llicume £ri2tóri)e (foitmni
Leger greep macht
Commentaar
Man van 87 staat op zijn hoofd
NIEUWS in één oogopslag-
BON
maar geschorsteLoemoemba
het bevelhebber arresteren
Toto-misère (nog) geen
reden voor crisis
Moboetoe's triomf
snel ten einde
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-af deling Tel. 31441
Eenenveertigste jaargang no. 11972
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
„Stoatvasticfi is ohcbleoen
mgn hert in tegfjcaspott"
SLAAPSTER
Zie pagina 7
Een totaal onverwachte ontwikkeling in Leopoldstad: het leger
trachtte voorlopig de macht uit te oefenen, maar vanmorgen
werd de kersverse bevelhebber, kolonel Momboetoe, na een
persconferentie op last van „premier" Loemoemba gearres
teerd. Groter verwarring is nauwelijks denkbaar
Onze parlementsredactie geeft een beschouwing over de poli
tieke situatie na de verwerping van het toto-voorstel door de
Eerste Kamer. Voorshands ziet het er niet naar uit, dat het
tot brokken komt.
Zeer binnenkort gaat de textielhandel waspoeder verkopen: de
tijdens de „wapenstilstand" gevoerde onderhandelingen met de
kruideniers hebben geen resultaat opgeleverd.
Dat Assen beslist niet het saaie stadje is, waarvoor velen het
jaar en dag uitmaken, is gisteren duidelijk gebleken, toen vele
criticasters op uitnodiging van het gemeentebestuur een be
zoek aan de Drentse hoofdstad brachten.
Staatssecretaris Van den Berge mag dan zeggen, dat Nederland
alles doet om botersmokkel naar België te voorkomen, in Brus
sel gelooft men, dat het beslist anders kan. Daarom overweegt
de Belgische regering een formeel protest in Den Haag.
De gedachte van een „diakmaal jaar" (jonge mensen geven
zich een jaar aan de hulp voor de medemens) wint steeds meer
veld. Op een conferentie in Den Haag is er gisteren over ge
sproken.
Het „ambacht" vreest
i de „zwarte" arbeid.
Gironummer 1844 staat open voor uw gift ten bate van de
slachtoffers van de orkaan „Donna" op het eiland Sint-Maar
ten (Ned. Antillen).
De weg naar
populariteit
De man op deze foto is
Willy Brandt, bur
gemeester van West-B er-
lijn. Het meisje is Giiseüa
Alpers, telefoniste in
Hamburg. Het heeft alle
maal niets met ontlui
kende liefde te maken.
Willy Brandt is alleen
maar bezig zich een weg
te banen naar de top van
zijn politieke carrière:
het ambt van Bunides-
kanzler van de Westduit-
se bondsrepubliek. En hij
doet dat met de tot een
wetenschap geworden
methoden waarin Ameri
kaanse kandidaten voor
het presidentschap het
ver hebben gebracht
Gisela Alpers, de Ham-
burgse telefoniste, verdien
de overigens dit eerbetoon
wel. Elk jaar komen groe
pen Berlijnse kinderen naar
Hamburg om van vakantie
te genieten. Gisela had voor
dat goede doel enkele dui
zenden marken ingezameld
door voorstellingen te ar
rangeren waaraan bekende
Duitse artiesten belange
loos medewerkten. Als bur
gemeester van West-Berlijn
bracht Willy Brandt haar
daarvoor zijn dank en hul
de. Dat die huldiging plaats
vond op de landdag die de
Westduitse socialistische
partij in Hamburg had ge
organiseerd, is een bijkom
stigheid
Inderdaad, de weg naar
populariteit is tegenwoordig
een haast wetenschappelijk
schema geworden. Heel pre
cies is uitgedokterd hoe men
de publiciteitsmedia: krant,
radio, televisie, kan gebrui-
zich
nen. Hoe men zichzelf
op een gunstige manier „in
het nieuws" kan brengen en
dusdoende populariteit voor
zichzelf kan opbouwen.
De geraffineerdheid waar
mee dit gebeurt, maakt de
verantwoordelijkheid van
een krant des te groter. Ter
wille van de lezers zal een
redactie er steeds weer op
bedacht moeten zijn dat
mensen de krant willen ge
bruiken te eigen behoeve.
