lacht
VARA viert volgende week
haar 35-jarig bestaan
Prijs voor kinderboek
1959 uitgereikt
„Ik heb ezels altijd al
pathiek gevonden"
sym
sfs SM
7
ZATERDAG 29 OKTOBER 1960
Schtiak-vraag 14
Als de gegevens juist zijn is het
ongeveer 900 jaar geleden dat een
zekere kardinaal Damiani zich met
een brief richtte tot de paus om aldus
zijn beklag te doen over de bisschop
van Florence. De bisschop zou name
lijk in een herberg met diverse gasten
schaakgespeeld hebben!
Nu gaat men zich afvragen of het
toevallig is dat het schaakspel een
„Damiano-gambiet" kent en dat de
loper in het schaakspel ook wel „bis
schop" wordt genoemd (in het Engels
o.m.). Het lijkt er op of men aldus de
bisschop van Florence heeft willen
eren voor zijn gedurfd initiatief!
Hoe zo'n bisschop op de 64 velden
kan manoeuvreren is te zien in on
derstaande stelling uit een partij
tussen Teschner (wit) en Stahlberg,
gespeeld te Hamburg in 1955. Wit gaat
winnen en zelfs matzetten hoe?
I „t A
i A
i
Wit: Kgl, Tel en Tg2, Ld4 en Ld5,
pi a2, b4, d6, f4 en h5.
Zwart: Kf8, Tc8 en Td7, Lf7, Pc4,
pi a6, bS, f5 en h7.
Dam-vraa;) 13
De stand in onze vorige opgave was:
Zwart 10, 11, 12, 13, 16, 19, 20, 23, 27,
29, 36.
Wit: 21, 30, 32, 38, 42, 43, 44, 47 en
50.
Oplossing: 30—24, 19x30; 3833,
29x40; 50—45, 27v38; 45x5, 16x27;
5x4, 3641 (mewzie ook variant A);
47x36, 38x47; 4^-15
Als variant kan zwart spelen na
wit 5x4: 3843. Er volgt dan: 4238,
43x32; 4—15!!, 32—37; 15—10
Bij opening kinderboekenweek
(Van een onzer verslaggevers)
'"TIJDENS EEN stijlvolle bijeen-
komst in de hal van het minis
terie van onderwijs, kunsten en we
tenschappen in Den Haag heeft mr.
H. J. Schövinck. directeur-generaal
voor de volksontwikkeling bij het
ministerie gisteravond de prijs voor
het kinderboek 1959 een bedrag
van duizend gulden uitgereikt aan
mevrouw C. E. Pothast-Gimberg t
haar boek „Corso, het ezeltje". De
uitreiking van deze prijs had plaats
ter gelegenheid van de door de com
missie voor de collectieve propagan
da van het Nederlandse boek geor
ganiseerde zesde kinderboekenweek,
die van 29 oktober tot 5 november
wordt gehouden.
Mr. Schölvinck merkte in zijn toespraak
op dat de criteria voor het kinderboek
thans wel geheel anders zijn dan vroe-
„Men wil niet meer moraliseren.
stelt zich op de basis van de psycho
logie van het kind. Het is noodzakelijk
hiervoor als het wkare in de huid van
het kind te kruipen", aldus spreker Mr.
Schölvinck zei verheugd te zijn dat de
schrijfster in haar bekroonde boek geheel
de eisen volgens moderne inzichten
heeft beantwoord: de gelukkige combi
natie van kunstenaar, psycholoog en pe
dagoog.
i aan te tonen dat niet zo heel veel
schrijvers met deze eisen rekening hou
den haalde spreker het rapport van de
jury (bestaande uit de dames J. Daane
en W. Hora Adcma en de heren Jean
Dullleu, A. RomUn en A. Welling) aan:
leder jaar ziet een stroom van enkele
honderden kinderboeken het licht en
ieder jaar weer komt men na een gron
dige selectie tot de ontstellende ontdek
king dat slechts een zeer klein aantal van i
deze boeken een blijvende plaats in de
boekenkast verdient.
De jury spreekt in het rapport met na
druk haar bezorgdheid uit over deze
stand van zaken. Des te meer waardering
zegt de jury daarom te hebben voor het
streven van de commissie voor de col
lectieve propaganda van het Nederlandse
boek om door het uitreiken van een jaar
lijkse prijs het schrijven van goede kin
derboeken te stimuleren.
Dr. N. Beets, wetenschappelijk mede
werker van het Pedagogisch Instituut der
1 de behoefte, die er bestaat aan een
staatsprijs voor het beste Nederlandse
kinderboek.
ATTRACTIES
Ter gelegenheid van de kinderboeken
week zal in elke Nederlandse boekhandel
tot 5 november, bij aankoop van Neder
landse boeken voor een bedrag van f 2,50
of meer een geschenk worden uitgereikt:
een bouwplaat, die een poppenkast ople
vert. Annie M. G. Schmidt schreef er een
poppenkast-spelletje bij, waarvan de
Rijksuniversiteit te Utrecht sprak over
het moderne pedagogische klimaat pn het
kinderboek en merkte daarbij op dat de
maatstaven waarmee een kinderboek zou
moeten worden gemeten, niet primair ont
leend mogen worden aan de pedagogiek
ook niet aan de kinderpsychologie.
