Veel protestantse leiders
geen christelijke politiek
KRONIEK
Industrie moet niet op
gehuwde vrouw rekenen
Hervormde synode verhoogt
bijdrage aan centrale kas
GARANTIEBELEID
MELKDETAILHANDEL
Is de bod van de grondwet .dpï
wel de God van Christus?
BENOEMING
Ontslag
ABASIN
Beroepi rijswerk
Kerkelijke reclame
over Deense radio
Een woord voor vandaag
Prof. ir. W. J. Dewez
overleden
PLEEGZUSTER
Preek ontaardt
in iel debat
Dokkum krijgt
standbeeld van
Bonifatius
2
De Ned. Chr. Boeren- en Tuin
dersbond is allerminst ingenomen
met het merendeel van de ga
rantieprijzen, zoals de regering
die voor de landbouw heeft vast
gesteld. In het bondsorgaan
..Ons Platteland" wordt gecon
stateerd dat het verband tussen
de loon- en prijspolitiek nu wel
geheel zoek is, met name waar
het gaat om de garantieprijzen
voor de suikerbieten er. de melk.
Over de prijs voor de suikerbie
ten wordt in het commentaar opge
merkt dat het Landbouwschap 53
per ton vroeg, maar 51.50 gekre
gen heeft. In vergelijking met vo-
-...j.j-
ng jaar stelde de regering de
2.50 lager vast. Niettemin bleef
zij hiermede nog iets boven de be
rekende kostprijs van 51.
..De regering laat dus niet de
landbouw zelf. maar allereerst de
consument profiteren van de ge
constateerde kostprijsdaling. Im
mers 2 komt aan de consument
ten goede en slechts 0.50 aan de
landbouw", aldus het commentaar.
..Door zo'n prijsbeleid is er niet of
nauwelijks ruimte voor een rede
lijk sociaal beleid in de landbouw,
waarbij ook de landarbeider zijn
deel zou krijgen van de gestegen
produktiviteit."
Over het melkprijsbeleid is de
Ned. C.B.T.B. Nvenmin te spreken.
Tussen het voorstel van het Land
bouwschap en de beslissing van de
minister ligt een verschil van 30
miljoen. Dc minister laat zijn mes
van twee kanten snijden, aldus het
commentaar. Met een niet ter zake
doende redenering heeft hij vastge
houden aan de beperking van de
Sarantie tot 5 miljard kg. terwijl
et Landbouwschap terecht van
oordeel is. dat de produktiestijging
(die heeft geleid tot kostprijsdaling)
een garantie van tenminste 5.3 mil
jard kg verantwoord maakt. Het
argument dat de minister hanteert
kost de landbouw rond 15 miljoen
en keert zich niet tegen de veehou
derij. maar tegen handel, industrie
en het Produktschap voor Zuivel,
die naar het ministeriële inzicht in
hun taak tekortschieten.
..Wij hebben tegen dit onderdeel
van de regeringsbeslissing ernstige
bezwaren." aldus het CBTB-com-
mentaar. ..Dit alles versterkt ons
in onze overtuiging, dat de land
bouw veel meer dan tot dusverre
het heft in eigen hand moet gaan
nemen bij de afzet van deze pro-
dukten. Het beraad hierover tussen
standorganisaties en afzetcoöpera-
ties wordt nu een heel dringende
zaak."
Ook in de prijs heeft de regering
naar de mening van de bond geen
enkele ruimte gelaten voor de ge
stegen produktiviteit in de veehou
derij. ..De coördinatie tussen de
prijspolitiek en de door de regering
zo luide voorgestane gedifferenti
eerde loonpolitiek is hier weer ge
heel en al zoek." zo wordt gezegd.
..Het argument van de minister dat
de goedkoper producerende weide
gebieden toch we', ruimte hebben
voor loonmaatregelen, snijdt geen
hout. De minister heeft de andere
kant van zijn tweesnijdend mes ge
hanteerd om via de bevriezing van
de 5 miljard kg. de werkelijke ga
rantie ook voor deze bedrijven aan
zienlijk te verlagen."
georganiseerde landbouw
dient zich thans tot de volksverte-
..De
genwoordiging te wenden, nu de be
slissing van de regering is geval
len. De landbouw zal aan de Twee
de Kamer ook duidelijk moeten ma
ken. dat via de prijspolitieke be
slissingen van de regering, vooral
ten aanzien van de melk, de vrijere
loonoolitiek in de landbouw danig
in de knel is gekomen. Op zijn
minst dient naar ons inzicht het te
garanderen kwantum te worden
verhoogd tot 5.3 miljard kg. Dan
toch wordt enige mogelijkheid ge
boden tot het voeren van een rede
lijk sociaal beleid, terwiil daardoor
tevens de moeilijke positie van het
gemengde gezinsbedrijf enigszins
wordt verlicht," zo besluit de Ned.
