u
n
Koreaanse Kerken moeten op adem komen
MA&NIX JSCDBUS
GEESTELIJK
LEVEN.
ZOEKT NIEUWE WEGEN
Vaarwel aan de farthing
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1960
Geen vrijwilligers
Terwijl de Nederlandse boeren met krimpend hart
hun koren zagen verrotten op het land, hebben hun
Duitse collega's grote velden groente laten omploe
gen, omdat er te veel was. De groenteoogst in Ne-
dersachsen heeft alle verwachtingen overtroffen zodat
duizenden tonnen doorgedraaid werden op de veiling.
Niet iedere boer wilde tot een dergelijk drastische
maatregel overgaan. Er waren er, die hun oogst gra
tis aan ziekenhuizen en tehuizen voor ouden van da
gen aanboden op voorwaarde dat vrijwilligers de
oogst zouden binnenhalen. Zij werden echter toch
genoodzaakt om de ploeg er in te zetten, omdat de
Duitse tehuizen geen vrijwilligers konden vinden om
de groenten van het land te halen.
Geen vrijwilligers! Als een kleine filmmaatschappij
vraagt om figuranten verdringen zich honderden op
het trottoir. Als een ziekenhuis vraagt om een paar
jonge sterke armen komt niemand opdagen. Wij wil
len wel helpen als er maar een kans is om op te
vallen; ook al is die kans maar een op de miljoen.
Als het echter alleen maar gaat om werk op de ach
tergrond waar geen persoonlijke eer mee ingelegd
kan worden, blijkt onze mensenliefde vaak alleen
maar zelfzucht te zijn.
Opvallen
De kerk worstelt met hetzelfde probleem. Er is al
tijd wel iemand te vinden om op een podium te staan.
Er zijn er altijd te weinig die in het halfduister ach
ter dat podium een eenvoudige taak geruisloos wil
len verrichten. Wij staan zovaak liever voor het voet
licht van menselijke belangstelling dan in de schijn
werper van Gods aandacht.
En toch schreef de psalmist reeds duizenden jaren
geleden dat de Heer ..aanschouwt de nederige, maar
de hovaardige kent Hij van verre." (Psalm 138),.
Daarom wees de Heiland zijn discipelen op de we
duwe, die alles gaf wat zij bezat, al was het ook
weinig. En daarom raadde Hij hen aan om met de
minste plaatsen genoegen te nemen. Daarom sprak
hij zo toornig over de geestelijken die het voor-
aanzitten beminnen."
Wie in kerkelijk of ander werk wil opvallen en naar
een erezetel streeft, verspeelt zijn kans op de hulp
van God. De Heer kent de hovaardige van verre en
we zouden daaraan kunnen toevoegen: Hij houdt
zich op een afstand.
Maar God aanschouwt de nederige. Dat wil zeggen
dat Hij zijn volle aandacht richt op hun werk. En
dat betekent tevens dat Hij hen helpt bij dat werk.
Billy Graham is weer in Europa. Dit
maal concentreert hij zijn samenkomsten
hoofdzakelijk op Duitsland en Zwitser
land omdat hij van mening is dat in
deze landen, meer nog dan in de andere
Europese landen de theologie zich in een
overgangsstadium bevindt en hij hoopt
dat zijn samenkomsten niet slechts ge
richt zullen zijn op de rand- en buiten
kerkelijken maar ook een bijdrage zul
len leveren aan de theologische ontwik
keling binnen de kerken.
Hij is dan ook niet alleen met zijn
evangelisatieteam naar Europa geko
men. In Duitsland wordt hij vergezeld
door een van de meest vooraanstaande
jongere theologen prof. dr. Carl F. H.
Henry, die spreekt in speciale samen
komsten voor de predikanten. Deze
hoogleraar, die vooral bekend is ge
worden als hoofdredacteur van het sterk
groeiende en snel aan invloed winnende
blad Christianity Today (dat door
160.000 predikanten wordt gelezen) is
als geen andere Amerikaan op de hoog
te van de Europese theologische situa
tie.
Onze kerkelijke redacteur is naar Essen
gereisd om met Billy Graham en zijn
teamleden een uitvoerig gesprek te heb
ben over de recente ontwikkelingen op
het gebied van de massa-evangelisatie.
Deze Amerikaanse evangelist viert in de
komende maanden zijn koperen jubi
leum als evangelist van wereldnaam. In
dit artikel geven wij weer welke ver
anderingen zich in de afgelopen jaren
hebben voltrokken en wat de plannen
van Billy Graham zijn voor de naaste
toekomst.
