een hotel in Denekamp is
olkomen geïsoleerd. Sinds vanochtend
het water ongeveer twintig centimeter
estegen. De Duitse textielstad Gronau
'ordt nu overstroomd door het Dinkel-
WaUr.
Wat is de achtergrond van deze frau
de? „Er zijn vele uitgevers en compo
nisten die handig profiteren van de lui
heid van de orkestleiders", zei de heer
Maessen, die geconstateerd heeft dat er
„financieel geïnteresseerden" zijn die de
wettelijk verplichte taak van de orkest
leiders (het invullen van de B.U.M.A.-
lijsten) graag overnemen. Soms worden
zelfs handtekeningen vervalst.
Het kwaad komt voor een deel uit
België, waar Nederlandse componisten
hun werk goedkoper kunnen uitgeven,
maar ook in ons land trachten B.U.M.A.-
leden orkestleiders te bewegen hun wer
ken op de lijst te plaatsen, onverschil
lig of deze inderdaad zijn uitgevoerd
landing had gemaakt op het Londense
vliegveld. Een woordvoerder der poste
rijen zei, dat enige stukken, mogelijk
aangetekende zendingen, worden ver
mist.
De diefstal, die dit weekeinde gepleegd
is, werd tot gisteravond geheim gehou
den. Toen lekte het nieuws echter uit
door een plotselinge staking van de la
dingsknechten, die zich beklaagden over
een „nijptangverhoor" door de vliegveld-
politie.
Rechercheurs, die een onderzoek naar
de diefstal instellen, wilden weten hoe
een aantal mensen de waarde van de
diamanten kenden nog voordat deze of
ficieel in Amsterdam nagevraagd was.
De staking van de ladingsknechten
volgde op klachten van een 18-jarige be
steller, die tijdens een verhoor urenlang
naar zijn zeggen bloot had gestaan aan
ongeoorloofde pressie" van een bepaal
de rechercheur.
Door de staking is bij de diensten van
de B.E.A. een chaos ontstaan. Er zijn ver
tragingen van twee uur en langer en de
sagiers verdringen elkaar in de
wachtkamers.
Hoog water in Meppel: zo druk
hebben de militairen het niet
(met het leeghalen van opslag
plaatsen en pakhuizen) of er is
nog wel tijd om een peuter in een
teil te laten spelevaren.
Het Nederlandse vrachtschip Geestland
(1937 ton) van de rederij Van der Geest
in 's-Gravenzande is maandag op 400 mijl
ten westen van de Azoren in moeilijk
heden gekomen. Het schip kreeg schade
aan de schroef.
EEN ENKEL TABLET ZORGT OAT U WEER MET PLEZIER UW WERK OOET!
De president van de rechtbank te Am
sterdam heeft zaterdag besprekingen ge
voerd met bij het vooronderzoek in de
strafzaken tegen Den Besten c.s. betrok
kenen. Die besprekingen hebben hem
het inzicht verschaft, dat althans de
eerstvolgende weken die zaken een
voortdurende en intensieve arbeid zullen
vergen dat daardoor de gewone dienst
der instructie zou worden verstoord en
het gewenst is voor het vooronderzoek
een lid van de rechtbank geheel vrij te
maken. Hij heeft thans als rechter
commissaris uitsluitend belast met het
vooronderzoek in gemelde zaken aan
gewezen mej. mr. J. H. Kroesen. Als of
ficier van justitie is hiervoor vrijgemaakt
mr. J. F. Hartsuiker.
In de villa van de ex-Socrates direc
teur J. Jansma te Bussum, die tien dagen
geleden onder verdenking van oplichting
c.q. verduistering werd gearresteerd, is
zaterdagmiddag huiszoeking verricht Er
zijn enige mappen met boekhoudkundige
bescheiden in beslag genomen.
Jongetje verdronken De zesjarige
L. A. van Musscher is gistermiddag op
de Lauriergracht in Amsterdam bij het
spelen ongemerkt te water geraakt en
verdronken.
De studiegroep-Van Berkum, die
in opdracht van de Kon. Ned. Hoog
ovens en Staalfabrieken N.V., de N.V.
