Prof. dr. J. Waterink
zeventig
Beide Russen hebben
leiding in handen
de
deel
voor
van rapport over
kennisgeving aan
Kamer neemt
aankoopbeleid
een
uitschieter
Kalm debat met
over de saak majoor K.
Zuidhollandse dijken
thans stevig genoeg
11
WOENSDAG 19 OKTOBER 1960
Geen verdienste en
ook geen wonder
(Van onze speciale verslaggever)
„Het is geen verdienste zeventig te worden, en ook
geen wonder. Als God je het leven laat, gaat het van
zelf". Dit was de reactie van prof. dr. J. Waterink, toen
we hem in zijn woning in de Amsterdamse Vossiusstraat
opzochten, ter gelegenheid van het hereiken van de
leeftijd van zeventig jaar op donderdag, 20 oktober.
Duidelijk werd met deze woorden de situatie getypeerd.
Jullie, krantenmensen, luidde eigenlijk zijn commen
taar, mogen nu wel denken, dat dit kroonjaar aanlei
ding tot een artikel is, maar begrijp goed: Zelf héb ik
niets aan mijn jaren toe kunnen doen.
Wie in den lande kent professor Waterink niet? Vier
endertig jaar geleden bezette hij als buitengewoon
hoogleraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte
de nieuw ingestelde pedagogische leerstoel aan de Vrije
Universiteit. Begonnen als predikant werd hij psycho
loog, pedagoog, opvoeder van gestoorde kinderen en
vertrouwensman van het Koninklijk huis. De V.U., het
Pedologisch Instituut en het Laboratorium voor Psycho
techniek werden zijn arbeidsterrein, terwijl hij zijn
veelzijdigheid in de studeerkamer verdiepte en ver
rijkte. Niet minder dan tweehonderd publikaties ver
schenen van zijn hand, afgezien van de vele artikelen,
welke hij voor bekende tijdschriften schreef, waarvan
hij er sommige nog zelf redigeerde.
De inspanning van opnemen, verwerken en door
geven, van lange studie-uren, vaak tot diep in de nacht,
is de zeventigjarige niet aan te zien. Hij is er jong bij
gebleven, lichamelijk zowel als geestelijk.
Li
De rijzige gestalte bezit nog altijd een
strakke, veerkrachtige lijn. De ogen tin
telen en hij stelt en vertelt met over
tuiging en smaak.
„De wet verplicht me m'n hoogleraars
ambt neer te leggen", zei hij. „Ik heb
steeds met veel plezier college gegeven,
terwijl de omgang met studenten me
ook altijd evenveel vreugde gaf. De
laatste jaren heb ik wel wat tentamens
moeten afstoten, maar dat kwam door
het massale van het tegenwoordige stu
dentenleven. Er zijn seizoenen geweest,
dat ik tussen de zevenhonderd en acht
honderd tentamens afnam, en dat is wel
haast nauwelijks te doen. Ik zal de col
leges en de studenten missen, maar an
deren moeten ook een kans hebben.
Sommigen doen het zelfs beter dan ik,
omdat ze veel meer tijd en gelegenheid
hebben gehad zioh te specialiseren".
Het komende afscheid van de univer
siteit betekent overigens niet, dat pro
fessor Waterink zich uit alles wat hij
om handen heeft, terugtrekt. De band
met het Instituut en het Lab hoopt hij
te kunnen bewaren, zij 't op een andere
wijze dan vroeger, toen hij er de leiden
de en stuwende kracht van was. Daar
naast zijn er nog andere functies, die
hem contact zullen doen blijven hou
den, zoals zijn lidmaatschap van de
Onderwijsraad, dat van het College voor
de Kinderbescherming, dat van de ad
viescommissie voor de opleiding aan de
Koninklijke Militaire Academie etc.
Boeken schrijven
„.Nee, ik ben zeker niet van plan te
gaan rusten", verklaarde hij, „want er
zijn nog dingen genoeg, die ik graag
zou willen doen. Boven liggen aanteke
ningen te over voor het sohrijven var
boeken. Ik ben er de laatste jaren niet
meer aan toe gekomen, maar ik hoop
er nu weer tijd voor te krijgen".
De welversneden pen van de hoogge
leerde is in Nederland en hier en daar
ook in het buitenland een begrip ge
worden. Hij heeft populaire boeken ge
publiceerd, zoals bijv. de best-seller
over het leven van koningin Juliana,
maar ook diepgaande studieboeken en
beschouwende werken. En het bijzon
dere van zijn pennevruehten is wel, lat
hij ze allemaal heeft gedicteerd, en dat
het opnemen „niet op de band, want
dat ligt me niet zo" hem vaak niet
vlug genoeg gaat.
„Wetenschappelijk heb ik het meeste
plezier beleefd", vertelde hij, „aan de
Inleiding tot de Theoretische Paedago-
giek, een studie, die m drie delen is ver
schenen. In andere zin, en wel door re
acties van het publiek, zullen de boeken
„Aan Moeders Hand tot Jezus", „Brieven
aan Jonge Mensen" en „Hoe vertellen
we het onze Kinderen" ook altijd een
aangename herinnering blijven".
