Kritiek van Kamer op verlaging
van aantal woningwetwoningen
Aannemers lokken
proefproces uit
Derby Prof. Wijk 1-Argos 1:
winst voor PW.
Seerp Anema - calvinist
ook in literatuur - 85
NEW YORK MET VIJFTIG
GULDEN PER DAG
Gordij
ijn won; Bom remise
doch Dukel verloor
Verliest Nederland
van Joegoslaven?
(«EUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 29 OKTOBER 1960
Bouwprogramma 1961 kan worden
opgevoerd tot 85.000 woningen
(Van onze parlementsredactie
EEN GROOT AANTAL Tweede-Kamerleden heeft min of meer ernstig
bezwaar tegen het voornemen van minister Van Aartsen om in 1961
de bouw van slechts 32.500 woningwetwoningen te financieren. Verschil
lende Kamerfracties achten een vergroting van dit aantal noodzakelijk.
Verder zijn zeer vele Kamerleden het niet eens met de beperking van het
totale aantal in '61 te bouwen woningen tot 80.000. Zij dringen aan op een
uitbreiding tot 85.000. Aldus valt te lezen in het thans verschenen voorlo
pig verslag over de begroting-1061 van volkshuisvesting en bouwnijver-
Vele Kamerleden menen, dat het wo
ningbouwprogramma voor het komend
jaar onvoldoende is afgestemd op de
verdeling van de woningbehoefte naar
de inkomensgroepen. Door de uitbrei
ding van de vrije sector, de evenredige
inkrimping van de gesubsidieerde sector,
maar vooral door' de vermindering van
het aantal woningwetwoningen, is er
volgens deze leden in het aanbod van
woningen een verschuiving naar de
duurdere ontstaan. Peze wordt nog ver
sterkt door de vermindering van de bij
dragen voor de woningwetwoningen.
Het aantal van 5000 w.w.-woningen,
waarvoor de oorspronkelijke bijdrage
wordt gehandhaafd, biedt onvoldoende
soelaas.
Volgens een groot aantal andere leden
mag tot een drastische verlaging van
het aantal woningwetwoningen pas wor
den overgegaan, wanneer uit de feiten
blijkt, dat deze verlaging door de bouw
van andere dan woningwetwoningen met
gelijke of nagenoeg gelijke huren zou
wonden opgevangen. Hierover zijn nog
geen voldoende gegevens bekend.
Sommige Kamerleden willen voorals
nog geen bevestigend of ontkennend ant
woord geven op de vraag, of met de
door minister Van Aartsen gedachte op
zet (32.500 w.w.-woningen en daarnaast
5000 door woningbouwcorporaties met
overheidsgaranties te bouwen premie
woningen) het voornaamste doel kan
worden bereikt, nl. de bouw van een toe
reikend aantal huizen met huren, die
Ibaar zijn voor gegadigden met een
kleinere beurs. Wel wijzen zij erop, dat
een sterke verschuiving van de
woningwetbouw naar de premiebouw
het algemeen huurpeil niet onbelangrijk
zou kunnen gaan stijgen, misschien ook
hen, die op een goedkopere woning
zijn aangewezen. Een andere moeilijk
heid, die zich volgens deze Kamerleden
ren vermindering van het aantal
•woningen gaat voordoen, is dat de
provincies en gemeenten bijna geen
programma meer kunnen opstellen. De
provinciale en gemeentenbesturen kla
gen algemeen niet over voldoende wo
ningwetwoningen te kunnen beschik-
aantal in de vrije sector te bouwen hui
zen tot 15.000. „Zoland de bewindsman
huizen vasthoudt, is de uitbreiding in de
vrije sector niet zonder bedenkingen",
zo heet het in het voorlopig verslag. Dit
wordt o.m. gemotiveerd met de opmer
king, dat hoe meer huizen in de vrije
sector worden gebouwd, hoe minder
er in de subsidiesector gebouwd kunnen
worden. Vele leden vragen de minister
dan ook, of de bouw in de vrije sector
zal worden afgeremd, als de situatie
daartoe aanleiding geeft.
85.000
Door verschillende fracties zijn In het
voorlopig verslag vraagtekens gezet bij
de mededeling van de minister, dat ook
In 1961 In totaal rond 80.000 woningen
In ons land kannen en moeten worden
gebouwd. Men meent in de Kamer, dat
de bouw van 85.000 woningen mogelijk
is. Sommige leden vragen zich In dit
verband af of in het beleid van minister
Van Aartsen wel voldoende drang aan
wezig Is om tot vergroting van de bouw
capaciteit en produktlvltelt te komen.
In de Kamer leeft algemeen de overtui
ging, dat er thans bouwcapaciteit onge
bruikt blijft, een toestand die niet mag
worden bestendigd.
Zeer vele Kamerleden zijn verder van
oordeel, dat het bouwprogramma voor
1961 van een enigszins te optimistische
visie op de bouwkostenontwikkeling in
het komend jaar blijk geeft. Men wijst
erop, dat sinds 1959 een feitelijke prijs
verhoging van verschillende bouwmate
rialen heeft plaatsgehad, terwijl ook bij
nieuwe werken in de aannemingssom
men de dit jaar gestegen loonkosten
worden verwerkt. Is het daarom niet
realistischer in 1961 eerder een stijging
dan een daling van de bouwkosten in
vergelijking met 1959 te verwachten?
