CHRISTFUJ
sucrosa
CETALAC
Uw probleem is het onze
Realistisch begin van
Nyborg-conferentie
I
Meningen van anderen
Een woord voor vandaag
Mondelinge examens
worden korter
Maar de stof is
nog even zwaar
R.L studenten betreuren
„ontmoeting" in Utrecht
2
Enkele kanttekeningen
EEN RESOLUTER GELUID
DU DE behandeling van de defensienota 1961-1963 in de Tweede Kamer Is
J-» gesegd, dat vele bladen een neiging hebben tot overdreven kritiek op de
defensie, omdat irj de raken te perfectionistisch willen aanpakken, ook waar
men niet sonder een sekere geleidelijkheid kan werken
ÏTJZSrT?1 Te" denke slechts aan de «loellljk. personeelssitnatie,
die niet in een handomdraai is te verbeteren.
De zojuist gepubliceerde defensiebegroting: voor het Jaar 1961 laat een resolu
ter geluid horen dan voorheen over diverse problemen gebruikelijk was. En
aat is het wat we nodig hebben in de huidige wereldsituatie: een beslist en
beleidvol optreden om de moeilijkheden eendrachtig te overwinnen.
Vergeleken met 1961 steeg het eindbedrag met 260 mi'joen gulden tot 1912
miljoen. Van deze verhoging ontving de marine 50 miljoen (15% meer dan
vorig iaar), de landmacht 135 miljoen (20% meer) en de luchtmacht 75 mil
joen (19% meer).
Hieruit blijkt een zeker streven tot afstemming van onze bijdrage op de stra
tegische realiteit van het te zwakke NAVO-schild van land- en luchtmacht-
strijdkrachten in West Europa.
Ook de onderstaande verdeling van het bedrag voor de drie krijgsmachtdelen
vertoont enigszins bovengenoemde tendens (percentages t.o.v. totale begro
ting):
K.M. K.L. K.Lu.
begroting '60 23% 41% 24%
begroting '61 20% 43% 25%
bedrag'61 376 milj 812 müj. 471 milj.
Het resterende bedrag van 250 miljoen is hoofdzakelijk voor ministeriële en
gemeenschappelijke uitgaven, waaruit wel blijkt, dat een zekere coördinatie,
gezien de omvang, wel nuttig is.
De genoemde bedragen laten zien, dat de prijs voor de vrijheid hoog is. Doch
uit de verstrekte cijfers blijkt, dat in 1959 Nederland een lager percentage
van het nationaal inkomen uitgaf voor defensie dan „arme" landen zoals
Portugal, Italië en Griekenland.
En gezien de druk van de NAVO naar algemene verhoging van het defensie
budget, zal in dit beeld wel niet veel veranderen.
MEER NADRUK OP DIENST BIJ DE TROEP
BU DEFENSIE is er een zekere vlucht naar dienst op de vele bureaus.
Ingewikkelde oorlogsschepen, jachtvliegtuigen en voertuigen maken,
dat er bij oefeningen en dergelijke spoediger fouten worden gemaakt, waar
nog bij komen langere diensttijden, het leiding geven aan grotere groepen
militairen, enz.
Oefentoelagen en vliegrisico-verzekering zijn eerste schreden, die bewijzen
dat het departement wat meer „troep-minded" wordt.
Hiermee gepaard gaat een inkrimping van de topstaven, zoals o.a. door de
oprichting van de dienst kwartiermeester-generaal.
In dit verband zouden we willen voorstellen de twee parate divisiestaven op
te heffen en de vijf parate brigades daaronder rechtstreeks onder de com
mandant van het legerkorps te plaatsen.
Enkele jaren geleden hadden we nog een legerkorps met vijf divisies, die
ieder drie brigades telden. Dit weinig orthodoxe voorstel, in de krijgsge
schiedenis vaak zo effectief, geeft een belangrijke besparing en is ook doel
matig.
Wij betreuren het, dat, bij alle verbeteringen t.a.v. het beroepspersonecl, cn
voor de dienstplichtigen géén burgerpak bij dienstverlating afkon. Nu de
regering toch tot een belastingherziening overgaat, zou de invoering van
een defensiebelasting voor de 30.000 man, die van de 85.000 ingeschrevenen
per jaar definitief vrijstelling krijgt, rechtvaardig zijn en mede het geld kun
nen opbrengen voor een betere betaling van de dienstplichtigen.
Dii dient de rechtvaardigheid en is daarom van belang voor het moreel van
de troep.
Ten slotte zouden we voor de soldaten en matrozen de groet van het „halt en
front maken" in kazernes willen afschaffen en vervangen door gewoon sa
lueren. Dan raken we weer een kleine feodale rest kwijt, die niet meer past
in deze tijd.