Aan de slag
Want vergeet nooit: een nederige is iemand die wil
werken. Hij houdt zich niet van alles afzijdig en
laat anderen het werk doen. Integendeel. Geen taak
is te min voor hem en geen opdracht is te groot.
Slechts hij is nederig, die zichzelf uitschakelt en al
leen zijn aandacht richt op wat moet worden gedaan.
Daarom kan een krullenjongen hoogmoedig en een
koning nederig zijn. De nederige vraagt niet: Wat
zeggen de mensen er van? Maar: Wat wil God door
mij bereiken?
Stellen we de zaak zo niet al te scherp? Is er wel
iemand nederig? Spreekt ons eigen hart niet toch al
tijd een woordje mee? Gebrek aan nederigheid is de
oerzonde. Eva werd verleid met de hoop ,,als God
te worden". Zij wilde voor zichzelf iets meer dan' de
hof te bebouwen en bewaren en dat geldt ook voor
haar man. Dit oerverlangen zit in het hart van al
hun kinderen. Maar dat wil niet zeggen dat wij nu
niet meer nederig zouden kunnen zijn.
Iedere dag staan we weer voor de vraag: Waarom
doe ik dit? Om er zelf beter van te worden of opdat
God tot zijn doel komt? Het antwoord bepaalt of
we nederig zijn of niet en of ons werk in Gods
ogen zin heeft. Wat is uw antwoord.
Waarom kwam Billy Graham dit jaar wel naar Duitsland en
bracht hij geen bezoek aan Nederland? Dat is een vraag die
door velen in de afgelopen dagen is gesteld. In ons gesprek
met Cliff Barrows, de zangleider van Billy Graham, hebben wij
om een eerlijk antwoord gevraagd.
Er zijn twee redenen. In de eerste plaats voelde Graham da!
in de verschillende plaatsen, die hij deze Aveken met zijn
enorme tent met 20.000 zitplaatsen zal bezoeken er eer
groot verlangen was naar zijn komst. Van verschillende zijden
is er sterke druk op de evangelist uitgeoefend. Bovendien was de
belangstelling voor de komst van de zijde van de mensen zodanig
dat er een sterk gebed was om deze evangelisatie-samenkomster
te kunnen houden. Dit is wel de voornaamste reden geweest.
Er is echter nog een tweede reden, die ook sterke invloed
heeft uitgeoefend op zijn beslissing. Theologisch gezien
maakt Duitland een overgangstijd door. Het is nog niet
zeker welke richting het uit gaat. Vrienden van Graham zijn van
oordeel dat de midden-orthodoxie langzaam maar zeker begint te
desintegreren en dat er een hernieuwde belangstelling komt voor
de vrijzinnige theologie zoals die door prof. Bultman wordt onder
wezen. Duitsland is altijd de bakermat geweest van theologische
richtingen. Zal in de komende jaren vanuit Duitsland een nieuwe
vrijzinnigheid veld winnen? Of zal het in deze overgangstijd
dergelijke
altijd gaat het hem
sen tot een persoonlijke beslissing gen: hij spreekt als
voor Christus op te roepen, om Maar een theoloog, die de
het bijbelse geluid van bekering schillende richtingen door en door
tei>iaten horen- kent. die de theologen van naam
Maar meer en meer kortit hij tot persoonlijk heeft ontmoet en zelf
de overtuiging dat evangelisatie een theoloog van naam is gewor-
niet op zich zelf kan staan. Het den, kan wel met gezag spreken,
leven moet gedragen worden door En in prof. Henry heeft Graham
een leer. Naast evangelisatie moet ongetwijfeld iemand gevonden die
er een evangelische the"1"-"'" *- 1
Niet slechts de rand-
kerkelijken moeten bekeerd
den, maar de predikanten, die Wat de invloed van Grahams
straks als herder deze mensen samenkomsten en van de predi-
^nteniiieenkor^ten op de
Schrift Duitse Kerk zal zijn, kan nu
Misschien is dat wel de voor- ^g niet gezegd worden. Opmer-
naamste reden geweest waarom kell]k ls echter wel dat de be"
Graham niet alleen naar Duits- langstelling van de kant van de
land is gekomen. Dit keer heeft predikanten nu veel groter is
hij zijn pianist en organist thuis dan tijdens Grahams eerste be-
gelaten. Zelfs zijn zanger Beverly zoek aan Duitsland. Zelfs in
het Roergebied, waar de men
sen wel maar de voorgangers
tot nu toe weinig belangstelling
dio-uitzendingen te verzorgen, die toonden voor de massaevange-
enige honderden radiostations lisatie, wonen de meeste predi
kanten de samenkomsten van
Shea is niet meegekomen
zangleider Cliff Barrows leidt het
2ingen niet. Hij reist wel n
slechts om wekelijkse
men Gaat het echter om een
campagne van vijf of tien dagen
dan wordt de grootst mogelijke
gelegenheid aangegrepen. Ook de
kerken werken beter mee in een
kortere campagne. Campagnes
van maanden doen het eigen ker
kelijk werk volkomen vastlopen,
maar bij een kortere campagne
kan een kerk alle krachten ter be
schikking stellen zonder er zelf
onder te lijden.