C.B.T.B. het commentaar.
„Goedkope kritiek van een du
re commissie." noemt de protes
tants-christelijke bond van han
del aren in melk- en zuivelpro-
dukten de opmerkingen die de
Commissie Zuivel 1960 Vonde
lingin haar rapport aan de mi
nister van landbouw heeft ge
maakt over de melkdetailhandel.
Over die opmerkingen is een
commentaar verschenen in Ons
Melk- en Zuivelblad".
,.De commissie beweert dat een
betere behandeling van de melk
door de detailhandel dringend nood
zakelijk is. Verder dat de zorgvul
digheid waarmede de detaillist met
melk omspringt veelal teleurstelt.
Tenslotte dat de organisatie van de
detailhandel als gevolg van de ves
tigingsregeling verstard is. De aan
de regering aanbevolen remedie is
dan dat de verkoop van melk cn
melkprodukten maar gauw aan an
dere lieden dan mclkhandelaren
moet worden toegestaan." aldus het
commentaar.
..Men kan zich voorstellen dat ie
mand over wie dit oordeel, en dan
nog wel ongemotiveerd, wordt uit
gesproken. geërgerd wordt. Is dit
nu alles wat een dergelijke com
missie over de Nederlandse melk
detailhandel weet te zeggen? Na
tuurlijk. een betere behandeling
van de melk door de detailhandel
is dringend noodzakelijk. En de
zorgvuldigheid die de detaillist be
tracht met de melk is zeer beslist
voor veel verbetering vatbaar, een
verbetering die op korte termijn
hard nodig is." zo geeft het blad
ruiterlijk toe.
..Maar elke insider weet dat de
melkdetailhandel minstens even
goed de nog aanwezige tekorten
kent als deze commissie." zo ver
volgt het blad. „En dat niet alleen,
maar ook dat de melkdetailhandel
zeer beslist wèl pogingen in het
werk stelt om tot verbetering te
komen. Heeft de commissie dan
nooit gehoord van de resultaten van
de saneringen der bezorgroutes? En
van de veranderingen in het assor
timent. die de handel heeft moeten
opvangen? En van de pogingen om
via bedrijfsinspecties en technische
bedrijfsvoorlichting tot verbetering
te komen? Is het de commissie dan
helemaal ontgaan met welke econo
mische moeilijkheden de melkde
tailhandel als gevolg van prijssta-
bilisatiepolitiek, melksubsidiebeleid,
politieke melkschuwheid. inflatie,
enzovoorts, de laatste 10 k 15 jaar
te kampen heeft gehad?"
„De commissie zij aanbevolen
eens een studie te maken van de
inkomstenontwikkeling in <le melk
detailhandel over de laatste vijf ja
ren en die te vergelijken met niet
verstarde branches. Misschien dat
het oordeel dan wat anders zal uit
vallen dan nu het geval is geweest.
Of ziet de commissie soms kans op
korte termijn verbeteringen aan te
brengen in een bedrijfstak, die stel
selmatig aan het uiterste minimum
of daar beneden gebonden is ge
weest." aldus het commentaar?
Over de aanbevolen verkoop van
melk bij anderen dan alleen de
melkdetailhandel wordt tenslotte in
„Ons Melk- en Zuivelblad" het vol
gende opgemerkt: „Misschien mo
gen we de commissie een advies ge
ven? Bestudeer eens rustig de ge
volgen van de verkoop van melk
en melkprodukten via levensmidde
lenwinkels. En vergeet niet de om
zetten. de prijzen en de kosten bij
die studie. Misschien dat de aanbe
volen remedie dan wat anders uit
valt."
KERK EN ZENDING IN KAMEROEN
i i "I I In het oosten k<
O
KAMEROEN, November
(Van ds. Y. Schaaf)
I^OG niet zo lang geleden was het mogelijk over kerk en zending in
-1 een bepaald gebied te spreken zonder zich te verdiepen in de
„wereldse" zijde van het vraagstuk. Het was immers een kolonie of
mandaatgebied van een van de Europese landen. De zending en de in
heemse christenen hadden alleen te maken met de opbouw van hun
kerk. Vragen over verantwoordelijkheid van de christenen in de sa
menleving bestonden nauwelijks, omdat het bestuur in handen van
Europeanen was. Wel leverde de zending via de christelijke scholen
een groot aantal geïnstrueerde mensen af, maar geen van hen kreeg
een eigen verantwoordelijkheid te dragen. Zij werkten altijd onder
toezicht. Met het verlenen van politieke onafhankelijkheid en het
ontstaan van jonge kerken is dezè situatie hier grondig veranderd.