„Jan Wat", zoals professor Waterink
wel eens Amerikaans wordt genoemd,
staat ook nog geregeld op de kansel. Hij
preekt dn die gemeenten, waar moeilijk
heden met de bezetting zijn, of waar de
predikant plotseling is verhinderd. Meer
dan één keer per zondag doet hij 't ech
ter met. 's Avonds zijn er volgens hem
dominees genoeg vry om in te vallen.
Andere richting
Men kan zich afvragen, hoe een pre
dikant ertoe komt de richting van de
psychologie, speciaal de kinderpsycholo
gie, uit te gaan, en zich in 't bijzonder
op de pedagogiek te werpen.
„Ik stond in Appelscha, m'n eerste ge
meente", zei hij, „en kwam daar voort
durend in aanraking met tuohtgevallen.
Dominee Dijkstra van Smilde, vroeger
een bekend zendingspredikant, verzocht
me hier een rapport over samen te stel
len. Toen ik hiermee bezig was, kwam
ik tot de conclusie, dat men dit alleen
goed kon doen. als de zielkundige kant
Van geval tot geval werd ontleed. Het
onderzoek fascineerde me en ik besloot
in de psychologie te promoveren, i
dat kon toen nog niet aan de V.U. Ik
ben dan ook in de theologie gepromo
veerd, in de richting van de pedagogi
sche vraagstukken. Van m'n theologi
sche scholing heb ik overigens onnoeme
lijk veel plezier gehad. Theologie heeft
nu eenmaal een wijsgerige achtergrond,
en wijsgerige en theologische vraagstuk
ken spelen dwars door alle opvoedings
problemen heen."
Naast het kind- en zijn problemen
de school voor gestoorde kinderen aan
het Pedologisch Instituut zal nu ook een
afdeling voor kinderen met leer- en op
voedingsmoeilijkheden krijgen heeft
ook het verkeer de volle aandacht van
professor Waterink. Als pedagoog, maar
ook als ohauffeur, die nog dagelijks ach
ter het stuur zit, verklaarde hij dien
aangaande
Opvoedkundige kracht
„Van de straffen, die verkeersovertre
ders ten deel vallen, gaat in Nederland
weinig opvoedkundige kracht uit. Ze
zijn te lioht en vallen bovendien te veel
in dezelfde categorie. Ook tegen voet
gangers, wielrijders en bromfietsers
Een recente foto van prof. dr.
J. Waterink, die op donderdag,
20 oktober, zijn zeventigste
verjaardag hoopt te vieren.
moet streng worden opgetreden, als
't verkeer in gevaar brengen. Nederland
zou er goed aan doen in dit verband
meer naar Amerika te kijken. Het is wel
kenmerkend, dat er op de Turn Pike,
de grote autoweg van New York naar
Chicago, relatief gezien aanzienlijk min
der verkeersongevallen plaats vinden
dan op de grote autowegen van Neder
land en Duitsland".
Zowel in Amerika als in Zuid-Afrika
is professor Waterink enkele maanden
gast-hoogleraar geweest. Hij ontving ere
doctoraten van de universiteiten van
Potchefstroom en Gent het eerste in
de pedagogiek en het andere in de let
teren en wijsbegeerte. Koningin Juliana
bevorderde hem tot commandeur in de
Huisorde van Oranje, terwijl hij ook
ridder in de Orde van de Nederlandse
Leeuw en officier in de Kroonorde van
België geworden is.
NHM beoordeelt
belastingbeleid
De Nederlandsche Handelmij. merkt in
haar kwartaalbericht op, dat de verlaging
van de vennootschapsbelasting op uit
gekeerde winsten met 15 procent te klein
is om op de kapitaalmarkt veel in be
weging te zetten en de door de regering
gewenste doorstroming te bereiker
Zij heeft begrip voor de conjunctuur
politieke en fiscaaltechnische bezwaren
tegen afschrijving naar vervangings
waarde. Zij betoogt echter, dat de be
lastingheffing bij verschillende vormer
van reorganisatie van ondernemingen
gewoonlijk slecht aansluit bij de e<
mische werkelijkheid. De fictie van
king der onderneming, wanneer deze
Juist wordt voortgezet, is schadelijk vooi
de continuïteit en mobiliteit, die voor dc
goede functionering van de maatschap
pelijke produktie noodzakelijk zijn. De
belasting die in ons land (in tegenstelling
tot West-Duitsland) bij herkapitalisatie
wordt geheven, acht de N.H.M. een dure
etap van de besloten naar de open N.V
De effectenuitvoer brengt een ruimte
op de kapitaalmarkt, die behalve
de Bank voor Nederlandsche Gemeenten
ook wel eens voor toelating van buiten
landse emissies zou kunnen worden ge
bruikt Dit zou een voordeliger defla-
toire tegenstoot kunnen zijn dan de coi
soUdaties. Nu de vlottende gemeent»
schuld tot een normaler peil genaderd
is, vraagt de N.H.M. zich af of er
tevens aanleiding is het rentegamma
het marktpeil aan te passen, waardoor
de gemeenten zelfstandiger zouden kun
nen optreden en het politieke bezwaar
tegen toelating van buitenlandse e
sies komt te vervallen
Stem van Burger voor
eigen motie gold niet
(Van
parlementsredactie)
De voorzitter der Tweede Kamer dr.