Nederlandse Kabelfabrieken en de
Staatsmijnen in Limburg een onder
zoek heeft ingesteld naar de moge
lijkheden van de stichting van een
tweede Nederlands staalbedrijf, stelt
voor, dat over vijf jaar wordt be
gonnen met de bouw van dit hoog
ovencomplex
Reeds lange tijd is sprake van de stich
ting van een tweede staalindustrie op
het eiland Rozenburg. De studiegroep,
die staat onder leiding van prof. dr. P.
P van Berkurn, wenst, dat eerst de
Hoogovens in IJmuiden met hun voor
genomen uitbreiding beginnen, voordat
op Rozenburg tot de bouw van een
nieuw staalbedrijf wordt overgegaan. De
belangen van de Hoogovens lopen geen
gevaar, wanneer het Rozenburgse staal-
project over vijf jaar wordt verwezen
lijkt.
Prof. Van Berkum heeft eind vorige
week minister De Pous op de hoogte
gesteld van de conclusies, waartoe de
studiegroep is gekomen.
BINNEN enkele weken, ongeveer richt. Toch zullen die „andere din-
half januari, verwacht West- gen" (het verschijnen van nieuwe
Duitsland de vijfmiljoenste tele- programma's) niet weinig meewer-
visiekijker te kunnen registreren, ken om de verkoop van ontvangers
Dat feit zal niet onopgemerkt voor- te stimuleren,
bijgaan, ook al is de televisie-aan
dacht bij onze oosterburen op het
ogenblik op heel andere dingen ge-
Wel waren er eind september pas 4.3
miljoen toestellen ingeschreven en
ontbraken er nog maar liefst 700.000 aan
het gewenste aantal, maar er worden
in de Bondsrepubliek meer dan 100 000
televisie-ontvangers per maand ver
kocht en in normale omstandigheden is
de verkoop in (het begin van) de
maand december ruim dubbel zo groot
als in andere maanden. Kerstfeest
wordt in Duitsland intens gevierd als
huiselijk feest en in de verwachting
van goede kesrstprogramma's kopen
velen snel een toestel.
Daarbij komen nu nog twee andere
factoren, die het cijfer omhoogstuwen.
Ten eerste het komende tweede pro
gramma dat van overheidswege wordt
geëxploiteerd en bovendien het tweede
programma waarmee de NDR beslist
op 1 januari wil starten. Wel is min
of meer officieel aangekondigd, dat het
overheidsprogramma niet voor 1 april
in de ether zal komen, maar de menin-
„het publiek" blijven verdeeld
en de aantrekkelijkheid van keuzepro-
kinderprogramma. waarin op aller- gramma's (en het nieuwtje van com-
leukste wijze het sprookje „De schille- mcreiële televisie) doet velen ertoe be
man" dat Annie Schmidt voor Pro sluiten, zich alvast veilig te stellen om
Juventutc schreef, werd opgevoerd zo gauw mogelijk te kunnen meekijken.
Jammer genoeg zat Sint zo wast aan Een andere stimulerende factor voor
tekst en tijd, dat hij geen notitie kon het kijkersaantal is het feit, dat in
nemen van de kostelijke babbeltjes die Duitsland de kijkgeldcontrole niet zo
een paar onbevangen kleintjes tegen erg snel werkt. Zeer vele nieuwe kij-
Commentaar
DIE goeie Sint moet uiel doodver
moeid zijn geraakt van de wijze
waarop hij gisteren in radio- en tele
visieprogramma's is geëxploiteerd. Hij
heeft het er vreselijk druk mee gehad
en voor de rest van de tijd werd hij
veelvuldig toegezongen. Kortom, het
me de Sinterklaasdag toel geweest.
O] het nu allemaal even uelgeslaaod
wasuïc ronden het niet durven zeg
gen. De N.T.S. het de Sint (vin een
speciale uitnodiging aan Rob Milton) gen^van
't middags verschijnen in een extra
hem hielden en daarmee ging eigenlijk
het typische karakter van een Sint-
Nicotaasprogramma verloren. Sinter
klaas was het ook in de N C R.V.-radio
krant en later in het N.T.S.-journaal,
waarbij de zaken, de Sint betreffende,
op rijm werden gecommentarieerd.
Heel aardig.