■Mi
Zonder illusies
maar met hoop
,,We zullen onze opdracht onder
ogen moeten zien zonder ons illu
sies te maken", zei gisteravond
de Duitse bisschop uit Hannover
H. Lilje tot de 85 Europese ker
kelijke leiders, die bijna vijftig
kerken vertegenwoordigen uit 24
verschillende Europese landen.
Daarmede had hij in één zin de
geest, waarin deze conferentie is
begonnen, getypeerd. Maar hij
voegde eraan toe, dat „zonder il
lusies" nog niet betekende „zon
der hoop". En daarom zijn de
gedelegeerden, van wie een derde
van achter het IJzeren Gordijn
komt, niet naar huis gegaan.
Bisschop Lilje heeft het hen echter
(Advertentie)
'SCHl
de nieuwe zoetstof zonder saccharine
ANDERZIJDS
Het loondebat
De problemen op het looufront blijven
dc dagbladen bezig houden. Zoals bekend
heeft 6laot8sccretaris Roolvink vorige week
in con televisiegesprek o.m. gezegd, dal
onder liet systeem van de vrijere loonpo
litiek de reële lonen met 9 procent zijn
gestegen. Het Vrije Volk beeft daar nogal
laatdunkend over gedaan, hetgeen Df Te
legraaf bet volgende commentaar ont
lokte: „Waarschijnlijk mede omdat de rede
van staatssecretaris Roolvink het feitelij
ke monopolio doorbrak, dot tot dusver
voor radio en televisie wat de sociale voor
lichting betreft, van socialistische zijde
werd uitgeoefend, is liet dagblad van de
P.v.d.A. in woede ontstoken. Dc heer Rool
vink beeft „halve waarheden" verteld cn
dat is „zeker een staatssecretaris niet ge
oorloofd". In de jaren 1951 cn 1952 werk
te dc Korca-crisis nog na en in 1958 en
1959 was er een bestedingsbeperking, zo-
dal deze jaren buiten beschouwing hndden
moeten blijven. Het blad vergeet echter
te vermelden, dat de bestedingsbeperking
juist voor een belangrijk deel was veroor
zaakt door de laatste „vcrkiezings"-loon-
ronde, die ons land in een benarde devie-
zenpositie bracht. In het bijzonder is de
nebtergrond te betreuren van deze socialis
tische halve waarheid; halsstarrig blijft
men in deze kring vasthouden aan dc el
ke Nederlander gelijkscbakelende uniforme
loonronden, ongeacht de daaraan voor de
koopkracht van het geld verbonden nadelen,
welke in de eerste en voornaamste plaats
de lage inkomens treffen".
Het in do Vakraad Metaal gevonden
compromis, waarbij do openbreking van
de geldende c.a.o. enkele maanden wordt
verschoven, dort Het Vaderlsnd de
vraag stellen, of de betrokken partijen hier-
mee meer succes zullen hebben bij Stich
ting van de Arbeid, College van Rijksbc-
middcJaars en regering. Het blad schrijft:
„In dc brief van de Slichting van de Arbeid
luidt het meerderheidsstandpunt, dat het
thans onwenselijk moet worden geacht de
lonen in c.a.o.'s te verhogen en daar het fi
losoferen de laatste tijd erg in zwang ge
raakt schijnt te zijn, moet men ook in de
Vakraad hebben geredeneerd: ja, thans,
dat is oktober 1960, de mening welke de
meerderheid van de Stichting vertegen
woordigt, slaat dus alleen op dal tijdstip.
Laten we dus de loonsverhoging op 1 ja
nuari stellen, daarvoor geldt het veto vnn
de Stichting niet. Het zwakke punt in de
ze redenering is natuurlijk, dat dc Vakraad
een uitleg geeft aan het woordje thans, wel
ke niet in dc brief ligt opgesloten. Im
mers, de Stichting baseert baar afwijzend
oordeel op de huidige economische om
standigheden en men mag toch wel aan
nemen, dat haar oordeel onveranderlijk
rel blijven, wanneer de huidige omstandig
heden in de komende drie maanden niet
veranderen, dan wel (wat nog waarschijn
lijker is) een verdere verscherping van dc
conjunctuur te zien geven".
BEGRAVEN „IN ALLE STILTE"
Heel wat reacties heeft ds. L.
H. Ruitenberg ontvangen op zijn
onlangs in Tijd en Taak ver
schenen artikel over het „in al
le stilte begraven". Zijn ant
woorden, opgenomen in het laat
ste nummer van genoemd week
blad, laten wij hier verkort vol
gen.