L. G. Kortenhorst heeft een correctie la
ten aanbrengen in de Handelingen der
Kamer (het stenografisch verslag). Daar
in stond, dat de motie-Burger (soc.) be
treffende de tussentijdse herziening van
c.a.o.'s op 5 oktober jl. door de Kamer
met 66 tegen 49 stemmen was verwor
pen. Weliswaar had bij de stemming
over de motie 49 maal het „voor" weer
klonken, maar een der voorstemmers
had verzuimd de presentielijst te teke-
en dus gold zijn stem niet Die
voorstemmer wasde heer Burger
zelf!
Het getal 49 is in de Handelingen nu
eer vervangen door 48, maar velen
vragen zich af of de heer Burger zijn
motie eigenlijk wel had mogen indienen,
daar hij volgens de presentielijst niet
aanwezig werd geacht.
Wereldkampioenschap dammen
Nu de eerste plaats in het toernooi om het wereldkampioenschap dammen
voorlopig vast in handen is van Koeperman, concentreerde de aandacht
het wederom talrijke publiek zich dinsdag tijdens de vierde ronde in het
Amsterdamse Krasnapolski voornamelijk op de prestaties van de run
ners up. In het centrum van de belangstelling stond de ontmoeting tussen
de beide Nederlanders, Gordijn en Bom, die zich tot heden zo voortreffelijk
weerden. Ook de partij tussen de Rus Tsjegolef en Saint Fort (Haiti) telde
geducht mee om uit te maken, wie voorlopig tot de ernstigste belagers
van de wereldkampioen mag worden gerekend.
Wij weten niet, of de buitenlandse epe- keling van zijn schijven. Ook nu deerde
het hem blijkbaar niet, dat in korte tijd
vrij veel materiaal van het bord
dween. Zonder zijn positie te verv
lozen zocht hij een niet ingewikkelde,
maar wel uiterst verrassende combinatie
in de stand. „Noblesse oblige" dacht de
Marokkaanse Graaf en gaf zijn tegenstan
der prompt gelegenheid de vrij dure dam-
zet uit te voeren. Ondanks drie schijven
voorsprong zag De Descallar geen moge
lijkheid de vijandelijke dam te liquideren.
Het slot bracht een welverdiende i
winning voor de gebaarde Senegalees, die
aldus niet verder achterop raakte.
Lange vleugel
Sen A Kaw bezorgde de Monegask
Agliardi al vlug een onhandelbare lange
vleugel. Teneinde zich tegenkansen
scheppen, stootte agliardi door het
trum, zonder dat hij voor voldoende
dediging had gezorgd. Zo was de partij
te redden, doch in plaats van zijn tegen
partij te laten bewijzen dat de stelling
niet houdbaar was, prefereerde hij de be
dreigde schijf te offeren. Wel wat voor
barig. De Surinamer vatte het vervolg
kennelijk te licht op, waardoor Agliardi
er zowaar nog in slaagde zijn eerste punt
je te bemachtigen en de hatelijke nul op
het scorebord te laten verdwijnen.
De dichter-dammer Saint Fort uit Haiti
kon nog de gelegenheid vinden te demon
streren, dat hü graag naar de rand var
het bord uitwijkt, aleer hij een blunder
maakte, waardoor het karakter vai
partij verloren ging.
De jonge Rus Tsjegolef nam een dam,
die hem slechts ten koste van schijfver-
lies kon worden afgenomen. In het eind
spel liet hü geen kansen liggen en hii
kon zodoende vroeg in de avond de ver
richtingen van zün medespelers gaan vol-
De opvoeder van kinderen weet zich
hiervoor te zeer afhankelijk van de
Opvoeder aller mensen, Die hem zijn
gaven en krachten schonk.
„Ik ben me bewust een eenvoudig
ens te zijn", zei hij ten afscheid.
„die zijn best doet christen te zijn.
Bedenk in dit verband wel, dat ik
me zelfs hierin nog afhankelijk voel."! Baba Sy zocht
hun veelvuldige bezoeken
land ook onze gewoonten hebben leren
kennen, maar het leek er vanavond we'
op, zij het dat de datum niet juist geko
zen was. Agliardi en Saint Fort speelden
waarlijk voor Sinterklaas. Wie mocht
hebben gedacht, dat de nederlaag var
Baba Sy tegen Koeperman, de Senega
lees uit zijn evenwicht zou hebben ge
bracht, heeft zich misrekend. Fel aan
vallend gaf hij het juiste antwoord op
het passieve tegenspel van De Descallar.