Waardering
Ondanks de vele kritische vragen ont
breken in het voorlopig verslag ook
woorden van waardering voor het be
leid van minister Van Aartsen niet. Ver
scheidene leden verklaren zich in het
algemeen zeer wel met dit beleid te
kunnen verenigen. Andere leden achten
de minister „boven, ja tegen hun ver
wachting geslaagd in zijn streven, de
activiteiten van de bouwers in de premie-
sector om te buigen van de duurdere
naar de goedkopere woning.
Ook de K.V.P.-fractie, hoewel bepaald
niet enthousiast over alle beleidspunten,
treedt de bewindsman „in het algemeen
met welwillendheid tegemoet". De so
cialisten verklaren in het verslag daar
entegen, dat het streven van kabinet en
minister naar uitbreiding van de par
ticuliere woningexploitatie en beperking
van de woningwetbouw de volkswonin
gen aanzienlijk duurder maakt. Hiertegen
heeft de P.v.d.A.-fractie ernstig be-
(Van onze sociaal-economische redactie)
Binnenkort zal door Rijkswaterstaat vermoedelijk bij de Haagse recht
bank een proces aanhangig worden gemaakt tegen een aannemer uit
Heemstede die met voorbijgaan van de prijzenbeschikking voor het bouw
bedrijf zijn gestegen loonkosten heeft doorberekend in de bouwprijs van
een lopend karwei. Het proces zal het karakter van een proefprocedure
hebben en is uitgelokt door de Raad van Bestuur Bouwbedrijf.
Zoals bekenid heeft minister De Pous beloven voorzover het de nog lopende
(economische zaken) in maart van dit-
jaar de aannemers verboden de gestegen
loonkosten aan de opdrachtgevers in
rekening te brengen. Daartoe vaardigde
hij een prijzenbeschikking uit, omdat de
niet bereid bleken dit te
Van het volleybalfront
Het spelpeil in een derby is ge
woonlijk niet hoog, maar het slot van
deze dameswedstrijd had beslist niet
veel meer met volleybal te maken.
Het was meer het betere gooiwerk.
Maar het was sensationeel, spannend
dus alles wat men van een derby
verwacht.
In de eerste set zag het ernaar uit,
dat de P.W.-dames gemakkelijk zouden
gaan winnen. Het spel was beheerster,
technischer en meer geïnspireerd, voor
al door het stuwende werk van aanvoer
ster mevrouw Klinkhamer. Met 158
werd het 10 voor P.W. Maar in de
tweede set gaf Argos antwoord. In één
felle rush liep Argos naar "een 1511
voorsprong, om dan volledig in elkaar
te storten. Geen bal werd meer gosd
opgegeven, de felle smashes van Alice
Rijsbergen bleven achterwege en P.W.
had geen moeite om via 1511 de voor
sprong op 20 te brengen.
Daarna gaf P.W. een demonstratie weg
van een levensgrote inzinking. Louter op
serve won Argos met 151 de derde set,
commentaar overbodig; 21 voor P.W.
En jn de vierde set scheen Argos naar
een gemakkelijk gelijk spel to wande
len, want zonder moeite werd de stand
op 14—3 gebracht.
Daarna beleefden we de meest sensa
tionele set van de avond. Enkele geluk
kige ballen braohten P.W. drie punten
op, die de Argosploeg op die stand be
slist niet hadden mogen verontrusten.
Maar het leek wel of die paar punten
de hele ploeg desorganiseerden. Het was
droevig om te zien hoe dit team meer
tegen zichzelf vocht dan tegen P.W. Zo
gemakkelijk als de winst voor het Ar-
gos-team van deze set voor het grijpen
was (achtmaal sebpointt), zo droevig was
het om te zien hoe de kansen om zeep
werden geholpen. P.W. kwam tot een
15—14 voorsprong, toen Argos nog een
laatste poging deed om het getij te ke
ren. Het werd 16—15 voor Argos, maar
P W. ging met de eer strijken, want met
18—16 haalde dit tèam met 31 de volle
winst binnen. Jammer voor Argos, dat
steeds op het eerste winsbpuntje
wacht.
Teleurstelling bij heren
De grootste teleurstelling beleefden
de twee Leidse overgangsklassers, die
vrijdagavond in het gymnasium vochten
een goed resultaat. In de eerste
was het V.V.S., dat steeds beter
•pelend, tegen lijstaanvoerder Punch uit
Delft een verdiende overwinning op de
Jtreep omgezet zag in een gelijk spel.
Vervolgens het nog ongeslagen H.VL. 1,
dat tegen het eveneens nog ongeslagen
DES 2 uit Voorburg een wel zeer te
leurstellende nederlaag leed.
Bijna volle winst voor V.V.S.
Tegen het nog op kop staande Puncb
uit Delft heeft VVS bewezen dat de op
gaande lijn, waarin het spelpeil zich de
laatste weken bevond, beslist punten-
winst zal gaan opleveren. VVS verdien
de de overwinning, maar de zenuwen
waren in het beslissende stadium de nog
vele jongeren tellende ploeg te machtig
cu dus werd het een gelijk spel.