.Kinderlitteratuur is litteratuur", aldus
spreker. Men zal daarom vooral litteraire
maatstaven moeten aanleggen. Een ge
differentieerd en eenvoudig taalgebruik,
het meedelen aan het kind van diep-men-
selijke dingen, het stimuleren van de fan
tasie en het verlangen wekken tot een
eigen persoonlijk leven in communicatie
met anderen, zouden het kinderboek als
kunstwerk kunnen kwalificeren, aldus dr.
Beets.
De avond, waaraan werd meegewerkt
door het Hofstads Jeugdorkest met wer
ken van Renooy en Purcell, werd geopend
door de heer G. Lubberhuizen, voorzitter
- de collectieve pro-
het Nederlandse boek.
Hü kondigde aan dat volgend jaar een
congres zal worden gehouden met als on
derwerp het kinderboek en de levensbe
schouwelijke aspecten daaromheen. Dit
congres zal worden gehouden voor psy
chologen, pedagogen, onderwijzers en
schrijvers.
De heer Lubberhuizen sprak voorts
Hr. Sohölink overhandigt de
prijs aan mevrouw Pothast-
Gimberg.
tekst staat afgedrukt in de kinderboeken
krant De Grabbelton.
Voorts heeft het Bureau Boek en Jeugd
van de Centrale Vereniging voor Opèn-
bare Bibliotheken een keurlijst samenge
steld van Nederlandse kinderboeken, ter
verspreiding op de lagere scholen, geti
teld De Wiekslag. Het kinderboekenweek
affiche is het resultaat van de vorig jaar
gehouden tekenwedstrijd. De 5-jarige
Stefan Tamboer uit Den Bosch is er de
ontwerper van.
Academische examens
AMSTERDAM, V.U., 37 oktober Ge
slaagd voor Irarvcj. klassieke taal- en let
terkunde: O J Sehrier, Rotterdam (cum
laud'e). Kand. wis- en natuurkunde (AV
mej. S S Crans, Amsterdam: (A): K K
Koksma. Amsterdam; (F). H Herstel, Haar
lem: (A): T) Plorrup, Utrecht: (K): me]
H L Zij'letrE
Bridge
In een parenwedstrijd krijgt U als
Zuid de volgende kaarten:
Sch. B 7 3, Ha. B 9 6 4 2, Ru. 10, KI.
V 9 5 3.
West is gever, Noord-Zuid kwets
baar en het bieden gaat:
West 1 klaveren Noord doublet
(informatie-doublet; minstens 17 pun
ten) Oost pas Zuid 1 harten
West pas Noord 3 ruiten (geeft
2122 punten aan met lange, sterke
ruitenkaart) Oost pas Zuid?
Wat is nu Zuid's beste bod?
In de volgende rubriek geef ik U
de oplossing.
Jack Diamond.
Invul'puzzel
Gevraagd 13 woorden, elk van vijf let
ters. Bij juiste invulling leest men op de
kruisjes een zegswijze.
IX.... lyrisch ''gedicht.
2.X... zuivere.
3 X genieting.
4 Xstok met voettrede.
5 X zeeschade.
6 .X. een weinig scheel.
7 .X. lengtemaat,
gem. in Z.H. bij Gorinchem.
.8 .X.
9 X
10 X
11 .X.
12 X
slot.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Aanmelding aandelen
Handelsbank tot
op
18 november
Officieel wordt medegedeeld dat de
aanmelding van aandelen Nationale
Handelsbank ter verwisseling tegen aan
delen Rotter damsohe Bank uiterlijk
18 november kan geschieden, waarna
uiterlijk 22 november wordt bekendge
maakt of er voldoende aandelen zijn
aangemeld. Voor 1 aandeel van f 600
Nat. Handelsbank ontvangt men f 300
aandeel Rott. Bank (zo nodig in de vorm
van een aandeel van f 200 en een scrip
van f 100) plus f 400 contant. Het winst
cijfer der Rott. Bank over het eerste
halfjaar was iets hoger dan een jaar te
voren, dat van de Nat. Handelsbank
bleef gelijk.
(Van een onzer verslaggevers) toch wel
,,/~*ORSO, het Ezeltje" is het verhaal
meisje, Tonia, dat
met haar lievelingsezeltje en nog
29 andere ezeltjes van Corsica naar
Nederland komt. Zij is het dochtertje
van een Hollandse moeder
tader
M"
rium is. Een jeugd
boek moet ook dn or een volwassene
met plezier kunnen worden gelezen."
lw Pothast-Gimberg schrijft
eker 35 jaar.: kinderboeken,
artikelen, een' roman. Haar eerste
meisjesboek was „De Kerstschoof"
Wat haar eigen werk betreft gaat
haar voorkeur uit naar „De maaier
waakt", een boek over de inundatie
Wieringermi
„Ik i
aermeer toe mocht. Ee\
land nog onder water zien
door d° moddi
en die met
de Wierin.
heb ik het
:taan, la-
bij een
oom in de Achterhoek in huis, waar
zij met Corso van allerlei beleeft en
waar zij tevens een evenwicht moet
zien te vinden tussen haar heimwee
naar het vrije, warme Corsica en haar
verlangen om het land van haar moe
der te leren kennen.