Opmerkelijk is ook dat de sta
tistieken uitwijzen dat Graham in
een kortere campagne vaak tot
evenveel of zelfs meer mensen ge
sproken heeft als in een langdu
rige. Ook blijkt dat het aantal ge
registreerde beslissingen even
groot is.
Regionale campagnes
Maar zelfs in kortere campag
nes kan Graham niet alle plaat
sen bezoeken. Als hij in Rotter
dam zou komen, zou Den Haag
teleurgesteld zijn en Groningen
mopperen. Geheel nieuw is dan
ook het plan om campagnes te
Over enkele maanden zal de
eerste dergelijke campagne in
Florida worden gehouden. Gra
ham wordt dan vergezeld door
een aantal mede-evangelisten die
campagnes begihnen in verschil
lende steden. Graham zelf komt
dan voor de laatste twee samen
komsten. Na wekenlang dergelij-^
ke plaatselijke campagnes te heb-'
ben gehouden wordt de actie dan
besloten met een slotcampagne in
een centrale stad, in Florida is
het Miami Beach. Uit de gehele
staat komen dan bussen en trei
nen vol mensen, zodat voor een
dergelijk slot de grootste stadions
waarschijnlijk nog te klein zullen
Natuurlijk hebben we er in
ons gesprek bij Graham op aan
gedrongen weer eens naar ons
land te komen. Het is echter de
vraag of dit in de komende ja
ren mogelijk zal zijn. Hij hoopt
worden uitgezonden.
Theoloog
Er is echter een nieu\
opgenomen in het team:
loog. Prof. dr. Carl F.
prof. Henry bij.
Kortere campagnes
-rLtheo" Er is nog ecu nieuw i
Vfniy het evangelisatiewerk
.UITING BIJ I.C.C.C.?
t^OREA werd 36 jaar lang
door de Japanners bezet
gehouden en nauwelijks was het
land bevrijd of een nieuwe el
lende brak uit toen de commu
nisten uit het noorden het land
binnenvielen.
Deze omstandigheden hebben
hun invloed gehad op het gods
dienstig en kerkelijk leven. De
Japanners waren de wereldoor
log ingegaan in het geloof dat
hun god hen riep om de wereld
te regeren. Zij eisten ook in de
bezette landen dat de volkeren
zich voor hun goden zouden
buigen.
Tal van Koreanen hebben dit ge
weigerd. Sommige Amerikaanse
zendingsorganisaties en Koreaan
se kerkelijke leiders kozen de lijn
van de minste weerstand. Ze ver
klaarden dat het buigen voor de
Japanse altaren een politieke zaak
was, die niets met de godsdienst
had te maken. Maar vele Korea
nen zagen dit anders. Zij zagen
in die buiging een vorm van aan
bidding en gingen voor hun wei
gering de gevangenis in of wer
den gedood.
Afscheidingen
Na de wapenstilstand eiste de te geven Deze organiseerde met
classis Poesan van de Presbyte- drie andere Amerikanen een
riaanse Kerk dat zekere tucht- sprekers-tournee door Korea. In
In het begin van deze
maand heeft de heer A.
Warnaar Jzn. een der al
gemene secretarissen van
de Intrenationale Raad
van Christelijke Kerken
(I.C.C.C.) een bezoek ge
bracht aan Korea, waar
hij in Seoul de conferentie
van de Raad voor het
Verre Oosten heeft bijge-
hij de ontwikkelingèn die
verband houden met de
scheuring van de Presby
teriaanse Kerk kunnen be
studeren. In dit artikel be
schrijft hij de situatie zo
als hij die vond.
