CETALAC
Uw probleem is het onze
Meningen van anderen
eet mi
gebakken
Kunstgebit?
Speer van ongeloof vond BeroePinë
geen schild van geloof
Een woord voor vandaag
Gevluchte predikanten
uit oost in west niet
zonder meer beroepbaar
Moeten wij spreken van
„de" of „een" openbaring
2
Enkele kanttekeningen
IN OUDE VOLKSWIJKEN
De leertijd is verlengd. Aan de kinderarbeid werd paal en perk gesteld.
Velen, ook uit de kring der lager gestitueerden, volgen thans voortgezet on
derwijs. Het technisch onderwijs breidt zich uit. Er zijn mogelijkheden ge
opend, dat ook kinderen van onvermogenden inrichtingen van voorberei
dend hoger onderwijs, ja universiteiten kunnen bezoeken.
Dat alles is verblijdend. Ook al is nog op verre na niet bereikt wat wenselijk
is. Nog altijd gaat door ongunstige huiselijke en andere omstandigheden veel
Intellect verloren. De aanleg is in menig geval wel aanwezig, maar er zijn
factoren, die verhinderen dat de kinderen zich verder ontwikkelen. De ouders
staan er soms op, dat de kinderen spoedig gaan verdienen, ook al is de be
hoefte aan meerdere inkomsten niet altijd groot te noemen. Met name kan
men dit constateren in de oude volkswijken van de grote steden, waarover
mannen als ds. Van Veldhuizen en ds. Van Krimpen ons schokkende dingen
hebben medegedeeld.
Schokkend vooral, omdat men hier de gevolgen kan zien van de ontkerste
ning. Vele kinderen groeien op, terwijl zij in hun moeilijkste levensperiode
geen geestelijke leiding ontvangen. Zij worden vooral door de „straat" be
ïnvloed. Zij worden vroeg rijp.
Hoe zijn dergelijke toestanden ontstaan? Hier is schuld bij vroegere gene
raties. Schuld bij de ouders, bij de maatschappelijke organisaties, bij de
overheid. En niet in de laatste plaats: er is schuld bij de kerk, die voorheen
te weinig contact met de bewoners van de „rand" heeft gezocht. Haar pre
diking ging dikwijls langs de mensen heen. Voor een deel was zij zelfs
onschriftuurlijk. En in haar diaconale arbeid was zij niet zelden geen eer,
maar veeleer een schande voor een kerk, die zich naar Christus noemt.
Gode zij dank, er is een verandering ten goede gekomen. Er wordt thans
door vele maar altijd nog te weinige toegewijde mannen en vrouwen
gearbeid onder de bewoners. Voor de jeugd is vooral het clubwerk van be
tekenis. Naast het algemeen maatschappelijk werk wordt in de clubs op
tactische wijze christelijke leiding gegeven.
Veel meer zou nog moeten gebeuren. Maar de middelen zijn daarvoor niet toe
reikend.
Er moet meer steun worden geboden. En vooral, er moet voor dit evangeli
satiewerk worden gebeden.
En voor het overige mag worden vastgesteld, dat ook in de oude wijken nog
velen wonen, die worstelen tegen verkeerde invloeden. Niet allen ook zijn
vervreemd van de kerk. Zij laten ook daar iets zien van de schoonheid van
het leven in de gemeenschap met God.
(Van onze kerkredacteur)
FEN oud gesprek dat in de eer-
ste helft van onze eeuw in
alle felheid en grote emotionali
teit werd gevoerd, kreeg gister
avond een modern vervolg. In de
Rotterdamse boekwinkel van
Voorhoeve en Dietrich kwam het
tot een ontmoeting tussen geloof
en ongeloof, maar niet tot een
wezenlijk gesprek. De in enkele
maanden tijds bekend geworden
schrijver van het boek ,,De toe
komst van het ongeloof", wiens
naam een uitkomst is voor kruis
woordpuzzelmakers (Geef een
auteur in wiens naam zes mede
klinkers en twee klinkers voor
komen), G. Szczesny discussieer
de met dr. J. Sperna Weiland,
VERZEKERING
Gelijk bekend is vorige week door dc So
ciale Verzekeringsraad het lang verwachte
advies over de arbeidsongeschiktheidsver
zekering bij minister Van Rooy ingediend.
