sucrosa
Uw probleem is het onze
Ds. W. M. Ie Cointre
40 jaar predikant
I
Meningen van anderen
CETALAC
Een woord voor vandaag
Joodse gemeente viert
325-jarig bestaan
Gedenken in
Amsterdam
ABASIH
KOLONIALE POLITIEK
|N onze tijd zien wij al meer het einde naderen van de door vele Westerse
staten gedurende enkele eeuwen gevoerde koloniale politiek.
Er zijn thans slechts weinig echte koloniën meer. Verschillende vroegere
koloniale gebieden zijn reeds vrije zelfstandige staten geworden, al blijven
er soms nog banden bestaan met het eens kolonialiserende land. Het Engelse
gemenebest is van dit laatste een voorbeeld.
Maar die banden zijn niet heel sterk. Zij verhinderen althans niet, dat
een eigen beleid wordt gevoerd. Men kan ook uit het gemenebest treden.
Het ontvoogdingsproces komt niet overal zonder ernstige moei
lijkheden tot een einde. De gebeurtenissen in Kongo kunnen dit demon
streren. De ontwikkeling gaat te snel. Soms vraagt men zich af: zijn alle
Afrikaanse en Aziatische staten wel rijp voor zelfbestuur? Zou het niet
beter zijn, dat zij meer geleidelijk tot het begeerde doel kwamen?
Maar ook al beantwoordt men deze vragen in bevestigende zin, dan nog
moet men er aanstonds bij voegen, dat voor die geleidelijkheid geen tijd
wordt gelaten. Het is, alsof in de beweging naar zelfstandigheid een revo
lutionaire kracht werkt, die voor rustige bezinning geen ruimte laat.
Over de koloniale politiek van het Westen wordt door velen een schier ver
nietigend oordeel uitgesproken. Inderdaad valt er veel kwaad van te zeggen.
Maar toch niet alleen kwaad.
Vooral in de laatste driekwart eeuw is er in diverse koloniale gebieden
ook veel goeds tot stand gebracht. Daardoor is het zelfs mogelijk geworden,
dat de zelfstandigheid in het gezichtsveld kon komen.
Maar het verleden wordt door de oerbevolkingen niet vergeten. De herin
nering aan onderdrukking, aan anti-sociale daden wordt levend gehouden.
Dit verklaart voor een deel de felheid, waarmee nu wordt opgetreden.
Waarbij dan in deze tijd nog komt, dat overal de communisten pogen de
bevolkingen op te zetten tegen het Westen.
Zonder vlekken is ook ons eigen koloniale verleden niet. Er valt stellig voor
veel, dat met name in de tijd van de Compagnie is geschied, schuld te be
lijden.
Overziet men deze periode, dan moet enerzijds erkend worden, dat het op
treden der Compagnie ten dele verklaard kan worden uit de omstandigheid,
dat in Indië, ook op Java, een krachtige centrale regering ontbrak en dat
orde en veiligheid veel te wensen overlieten.
Men moet ook niet menen, dat de bewoners onder hun absolute vorsten
een idyllisch leven leidden en dat het contact met de Hollanders alleen maar
hun rust kwam verstoren. Het contact heeft ook goede gevolgen gehad voor
vele inheemsen.
Maar anderzijds staat het vast, dat tijdens de Compagnie vele ongerechtig
heden zijn begaan, die even erg waren als de misdaden van sommige in
heemse hoofden tegenover hun onderhorigen. Men denke aan het uit
roeien van nagelbossen uit commerciële overwegingen van de Compagnie,
maar tot nadeel voor de inheemsen.
Toch er is hard gewerkt door vele Nederlanders. Ook werden wel in
heemse hulpkrachten aangenomen, evenals Chinese ambachtslieden. In een
gemengde bevolking viel het niet steeds even gemakkelijk om orde en
zedelijkheid te handhaven. Met harde hand werd geregeerd. Maar aan de
geestelijke verzorging werd te weinig aandacht geschonken. De „negotie"
had dikwijls meer de belangstelling dan de religie".
De Republiek heeft zich tegenover de Compagnie niet krachtig doen gelden.
De Staten gevoelden zich tegen het machtige lichaam niet opgewassen. Er
zijn praktijken toegepast door de bestuurders in Indië, die te betreuren waren.