Zelf zegt mevrouw Pothast-Gim.
berg er dit van: „Het verhaal berust gerd. Ik vind het bijzonder belang-
op een bericht, dat ik een paar jaar rijk goed gedocumenteerd te zijn. Je
geleden las. De heer Van den Berg kunt je niet permitteren technische
uit Wolfheze had dertig ezeltjes uit fouten te maken. Zo heb ik mij ook
Corsica gehaald. Ik ben er heen ge. voor „De Verlichte Vensters", een
gaan en ineens stond ik midden tus- boek over de Scheveningse vissers,
sen die dertig dieren in de stal. Ik helemaal verdiept in het leven van
heb het hele verhaal gehoord en ik deze mensen.
heb over ezeltjes, die ik toch altijd Daarvan getuigt o.a. ook „Een c.ir-
al zo sympathiek vond, geleerd. Ze cus strandt", een verhaal over heel
zijn erg trouw en erg gedwee en niet andere problemen. Ze zegt: „Ik heb
koppig als je ze maar niet slaat, bijvoorbeeld geleerd, dat moeilijkhe-
F.n als je dan zoiets hoort en ziet, dan den bij een circus bijna altijd te wij.
moët je wel schrijventen zijn aan een te grote tent.
Zorgen maak mevrouw Pothast
GfE IS gaan schrijven en zij heeft ge. 2Cf-er njet zij alleen zich over
bruik gemaakt van de vele tech- de literatuur voor „teenagers", spe-
lisjes. Vroeger waren
altijd tevreden met bijvoorbeeld
tech- di
nische details, die de heer Van den cj
Berg haar had verteld. „Ik heb het 2j
verhaal in de Achterhoek gesitueerd, Top Naeff, of 1
omdat ik die streek goed ken. Ik ben mans van rrew,
in Zutfen geboren en bracht daar p)at {s niet mcc
mijn jeugd door. Daar leerde ik
de tjalken kennen en het leven
boord. Hierop heb ik mijn serie
tientje" gebaseerd, met het wel
wee van dit leven."
„Ik ga voor kinde
de historische i
:w Greup-Roldanus.
:o. Voor de jongens
e.fictic
wel en lUfISSCHIEN zal mevrouw Pothast
bijdragen aan een wending ten
moeilijk- goede. Het is in ieder geval een pro.
_r „_o.help je bleem, dat haar niet loslaat
ze~niet rn.ee. Je kunt"ze begrip voor Mevrouw Pothast-Gimberg is bij
goedheid bijbrengen. Maar ze moeten het onderwijs geweest. Zij verklaart
moeilijkheden leren kennen. Ik pro- daar uit haar liefde en begrip voor
heer van de jeugdige lezer een vol- kinderen. Zij houdt ook veel van die-
wassen lezer te maken. Mijn boeken ren; van de natuur. „En dan interes,
schrijf ik voor kinderen van twaalf seer ik me voor filosofie, voor land-
jaar en ouder. Maar men zeat wel en volkenkunde en niet in de laatste
eens, dat ik schrijf voor mensen van plaats uo/jr de geschiedenis der gods
tien tot tachtig. Ik geloof, dat dit diensten.
Dirfcsliand. Kand. theologit
de Craene, Oositerbee'k. Doet bi
P Hekis-tra, Amsterdam.
AMSTERDAM, G.U., 27
M
Pelt. Amsterdam
><ber I
L H Kwee en L V
in mej. LEA Kits
Janssen. J M M Her
en J de. Vries, Amster
AMSTERDAM. V.U.,
L H Loebis
DELFT, 27 cv
scheinikundig i
- Geslagd
A J
i Berf
iglkundig
giemeur: M C J N Dresen, Brunesum: F
Hofctra, Arnhem Kand. scheikundig In
genieur: H H Kroes, Dordrecht: J A de
Leeuw den Bouter, Schoonhoven. Kand.
scheepsbouwkundig irngeni'
Ha a rit
nleur:
De Bilt (U.). Inger
jrktuigibo-uw-
an Alphen de Veer.
Santpoort: J Be-
Elk, DelftF
d£)en *Haag: C A A
bi] Delft: L E
Dijk. den Haag: J P M
d'o Wouw. Leiden: J A
■g: F van der Hoegen,
Haag: G P Koud-
ïreda:
H P Relnold. Delf": F W Ridderhof. Rot
terdam; J de Roehemont. Den Haag: J D
Rutgers. Deventer- H P Sanders, Vla-ar-"
dingen: J F W Sierevosfel. Zeist: J J sme-
burg, Hilversum: A J W Somsen, Arnhem;
J H Stil. Apeldoorn; Z Tukker. Delft: H
lorp:
Pijn:
A G
wijk OH.), R S
R A
EINDHOVEN, 27 oktober Ge.
de afdeling der weflk-tuigtoouwkui
kand.: J A Over, Geleen.