Het is in strijd met het gebeu
ren van het sterven zelf, om aan
een begrafenis- (subsidiair crema-
ïtie-) plechtigheid een demonstra
tief karakter te geven. Juist in het
aangezicht van de dood moeten
wij gestalte geven aan het feit,
dat al ons strijden, organiseren,
poneren, werken voor dit of dat,
leven als die of die, verbleekt. Al
die dingen zijn juist dan in ze
kere zin onbelangrijk geworden.
Dat geldt óók voor kerkelijke men
sen die het zo mooi vinden een be
grafenis tot een soort evangelisa
tiegelegenheid te maken.
Wij staan dus voor het feit, dat
wie buiten een kerkelijke gemeen
schap met vaste liturgie (gelijk bij
de rooms-katholieken) staat en wie
niet leeft in een gesloten dorpsge
meenschap, waar een traditie van
zelfsprekend aanvaard en als zin
vol beleefd wordt, zélf zijn vormen
moet zoeken.
Mijn stelling is nu: laat men dan
ook zoeken. De oplossing die ge
vonden wordt in een begrafenis of
crematie „in alle stilte" moge in
individuele gevallen aanvaardbaar
en begrijpelijk zijn, als oplossing
die ons een nieuwe „liturgie"
geeft, kan ze niet in aanmerking
komen.
Nu kan er misverstand ontstaan
over het woord „in alle stilte". Ik
denk daarbij aan een zwijgzame ge
beurtenis, zoveel mogelijk geheim
gehouden, waarbij alleen de aller
naaste familie betrokken is. En
dan zo informeel mogelijk, waar
bij die informaliteit ook in de kle
ding wordt uitgedrukt. Onder „in
alle stilte" versta ik bepaald niet
een begrafenis of crematie, waar
bij slechts een enkel woord gespro
ken wordt. Beslissend voor mij is
de openbaarheid, niet de woorden-
waterval.
Een geëerd collega wees mij op
de onoprechtheid bij de toe
spraken. Toespraken die vaak de
mens verheerlijken, terwijl juist in
hel aangezicht van de dood God al
le eer gegeven moet worden. Hij
betrekt daar ook jubilea bij.
Ik begrijp dat. Toch volg ik deze
briefschrijver niet Ik wil in ieder
geval onderscheid maken tussen
jubilea- en begrafenistoespraken.
Bij de jubileumtoespraak hangt
het er helemaal van af, hoe het
slachtoffer het zelf beleeft. Zelf ben
ik in mijn leven nauwelijks van zo
iets slachtoffer geweest. Maar ik
ben zeker, dat ik zulke toespraken
geïnteresseerd zou ondergaan. Ik
zou registreren hoe anderen mij za
gen, en mij verbazen. Misschien
leer ik er nog wat van. Ik zou in
ieder geval meer kennis krijgen
van wie spreken. Want de spreker
onthult zich zelf (in z'n mooi-pra-
ten, ln zijn glad-praten, in z'n stun
telig zoeken naar woorden en in
z'n bij clichés verzeilen) méér dan
dat hij van de ander wat zegt.
Toch wordt in die veelheid van
woorden soms iets duidelijk van
werkelijke genegenheid, van op
rechte dankbaarheid. Ook van af
stand en onbegrip die droevig
maakt. Maar nogmaals: dat is een
persoonlijk omgaan met het jubi
leumverschijnsel. Mensen die an
ders geaard zijn, moeten anders
reageren.
BIJ DE begrafenis ligt het an
ders. Want het communicatie
patroon is een ander. Bij jubilea
zijn toespraken nog wel te verstou
wen voor wie er de aard voor
heeft. Bij begrafenissen zijn veel
toespraken een gruwel. Eigenlijk is
elke toespraak een gruwel, en het
toespreken van de overledene
moest bij de wet verboden worden.
Hier gaat het, alweer, om het zoe
ken naar vormen die uitdrukken
wat de gemeenschap, de kring, on
dergaat, wanneer zij een harer le
den tot het einde begeleidt. Ik zou
willen pleiten voor de min-of-meer
kerkelijke vorm. Zelfs gedecentra
liseerd is deze verre te verkiezen
boven de huiselijke of demonstra
tieve vorm die daarvoor in de
plaats komt.
En met min-of-meer kerkelijke
vorm bedoel ik: de tocht van allen
achter de baar. De stilte. De mu
ziek. Het gelezen woord, de korte
ontvouwing van wat hier samen be
leefd wordt door één spreker, die
de zware taak heeft géén toespraak
te houden en toch het meest tref
fende te zeggen dat allen, de naas
te familie in ieder geval, troost,
licht geeft. En dan, heel hachelijk:
het gebed.