Welk aandeel nemen de christenen
als getuigen van de Heer in de op
bouw van dit land? Vooral in West-
Afrika met grote christelijke kerken,
komt een enorm aantal leidende figu
ren uit de christelijke milieus. Hier
in Kameroen zijn zes protestantse mi
nisters en zeker dertig protestantse
kamerleden.
Voor de jonge kerken en de zending
ligt hier een geweldig en vaak niet voor
zien probleem. Zij hebben al hun krach
ten gegeven aan de verkondiging van
de blijde boodschap en aan de opbouw
van de gemeente. Natuurlijk hebben ze
ook over het christelijk leven gepreekt.
Maar veel "erder dan het invoeren
van de monogamie zijn ze meestal
niet gekomen. En dat terwijl de politiek
en alles wat daarmee samenhangt voor
de amper vrije Kameroenees ontzettend
belangrijke zaken zijn.
Linkse invloeden
De opstandige beweging van linkse
allure in het Bassagebied werd in 1956
geleid door protestanten. Hun grote lei
der werd vermoord met een Nieuw Tes
tament in zijn binnenzak. De partij
waar hij de geestelijke vader van is. is
bijna marxistisch, waarschijnlijk omdat
dat het enige politieke programma was
dat Oem Nyobe ooit onder ogen heeft
gehad.
De huidige eerste minister Charles
Assale is een protestant, die uit de vak
beweging is voortgekomen. Hij is een
tijd lang vreemdeling geweest in zijn
eigen kerk. Want de zending was Ame
rikaans en in de ogen van de Amerika
nen is een vakbond op zijn minst rood.
De huidige president van de Assem
blee. Kemajoe Happi Louis is een trouw
kerkganger. Toen ik hem het eerste
evangelie in zijn eigen taal aanbood,
dat met behulp van ons Nederlands Bij
belgenootschap was vertaald en ge
drukt. heeft hij de gemeente toegespro
ken. Hij verklaarde dat Gods Woord de
basis moet worden waaruit de dringen
de politieke problemen moeten worden
opgelost. Maar ik betwijfel het of hij
duidelijke ideeën heeft over de wijze
waarop dit moet gebeuren.
Zoals men weet heeft de gemeenteraad
van Amsterdam vorige week dr. G. Kruver
benoemd lot hoogleraar in de sociografie.
Met 23 tegen 13 stemmen werd dit besluit
genomen. Dr. Kruyer stond als nummer
l*ee op de voordrarkt, die b. en w. de
raad hadden voorgelegd. Nummer één
stond de Rotterdamse dr. Steigenga. Over
dese gang van taken was burgemeester
Van Hall ontstemd. Hij maakte de op
merking, dat met deze benoeming de uni
versiteit niet was gediend, welke opmer
king hij later op verzoek van een van de
raadsleden verzachtte. Trouw merkt
over dete kwestie het volgende op: „Men
moet aannemen, dat dc voordracht voor
een hooglrraarsbenoeming niet aonder zorg
en deskundigheid wordt samengesteld en
dat dr twee mannen, die hierop voorko
men, beiden rompetent zijn voor de hoge
wetenschappelijke functie. In een democra
tie kan men een gemeenteraad niet gaan
voorschrijven of moreel verplichten
voor welke kandidaat gekozen moet wor
den, ook al geeft men persoonlijk de voor
keur aan nummer één. Wij menen, dat de
universiteit van Amsterdam met de dis
kwalificatie van een nieuw benoemde hoog
leraar allerminst gediend is."
Ook De Volkskrant geeft commen
taar, mede naar aanleiding van de opmer
king van de burgemeester over -de my
the, die al tientallen jaren de ronde doet,
dat bij benoemingen aan de gemeentelijke
universiteit andere dan wetenschappelijke
motieven een rol zouden spelen". Het blad
schrijft: „De burgemeester kan weten, dat
de Amsterdamse universiteit in wijde kring
de reputatie heeft verworven bijzondere be
langstelling aan de dag Ie leggen voor
overigen* goede hoogleraren van een
bepaalde politieke kleur. Dat zulk een my
the kan ont«taan, is niet zo verbazingwek
kend. Men kan uit de onplezierige scher
mutseling in de Amsterdamse raad in elk
geval argumenten putten voor de op han
den zijnde wijziging, die het benoemings
beleid van de Amsterdamse universiteit
gaat overdragen aan het rijk. Zo wordi
dan ook alle schijn weggenomen, dat bij
benoemingen van hoogleraren, tengevolge
van plaatselijke politieke verhoudingen,
andere dan wetenschappelijke motieven
avn rol spelen".