Daarom zal een goede
krant ook een onafhanke
lijke krant moeten zijn.
Deze krant is een goede
krant, een christelijke krant
en een onafhahkelijke krant.
De krant voor u en voor
uw vrienden en kennissen.
De bon zij u hierbij behuln-
Betaling geschiedt per week
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassin- Is)
Deze bon Is Ingezonden door:
(straat)
Vliegtuig in brand
- allen gered
Een Electra-verkeersvliegtuig van de
American airlines is gisteren bij een
landing op het vliegveld La Guardia bij
New York tegen een dijk naast de lan
dingsbaan gebotst en in brand gevlogen
De 71 passagiers en vijf bemanningsleden
konden desondanks het vliegtuig verla
ten. Zes van hen liepen zodanige ver
wondingen op, dat zij naar een zieken
huis moesten. De goede afloop is te dan
ken aan de koelbloedigheid van twee
stewardessen, die èen nooduitgang open
den en de passagiers bevrijdden van
hun veiligheidsgordels. De passagiers
hingen op hun hoofd, daar het toestel
over de kop sloeg.
Op het vliegveld Love Field, Dallas
(V.S.) vloog een DC7 tegen een hangar,
waardoor het gebouw in brand vloog.
De zeven koppen tellende bemanning
kwam er goed af: zes kregen uiterst
lichte verwondingen.
TAE TOESTAND IN KONGO is nu nog verwarder dan ooit. Naast de re-
geringen van Ileo en Loemoemba heeft namelijk een derde macht de
leiding van het land voor zich opgeëist: het leger. Even leek het erop dat
hierdoor een wending in de crisis zou komen, maar de laatste ontwikkelin
gen zijn van dien aard dat daaraan al weer moet worden getwijfeld. De el
kaar snel opvolgende gebeurtenissen van de afgelopen dag zijn:
J Kolonel Joseph Moboetoe, pas be^
noemd tot opperbevelhebber vai
de Force publique, schorste zowel
de regering van Loemoemba als
die van Ileo tot het einde
jaar. Ook president Kasavoeboe
werd geschorst.
2 Moboetoe verklaarde dat het le
ger geen staatsgreep had gedaan.
Er zouden geen officieren minister
worden, maar de militairen wens
ten de macht over te nemen tot
een college van universitair ge-
vormden het bewind in handen
zqu kunnen nemen. „Daarna, als
er orde op zaken is gesteld, komen
de politici weer aan de beurt",
Moeilijke weken voor kabinet
(Van onze parlemerntsredacbie.)
Het is nog niet duidelijk, wat er in
de naaste toekomst met de
voetbalboto zal gaan gebeuren, nu de
Eerste Kamer dinsdag het wetsont
werp tot wijziging van de Loterij-
wet heeft verworpen. Een achttal
ministers van het kabinet-De Quay
heeft zich gisteren onder leiding van
de minister-president beraden op de
moeilijke situatie, die door de ver
werping is ontstaan. Morgen komt
het hele kabinet bijeen. In politieke
kringen heeft men niet de indruk,
dat de negatieve beslissing van de
Eerste Kamer op korte termijn tot
spectaculaire gebeurtenissen (kabi
netscrisis, aftreden van minister
Beerman) zal leiden.
De toto blijft in zijn huidige vorm nog
drie weken lang draaien, want tot en met
2 oktober a.s. blijft de ministeriële ver
gunning aan de stichting uit de Neder
landse Sportfederatie en het Comité
sportprijsvragen voor culturele en an
dere doeleinden van kracht. De eigen
lijke toto-moeilijkheden beginnen dus pas
na die datum. Zal de regering op grond
van de oude Loterijwet een toto-beleid
gaan voeren, waarbij de prijzen niet meer
uit geld of waardebonnen maar slechts
uit goederen (huizen, auto's, ijskasten
enz.) zullen mogen bestaan?
Minister Beerman heeft dit in de Eer
ste Kamer laten doorschemeren, maar het
is duidelijk, dat een dergelijk systeem
voor de voorstanders van de toto onaan
vaardbaar zal zijn. Een reactie van het
parlement zal in dat geval dan ook stel
lig niet uitblijven. Men kan ervan op
aan, dat er dan schriftelijke vragen komen
of een interpellatie zal worden aange
vraagd.