Natuurlijk kan men dit „secula
riseren". Indien de overledene en
de kring geen bewust leven met of
tot God kent, is het ongeoorloofd
te doen alsof. Maar overblijft toch
de vruchtbare stilte, de zwijgzaam
heid, ingetogenheid door de woor
den héén, de muziek, misschien het
gedicht.
Zo, dèt bedoel ik, als ik opkom
tegen „in alle stilte" bij begrafe
nissen. Misschien wel het meest
opdat er werkelijk vruchtbare stil
heid kan komen.
Advertentie
Verf met gemak en
ran Ceta Bever
In Oostzone geen
toenadering
tussen de kerken
Ondanks de gemeenschappelijke strijd
tegen het groeiende atheïsme in het
communistische Oost-Duitsland is er tot
I heden geen sprake van een verdere toe
nadering tussen, de rooms-katholieke
i de evangelische kerk. De voorzitter
in de evangelische kerk in Dessau, die
Ide leiding heeft van het werk van de
evangelische bond in de Oostzone, ds.
D. Schröter, heeft dit dezer dagen ver
klaard op een conferentie van de bond
in Düsseldorf.
Het aantal rooms-katholieken in Oost-
Duitsland loopt voortdurend terug. In
tegenstelling tot de evangelische kerk
Is de verzorging van de verschillende
parochies door geestelijken goed: in de
Duitse Democratische Republiek komt
gemiddeld één priester voor op de 1500
gelovigen. In de kleine gemeenten ge
beurt het vaak. dat leken (catecheten)
de sacramenten der stervenden uitrei-
niet gemakkelijker gemaakt. Met donkere
kleuren schilderde hij de toestand van
de wereld en van Europa in het bijzon
der. Drie problemen vragen bovenal onze
aandacht, zo zei hij. De blijvende schei
ding tussen Oost en West duurt onver
minderd voort De problemen van de
internationale politiek zijn welhaast on
oplosbaar. Maar nog groter is het pro
bleem, dat wordt opgeroepen door de
ongekende groei van de wereldbevolking.
Het allergrootste vraagstuk noemde
bisschop Lilje de geweldige vlucht van
de natuurwetenschappen. Aan de ene
kant neemt de kennis schrikbarend toe,
de andere kant lijkt het wel alsof
de kerk aan het uitdrogen is en geen
klaar getuigeniis meer laat horen.
Deze problemen gelden voor alle
tinenten, waar de Europese kerken zullen
eigen antwoord moeten vinden. Daar-
verheugde het hem, dat de kerkelijke
leiders bijeen gekomen waren, ondanks
de kritiek op dit regionaal samenzijn.
Oplossing
Een wel heel specifiek Europees pro
bleem is de verhouding van de kerken
tot elkaar. In tegenstelling tot de Afro-
Aziatische landen, waar jonge kerken
naast elkaar staan, en de Angelsaksische i
landen, waar vrije kerken naast elkaar
leven, ontmoeten in Europa de oude
volkskerken elkaar.
„Het gevaar dreigt echter dat
oecumene een leeg begrip wordt als
elkaar niet daadwerkelijk vinden", zei
bisschop Lilje. „Wij moeten de oecume
nische opdracht geheel opnieuw onder
ogen zien; daarbij moeten wij niet al te
zeer staren op de schuld van het ver
leden, maar onze taak voor het heden
verstaan."
Ook voor het vraagstuk van de en
groei van de wereldbevolking zal Europa
eigen antwoord moeten vinden. Bij
kan de nadruk niet, zoals bij vele
Aziatische landen, liggen op de geboorte
beperking, want in vele landen neemt de
bevolking eerder af dan toe. Wel moeten
wij beseffen dat wij een opdracht hebben
voor de landen die door honger worden
bedreigd. Honger is wereldvijand num
mer 1, die vooral van Europa uit bestre
den moet worden en de kerken heh-
ben hier een grote opdracht.
„Op dit continent heeft de wieg ge
staan van al het goede en al het slechte,
van het grote en het kleine dat de wereld
bezit", zei de bisschop nog. Htf weigerde
te geloven, dat het een moe continent Is,
dat nog alleen maar in het verleden leeft.
Nergens ter wereld Is zo actief gezocht
naar theologische vernieuwing, dat zag
hü vooral in het feit, dat juist in Europa
zo sterk de vraag gesteld is: „Wat is het
Woord Gods. Wat is de basis van
prediking?"