(Van onze sociaal-economische redactie)
Er is in Nederland nauwelijks
sprake van beroepsarbeid door de
gehuwde vrouw. En zonder twijfel
is de grote meerderheid van de
huisvrouwen ook niet bereid om in
het arbeidsproces te treden. Wil
het bedrijfsleven de nog aanwezige
(verborgen) arbeidsreserve uit
deze categorie aantrekken, dan is
een klimaatsverandering dringend
noodzakelijk.
Gevoegd bij de vele uitspraken van
de laatste tijd over de inschakeling van
de getrouwde vrouw in het aroeidspro-
ces. is dit de mening van mevr. dr. H.
Verwey-Jonker, lid van de S. E. R. Zij
sprak vandaag op de algemene leden
vergadering van het Centraal Sociaal
Werkgevers-Verbond te Scheveningen.
Naar bekend poneerde prof. dr. P.
Kuin in juni jongstleden zijn stelling dat
het produktieverlies. voortvloeiende uit
een werktijdverkorting met 3 uur per
week. wel op te vangen zou zijn door
inschakeling van meer getrouwde vrou
wen in het arbeidsproces. Volgens prof-
Kuin werkte in 1947 reeds 10 procent
van alle getrouwde vrouwen in beroep
en bedrijf en dit percentage zou gemak
kelijk tot 25 procent zijn op te voeren
als de fiscus wat schappelijker zou zijn
en het werken voor halve dagen wat
ruimer toepassing zou vinden.
„Veel te optimistisch", noemde van
daag mevrouw Verwey deze opvatting,
van de 10 pet. van 1947 was slechts
een kleine 2 procent werkzaam in loon
dienst. De overige acht procent bestond
uit vrouwelijke bedrijfshoofden of echt
genotes. werkzaam in het bedrijf van
hun man. In dit beeld is sindsdien maar
weinig verandering gekomen.
Bovendien is er een gestadige achter
uitgang te verwachten van het vrouwe-.
Tijk arbeidspotentieel in de traditionele
leeftijdsklassen en categorieën. Deze ach
teruitgang is bijvoorbeeld merkbaar bij
de industrie-arbeidsters: de laatste acht
jaar was er een achteruitgang van onge
veer een procent. Voorts kan men in de
komende jaren rekenen op een sterke
drang, die door het onderwijs en de ver
zorgende beroepen op de gehuwde vrouw
zal worden uitgeoefend. Voor het bedrijs-
leven zal slechts een bescheiden contin
gent overblijven.
Van een wijziging der fiscale bepa
lingen moet men niet te veel verwachten,
aldus mevrouw Verwey. Psychologisch
zou het meer effect hebben de gehuwde
vrouw alleen in de loonbelasting aan te
slaan en haar inkomen fiscaal nietj
koppelen aan dat van haar echtge-
t. Evenzo zou er een afzonderlijke
premie voor de ziektewet moeten komen.
Stimulerende maatregelen achtte me
vrouw Verwey voorts: schoolkantines
kinderverblijven. aangepaste woning
bouw. and"ere winkelsluitingstijden,
permarkets, enzovoorts, opdat de gezins
taak lichter wordt. In het algemeen wa
re het beter hiervoor onafhankelijke in
stanties in te schakelen, te subsidiëren
door de industrie. Dit dan voorzover de
overheid er geen bemoeienis mee heeft.
Want sociale maatregelen vanuit de
bedrijven met het gezin van de wer
kende getrouwde vrouw mogen .niet te
ver gaan, aldus mevrouw Verwey.
In elk geval zal de werkgever
van een gehuwde vrouw er zich van be
wust moeten, zijn, dat hij niet op haar
volle werkkracht aanspraak mag maken
en dat zij nog een taak heeft naast de
gene, die hij haar oplegt. Hij moet ook
bedenken, dat nergens ter wereld de
mannen het prettig vinden dat hun vrou
wen werken en zal dus met een zekere
dankbaarheid tegenover deze vrouw
haar man moeten staan, zo meende
vrouw Verwey-Jonker tenslotte.