Theoretisch is het ook mogelijk, dat de
Tweede Kamer met een initiatief-voorstel
tot legalisering van een (minder beperk
te of zelfs onbeperkte?) voetbalpool
komt. In ieder geval zal de Tweede Ka
mer zich straks weer over de toto kun
nen uitspreken en dit is voor het uitstip
pelen van het toekomstig regeringsbeléid
van het grootste belang.
Zal de door de beslissing van de Se
naat ontstane toto-misère dus niet recht
streeks tot een crisis leiden (temeer niet
waar de Tweede Kamer het toto-ontwerp
van de regering wèl heeft aanvaard), ze
blijft niettemin een van de factoren die
het voortbestaan van het kabinet in zijn
huidige samenstelling onzeker maken. An
dere factoren van die aard zijn bv.: de
geruchtmakende, heftig gekritiseerde uit
latingen van minister-president De Quay
over het Nieuw-Guinea-bcieid en de hui
dige spanningen aan het loonfront.
Wanneer volgende week de nieuwe be
windsregeling voor Nieuw-Guinea in de
Tweede Kamer aan de orde komt, zal
de minister-president ongetwijfeld ernstig
aan de tand worden gevoeld over wat hij
tijdens de beruchte cocktailparty heeft
gezegd. Gevaar dreigt er ook voor de niet-
sterke minister van defensie, ir. S. H. Vis
ser, die op 27 september a.s. in de Eerste
Kamer door zijn partijgenoot mr. H. van
Riel zal worden geïnterpelleerd over het
defensiebeleid. Sommigen menen te we
ten, dat van verschillende zijden, maar
vooral door de liberale Eerste Kamerclub
aangestuurd wordt op een reconstructie
van het kabinet. Men kan zich in ge-
moede afvragen of een dergelijke recon
structie zich laat doorvoeren zonder een
crisis te ontketenen.
Orkaan Ethel nadert
kust van Louisiana
Na de orkaan Donna, die uitgewoed
is. nadert nu de monsterorkaan Ethel
de kust van Louisiana. De evacuatie van
de gebieden waar men verwacht dat de
orkaan (met windsnelheden van twee-
honderveertig kilometer per uur) zal toe
slaan is vannacht voltooid.
verklaarde de kolonel, die bereid
was tot samenwerking met de
V.N.
De militaire leider zond militairen
naar de ambassades van Rusland
en Tsjechoslowakije. Alle verte
genwoordigers van de communis
tische landen kregen 48 uur d<
tijd om het land te verlaten.
4, Toen kwam echter de „geschor
ste" premier Loemoemba voor d<
radio. Hij deed een beroep op het
leger hem trouw te blijven. Ge
ruchten dat Loemoemba weer
zijn gearresteerd, werden hierdoor
ontzenuwd.
Loemoemba ging zelfs verder.
Vanochtend meldde Associated
Press uit Leopoldstad dat kolonel
Joseph Moboetoe op bevel vai
premier Loemoemba was gearres
teerd, twaalf uur nadat de kolonel
„de macht in handen, had -geno-
Loemoemba riep de Senaat in
spoedzitting bijeen en liet zijn
woordvoerder verklaren: de pre
mier houdt een werkzitting; Mo
boetoe kan geen kwaad meer doen,
hij is gearresteerd.
y Terwijl de Senaat vergaderde,
trokken aanhangers van Kasavoe-
boe door de straten van de stad.
Zij eisten de dood van Loemoem
ba, die zij beschuldigden van com
munisme. V.N.-soldaten hielden
zich gereed. Voor hen is het bij
zonder moeilijk de vreemde ont
wikkeling te volgen.