De heer Warnaar was in
de gelegenheid met een
groot aantal Koreanen te
spreken, want naast de
conferentie die een week
duurde werden in 33 plaat
sen 45 lezingen gehouden
die door meer dan 30.000
Koreanen werden bijge
woond.
ook anderen. De positie
Koreaanse Kerken is oc
moeilijk. Dit land is. door wat het
geleden heeft, zozeer verarmd.
Men heeft steun, veel steun nodig.
En waar zal men deze krijgen?
De beschuldiging is verleden
jaar geuit dat Carl Mclntire de
Koreaanse Kerk heeft willen ko
pen met zijn Amerikaanse dollars.
Deze beschuldiging is absoluut on
juist en voor wie even nadenkt
spreekt in het bijzonder tot de bim. Desï etïïgS vo"l
predikanten. We herinneren ons al wereldvermaard door zijn
rrfhifm In til manimoet-campaeTies in Londen,
Graham in^ Holland hield, dat hij Glasgow en New York Woken-
zelf zich richtte tot de predikan- jang: sprak hij iedere avond tot
ten m een samenkomst m de Ron- duizenden. Reeds toen werd de
de Lutherse kerk te Amsterdam, vraag gesteld hoe lang hij dit li-
Maar Graham IS geen theoloog^ chamelijk zon kunnen volhouden.
wit a g"en tea g0ed Geen menselijk lichaam bezit
om te veten dat hl] in een derge- ccn dergelijk uithoudingsvrrmo-
iljke samenkomst met met gezag gen, ook het lichaam van Graham
niet. Reeds enige jaren geleden
,-nnmin_-.q lazen we herhaaldelijk van ziek
ten. Hij werd in Duitsland opge
nomen voor een niersteen, in de
Verenigde Staten voor een oog
ziekte, die zijn linkeroog dreigde
aan te tasten.
En nog. hoewel zijn gezondheid
weer veel beter is, zijn er licha
melijk kwalen. Toen wij hem be
zochten in Essen vocht hij met
een zware hoofdgriep opgelopen
tijdens een openluchtsamenkomst
in de regen in Lausanne. Dins
dagmorgen wist hij niet of hij wel
in staat zou zijn om dinsdagavond
in de tent te spreken en hij ver
telde zijn tolk, Peter Schneider,
Oplossing voor een cenlenkwesiie
deze dingen door financiële
ook uiterst overwegingen wil laten leiden,
men beter bij de Wereldraad kan
blijven. Daar zou de zoveel klei-
I.C.C.C. toch nooit tegen
d" dl' A-
preek kla;
zorgen
preek klaar te hebben.
Daar komt bij dat Graham uit
Consolidatie de gehele wereld overstroomd
wordt met uitnodigingen. Niet
Korea slechts ons Nederlandse comité
vrien- heeft bij herhaling geprobeerd om
De I.C.C.C. heeft
|H io ongetwijfeld vele wa
ze ook wel een beetje dwaas. Men den. Maar nogmaals: of de ko- Graham naar ons land te brengen,
heeft mij ook van Koreaanse zijde mende synode tot aansluiting comité's uit vrijwel ieder land
verzekerd dat Mclntire verleden bij de I.C.C.C. zal besluiten, schrijven hem wekelijks en sturen
toen hij hier sprak, niets be- moet worden afgewacht. Er is zelfs afgevaardigden over de hal-
hppft Ppic iTo»""- wqarepWiniHir i»pi mtpr ve wereldbol om hun brieven
IS zL ,.7..? kracht b'i Wanneer Gra-
derheid, die dat voor zichzelf ham allein maarlange campag-
zou wensen. Maar een broeder nes houdt kan hij per jaar maar
J of vijf steden bezoeken. Het
loofd heeft. Pas nadat de Koreaan
se kerk zich uit de Wereldraad
had teruggetrokken, heeft hij zijn
oproep geplaatst voor een „kerst-
gave" van 100.000 voor de Ko-
geen verplichtin-
De kerkscheuring van verleden motto van de laatste jaren is dan
g?n zouden zijn verbonden. Ook jaar was noodzakelijk, ik ben ook: kortere campagnes.