GRONINGEN, 37 oktober
geschiedenis: A W 1
Kand.
ei kun.
F Hotwerda, Suar
mann, Valtihe. Doet.
Boer. Delfzijl. Kand.
(D) J D A Roeders. Hooge
Wezeman, Oosbwold (OOI.):
M C Geskes, Roden: J K d«
JAM, Klin. H.O.. 27 oktober
voor liet semi-artsex.: mevr.
B oei e-Eden s, Son (Limburg)
W J M Beenakker. Rotterdar
took, Den Haag en C J Drevij
Arfcsex,mej. H M Bakker. N
heren W J van Best, Bindlhove
Haarlem, J Griep. Rottei
i J J Sef
Rotter
Ommen, Voorschoten
megen. Doet.: mej H
en Cb Gilhuys, Berke:
Haag en L Krak, Den
ROTTERDAM, Econ.
Gepromoveerd tot doctc
wetenschappen op
in D Lantang, N-ij-
J Gons (met lof)
P Louwerse, Den
TLifanrM&iai
vlekvrij door en door,
mooi zonder poetsen
Het Boekhuis in
A'dam geopend
De vereniging ter bevordering van de
belangen des boekhandels heeft gisteren
in de Amsterdamse Jan Tooropstraat een
nieuw gebouw betrokken: Het Boekhuis.
Het gebouw werd geopend door de staats
secretaris van O., K. en W.
Ter gelegenheid van de opening hield
het Amsterdamse gemeentebestuur in
het Koninklijk Instituut voor de Tropen
een receptie en vandaag ontving de Ko
ningin de buitenlandse gasten, die voor
ders opening overkwamen, op het paleis
Soestdijk.
In een met heel veel foto's gesierd hoekje heeft de VARA aangekon
digd dat zij in de week van 30 oktober tot 6 november a.s. haar 35-jarig morgen
bestaan gaat vieren.
Zij noemt zich hierin „De omroep van het vrije woord" en haalt her
inneringen op aan lang vervlogen jaren en vooral aan dat prille begin
op 1 november 1925, toen de oprichting van de Vereniging Arbeiders jaar 1925.
Radio Amateurs een feit werd.
En niet te vergeten aan die eerste glorieuze uitzending op 7 november
d.a.v., met muziek, zang. declamatie en natuurlijk een toespraak.
dene uitzendingen herinnerd worden
het oprichtingsjaar 1925. Zondag-
de voorzitter van de
VARA. mr. J. A. W .Burger, tijdens een
muzikaal schakelprogramma een her
denkingstoespraak houden en 's mid
dags is er een klankbeeld
ste Nederlandse radio-uitzendingen nog
dicht bij de traditionele zaal-bijeen
komsten lagen. Concerten en uitvoerin
gen, toespraken, godsdienstige uitzen
dingen en enig amusement vormden de
voornaamste programma-ingrediënten.
Men luisterde een half uur en wel lan-
Ach ja, die „goede oude tijd', toen ger naar sprekers, men had niet het
Even omkijken
naar 1925
de radio voorzichtig de eerste stapji
zette en de kranten daar hoogst be- anderhalf "of" twee
soheiden aankondiging van deden. Een men consumeerde
kolommetje, gewijd aan de oprichting
van weer een nieuwe omroepvereni
ging en mededeling van de inhoud van
het eerste programma heel veel
verder ging de algemene belangstelling
in die tijd nog niet.
De VARA werd met een speciaal
doel opgericht, en wel om arbeiders
in opzet en beleving van het nieuwe
medium te betrekken. Dit doel heeft,
met de ontwikkeling van het maat
schappelijke leven, zijn betekenis lang
zamerhand verloren en daarom werd
bezwaar tegen een concert
achter elkaar:
de radio wat
anders buiten de deur moest halen
Maar allengs is dat veel veran
derd. Vaart en actie deden intrede,
de programma's werden puntiger en
actueler. Urenlange uitzendingen
van belangrijke vergaderingen
maakten plaats vi
zulk een bijeenkomst.
Maandagavond is cr een program
ma „Sssstik hoor wat!", dat
handelt over de allereerste radio
luisteraars in de jaren dat de om
roep in Nederland nog niet bestond,
maar horlogehandelarcn via een
merkwaardig toestelletje het tijdsein
in morse, uitgezonden van de Eif-
feltoren in Parijs, konden opvan
gen.
Daarna wordt, zoals u reeds weet.
uit het Concertgebouw in Amsterdam
Verdi's opera Nabucco uitgezonden.
Om nog enkele bijzondere program
ma's te noemen: woensdag komt in het
middaguur der traditie getrouw een
..Gesproken portret", maar de gepor
tretteerde zal de jubilaresse zelf zijn.