De A.V.R.O. was blijkbaar van me
ning, dat Sint Nicolaasavond een „kin
derfeest" is, want zij maakte zich wel
heel gemakkelijk van het televisiepro
gramma af. Van het ..goede werk dat
Nederlands militairen in Den Haag en
tn Nunspeet deden voor kinderen" kre
gen we voornamelijk veel te lange
fragmenten van ccn operette-opvoe
ring door schoolkinderen te zien en het
uur „Filmsurprises" begon met een
onverteerbare gooi- cn smijtfilm van
de vierde rang, bood daarna een vrij
vervelende telerccording met zang cn
ten slotte een film uit de reeks „Fury",
geschikt voor een kinderuitzending
Tot besluit was cr een vrij zwakke
telerccording van de beroemde Rus
sische volksdansgroep, die overigens
prachtig werk liet zien. Over de radio
ging het traditionele, wat geflatteerde
A .V.R.O.-amusementsprogramma van
de band en dc N.C.R.V. bood een door
Johan Bodegraven als altijd vaderlijk-
vriendelijk aan elkaar gepraat verzoek- De bekende Franse film van schfij-
platenprogramma op ren nogal gcfor- ver-regisseur Marcel Pagnol ..Mamon
ceerd thema' „Verzoeken van burge- van de bronnen" vormt de hoofdschotel
meesterspcrinnen uit Nederlandse ge- van het televisieprogramma. Groot en
meenten die met „Sint" beginnen", klein mag meekijken, maar rekent u er
Dit was zo het genre van „Als het kind wel op dat de film drie uur duurt: van
maar een naam heeft". Het is uiel be- half negen tot half twaalf. Vooraf het
grijpclijk dat de omroepverenigingen agrarisch nieuws om 7.30 uur, het NTS-
niet hun beste programma's 1 aten horen journaal om 8 uur en daarna
kers wachten daarom tot begin januari
om hun soms maanden geleden ge
kochte toestel aan te geven. Dit alles
bij elkaar gerekend heeft West-Duits
land goede hoop. half januari de aan
melding van de vijfmiljoenste televisie
kijker wereldkundig te kunnen maken.
Wim Kan toch voor de
radio op oudejaar
Wim Kan heeft de VARA officieel
toegezegd op oudejaarsavond weer een
uur voor de radio op te treden. Na we
kenlang aarzelen heeft Kan toege
stemd. HU zal als altUd weer spreken
over het politieke gebeuren van het
afgelopen jaar. Het programma zal
duren van negen tot tien uur en heeft
als titel: „Uithuilen en opnieuw be
ginnen". De liedjes van Wim Kan zullen
dootr Ru van Veen begeleid worden.
vanavond
op pakjesavond als er wel iets and
te doen is in de huiskamers dan luiste
ren cn kijken, maar cr zijn ten slotte
ook velen, die geen pakjesavond vieren
en die hebben gisteravond zeker geen
compensatie voor gemiste genoegens
gevonden bij radio of televisie.
filmpje over etalagepoppen.
tavond
DE Nederlandse consumentenbond
heeft de minister van econo
mische za'ken verzocht het beginuur
van de broodverkoop in bakkers
winkels en van de broodbezoriging
vrij te laten. In een adres aan de
minister zegt de bond dat veel con
sumenten „ernstig bezwaar" hebben
tegen de huidige regeling, en dat
van het bedrijfsleven mag worden
verlangd dat het, zo mogelijk, hier
aan tegemoet komt.
De grote meerderheid van de consu
menten is. blijkens o.a. een enquête van
de Nederlandsche vereeniging van werk
gevers in het bakkersbedrijf, ontevreden
over het tijdstip van de broodbezorging.
55
De korte schemering tijdens de middag kwam
en verdween. Het werd kouder en kouder en laat
in de avond scheen het dat we ons gehele leven
al op die schuddende en loeiende tractor hadden
doorgebracht. We stopten die eindeloos lijkende
dag tweemaal om benzine bij te laden, om vier
uur en om acht uur. Ik had namelijk met Joss
afgesproken dat ik elk vierde uur zou proberen
hem op te roepen.
Terwijl Jackstraw met de benzine bezig was.
hielp Corazzini me met het apparaat, maar hoewel
ik bijna tien minuten achter elkaar onze roep
letters uitzond, kwam er geen antwoord door.