In de eerste set liep WS naar 15 2,
tonder dat Delft er ook maar aan te pas
was gekomen. En in de tweede set ging
het vlotte spelletje van de Leidenaars
gewoon door tot 6—0, toen er iets ha-
Ridt aan de gesmeerd lopende machi
ne. Maar de voorsprong bleef gehand
haafd, ondanks een nu feller verzet van
de Delftse studenten. Via 1512 werd
het 20 voor VVS, een sensatie dus. De
derde set gaf de verwachte inzinking te
zien, want dit hoge tempo moest de
roodbroeken wel parten gaan spelen.
En na een aanvankelijke achterstand lie
ten de Delftenaren even zien dat zij
niet voor niets op kop stonden. Vooral
aan het net werden fraaie staaltjes vol
leybal weggegeven, die VVS het hoofd
deden buigen. Met 1115 bracht Punch
de achterstand tot 21 terug. Maar wie
nu dacht dat VVS was verslagen, had
buiten de waard gerekend. Het nam in
de vierde set een 71 voorsprong, Punch
schakelde op een hogere versnelling
over, de stand werd 7—7. Tot 1010 was
het een volkomen gelijkopgaande strijd
met WS als absoluut iets betere ploeg.
Op deze fatale stand kwam weer een
kleine inzinking de Leidse harten ver
storen, want Punch liep uit tot 1411.
Maar nog gaven de roodbroeken het niet
op. Het werd 1414. waarna een ge
vecht ontstond, dat zijn weerga in Lei
den nog niet heeft gekend. Om beurten
leidden de teams, 1514, 1516, 1716,
18—17. Toen lachte Vrouwe Fortuna
zichtbaar tegen de studenten, die met
enkele gelukkige punten een gelijk spel
uit het vuur sleepten. Het werd in deze
set 20—18 voor Punch en dus werd de
eindstand 22. Jammer voor Bram Fa-
vier c.s. wie wij deze overwinning van
harte gunden, maar het zal voor dit
team een stimulans zijn te weten, dat
het voor de komende wedstrijden voor
geen tegenstander bang behoeft te zijn.
H.V.L. zonder overluiging
De oorzaak voor de eerste nederlaag
van HVL is wel de slapheid waarmee
de wedstrijd werd gespeeld. Toegegeven
dat zij met een half geblesseerde speler
in het veld kwamen, maar met een iets
grotere geestdrift had een gelijk spel
binnen het bereik gelegen. Waar bleven
de feilloze set-ups van Dick Bonnet,
waar de keiharde smashes van Hans
Kwestro? Het was allemaal te lauw.
En het zeer jonge maar felle DES 2-
ploegje kreeg de kans op een overwin
ning op een presenteerblaadje aangebo
den en accepteerde dankbaar. Maar dit
DES maakte vele fouten om een HVL
in normale vorm te verontrusten,
geblesseerde Harry v. d. Plas had
de eerste set uit moeten gaan inplaats
van zich na enkele kostbare fouten te
laten vervangen en dan weer hinkend
in het veld terug te komen. Dit demo
raliseerde de HVL-ploeg en vooral in
de laatste set gaf daarvan het bewijs.
In de eerste set scheen er geen vuiltje
aan de lucht te zijn. HVL won gemak
kelijk, door de vele fouten van DES
aan het net met 156. Maar i
de set ging het wat stroever. DES voel
de de kans en ging iets minder riske
ren. Via 1513 werd het 1—1 en ook in
de derde set hadden de HVL'ers in de
eindsprint geen spirit genoeg om de
DES-ploeg op andere gedachten te bren
gen en weer werd het 1513 voor DES,
2—1 voor DES dus. Een meer tegen
zichzelf dan tegen de tegenstander vech
tend HVL heeft ook in de vierde set
geen kans gehad om de halve winst
nog te pakken. Zonder enige sensatie
werd het 15-11 voor DES en daarmee
had HVL een verdiende maar
leurs tellende 4—1 nederlaag te
beloven voorzover
werken betrof. De
namelijk naar de in de lopende contrac
ten voorkomende risicoclausules, op
grond waarvan de opdrachtgever aan
sprakelijk kan worden gesteld voor de
meerdere loonkosten die voortvloeien
uit een loonsverhoging voor de bouw
vakarbeiders.
Tijdens de bouwstaking in maart
maakten de aannemers reeds een kort
geding aanhangig bij de president van
de Haagse rechtbank, die zij vroegen de
regering te dwingen haar eis tot niet
doorberekening op lopende werken te
laten vallen. De president wees de vor
dering toen af op grond van belangen
overwegingen, doch deed over het ge
schil zelf geen uitspraak. Hij verwees
lannemers daartoe naar een normale
procedure voor een arrondissements.
rechtbank.
Over die procedure is thans overeen
stemming bereikt tussen het rijk en de
aannemers. De Raad van Bestuur Bouw
bedrijf heeft Rijkswaterstaat er toe ge
kregen een proces te beginnen tegen de
emer P. C. Zanten te Heemstede,
die bereid werd gevonden zijn gestegen
loonkosten door te berekenen en aldus
proefkonijn te dienen. Het betreft
een karwei dat hem voor een be
drag van f 2.666.370 door Rijkswaterstaat
gegund, namelijk verbreding en ver
hoging van rijksweg 65 (Den Bosch—
GoirleBelgische grens).