Simon Carmiggelt schreef er de tekst
Die dag kunt u in de vooravond nog
korte ^flitsen luisteren naar VARA-muziekuitzendin-
directe
de oorlog
later i
programma s
het VARA-jubileum werden geschre
ven en nu worden uitgevoerd door het
Promenade-orkest. Ook is er dan een
uitwisselingsprogramma van lichte mu-
uv.?e ziek met cle Belgische omroep
Heyermans'
woorden Vereniging ^enjn™°?aLn««°°rl0g met maande spel",.Schakels".
Voor de vrijdagavond staat een
belangrijk evenement op het radio
programma: optreden van de Fran
se chansonnière Patachou in beken
de en in nieuwe liedjes.
En natuurlijk is er een bijzondere
veel uitzending van „Dit is Uw leven" in
het vooriiitzicht. Bert Garthoff presen-
de afdelingen behouden. Dit
enigingssysteem bevalt haar goed
zij ziet hierin een belangrijke m
nm contact met de inmiddels zeer
onderhouden.
lang verdwenen na 35 jaar ervaring!
In 1925, toen de VARA begon,
werd er nog uitgezonden over de
zender van de NSF en de nieuwe geworden leden te
vereniging kwam eenmaal per 14 De VArA op i
dagen 's avonds in de ether. De eer
ste uitzending, waarvoor men gratis
medewerking kreeg van optreden-
den, kostte 79.70. Een heel be
drag, dacht men toen.
Wilt u dat eens vergelijken met nu?
Een radio-uitzending kost nu gemid
deld 1800 per uur en een televisiepro
gramma 12.000 a 15.000!
10 belangstellenden
gesticht, boekte in
half miljoenste lid
506.000.
november 1925 door teert die zaterdagsavonds. Daarna nog
adspirant-leden een klankbeeld over de wereld
november 1959 haar de toekomst gezien togen de achter
grond van het verleden: „Verandert de
tijd, verandert de mens".
Het jubileumprogramma via de tele
visie wordt woensdagavond uitgezon
den. Dit begint met een documentaire
„Visies op een jubilaris", waarin jir.
Programma's
Wat de radio betreft zal i
Aanvankelijk legde de VARA zich VARA verwachten, ook al zijn
toe op het via afdelingen organiseren enkele voorlopertjes geweest.
van luisterbijeenkomsten en het geven
van technische voorlichting. Want het
was een tijd, waarin men zelf zgn.
„kristalletjes" bouwde óf naar de cu
riositeit ging luisteren bij kennissen of
vrienden die zo'n geluidskastje met een
enorme hoorn bezaten.
de W. Drees en anderen over de VARA
zullen spreken en daarna wordt de
Driestuiversopera van Bert Brecht op-
verschei- gevoerd.
Studiobouw
Natuurlijk dacht ook nog niemand
aan grote en dure studio's. De VARA
begon haar uitzendingen niet anders
dan de eerder gestarte omroeporgani
saties: heel primitief in een heel be
scheiden behuizinkje. Eerst was het een
lokaaltje van de NSF, toen een zaaltje
van een Hilversums hot.el, daarna een
zolder in Utrecht en ten slorte in een
zaaltje van een Amsterdamse bioscoop
Pasmm
1928 werd een villa aan de dingen tussen de omroeporganisa-
Heuvellaan in Hilversum een „echt"
eigen gebouwtje. Maar evenals de an- „r
dere, ook in oude villa's ondergebrach- gramma in West-Duitsland behoort
te omroepverenigingen, groeide de ook de jacht op een „Duitse Perry
VARA bij het intensiever worden van Como".
De Westduitse televisie is allang ja
rs op de Amerikaanse Perry Como-
vormers, leeing. KRO: 19.45 Nws 20.00
Licht progr 20.30 Act 20.35 Liohte muz
21.05 Gram 21.30 Eigen haard is moord
waard, hoorspel 22.10 Gram 22.25 Boek-
bespr 22.30 Nws 22.40 Avondgebed 22.5S
Metropole-ork en soll6t 23.5524.00 Nws
(om 23.30 Gram).
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. VAEA:
8.00 Opening VARA-jublleumweek 8.05
20 Voor het platteland, lezing 8.30
progr 9.45 Geeeteldjk leven, toespr
10.00 Pianorecital 10.30 Amus progr 10.50
ties en het komende tweede pro- Gevar progrji.so De vara 35 j:
Wordt „onze Johan
de „Duitse Perry"?