Rus beschuldigt
de Sow jetunie
van boze plannen
Kapitein Nikolai Artamonof, een naai
het Westen overgelopen Russische mari
ne-officier, heeft gisteren verklaard dat
de Sowjetunie zich sinds 1955 voorbereidt
een verrassingsaanval met kernwapens
de Verenigde Staten. Hij legde zijn v
klaring af voor de congrescommissie v>
i-Amerikaanse activiteiten in Washii
De Rus is een gewezen commandant
un een Russische to-npedob-oebjager, dia
>or ziijin prestaties een decoratie heeft
onitivawgen. In 1959 liep hij over naar het
W-es ben, omdait hiij zijn geloof in het coro-
verloren had.
een-t, dat de Russische lei-ders een
verrassingsaanvail zullen ontketenen, als
d-eraken, het pleit met een sJa-g te kun-
n beslechten. „Vergist u niet, het zijn
geen politieke idealisten, m
laar macht streven", zo zeide hij,
toevoegend: „Ohroesjtsjef wil i
onbepaalde tijd wachten, totdat de
Ver. Staten na een evolutie bot het
bekeerd. Hij wil het nog m
ken tijdens zijn -eigen leven"
Het NEVEDA breiboek is uitt
meer dan 100 patro- Vraag uw winkelier of stuur
een postwissel/postgiro (no.
301655) aan de Leidsche
Wolspinnerij N.V., Zoeter-
woudseweg 3, Leiden.
|.9 S
In de „hoestbui op vier wielen"
en in gezelschap van Dorus
maakten burgemeester mr. P. P.
Agter en mevrouw Rika Hopper
een ware zegetocht door Assen.
Bovendien verplaatste Dorus met
een bulldozer het eerste zand
voor een verkeerstunnel. Dit ge
beurde tijdens een bijeenkomst
van dames en heren die de afge
lopen jaren kritiek hebben ge
oefend op „het saaiste en verve
lendste provinciestadje van Ne
derland". TJ leest er meer over op
pagina 7
TJET ZIET er al naar uit. dat de neder-
laag, die een krappe meerderheid in
de Eerste Kamer de regering bezorgd
heeft, voorlopig niet tot een crisis leiden
zal. Er zijn van vele zijden reeds sussende
woorden gesproken.
Waarom zou het ook tot een crisis moe
ten komen? De minister heeft, onder een
betoning van plicht waarvoor men respect
dient te hebben, een wetsontwerp verde
digd dat hem niet „lag".
Ondanks het feit dat hij hierin ver
gaande concessies verwerkt had, heeft de
Eerste Kamer het wetsontwerp afgewe
zen. Welnu dan maar geen wetsontwerp.
Het is al wel duidelijk, dat intussen dc
voorstanders van de toto de schrik op het
lijf gevallen is. Nu was er een toto, en
bovendien een waarmede de voorstander»
ervan in de sportwereld content waren
cn nu wordt het geval door de voorstan
ders ervan in de Eerste Kamer van de
tafel geveegd. Voor de liefhebbers van
de toto een ontmoedigende ervaring.
Vandaar dat thans, naar het heet, al
naarstig achter de schermen naar een
„oplossing" wordt gezocht. Er wordt at
gerept van een initiatiefvoorstel vanuit
de Tweede Kamer, waarbij dc voorstan
ders van een toto binnen de K.V.P. zich
zouden reppen om de voorstanders van
een toto binnen de P.v.d.A. voor te zijn.
Inderdaad zouden we ons kunnen inden
ken. dat de regering na haar nederlaag
nu maar eens het initiatief aan de ande
ren wil laten. Ze zal dan echter wel moe
ten onderzoeken, of hetgeen uit de bus
gaat komen nog met haar eigen verant
woordelijkheid stroken kan.
Voor het overige heeft de stemming in
de Eerste Kamer op bepaalde punten ont
hullend gewerkt. Moeilijk te venverken
lijkt ons bijvoorbeeld de houding als van
het vrouwelijke socialistische Kamerlid
Tjeenk Willink. Eerst beijvert zij zich om
aan de Eerste Kamer een adres te doen
toekomen, dat deze toch vooral het wets
ontwerp moet aannemen. Het wetsontwerp
echter zelf aan de orde zijnde, stemt zij
tegen. Dit Kamerlid valt nogal eens op
door een zeker „gezedemeester", een ge
bruik dunkt ons dat zij voorlopig beter
achterwege kan laten.
Daarnaast is gebleken de tweespalt bin
nen de liberalen. Hun zin voor vrijheid
heeft voorlopig nog slechts tot onenig
heid geleid. Eer een crisis in hun interne
kring dan een voor de regering.