Aan het karwei, dat al lang voor
maart I960 is begonnen, wordt thans de
laatste hand gelegd. Naar wij vernemen
nr. C. R. C. Wijckerheld Bisdom te
Den Haag de verdediging van de aan-
?r voeren, terwijl de plaatsvervan
gend landsadvocaat mr. G. J. Scholten
Rijkswaterstaat zal optreden.
Spionagegroep opgerold
in West-Duitsland
Agenten van de Westduitse regering
hebben een communistische spionage
groep opgerold, die in hoofdzaak werk
zaam was op het ministerie van defensie.
De groep bestond uit acht personen die
werkten voor de spionagedienst van Oost-
Duits land. Een secretaresse van het mi
nisterie werd gearresteerd wegens het
fotograferen van zeer geheime documen
ten.
Volgens een woordvoerder van de
Westduitse regering werkte de groep in
Hesse en Noord-Rijn Westfalen.
Goudprijs in Nederland
De binnenlandse goudprijs is volgens
H. Drijfhout en Zoons Edelmetaalbe-
drijven geleidelijk gedaald van f 4980 de
kg fijn op 21 dezer tot heden f 4600. De
informatiekoersen voor gouden ponden
zijn heden f 3440 (vorige week 3642),
20 Belgische franken f 29—31 (30—32).
doch gouden tientjes bleven f 31—33, na
poleons f 30—32, veredelingsgoud bleef
f 4290—4340, zilver f 110,90—116,40.
(Opgegi
Uitgesp:
Wijngaaix
F aillissementen
?ven door Van der Graaf Co)
Willen
(Sv<
fabr.), Soutim;
J F M M Brons; W G
Mari«5traa>t 30, Zandvo.
heus, Haarlem; F Blo<
singel 114, A'dam. cur. mr. J J de
H J de Vries, beh. venn. C.V. F;
Haas, conf.faibr., Landstraat 9b, 1
cur. mr. C H Lind, A'dam; W v i
(fa. id. conffabr,), Grifi'
;r, Kometen-
Opgehei
.nd. idem en win
7 rd. Haarlem;
tch a tkburge pgr adh
and. importeur, 1
Ledstikow.
l M A W jP Petit (Handel
Gracht 94. Lder
N°Btef
27,
W Kerkhof (brandstof-
i 6, Gameren; P J den Dek-
K. de Grotelaan 92, Eind.
SCheepsrep. G.A.B.O.,
r.).
sterdam. H J Guns, schilder, Valkenbur-
gei-straat 145 HU, Idem; J G Sehoneveld
Jr., Voorstraat 100, Delft. P W de Held,
aannemer, Hooidrift 63, R'dam.
Geëindigd: Nat. N Steenbergen, laatste
lijk Leijweg 415, Den Haag: J Th Kooyman,
aannemer, Leid se weg 2611, Voorschoten,
fa. Gebr Mol, Nurg. Lewestraat 22, Lewe-
dorp, en K J en P K Mol, Molenstraat j6,
idem, en Clarespad, Heinkenszand: N.V
M.A.B.O., matraesenfabr, Harderwij'krweg
128, Ermelo.
Surséance: akkoord gedep i.z. J M M
Cools, koopm., Ginnekenstraat 56, Breda,
vorderingen uiterlijk 11/1! bij bewindv mr
De Luifel), Haagdijk 1
Burgers (Textlelhuis
ïda, voorl., be-
'erhoor 13/1 10
Academische examens
AMSTERDAM, V.U., 22 oktober Ge
laagd voor kand. economie: W H Schram,
Jes Haag: J Deuring, Ter Apel.
AMSTERDAM, GU, 24 oktober Ge
laagd voor doet. geneeskunde. H C Schip
ier Amsterdam) Kand. psychologieA J
TV/TAANDAG, 31 oktober, hoopt de gehele moderne kunst rekent en dat h
-LV-L t ongeveer met ontaarding gelijkstelt. P,
sitief wil Anema nu eenmaal
Nederlandse dichter, romanschrij
ver en polemist Seerp Anema 85 jaar
te worden. Hij werd geboren te Min-
nertsga (Fr.), diende gedurende enige
jaren het lager onderwijs en was
daaraa leraar Nederlands bij het M.O.
Van 1924 af tot zijn pensionering was
hij schoolopziener. Anema woont te
Zeist, maar in verband met zijn hoge
leeftijd en zijn gezondheidstoestand
heeft zijn echtgenoto, mevrouw J. C.
A. Anema-Du Marchie van Voorthuy-
sen, medegedeeld dat bezoeken niet
kunnen worden verwacht.