Tot de wedstrijd (lees: concur
rentiestrijd) voor het produceren
1 aantrekkelijke televisie-uitzen- Nws 8.20 Voor
de radio-uitzendingen al spoedig uit
haar behuizing en dus werd er een voor
die tiid heel kranige studio gebouwd, ihöw, die'in verscheidene Europese lan
t ee,Mn 10 °,ns. den wordt her-uitgezonden en zij wil
J"J£32 wer^ .de s*udl° ^trokken en zeif een soortgelijk programma hebben, ia.w v u
1937 was het gebouw al zoveel te liefst ook op commerciële basis, zodat AVRO: 20.00 Nw
'"J"" veel allure aan kan worden gegeven. 5e Predl
AVRO: 12.00 Licl
Sportspiegel 12.35 Gram 13.07 De toestand
in de wereld, lezing i3.17 Meded en gram
13.25 Knipperlicht 14.00 Gezien, gehoord,
gelezen 14 4o Nederl kamerkoor 14.55 Gram
15.50 Gram 16.00 Liohte muz 16.30 Sport-
revue. VARA: 17.00 Een rimpel In de
eeuwigheid, klankbeeld i7.5o Nws, sport-
sportjoi
Telkens weer worden r
klein, dat er plannen werden ontwor
pen om het driemaal zo groot te ma
ken. Deze plannen konden echter pas van acteurs of tv-sterren, die
na de oorlog nader worden bekeken show regelmatig kunnen' leiden
'5» de VARA nu sedert tuurlijk zeer populair maken.
genoemd Pro'
2-/.30 Nw
koor 21-55 Piai
n meded 22.45 Journ
23.15 Sportuitsl
enkele jaren duchtig aan het bouwen
Veel valt er nog te vertellen uit de
eerste jaren van cle Nederlandse om
roep, maar wij deden dat al verleden
jaar ter gelegenheid van het 35-jarig
bestaan van de NCRV.
Zoals het er nu naar uitziet, maakt
„onze" Johan Heesters, die als Duitse
filmster toch heus nog van Nederland
se geboorte is, de meeste kans.
Johan Heesters heeft eigenlijk nooit in
Nederland gewerkt Hij begon zijn car-
geheugen nog even op te rière in Antwerpen en kwam, lang
frissen (daar dienen mijlpalen immers de tweede wereldoorlog, bij de Duitse
voor?): de eerste omroeporganisatie film terecht. Daar vierde hij grote triom-
was de NDO (Nationale Draadloze Om- fen. Na de oorlog heeft hij vrij gauw
roep) die de regering als algemene om- we§ naar de televisie gevonden,
roep wilde zien, een omroep, gedragen Johan Heesters is ouder dan Perry
door de verschijlende volksgroepen en Como. maar hij is nog altijd knap, zeer
met zelfstandige uitingsmogelijkheden fotogeniek en hij kan nog zingen,
voor de diverse levensbeschouwelijke D ondervindt voor de „Perry-plaats"
richtingen echter nogal wat concurrentie van de
nu niD« jazz-pianist. liedjeszanger en componist
u? echter niet, w ant de Paul Kuh die veel jonger is j d
NDO bleek een uitgesproken liberaal cember 2al starten mgt *een ejgen te,e_
karakter te vertonen, reden dus visieprogrqmma. Paul Kuhn werd des
waarom het prot. chr. volksdeel in tjjds bekend door zijn schlager „Geben
1924 ai een eigen omroepvereniging Sie dem Mann am Klavier noch ein
stichtte. Bier", en daarom zal zijn programma
Een jaar later volgde de oprichting ook zo heten,
van de VARA en de KRO. de AVRO
werd opvolgster van de NDO en in
1926 werd de kleine VPRO gesticht.
Het omroepbesluit van 1930 schepte
toen orde in de zendtijdverdeling, na
dat NCRV en KRO beschikking had
den gekregen over de zender Huizen,
die een tweede radioprogramma in de
lucht bracht
We kunnen rustig zeggen dat de
Vork calling 20.25 Gram 23.55—24.00
visieprogr. DKOR: 17.00 Protestant
1 Zuid-Limburg i7.20—17.45 Lutherse
NCRV: 20.00 Verslag 1
Programma voor maandag
31 OKTOBER 1960
92 m. 746 kc/s. NORV:
•ber 7.10 Gram 7.30 Een
ig 7.40 Gewjjde
Iws 8.15 Radioki
ieken 9.35 Wateret 9.40 V d
Iram 10.15 Rondom hel wooi
ehe etherleergang 11.00 Gevar progr 12.25
fÉJèu/iié.
9.O0 V d
IUW 10.10
:ologi-
leumsamenkomst t.g.v. honderd Jaar Ohr
Nationaal schoolonderwijs 15.45 Gram 16.00
Bijibeloverdenking I6.30 Kamcrmuz 17.00
V d kleuters 17.15 V d Jeugd 17.30 Gram
17.40 Beursber 17.45 Regerlngsuitz: Nieuw.
Guinea-kron, door mr dr H J Roethof.