Veel vragen
Assaoe is een kamerlid! Van beroep
is hij evangelist in de Lutherse zending
van Noord-Kameroen. Hij kent zijn
standpunt tegenover de moslimmeerder
heid van de streek. Maar wat is zijn
antwoord op de vele andere vragen,
waarover hij moet beslissen?
Monsieur Noeafoé, een architect en
directeur van het ministerie van open
bare werken is ook protestant. Is hij
voldoende gewapend tegen de „bedra-
gen-onder-de-tafel" om bouwopdrachten
te krijgen?
Noijak, een oud-onderwijzer bij de
zending, is tot burgemeester van een
van de grote steden gekozen. Zal de
bevolking aan zijn beleid kunnen zien
dat ze een echt christen hebben geko
zen?
Vijfhonderd-duizend protestanten heb
ben deelgenomen aan de verkiezingen
van dit jaar. Wat bepaalde hun keus?
Stamverwantschap? Geruchten? Angst?
Of eisen die op de bijbel zijn geba
seerd?
Zij allen zijn de exponenten van het
grote probleem van kerk en zending
hier. Wat wordt het gezicht van dit
nieuwe land? Of anders gesteld: Hoe
gedragen de christenen zich, nu ze de
zendingsstations hebben verlaten om
hun eigen samenleving op te gaan bou
wen?
Twee feilen
Twee feiten maken het probleem nog
moeilijker dan het al\is:
1 De drie jonge kerken in het zuiden
zijn precies drie jaar oud. Ze
worstelen dus nog volop met de uit
bouw van een goed functionerende
Afrikaanse kerk. Deze opgaaf blijkt zo
moeilijk dat de boodschap van het
evangelie soms dreigt te verstikken on
der allerlei organisatorische en lega
listische problemen. Het geheel is
vendien nog vermengd met een flinke
scheut tribalisme (de band aan
stam).
e\ In het noorden werken de kerken
nog onder toezicht van de zending.
De eerste nationale kerk zal pas in
december haar zelfstandigheid ver
krijgen. De verschillende zendingen
hebben grote moeite om de op Franse
leest geschoeide maatschappij te be
grijpen.
Welke God?
Er is nog geen antwoord gegeven
op de vraag of de God, onder wiens
bescherming de Kameroen volgens
de grondwet staat, wel de God
van Jezus Christus. Er zijn alleen
een aantal tekenen, die er op wijzen
dat de goede richting gevonden kan
worden.
Kerk en zending zijn zich het belang
van het geheel bewust. Vooral in het
zuiden begint de gedachte te groeien
van: We hebben nu duizenden bekeer
lingen: hoe helpen we hen om werke
lijk christen te zijn in hun Kameroen-
se wereld? Men traint Afrikaanse spe
cialisten voor jeugdwerk en evangelisa
tie in de industrie. Tevens vraagt men
voortdurend aan de helpende zendingen
om specialisten voor bepaalde facetten
van het werk.
In Doeala is net een serie bijbelstu
dies verschenen, die zeer concreet en
practisch is gericht. De Presbyteriaan
se Kerk geeft een uitstekend geregideerd
werkboekje uit voor de vrouwenbewe
ging met een volledig jaarprogramma.
Er is een groeiende vraag onder func
tionarissen van bedrijven en ambtena
ren voor speciale bijbelcursussen.
In het noorden probeert de zending
van meet af aan tot de opbouw van
plaatselijke zelfstandige gemeenten te
komen, die geen copieën zijn van de
Europese of Amerikaanse moederkerk,
maar die van het begin af aan geïnte
greerd zullen zijn in de Afrikaanse sa
menleving.
Tegenstellingen
In het zuiden is de grote golf van
duizenden bekeerlingen per jaar voorbij.
BIJ K B. Is aan prof. ir. G Riemer te
Arnhem, met ingang van 1 februari 1961
op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als hoogleraar in vaste dienst aan de i
Landbouwhogeschool te Wageningen,
met dankbetuiging voor de in die func
tie bewezen diensten.
Onmiddellijk nadat ds. Y. Schaaf de eerste bijbel had overhandigd aan
Kemayon Hap pi Louis, president van de Assemblee van Kameroen gaf
hij in zyn kerk een persoonlijk geloofsgetuigenis.
In het oosten komen nog honderden tot
ar kunnen de Lutheranen
geen stukken na aan. De
velden zijn er overrijp. In het noorden
komt er een steeds grotere openheid
onder de heidenen cn zelfs onder
moslims.
