Hervormde Zending vraagt
om samenwerking
l
Meningen van anderen
Vader moet in het gezin
waarden vertegenwoordigen
VVVWBKË
CJ.V.F. viert zonder
vertoon 8ste lustrum
ZWITSAL
En he Ie kan ttekeningen
BOEKENHOEK
Hoger honorarium
voor huisartsen
•JSKsKJRMc
Een woord voor vandaag
MOEDER WORDEN...
2
WILSVEEN-VERWARRING
meerderheid van de Tweede Kamerleden heeft duidelijk laten blijken,
niet veel te voelen voor de stichting op korte termijn van een nieuwe
stad Wilsveen.
Dit is een streep door de rekening van het Haagse gemeentebestuur en de
besturen van de met Den Haag samenwerkende randgemeenten, die gezamen
lijk in 195" het plan-Wilsveen hebben gelanceerd. Het is een winstpunt voor
het Zuidhollandse college van gedeputeerde staten en voor Zoetermeer, die
zich tegen de bouw van een nieuwe stad op Zoetermeers grondgebied ver
zetten.
De Tweede Kamer heeft echter geen uitspraak gedaan over de in 1958 ver
schenen regeringsnota inzake de uitbreiding van de Haagse agglomeratie.
Hiermede wil men wachten, totdat het wetsontwerp inzake het district Groot-
Den Haag aan de orde komt. Een wetsontwerp, waarvan inmiddels een voor
ontwerp aan de betrokken gemeentebesturen is gezonden teneinde hierover
hun mening kenbaar te maken. Dit uitstellen van deze uitspraak mag dan
een zij het mager winstpunt voor de gemeente Den Haag genoemd wor
den. Het plan-VVilsveen is nl. nog niet definitief van de baan.
Nu er geen uitspraak over de regeringsnota is gevallen, kan de vraag gesteld
worden, welke zin het heeft gehad, dat de Tweede Kamer, die met haar
werkzaamheden doorlopend in tijdnood verkeert, gistermiddag zoveel uren
aan deze kwestie heeft besteed.
Wanneer de nota tegelijk met het toekomstige wetsontwerp over het district
Groot Den Haag aan de orde zou zijn gesteld, zou de zaak in een keer afge
handeld kunnen zijn. Wanneer de Kamer misschien over een half jaar het
aangekondigde wetsontwerp gaat behandelen, dan komt de nieuwe stad Wils
veen weer opnieuw aan de orde. Deze doublure is toch allerminst denkbeel
dig, want de toelichting op het voorontwerp van wet geeft hiertoe alle aan
leiding.
Hierin immers wordt melding gemaakt „van de mogelijkheid, dat het in het
districtsbestemmingsplan voor de nieuwe uitbreiding bestemde gebied van de
betrokken gemeenten wordt afgescheiden en voor dat gebied een openbaar
lichaam wordt gevormd, hetwelk met de stichting en het bestuur van de
nieuwe stad wordt belast". „Het bestuur van het openbaar lichaam zou in dit
geval", zo gaat deze toelichting verder, „tevens als het bestuur van dit open
haar lichaam Wilsveen kunnen fungeren. Het openbaar lichaam Wilsveen zou
dan te zijner tijd moeten worden omgezet in een afzonderlijke gemeente."
Deze annexatie-nieuwe-stijl zal natuurlijk tegenstand ontmoeten. Er zullen
weer acties en tegenacties worden ontketend, die een uiteindelijke oplossing
voor het ruimteprobleem van de Haagse agglomeratie op de lange baan
schuiven.
Geboord de opvattingen in de Tweede Kamer, vragen we ons af, of Den Haag
en de met haar samenwerkende gemeenten niet beter doen, het plan-Wilsveen
maar ln te trekken. Reeds eerder hebben wij in onze kanttekeningen hierop
aangedrongen.
Het resultaat daarvan zal kunnen zijn, dat ook de thans weigerachtige ge
meenten in districtsverband willen samenwerken. Zoetermeer heeft op dit
punt al een voorstel gedaan, dat ook bij de meerderheid van de Kamer een
goed onthaal heeft gehad.
Men kan nu wel het onderste uit de kan d.w.z. een nieuwe stad voor 100.000
inwoners willen hebben, maar moet oppassen, niet het lid op de neus, dus
niets, te krijgen. Een uitbreiding van de bestaande gemeenten, dus ook van
Zoetermeer, is voor Den Haag nog altijd beter, dan helemaal geen vestigings-
raogelijkhedcn voor hen die in Den Haag geen onderdak kunnen krijgen, om
dat de Residentie in de nabije toekomst volgeboekt zal zijn.
Reeds eerder heeft dc gemeente Den Haag een voorstel, dat ter oplossing van
het gemeentelijk ruimte-probleem werd aangeboden ingetrokken. Van het in
1954 verschenen geruchtmakende annexatievoorstel, omdat Den Haag bij wijze
van spreken „geen dag en geen nacht kon wachten", is niets terecht gekomen.