Een principiële fout was ook al maakten de omstandigheden het enigs
zins begrijpelijk dat publiekrechtelijke bevoegdheden of regeermacht werden
toegekend aan private personen ten behoeve van private belangen, terwijl
de controle over hun handelingen nagenoeg geheel ontbrak.
Men zag de koloniën slechts als wingewesten ten bate van het moederland.
Geheel verwaarloosd is de Zendingsroeping niet. Maar ijverig hebben hier
de kerken zich in de tijd van de Republiek toch niet getoond. Eerst in de
negentiende eeuw is de zendingsijver meer ontwaakt.
Te laken valt in menig opzicht nog de batige slotcn-politick van drie kwart
der negentiende eeuw. Uit de Indische baten zijn hier te lande diverse wer
ken uitgevoerd.
Dit over de donkere zijde.
De lichtzijde is er ook. Vooral omstreeks het laatst van de negentiende eeuw
werd al meer een ethische politiek toegepast. Er werd gezorgd voor het
onderwijs, voor bestrijding van ziekten, voor ziekenhuizen en medische be
handeling. Ook voor vele werken van economisch nut. Regering, zending en
missie hebben krachtig gewerkt aan de verheffing van de inheemsen, al
bleef hun levenspeil, bij gebrek aan de nodige hulpbronnen, nog zeer aan de
lage kant.
Door de werkzaamheid der Nederlanders werd de mogelijkheid geopend om
te komen tot een goed werkende bestuursinrichting, met medewerking van
inheemsen. Terecht ging men niet vervallen in de lijn van een eenheids
staat. Men bepleitte een federatief staatsbestel.
Helaas is de geleidelijke ontwikkeling door de gebeurtenissen in de jaren
1940 en volgende verstoord. Maar zelfs Soekarno trekt heden ten dage nog
profijt van hetgeen de Nederlanders tot stand hebben gebracht. Ware dat
niet het geval, dan zou de verwarring nog groter zijn en de armoede van
het volk nog aangrijpender.
- VfV K F K i V l-\ V
J Y V -
'-v., MmKM
De generale deputaten van de
Gereformeerde Kerken voor de
geestelijke verzorging van zee-,
land- en luchtmacht, zoals zij of
ficieel heten, hebben besloten het
predikantsjubileum van ds. W.
M. le Cointre niet onopgemerkt
voorbij te laten gaan. Zij hebben
in de receptiezaal van de Woest-
duinkerk te Amsterdam een ont
vangst belegd, waar ieder die ds.
Le Cointre heeft leren kennen in
de gelegenheid zal zijn om deze
„militaire" pastor te komen ge
lukwensen met het feit dat hij
veertig jaar predikant is.
Trouwens ook de eerste gemeente
van deze predikant, Woubrugge, wil
het feit niet onopgemerkt voorbij la
ten gaan dat hij op 3 oktober 1920
in haar midden in het ambt werd
bevestigd. Ds. Le Cointre' zal op de
zondag daarvoor (2 oktober) een
gedachtenispredikatie houden in de
morgendienst van de Gereformeerde
kerk.
Deze predikant kwam in zijn tweede
gemeente in het bijzonder in aanraking
met de militairen. Na vier jaar in Wou
brugge gestaan te hebben, aanvaardde
hij een beroep naar de grote garnizoens
plaats Bergen op Zoom. Naast de ar
beid in de snel groeiende gemeente,
vond hij altijd gelegenheid om zich met
de soldaten te bemoeien. Het was dan
ook geen wonder dat hij in de mobili-
satiedagen, die aan de Tweede Wereld
oorlog vooraf gingen, tot veldprediker
werd benoemd.
Duizend jaar oude
begraafplaats van
Kairo vernietigd
De Verenigde Arabische Republiek
heeft besloten over te gaan tot de op
ruiming van de Joodse begraafplaats
van Kairo, die beroemd is vanwege
haar historische en culturele waarde.
Volgens het semi-officiële dagblad Al-
Ahram in Egypte zullen op de plaats
van de begraafplaats huizen en scholen
worden gebouwd voor de moslimbevol
king. De Egyptische minister van volks
huisvesting heeft gezegd dat aan een
Joodse begraafplaats geen behoefte
meer is, omdat de meeste Joden Egyp
te hebben verlaten.