Ik had het trouwens ook niet verwacht. Zelfs al
was Joss cr als door een wonder in geslaagd de
zender te repareren dan nog zou de door het noor
derlicht veroorzaakte storing in de ionosfeer elke
kans op radiocontact vrijwel onmogelijk gemaakt
hebben. Ik had het Joss echter beloofd en wilde
mijn woord houden. Bij mijn tweede poging ril
de en beefde iedereen van kou. Jackstraw en ik
ook. Onder normale omstandigheden zouden de
Eskimo en ik er geen last van ondervonden heb-
hen, want bij stevige kou droegen we de dubbele
bontkleding de eerste laag met het bont naar
binnen, de andere met het bont naar buiten. We
hadden onze extra bontkleding echter uitgeleend
aan Corazzini en Zagero bontkleding was nood
zakelijk in die ijskast van een bestuurdersruimte
en leden evenzeer onder de kou als de anderen
Soms sprong er iemand van de tractor en draafde
met de Citroën mee om wat warmer te worden,
maar de meesten waren zo uitgeput door gebrek
aan slaap, honger, en kou en het zich schrap
zetten tegen het geschommel van de tractor
dat ze binnen een paar minuten alleen nog maar
wankelend verder liepen en weer gauw op het
voertuig moesten klimmen. Wanneer ze dan weer
zaten, bevroor het zweet haast op hun lichamen en
daar het hun conditie meer en meer verslechterde,
besloot ik ten slotte het te verbieden.
zonder einde
door
ALLISTAIR MACLEAN
Het speet me te moeten doen wat ik verplicht
was te doen, maar het kon werkelijk niet anders
De vermoeidheid, de kou en het gebrek aan slaap
waren niet langer te verdragen. Om tien minuten
na middernacht gaf ik het bevel te stoppen. Behal
ve voor benzine laden en de pogingen Joss op te
roepen, hadden we zevenentwintig uur achter el
kaar doorgereden.
Ondanks onze uitputting en overweldigende be
hoefte aan slaap geloof ik niet dat iemand die
nacht sliep, geen ogenblik zelfs, want slaap zou
de dood door bevriezing betekend hebben. Ik had
nog nooit een dergelijke kou meegemaakt. Zelfs
met 12 mensen in een zo kleine ruimte, terwijl ei
eigenlijk maar plaats was voor hoogstens vijf
slapers, zelfs bij een brandende, loeiende olie
kachel die onafgebroken aanbleef en zelfs bij
voor ieder twee koppen gloeiendhete koffie,
maakten we allemaal een paar verschrikkelijke
uren door. Het klapperen van de tanden, de St
Vitusdans van trillende en schuddende ledema
ten die onophoudelijk tegen de houten wanden
sloegen, het voortdurend gewrijf en gemasseer als
iemand het bloed weer in een bevroren gezicht,
arm of voet wilde doen stromen het waren al
lemaal geluiden die nimmer ophielden Hoe
iemand op leeftijd als Marie LeGarde en de zie
ke Mahler die nacht overleefden, mocht werke
lijk een wonder genoemd worden. Overleven de
den ze het echter, want toen ik op mijn horloge
keek, de verlichte wijzers bijna vier uur aanwezen
en ik besloot dat het genoeg was geweest en het
lichtje aanknipte, bleken ze beiden klaarwakker
te zijn. Het toch altijd al onvoldoende licht was
nu alleen nog maar een geelachtig, vaag schijnsel
een slecht voorteken, want het betekende dat
de accu's van de tractor aan het bevriezen waren
maar het bleek genoeg te zijn om de gezich
ten om mijn heen te kunnen onderscheiden. Ze
waren wit en blauw en gelig van de vorst. Voor
deze gezichten steeg de adem als op rook lijkende
wolkjes omhoog. Een dun laagje ijs had zich al
op de wanden en de zoldering van de nauwe ruim
te gevormd, behalve dan op de paar centimeter
rond de plek waar de kachelpijp in de houten
wand paste Als een beeld van lijden en niet te
beschrijven ellende heb ik nimmer meer iets der
gelijks meegemaakt.
„Last van slapeloosheid, dokter?"
Het was de stem van Corazzini en door het
klapperen van zijn tarnden was hij moeilijk te ver
staan. „Of vergat u de stekker in uw elektrische
deken te steken?"
„Ik ben nu eenmaal altijd vroeg uit de veren,
mijnheer Corazzini'" Langzaam dwaalden mijn
blikken over de ingevallen gezichten. „Heeft
'emand van u geslapen?"