Maar de antwoorden zijn nog niet tot
in de plaatselijke gemeente door
gedrongen en dat zag hij als de voor
naamste taak van de Europese kerken,
willen zij in de wereld worden gebruikt
Organisatie
Deze conferentie zal met deze proble
men in de komende dagen bezig zijn.
Maar iedereen beseft, dat de oplossing
niet in dit ene samenzijn gevonden zal
worden. Daarom klonk reeds op de eer
ste avond het motto: „Wij moeten ook in
de toekomst meer bijeenkomen."
Vorig jaar hebben de kerken gezegd,
dat zij wel willen samenkomen, maar
geen Raad van Europese Kerken wilden
stichten. Er moet zo weinig mogelijk ge
organiseerd worden. Dr. H. H. Harms, de
secretaris van het organiserend comité,
klaagde echter al op deze eerste avond,
dat er te weinig organisatie is. Hij drong
aan op een versterking van het
tariaat
Een speciale werkgroep zal zich over
de toekomst van de conferentie van
Europese kerken moeten beraden. Maar
als er een toekomst zal zijn, zal in de
komende dagen moeten blüken, dat i
verder gesprek tussen Oost en West
tussen orthodoxe en reformatorische ker
ken mogelijk is en zin heeft.
Advertentie
..mi|n creme is hamol,
zegt de moderne vrouw.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Oldenkeppel (toez.) A
M. Arntzenius te Grootegast; te Ste-
vensweert-Maasbracht, D. van Boven te
Tricht.
Aangenomen: naar Thamen aan de
Am stel, B. Holl te Middelbert (Gr.).
Bedankt: voor Vriezenveen (vac. W.
Bieshaar), G. J. van de Bogerd te Hui-
zum (Fr.); voor Baarn (toez. vac. dr. F.
H. Spanjaard), J. Vuyst te Almelo; voor
Emmen, L. S. Blom te Aardenburg.
UEKEF. KERKEN
Aangenomen: naar Muiden, J. Koen
te Zijldijk (Gr.); naar Eindhoven (vac.
F. A. Fanoy) (2e beroep), J. M. Bloem
kolk te Ede; naar Eernewoude, S. de
Jong te Amsterdam; naar 's-Gravenzan-
de, J. v. d. Klaauw te Krabbendijke.
Bedankt: voor Siddeburen, R. van Ree-
en te Klundert.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
G. L. Buys te Papendrecht.
Beroepen: te Klundert, Joh. de Waal
te Beamsville (Canada).
VRIJE EVANG. GEM.
Bedankt: voor Wormerveer, C. Zijlstra
te Franeker.
'40F«fFlVWnFK
Het reclamevak, en De kolenmijn-
bouw, twee deeltjes uit de serie beroe-
penvoorlichting, zoals deze vanwege
het Contactcentrum Bedrijfsleven On
derwijs ten dienste van het voorberei
dend hoger en middelbaar onderwijs
wordt verstrekt. (Adres: 't Hoenstraat
1, 's-Gravenhage). Bovendien ontvingen
we de brochure Het Deltaplan, uitgege
ven naar aanleiding van een conferentie
van het C.B.O.
Crimineel ABC, door mr. W. H. Na
gel. Uitgave Bert Bakker-Daamen
N.V., Den Haag. In dit Ooievaar-boek
je worden we op originele wijze wegwijs
gemaakt in de wereld van strafrecht en
criminologie.
Tussen wereldoorlog en Euromarkt.
Dit is een fraai gedenkschrift ter ge
legenheid van het zestig-jarig bestaan
van de Koninklijke Nederlandse Zuivel-
bond F.N.Z. Een keur van lezenswaar
dige opstellen.
Repetitielijst voor de Bijbelse geschie
denis, samengesteld door ds. A. G. Kor
net. Uitgave J. H. Kok N.V., Kampen.
Van deze handige repetitielijst ver
scheen hiermede reeds de tweede druk.
Het vasten-vraagstuk, door Th. Delle-
man Jr. Uitgave J. H. Kok N.V., Kam
pen. Een mooie studie over een onder
werp dat in het protestantisme wel
in de verdrukking komt.
Pocketgids, najaar 1960. Uitgave
Semper Avanti N.V., 's-Gravenhage. De
titels van bij niet minder dan 26 Ne
derlandse uitgevers verschenen pocket
boeken vindt men hier bijeen.
God en goden, door prof. dr. K. A. H.
Hidding. Uitgave Universitaire Pers,
Leiden Van Gorcum Coonp. N.V.-
dr. H. J. Prakfke H. M. G. Prakke,
Assen. In dit boekje zet de Leidse
hoogleraar zijn standpunt inzake „de
eenheid der godsdiensten" uiteen.
Bloemen voor Ada Harris, door Paul
Gallico. Uitgave Wereldbibliotheek.