De Joodse begraafplaats van Kairo is
een van de oudste Joodse dodenvelden
ter wereld. Zij is meer dan duizend
jaar in gebruik. Verscheidene grote
ANDERZIJDS
DEBAT
De Telejrz.f heeft n bittere n..
cmaak van bet recente Nieuw-Guinea-debot
in de Tweede Kamer, want „Van socialis
tische zijde werd betoogd, dat het regerings
voorstel tegenover de buitenwereld tekort
schiet, omdat het de instemming geniet
van Papoea's, die „daartoe speciaal zijn
''Terwijl elke Nederlander, die de leeftijd
van 14 jaar bereikt heeft, weet, dat wij
volkomen onzelfzuchtig jaarlijks vele tien
tallen miljoenen ter beschikking van
Nieuw-Guinca stellen om de eenvoudige
reden, dat wij ons aan deze plicht van de
historie niet willen onttrekken, wordt het
door een Nederlandse afgevaardigde nood
zakelijk geacht in een openbare zitting van
de Stoten-Generaal onze oprechte bedoelin
gen in twijfel te trekken.
Ook de Nieuwe Rotterdamse
Courant wijdt een beschouwing aan
het debat over Nieuw-Guinen. Het blad
betreurt het, dat de socinlistcn blijven aan
dringen op bet noemen van termijnen voor
de ontwikkeling tot zelfbestuur. Het blad
schrijft: „Geen ogenblik zouden wij willen
twijfelen aan de oprechtheid van minister
Toxopeu» en staatssecretaris Bot, die met
de door hen voorgestelde voorzieningen
voor Nieuw-Guinea een in vrijheid verwe
zenlijkte zelfbeschikking willen bevorderen.
Donderdag jl. zijn in het Kamerdebat
over die voorzieningen van bepaalde zijden
dingen gezegd die suggereren, dat de rege
ring Nieuw-Guinea eigenlijk in de richting
van de gebondenheid aan Nederland jj
drijven; dinger
ook sugger
regering n
t hein
tellet
ieuw-Gui.
In beginsel i. het va
termijn binnen welke T
zijn weg moet hebben kunnen kiezen, wei
aantrekkelijk. Maar liet noemen van een
lange termijn zou het ontwikkelingswerk
kunnen vertragenhet zou ook en daar
is meer kans op koren op de molen
kunnen worden van hen, die op internatio
naal niveau Nederland verdacht willen
maken. Zou een zeer korte termijn worden
genoemd, dan dreigt het gevaar van
Nu zou men die kwade kansen op de
koop toe moeten nemen, als er werkelijk
nog reden was voor een formule die Wim
Kan in zijn oude jaarsconférence van 1958
voor de radio heeft gelanceerd: „we zullen
Nieuw-Guinea onafhankelijkheid geven
wanneer wij er rijp voor zijn". Zo'n rijp
heid is er op het ogenblik stellig.
blij
de Ka.
reld niet beletten t
GEVAAR VOOR DE KERK
ln het „Hervormd Weekblad"
schrijft de Vlissingse predikant,
ds. K. J. Kwast, een artikel naar
aanleiding van de overgang naar
de Rooms Katholieke Kerk van
dr. H. v. d. Linde. Hij wijst er
op, dat men de indruk krijgt dat
in de Hervormde Kerk er alles
maar door kan, vindt het optre
den van prof. dr. P. Smits een
gevaar en zegt: „Eens zal er een
uitspraak moeten komen en dat
kan niet te lang duren wil de kerk
zich niet te grabbel gooien".
Maar hij ziet ook nog een ander
gevaar:
Linde behoort of behoorde. Dat
de katholiserende groep in onze
kerk. Ik denk er geen ogenblik aan
om tegen deze groep een hetze op
touw te zetten, nog minder de over
gang van Van der Linde te gebrui
ken als hefboom om de katholise-
renden even te wippen.
Het gaat niet om eruit te wippen,
maar om eerlijkheid. We moeten
weten wat we aan deze mensen
hebben. En zij hebben er recht op
te weten wat ze aan de Herv. Kerk
hebben. Nu weten zij dat niet en
wij, die anders denken, weten het
ook niet.