Wat de letterkundige loopbaan van de
jubilaris betreft: Anema debuteerde om
streeks 1900 met sonnetten en een kunst
beschouwing in het weekblad Hollandia
van wijlen ds. J. C. Sikkel. Als dichter
stond hij sterk onder de invloed van
Jacques Perk en de Tachtigers. De po
lemist Anema bestrijdt als calvanist het
impressionisme, waartoe hij vrijwel de
Veel Indonesische
tabak onverkocht
Bij de veiling van Javatabak te Bre
men zijn donderdag vele partijen on
verkocht gebleven, daar het aanbod niet
aantrekkelijk genoeg leek. Het aanbod
was 12.575 balen, waarvan 6340 staats-
tabak en tabak van kleine planters. De
Besoeki-tabak werd overwegend aange
kocht door de Nederlandse handel en
industrie. Verschillende partijen Vor
stenlanden van de Deutsch-Indonesische
Tabakhandelsgesellschaft gingen naar
de Duitse handel, doch meer dan de
helft van de aangeboden 2136 balen
bleef onverkocht
vinistische literatuur en geen andere,
alle letterkundige produktie dient
te scharen rond de Heilige Schrift.
Na de gedichtenbundels Poëzie (1903)
en Van Hollands Kusten (1907. 2e druk
1932) versoheen de roman In 's Levens
Opgang (1907), waarmee de protestants-
christelijke groep voor het eerst werk
met een eigen karakter en op een zeker
letterkundig niveau in de openbaarheid
bracht, in 1911 gevolgd door De Lichte
Last van G. Schrijver en de dichtbundel
Experimenten van Geerten Gossaert, ter
wijl in 1916 G. F. Haspels' meest rijpe
werk, de roman David en Jonathan
scheen. Een opgang inderdaad van
tostants-ehristelijke letteren, die tussen
de beide wereldoorlogen
kere bloei heeft geleid, welke nadien
niet meer is bereikt Anema's eigen rijpe
romanwerk beweegt zich om de figuren
van David en Salomo en om het Hoog
lied. Het is de serie Jeroesjaleem Ver"
loren, t.w. Dc Sjoenemletische (1932),
De Egyptische (1938), De Stdonlsche
(1951) en De Aulische (1953). Populaire
lectuur is dit alles niet, maar er is zee
veel studie aan ten grondslag gelegd ei
de auteur doet een ernstige greep naa
monumentaliteit.
Min of meer als bijwerk kunnen ee:
aantal brochures gelden over Anema'
lievelingsonderwerpentwee mogen hier
worden genoemd, nl. Moderne Kunst
Ontaarding (1926) en Bijbelstof en Bel-
letrle (1934).
Anema is een „Einspanner geweest
gebleven. Het romantisch classicisme,
waaruit hij als kunstenaar voortgekomen
is (evenals Arnold Ingwersen), heeft zijn
positie minstens even sterk bepaald als
zijn calvinisme. Er zou een samenvatten
de studie nodig zijn om deze figuur in
zijn betrekkelijk isolement
pogen om tot een eigen, calvinistische
letterkunde te komen, recht te dqien.
God geve, dat het bij hem ten tijde
dea avonds licht moge zijn.
C. R.
Het is allemaal zo heel simpel:
een man stapt op zijn fiets, een
vrouw wuift hem na, het is het
grote-kleine geluk van élke dag.
Het bijzondere is, dat dit bij deze
mensen nu al 73 jaar duurt, want
gisteren was het echtpaar
Stelling-Hofstra uit Oosterwojde
(Friesland) zo lang getrouwd. De
94-jarige heer Stelling rijdt nog
regelmatig op de fiets, zijn drie
jaar jongere vrouw zorgt voor
het huishouden.
Handige Budget-
Baedeker van
de K.L.M.
(Van onze speciale verslaggever)
HET KLEINER worden van de we
reld, zoals populair wel eens
wordt gesteld, heeft uitbreidingen en
mogelijkheden gegeven, welke vóór
de oorlog welhaast ondenkbaar wa
ren. Een reis naar de overkant van
de Oceaan, of, andersom: van Unci
Sams territoir naar hier, is bijna eei
zelfde onderneming geworden als
vroeger een tocht naar de Veluwe
was. Tussen het avond- en het mor
genland „crossen" thans reeds enkele
miljoenen personen per jaar, hetzij
per vliegtuig, hetzij per boot. En on
telbaar zijn de Nederlanders, die
heen en weer zijn geweest, die, bij
wijze van zeggen, 's avonds in Am
sterdam achter een kopje koffie za
ten, en de volgende morgen in New
York achter een ice cream soda.
Het vinden van de weg In Manhattan
Is als het el van Columbus, ondanks het
feit, dat de nummering aan kentekenbe
wijzen van auto's doen denken. Alle
avenues lopen van noord naar zuid; alle
straten van oost naar west.
Wereldkampioenschap dammen
De Interessantste partij van de dertiende ronde om het wereldkampioenschap
dammen, ditmaal in VÜssingen gespeeld, wm die tussen Dukel en de Rus Tsjegolef.
Dukel speelde subliem maar taxeerde op het kritieke ogenblik de stand verkeerd.
Tsjegolef was er toen als de kippen bij om hem een nederlaag toe te brengen. Gordijn
was vol enthousiasme en de Parjjzenaar Dionls ondervond daarvan ondanks fraaie
tegenstand de gevolgen. Ook hij verloor. De duels tussen de overige deelnemers ga
ven geen spectaculaire bijzonderheden te zien. Integendeel, degenen die op de onder
ste helft van de ranglijst figureren hebben zwaar geblunderd.