Voor de eerste maal had de felle aanvals-
speler Dukel het niet naar zijn zin. „Ik
kan maar niet doorstoten", beklaagde hij
zich tijdens een wandeling langs de bor
den en of nu het colbertje al uit gi
vloed op de Belgische Hugo Verpoest had
het niet. Onverstoorbaar vervolgde dezi
zijn taktieken.
Stapel kussens
Weer andere moeilijkheden waren er t
beleven rond het bord van Dionis en Des
lauriers. De sympatieke Fransman, die
zich na een onfortuinlijk begin keurig
heeft hersteld, is er de man niet naar orr
alles te accepteren van wat hem voorge
schoteld wordt. Niet groot van postuur
wenst hij een stapel kussens om beter te
kunnen zien, naar zijn zeggen, omdat hij
onvoldoende overzicht heeft op het bord
daar de Nederlandse schijven enige milli
meters groter zijn dan hü gewend is. De
Fransman trof het ongelukkig, dat zijn
wedstrijdklok nu al tekenen van ver
moeidheid vertoonde. Met veel vertoon
kracht beukte zijn tegenstander op
de klok van Dionis, die maar niet lopen
De Surinaamse coupeur Sen A Kaw
heeft blijkbaar de snit van het toernooi
al bepaald. „Vanavond win ik weer. was
het zelfverzekerde commentaar" We heb
ben hem maar niet om de ranglijst aan
het eind van het toernooi gevraagd.
Eerste nederlaag
Als Dukel zijn draal niet kan vinden,
dan stügen de kansen van zün tegenstan
der. Door zün vele partüen met Verpoest
weet de Belg wel, hoe men de IJmuide-
naar moet bestrüden. Een klassieke for
matie kwam op het bord en Dukels stand
bood weinig mogelükheden. De Belg
itootte fel door. Wel poogde Dukel ten
koste van een schüf de damly'n te berei
ken, maar hü kreeg het geofferde stuk
prompt terug en kon zün tegenstander de
hand reiken. Hiermee was de eerste Ne
derlandse nederlaag een feit.
snelle ontwik-
Taaie verdediging
Dionis kwam gunstig uit de opening.
De lange vleugel van Deslauriers bleek
moeilijk in het spel te brengen. De oud
wereldkampioen loste de moeilykheden
op door een feitelijk stuk-offer gepaard
gaande aan een uitvaL De Parij zenaar
hield het hoofd koel en trok op zijn beurt
ten aanval. Fraai profiteerde hij van de
mogelijkheden, die zijn stand bood, totdat
hy vlak voor de eerste tijdcontrole niet
de allersterkste zet kon vinden. Dit gaf
Deslauriers de kans eerst een vijandelijke
schijf te nemen en er daarna twee terug
te geven voor een doorbraak naar dam.
Fraai verdedigde de Fransman zich,
het kon hem niet baten. Hij ging met ere
ten onder.
Koeperman ging voort op het pad der
overwinningen. Dc Franse bank-employé
Verse verdedigde zijn stelling met even
veel elan, alsof hij de kluizen van de
„Banque de France" moest bewaken, doch
er was geen kruid tegen de Russische
stoomwals gewassen. Een vierde kerkhof-
ruil van Koeperman legde de Franse
rechterwing volkomen lam en zorgde
voor een „surpris interdit". Verse werd
wel gedwongen ten koste van vele schy-
ven een combinatie te nemen, doch Koe
perman is Koeperman en hy gaf geen ge
legenheid tot herstel. Aan de Fransman
een eresaluut voor zijn taaie tegenstand.
Bom liet Gordün niet In het onzekere
omtrent zün plannen. Hü zocht verwik
kelingen. De Hagenaar zag de gevaren en
ruilde de randschy'f weg. Hü behield een
kleine voorsprong ln de ontwikkeling,
waardoor hü in staat was tüdig zijn lin
ker flank in het spel te brengen. Dit
moeiiüke partugedeelte werd door beide
vakkundig behandeld. Sensationele mo
menten deden zich niet voor, al vergde
de stelling wederzüds het uiterste van
het kunnen der spelers. Na hoogstaand
spel was remise voor beiden een welver
diende beloning. In deze vorm kunnen de
Nederlandse spelers nog een hartig
woordje meespreken voor de bezetting
van een der ereplaatsen.
Resultaten
De uitslagen van de vierde ronde lui
den: Baba Sy (Senegal)De Descallar
(Marokko) 20, Tsjegolef (Rusland)
Saint Fort (Haiti) 2—0, Sen A Kaw (Su
riname)Agliardi (Monaco) 11, Verse
(Frankrijk)Koeperman (Rusland) 02,
Dukel (Ned.)Verpoest (België) 02,
Gordijn (Ned.)Bom (Ned.) 11, Dionis
(Fr.)Deslauriers (Canada) 02.
De stand na de vierde ronde:
1. Koeperman. 8 pt (uit vier); 2. Tsje-
gole, 6 pt (uit vier)3 tot cn met 5. Des
lauriers, Bom en Baba Sy, aUen 5 pt (uit
vier); 6. Gordün, 4 pt. (uit drie); 7 en 8.