Vooral door de mensen van de
zgn. katholiserende groep is de be
zinning begonnen op de sacramen
ten. In verband hiermee staat de
bezinning op de liturgie. Zo is er
wel het een en ander aan goeds
verricht door hen. Maar dat moet
ons niet blind maken voor het feit
dat hun hele theologie zo vastge
klonken is aan het Dingliche als
dat maar even mogelijk is. Soms
waan je bij hen in de roomse kerk
te zitten. Zij hechten grote waarde
aan de wijding en degenen onder
hen die zich nog niet hebben la
ten wijden zitten in de grootste
verlegenheid, want eigenlijk kunnen
ze de sacramenten niet bedienen,
enz. Dat wordt dan bedoeld met
het Dingliche. Men heeft dan aan
het woord niet genoeg. Men moet
het zichtbare, het tastbare hebben.
Zo gaat het met de wijding, met
het water van de doop. met de wijn
en het brood van het avondmaal.
Zelfs moet er een bepaalde toon ge
hoord worden bij het voorlezen
van de Schrift.
HUN uitgangspunt is heel anders
dan wat verbeteren hier en
daar. Het uitgangspunt is een zeer
eenzijdige kijk op de rudste chris
telijke tijd en het eindpunt is Ro
me Want wie vergeet dat de ge
nade van Jezus Christus niet auto
matisch werkt, doch vrije genade
is, komt, of hij wil of niet, bij Ro
me terecht.
Geen mens kan, op welke wijze
dan ook, de werking der genade
vastleggen of kanaliseren. Wij kun
nen geen ambt instellen of geen
handeling verrichten en daardoor
zekerheid hebben dat het werken
der genade in werking gezet wordt.
Nog eens: de genade is altijd zelf
werkende genade. Want God is niet
als de goden der heidenen waar
over een mens macht kan krijgen.
Hij is de God van hemel en aarde
en de Vader van onze Here Jezus
Christus. Dat wil zeggen dat Hij
niet van mensenhulp afhankelijk is
en dat Hij dusdanig naar ons is
toegekomen dat dit voldoende is om
ons de genade die Hij voor ons
heeft te schenken. Want het werk
van Jezus is in alle opzichten af.
Nu zullen de roomse kerk en de
mensen van de katholiserende
groep in onze kerk dit alles wel be
amen. Maar ze komen er geregeld
toch van terug en hebben er in we
zen niet voldoende aan. Toch komt
altijd de mens bij hen weer aan
bod.
Bij de katholiserenden ligt dit al
les duidelijk en welbewust. Bij de
romaniserenden ook. Met hen kan
gesproken worden. In ieder geval
moet er gepoogd worden klaarheid
en eerlijkheid te krijgen en moet
er o.a. gezegd worden dat een stie
keme wijding een minderwaardige
zaak is. Men kan op een ander
punt beginnen. Het een hangt toch
onlosmakelijk met het ander sa
men. Als men maar begint.
doen. Die gaan wat proberen omdat
het proberen toch in de lucht zit.
Die gaan eens wat nieuws begin
nen want het mag toch wel.
Wat komt er op die manier van
een goed gebruik van het dienst
boek terecht? Niets, maar dan ook
helemaal niets.
Het gaat erom of onze Ned. Herv.
Kerk nog een reformatorische kerk
is of niet. Dat moet niet alleen
duidelijk worden door kanselbood-
schappen en synodale verklaringen
hoe goed die ook zijn maar
dat moet duidelijk worden in de
praktijk van het gemeentewerk. Tot
nu toe kan alles gedaan worden en
heel gewoon gezegd: kan men al
les aan zijn laars lappen. Is het
wachten op 1961? Goed, dan wach
ten we. Maar wat zal het dan een
drukke tijd worden! En hoe zijn we
daarop oorbereid? Ik vrees van
maar heel slecht. Hier en daar is
men met de bezinning bezig. Maar
het is slechts als een wolkje van
eens mans hand. Laten we hopen
dat het een overvloedige regen
wordt. Maar droog is het land wel
en dat langer dan drieëneenhalf
Na de oorlog benoemde de generale sy
node een predikant in algemene dienst
voor het werk onder de militairen. Het
verwonderde niemand dat ds. Le Coin
tre voor dat werk werd uitgekozen. Hij
aanvaardde die functie op 1 februari
1947. In deze arbeid werkt hij nauw
samen met de hoofdvloot- en hoofdle-
gerpredikant. Een groot stuk werk ver
zette hij door contacten te onderhouden
met de militairen overzee. Menige oud
soldaat, die gesterkt werd door de brie
ven van zijn pastoor, zal ds. Le Coin
tre dan ook komen gelukwensen tijdens
de ontvangst in de Woestduinkerk.