Amsterdam. Van dit door Hans Rouw
vertaalde boek verscheen hiermede de
tweede druk.
Hoor, iemand zegt: Roep! En de vraag klinkt: Wat zal ïk
roepen?"
Er klinken in deze wereld vele stemmen, zoveel stemmen dat
het een kakofonie is, een oorverdovend chaotisch lawaai. De
stem van Marx klinkt over de wereld, de bezitlozen oproepend
tot strijd tegen hen die wèl bezitten een stem die wat is
bijgeschaafd in de loop der jaren maar niet minder dan vroe
ger appelleert op afgunst en haat. En daar doorheen klinkt
de stem van de macht de macht van het kapitaal, de macht
van de volksgunst, de macht door waterstofbommen en
raketteneen zoete stem soms met een wrede klank door
al die mooie woorden heen.
Over de wereld klinken de stemmen van de honger, de
armoede en de machteloosheid, de stemmen van de onder
drukkers en de onderdrukten, de stemmen van het bloed der
gevallenen. En dwars door alle geluiden heen klinkt de stem
van uw eigen binnenste, de stem waarnaar u het meest
luistert!
De vraag klinkt: „Wat zal IK roepen?" IK? Mijn stem klinkt
mee in op z'n minst tien van die stemmen. Misschien roep ik
mee met die bezitlozen of misschien gaat mijn stem op in die
stem van de machtigen. Ik ben immers door duizend banden
aan deze wereld gebonden!
Wat zal IK roepen?
Van onze parlementsredactie
Omdat ieder jaar het aantal
eindexamenkandidaten op
middelbare scholen toeneemt en
het steeds moeilijker blijkt, te
voorzien in een voldoende aantal
gecommitteerden en deskundigen,
die de eindexamens met hun aan
wezigheid moeten opluisteren, is
besloten, het mondelinge deel
van de h.b.s.- en gymnasium
examens drastisch te bekorten.
Deze maatregel, neergelegd in
een drietal'Koninklijke besluiten,
houdt echter geen verlichting
van de examenstof in: de leer
lingen zullen nog evenveel moe
ten leren, slechts de tijdsduur
van het examen wordt bekort.
In 1960 hebben 9.519 jongelui een h.
b.s.- en 3.622 een gymnasiumeindexa
men afgelegd. Men verwacht, dat dit
aantal over vijf jaar resp. 16.500 en
6.150 zal zijn. De gecommitteerden kla
gen steen en been, omdat in deze exa
mens veel te veel tijd ging zitten. Thans
is dan staatssecretaris G. C. Stuben-
rouch van onderwijs, kunsten en we
tenschappen met een oplossing geko-
Een groot deel van de maatregelen
houdt in, dat de eindexamenkandidaten
niet in alle vakken examen zullen hoe
ven te doen. Welke vakken voor hen
uitvallen horen ze ongeveer vier weken
voor het mondelinge deel van hun exa
men begint. De gecommitteerden bepa
len welke leerlingen in welke vakken
examen zullen afleggen, en ze doen dit
op een manier, die oneerlijkheid uit
sluit.
De staatssecretaris meent, dat deze
Het bestuur van het collegium studio-
sorum „Veritas" en de senaat van het
Nijmeegs studentenkorps hebben
gezamenlijke verklaring uiting gegeven
aan hun leedwezen over hetgeen is ge
beurd bij een bezoek van Nijmeegse
studenten aan het Utrechtse „Veritas".
Massale studentenontmoetingen hebben,
zoals in het verleden meermalen is ge
bleken, in het bijzonder tijdens de
groentijd geleid tot min of meer ernsti
ge gebeurtenissen, aldus de verklaring.
De unie van katholieke studentenvereni
gingen, een organisatie waarbij alle r.k.
studentenverenigingen zijn aangesloten
heeft in verband daarmee in de loop
van 1958 reeds besloten, dat massale
studentenbezoeken niet meer zullen
plaatsvinden, met uitzondering van die
gevallen, waarin een uitdrukkelijke af
spraak omtrent de ontvangst van de
gasten aan het bezoek is voorafgegaan.
„Helaas is de gebeurtenis te Utrecht
het gevolg geweest van de afwezigheid
van een dergelijke afspraak, waardoor
de middernachtelijke massale ontmoe
ting heeft geleid tot een verwarring.
Beide verenigingen, die bij deze ont
moeting zijn betrokken geweest, betreu
ren deze gang van zaken ten zeerste en
niet alleen omdat er schade zou zijn
ngericht.