Er is in het gehele land vraag naar
de bijbel. Het nieuwe agentschap van
het NBG kan eenvoudig niet genoeg
bestellen om iedereen te voorzien.
Maar God schijnt hier zijn drin
gende vragen eerst na de bekering
te stellen. Christen zijn is hier veel
moeilijker dan christen worden.
Maar dat is misschien in het ge
heel geen typisch Kameroens
vraagstuk.
ACvertentte
kalmeert
zonder slaap te verwekken
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Naarden, toez. J. C. Breg-
man te Bergentheim; voor Nunspeet, toez.
L. Blok te Capelle a. d. IJssel.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Ulrum: T. Kamper te
Scharendijke: te Exmorra-Allingawier-
TjerkwerdJ. Sap, kand. te Leiden;
te Schiedam: G. van Halsema te Fijnaart.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Rijnsburg: R. Timmerman
te Hijken-Hooghalen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Mijdrecht: P. Op den Vel
de te Hilversum.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Bedankt voor Musselkanaal: W. F.
Praas te Breskens.
De Deense Radio-omroep is streng in
het handhaven van het principe dat ad
vertenties via de radio niet zijn geoor
loofd. Van deze stelregel zal binnenkort
echter worden afgeweken in dier voege,
dat men een zaterdagavond-programma
voorbereidt waarin rechtstreeks de kerk
diensten van de volgende zondagmorgen
worden geadverteerd. De directeur van
een der grote Deense reclame-bureaus,
Frantz Harlang heeft men verzocht de
uitzending te verzorgen, aangezien hij al
jaren lang er voor gepleit heeft, dat de
Kerk van het reclame-media gebruik
zou maken.
Het programma zal een experiment
zijn voor de Deense Radio-omroep en
ook in kerkelijke kringen ziet men mpt
bizondere belangstelling uit naar het ef
fect van dit soort publiciteit
Abram sloeg zijn tent op tussen twee plaatsen, waarvan er
een nog niet bestond. Hij ging wonen tussen Ai en Bethel.
Deze laatste plaats werd pas gesticht jaren na de dood van
Abram. Toch vond de schrijver het belangrijk omdat beide
steden symbolisch zijn voor het leven van Abram en iedere
gelovige.
Ai is de plaats waar de Israëlieten hun nederlaag leden. Na
de overwinning van Jericho meenden zij met dit kleine
stadje geen moeite te hebben. Zelfverzekerd trokken zij er op
af, maar leden de nederlaag.
Bethel is de plaats waar God zich aan Jacob openbaarde. De
naam betekent „Huis Gods". Daar stond de ladder van de
hemel. Daar was de hemel dus geopend.
De mens leeft voortdurend tussen die twee punten; tussen
nederlaag en hemelse kracht. Dan weer woont hij dichter bij
de een, dan weer dichter bij de ander. Er is die dagelijkse
spanning in ons leven. Ons leven is vlees en geest. Hel en
hemel trekken aan ons. Maar door dat alles wil God ons
steeds dichter bij de Jacobsladder brengen. Ondanks de
nederlagen in eigen kracht, mogen we leven onder de open
hemel.
De generale synode van de Ne
derlandse Hei-vormde Kerk, die
gisteren voor haar herfstvergade-
ring bijeen is gekomen, heeft be
sloten' de bijdrage voor de generale
kas te verhogen en emeritis-predi-
kanten die bijstand in het pasto
raat verlenen in de gelegenheid te
stellen ook na hun zeventigste
verjaardag dit werk te blijven
voortzetten. De bijeenkomst werd
gepresideerd door dr. A. A. Kool
haas, de voorzitter van de synode.
Nadat in de morgenuren een aantal
benoemingen waren geregeld, kwam in
de middagvergadering het voorstel aan
de orde om de bijdrage aan de gene
rale kas te verhogen van 1.50 tot
2.50 per lidmaat per jaar.
Deze kas werd in 1900 ingesteld om de
centrale kerk een mogelijkheid te ge
ven gelden ter beschikking te stellen
voor subsidiële werkzaamheden voor de
kerk als geheel. De hogere inkorristen
zullen worden gebruikt voor de verbe
tering van de predikantenopleiding, voor
verbetering van de veel te lage pensi
oenen voor godsdienstonderwijzers, en
om het algemene werk verder te kun
nen uitbreiden.
Met een stem tegen werd dit voorstel
aangenomen.