aan deze kerken niets be-
loofd. Ze zullen op hun synode, die iaat
op 22 september samenkomt, zelf
moeten beslissen of ze zich wil
len aansluiten bij de I.C.C.C. of
niet. De Koreaanse leiders
daar nog dankbaar voor. Maar
op dit ogenblik,
geen nieuwe kerkscheuring ris
keren om deze zaak. Onze ker-
Wm ken hebben wat tijd nodig om
trouwens zelf verstandig genoeg op adem te kómen en haar po- of* acht weken, zal het geneigd
te begrijpen dat, als men zich sitie te consolideren. zijn om de kleinere zaal te ne-
Het opmerkelijke is echter dat
een kortere campagne vaak even
effectief blijkt te zijn als een lan
gere. Wanneer een comité een
zaal van 10.000 zitplaatsen kan
huren en een van 30.000
Limine»» z.UUuGu „U1- alie voornaamste steden werden
kerkelijke leiders vergaderingen gehouden, waar-
grote belangstelling was en
de generale synode in novem-
ipnieuw bijeenkwam besloot
maatregelen genomen zouden
den tegen de kerkelijke le:
die zich aan shintoïsme hadden
schuldig gemaakt. De synode wei
gerde dit toen en het gevolg
dat de classis Poesan zich
de Wereldraad te treden
kerk afscheidde. Theologisch bleef
de Presbyteriaanse Kerk evenwel
rechtzinnig en dit leidde tot een
tweede afscheiding in de omgeving u «j ie -m.- i c eau
Se°U-1 V-an-"nH&rirt wirS°"
Er waren echter ook Koreanen,
die het hiermede niet eens waren.
En de grote Amerikaanse Presby-
i Korea, organiseerden i
ctie. De bekende dr. B
de schoonvader van Billy Graham
ging naar Korea, en een tegen-sy
node kwam bijeen. Men besloot
Toen de afgevaardigden van
deze kerk echter in 1954 de As
semblee van de Wereldraad in
Evanston bijwoonden, ontdekten
11 in de Wereldraad ook fi
guren gevonden werden, die die
basisformule heel anders opvat
ten. Zij schrokken ook van de
communisten en communisten- de zaak
dg deze met algemene stemmen uit t.aris van het Protestants Interkerkelijk Thuis-
«ruj front, de heer O. de Moor over zijn bezoek aan
La Courtine onder meer na een voorval van spot
aangehaald te hebben:
Ik kon dit beter hebben dan de bclccfdheidsin-
teresse van een officier, die ik had gesproken en die
mij verzekerd had, dat hij er van overtuigd was, dat
men in het leger „en zeker in La Courtine!"
de geestelijke verzorgers niet meer kon missen. Ze wa
ren immers zo goed voor het moreel van de troep.
De dominees konden de knapen by-schaven. En als
het moreel van de troep vooruit gaat, wint zij aan
gevechtswaal-deOok tijdens oefeningen. Een paar
goede woorden van de doóm of aal en de knapen
komen over het dode punt heen, aldus deze officier.
Ook in de krijgsmacht schijnt de gedachte veld te
winnen, dat godsdienst een behoefte-element is. De
een heeft behoefte aan sport, de ander musiceert, de
derde houdt er een andere hobby op na. En als er
dan (nog) mensen zijn, die behoefte hebben aan
godsdienst, dan moeten zc ook daar gepaste gelegen
heid voor krijgen. Dat godsdienst is het dienen van God,
de Schepper en Bewaarder, en dat dat niet een
facultatieve zaak is, ook niet in de krijgsmacht, wordt
een ouderwetse stelling gevonden. Tijd voor gods
dienst, natuurlijk! Maar ze moeten niet te lastig
worden, die dominees.
riaanse Kerk achter met ongeveer
550.000 leden. De grote zendings
organisaties in Amerika wisten
dat de Koi
christenen waren en zorgden
daarom in het algemeen voor t einde déze „steen des
rechtzinnige zendelingen naar dit „tont-" WP(? tp npTTlpn Pn fpn .int-
grote kerk zich daarbij aan. Men
had behoefte aan gemeenschap. s,prn[s ppn
Dit laatste is beslist onjuist. De
„conservatieve" groep (ik zal de
strijdende partijen nu maar de
.oecumenische" en de
?c" groep noemen) m
niet meedoen met de Wereld
raad van de „oecumenische"
groep slechts een tactische ma-
vrienden, die zij aantroffen
bij elkaar heeft, MALAISE
r doelbewust zal koersen in de
der. du ifgevaardwen van de r.ch.tag v>„ de WereMraad. E„
veel te scherp tegenover moder
nisme ln de religie en communis-
de politiek om samenwer-
Gordijn. Daardoor ontstond de
onrust in de grote Presbyteri
aanse Kerk van Korea, die ver
leden jaar tot een uitbarsting kl"g met dergelijke figuren in
kwam.