Ds. W. M. LE COINTRE
Voorts heeft hij als hoofdbestuurslid
van Pro Rege aandeel gehad in het
garnizoenswerk. Door zijn medewerking
in de Interkerkelijke Contact Commis
sie en in de Contactraad van het Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront draagt
hij nog regelmatig bij tot de coördinatie
van het werk voor de militairen in de
protestantse kerken.
De recrutendagen die thans gere
geld worden gehouden in de verschil
lende provincies eer de jeugdige dienst
plichtigen onder de wapenen worden
geroepen kwamen op zijn initiatief tot
stand. Ook had hij een werkzaam aan
deel in het op peil houden van het
aantal legerpredikanten.
Naast zijn werk op dit gebied is ds.
Le Cointre onder meer voorzitter van
de deputaten voor het Caraïbisch ge
bied en hoofdbestuurslid van de Prot.
Chr, Reclasseringsvereniging, waarvan
hij een der oprichters is. Tijdens zijn
drukke werkzaamheden in de gemeente
van Bergen op Zoom, die hij 22 j
diende vond hij nog tijd er-
werken over „het Jezusbeeld
derne literatuur" het licht te doen zien.
In 1951 werd ds. Le Cointre benoemd
tot officier in de orde van Oranje Nas-
Ds. P. Voorthuis na
kerkdienst overleden
Op 72-jarige leeftijd is te Amsterdam
overleden ds. P. Voorthuis. predikant
van.de Zevendedags-Adventisten. Zater
dag jongstleden werd hij tijdens
kerkdienst in Amsterdam onwel en
leed op weg naar het ziekenhuis.
Ds. P. Voorthuis werd in 1888 te Stra
tum geboren en ontving zijn theologische
opleiding aan het theologisch seminarie
der Advent-Kerk te Friedensau in
Duitsland.
Hij was in 1911 vicaris te .Leiden en
werd in 1915 in het predikambt beves
tigd. Tijdens zijn lange ambtsperiode
als predikant der Advent-Kerk bekleed
de hij geruime tijd de functie van scri
ba van het Landelijk Algemeen Kerk
bestuur.
De rouwdienst zal worden gehouden in
het kerkgebouw der hervormde gemeen
te te Huis ter Heide op woensdag 28
september om 11.00 uur, waarna de
teraardebestelling zal plaatsvinden op
nieuwe begraafplaats te Zeist.
Prof. dr. G. K. Braun, .gewoon hoog
leraar in de toegepaste wiskunde aan
de Utrechtse universiteit, heeft vandaag
zijn ambt aanvaard met een rede over
„Het belang van metatheoretisch onder
zoek voor de toegepaste wiskunde".
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Schiedam, wijkgemeente 6:
S. Dotinga te Deventer; te Aalsum-
Wetzens: H. C. van Itterzon te Anjum.
Aangenomen naar de centrale gemeente
Mijnstreek (wijkgemeenten Waubach,
Nieuwenhage en Schaesberg toez.): D.
Schneider te Biezelinge; naar Ten Boer.
mede voor het studentenpastoraat te
Groningen: dr. O. J. de Jong te Nieu-
wolde, Gr.
Benoemd tot leraar in de cultuur
geschiedenis van het christendom bij het
m.o. te Gouda: ds. M. J. Top, predikant
van het Ned. Sanatorium te Davos,
Zwitserland.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Voorthuizen Cvac.-C. Ch.
Griffioen): P. Melse te Zonnemaire; te
Wons: C. H. Koetsier, kand. te Amster
dam: te Hengelo (vac.-L. Slofstra): J. W.
Vlaanderen te Delfzijl: te Geesteren-Gel-
selaar: J. Bovenberg, kand. te Schiedam.
Benoemd tot hulpprediker voor het
verstrooidenwerk: K. Kuiper, kand. te
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Bunschoten-Spakenburg
(vac.-J. Rijneveld): J. Kok te Enschede-
Aangenomen naar Amersfoort (vac.-E.
T. van den Born)K. Deddens te Leerdam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Werkendam: J. C. van
Ravensvvaaij te Scheveningen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Patterson, V.S.: A. Ver-
gunst te Rotterdam-Centrum.
Verf met gemat en
van Ceta Bever
Maar gij kent de Trooster, de Heilige Geest, want Hij blijft
bij u en zal in u zijn." Zo zegt Jezus het tot Zijn discipelen
en via hen tot alle christenen.