Leeftijdsgrens
Met algemene stemmen werd beslo
ten om de leeftijdsgrens van niet-bezol-
Gisteravond is in het academisch
ziekenhuis te Utrecht op 59-jarige leeftijd
overleden prol ir. W. J. Dewez, hoog
leraar in de landbouwplantenteelt aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen.
Prof. Dewez werd op 3 april 1901 in
Eschweiler (Did.) geboren. Hij was
achtereenvolgens leraar aan de landbouw-
winterschool in Hulst, directeur van het
landbouwkundig bureau voor de zuide
lijke provinciën van de Ver. Kalimaat
schappij, consulent van de Noordbra
bantse Christelijke Boerenbond, rijks-
landbouwconsulent bij de staatslandbouw-
domeinen te Klundert en van 19341946
rijkslandbouwconsulent voor de provin
cie Limburg. Toen verwisselde hij het
consulentschap voor het hoogleraarschap
te Wageningen. In het studiejaar 1953
1954 trad hij op als rector magnificus van
de Landbouwhogeschool.
Prof. Dewez was ridder in de orde van
..het heilig graf van Jeruzalem". De
teraardebestelling zal geschieden op don
derdag 10 november op de rooms-katho-
lieke begraafplaats te Wageningen na
een rouwdienst, die om 11.30 uur begint
in de Rooms Katholieke Kerk te Ben-
nekom.
Lieve Peter,
Het is de hele ochtend grijs weer geweest en toen ik thuis
kwam en je brief las (ik keek op, er zat een zwarte vogel
op de televisiemast aan de overkant, hij keek brutaal-zoekend
om zich heen, ik wist: hij zoekt mij, maar hij vergat 't mis
schien, pikte in de lucht en vloog weg in de richting van de
stad, heel wonderlijk, eigenlijk precies zoals je schreef) en dacht
over wat ik je zou antwoorden, brak de zon door alsof iemand
een groot ei brak op de rand van een schaal. Nu voel ik de
warmte op mijn handen en m'n ene wang, m'n hals, m'n haar.
Als ik maar niet steeds moest denken aan die kip met het
grote glazen oog, die je zwakke plekken kent, die straks feil
loos zal toepikken, nu nog niet, nu is er alleen de angst, die
erger is dan wanneer je bang bent. Ik houd niet van kippen,
ze hebben iets achterbaks. Je hebt me een beetje bang ge
maakt, maar we hebben geen van beiden toch iets gedaan,
waarom die raaf ons pikken kan?
Waarom zou het asociaal zijn van je de dreiging van de kip
meer te voelen dan de dreiging van Congo? Een tijd geleden,
toen al die Belgen na de onafhankelijkheidsverklaring en wat
er op volgde terugkwamen, toen heb ik me ingedacht hoe ik
me zou voelen als blank meisje daar, als ik niet meer op
straat kon, me verborgen moest houden, zo ver mogelijk en
zo goed mogelijk verstopt: ze kunnen elk moment komen, ze
zullen het hele huis onderste boven gooien en als ze me niet
vinden.... Hoe vaak namen ze dan niet de moeder mee? Maar
nu is het oorlog. Mannen schieten op mannen. Het is boven
dien zo ver weg.
Je vraagt me wat ik denk, terwijl ik je brief lees. Ik denk
aan heel veel tegelijk, aan de kippen van grootvader, die ik
als klein meisje bang maakte door tegen het gaas te schoppen
dan met m'n vuisten op het nachthok te bonzen, aan kerstmis
als ik 's avonds kaarsen aansteek inplaats van de schemer
lamp aan het koolmeesje, dat naar binnenkeek die ene saaie
les. Het zou heerlijk zijn als ik niets anders te doen had, dan
met m'n handen in m'n schoot zitten, heel stil, bijna zonder
gedachten en die stem die praat over zinsconstructies, litera
tuur of meetkundige plaatsen over me heen kon laten gaan.
Maar dat kan niet, ik moet opletten, antwoorden en buiten
sterven de bomen, blad voor blad, ik zie het aan de schadu
wen op de grijze muur.
Er is iets, wat ik je moet vertellen, ik weet alleen niet hoe
ik beginnen moet en of ik er goed aan doe. Het is zo wonder
lijk, ik kan er met niemand over praten en toch is het in een
paar woorden gezegd: er houdt iemand van me, een jongen
op school, ik voel telkens zijn blikken om me heen, het maakt
me bang en blij tegelijk. Ik zou het niet geweten hebben als
ik het niet terlonvs van een vriendinnetje had gehoord. Eigen
lijk weet ik er geen raad mee. Misschien had ik je dit toch
niet moeten schrijven, maar alles is zo verward, zo anders.