Enkele bladen hebben hieraan een com
mentaar gewijd, waarin ook enkele opmer
kingen zijn gemaakt over het tot beden ge
bleven twistpunt, n.l. dat van de medisch'
dienst. „Dc tot nn toe warrige opbonw vai
ons sociale verzekeringswezen", aldus D
Volkskrant, „gaat zich steeds dnide
lijker aftekenen cn wordt ook steeds een
voudiger: drie grote volksverzekeringen
(ouderdonn-, weduwen- en wezen- en kin-
dcrbijslagverzekering), die worden nitge
voerd door de Sociale Verzekeringsbank en
de Raden van Arbeid; twee arbeidersver
zekeringen, die tegen werkloosheid cn te
gen arbeidsongeschiktheid, uit te voeren
door dc bedrijfsverenigingen. Er is wa
onder één noemer brengen van de w
betreft, die zich met arbeidsongeschiktheid
bezighouden, voorlopig nog één schoon-
heidsfout: de ziektewet moet vooralsnog af
zonderlijk blijven bestaan, omdat ze gekop
peld is aan het zickenfondsenbesluit. Maar
deze twee knopen zullen toch ook eens
moeten worden ontward. In het advies van
de Sociale Verzekeringsraad is het belang
rijke twistpunt: centrale of niet centrale
medische dienst een twistpunt gebleven. Het
woord is nu aan het ministerie van sociale
zaken, dat knopen moet doorhakken en dat
gezien de lange discussieperiodc in
staat moet zijn op korte termijn knopen
door te hakken. Het za" zelfs bij zeer voort
varend werken toch nog altijd ruim twee
jaar duren, eer de wet van kracht kan zijn.
Dc vraag is dan ook nog steeds urgent hoe
dat nn in die tussentijd moet met de hui
dige invaliditcitsrentc-trekkers, die reeds
lang in een werkelijke noodtoestand verke
ren. Kon cn moet een voorlopige voorzie
ning, vooruitlopend op wat voor hen komen
gaat, geen uitkomst bieden?"
Het Vrije Volk schrijft o.m.„De
invaliditeitswet is sterk verouderd. Do ren
ten zijn nog dezelfde van veertig jaar ge
leden. Met allerlei toeslagen zijn ze op een
hoger peil gebracht, maar recht is aan
de invaliden tot nu toe niet gedaan. Hun
achterstand wordt des te schrijnender in
een tijd waarin de algemene welvaart duide
lijk zichtbaar toeneemt. De arbeidsonge
schiktheid zélf (van lichamelijke of geeste
lijke aard) geeft aanspraak op een wette
lijk, „waardevaste" nitkering. De graad
van arbeidsongeschiktheid is bepolcnd voor
do hoogte van de uitkering. Dit laatste
vooral is een radicale verbetering, vergele
ken bij de tegenwoordige invaliditeitswet,
die pas een rente geeft bij een invaliditeit
van twee derde of meer. Het is jannner,
dat er in de Sociale Verzekeringsraad geen
overeenstemming is over de vorm van de
medische dienst die de controle moet uit
oefenen. Het komt ons voor, dat het voor
stel van de minderheid één medische
dienst waarvan alle bedrijfsverenigingen ge
bruik kunnen maken het meest prakti
sche is. Gelukkig zijn de tegenstellingen op
dit punt minder fel dan destijds in de So
ciaal-Economische Raad, die in 1957 met
zijn advies over een nieuwe invaliditeits
wet de grondslag voor dc nu voorgestelde
ruimere arbeidsongeschiktheidsverzekering
heeft gelegd. Er moet, om het advies van
de Sociale Verzekeringsraad om te zetten in
een sluitende wettelijke regeling, nog een
macht werk worden verzet. Minister Van
Rooy heeft het advies in augustus ontvan
gen. In zijn begroting zegt hij, dat met
voortvarendheid aan de nodige wetsvoor
stellen wordt gewerkt Wij hopen, dat de re
sultaten van deze voortvarendheid spoedig
zichtbaar zullen worden."
AUTOMAAT OP ZONDAG
Dc gereformeerde hoogleraar
in de ethiek, prof. dr. G. Bril-
lenburg Wurth, heeft in de afge
lopen weken twee brieven gehad
van kerkeraden over de vraag
hoe zij handelen moeten met le
den die op zondag een automaat
voor hun winkel hadden hangen.
Dr. Wurth schrijft:
TAE bedoeling van zo'n vraag ls:
J is het laten werken van zo'n
automaat op zondag zonde, en dan
een zonde, die iemand de tucht
waardig maakt, waarom wij b.v.
iemand van het avondmaal zouden
moeten afhouden, of niet? Nu weet
ik ook wel weer, dt de zonde ook
in concrete daden of gedragingen
zich kan en zal openbaren. Maar
wee een kerkeraad, die een broe
der of zuster zou gaan beoordelen
en hem al of niet de toegang tot
de dis des Heren zou gaan weige
ren op grond van dergelijke dingen,
die toch op zijn minst aan de peri
ferie van het leven liggen!