B. en W. hebben het moeten terugtrekken en een plaats moeten geven op de
archicfzolders van het gemeentehuis.
Het satellietstad-plan, waarbij Den Haag op grondgebied van de buren, zonder
dat de betrokken gemeentebesturen er iets in te vertellen hadden, een filiaal-
stad zou bouwen, heeft het ook nooit tot een openbare behandeling kunnen
brengen.
Maar deze plannen zijn oorzaak geweest, dat de sfeer tussen de gemeente
besturen in de Haagse agglomeratie nogal vertroebeld werd.
Het is de verdienste van burgemeester Kolfschoten, dat deze sfeer verbeterd
is geworden cn dat er thans een bereidheid bestaat om samen te werken.
Dczo samenwerking zal kunnen worden uitgebreid, wanneer het Wilsveejji-
plan wordt opgeborgen. - - J"<-
Doet men dit niet, dan blijft er verwarring en vertraging ontstaan, waarmede
noch de gemeente Den Haag, noch de omliggende gemeenten geholpen zijn.
Brief van „Oegstgeest" aan Baam
„Heeft het moderamen ook over
wogen aan de gereformeerde zen-
dingsdeputaten voor te stellen om
gezamenlijk in West-Afrika nieuwe
missionaire verantwoordelijkheden
te dragen?" Deze vraag werd in
„Oegstgeest" gesteld toen de her
vormde zending besloot om twee
secretarissen van de zending naar
West-Afrika te zenden. Volgens ds.
P. J. Mackaay in het „Hervormd
Nederland" van vandaag, kwam
men plotseling tot de ontdekking
dat wel samengewerkt wordt met
buitenlandse genootschappen, wel
met „Bazel" en „Barmen", maar
nauwelijks met „Baarn".
Het artikel van ds. Mackaay is ge
wijd aan de internationalisatie van de
zending. Hij bedoelt daarmee dat zen
dingsarbeiders van allerlei landen en
allerlei" kerken gaan samenwerken.
Ds. Mackaay schrijft: „Duidelijk
moet worden dat de zending niet maar
een zaak is van een bepaalde kerk, die
op haar eentje aan de arbeid gaat,
maar dat zij de zaak is van de Kerk
van Christus, die, wanneer zij met het
evangelie uitgaat, naar de ..niet-christe-
lijke" wereld, wil laten zien, dat zij
zich over alle grenzen en scheidsmuren
heen, een weet in haar gehoorzaamheid
aan de ene Heer."
Klacht
Na er op gewezen te hebben dat de
jonge kerken klagen over de heilloze
verwarring, die door de westerse ker
ken is gesticht, doordat zij los van el
kaar met eigen zendingsarbeiders ko
men. vervolgt hij: „Het is een goed
ding in deze jaren te mogen ervaren,
dat vooral ook de jonge mensen in onze
eigen kerken ongeduldig worden en
steeds luider met de kerken van Azië
en Afrika gaan vragen of de verschillen
tussen onze kerken wel zo groot zijn, dat
wij niet gezamenlijk zouden kunnen op
trekken als dienstknechten van de ene
Heer."
Oegstgeest gelooft dat dit mogelijk
is. En het gebeurt ook reeds. Dr. W.
A. Bijlefeld werkt in Nigeria samen
met de Deense zending en over zijn
arbeid wordt geregeld overleg ge
pleegd met Engelse en Franse zen
dingsleiders. Ds. C. B. Bot en dokter
A. H. van Soest werken in Ghana sa
men met zendingsarbeiders uit Zwit
serland.
Ook in Indonesië werken hervormde
zendingsnannen met gereformeerden
en doopsgezinden en werkers uit Zwit
serland, Duitsland, Amerika en de Phi-
lippijnen, hetzelfde geldt voor Nieuw-
Guinea. Bovendien is er sinds kort sa
menwerking met de Rijnse zending in
Barmen.
Bazel en Barmen wel
Het is dus duidelijk dat door de poli
tieke verwikkelingen geen Nederlandse
zendingsarbeiders meer naar Indonesië
kunnen worden gezonden en dat zij die
er nog werken binnen afzienbare tijd
dit land moeten verlaten. Verschillende
Nederlandse zendingen hebben noodge
dwongen de consequentie hiervan ge
trokken. De vrij-evangelischen gaan
naar Roeanda-Oeroendi en misschien
naar Zuid-Amerika. De hervormden
denken aan West-Afrika. Met „Bazel"
zullen we daar in ieder geval nauw sa
menwerken, wellicht ook met Fransen
en Engelsen.
„Heeft het moderamen ook overwo
gen aan de gereformeerde zendingsde-
putaten voor te stellen om gezamen
lijk in West-Afrika nieuwe missionaire
verantwoordelijkheden te aanvaarden?
Anders gezegd: Waarom wel met
„Bazel" en niet met „Baarn"? Waar
om wel met de broeders uit Zwitser
land en niet met hen, die ons toch
eigenlijk het naaste zijn.