18.00 Orgelconc 18.30 Gram 19.00 Nws
en weerber 19.10 Oip de man af, praatje
19.25 Zullen: Hullen?, toespr
Radiol
de
23
Wat de dames en heren op dat moment echter
mochten missen, in ieder geval niet hun welbe
spraaktheid, want de bezielende warmte van de
cognac had ook een onaangename kant, ze maak
te namelijk de tongen los. Voor mij was het ten
minste onaangenaam, omdat me tientallen vragen
werden gesteld en iedereen erop rekende dat ik
op al die vragen het juiste antwoord wist. Om het
nauwkeuriger uit te drukken: het waren mis
schien slechts zes vragen, maar met tientallen
variaties. Hoe kon het mogelijk zijn dat een
piloot honderden kilometers uit de koers was ge
raakt? Had er misschien iets aan de kompassen
gemankeerd? Leed de piloot soms aan een vlaag
van verstandsverbijstering? Maar dan moesten
toch zowel de tweede als derde bestuurder ge
weten hebben, dat er iets verkeerd ging? Was de
radio misschien beschadigd geweest? Toen ze die
middag Gander verlieten, was het al bitter koud
en zou het daarom wellicht mogelijk kunnen
zijn dat zich ijs op de stuurorganen had afgezet
en het vliegtuig op die manier uit de koers was
geraakt? Als dit echter inderdaad zo bleek te
zijn, waarom had niemand de passagiers dan ge
waarschuwd dat er grote kans op een nood
landing bestond? Ik beantwoordde al deze vra
gen zo goed mogelijk, maar ten slotte werd het
hun duidelijk dat ik niets meer wist dan zij.
„Toch merkte u zoëven op dat er misschien
één ding kon zijn. waarover u ons nader zou kun
nen inlichten" Het was Corazzini ,die me dit
vroeg en vorsend keek hij me aan. „Wat was
dat, dokter Mason?"
„Hm..o..ja, ik herinner het me". Ik had het
geen ogenblik vergeten, maar een bepaalde ge
dachte die steeds scherper vormen in mijn geest
begon aan te nemen, deed me besluiten er niet
over te praten en vlug iets te verzinnen, dat hen
misschien tevreden zou stellen. „Ik behoef u niet
te zeggen, mijnheer Corazzini, dat ik vanzelf-
zonder einde
ALLISTAIR MACLEAN
sprekend niets met zekerheid weet, omdat ik mij
niet in het vliegtuig bevond. Het is een redelijke
veronderstelling in de plaats van een oplossing
die nog ontbreekt en het is gebaseerd op weten
schappelijke waarnemingen van deze post en an
dere posten over een periode van soms meer dan
achttien maanden. Een jaar lang hebben we op
dit punt van de ijskap van Groenland een activi
teit van de zonnevlekken waargenomen, zoals in
deze eeuw nog niet eerder is voorgekomen. Mis
schien weet u dat zonnevlekken rechtstreeks ver
antwoordelijk zijn voor het ontstaan van het
noorderlicht en magnetische stormen die beide
weer in verband staan met storingen in de iono-
sfeer. Deze storingen kunnen en feitelijk doen
ze dat altijd ontvangst en uitzending per
radio belemmeren en in ernstige gevallen wor
den de normale radioverbindingen zelfs volko
men ontwricht. Tevens veroorzaken ze tijde
lijke wijzigingen in het aardmagnetisme, wat
weer tot gevolg heeft dat onder meer magneti
sche kompassen niet betrouwbaar meer zijn".
Op zich zelf was dit allemaal volkomen juist.
„Natuurlijk is hiervan aüeen sprake in een wel
zeer bijzondere situatie, maar inderdaad hebben
we de laatste tijd zo'n situatie waargenomen en
ik ben er zo goed als zeker van dat uw vliegtuig
er het slachtoffer van werd. Wanneer navigatie
door middel van de sterren niet mogelijk is
zoals in deze nacht wordt de piloot dus vol
komen afhankelijk van zijn radio en kompas. Als
deze belangrijkste hulpmiddelen voor de naviga
tie uitvallenwat blijft er dan nog over?"
Opnieuw klonk overal om mij heen gemompel.
Hoewel ik vermoedde dat niemand precies be
grepen had waarover ik sprak, zag ik toch wel
dat de theorie ingeslagen was, omdat hij het ge
zelschap aanvaardbaar leek en overeenkwam met
de bekende feiten. Ik bemerkte dat Joss me met
een onbewogen gezicht zat aan te staren, keek
hem een paar seconden strak in de ogen en wend
de me daarna af. Als marconist wist Joss nog
beter dan ik dat de activiteit van de zonnevlek
ken, hoewel we af en toe nog wel eens iets
waarnamen, het vorige jaar een top had bereikt
en daar hij vroeger gevlogen had. was hem na
tuurlijk ook bekend dat lijntoestellen altijd gyro-
kompassen gebruiken die door zonnevlekken of
magnetische stormen niet in het minst beïnvloed
worden.,
„We gaan eerst iets eten", sneed ik ten slotte
het gesprek abrupt af. „Zijn er vrijwilligers om
Jackstraw te helpen?"
„Natuurlijk"
Zoals ik wel had kunnen verwachten, was
Marie LeGarde de eerste die overeind kwam.
„Ik ben wat je noemt een middelmatig kokkin
en u kunt me dus wat leren, mijnheer Nielsen"
„Mooi! Joss, wil je me even helpen het scherm
op te zetten?" Met mijn hoofd duidde ik op de
gewonde pilootWe zullen eens kijken wat
we voor deze arme jongen nog kunnen doen"
Zonder dat ik het haar gevraagd had, kwam
ook de stewardess naar voren om me te helpen.