Wie mag de kerkeraad tot de ta
fel des verbonds toelaten? Men
sen, die in hun levensgedrag blijk
ervan geven, dat zij de Here vre
zen, mensen, die in Christus gelo
ven en bij wie hun levenspraktijk,
ook hun leven van elke dag, maar
dan in zijn totaliteit, getuigenis er
van aflegt, dat het him ernstig
streven is om Gods wil te doen en
Zijn wet te volbrengen. En wie
moet ze afhouden van het avond
maal? Hen bij wie die echte vre
ze des Heren ontbreekt. Kan ook
dat al of niet in werking stellen
van zo'n automaat daar wat mee
te maken hebben? Ja, daar heeft
alles mee te maken. Maar zo, dat
al die dingen, die meer aan de om
trek liggen, dan toch in elk geval
gezien moeten worden vanuit het
centrum, vanuit de richting en de
gezindheid van het hart. Dat is bij
belse ethiek: „uit het hart zijn de
uitgangen des levens"; uit dat
hart komen de goede en de
kwade dingen voort. En daarom,
onze kerkelijke tucht en vooral wat
daarvoor de onmisbare vooronder
stelling vormt, ons pastoraat, onze
zielszorg, zal daarop allereerst ge
richt moeten zijn, zal vóór alles er
op uit moeten wezen er achter te
komen, of waarachtig iemands
hart, „recht met de Here is", of
in héél de levensopenbaring duide
lijk uitkomt, dat men een levend
lid van Christus' gemeente wil zijn
en een schijnend licht in zijn om
geving wil wezen. En alle praten
over een automaat op zondag zal
uitsluitend zin hebben tegen die
achtergrond. En anders, als die
achtergrond niet wordt gezien, dan
wordt een uitspraak: „zo'n auto
maat op zondag laten werken of
vullen is zonde" fataaL Want dan
versterkt ze de mensen in die ver
vloekte wettische instelling, die al
zo veel tijden lang de echte bij
belse ethos verdonkerd heeft, die
letterknechterij, waarvan het be
zwaar niet is, dat ze bepaalde din
gen te ernstig neemt,
juist volkomen
kort schiet.
Wij lieten ons hier en daar in dit
artikel wat fel uit. Maar ik geloof,
dat dat moet. Hier dreigt een groot
geestelijk gevaar. Een dergelijke
wettische letterknechterij en mug
genzifterij houdt de wereldgelijk
vormigheid niet tegen, maar ze
werkt onvermijdelijk juist de we
reldgelijkvormigheid in de hand.
echte ernst te-
NIET-ACADEMISCHE PREDIKANTEN
De Duitse Kirchenrat dr.
Schimmelpfeng heeft in het
,J)eutsches Pfarrerblatt" Stut-
gart) geschreven over het tekort
aan predikanten in West- en voor
al Oost-Duitsland. Hij pleit voor
het bevestigen van niet-acade
misch gevormde predikanten:
Naar mate de kerk steeds meer
specialisten voor bepaalde functies
nodig heeft, in deze geïndustriali
seerde maatschappij meer mobiel
wil worden en gehoor gaat geven
aan het juiste verlangen naar klei
nere gemeenten die beter te over
zien zijn, wordt het met het jaar
noodzakelijker dat de kerk zich
gaat bezinnen op de vraag wie pre
dikant kan worden. De kerken in
het oosten kunnen al lang niet
meer vrijblijvend over dit onder
werp discussiëren en hun bezin
ning is op dit punt reeds een ab
solute noodzakelijkheid geworden.
Wordt er geen snelle oplossing ge-
vohden dan zal daar in vele clas
ses zelfs niet meer gepreekt kun
nen worden in de toekomst. Dit
geldt ook, zij het niet in die mate,
voor vele westelijke kerken. Daar
om is het nodig, als wij niet in
een ordeloze toestand terecht willen
komen dat we eensgezind dit vraag
stuk aanpakken en ons gaan af
vragen onder welke omstandighe
den ook een niet-academisch ge
vormd gemeentelid tot predikant
kan worden bevestigd.
Nieuw type opleiding
maatschappelijk werk
op „De Horst"
In februari 1961 hoopt de academie
„De Horst" (uitgaande van de Algemene
Diakonale Raad der Ned. Hervormde
Kerk en het instituut „Kerk en Wereld)
in Driebergen te beginnen met een nieuw
type opleiding voor maatschappelijk
Voor een aantal oudere krachten zal
namelijk de mogelijkheid geopend wor
den om te worden opgeleid voor het
officiële diploma maatschappelijk werk.
Evenals de bestaande opleiding zal dit
»uwe type vier jaar duren. De opzet
evenwel zo, dat deelnemers de oplei
ding kunnen volgen naast hun werk, zo
dat hun inkomsten kunnen doorgaan.