Het is een woord dat bijzondere blijdschap, bijzondere be
moediging ook geeft. Die bemoediging schuilt in dat woordje
„want". Ge kent de Heilige Geest om de heel eenvoudige
reden dat Hij bij u is, in u is.,Ge behoeft geen kennis met
hem te gaan maken als ge eenmaal Christus gevonden
hebt, is het ook volkomen vanzelfsprekend dat de Heilige
Geest bij u is!
Klopt dat nu wel? Ook de christen maakt zoveel fouten,
heeft zoveel gebreken hoe is dat nu te rijmen met de aan
wezigheid van de Heilige Geest? Jezus' antwoord: „Die Hei
lige Geest zal u alles leren en u te binnen brengen wat Ik u
gezegd heb
Neen, de christen is niet volmaakt, verre van dat. Maar de
Heilige Geest wijst hem iedere dag weer op zijn plicht om
naar die volmaaktheid te streven en wijst hem iedere dag
weer de weg hoe de fouten verbeterd, de zonden overwonnen
kunnen worden. Hij brengt u Jezus' ivoorden te binnen.
Ge kent de Heilige Geest want Hij blijft bij u en zal in u
zijn luister dan ook naar Hem!
Schatten uit de tijd
van de kruistochten
in Israël ontdekt
Honderden scherven en potten zijn
nabij Beth She'arim in Israël opgegra
ven door een groep archeologen van de
Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem.
Volgens prof. Mazar van die universi
teit zijn de gevonden munten en kunst
voorwerpen niet afkomstig uit de gou
den eeuw van Beth She'arim, bekend
als de Joodse dodenstad, maar zijn zij
geroofd van christelijke nederzettingen
en kloosters gedurende de Perzische
overheersing (613614) tijdens de rege
ring van Hcraclius. De Joden en Sama
ritanen streden zij aan zij met de Per
zen. Met de invallers vernietigden zij
christelijke nederzettingen en verwoest
ten kerken en kloosters. Zij roofden al
les wat hen voor de voeten kwam:
kunstvoorwerpen, gereedschappen, mun
ten enz. en verborgen het geroofde in
een waterreservoir, beschermd door
een stenen muur. Veertien jaar later
heroverde Heraclius echter het verloren
(Van een onzer medewerkers)
De Joodse feestdagen, die op
22 en 23 september begonnen zijn
met de viering van het nieuwe
jaar en lopen tot Grote Verzoen
dag op 1 oktober, zijn dit jaar
voor de Joodse gemeenschap in
ons land echte herdenkingsdagen,
Het is namelijk 325 jaar geleden
dat de eerste Joodse dienst in ons
land werd gehouden. Toen waren
er tien Joodse mannen in ons
land en was het quotum aanwe
zig om de synagogale dienst te
beleggen.
Er woonden in ons land reeds enkele
Joden toen in de eerste helft van de ze
ventiende eeuw hun landgenoten uit Mid
den- en Oosteuropese landen de barre
tocht naar Nederland ondernamen. Zij
legden de duizenden kilometers te voet
af, omdat zij vernomen hadden dat hun
Sefardische broeders, afkomstig van het
Iberisch schiereiland, na eeuwen van
vervolgingen in vrijheid in ons land hun
godsdienstige plichten konden vervullen.
Schril was de tegenstelling tussen de
Joden uit het zuiden, d* Sefardiem,
hoogbegaafde aristocraten, en die uit
het oosten, de Askenaziem, paupers die
alleen maar vervolgingen kenden. Nau
welijks echter waren zij in ons land
aangekomen of zij hielden hun eerste
dienst volgens de Askenazische ritus. De
namen van de vier mannen die in 1635
deze diensten organiseerden zijn be
waard gebleven. Het waren Jacob Bechi-
heim en Ansjel Rood. Zij stichtten de
eerste gemeente waaruit de Nederlands-
Israëlitische Hoofdsynagoge zou groeien.
Niet alleen op godsdienstig gebied zou
de NIHS zich gaan bewegen. Zij werd
de landsoverheid de verte
genwoordigster van de Joodse gemeen
schap die tot nog niet zo heel lang ge
leden in ons land als de „Joodse Natie"
werd bestempeld. Dat de NIHS wordt gc
zien als de vertegenwoordigster van d
Joodse gemeenschap van Amsterdam i
niet alleen te verklaren uit het feit dat
hetgeen zij behartigt verder gaat dan
het „kerkelijke".