Zwijgend schudde iedereen het hoofd
„Iemand op het punt in slaap te vallen dan?"
Opnieuw een algemeen hoofdschudden.
„Goed!" Ik kwam overeind. „Het is pas vier uur
in de morgen, maar als we toch doodvriezen, kun
nen we het net zo goed rijdend doen. Bovendien
is het best mogelijk dat de motor van de tractor bij
deze temperatuur na enkele uren nooit meer
aanslaat. Wat denk jij ervan, Jackstraw?"
„Ik ga de branders halen," zei hij als antwoord,
terwijl hij het achterzeil opzij schoof. In de kou
buiten begon hij onmiddellijk hevig te hoesten en
daartussen konden we duidelijk het gekraak van
zijn adem horen als het vocht condenseerde, be
vroor en traag wegdreef in de bijna onmerkbare
bries.
(Wordt vervolgd)
Bij tal van consumenten, aldus het adres,
komt het brood eerst na half één, dus
te laat voor het twaalfuurtje, in huis.
Bezwaarlijker is deze regeling voor hen
die in de middag niet naar huis kunnen
gaan cn hun brood moeten meenemen
Dat zijn verreweg de meesten, aldus de
Consumentenbond, en zij worden ge
dwongen brood van meer dan een dag
oud te gebruiken omdat de winkelver
koop niet vóór tien uur mag beginnen.
Op maandagen moeten zij zelfs brood
van meer dan twee dagen oud mee
nemen. terwijl volgens de enquête bleek,
dat ongeveer een derde van de consu
menten vers brood bij het ontbijt prefe
reert.
De Consumentenbond heeft dit verzoek
aan de minister gezonden omdat naar
wordt aangenomen binnenkort de
broodbakkerUparagraaf van de arbeids
wet voor eventuele wijziging of schrap
ping in de ministerraad aan de orde zal
worden gesteld.
Voordelen
Het vrijlaten van het beginuur van de
broodverkoop heeft ook economische
voordelen, aldus de brief. Doordat de
broodbezorgers vroeger zullen kunnen
beginnen, zal hun arbeidstijd beter wor
den benut. Daarenboven zal een aanzien
lijke vervroeging van het beginuur nood
zakelijk maken dat een ploegenstelsel in
de broodbakkerijen wordt ingevoerd. De
kostenverlaging die hieruit voortvloeit
mag volgens dc bond niet worden onder
schat. De kostbare bakkerij-installaties
kunnen dan namelijk een groot deel van
het etmaal worden gebruikt in plaats van
enkele uren, zoals nu Dat zal ongetwij
feld ook de consumenten ten goede ko
men, aldus de bond.
Het enige bezwaar van het verzoek
lijkt de consumentenbond van sociale
aard te zijn. Dat zou van invloed kunnen
zijn op de kleinere bakkers, die met wei
nig of geheel geen personeel werken,
waardoor zij niet op een ploegenstelsel
zouden kunnen overgaan. Deels kan, zo
wordt geadviseerd, dit bezwaar worden
opgeheven als deze bakkers zich uitslui
tend op de bezorging gingen toeleggen of
eventueel in groepsverband bakkerijen
gingen exploiteren
De kleinere bakkers, zo wordt over
wogen, kunnen zich slechts door over
matig lange arbeidstijden, waarvan dc
meeste 's nachts vallen, handhaven, zodat
bij de voorgestelde verandering hierin
in feite niet van sociaal nadeel sprake Is.
De bond meent overigens dat een even
tueel sociaal nadeel, hoezeer men ook
kan meevoelen met de betrokkenen, dient
te worden aanvaard. Indien de economi
sche ontwikkeling dit noodzakclUk of
gewenst maakt.
Wie vanavond gezelligheid en luch
tigheid wil van de radio, kan tussen
half acht en half negen bij de K.R O.
luisteren naar een licht platenprogram-
ma en bij de AVRA, over Hilversum 2,
om 8.05 uur naar de quizz-met-muziek
„Kom er maar eens uit" om 11 uur
naar „Swing express en om 11.30 uur
naar „Studentenhaver".