Aanvaring nabij
de Zweedse kust
Voor de Zweedse kust, ongeveer hon-
Goibhenburg, is de Nederlandse kustvaar
der Ti-ny uit Groningen in aanvaring ge
komen met het Zweedse scheepje Anna.
De Anna zonk en een van de twee op
varenden wordt vermist. Hij is waar
schijnlijk verdronken. Het Nederlandse
vaartuig heeft de reis naar Halmstad
voortgezet.
r¥1ËKWlJL een lagedrukgebied, bij IJs-
■*- land in betekenis afnam, ontstond
boven de Britse eilanden een nieuw lage-
druksysteem .aan. de achterzijde van de
storing die gisteren met veel regen over
Ierland en Schotland naar het noorden
trok. Door deze ontwikkeling daalde de
luchtdruk in West-Europa aanzienlijk.
Een koufront bereikte in de loop van de
nacht ons land, vergezeld van buien. Van
de depressie die vit de tropische cycloon
Donna was ontstaan, splitste zich bij
Staande op de tafels van een café
terras juichten Belgische kolonisten
kolonel Moboetoe toe, toen hij had
•klaard de macht in de republiek
te zulen overnemen. Omringd door
grimmig uitziende sol-daten was Mo
boetoe naar het café gekomen. Een
van hen was gewapend met een ma
chinepistool zonder magazijn, het
uniformjasje van een ander werd
met een touwtje gesloten gehouden.
Desondanks maakte het optreden van
de kolonel, een lange gebrilde oud-jour
nalist die van Loemoemba de gelegen
heid kreeg een snelle carrière in het
leger te maken, indruk. „Ik heb de po
litici geneutraliseerd, het hele leger
'aat aan onze kant", verklaarde hij.
„Er zijn hier Russische officieren, ver
mond in burgerkleding", riep de nieuwe
leider van het land en de menigte brulde
,Hoera", toen hij zei: „We zullen ze
eruit gooien".
De manschappen van de V.N.-troepen.
die het verhitte toneel aanzagen, vroegen
:ich af wat hen nu weer stond te wach-
en. Een Amerikaanse luchtmachtofficier
lachte er maar eens om en zei schouder
ophalend tegen een Russische journalist
ïaast hem stond: „Ik vraag me af
hoelang deze stroman het zal uithouden".
De Rus antwoordde: „Tot morgeti of
misschien wat langer".
Zelfs de sombere voorspelling van de
Russische journalist is dus achteraf nog
optimistisch geweest. Moboetoe bleef
slechts twaalf uur aan de macht. Ten-
te, als de berichten over de arres-
die zijn verspreid door Loemoemba.
juist zijn. Men moet dit echter wel aan-
:n, omdat de kolonel niet meer van
zich laat horen. En Loemoemba had een
dubbele reden om zich tegen Moboetoe
te keren. De kolonel had heni niet slechts
geschorst maar bovendien verklaard,
achter Kasavoeboe te staan en slechts
diens delegatie naar de V.N. te zullen
erkennen.
Inmiddels had de Veiligheidsraad ii
New York trouwens al besloten Loe-
moemba's afgevaardigde niet te zullen
ontvangen. Het debat moest echter ook
nu weer worden geschorst, omdat het
volkomen onmogelijk is vanuit New
York de verwarde situatie juist te be
oordelen.
ROOFOVERVAL BIJ
MOERDIJK IS
OPGEHELDERD
In samenwerking met de Duitse Kri-
minalpo-lizei is de rijks-recherche van het
district Breda er in geslaagd, de daders
de roofoverval te achterhalen, die o-p
•ndagochtend 5 september is gepleegd
op de zeven-tienjarige pompbediende G.
van Geel, uit Lage Zwaluwe, die op dat
moment als nach-tbedlende werkzaam
aan het pompstation na-bij de Moer-
dijkbrug.