Eventueel kan in het eerste jaar de
studie worden gevolgd in Arnhem of
Utrecht. Toelatingseisen zijn: In de eer
ste -plaats een goede persoonlijke ge
schiktheid voor het werk en een diploma
middelbare school of akte l.o. De mini-
leeftijd is 25 jaar.
Ambtsaanvaarding
Met het .uitspreken van een rede ge
titeld „Doel en middel in de organische
chemie" heeft prof. dr. Th. J. de Boer
gisteren zijn ambt als gewoon hoogleraar
in de organische scheikunde aan de Ge
meente Universiteit van Amsterdam
aanvaard. Dr. De Boer was tot dusver
lector aan deze universiteit. Hij volgt
prof. dr. F. L. J. Sixma op, die onlangs
een functie aanvaardde als hoofd van
het research-laboratorium der staats
mijnen.
Eigen centrum voor
vrije-evangelisehen
Huize „Enkstein" in Voorst is aange
kocht door de Bond van Vrije Evange
lische Gemeenten om als centrum vooi
het vrouwen- en jeugdwerk en andere
bondsactiviteiten te worden ingericht.
Men zal kunnen beschikken over een
vergaderruimte voor honderd personen.
De totale koopsom van het buiten
de complete inventaris was 85.000.
Algemene vergadering
Christ. Volksonderwijs
De vereniging voor Christelijk Volks
onderwijs (C.V.O.) houdt op dinsdag 1
november haar algemene vergadering in
het Rijnhotel te Rotterdam. In deze
vergadering zal de heer C. van den
Bosch, inspecteur l.o. in algemene dienst,
een referaat houden over de geestelijke
achtergrond van de moderne scholen-
Advertentie
Mot Dentofix zit het steviger
Dentofix vormt een zocht, beschermend
laagje en houdt het kunstgebit veel vaster
en veiliger op zijn plaats. Het zit prettig en
men kan rustig eten. lachen, niezen en
«preken, in vele gevallen even gemakkelijk
ols met een natuurlijk gebit Dentofix ver-
hervormd predikant te Rotter
dam, ds. W. van Bruggen, stu
dentenpredikant te Rotterdam en
dr. H. D. Prins van het Huma
nistisch Verbond in Den Haag
over de gedachten die hij in zijn
boek heeft neergelegd.
In een uiteenzetting die de schrijver
vooraf hield, pleitte hij nog
nieuw voor de rechten van wat hij
noemde het „religieuze ongeloof". Hij
meende dat een werkelijk christelijke
democratie niet mogelijk is, omdat de
mocratie in moet houden dat de
derheid de vrijheden van de minder
heid erkent. Het christendom is echter
al te totalitair in .zijn gedachtengang.
Dr. Szczesny meende dat het tijd werd
dat de westerse maatschappij, wil zij
een antwoord geven op het totalitaire
oosten, moet erkennen dat zij al lang
niet christelijk meer is. Hij verlangt
naar een pluralistische maatschappij
waar de een zijn wil niet probeert op te
leggen aan de ander.
Szczesny erkende dat hij
christelijke omgeving is opgegroeid,
naar de catechisatie is gegaan
jonge leeftijd „belijdenis" deed. Maar
hij sprak ook uit dat het geloof
.persoonlijk God hem nimmer iets had
gezegd en nog niets zegt en dat hij
meer beïnvloed is door het boeddhis
tisch denken dan het christelijke. Hij
noemde zichzelf een religieuze agnos-
Geen antwoord
Wie verwachtte dat de aanwezige
predikanten hem van antwoord zouden
dienen, kwam volkomen bedrogen uit.
Deze samenkomst had niets vai
vroegere debatten in de dagen
de „Dageraad". Het ging alles heel
hoffelijk toe en in wezen waren de vier
sprekers het dik met elkaar eens. Ook
de twee predikanten wezen r
van het christendom, die niet
dan een soort van christendommelijk-
heid, af.
De speer van Szczesny's gedachten
vond dan eigenlijk ook geen schild van
verweer waarop het kon afschampen.
Daar kwam bij dat de schrijver wel
heel erg sterk sprak en dacht vanuit
de Duitse sfeer. Hij erkende zelfs dat
de kleine kerken en sekten in Duits
land eigenlijk voor hetzelfde probleem
staan als de niet-christenen. Zij moe
ten leven onder de machtige en wijde
arm van de twee grote confessies (lu
thers en Rooms-katholiek).