Verpoest cn Dukel, beiden 4 pt (uit vier)
9 en 10. Dionis en Sen A Kaw, beiden 3
pt. (uit vier); 11. De Descallar, 2 pt. (uit
vier); 12. Saint Fort, 1 pt. (uit twee); 13.
Verse, 1 pt. (uit drie); 14. Agliardi, 1 pt.
(uit vier).
GORDIJN-BOM
(Van onze parlementsredactie)
IK VEEBEELD mij niet, dat het militair aankoopbeleid in de toekomst
geheel foutloos zal zijn. Waar gewerkt wordt, worden nu eenmaal
altijd fouten gemaakt. Maar wel zal ik gedurende mijn ambtsperiode pogen
waar te maken, dat wij van de in het verleden gemaakte fouten hebben
geleerd. Als garantie daarvoor zie ik de mate, waariif wij erin zullen slagen
het decentralisatie-proces voortgang te doen vinden". Dit zei de minister j sohaf
van defensie, ir. S. H. Visser, gistermiddag in de Tweede Kamer bij de laties en belangen heeft laten preva-
behandeling van gedeèlten van het rapport, dat de Commissie Onderzoek
Militair Aankoopbeleid (commissie-Koersen c.s.) aan de Kamer heeft uit
gebracht.
aanvaarding
(soc.). De
onderzoek
ganisatie e
in 1958 ingesteld na
i motie-E. Vermeer
kreeg tot taak een
i te stellen naar „taak, or-
werkwijze, meer in het bij
zonder naar het aankoopbeleid, de effi
ciency en de verhouding tot de particu
liere industrie bij het Directoraat Mate
rieel Landmacht". Verder werd aan de
commissie opgedragen zich uit te spre
ken over de vraag „of, en zo ja in hoe
verre en op welke wijze, verbetering
ware te brengén in de controlemogelijk-
heid van de Kamer op een efficiënte
besteding van de door haar gevoteerde
gelden".
Het rapport van de commissie-Koer
sen is in twee gedeelten verschenen. Gis
termiddag besprak de Kamer die hoofd-
(Van onze parlementsredactie)
In de Zuidhollandse dijken komen geen zwakke plaatsen meer voor.
Niet alleen de dijken, die later dank zij de uitvoering van het Deltaplan
beschermd zullen zijn, maar ook de dijken, die buiten de werking van het
Deltaplan liggen, zijn voldoende verhoogd en verstevigd. Dit heeft de mi
nister van verkeer en waterstaat meegedeeld aan de vaste commissie voor
Deltazaken uit de Tweede Kamer. In Zeeland moet nog een aantal ver
stevigingen worden uitgevoerd.
De overheid besteedt aandacht, zo ver
volgt de minister, aan de mogelijke ge
volgen van de uitvoering van het Delta
plan. Zo zijn in Zuid-Holland in voorbe
reiding ccn streekplan Voorne, Puften
en Rozenburg en een streekplan voor
IJsselmonde. Voor Goeree-Overflakkea is
werkzaam een „Plancommissie-Flakkee'.
De komende maanden is een voorstel
te verwachten, waarin de bijdrage van
de waterschappen in de kosten van door
het rijk aan te leggen dammen wordt
geregeld. Op allerlei gebieden, ook dat
van de recreatie, bestaat een bevredigend
overleg tussen de betrokken belangheb
benden, in het bijzonder tussen hen, die
betrokken zijn bij de afsluiting van het
Veerse Gat. De minister van landbouw
en visserij bestudeert momenteel een.
ontwerp tot inrichting van een oester-
proefbekken in het Veerse Gat.
Wat tenslotte de drooglegging van de
Biesbosch betreft, voordat het Haring
vliet en Volkerak zyn afgesloten, is geen
inpoldering mogelijk. Aangezien deze
afsluiting nog lang op zich laat wachten,
is er nog tijd genoeg om zich te beraden
op een concrete oplossing van het Bies-
boschvraagstuk, aldus minister Korthals.
stukken van het rapport (en de aan die
hoofdstukken vertxmden conclusies), die
betrekking hebben op het in de afge
lopen jaren gevoerde (heftig gekriti
seerde) militaire aankoopbeleid. Daarbij
kwam dus de misère met de helmen,
gasmaskers, gevechtsschoenen, trotylfa-
bricage enz. ter sprake. De overige
hoofdstukken van het commissie-rapport
zullen later aan de orde komen. Deze
gaan over de politieke leiding
ministerie van defensie, de organisatie
van de militaire aanschaffangsdiensten,
de behoeftenbepaling bij de verwerving,
en de controle op de besteding van de
rijksgelden.
Met de uiteenzettingen en conclusies
van de commissie bleek de meerderheid
der Kamer over het algemeen wel ak
koord te kunnen gaan. Slechts weinige
sprekers voerden het woord
protestants-christelijke fracties zelfs
niemand. Tydens het weinig schokkende
debat trok niettemin één punt sterk de
aandacht: de affaire majoor-Koopmann.