De partij tussen Dukel en Tsjegolef was
3or kenners een prachtig staaltje van
taktiek en strategie. Dukel kreeg zelfs
winstkansen. Hij koos echter een ver
keerde voortzetting en werd het slacht
offer van een listige combinatie, waar
door hij een nadelig eindspel kreeg. He
laas verzuimde hij hierin een remiseva
riant en had Tsjegolef weer eens een
meevallertje.
Gordijn zette een forse aanvalspartij op,
e in het gevorderde middenspel resul
teerde in een afgedwongen schijf winst.
De remisemogelijkheden, die Dionis zich
hiermee dacht te scheppen, bleken onder
de bekwame leiding van de witte aan
voerder slechts luchtkastelen te zijn.
Verse, de geroutineerde meervoudige
kampioen van Frankrijk speelde goed
verknoeide later zijn kansen. De
slimme Deslauriers, kampioen van Cana
da profiteerde hiervan door hem in het
te brengen. Wat Verse daarna ook
nog probeerde, de oud-wereldkampioen
liet hem niet meer ontsnappen.
De kampioen van Marokko, graaf De
Descallar, kreeg ditmaal niemand min
der dan Bom tegenover zich. Hij had ge
luk, want Bom had nog niet zijn oude
terug, als gevolg van de ongeluk-
ROTTERDAMSE GRAANMARKT
overzicht van
Het heeft wel lang geduurd, maar ten
slotte, kon deze week een flinke prijsstij
ging op de graanmarkt worden gecon.
stateerd. Het lijkt erop dat deze tendens
nog wel enige tijd zal kunnen aanhouden.
Een zeer gelukkig verschijnsel hierbij is,
dat de prijzen voor eieren thans goed
zijn, en ook de varkensmesterij met winst
produceert. Het verbruik laat dan ook
niets te wensen over. Wel beschikt het
binnenland over grote voorraden, doch
na enkele weken zullen deze dan ook
weer aangevuld kunnen worden. De eer
ste tijd is het aanbod speciaal van Ame
rikaanse .gele no. 3 zeer klein. Hierdoor
werden reeds regelmatig de loco partijen
aangesproken. Houders van deze loco
partijen verhoogden langzaam aan hun
vraagprijzen, deze werden tenslotte ook
nog ingewilligd. Eveneens is de Ameri
kaanse no. 5 mais niet meer dringend
aangeboden. Er ontwikkelde zich deze,
week meer vraag naar deze soort op,
stomende posities, waardoor de prijzen
kige nederlaag, die hij donderdag leed
tegen Koeperman. De Descallar hield zeer
lang stand en kreeg zelfs goed houdbaar
spel. De spelers kwamen dan ook remise
Agliardi blunderde
Hekkesluiter Agliardi kreeg de Belg
Verpoest tegenover zich, die donderdag
ook niet al te best speelde. Agliardi blun
derde ditmaal en hij ging opnieuw kans
loos ten onder.
Baba Sy speelde een zeer mooie positie
partij tegen Saint Fort. De man uit Haiti
kreeg zelfs een gelijkwaardige stand,
ook hij ontkwam door een foutzet
•aarvan Baba Sy onmiddellijk profi
teerde niet aan een nederlaag.
De wereldkampioen Koeperman bleek
ook nog niet geheel te zijn hersteld van
de emotionele verwikkelingen, die zich
donderdagavond tegen Bom hadden voor
gedaan. Toen won hij, een eigenlijk ver
loren duel. Koeperman speelde zeer rus
tig, De Surinamer Sen A Kaw slaagde
dan ook in door voortdurend afruilen
alle complicaties te voorkomen. Het re
sultaat was dat de titelhouder geen vat
kreeg op het spel van Sen A Kaw en
m puntenverdeling tot stand kwam.
Resultaten
De uitslagen van de partijen van de
dertiende ronde luiden: Koeperman (Rus
land)Sen A Kaw (Suriname) 11; Baba
Sy (Senegal)Saint Fort (Haiti) 20;
Verse (Frankrijk)Deslauriers (Canada)
02; De Descallar (Marokko)Bom
(Ned.) 11; Agliardi (Monaco)Verpoest
(België) 0—2; Gordijn (Ned.)—Dionls
(Fr.) 2—0; Dukel (Ned.)—Tsjegolef (Rus
land) 0—2.
De stand na de dertiende ronde:
1. Tsjegolef (Rusl.) 23 uit 13;
2. Koeperman (Rusl.) 20 uit 13;
3. Baba Sy (Senegal) 19 uit 13;
4. Deslauriers (Canada) 15 uit 13;
5. Gordijn (Ned.) 14 uit 12;
6. en 7. Bom (Ned.) en Verpoest
(Belg.) belden 14 uit 13;
8. Sen A Kaw (Suriname) 13 uit 13;
9. Dukel (Ned.) 12 uit 13;
10. Dionis (Fr.) 10 uit 13;
11. Saint Fort (Haiti) 9 uit 12;
12. Verse (Fr.) 9 uit 13;
13. De Descallar (Marokko) 5 uit 13;
14. Agliardi (Monaco) 3 uit 13.
•nkker
Stoi
of
afla
ding monstermais is niet te koop. Zo.
doende zal de vraag zich concentreren
op de nog stomende boten met gele no.