Vraag
Zo kwam het dan ook dat het
loof" bij monde van ds. Van Bruggen
aan het „ongeloof" in de persoon van
deze auteur vroeg wat de kerk prac-
tisch kon doen om de niet-cliristen de
persoonlijke vrijheid te geven, die hern
westerse maatschappij toe-
Szczesny meende dat de christelijke
partijen niet het recht hebben een ge
heel land hun geloofsovertuiging op te
dringen. Zij moeten zich bepalen tot
de buitenlandse en binnenlandse poli
tiek, maar zich verre houden van chris
telijke doelstellingen voor het gehele
volk.
In de tweede plaats wees hij de ge
dachte van een algemene christelijke
volksschool af. De school heeft het
recht niet om de kinderen al een be
paalde geloofsovertuiging op te drin
gen. De Christelijke religie-klas moet
dan ook volgens hem alleen maar een
algemeen overzicht geven van de heer
sende gedachten.
In het geheel niet werd ingegaan op
de vraag of dit zelfs maar mogelijk
is. De vraag of er werkelijk „neutra
liteit" bestaat, werd door geen van de
sprekers gesteld. Opmerkelijk was dat
deze afwijzing van de christelijke scho
len door een aantal aanwezigen met
applaus werd begroet, terwijl de voor
standers kennelijk in alle stilte en ver
borgenheid hun inzichten voor zich hiel-
Tolerantie
In zijn slotwoorden liet echter de
schrijver duidelijk uitkomen dat hij
betwijfelde of de eenheid van ge
dachten wel zo groot wasals zij uiter-
Adverientie
Verf met gemak en
van Ceta Bever
NED. HERV. KERK
Discussieloze
discussie met
G. Szczesny
swerk
Beroepen te Leeuwarden: W. A.
der Klaauw te Stompetoren; door de
generale synode als pred. voor bijz.
werkz. (geestelijk verzorger van Ooste
lijk Flevoland): A. J. Hoorn, kand. te
Hulshorst.
Bedankt voor Schoonhoven (vac. J. J.
Moll): Jac. Vermaas te Veenendaal.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Koog a. d. Zaan: C. H.
Koetsier, kand. te Amsterdam.
Bedankt voor Lemmer: M. N. de Wolf
te Klazienaveen.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Rotterdam-Zuid: M. Drayer
te Drachten en S. Wijnsma te Broek op
Langendijk; te Leerdam: P. N. Ribbers
te Noordscheschut en M. S. Roos te Al
phen a. d. Rijn.
Beroepen te Ouderkerk a. d. Amstel: L.
S. den Boer te Sassenheim.
lijk uit deze disctissie, die nauwelijks
een disctissie was, naar voren trad.
Hij kwam er rond voor uit dat hij
niet vroeg door de christenen geduld
te worden. Dulden is een belediging
zo stelde hij. Als we elkaar werkelijk
in onze waarde willen laten, dan moet
het christendom erkennen dat de an
der ook op weg naar de waarheid
kan zijn al is het op zijn eigen ma
nier. „Maar hoe liet christendom dit
zou kunnenis mij niet duidelijk" zo
voegde hij er aan toe.
Deze avond was bedoeld om tot
een werkelijk gesprek te komen met
deze nog vrij jonge auteur, om het
gesprek dat in de kerkelijke pers op
gang is gekomen en zijn boek
heeft een enorm aantal reacties te
weeg geroepen nu ook monde
ling te houden. Het is alles echter
in het vage gebleven. Van een ont
moeting van ongeloof en geloof was in
feite geen sprake en in hoeverre het
christendom tolerant kan zijn ten op
zichte van de niet-christenen en zelfs
maar of dit het kan zijn, werd niet
duidelijk. Wel duidelijk was dat
Szczesny er van overtuigd is dat het
dit niet kan.
De liefde die Paulus bezingt en die hij de christen als eei
spiegel voorhoudt ze is het meest waardevolle kenmeji
van het christenleven. Ze is immers een (zij het zwakkt
afschaduwing van Christus' liefde voor ons. Want: zo I«
heeft God de wereld gehaddat Hij Zijn eniggeboren Zoc.
gegeven heeft; opdat een ieder die in Hem gelooft nie
verloren ga, maar eeuwig zal leven!
Daarom is dit uw grote troost: het begin en het einde m
alles is Gods liefde. Niet uw geloof, niet uw hoop, zelfs Ttie
uw christelijk leven-in-liefde. Want was het niét zo, Tu>
hulpeloos zoudt ge u voelen en hoe hopeloos zou uw uitziek
zijn. Wij kunnen het immers niet!