Debatten
Een voorstel om zich uit de We-
indruk dat het aantal aanhangers
beide groepen schommelt. Er
D. de Boer in „De Fakkel" van de Vrije
Gereformeerde Kerk te Wolvega over een soort
gelijk onderwerp.
De hele kerkelijke malaise is gevolg van gebrek
aan persoonlijke godsvrucht. Alle geestelijke en
kerkelijke herstel zal moeten opkomen uit het herstel
van onze persoonlijke omgang met God.
GEBORGEN
Ds. Jac. Roos in „De Protestant":
Protestanten dde rooms worden, zijn niet blij om
dat ze zich bevrijd of verlost voelen, maar omdat ze
eich geborgen voelen in de schoot der Moederkerk.
Daarvan zijn uit de literatuur van „bekeringen" tot
Rome vele voorbeelden te noemen. Dit is dus een
volkomen andersoortige blijdschap.
ANTICIPATIE
Prof. dr. A. D. R. Polman neemt tijdelijk de
rubriek waar „Van week tot week" in het „Ge
reformeerd weekblad" (uitg. Kok), naar aanlei
ding van de grotere verwachting van Gods werk
in spiritualistische richtingen:
Ligt hier de ernstige fout van allerlei spiritualis
tische richtingen, zo moeten wij met schaamte erken
nen, dat zelfs de begrijpelijke drang naar anticipatie
ons menigmaal ontbreekt. Om daarin een gezegende
verandering te brengen, hebben we geen nieuwe mid
delen, geen extraordinaire wegen, geen spectaculaire
methodes van node. Wij moeten de oude genademid
delen des Geestes, het Woord en zyn bediening in
prediking en sacrament trouwer toepassen, inniger
bezitten en dieper beleven. Zelfs 'op de Pinksterdag
te Jeruzalem worden de wonderen van bekering
en wederkeer niet door de buitengewone tekenen,
maar door de echt Schriftuurlijke prediking van
Petrus gewekt. Ook vandaag blijven de vruchten en
dc genadegaven van de Geest niet uit, wanneer de
bedienaars van deze wondere genademiddelen wor
stelen en bidden om een bediening in beto
ning van Geest en kracht efi wanneer zich
onder de kansel een gemeente verenigt, die in het
gebed om dc verlichting en leiding des Geestes vol
hardt en in dit gebed gelooft en daarnaar handelt. Het
is de oude en beproefde weg. En miljonairs moeten
niet als bedelaars leven.
ROOFDIER
Mr. L. J. van der Burg schrijft in het kaderblad
van het C.N.V., „Evangelie en Maatschappij" in
De
sprong i
Je westcrs-christc-
ingskring gemaakt, had te veel van de
sprong van een roofdier en te weinig van de redden
de, helpende sprong van degeen die een drenkeling
naspringt. Tc veel werd geprofiteerd van de bevrij
dende krachten van het Evangelie, te weinig er van
uitgedragen. Zodoende werd de aansluiting gemist,
werd aan vele volken, die toch vanuit het „christelijk
Europa" werden bezocht, het beste van de Europese
beschaving, de grote katalysator van Europese krach
ten, onthouden.
En zo groeide de
reld in het huidige sta
waarin deze achterstand
hterstand en belandde de we-
van haar ontwikkeling,
istrofaal dreigt te worden.
Waf Buskes in zijn „Terzij
des" is voor „ln de Waag
schaal" is de Amerikaan Sime
on Stylites voor het bekende
internationale blad „The Chris
tian Century". Iedere week
schrijft hij een brief aan de re
dactie waarin hij zich op een
wat lucjxtige, maar vaak zeer
rake manier uitlaat over kwes
ties, die mi niet bepaald de gro
te theologie betreffen, maar in
hun onbelangrijkheid belangrij
ker zijn dan zij schijnen. Dit
keer gaat hij in op een kerke
lijke centenkwestie en schrijft:
Mijnheer: Groot Brittanië
doorworstelt een financiële cri
sis van de eerste rangorde. We
wensen het veel kracht en ho
pen dat het zal lukken er over
winnend doorheen te baggeren.
Het gaat nu niet om het wel
of niet handhaven van de gou
den standaard. En toch is het
een financiële revolutie: de far
thing, het kleinste muntstuk zal
per 1 januari van het volgend
jaar uit de circulatie worden
genomen.
De koopkracht van de far
thing, die ongeveer een cent
waard is, daalde al jaren ge
leden; in het afgelopen jaar was
de waarde eigenlijk nog maar
de helft van de kostprijs om
hem te munten. Daarom is de
Britse regering dan ook eigen
lijk blij dat ze hem kwijt raakt.