5 mais. Op aflading november ging er
iets om in gele no. 3. Aangekomen La-
plata mais had een minder goede markt.
Deze werd lager afgedaan. Hierdoor ver
viel de animo geheel om de grote pre
mie voor latere boten of november af
lading te betalen.
Ook voor gerst werd de stemming be.
slist beter beoordeeld. Vele importeurs
trachtten hun onverkochte partijen gerst
op pand te deponeren. Aangekomen Ame
rikaanse no. 3 gerst is nagenoeg geruimd,
en voor latere aflaadtermijnen zijn geen
offertes te verkrijgen. Alleen* Amerikaan
se no. 5 gerst is op november in de
markt. Begin november is er nog western
en tweerijige gerst te wachten, daarna
zal ook deze gerstsoort voorlopig niet
meer aankomen. Bij nieuwe importzaken
zal de 8 heffing betaald moeten wor
den, zodat men dan waarschijnlijk wel
andere prijzen dan nu te zien zal krii.
gen
De prijsverbetering van miloeo
de grote prijsval van begin oktober, wel
zeer beduidend. Uit een stomende boot
werden partijen aangekocht,
werden belangrijk hoger betaald. Men
kon hieruit wel concluderen, dat dit
tikel een zeer groot percentage in
mengvoeders is toebedacht. On aflading
bestond er enige vraag voor de novcm
ber en december termijn. Ten opzicht;
van de stomende milocorn is de premi;
i niet
Nadat de boten
tijd geled;
met Amerikaanse wil
lagr prijzen geruim waren, kreeg de
markt weer lucht. De nog stomende p;
sities moesten reeds hoger worden bi
taald. Ook hier lijkt een sooedige ve
betering in de markt niet uitgesloten.
Op de koekenmarkt was het niet z
druk. De prijzen zijn t.o.v. verleden week
niet zo veel veranderd. Sommige als
zonneDitschroot trokken een kleinigheid
aan. Andere als zonnepitschilfers
lager. Het Amerikaanse sovasehroot is
nog steeds op november en december
voor zeer geschikte prijzen
voor de meeste andere koeksoorten roet
la bet eUn goott
Vertoef na het vallen van de duister
nis nooit alleen in het Central Park. Het
Is er onveilig, doch de eerlijkheid ge
biedt, dat het waarom niet In deze
handige KLM-folder staat
„New York met vijftig gulden per
dag" heet de Budget-Baedeker, die de
KLM als een wat beter uitgevoerde
folder het licht heeft doen> zien. De tips,
welke erin zijn verwerkt, hebben be
trekking op velerlei aspecten van het
Amerikaanse leven, vooral die, welke de
pegulanten raken. Dat er behoefte aan
deze uitgave bestaat, zal wel niemand
betwisten. De Nederlander met zijn gul
den kan nu eenmaal moeilijk tegen de
Amerikaan met zijn dollar concurreren,
omdat de prijzen en ook de lonen „over
there" aanzienlijk hoger liggen.
DE KLEINTJES
Toch, zo bewijst de KLM, heeft de
Nederlandse reiziger in New York niet
meer dan vijf tientjes per dag nodig
om redelijk te kunnen rondkomen. Hij
moet dan uiteraard wel op de kleintjes
letten en er vooral op toezien, dat hem
zo min mogelijk diensten worden ver
leend. Service, voor service in de Ver
enigde Staten, kost handen geld. Voor
:en krap budget is het dan
ook beter z'n overhemden zelf naar de
„Chinees" te brengen ze zelf door een
sopje slaan is natuurlijk nóg goedkoper
dan dit aan z'n hotel over te laten. Het
zelfde geldt voor het stomen en persen
kleding. Men spaart veel geld uit,
ten een costuum, dat opgeknapt moet
worden, zelf even naar een snelstomerij
brengt, die in de onmiddellijke omge
ving van elk hotel t* vinden is.
Het uitsparen begint eigenlijk al, zo-
-a men op Idlewild uit het vliegtuig
stapt. Gebruik een self-service karre-
wordt in het boekje geadviseerd,
koffer naar de douane te bren
gen Schakel dus pas na en niet voor
de uitklaring een kruier in, want an
ders wordt twee i.p.v. één gulden in
rekening gebracht.
De ondergrondse wordt niet alleen als
het goedkoopste, maar ook als het vlugste
vervoermiddel geschetst. Taxi's zijn duur,
doch zo men er beslist een nodig heeft,
verdient het aanbeveling een prijs met
chauffeur „te maken". Een extra
dienstverlening, zoals b.v. het dragen van
koffer, moet altijd worden betaald.
De kleinste tip, die men geeft, is een
„quarter,, en dat, zo wordt in de wel zeer
op zuinigheid gerichte Baedeker gesteld,
's nog altijd een gulden!
Alfabetisch wordt een lijst van enkele
goede hotels gegeven, die stuk voor stuk
het reisbudget van vijftig gulden per
dag passen. De prijzen liggen om en ra-
bij de zeven dollar, maar daarvoor krijgt
privé-badkamer, een privé-toilet. en heel
vaak zelfs nog radio en-of televisie.