Misschien is dit wel een van de karakteristieken van onze tij
de liefdeloosheid. Ach, men merkt dat niet zo. Armoe word
er nauwelijks geleden en als er al armoe is treden we e
„collectief' tegen op. Alles is zo georganiseerd, dat we oven
„specialisten" voor hebben. De dominee en de onderlings,
zijn er voor de zieken en de eenzamen, de diakenen voor di
materiële zorgen, de evangelisatiecommissie is er voor de evan
gelisatie, commissie zus hiervoor en commissie zus daarvooi
En we praten over de verschraling van ons geestelijk leven
a
ni'l
(Van onze correspondent in Bonn)
De algemene vergadering van de
Duitse Evangelische kerk die onder
voorzitterschap van bisschop Dibe-
lius in Frankfurt vergaderde, heeft
zich bezig gehouden met de vraag
of predikanten die uit Oost-Duits
land zijn gevlucht zich in West-
Duitsland beroepbaar kunnen stel
len. Op deze vergadering waren
maar weinig predikanten uit Oost-
Duitsland vertegenwoordigd. Be
sloten werd om geen verandering
in de tot nu toe gevolgde gedrags
lijn aan te brengen.
Dit houdt in dat een gevlucht predi
kant in West-Duitsland niet beroepbaar
kan worden gesteld, mits zijn kerk in
Oost-Duitsland erkent dat er voor hem
geen andere weg over bleef en hem
Presbyteriaanse theologische commissie:
In de afgelopen week zijn in Zu
rich de leden van de Europese
Theologische Commissie van de
World Presbyterian Alliance bij
een geweest. Zij bespraken de be
tekenis van katholiciteit van de
kerk, gezien vanuit het gezichts
punt der hervormde (gerefor
meerde) traditie. Het onderwerp
werd ingeleid door de Nederlan
der prof. dr. A. J. Bronkhorst,
hoogleraar te Brussel.
Deze bespreking was tevens een theo
logische voorbereiding voor de Europese
regionale conferentie die volgend jaar in
Montpellier zal worden gehouden. De
commissie zocht naar een definitie van
de fundamentele vraag die reformatori
sche christenen onder ogen moeten zien,
als zij zich afzijdig blijven houden van
andere kerken maar toch de universali-
an de kerk van Jezus Christus wil
len erkennen.
Prof. Bronkohrst, die de vergaderingen
presideerde vatte het probleem als volgt
samen: „Geloven wij dat we de open
baring van Jezus Christus bezitten of
alleen maar een openbaring? Als we de
eerste mogelijkheid verwerpen, wat moe-
/e dan met de andere aan? Zeggen
lat we een deel van de Waarheid
bezitten, of de gehele Waarheid in
bijzondere, eigen vorm! Wat is de
houding tussen de openbaring die
is gegeven en de openbaring die andere
christenen hebben ontvangen?"
Deze hoogleraar vervolgde: „De
Nederlandse Hervormde Kerk spreekt
noch van denoch van een openbaring,
'maar alleen maar van „openbaring"
zonder het lidwoord, om zo de vraag
van de katholiciteit van de kerk te
omzeilen. Het antwoord dat wij op
deze vraag moeten geven, heeft nauw
betrekking op de soort eenheid die
wij met andere kerken zoeken."
Rapporten
In een andere bijeenkomst besprak
deze commissie de plannen voor
Europese regionale conferentie
Montpellier, die in augustus van
volgend jaar zal worden gehouden. Het
thema zal zijn „De taak van de christen
in het huidige Europa".
Tevens werden de resultaten vai
studie van de Wereldraad van Kerken
over het thema van de godsdienstvrij
heid besproken en werd aandacht ge
schonken aan de internationale oecume
nische jeugdconferenties die in Lausanne
en Straatsburg werden gehouden en
de resultaten van de vergadering
het Centraal Comité van de Wereldraad
die in de Schotse stad St. Andrews bij
eenkwam,
De commissie heeft tijdens deze con
ferentie tevens rapporten aanvaard van
prof. dr. Eduard Schweitzer, prof. in
nieuwtestamentische theologie aan de
universiteit van Zürich en van prof. dr.
Allen O. Miller, voorzitter van de
Noordamerikaanse Theologische Commis
sie van de Presbyteriaanse Wereldbond.
Deze vergadering werd onder meer
bijgewoond door de gereformeerde
hoogleraar aan de Vrije Universiteit
prof. dr. D. Nauta, die als waarnemer
de Gereformeerde Kerken vertegen
woordigde.
voldoende mogelijkheid om zich vei"11,
dienstelijk te maken bij het geven V2r-np
godsdienstonderwijs op de Westdufe
volksscholen, waar door de regelmatig! prl
toevloed van Duitsers iiit het oosten hel.,
aantal protestantse kinderen nog steedi
gestadig toeneemt.