Bijna 300 miljoen van deze mun
ten gaan met eervol ontslag.
Als ik denk aan die spoedig
te verdwijnen farthing rijst er
een belangrijk visioen voor mijn
ogen op met ongekende moge
lijkheden. Ik heb hier een voor
stel: De kerken van de Vere
nigde Staten (en de meeste ker-
keraadsleden zouden daarvoor
ook wel willen lezen: van Ne
derland) moeten een campagne
beginnen om de cent uit de ec-
cliastische circulatie te nemen.
Over het algemeen kunnen we
gelukkig zeggen dat de kerken
de centen standaard reeds heb
ben verlaten als het gaat om
hun begrotingen kloppend te
krijgen. Maar als u mocht den
ken dat de cent verdwenen is
uit de collectezakjes praat dan
maar eens met de diakenen
en collectanten! Het gouden
tientje is verdwenen; ik ben er
in de afgelopen jaren tenminste
nooit meer een tegen gekomen.
Maar de cent de godsdien-
stigste der muntstukken in ons
land, omdat hij meer naar de
kerk gaat dan enige andere
houdt het nog altijd uit.
Geen mens zou zich nog mo
gen bekommeren om de centen
standaard als het gaat om het
geven aan kerkelijke en chari
tatieve doeleinden. En in dit
verband bedoel ik niet alleen
maar de cent als muntstuk,
maar iedere gierige gave aan
Natuurlijk kunnen we nog wel
eens met heimwee terugdenken
aan die cent. Herinneringen uit
de kinderjaren spreken van al
die wonderlijke dingen die voor
een cent gekocht konden worden
in het snoepwinkeltje om de
hoek. Denk maar eens aan de
toverballen en de dropstangen
die je voor een cent kon krij
gen. In die dagen was het nog
geweldig om jong te zijn. Wat
een ogenblik was het niet in
het leven van een kind als hij
met vijf centen in zijn kleine
knuistjes geklemd de winkel
kon binnentreden en de flessen
volgend jaar wel weer naar Eu
ropa te komen voor een cam
pagne in de Engelse stad Man
chester. Hij kan dan echter on
mogelijk naar het vaste land
komen, omdat hij direct daarna
verwacht wordt voor een gewel
dige campagne in Minnesota,
die in juli zal worden gehouden.
In augustus hoopt hij voor de
tweede maal naar Philadelphia
te gaan. De verwachtingen zijn
nu reeds dat in die stad alle op-
kotnsten overtroffen zullen wor
den, maar ook dat hij daar de
eerste georganiseerde tegen
stand zal gaan voelen. Verschil
lende predikanten van fundamen
talistische zijde hebben zich te
gen hem gekeerd, omdat zij van
mening zijn dat Graham teveel
met predikanten van de midden-
orthodoxie samenwerkt en te oe
cumenisch gezind is.
In 1962 hoopt Graham naar Chi
cago te gaan, de enige grote stad
in Amerika waar hij nog geen
campagne heeft gehouden. In
dat zelfde jaar zal hij ook weer
een bezoek aan Zuid-Amerika
brengen.
Dit wil echter niet zeggen dat
het geheel onmogelijk is om een
Nederlandse campagne ln de ko
mende jaren te kunnen beleggen,
maar daarvoor zijn zeker een
aantal vereisten noodzakelijk.
In de eerste plaats zal de
a vertrouwen heeft van de Neder-
i koning van wat ]andse kerken en op een zo ruim
mogelijke basis is samengesteld.
In de tweede plaats moet Gra
ham weten dat er voldoende ge
bed aanwezig is. In ons gesprek
met hem en zijn teamleden voel
den we duidelijk dat hij dat wel
als de belangrijkste eis stelt. Hij
komt waar het verlangen werke
lijk leeft naar een openbaring van
de werking van Gods Geest, een
verlangen dat moet blijken uit ge
zamenlijk gebed.
De cent is uit zijn hoge stoel
gevallen. Het wordt tijd dat al
le lidmaten van alle kerken
hun centen standaard vergeten
en de gouden of misschien de
zilveren standaard gaan opzoe-
De lange tveg
Het is een lange weg tussen Oost en West, tussen Rusland
en 'n vergeten vaderlandse stad, tussen opstand en boete
doening. Vooral wanneer men die weg lópende moet af
leggen, voetje voor voetje, door alle weer en wind. Maar
uit de bijbel weten we al dat er geen luxe sneltreinen lopen
tussen het vreemde land en het vaderhuisAl dragen
engelen een mens soms een eindje!