Bij de NIHS zijn bijna alle Joden
gesloten die op enigerlei wijze te kennen
willen geven als deel van het Joodse
volk te worden beschouwd. Daardoor ook
is de kerkeraad, die door de leden
wordt gekozen, een getrouwe afspiege
ling van hetgeen leeft in de Joodse ge
meenschap.
De NIHS die wordt bestuurd volgens
de principes van het traditionele Joden
dom heeft als merendeel leden die niet
orthodox zijn. Van de ruim 79.000 zielen
die de Joodse gemeenschap van Amster
dam in april 1941 telde, waren bijna
73.000 ofwel omstreeks 92 pet. bij de
NIHS synagoge aangesloten.
CATASTROFE
Door de catastrofe die het Neder
landse Jodendom gedurende de oorlogs
jaren heeft getroffen zal van een fees
telijke viering van het 325-jarige bestaan
van de Nederlands Israëlitische Hoofd
synagoge geen sprake zijn. Toch zal het
jubileum van het kerkgenootschap dat
feite een organisatie is waarbij iede-
Joodse Amsterdammer is aangesloten
die binding wil hebben met het Joodse
volk en die zijn belangen als Jood wil
behartigd niet worden vergeten. In
plaats van feestelijkheden zal het echter
gedenken worden.
Gedenken van diegenen die zich in
die 325 jaar hebben ingezet voor de
Joodse gemeente en een gedenken bo
venal van de leden die in recente duis-
hoen, Gomprecht Levie, Michael Feders- tere jaren zijn weggevoerd.
van hoofdpoos
;rrein en verdreef de invallers. Hij ver-
oestte vele Joodse nederzettingen
'aaronder Beth She'arim. De geroofde
schatten vond hij echter niet terug. De-
zijn thans pas gevonden.
kalmeert
zonder slaap te verwekken
Gaan Joodse bladen
samensmelten
Blijkens een mededeling van het be
stuur van de Nederlandse Zionistenbond
zijn er besprekingen gaande tussen hem
en het Nieuw Israëlitisch Weekblad ten
einde te geraken tot een samenvoeging
van dit weekblad en de Joodse Wach
ter, het veertiendaagse orgaan van de
Nederlandse Zionistenbond. De bespre
kingen vinden plaats op voorstel van de
hoofdredacteur van het Nieuw Israëli
tisch Weekblad, zo blijkt uit een uitge
geven communique. De Joodse Wachter
wordt verzonden naar de omstreeks
2500 leden van de Nederlandse Zionis
tenbond. Het Nieuw Israëlitisch Week
blad, is het enige onafhankelijke Jood
se weekblad in Nederland en België en
heeft zijn abonees onder de gehele
Joodse bevolking.
Advertentie-
lC*°sK
ISCHl
de nieuwe zoetstof zonder saccharine
Dr. M. Niemöller komt
voor studenten
naar Nederland
Ter gelegenheid van het 18de lustrum
van het theologisch litt. studentengezel
schap „Excelsior Deo Juvante" te
Utrecht zal dr. Martin Niemöller, Kir-
chenprasident der Evang. Kirche in
Hessen-Nassau, een lustrumrede houden
onder de titel „Das Angesicht der Kir
che in der zweiten Halfte des zwanzig-
sten Jahrhunderts". De bijeenkomst zal
worden gehouden op 21 oktober, ver
moedelijk in de Domkerk te Utrecht.
Vraag: Mijn zoontje kan van iemand
een schildpad krijgen, maar voordat
ik ja zeg wil ik graag weten hoe
zo'n dier verzorgd moet worden. Kunt
u mij hierover inlichten.