Baarn nu ook
Het moderamen moest met schaam
te bekennen, dat het wel aan de Zwit
sers, de Fransen en de Engelsen had
gedacht maar niet aan de gerefor
meerden in ons eigen land! Het is
wel een bewijs hoezeer ook wij in
Oegstgeestf' nog moeten leren om
werkelijk en metterdaad oecumenisch
te denken en te handelenMaar wij
zijn dan ook metterdaad daar toe be
reid! Unaniem besloot de Raad voor
de Zending deze zaak voor te leggen
aan de generale zendingsdeputaten
van de Gereformeerde Kerken en hen
te vragen of zij zich er op willen be
raden hoe wij als Nederlandse chris-
Het gouden knutselboek van dc na
tuur. door John R. Saunders. Uitgave
De Bezige Bij. Amsterdam. In dit ook
bijzonder mooi uitgegeven boek zijn tal
van hobbies en activiteiten voor jon
gens en meisjes bijeengebracht. De Ne
derlandse bewerking van dit uit Ameri
ka stammende boek is van C. Verleyen.
Op roek naar een oom, door Jan Blok
ker. Uitgave De Bezige Bij, Amster
dam. Dit is het verhaal van Tanja en
Martijn cn het jongetje Alexander. Er
valt hier voor kinderen veel te genieten,
óók van de illustraties van Laura Ger-
ding.
Het Vliegende Huis. en drie andere
Gouden Boekjes. Uitgave De Bezige
Bij, Amsterdam. Gouden Boekjes zijn
gulden boekjes, dank zij Han G. Hoek
stra, Annie M. G. Schmidt cn anderen
wier naam eraan verbonden is.
Robin Hood, door J. H. Poolman. Uit
gave V. A. Kramers, 's-Gravenhage. Dc
avonturen van dc vermaarde Engelse
vrijbuiter laten zich ook vandaag nog
volop lezen door wie jong van leeftijd
en jong van hart zijn. Zeker ook in de
ze bewerking van Poolman. De illustra
ties zijn van Coby C. M. Krouwel.
Meer oude rijmpjes. geïllustreerd
door Jan Dickhoff. Uitgave V. A. Kra
mers, 's-Gravenhagc. Oude rijmpjes
hebben vaak de eigenschap jong te blij
ven. Ze liggen gemakkelijk in het ge
hoor cn bergen soms een aantrekkelij
ke levenswijsheid in zich. Wij hebben
van dit boek met plezier kennis geno
men.
Nog meer over Teddy Robinson, cn
Nog meer over Mary-Mary, door Joan
G. Robinson. Uitgave V. A. Kramers.
•s-Gravenhage. Het „nog meer" wijst al
op een bestaande behoefte, die om be
vrediging vroeg. We begrijpen het, De
tekeningen in deze boekjes zijn van de
schrijfster zelf, de vertaling is van Toos
Blom.
Audio-visuele hulpmiddelen. Uitgave
Stichting Contactcentrum Bedrijfsleven-
Onderwijs. 't Hoenstraat 1. Den Haag.
Dit is het leerzaam verslag van een be
sloten conferentie, in het voorjaar ge
wijd aan het gebruik van audio-visuele
hulpmiddelen bij het onderwijs in de
exacto vakken.
(Van onze soc.-e<ft>n. redactie).
Naar wij vernemen is tussen verte
genwoordigers van de ziekenfondsen en
Studiedagen over
vaderschap
De patriarchale verhoudingen zijn
in de moderne industrialistische
maatschappij grondig aangetast en
daarmee ook het gezin. Het is niet
langer de cel van de samenleving,
zei prof. dr. W. Banning onder
meer op de gisteren te Arnhem
geopende conferentie van de Na
tionale Contactcommissie voor Ge-
zinsbelangen en de Gezinsraad. Er
werd gesproken over de sociolo
gische aspecten van het vader
schap.
Prof. Banning zag als de oorzaken de
specialisatie in arbeid, de scheiding tus
sen woning en werken en het feit dat
de huidige welvaart bij dc kinderen
andere idealen, wensen en behoeften op
roept dan bij de ouders in hun jeugd.
Ook de emancipatie van de vrouw zag
hij als een van de grondoorzaken.
Toch wilde prof. Banning niet al te
luidruchtig alarm roepen over de crisis
van het vaderschap, want daarin zag
hij eerder een teken van onmacht dan
van inzicht.
De vergadering werd vanmorgen
voortgezet met een rede van prof. dr.
H. R. Wijngaarden. Deze hoogleraar
meende dat de vader in het gezin
niet gemist kan worden. Is deze er
niet. hetzij door overlijden of door
onbetckenendheid, dan Iridt dit tot een
gemis aan doelgerichtheid tot vorm
loosheid.