Waar denk jij op dit moment aan? Schijnt de ~rn ook op je
handen? Zul je me gauw schrijven?
Dag.
je Marja
digde ambtsdragers met een bepaalde
opdracht, die nu zeventig jaar is, met
een jaar te verhogen indien er dringen
de reden voor is.
In gemeenten met minder dan dui
zend leden, zo werd voorgesteld, dient
dit te gelden voor alle onbezoldigde
ambtsdragers.
Ook het voorstel om de leeftijdsgrens
van emeriti-predikanten die bijstand
in het pastoraat verlenen en die thans
zeventig jaar is. telkens met een jaar
te verlengen tot uiterlijk 75 jaar,' werd
met algemene stemmen aanvaard.
Zonder discussie aanvaardde de syno
de het voorstel om de generale finan
ciële raad het recht te geven de pre-
dikantstractementen te wijzigen met de
stijging of daling van de kosten van het
levensonderhoud. Een dergelijke rege
ling werd eveneens aanvaard voor de
salarissen van kerkelijke medewerkers.
Verzoekschrift
De synode hield zich in de avond
vergadering vervolgens bezig met
vier verzoekschriften van de classis
Bommel, waarvan een ging over de
invoering van de kerkelijke tucht. De
synode besloot op voorstel van het
moderamen een commissie opdracht
te geven een nieuw antwoord aan de
classis Bommel op te stellen.
Advertentie
DIT MERK
EN
DEZE NAAM
garanderen U de
ECHTE, geneeskrachtige
PLEEGZUSTER
BLOEDWIJN
Speciale bloedvormende en
zenuwsterkende bestanddelen,
die aan deze heerlijke wijn zijn
toegevoegd, herstellen Uw ener-
gie, verhogen Uw weerstand.
UITSLUITEND verkrijgbaar bij
apotheker en drogist
De rooms-katholieke pastoor van
Kulmbach in Duitsland heeft zondag
zijn preek niet af kunnen maken, om
dat hij in een al te felle discussie ver
wikkeld raakte rpet een aantal kerk
gangers. Het begon allemaal met het
praten en huilen van een driejarige
kleuter. De pastoor, die er kennelijk
door werd geïrriteera, verzocht de
moeder met het kind de kerk te ver
laten.
Toen ze weg was, maakte hij zo in
het algemeen de opmerking dat het
beter is geen jonge kinderen mee
naar de mis te nemen, omdat zij zich
daar gaan vervelen. Twee manpen
echter waren het er niet mee eens en
stonden op om te zeggen dat ook de
moeders graag naar de kerk wilden
komen, maar niet altijd iemand had
den om op de kinderen te passen.
Er volgde een langdurige en nogal
verhitte discussie tussen de mensen in
de kerk en de pastoor op de kansel,
waaraan de laatste ten slotte een ein
de maakte met de opmerking dat hij
in eer dergelijke sfeer zijn preek
moeilijk kon afmaken. „Houdt u er
dan mee op", riepen de kerkgangers.
De pastoor hield er mee op en ging
gewoon met de rest van de mis ver
der, wat wel scheen te kunnen.
In Dokkum zal een standbeeld ver
rijzen van Bonifatius. die in 754 in of
bij het tegenwoordige Dokkum met 52
gezellen werd vermoord. Het beeld dat
2.40 meter hoog wordt en op een sokkel
van tachtig centimeter komt te staan,
zal in 1962 worden onthuld. Het zal wor
den vervaardigd door de Amsterdamse
beeldhouwer G. van Bolthuis. Het beeld
zal Bonifatius tonen, terwijl hij het boek
afwerend boven zijn hoofd houdt. In Ful-
da, waar Bonifatius begraven ligt. wordt
een boek bewaard, de „Codex Ragyn-
drudis", dat de sporen van zwaardsla
gen vertoont. Bonifatius zou dit boek bij
de moord als afwering loven zijn hoofd
hebben gehouden.
Bonifatius, die eigenlijk Winfried heet
te. werd omstreeks 680 in de Engelse
stad Crediton gebo en. Hij kwam in 716
uit En?eland naar Dorestad over om
daar Willibrord te helpen bij zijn zen
dingswerk. Hij bedreef later vooral zen
ding in Duitsland en stichtte in 744 een
klooster in Fulda.
In Utrecht is. zoals bekend, in 1948
een standbeeld onthuld van Willibrord.