Zó ging dat in het geval van Nix. Kort voor een alles weg
vagend Russisch offensief raakte hij op eenmaal gewond.
Zou hem dat overkomen wezen tijdens de vijandelijke aan
vallen, dan was zijn geschiedenis hier nooit beschreven,
want geen van zijn superieuren noch van zijn ondergeschik
ten hebben na kunnen vertellen hoe plotseling de aarde
scheen open te scheuren om hen te verzwelgen. Die allen
behoren tot de ontelbaren, die daarginds gebleven zijn.
Mogelijk zijn ze trouwens al vergeten ook. Maar Nix ont
sprong, als op het laatste nippertje, de dodendans.
Het gebeurde bij een oefe
ning: ze oefenden zich in het
werpen van handgranaten.
Hield Nix de zijne één tel te
lang vast, of was het oorlogs-
schieten en bijna gelijktijdig ontdekte dat hij
nooit meer twee handen tot zijn beschikking zou hebben.
Daarna zonk hij weg in een ijle bewusteloosheid, waaruit hij
pas ontwaakte toen hij 'n paar honderd kilometers verderop
bijkwam in een provisorische ziekenzaal. Toen hij wat op
krachten gekomen was, drongen' zich enkele waarheden aan
hem op. De eerste waarheid: zijn linker-onderarm was ge
amputeerd. De tweede: bij zijn stukken behoorde ook een
document, dat bepaalde dat hij naar de Heimat terugmocht
mogelijk het laatste document dat zijn superieuren teken
den, De derde: het was verstandiger om geen blijdschap te
tonen over deze reddende verminking maar ondertussen
mocht men er 'toch alle profijt van trekken. En de vierde:
het eigenlijke vaderland was tenminste iets dichterbij geko
men en daar moest een mens dankbaar voor zijn: dankbaar
vanwege de dragende engelen.
De engelen zorgden trouwens nog 'n korte tijd voor 'n be
scheiden verder transport westwaarts. Het geïmproviseerde
hospitaaltje kreeg order zich uit de voeten te maken, en nie
mand had daar bezwaar tegen. De zwaarste patiënten mis
schien wel. maar die raakten door hun pijnen toch weer snel
buiten bewustzijn. De lichter gewonden en behoorde Nix
niet tot hen? Het is immers gemakkelijker een arm te ver
liezen dan een been! waren er best mee tevreden En toen
ze eenmaal op echt Duitse bodem waren en de britsen weer
werden opgeslagen, ving Nix z'n bescheiden eenzame Odys-
Mèt het officiële document dat hij
5-achtige thuisreis
westwaarts reizen mócht!
Ja, daar gaat zo'n jongen dan. Door de warrelingen
ondergaand duizendjarig rijk heen. Soms eens
lif
tend met 'n wagen, die i
eens achterop 'n waggelend vehikel; meestal lopend, 'lopend,
lopend. Vaak aangehouden en gek genoeg altijd weer door
gelaten. Want Nix is een andere Jongen geworden. Dat zit
m heus niet alleen in die ontbrekende arm het zit ook
in z'n hele instelling, z'n houding, z'n optreden. Want deze
jongen is zijn haat moet ik zeggen: natuurlijk, of moet ik
zeggen: hoe onwaarschijnlijk? kwijt geraakt. Hij weet op
eens intuïtief hoe hij met veldgendarmes moet omspringen:
hij houdt z n gewonde arm voor hun neus èn hij beschikt
over de juiste woorden, die hen overreden om 'm al maar
verder te laten trekken. Of misschien spelen ook hierin de
engelen hun rol?
Een jonge man met één
te vies om met een tang
kregen of gegapte vodden, verder slechts
wrakhout, dat de oorloj
Elbe, de ontmoeting met
sel. Een gewezen frontstrijder of
voerde tewerkgestelde? Men vraagt
rm en 'n glimlach. Goed, verder
te pakken, verder in een uniform
verzameling ge-
levend stuk
allang geen uniform meer is
_en of gegapte vodden, verde.
wrakhout, dat de oorlogsstroom afdobbert. Oder en Neisse,
oprukkende Amerikanen, de IJs-
onder dwang wegge-
Een mens.
hem door alle mazen heen te laten glippen en inderdaad
thuis te doen komen? Was dat niet het geheim van zijn
vreemde blijdschap onderweg?
WIJKPREDIKANT.