Waarden
Met nadruk stelde prof. Van Wijn
gaarden dat de vader, wil hij werkelijk
Jubileumherdënking
Paul us-vereniging
Op woensdag 9 november a.s. hoopt
de vereniging ter verbreiding van het
evangelie tgenover het toenemend onge
loof. de Paulus-vereniging, te Amster
dam haar 35-jarig bestaan tc herdenken,
's Middags om 3 uur zal dan een re
ceptie worden gehouden in het Ameri-
cain. Hotel. Leiaseplein te Amsterdam.
Dan zullen o.m. spreken: prof. mr. dr.
P. J Verdam, hoogleraar aan de V.U.
dr. H. J. Langman, hervormd predikant
te Amsterdam en ds. J. Overduin, ge
reformeerd predikant te VeenendaaL
de Landelijke Huisartsen Vereniging
overeenstemming bereikt over de ver
hoging van de honoraria per 1 januari
a s. Dc huisartsenvereniging zal nu aan
het akkoord nog zijn goedkeuring moe
ten hechten evenals dc Ziekenfondsraad.
va^der zijn. waarden zal moeten vertegen
woordigen cn verdedigen. Zo kan hij
ook macht uitoefenen, niet om zijn ei
gen gezag te handhaven, maar in dienst
van die waarden. Zo kunnen vaagheid
en onzekerheid bij de jongeren worden
weggenomen.
De laatste spreker vanmorgen, dr.
C. J. B. J. Trimbos, ging in op de be
tekenis van het huwelijk voor de man.
Hij noemde vier voorwaarden, waaraan
naar zijn mening het goede vadrschap
moet voldoen, namelijk een liefdesrela
tie met de echtgenote, een geslaagde
beroepsintegratie, een bewuste bezinning
op het vader zij, en de opvoeding
tot het vaderschap.
Dr. Trimbos had kritiek op de mo
derne vormen van gezinshulp omdat ze
zich onder invloed van de kinderpsy
chologie en kinder psychiatrie geneigd
zijn zich uisluitend te richten op het
kind. De bemoeiingen met de vaders
van dergelijke kinderen zijn vaak erg
schriel in veergelijkmg tot de zorg en
moeite besleed aan het kind in jeugd
zorg.
Mindszenty al vier
jaar banneling in
Boedapest
Het is vandaag vier jaar geleden dat
de primaat van de Rooms Katholieke
Kerk in Hongarije, kardinaal Mindszen
ty, zijn nog altijd voortdurende balling
schap in het Amerikaanse gezantschap
ln Boedapest begon. De kardinaal zocht
zijn toevlucht op de legatie kort na het
aanbreken van de dag op 4 november
1956, toen Russische strijdkrachten Boe
dapest binnentrokken om de Hongaar
se revolutie neer te slaan.
Revolutionairen hadden de kardinaal
die in 1949 door een communistische
rechtbank tot levenslange gevangenis
straf was veroordeeld, op 30 oktober be
vrijd.
De kardinaal die politiek asiel op de
legatie heeft verkregen, heeft vrijwel
geen contact met de buitenwereld. Hij
beperkt zijn activiteit tot de gewone
plichten van een parochie-geestelijke.
Advertentie
[heid bn *vai*kou.
c HfrlI^POTHEEK
ngaL
MEENK'S POEDERS helpenl Er zijn
Mecnk's Pocd.r^k hoofdpijn, kies
pijn. hoest, gridp,^arrhee, influenza,
rheumatiek, koorisjfTeid bij gevatte kou,
periodieke pijnen ut. enz. Verkrijgbaar
in etui» met 6 tWeders maar ook in
een handige plastic HUISAPOTHEEK
(met 6 verschillende etuis 4 6 poeders),
zonder prijsverhoging. Vraag uw drogist.
perii
POEDERS^'
tenen niet slechts in de Nederlandse
Zendingsraad maar ook in de practi-
sclie arbeid overzee een nauw con
tact met elkander kunnen onderhou
den om aldus onder Gods zegen bij te
dragen lot heling van de breuk in de
kerkelijk zo zeer verdeelde Christen
heid van Nederland.
Wij stellen er prijs op nu de zendings-
week aanstaande is, deze zaak bekend
te maken. Op vele kansels en in vele
gezinnen van onze kerk zal a.s. zondag
voor de arbeid der zending worden ge
beden. Het zal goed zijn wanneer dan
niet slechts gebeden wordt voor hen die
aan de fronten staan maar ook voor
hen die hier in Nederland, op het thuis
front leiding moeten geven en beslis
singen moeten nemen, aldus ds. Mac
kaay.
Mej. dr. B. Siertsema
aanvaardt ambt aan V.U.
Vanmiddag aanvaardde mej. dr. B.
Siertsema het professoraat in de alge
mene taalwetenschap en de fonetiek
van het Engels aan de Vrije Universiteit.
In haar inaugurele rede sprak zü over
„Taalverwerving en taalontlening".
De twee besproken processen: het
leren en het analyseren van taal, moe
ten door de linguist in het samenhang
èn in hun onderscheidingen, bij zijn
beschouwingen in aanmerking genomen
worden, aldus mej. Siertsema. Zowel
een vereenzelvigen van deze twee pro
cessen als een negéren van één ervan
leidt onvermijdelijk tot een onjuiste
beschrijving van beide, en tot een
valse analyse.