De wijze waarop deze ontmoeting
heeft plaatsgevonden is geheel in strijd klaring.
met de opvattingen die studenten tegen
woordig huldigen over de eigen verant
woordelijkheid. Het gedrag van de stu
denten berust op een grove misvatting
omtrent datgene wat tot een normaal
en behoorlijk studentenleven behoort.
Beide verenigingen hebben daarom
besloten deze gebeurtenis wederom ter
discussie te stellen in de unievergade
ring en aan deze te vragen, voor alle
verenigingen bindende maatregelen te
treffen opdat dergelijke bijeenkomsten,
welke geheel uit de hand blijken te lo
pen, voor de toekomst worden verme-
Waar de tegenwoordige student en het
studentenleven in toenemende mate de
steun behoeven van de overheid en de
maatschappij, moet het gebeurde te
meer als onverantwoordelijk worden
veroordeeld. Uit het overleg tussen de
beide verenigingen is intussen gebleken
dat de verantwoordelijke studenten de
misplaatstheid van hun gedrag ten volle
De schade die het gevolg van deze ge
beurtenis is, zal door de aansprakelijke
studenten geheel worden vergoed. De
beide verenigingsbesturen achten deze
schadevergoeding weliswaar belangrijk
en noodzakelijk, maar meer dan dit zul
len zij er bij allen die dit aangaat er op
aandringen een herhaling in welke vorm
dan ook te voorkomen", aldus de ver-
nieuwe regeling soepeler is dan de thans
geldende. Op grond hiervan heeft hij
ook de verlengde examens bij de gym
nasia afgeschaft. In twijfelgevallen kan
de kandidaten wel een nieuw mondeling
examen worden opgelegd, maar dit
moet dan worden afgenomen vóór de
vergadering, waarin de uitslag van het
examen wordt vastgesteld.
Eigenlijk, zegt de staatssecretaris, is
deze nieuwe methode niets anders dan
wat in feite reeds gebeurt: de examen
stof is zo omvangrijk, dat aan de kan
didaten ook onder de oude regeling
lang niet alles kon worden gevraagd.
De verkortingen komen in concreto
op het volgende neer.
Gymnasium. Wat de oude talen be
treft, zal de helft van de A-kandidaten
mondeling examen afleggen in proza,
de andere helft in poëzie; de helft van
de B-kandidaten krijgt alleen Latijn,
de andere helft alleen Grieks. Voor Let
vak, waarin niet wordt geëxamineerd,
geldt het gemiddelde van de rapport
cijfers van het afgelopen jaar. De bei
de soorten geschiedenis worden tijdens
één mondeling examen behandeld. De
helft van de A-kandidaten doet examen
in meetkunde, de andere helft in alge
bra; de B-kandidaten krijgen één mon
deling examen van veertig minuten,
voor de drie wiskunde-onderdelen. Na
tuurkunde en scheikunde zullen schrif
telijk worden geëxamineerd en voor de
natuurlijke historie zal als eindcijfer het
gemiddelde van de rapportcijfers uit
het laatste schooljaar gelden.
H.B.S.-A. In twee van de drie vreem
de talen wordt een mondeling examen
van twintig minuten afgenomen. De
helft van de kandidaten legt examen
af in aardrijkskunde, de andere helft
in geschiedenis. Als eindcijfer voor de
staatsinrichting geldt het gemiddelde
van de in tiet laatste schooljaar behaal
de rapportcijfers (deze vrijstelling werd
meestal al gegeven). Ditzelfde geldt
ook voor de kandidaten, die niet in
aardrijkskunde 'of geschiedenis worden
geëxamineerd. Op de h.b.s.-A mag bo
vendien voortaan een (goedgekeurd)
woordenboek worden gebruikt bij het
schrijven van het verslag of de brief
in een vreemde taal.
H.B.S.-B. Er komt één mondeling
examen van 40 minuten voor de drie
wiskunde-onderdelen. De mechanica
wordt bij de natuurkunde geëxamineerd.
Voor plant- en dierkunde geldt het ge
middelde van de in het laatste school
jaar behaalde rapportcijfers als eind
cijfer. Ditzelfde geldt voor de staat
huishoudkunde, aardrijkskunde en ge
schiedenis. Ten aanzien van de vreem
de talen geldt, dat slechts in één van
de drie talen wordt geëxamineerd.
De h.b.s.-examens worden door
deze maatregelen teruggebracht
tot twee uur, het mondelinge eind
examen gymnasium-A zal van
drie uur en tien minuten worden
verkort tot een uur en 40 minuten.
De B-kandidaten krijgen voor
taan, in plaats van 16 uur schrif
telijk en drie uur 45 minuten
mondeling onder de oude rege
ling, 22% uur schriftelijk en twee
uur mondeling onder de nieuwe
regeling.