De conferentie heeft voorts gedij.
cussieerd over de stijl der preken. B«-VT'
schop Dibelius gaf daarbij als zijn me-
ning te kennen, dat deze stijl ueelai 2,v
dermate intellektueel en gecompli.'
ceerd is, dat ze nog maar nauwelijii
ie begrijpen of door de gemeente tt iaar
volgen is. Hij spoorde de dominee, Gi
aan om in eenvoudige bewoordingen e ging
preken. m:
De „Prases" van de Rijnlandse kerf l_
ar-hiir 33:
prof. Beckmann, sprak de
uit, dat ook een engere samenwerkiuj
tussen theologen en kerk een gunstige ie-
vloed zou kunnen uitoefenen op de (stii
van de) preken. Hij gaf de predikante
de raad zich zeer nauwkeurig te oriënte
ren over de sociologische omstandighe-
den in hun gemeenten. Als b.v. vac-
wege de zondagsarbeid die op hd
hoogste niveau in de Bondsrepubliek j;0n
n.L bij de regering, thans een onderweij {nj«'
van discussie is, omdat de regering hasmt,
volledig Wil afschaffen of in ieder gev<
zeer wel beperken de godsdienstoefe- 'Pr
ningen niet kunnen worden bijgewooni-
(en dit geldt ook voor landbouwgebie
den), zou het aanbeveling verdienen on PJ:
ook kerkdiensten op weekdagen te hou JJ*
den. Prol Beckmann sprak zich verde:
't voor een groter aandeel der leken r'
1 de kerkelijke arbeid. H
De post van gecommitteerde voor dik'
film en televisie zal voorlopig niet wor L
den bezet. Zij is vacant, sinds ds. Hes Zanj
een nieuwe functie heeft 'aanvaard (wïfece
berichtten daarover reeds) als program
maleider van de HeSsische Omroep. Di
benoeming van een nieuwe functional j
zal worden voorbehouden aan de in htl 1V
voorjaar te kiezen nieuwe Raad de
.K.D. Vermoedelijk zal de functie wor- t "j
en gesplitst in een gecommitteerd:
nar Aa film ar, aar, „aar Aa televisie.
Int. conferentie van
Studenten-
Reisorganisaties
Vanochtend heeft de rector-magnificus
an de Rotterdamse economische hoge- p
school, prof. H W. Lambers, de 11e in
ternationale conferentie van Studenten-
Reisorganisaties geopend. De openings- I
plechtigheid en de eerste zitting van dez? 'j
conferentie, welke jaarlijks wordt ge-
houden, werden aan boord van het s.s. ing
„Statendam" gehouden. De conferentie- ii
gasten vertrokken voor de andere
gaderingen naar Amsterdam.
Aan de conferentie nemen deel circ_
vertegenwoordigers uit 19 Westeuropese
landen en Amerika Ook in 1958 werd [r
de conferentie reeds in Amsterdam ge
houden. Het vorig jaar vergaderden de
studentenreisorganisaties in Edinburgh
en daar besloot men deze internationale
conferentie voortaan altijd in Amsterdam
te houden. Van Nederlandse zijde nemen
deel vertegenwoordigers van het Ne
derlandse Bureau voor Buitenlandse
Studentenbetrekkingen te Leiden.
De belangrijkste punten van bespre
king zullen zijn: de studentenhotels, het
organiseren van chartervluchten en ge
zamenlijke treinreizen en het afsluiten
van speciale reisverzekeringen voor 1
studenten. d
Ook staan er verschillende ontvangsten
op het programma, o.a. door de Amster
damse Vrouwelijke Studenten Vereni-
ging en de directie van het Stedelijk 18.3
Vraag: Wel zestig gulden stond er
bij de kruidenier op rekening van het
joch, dat bijna elke dag snoepgoed
kwam kopen en het maar liet opschrij
venOp een goede dag ging de win
kelier naar de ouders van de jongen
of zij maar wilden betalen. Moeten
zij dat werkelijk?
Antwoord: De ouders kunnen (en king „de breeveertien opgaan"
mogen) weigeren te betalen, als zij er- daan?
bij vertellen, dat hun zoontje minder-
Vragen op elk gebied kunnen worden ingezonden aan het bureau
van ons blad. Iedere vraag afzonderlijk op een velletje papier, duidelijk
ondertekend met naam en adres. De antwoorden worden per brief
verstrekt. Deze service is gratis voor onze abonnees.
jarig is en dat zij de gedane inkopen
niet goedkeuren. In juridische termen:
zij beroepen zich dan op de hande
lingsonbekwaamheid van de minderja
rige. Overigens: dom van de kruide
nier het zo ver te laten komen. Van
zoonlief natuurlijk ook, maar dat is een
heel ander chapiter!