Zoals bekend, werd majoor Koopmann,
die destijds hoofd van de sectic Aan
koop Buitenland bij het DJIL. was,
enige jaren geleden gearresteerd op ver
denking van het aannemen van steek
penningen. Na veroordeeld te zijn door
de Krijgsraad te Velde-West werd hij
1958 door het Hoog Militair Gerechtshof
vrijgesproken. De strafrechtelijke kant
buiten beschouwing latende, stelde ech
ter de commissie-Koersen in har verslag
van begin 1959 vast, „niet de indruk te
hebben, dat majoor Koopmann aan het
in hem gestelde vertrouwen heeft vol
daan". In juli 1959 zond de majoor de
Tweede Kamer een nota toe, waarin hij
de jegens hem getrokken conclusies van
de commissie op meer dan kraohtige
wijze bestreed (de commissie gebruikte
later het woord „invectieven", d.i.
scheldwoorden). Later kwam de zaak-
majoor K. weer in de publiciteit, toen
het dagblad De Telegraaf een geheim
rapport aan de chef van de generale staf
publiceerde, dat ontlastend zou zijn voor
de heer Koopmann en bezwarend voor
de directeur-generaal van defensie S. D.
Duyverman en de toenmalige kolonel
van de technische dienst W. J. Kalden-
bach. Staatssecretaris Calmeyer rea
geerde scherp op deze publicatie en nam
de heren Duyverman en Kaldenbach
met nadruk
Met de wijze, waarop de
Koersen zich over majoor Koopmann
heeft uitgesproken, kon de K.V.P.-afge-
vaardigde mr. Van Rijckevorsel zich gis
teren niet verenigen. De commissie
stelde in haar conclusies om., dat de
majoor, in strijd met de dienstvoor
schriften, een prijstaxatie van Piats
heeft nagelaten en verder bij de a
kooktoestellen persoonlijke
deren boven dienstbelangen. Voor zich
zelf sprekend gaf de heer Van Rijcke
vorsel als zijn mening te kennen, dat de
commissie op dit punt een ernstige fout
heeft gemaakt. Zij geeft met haar uit
spraak publiekelijk aan de heer Koop
mann een zodanige duw, dat men zich
moet afvragen of de beginselen van de
rechtsstaat niet worden aangetast. Zal
de heer Koopmann door de conclusies
van de commissie niet in zyn carrière
worden geschaad? Als de majoor in
strijd met de dienstvoorschriften heeft
gehandeld, dan kan dit als een krijgs-
tuchtelijk vergrijp worden beschouwd.
Het oordeel hierover is aan de militaire
superieuren van de heer Koopmann, niet
echter aan een Kamercommissie die
zich over beleidsvragen moet uitspre
ken. De heer Van Ryckevórsel kwam
dan ook tot de slotsom, dat de commissie-
Koersen met haar conclusies ten aan
zien van de majoor ten onrechte de
weg van het recht heeft bewandeld. Hü
hoopte, dat minister Visser nu achter
de heer Koopmann zal gaan staan. Ook
enkele andere K.V.P.-afgevaardigden
maakten voorbehoud ten aanzien van
conclusies over majoor Koopmann.
De voorzitter van de commissie,
K.V.P.-er Koersen, de socialist
Sohouwenaar en de minister van defen
sie kwamen hiertegen, op. De heer
Koersen zei, dat de commissie de zaak
objectief had onderzocht en bepaald
geen duw aan de heer Koopmann heeft
gegeven. De commissie onderzocht de
beleidskwesties en niet de rechtsvragen,
maar ze zou bepaald in gebreke zijn ge
bleven, wanneer ze niet zou hebben ge
reageerd op de persverhalen, die ovc
zaak-K. in omloop waren. Terloops
merkte de heer Koersen op, dat i
heid en journalistenorganisaties er
aan zouden doen om gezamenlijk te ko
men tot verdieping van de journalistie
ke verantwoordelyklheid Hij noemde
ten slotte de vorm, waarin majoor Koop
mann zijn kritiek op het Kamerrapport
heeft gegoten, onaanvaardbaar.
Beledigend
Minister Visser kwalificeerde de
die majoor Koopmann de Kamer heeft
toegezonden, als „beledigend" en
nig passend voor een officier". Weinig
passend vond hü het vooral, dat de ma
joor zich in het openbaar tot de Kamer
heeft gericht met een ongegronde klacht
over een superieur. Dit heeft hem trou
wens een mondelinge terechtwijzing
door de chef van de generale staf be
zorgd. Overigens heeft minister Staf de
majoor destijds gerehabiliteerd.
„Het Is bepaald niet mijn bedoeling",
zo vervolgde minister Visser, „om
het laatst toe te trachten iemand te
ken en te vinden. Beleidsoverwegingen
nopen mü ertoe administratieve ma
gelen ten opzichte van de heer Koop
mann achterwege te laten". De bewinds
man voegde er nog aan toe. volledig ver
trouwen te hebben ln de heren Duyver
man en Kaldenbach.