Het stormt huiten. De wind rukt aan de takken en de singels j
zijn bedekt met natte, kleffe bladeren. Hij giert om een
schoorsteen en rukt aan dakpannen. Kleine reddingboten
trekken erop uit om het gevaar te trotseren en schepen en
mensen in nood te helpen.
Het stormt binnen. Het lijkt wel alsof de geluidsknop van
kindermonden op vol staat. Om het minste of geringste hebben
ze ruzie, 2jjn er huilpartijen. En 's avonds zegt moeder als
ze veilig en wel in bed liggen: „Gelukkig! Wat een dag! Ik
dacht, dat ik er nooit door kwam."
Waarom maakt storm kinderen zo lawaaierig? Is het omdat
ze onbewust met alle geweld de wind willen overstemmen?
Is de natuur in opstand en proberen kinderen zich van de
weeromstuit te handhaven? Plant de onrust van de natuur
zich voort in het kinderhart?
Het is niet te ontkennenEr is een wisselwerking tussen
natuur en hart. Onrust buiten brengt vaak onrust binnen.
De discipelen van Christus in de storm waren even onrustig
als de natuur. Ze waren bang. Maar dan komt de stem van
Christus: „Zwijg, wees stil", zoals een moeder het zegt tegen
haar luidruchtig kind. Christus verricht geen wonder; Hij
gebiedt, eist.
De onrust van ons hart wordt niet gestild door een wonder,
maar door een eis: Wees stil, niet opstandig, geef je over.
Advertentie
ANDERZIJDS
De Christen Jonge Vrouwen
Federatie in Nederland, die is aan
gesloten bij de Young Women's
Christian Association, bestaat
veertig jaar. Dit jubileum gaat niet
met veel officieel vertoon gepaard.
Vandaag verschijnt een jubileum
nummer van het orgaan van de
C.J.V.F., „Federatie Contact" en in
januari zal het achtste lustrum op
een studiedag in Utrecht worden
gevierd.
De C.J.V.F. is vlak na de eerste
wereldoorlog opgericht. Haar doel was
en is er toe mee te werken, dat Jezus
Christus door vrouwen en meisjes in
deze wereld als Heiland en Heer gekend
en gediend wordt.
Sinds de tweede wereldoorlog is men
in de C.J.V.F. begonnen met bezinning
op de veranderde tijden en heroriëntatie
van het werk. Het meisjesverbond van
de C.J.V.F. is twee jaar geleden gefu
seerd met het Christelijk Jonge Mannen
Verbond. Verleden jaar heeft de Union
Internationale des Amies de la Jeune
WJE WINT?
De kansen itliijnen4 voor Kènnedy hel
be6t te staan de meeste politieke com
mentatoren in de Ver. Staten zeggen het.
Nog een paar dagen en we zullen weten,
of zij gelijk hebben. In Het Parool
komt dr. M. van Blankenstein tot de con
clusie, dat het getij voor Kennedy stijgt.
Hij schrijft o.m.: „Tal van Amerikanen,
journalisten en politici, heb ik uitspraken
horen doen in de trant van „het minste
van twee kwadei* te kiezen". Wie van
tweeën zij daarmee bedoelden was minder
duidelijk dan hun gebrek aan eerbied voor
het formaat van beide mededingers. Daar
over hoeft men zich in Amerika nooit te
verbazen. In de loop der jaren bob ik
daar vaak het betoog gehoord: „Onze
grondwet geeft aan de president zó grote
bevoegdheden, dat wij die niet gaarne aan
sterke handen toevertrouwen. Krachtige fi
guren brengen ons in de deining". Het
komt mij voor, uit velerlei ervaring, dat
Nixon met zijn betoon van onknnde in dc
buitenlandse politiek het voor zijn oordcel-
kundig gehoor nog bonter heeft gemaakt
dan Kennedy met zijn ontsporingen. Wel
beriep hij zich telkens op zijn grotere er
varing met het buitenland. Maar ook dat
werd weer bestreden. Die ervaring berust
te, zo werd opgemerkt, op ambtelijke be
zoeken aan vreemde staten, die minder ge
schikt zijn voor het opdoen van kennis dan
de vele cn uitvoerige studiereizen, welke
Kennedy zich heeft kunnen veroorloven.
Kennedy kan op zijn geschriften wijzen cn
op zijn langdurige lidmaatschap van de se
naatscommissie voor buitenlands beleid,
die daarvoor in Amerika als dc hoogste
school wordt beschouwd. Dit alles heeft al
le debat-ervaringen van Nixon, die inder
daad die van Kennedy soms schenen te
overtreffen, niet kunnen uitwissen. Dat is
duidelijk uit het naar een zeer versprei
de opvatting van dit ogenblik stijgende
getij voor Kennedy".