Op het politiebureau Iserlohn (Duits
land) hebben twee Duitsers, J. P. en
K. R. bekend de overval, die hen f 170
opleverde, te hebben gepleegd. Beiden
zijn bekenden van de Duitse politie. De
bekentenis werd afgelegd nadat de pomp-
*--J!-nde met het tweetal was gecon-
Op uitnodiging van de Italiaanse re
gering, zal premier Macmillan van En
geland, van 21 tot en met 24 november
bezoek aan Rome brengen. Hij zal
worden vergezeld door de minister van
buitenlandse zaken, Lord Home.
is nog geen program voor het be
zoek bekend gemaakt, maar Macmillan
zal ongetwijfeld met de Italiaanse rege
ring besprekingen voeren over de han-
De barometer daalt n
Zuid-Groenland gen kleine storing af,
die vervolgens snel naar het zeegebied
ten noordwesten van Spanje is getrokken.
Verwacht wordt dat deze storing als
randstoring rond het lagedrukgebied bo
ven de Britse eilanden zal trekken. Aan
gezien dit lagedrukgebied nog iets dichter
bi; ons .land komt, moet op aanhouden
van het huidige weer. worden gerekend.
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele bnien. Zwakke tot matige
wind uit zuidelijke richtingen. Weinig
verandering in temperatuur. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
16 september zon op 6.15, onder 18.53
uur, maan op, 1.22, onder 16.46 uur;
21 september nieuwe maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Een vrouwelijke Roemeen
se arts, dr. Anna Asian, be
hoort sinds enkele jaren tot
de meest omstreden figuren
in de internationale medi
sche wereld. Ongeveer der
tien jaar geleden begon zij
namelijk te experimentereu
met een procainepreparaat,
waarmee zij volgens zich
zelf, bij een groot aantal pa
tiënten in Boekarest, waar
zij een geriatrisch instituut
leidt, heeft bereikt dat zij ei
veel jonger uitzien dan hun
leeftijd zou doen denken
Bovendien zijn zij, aldus dr.
Asian, er veel beter aan toe
Zelf geeft men haar midden
veertig, maar zij is drieën
zestig. Dank zij haar H3-
kuur zou zij dit bereikt heb-
In westerse medische krin
gen staat men tegenover dit
alles zeer sceptisch. Men ge
looft namelijk niet veel van
de verbluffende werking
van het 113-procaineprepa-
raat. „Ik betreur dit niet",
zegt dr. Asian, „want door
er over te praten, heb ik er
veel bijgeleerd. Confucius
heeft trouwens al gezegd:
Niemand gooit stenen naar
een appelboom waaraan geen
enkele appel zit."
Met trots laat zij foto's
zien van patiënten. Eén van
hen is een flinke baas die
beweert 115 te zijn. Een man
van 87 kan men op zijn
Op het instituut van dr.
Asian werken thans 45 man
nelijke artsen. „Ik ben er
van overtuigd dat op me
disch terrein vrouwen even
begaafd zijn, maar artsen
werk is eigenlijk vrouwen
werk, want het verzorgen
van zieken is werk van
vrouwen", meent zij.
Op de vraag of ze er ooit
spijt van heeft gehad zich
helemaal in een onderwerp
te verdiepen, antwoordt ze-
„Spijt hebben is tegen mijn
principes en ik ben heel
tevreden dat ik ben zoals ik
ben." Ze geeft toe, dat haar
werk nog maar een begin is,
maar is ervan overtuigd lang
genoeg te blijven leven om
iedereen te helpen die haar
nodig heeft.
ft Irma Mees, het meisje van goed een jaar
oud, dat dinsdag naar een Amsterdams zie
kenhuis werd vervoerd, nadat het benzine
had gedronken uit een fles, die in de huis
kamer van haar ouderlijke woning stond,
is gisteren overleden. Aanvankelijk leek
het, alsof haar toestand bevredigend was.
Later bleek evenwel, dat het kind niet meer
te redden vieL
Sir Arthur Fleming, een vooraanstaand Brits
elektrotechnisch ingenieur, is gisteren in
zijn huis op het eiland Wight op 73-jarige
leeftijd overleden. Hij was oud-president
van het Britse instituut van elektrotechni
sche ingenieurs en maakte vooral naam
met onderzoekingen op het gebied van ra
dar. Tijdens de tweede wereldoorlog wag
hij wetenschappelijk adviseur in het oor
logskabinet.