Antwoord: „De breeveertien op
gaan" betekent zoveel als: de verkeer- o t
de weg opgaan. Vermoedelijk is deze dan" vaak," naas't "de "datum
steenlegging niet al te letterlijk opvat- winter,
ten. Meestal gaat het om het inmet
selen van een gedenksteen, als b.v. een
muur, al een meter of daaromtrent
hoog is. Op die „eerste" steen staat gebruik
de zak hebt laten opdrogen borstelt
de hoed schoon (met een schone bor
stel). Dat opdrogen dient in de felle
zon te gebeuren. U kunt dan ook het
beste wachten tot het voorjaar, dan
schijnt de zon heel wat feller dan op
het ogenblik. Bergt u dc hoed stofvrij
plasticzak b.v.) op voor de
1 de dagbladen voorkomt?
uitdrukking ontleend
een grote zandbank
se kust, thans tussen Noordwijk
Callantsoog, maar vroeger reikend tot
vóór Texel. De naam zou dan zijn ont- staan onder
staan vanwege het feit, dat op deze ook al
bank gemiddeld veertien vaam water
stond. In Zuid-Nederland bestaat de
uitdrukking: „het is daar de breeveer
tien", wat zoveel betekent als: zeer
royaal. Iemand de breeveertien geven
komt nëer op het geven van de volle
vrijheid aan iemand. Het is, gezien dit
alles, daarom niet uitgesloten, dat de I
boutonnières worden verwijzing naar de zandbank pas op waardige omstandigheden
uitgereikt. Tenzij dan op een huwelijks- de tweede plaats moet worden gesteld spelen. Wat p- Kn
de
Vraag: Kunt u mij zgggen wanneer
Nederland het eerste kerkorgel in
"""i" genomen en waar?
ontwikkeld
Vraag: Behoort het tot de etiquette,
dat de dame haar heer, die haar voor
feest in avondkleding heeft uitge
nodigd, wanneer hij haar de corsage
rhandigt, een boutonnière geeft?
Antwoord: Het is
tijd geen gewoonte i
corsages 1
moderne
Antwoord: Het orgel
uit de herdersfluit, wa_.
van verschillende grootte bijeengebon-
uUMU,B, den werd. Het oudst bekende orgel in
uitdrukking, die nogal de huidige samenstelling wat windvoor-
- ziening, speelmechaniek en pijpen be
treft, dateert uit de tweede eeuw voor
Christus en werd gebouwd door Kte-
sibos van Alexandrië. Tot de zesde
eeuw bleef het pneumatisch orgel in
West-Europa in gebruik. Met de volks
verhuizing verdween het geheel. Al-
Antwoord: Bij een spectaculaire bot
sing zijn verschillende voertuigen be
trokken en zij munt meestal uit door
een bijzonder grote ravage. Ook is er
van een spectaculaire botsing sprake,
als verschillende onvoorziene of merk-
rol
1 oudere zegswijze,
feest. Niettemin kan de dame,
het feest van haar begeleider met 1
corsage ontvangt, hem daarvoor oorsprong voorzover wij konden
op passende wijze belonen. Maar dat gaan in het duister ligt.
zal tegenwoordig geen boutonnière
rrjeer zijn. Het is misschien zegt u:
helaas! geen gewoonte meer, dat
heren bij avondfeestjes e. d. een bloem
dragen op hun jas, al zijn er natuur
lijk uitzonderingen.
PÜÜPIPL»*». PSSH- - -I. op 7 oktober j.l.
dat de uitdrukking verband houdt °P de Rijn bij Emmerik gebeurde,
de toen een veerboot een tanker ramde en
ia- korte tijd later de Rijn als het ware
in brand stond, was het voorbeeld van
een spectaculaire botsing.
Vraag: Kunt u mij zeggen waarmee
ik een originele Zuidamerikaanse pa
namahoed moet schoonmaken?
Vraag: Dikwijls lees ik verslagen
van het leggen van de eerste steen,
maar het blijkt dan nogal eens, dat er
al een hele tijd is gebouwd, Hoe kan
dat eigenlijk?
Vraag: Waar komt toch de uitdruk- Antwoord; U moet
Antwoord: U maakt een papje va:
magnesiumpoeder met spiritus ei
eerste- strijkt dit uit over dc hoed. Nadat 1
leen in Byzantium bleef het bestaan.
Van daar kwam het in de achtste
eeuw weer naar het Westen. Paus Vita-
lianus zou het orgel in de zevende
eeuw in de kerk hebben ingevoerd. Ka
rei de Grote deed in 812 een orgel
plaatsen in de Dom van Aken. In ve
le kloosters bouwden de monniken
eigenhandig orgels. Het eerste kerkor-'
gel in ons land is vermoedelijk dat van
de Martinikerk in Groningen. Dit werd
gebouwd in de jaren 1479 tot 1487 door
Rudolf Agricola. Het is nadien vele
malen gerestaureerd, maar het heeft
nog altijd de oude pijpen.