Ook Trouw geeft een beschouwing
over de uitslag van dc verkiezingen. O.m.
zegt dit blad: „Een geniale persoonlijk
heid in het Witte Huis zou ook daarom
eer een gevaar d"an een voordeel beteke
nen, wijl de Amerikaanse president in zijn
functie over zo'n uitzonderlijk grote macht
beschikt. Had hij van zichzelf uit dictato
riale neigingen dan kon hij hieraan ge
makkelijk toegeven. Wat dit gevaar betreft
koestert men in Amerika bij deze verkic-
zing geen enkele vrees. Beide kandidaten
hebben eerder een soort jongensachtige
ambitie, die nauwelijks uitgaat boven liet
ideaal van iedere als Amerikaan geboren
jongen, om president van de V.S. te wor
den. Als zij al grote gedachten over de
toekomst van Amerika in de wereldpoli
tiek en ook in de binnenlandse politiek
hebben, dan hebben zij die in al hun re
devoeringen zorgvuldig verwegen. Nixon
heeft zich in zijn redevoeringen ook altijd
van een standaard-inhoud bediend. Wellicht
heeft hij ook nog een rede van andere
aard in petto. Niet dat men ook daaraan
al te veel waarde moet hechten. Welke re
denen tenslotte in de hoofden en harten
van de miljoenen Amerikaanse kiezers dc
doorslag znllen geven kan men nog steeds
niet vaststellen. Het zullen wel een hele
reeks van redenen zijn, waarin nu eens het
katholicisme van Kennedy, zijn rijkdom,
zijn typiseh accent of zijn vrouw die een
baby verwacht de doorslag zullen geven
om hem wel of juist niet te stemmen. Dat
geldt ook voor Nixon, waarbij men dar
zijn protestantisme, zijn helemaal niet rijk
zijn, zijn weer ander accent enz. zal moe
ten laten gelden. Waarmee slechts gezegd
wil zijn, dat het zeer de vraag is of de
opgesomde redenen of helemaal andere
doorslaggevend zijn geweest. Negen no
vember znllen we weten wie het goed g e-
raden heeft."
DANKDAG VOOR GEWAS EN ARBEID
In zijn „Gereformeerde Kerk
bode voor Drente en Overijsel"
heeft ds. IJ. K. Vellenga van
Meppel aandacht geschonken aan
de dankdag voor gewas en ar
beid, zoals die volgens de nieuwe
kerkorde van de Gereformeerde
Kerken nu heet. Volgens ds. Vel
lenga rammelt er echter iets in
deze kerkelijke regel en hij
schrijft onder meer:
IN de herziene kerkorde is de be
paling opgenomen: „De kerke
raden zullen zoveel mogelijk zorg
dragen, dat kerkdiensten worden ge
houden op de Oudejaars- en Nieuw
jaarsdag en op de bid- en dank
dagen voor gewas en arbeid". De
ze bepaling sluit dus aan bij een
gebruik van overlang. Dit gebruik
heeft in de bepaling nu echter ker
kelijke sanctie verkregen. Vroeger
mochten we en konden we bid- en
dankdag houden, nu moeten we het
„zoveel mogelijk" doen. Wie er
voorheen niet aan deed, brak met
een gewoonte. Wie er nu niet aan
doet. ontduikt een gestelde bepa
ling, een kerkelijke regel.
Onze kerken hebben dus in haar
nieuwe kerkorde vastgelegd, dat
wij aparte samenkomsten zullen
houden om te bidden en om te
danken voor „gewas en arbeid".
Kennelijk wilden zij, dat deze op
een dag in de week gehouden zul
len worden en niet naar een zon
dag „verschoven" zullen worden.
Ze hebben aan de oude gewoonte,
die aan kracht begon in te boeten,
nieuwe kracht willen geven door
een kerkordelijke bepaling. En nu
moet het dus wel gebeuren, al ge
ven de woorden „zoveel mogelijk"
ook velerlei gelegenheid tot ont
wijk. Vroeger waren we kerkelijk
vrij met de bid- en dankdagen
voor het gewas te doen wat we
wilden. We hadden alleen te maken
met een gewoonte. We zijn nu niet
meer vrij. „De kerkeraden zullen
zoveel mogelijk zorgdragen." Naar
eerlijke «verklaring betekent dit,
dat het, indien enigszins mogelijk,
gebeuren moet.
j ons over
verheugen.
Want we roeien er mee tegen de
stroom in. Dat is volstrekt niet af
te keuren, als het moet Maar dan
moet het ook moeten. De stroom
van de praktijk voert geen grote
aanhankelijkheid voor en genegen
heid tot de bid- en dakdag voor het
gewas met zich mee. In de agra
risch gekleurde gemeenten zal deze
genegenheid ook vandaag bestaan.
Maar deze gemeenten verminde
ren, niet alleen in aantal, maar
ook in numerieke sterkte. Zelfs
neemt ook in deze gemeenten het
besef van afhankelijkheid ten aan
zien van de bodemproductie af. Ik
zeg niet, dat men er minder vroom
is dan vroeger; ik weet dat niet.