AFSPRAKEN
Afspraken kunnen het best in de lobby
een goed hotel worden gemaakt. Men
daar zonder consumptieplicht in ge
makkelijke stoelen weg duiken, die daar
de New Yorkse hoteleigenaar als een gra-
het zakenleven zijn neer-
Zonder dat men er erg in heeft, kan
men plotseling voor zeer hoge kosten
komen te staan. Bij de kapper b.v. is mei)
zo vijfentwintig gulden kwijt, als rrten
hem ..the whole works" laat doen. Voor
dat deze dan ook aan het te fatsoeneren
hoofd begint., dient de bezitter ervan
duidelijk te zeggen, dat het alleen om
scheren of om haarknippen gaat.
nette New Yorkse zaken kan
tegen redelijke prijzen gefceten worden.
ontbüt met gebakken eieren en al
behoeft niet meer dan zestig dnllarc
ivill 1
bebo;
i behoorlijk diner
voor resp. 1.40 dollar en 2.00 dollar te-
cht kan. Deze goedkone eetgelegen-
•den lliken natuurllik meer on cafcta-
a's dan on restaurants, maar daar zijn
nrijzen dan ook naar.
Zetos de ,.ten cents stores" van Wool-
orth en enkele andere (lage prijzen^
inkeldorado's ontbreken niet in dit
hoekje, dat een goedkoontcwegwilzer
door New York wil zijn. en bovendien
?n soort toeristische gebruiken-, ge-
nnnten- en zelfs gevarengids.
Wnt dit laatste betreft, nog even het
De Amerikaanse zakenman gebruikt
irktoi
hi«rh. die
namen als Bloody Marv. Daiquiri,
Stinger. Screwdriver en Old Fashioned
to uitgerust.
Dunne kleding is gewenst, want of
schoon bet in New York koud kan zijn,
i^cn 'zijn kantoren op ovens.
Voor het bereiken van een kantoor
i een wolkenkrabber moet altijd vijf
inuten meer worden uitgetrokken, daar
ït in al die gangen en op al die verdie-
ngen vaak zoeken is.
SCHAAKOLYMPIADE LEIPZIG
Hoewel In de eerste ronde van de finalegroep geen specifiek opwindende matches
op het programma stonden, ls er niettemin fel en over het algemeen gelijk opgaand
gestreden. Rusland nam in de eerste zitting een reeds beslissende voorsprong, Het
leek aanvankelijk of de winst voor Nederland tegen Zuidslavië maar niet op gang
wilde komen. Uitgezonderd aan bord één, waar Gligoric monter togen Euwe streed,
leken de Zuldslaven te slapen. Zij gebruikten veel bedenktijd cn er was zelfs een
moment dat zij aan dc borden twee en drie een vol uur meer verbruikt hadden dan
hun tegenstanders. Maar achter dit soherm van lusteloosheid verborgen zich scherpe
wapens.
Dit ondervond in het bijzonder Bouw
meester die in de gambiet-variant van
het Grunfeld-Indisch een voortzetting
koos, die een stukoffer tegen drie pion
nen inhield. Hoewel onze landgenoot
geen directe fout maakte raakte hij lang
zaam maar zeker in een onhoudbare
positie en moest op de 24e zet capitule
ren. De hele variant is blijkbaar van
twijfelachtige waarde voor zwart.
Het verging dr. Euwe met zwart tegen
Gligoric niet slecht. In een Nimzo-Indi-
sche partij koos hij een uitstekende op
stelling, die hem enig overwicht ver
schafte. Bij een afruil overzag hij echter
een venijnige riposte van de Zuidslaviër
waardoor hij de kwaliteit verloor. Om
erger te voorkomen offerde dr. Euwe
vervolgens nogmaals een kwaliteit, dit
maal tegen een pion waarna het curieuze
eindspel van twee torens en twee pion
nen (Gligoric) tegen toren, loper en drie
pionnen ontstond. Dit eindspel zal wel
verloren zijn voor onze landgenoot.
Donner speelde met wit een uitsteken
de partij tegen Matanovic, die deNimzo-
Indische verdediging koos. Hij hield zijn
togen stander voortdurend onder druk en
won in het eindspel een pion. In de
stand van paard en vier pionnen tegen
loper met drie pionnen werd de partij
afgebroken. Het is niet zeker dat de
stelling voor Donner gewonnen is, doch
de winstkansen zijn groot.
Prins opende zijn partij onregelmatig.
Hij trof in Damnjanovic een bijzonder
langzaam spelende tegenstander. Reeds
na tien zetten bedroeg het tijdsverschil
ruim een uur. De Zuidslaviër had ech
ter zijn tijd niet verspild en een goede
stelling opgebouwd. Tegen het verstrij
ken van de speeltijd begon de stelling
kritiek te worden. De partij werd afge
broken in een positie waarin de Zuid
slaviër misschien een tikje beter staat.
Remise is echter niet onwaarschijnlijk.
Alles samengevat lijkt het mogelijk dat
de nederlaag tot 2141% beperkt blijft.
De uitslagen waren: ZuidslaviëNe
derland 1—0 3 afg.); Rusland—Bulga
rije 30 1 afg.); Hongarije—Enge
land 14—114 2 afg.); Ver. Staten—
Roemenië 00 4 afg.); Argentinië
Oost Duitsland 114—114 1 afg.); West
DuitslandTsjechoslowakjje 114114
1 afg.)