Kiest u serieuze programma's, dan
kunt u om 9 uur terecht bij de KRO
voor vijf kwartier operaconeent door
het Omroeporkest, het Omroepkoor en
Slavische solisten, onder leiding van
Bogo Leskovie. U hoort dan fragmenten
uit opera's van Moussorgski. In de
AVRO-uitzending speelt de pianist Jam
Wijn tussen 10 en 10.30 uur werken van
Beethoven, Schumann en Skrjablen.
Programma voor morgen
WOENSDAG 7 DECEMBER 1960
Hilversum I, 402 m. 716 kc/s. NCMV:
7.W Nws 7 10 Gram 7.30 Een woord voor
de dag 7 4o Gram 3.00 Nws 8.15 Radio-
krant 3.35 Gram 9.00 V d zieken 9.35 Wt-
terst 9.40 V d vrouw 10.10 Gram 10.15 Mor.
gendlenst i0.4.i Gram 11.00 Omr ork en
diste 11.50 Meisjeskoor en instr kwintet
12.10 Mozartvleugel-recital 12.30 Land. en
tulnbouwmeded 12.33 Bachkoor en -ork
12.37 Adventestond 13.00 Nws 13.15 Met Pit
op pad, lezing 13.20 Lichte muz 13 40 Gram
15 40 Planorecital met comm 16.00 V d
Jeugd 17.20 Gram 17.40 Beu ruber J7.+5 Mui
v d Jeugd.
!8Öo Muzikale lezing: Het muziekkorps
onder de loep 18.20 Het spectrum, lezln-
zen 18.36 Gewddc muz 19.00 Nws cn weer-
ber 19.10 Op dc man ai, praatje 18.15 Gram
19.30 Radiokrant 19.50 Voliksmuz 20.15 Ra.
cLophilharm ork en coUsl 21.05 Vragen van
de Ockumene, lezing (8J 2! 25 Pianoconc
21.53 Gram 22.15 Bariton en pdano 22.30
Nws 22 4o Avondoverdenking 22.56 Pia-
tennieuws 23.55— 24.00 Nws
Hilversum II, 23g m. 1007 kc/s. VAMA
7 00 Nws 7 10 Gym 7.23 Gam 8.00 Nws
8.18 Grain en act 9.00 Gym v d vrouw 9.10
Gram. L PRO: 10.00 Schoolradio VARA:
IO20 V d vrouw 1 i 00 Gevar progr (herh)
12 ou Lichte muz 12.30 Land. en tuinbouw.
medetl 12.33 Voor het platteland, lezing
Hammondorgel*pcl 13.00 Nws en tan.
toonstelling*agenda !3.20 Lachte muz 13.45
Gesproken portret 14.00 Saxofoon cn plano
:i 45 Volksmuz 15.00 Op reis door de we
reld, lezing 15.10 V d Jeugd 17.00 Kinder
koor met orgelbegeleiding 17.15 Hammond,
orgelspel 17.30 Llühte muz 17.50 Regering*,
uitz. Lie brievenbus gaat open. Corrcspon-
dentieciub olv. Rcgina Zwart.
8.00 Nws en conun 18 20 Act 18.30 Lichte
muz .3 00 V d kind 10.10 Kanttekeningen
13 20 Vara-Varia en gram. VPRO 18.30
Literair progr VARA: 20.00 Nws -o 05 Ca.
baret 20 35 Lichte muz 20.55 Inleiding tot
de volgende uiU 21.00 Poliuto. opera (!st«
pauze i 21.45. Zestig jaar levenservaring,
lezing. 2e pauze i22.40: Tussen men* en
?ï'£'1%Lek'.'CZlng' N* aflo"P "m
24 00 Event gram. Daarna Nws. ilrxiien
deze uifcoending niet doorgaat, wordt het
programma als volgt 20.00 Nws 20 05 caba.
'et i20^.3 uP*r»*r«gm 21.45 De Cellist, hoor
spel 22 20 Zestig Jaar levenservaring, Ie-
*,n" 22 40 Lichte muz 23 Oo Tua.
lezing 23.15 Muzik
Zing 22.30 Nw
sen mens en nevelvlek,
discussie SÊf
XelevIsirprogr, NTS: 17.00 Jeugdfloum
5\RO 17 ;0—17 4o V d kind. NTS 20 00
lourn en weerovcrz KRO 20 30 TV-do-
_u"' Gevar progr 21.35 Eenakter 22.Q»
Epiloog.