Eigenlijk was ik van plan deze hulp af te wijzen
een prettige ervaring zou het namelijk niet
voor haar worden maar ik wilde haar niet
nog meer in de war brengen. Op dat moment al
thans niet. Ik haalde dus mijn schouders op en
liet het meisje haar gang gaan
(Wordt vervolgd)
Met het NTS-journaal begint
televisieprogramma. Om 8.20 uu
dan de beurt aan de AVRO.
u eerst de tweede aflevering „Tegen
windmolens" ziet. Om 9 uur wat licht
amusement en om 9.20 uur het pro
gramma „In de hoofdrol", waarin u
Corry Brokken ziet als gaste van
Mies Bouwman.
Schotse Reformatie 400 Jaar geleden 20.45
Kerkhervorming blijft nodig, lezing 21,05
Orgelspel 21.20 Onk. koren en 60I 22.00
Pari co-mm 22.15 Gram 22.25 Werelükam-
pioensch dammen 22.30 Nws 32.40 Avond-
overdenking 22.55 Boekbesipr 23.05 Radio-
Filharm ork en 60list 23.45 Gram 23.55—
24.00 Nw
Hllversut
en orgelt^pel 8.35 Gram 9.ÖÖ Gym v d
vrouw 9.10 Gram. VPRO: 10.00 Morgen
wijding. VARA: 10.20 Gram WJO Voordr
1.40 Ondes Martenot en slagwerk 12.00
Liohte muz 12.30 Land- en tuinbouwmeded
12.33 Voor het platteland, lezing 12.3S Ka.
mermuz 13.00 Nws 13.15 Voor de midden
stand 13.2o Hammondorgelspel i3.45 Wik
ken en wegen, lezing 14.00 Pianorecital
14.30 Als het eij roosm ocht aijnhoor-
tpel 15.30 Gram 15.45 Zestig minuten voor
I Oude liedjes 17.00
uz 17.50 Milit com-
7.20 Milit 1
De 8e symfonie van Haydn, het
hoboconcert in g van Handel en suite
van Nussio kunt u bussen 8 en 9 uur iD
de reeks Populaire Klassieken Lddht* muz I8.60 Öpènbal
I8.O0 Nws
16.20
van de KRO. Het Radio Kamerorkest 19.00 pa;
en de hoboïst Evert van Trigt spelen Zilvervlo
onder leiding van Maurits van den 1^nl
Berg. Om 9.10 uur begint het program
ma „Tierelantijnen" en om 11.10 uur
kunt u nog luisteren naar religieuze
muziek uit de Duitse barok-tijd.
9 Tussen 8.05 en 9.15 uur kunt u met
de VARA lustig week-uit-week-in
gaan; om half tien gaat Malado een
half uurtje voor u spelen en daarna
het vierde deel van „Scaramouche"
Om 10.40 uur: Warwinkel.
:t 16.25
insthezit
19.15 Regeringsuatz: De
heit Leedy-trlo 19.30 Ssst
tk hoor wal, klank/beeld 20.00 Nws
20.05 Nabucco, opera (in de pauze om
21.25 k 21.30 Dc onzichtbare verzameling,
verhaal) 23.0o Nws 23.10 Gram 23.45 Jazz-
muz 23.55—24.00 Nws.
Tclevlslcprogr. NTS: 20.00 Journaal en
weeroverz. KRO: 20.20 Relsbeschr 20.40
Gevar progr 21.35 Film 22.00 Epiloog.
grammofoonplatenprogramma
draadomroep
lijn)
Programma voor morgen
16—20 u
Maandag 31 oktob*
Ludwig van Beethoven: 1. Sonate
op. 13 („Uathétique"), Grave -
8.25 Inleiding Hoo-g- Andor Foldes,
Hoogmis. NCRV 9.30 Nw
Gewijde
1 12.35 Gram 13.00
de ploeg,
KRO:
Wó 13.05 De hi
1.10 De Wadd.
3 30 Lichte muz i3 50 Rep In!
redis-trijd Tspechoslow akój<
Motettenkoor, Philharmon
Berlijn oly Fritz Lehm
Frcsque*
Bohuslav Martinu
Adagio, Poco
1 poco moderato.
Béla
1 Orkest ol'
iliegro. Koninklijk Philhar-
Rafael Kubelik. m.
land 16.15 Gi
16.30 V d jeugd.
Jeugdd'iens
13.00 Waar blijft het Wilde Ganzen-geidV
lezing 18.05 Het geladen schip. NCRV.
19.00 Nws uit de kerken 18.05 Geestelijke
liederen 19.30 Weg en werk der Kerkher-
tbaltoto Allegro
Allegretto. Adagio regildoso,
Monique Haas, piano: Rias
ormde X\mphonle Orkest Berlijn olv. Ferenc
Fricsay^V Antonm Dvorak: Symphonie
maestoso. Poco
Finale. Allegro,
d kl.
KubeMik.
op. 70. Allegrc
herzo Vivace.
Phi [harmonisch Orkest olv
Rafael