Het geheime huishoudelijke rapport-
Musch over de zaak-K. is volgens de mi
nister op onregelmatige wüze verkregen
en op onregelmatige wijze (door De Te
legraaf) gepubliceerd. De ontvreemding
is inmiddels in handen van de justitie
gelegd. Voor een discussie over het rap-
port-Musch voelde de minister niets,
omdat dit de ambtelijke verhoudingen
zou verstoren. Ook meende hü niet de
vrüheid te hebben om te voldoen as
wens van de heer Schouwenaar
namelijk het rapport ter vertrouwehjke
kennisgeving aan de Kamer voc
leggen.
De minister zei voorts, dat de minis
ter van justitie en de minister-president
zich zullen moeten bezinnen op de vraag
van de heer Koersen over de verdieping
van de journalistieke verantwoordelijk
heid. De bewindsman meende intussen,
dat één persorgaan (De Telegraaf)
haar publicaties over de zaak-K. e:
activiteiten van het D.M.L. de perken
van het behoorlijke heeft overschreden.
Het orgaan heeft daarmee niet alleen de
goede naam van personen, instellingen
en diensten (die zich niet kunnen
dedigen) aangetast, maar in feite ook
de Westerse defensie. Deze agitatie
onwaardig en buiten alle proporties. De
minister achtte de persvrijheid een groot
goed en hü had voldoende vertrouwen
in de corrigerende krachten in onze
maatschappü „Ik verzet mij echter
tegen de opvatting, dat een insinuatie
juist zou zijn, zolang er nog geen ver
volging tegen is ingesteld", aldus de be
windsman, die er nog op wees, dat de
agitatie temeer misplaatst is waa
commissie-Koersen immers heeft vast
gesteld, dat er zich geen „knoeier
hebben voorgedaan.
Decentralisatie
De minister geloofde, dat bet militair
aankoopbeleid zich ln de toekomst zal
moeten spiegelen aan de gang vai
ken In het particuliere bedryfsleven, die
een deconcentratie en decentralisatie
van verantwoordelijkheden te zien
geeft. Van concentratie vanuit één punt
verwachtte de minister, voor wat het
militair aankoopbeleid betreft, geen heil
meer. De verantwoordelükheden zullen
geleidelük aan naar beneden moeten
worden verplaatst en komen te liggen
bij lien, die het dichtst bü de proble
men staan. Voor schündeskundigheid,
die alleen gebaseerd is op een paraaf,
mag geen plaats meer zün- Een dergc-
lyke rangschikking van de verantwoor-
delykhcden biedt enige waarborgen,
dat de grote fouten, zoals die in het ver
leden zün gemaakt, niet meer zullen
voorkomen.
Nader op deze fouten ingaand, wei
minister erop zijn ambtsvoorganger
ir. Staf citerend dat na de bevrijding
onder büzondere omstandigheden moest
worden gewerkt. De eis van paraatheid
bracht mee, dat grote risico's moesten
worden genomen en dat bij de verwer
ving van goederen forceren wel eens
nodig was. Een schoksgewijze ontwikke
ling was vaak niet te voorkomen. On
danks de gemaakte fouten is een woord
van hulde aan het adres van oud-minis
ter Staf en de hoofdambtenaren van
fensie op zijn plaats, want zij hebben
moeilijke situaties werk verricht, dat de
toets der kritiek kan doorstaan. Op de
fensie werkt thans bekwaam personeel,
dat naar zuinigheid en doelmatigheid
Helmen
In antwoord op vragen van o.m
heren Van Dijk (lib.) en Schouwenaar
(soc.) deelde de minister nog mee,
de thans in gebruik zijnde helmen vol
ledig aan de verwachtingen beantwoor
den. De voorraad helmen is voldoende,
zodat spoedige aanvulling niet noodza
kelijk is. Ook de aanwezige voorraden
trotyl kunnen geruime tijd in de be
hoeften voorzien. Mocht meer trotyl no
dig zijn, dan kan een beroep op het bui
tenland worden gedaan. Aan de coördi
natie tussen defensie en de andere de
partementen zal veel aandacht worden
geschonken.
Grote verwarring ontstond in de Ka
mer toen beslist moest worden op welke
wijze het behandelde gedeelte van het
verslag zou worden afgedaan. Voorzitter
Kortenhorst stelde een oplossing voor
die de heer Van Rijckevorsel e.a. ir
staat zouden stellen tegen één of meei
conclusies van de commissie te stem
men. Prof. Romme (kath. v.) en prof.