Maar er is niet meer de hulpeloos
heid en machteloosheid tegenover
regen, droogte en onvruchtbaarheid
van vroeger. Bij misoogst dreigt
ons ook niet, als weleer, direct ge
brek. Zo is het afhankelijkheidsbc-
sef verzwakt. En daar, waar men
het landbouwbedrijf alleen van ho
ren-zeggen en van vacantie-uitstap-
jes kent. is dit besef nog zwakker.
Kennelijk hebben diegenen. die
voor het behoud van een biddag
en een dankdag voor het gewas
geporteerd waren, zich laten lei
den door de gedachte, dat het
toch van zulk een uitnemend
geestelijk belang is expres bij on
ze afhankelijkheid bepaald te wor
den. Dat is het ook. Maar ik be
twijfel of het in de gegeven om
standigheden juist is tot dit doel
een oude gewoonte te handhaven en
zelfs kerkelijk te legaliseren. Na-
IK weet niet
bepaling moeten
tuurlijk, wanneer het klaar gebo
den was, dat wij aan het begin van
het seizoen zullen bidden om een
goed gewas en aan het eind er van
danken voor de gave er van. zou
den we daartoe geroepen zijn en
het graag moeten doen. Maar waar
er van een klaar gebod in dezen
geen sprake is en de bereidheid
om de oude gewoonte getrouw te
blijven gestadig verzwakt, is het
moeilijk te zien als een verheugen
de zaak, dat de wankelende ge
woonte door een kerkelijke bepa
ling geschoord wordt. Want nu
moet het. En het zou een beetje
naar zijn, als de kerker^den, trots
de nieuwe bepaling, zouden zeg
gen: we doen het toch maar niet.
En dat zou het ook zijn, als het
kerkvolk trots de oproep van de
kerkeraden om te komen, zou zeg
gen: we gaan toch maar niet.
arbeid" schijnt mij ook geen ge
lukkige vinding. Dat zijn twee on
gelijksoortige zaken.
Uiteraard begrijpt ieder de be
doeling wel. De gedachte zal mis
schien geweest zijn: is er niet
evenveel reden om Gods zegen te
bidden over elk ander werk. als er
is om te bidden om zegen over dat
van de boeren? Behoeft alle werk
Gods zegen niet? Waarom dan ook
niet gebeden om die zegen over de
arbeid van kantoorklerken en
kraandrijvers, betonconstructeurs
en pepermuntfabrikanten, buschauf
feurs en kraamverzorgsters? Zo
zal men tot de toevoeging „ar
beid" gekomen zijn.
Misschien vindt iemand, dat ik
met mijn voorbeelden deze „ernsti
ge" zaak wat belachelijk maak.
Dat is echter niet het geval. Ik
maak haar niet belachelijk, maar
wijs alleen maar aan, dat zij dat
wel een beetje is. Dat is te wijten
aan die nevenstelling van gewas
en arbeid.
Het gewas komt van God. Het is
God, die de wasdom geeft. Wan
neer ons voorgeslacht bad om en
dankte voor het gewas, bad en
dankte het voor Gods blijvende be
moeienis met ons levensonderhoud.
Daarin wist het zich van de Here
afhankelijk. Het zal ook wel ge
beden hebben, dat het zijn werk
trouw mocht doen en dat de Here
de hand des vlijtigen niet ongeze
gend wilde laten, maar het erken
de toch vooral zijn afhankelijkheid
van Gods goedheid over ons.
Maar de arbeid is ons werk. Die
doen wij. En als wij op dezelfde
wijze om deze arbeid zullen bidden
en er voor zullen danken, als we
dat plegen te doen om en voor het
gewas, kan dit niet anders beteke
nen. dan dat wij moeten bidden om
werk en danken, als we het krijgen
en hebben. Dat moeten we stellig
ook. Ja. we moeten ook bidden, dat
we werk mogen hebben en dan
ken. als het ons geschonken wordt
al zal het ons misschien tegelijk
niet belemmeren om zo mogelijk
dit werk van zes tot vijf dagen te
beperken. Maar ik weet niet of het
kerkvolk er warm voor te krijgen
is een bidstond te houden om werk
terwijl het van het overlopende
werk haast geen uur vrij kan ma
ken en te danken voor het werk.
Waarschijnlijk zal men mij tegen-
voeren. dat het niet zozeer gaat
om het krijgen en hebben van ar
beid op zichzelf, als wel om een ge
bed om Gods zegen over de arbeid.
Ik vermoed, dat dit wel juist is.
Maar dan vraag ik: waarom dit
dan niet gezegd? En waarom dan
niet gesproken over een bid- en
dankdag voor het onderhoud des
levens, o? iets van die aard. Dan
werden niet alleen de vruchten op
de arbeid van de boeren, maar
ook op die van burgers en buiten
lui er in betrokken.