Antwoord: Waarschijnlijk is het u
onbekend welk soort schildpad uw
zoontje kan krijgen. Vermoedelijk zal
het een landschildpad zijn,
nen aan het hooggewelfde
en de z.g. klomppoten. Er bestaan
melijk ook nog moerasschildpadden,
die een plat rugschild hebben en
zwemvliezen tussen de tenen en zee
schildpadden. Deze laatste leven ge
heel in het water en komen
Vragen op elk gebied kannen worden ingezonden aan het bareao
van ons blad. Iedere vraag afzonderlijk op een velletje papier, duidelijk
ondertekend met naam en adres. De antwoorden worden per brief
verstrekt. Deze service is gratis voor onze abonnee's.
u dat soms in die kamer mocht heb
ben. Als de kamer leeg is, behandelt u
warmde plaats te houden. Het blijft alles met warm water waarin een
dan actief en blijft dus ook eten. Voor flinke hoeveelheid synthetische zeep
opgelost. En vervolgens enkele malen
alleen per dag alle hoeken en gaten bewer-
vijvei ken met de flitspuit. Misschien moet
die bewerking wel
Vraag: Ik heb
het dier brengt dit minder
Moerasschildpadden kunt
maar houden als u over
r ii iv ,i en vu j een s'00' beschikt ze moeten
wnrrn- AUppn *rfi"Cvnlwawn ™elijk zowel land als water ter be- herhalen! Er is een minder bewerke- -
exerrmlaren komen od «ezette tiiden schkking hebben. Als voedsel: meel- lijke, maar duurdere methode: het ge- knlg lk het
exemplaren Komen op gezeue ujaen wormen rcgenwormen, muggelarven bruik van gifgas. Dit kunt u echter
it uit zeevis Deze die desnoods rauw vlees in kléine stuk- met zelf, het is werk
andprp cc-hiidnadripn te ies gesneden. De meeste versmaden want die gassen zijn
onderscheiden doe?'Trt bïJS"™ ze- Plantaardig voedsel niet dier ..«.riiik
Antwoord: Dat is slechts bij benade
ring uit te rekenen, want de statistie
ken geven slechts de aantallen aan* in
1909 en in 1920, maar niet daartus
sen. ln 1909 bedroeg het aantal zielen
5.858.200. in 1920 6.865.300. In 1909 be
droeg de bevolkingstoename 1,39 pet.
per jaar, in 1920 per jaar 1.45 pet. U
kunt met behulp van deze cijfer3
schatten hoe groot de bevolking was
in 1915.
witharen jasje
paar maal zelf gewassen, maar nu het droog is,
blijkt het geel geworden te zijn. Hoe
de vakman,
het water aangepaste z.g.
Antwoord: Gebleken is dat de ha
ren bestand zijn tegen wassen. Het
beste is nu het nog eens opnieuw te
proberen en dan te bleken in wol-
Vraag: Mijn witte keeshond heelt blan*- Tijdens het drogen niet In de
dier gevaarlijk.
Dat u van deze laatste soort een
exemplaar kunt krijgen, is niet waar
schijnlijk. Daarom geven we de ver-
zorgingswijze van de beide andere
soorten.
_Vraag^; heb ^veel^Uat vanjmot Hitten hl zijn vacht zjtten. zodat^ ik zon leggen.
kammen. Wat is nu de beste oplos
sing? Kan ik hem om deze tijd van
het jaar nog laten scheren?
De voeding
kan bestaan
gekookte gort of rijst, in melk ge
weekt brood, fijngemaakt vlees of ge
kookt ei. Als het kouder begint te wor
den. begint het dier
Antwoord: Motten houden
dat wel weten van warmte t
landschildpadden In een zonnige kamer die niet
rauwe groenten, gebruikt wordt
ook een niet gemakkelijk karwei! U dat u verzuimd hebt
zult moeten beginnen met de hele ka- de te kammen en
mer leeg te maken, alle wollen stof- zal weinig anders opzitten dan
goed na te kijken, ze buitei
rust. Antwoord: Het moet
veel hart dat de schuld bij
de bestrijding dan klitten zijn slechts te verklaren door-
Vraag: Er schijnt een plant te be
staan, die, in het open raam gezet,
de vliegen afschrikt zodat ze niet naar
binnen komen. Weet u welke plant dat
die is?
winterslaap noemt. Men moet het dan de wind hangen
laten overwinteren in een ki
blad of turfmolm op een vorstvrije bont
pen. Hetzelfde geldt
hondentrimmer te ga.
flink te klop- dier te laten fatsoeneren. De tijd
ventueel voor scheren is eigenlijk voorbij dit had °us
n bed als half juli moeten gebeuren. raa;
hond voldoen- Antwoord: U bedoelt waarschijnlijk
borstelen! Er de ricinusplant, waar vliegen inder-
l«*r daad niet erg op gesteld zijn. Een
P® paar potten met deze planten heef)
zin. Maar een hor in het
toch altijd nog effectiever!