Gouden doctoraat
Vandaag, 4 oktober is het vijftig jaar
geleden, dat dr. A. A. L. Rutgers te
Utrecht bij prof. dr. F. A. F. C Went
cum laude promoveerde op een' proef
schrift, getiteld. „De invloed der tem
peratuur op den praesentatietijd bij
geotropie". Dr. Rutgers was o.a. van
1928 tot en met 1933 gouverneur van
Suriname en van 1936 tot 1959 lid en
enige tijd vice-president van 'de Raad
van State. Vele Nederlandse en buiten
landse onderscheidingen vielen hem ten
deel. Dc gouden jubilaris, die zijn werk
zaamheden lange tijd in de residentie had,
woonachtig in Wassenaar.
Vraag: Is het houden van huisdie
ren schadelijk voor iemand die aan
chronische bronchitis lijdt? We hebben
een grote volière met vijftien tropische
vogeltjes, onder andere tijgervinken.
We zouden het erg jammer vinden
als we ze moesten missen. Is het mis
schien beter dat we kanaries nemen?
Of moeten we afstand doen van alle
huisdieren?
Vragen op elk gebied kunnen worden ingezonden aan bet bureau
van ons blad Iedere vraag afzonderlijk op een velletje papier duidelijk
ondertekend met naam en adres. De antwoorden worden per brief
verstrekt. Deze service Is gratis voor onze abonnee's.
strijd zou zijn met het schep-
pingsverhaal dat er negers en rood- bij het klimaat.
Alle mogelijke soorten huiden, bruine, blanke en gele
Antwoord
vogels kunnen overbrengers zijn
de z.g. vogelziekte, een voor de mens
lang niet altijd ongevaarlijke besmet
ting. Dit gevaar bedreigt dus niet al
leen de patiënt, maar ook een gezond
In hoeverre
beide gevallen duurt het echter even
lang voor de was droog is. De centri
fuge van 2800 toeren heeft een trom
mel waar 2 kg wasgoed in kan, die
van 2000 toeren heeft een trommel
voor 3 kg wasgoed.
Vraag: Ik heb een foutief gedrukte
postzegel, die dus vermoedelijk meer
belangrijke factor is hier- waard is dan normaal. Door wie kan
ik de waarde laten taxeren?
bestaan, ontgaat ons enigermate,
mmers, ook als men het scheppings-
'erhaal weigert te geloven en als ba-
Antwoord: Voor taxatie Vou yu;
door natuur- gels kunt u zich altijd wenden tot
te goeder naam en faam bekend staan-
ctot-mi. ..- ook dan zal
speciale verklaring moeten zoeken
geval bepaalde voorzorgsmaatregelen "oro',h,,,'inH'
genomen moeten en kunnen worden, is
zaak die u waarschijnlijk het bes-
het be
de verschillende mensenras-
op aarde.
Die verklaring is in beide gevallen
sende omstandigheden te leven, stier
ven snel en kregen geen of weinig na
komelingen. Zij die hiertoe beter in
Vraag: Sedert 1945 werk ik bij de
leefden langer en kregen P.T.T. Tijdens de oorlog heb ik geva-
rijke nakomelingschap. Zo hebben de-
te met een dierenarts en eventueel uw gelijk. De nakomelingen
huisarts kunt bespreken.
Vraag: Moeten wij aannemen dat al-
aal verschillende
le mensenrassen Adam
voorouders hebben en
klaart u dan dc verschillen in men
sensoorten
Eva tot standigheden te leven, pok in de plan- trifuge met een hoog toerental (b.
dierenwereld zien
natuur het levende wezei Wt0„.0 T„.,
maakt zich na verloop van lange tijd toerental (2000 per minuut b.v.)?
aan te passen aan bepaalde levensom
standigheden, waardoor dit levende
Alle mensen, ongeacht wezen goede kansen heeft zich onder grootte
■PMMPMtonder de vaarplichtwet)
enkele andere factoren het ont- bewapend koopvaardijschip. Niet va-
ren betekende dus gevangenisstraf in
Engeland.
Nu hoop ik volgende maand met pen
sioen te gaan. Mijn vraag is: tellen
die vijf oorlogsjar
Vraag: Is de droging
dit
de droogtrommel. Hoe gro- sioenraad te 's-Gravenhage vla de af-
tot welk ras zij behoren, stammen af die bepaalde omstandigheden te ter het toerental van de centrifuge deling pensioenen van uw werkgever
van het eerste mensenpaar waarom handhaven en zich te vermenigvuldi- wordt, hoe kleiner de trommel is. In de P.T.T.