Oud (lib.) voelden er echter veel i
voor, de betrokken hoofdstukken
het verslag en de daaraan verbonden
conclusies „voor kennisgeving" aai
nemen. Zij gaven van het begrip
kennisgeving" echter een verschillende
interpretatie. Prof. Oud (die voorzitter
Kortenhorst wegens diens voorstel be
rispte) zei b.v. dat „voor kennisgeving
emen" voor hem zou betekenen:
goedkeurend noch een afkeurend
oordeel over de conclusies van de com-
ie uitspreken. Ten slotte hakte
voorzitter Kortenhorst de knoop door,
voor te stellen de behandelde delen van
het commissie-rapport ,met grote dank
zegging aan de commissie voor kennis
geving aan te nemen". Deze oplossing
werd ten slotte door een ietwat verbou
wereerde Kamer als een soort éi van
Columbus aanvaard.
ioop:
GordünBom. 1. 32-28 16-21; 2. 37-32
21-26; 3. 41-37 20-25. Wil het centrum-
opel van Gordün met de omsingelingstak-
uek gaan bestrijden.
4. 31-27 17-22; 5. 28x17 11x31; 6. 36x27
19-23. Schroomt niet het centrum te be
zetten met een randschyf op veld 25,
waardoor de partij al direct in een in
teressant stadium komt
33-28 14-19; 8. 39-33 10-14; 9. 44-39
14-20; 10. 49-44 5-10; 11. 46-41 6-11; 12.
11-36 1-6; 13. 34-30. Wenst een klassieke
partij en zoekt geen avontuur. 13.
25x34; 14. 39x30 20-24; 15. 30-25 10-14;
16. 44-39 11-16; 17. 40-34 7-11; 18. 34-30
11-17; 19. 45-40 17-21; 20. 50-45 2-7; 21.
39-34 4-10; 22. 34-29 23x34; 23. 40x20
15x24; 24. 43-39 18-23; 25. 39-34 12-18;
26. 27-22. Door een voorsprong in ontwik
keling kan wit op het juiste moment zyn
lange vleugel in spel brengen. 26.
18x27; 27. 37-31 26x37; 28. 42x22 21-26;
29. 47-42 7-11; 30. 42-37 11-17; 31. 22x11
6x17; 32. 34-29 23x34; 33. 30x39. Beide
partyen staan thans weer ver uit elkaar.
33. 8-12; 34. 48-43 12-18; 35.45-40
18-23; 36. 40-34 13-18; 37. 34-29
23x34; 38. 39x30 3-8; 39. 43-39
18-23; 40. 39-34 9-13; 41. 34-29.
Moet nog steeds voor voldoende tempo
•zorgen. 41. - 23x34; 42. 30x39 8-12;
43. 39-34 24-30; 44. 35x24 19x39; 45. 33x
44 12-18; 46. 36-31 13-19. Nu blykt,
om de zwarte schijf op veld 10 niet
verplaatst mocht wordert. Hij doet thans
dienst ter ondersteuning van de centrum
positie. 47. 38-33 19-24; 48. 31-27 6-11;
44-39 14-19; 50. 39-34 10-15. Om 34-
te kunnen opvangen. 51. 34-29 11-17;
52. 29x20 15x24; 53. 27-21 7-12; 54. 21-16
1-23; 55. 25-20 24x15; 56. 33-29 23x34;
57. 28-22 17x28; 58. 32x14. Remise.
Brits voetbalschandaal
Lijst van 20 spelers
naar de rechters
Voctbalofflcials hebben ccn lüst van 20
spelers opgesteld die aan het openbaar
ministerie gestuurd zal worden ln een
rapport over omkoperü bü voetbalwed-
strijden.
De namen van de spelers in het dossier
zyn niet bekendgemaakt.
De Britse justitie is altijd streng op
getreden tegen een ieder die schuldig
bevonden wordt aan geknoei bü be-
roepsvoetbalwedstryden. Acht jaar ge
leden is een man voor negen maanden
naar de gevangenis gestuurd, omdat
hij geprobeerd had spelers in de Schotse
league om te kopen. In 1913 is iemand
tot vüf maanden veroordeeld omdat hy
steekpenningen aangeboden had aan Jes
se Pennington van West Bromwich Al
bion, een van de grootste voetbalspelers
van alle tyden.
Wereldrecord vijfkamp
voor Irina Press
Tydens de Russische club-atlctlekkam-
ploenschappen, die ln Kief worden ge
houden, heeft Irlna Press het wereld
record op de vyfkamp, dat met 4959
punten sinds juli van dit jaar op haar
naam stond, verbeterd cn gebracht op
4972 punten
is de derde maal van dit jaar
dat de Russische atlete, die in Rome de
gouden medaille op de 80 meter horden
won, dit wereldrecord verbeterde. De
prestaties op de vijf onderdelen waren;
Kogelstoten 15,34 m (oud 15,18 m); 200
meter 24.7 (24.5); hoogspringen 1,63 m
(1.50 m); 80 m horden 10.8 sec (10,9); ver
springen 5,58 m (6,17).
Batavieren in New York
Een team van de Batavieren heeft dezer
dagen in New York deelgenomen aan een
Internationaal toernooi, dat georganiseerd
werd door de hockeyclnb „The Prlva-
De uitslagen van de wedstrijden waar»
1 de Nederlanders speelden luiden: Mon
treal MetropolitansBatavieren 12, Pri
vateersBatavieren 51, MavericksBa
tavieren 12, Bermuda National Team
Batavieren O—l.