Fille (in Nederland de Vereniging ter
Behartiging van de belangen der Jonge
Meisjes) op een wereldcongres in Mexi
co besloten, zich aan te rluiten bij de
Wereldbond van Christen Jonge Vrou
wen, een beslissing, die ook geldt voor
de Nederlandse organisatie. Andere bij
de C.J.V.F. aangesloten organisaties zijn
de Hervormde Vrouwengroep, „De
Toorts" (een vereniging die kampeer-
leidsters vormt) en het Jonge Vrouwen
gilde, dat zich speciaal bezighoudt met
de ongeveer tweehonderd Russische
vluchtelingen die door de Nederlandse
kerken in verschillende tehuizen voor
ouden van dagen zijn ondergebracht. De
bij de C.J.V.F. aangesloten organisaties
hebben in totaal rond vijftigduizend
leden.
Oecumene
De C.J.V.F. is een voorstandster van
de oecumene, vandaar dat zij ook steeds
nauwere samenwerking zoekt met de
andere protestants-christelijke vrouwen
organisaties in ons land. Een van de be
langrijkste acties van de jubilerende
federatie is het verlenen van hulp aan
noodlijdende gebieden en personen.
Zo zorgt zij voor de salariëring van
een secretaresse, die in Suriname de
Jonge Christen Vrouwen Federatie „van
de grond" moet helpen.
In Calabrie, in Zui l-Italië, zijn door
de Y.W.C.A. tehuizen opgericht, waarin
de vrouwelijke jeugd van de arme be
volking de eerste beginselen wordt bij
gebracht van lezen, schrijven, koken,
naaien, kinderverzorging en dergelijke.
Veel leden van de C.J.VF. hebben een
Calabrisch meisje als „petekind" aan
genomen, hetgeen betekent, dat zij iedere
drie maanden een bepaald bedrag af
staan voor de opleiding van het des
betreffende kind voor melk en vita-
langrijk .^n perpianent onderdeel van de
activiteiten van ."dé CXV.F. Iedét jaar
worden vrouwen uit de Duitse vluchte
lingenkampen uitgenodigd, een leerzame
vakantie te komen doorbrengen in de
gezinnen van de leden. Momenteel is
men bezig met een nieuw projekt: het
kamp Finckenwerde bij Hamburg. De
C.J.V.F. wil proberen geld bij elkaar te
krijgen voor een nieuwe barak die als
„gemeenschapshuis" dienst kan doen.
terwijl zij tevens een team van maat
schappelijke werksters naar Fincken
werde wil zenden, om de vrouwen te
leren hoe ze de barak het best kunnen
inrichten en benutten.
De C.J.V.F. bezit nu al vier jaar in
Utrecht een „hostel" waarin jonge meis
jes en vrouwen in een huiselijke omge
ving verzorging kunnen krijgen. In dit
tehuis wonen enkele vaste gasten uit
Suriname en Hongarije. In huize „Mela-
nie" in Haarlem geeft de C.J.VJF. een
vooropleiding voor eenvoudige sociale
beroepen. De leerlingen, meestal jonge
meisjes van het platteland, zijn intern.
Overdag werken ze in Haarlemse ge
zinnen en 's avonds worden er vor
mingscursussen gegeven. Ieder jaar wor
den in „Melanie" ongeveer dertig meis
jes opgeleid.
Duitse bisschoppen
over Vaticaans
concilie
De evangelisch-lutherse bisschoppen
van Duitsland hebben op een conferen
tie in München hun standpunt ten op
zichte van het voorgenomen Vaticaans
concilie van de R. K. Kerk omschre
ven met de woorden dat „het werk aan.
de hereniging van de christenen niet
losgemaakt kan worden van de waar
heids-kwestie".
De waarheidskwestie blijft tussen de
kerken in staan. Het was een oecumeni
sche plicht verder te werken aan een
„ware ontmoeting der belijdenissen in
geloof". Aan de conferentie, die door
bisschop Hans Lilje werd geleid, heb
ben twaalf bisschoppen uit Oost-en West-
Duitsland deelgenomen.
Advenontte
Dit Is de titel van het nieuwe boek van
Dr.W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's in fraaie omslag) krijgt U ten
geschenke bij aanschaffing van een
|fr BABYSET DE LUXE M
Beroepingswerk
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Roermond: G. van Halsema
te Fijnaart en A. J. Jelsma te Zaltbommel.
Beroepen te Curacao: H. Wiersinga te
Gent, België.
Aangenomen naar Blacktown, New-
South-Wales. Australië, Ref. Church: H.
L. Hoving te Hamilton. Nieuw-Zeeland,
voorheen kand. te Groningen.
Bedankt voor Christchurch, Nieuw-
Zceland, Ref. Church. J. W. Decnik tc
Auckland. Nieuw-Zeeland. voorheen te
Poortugaal.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt voor Geldermalsen: H. Ligten-
berg te Rotterdam-West.
Beroepen te Rijssen: J. van Haaren te
Kampen.
