|ltettuie £riJisct)c (Courant
VEILIGHEIDSRAAD
weer over KONGO
Supertankers in Antwerpen
Commentaar
IKE
NIEUWS in één oogopslag-
BON
Loemoemba mocht in
Senaat niet spreken
Koelhuisboter gaat
63 cent kosten
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week
ADVERTENTIES: ƒ0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
Eenenveertigste jaargang no. 11966
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„ftaatvastich is gheblevtn
tngn hert in Ugfjcaspott"
houdt NIET van
SCHELDEN
Zie pagina 5
Weer gaat de Veiligheidsraad de moeilijkheden in Kongo be
spreken. Hammarskjoeld wil meer bevoegdheid voor de V.N.-
troepen. Bovendien zal het Russische ingrijpen (want dat is
het in feite) zeker alle aandacht krijgen.
De plannen tot bouw van supertanks bij Antwerpen schijnen
door te gaan. Maar vele deskundigen staan er nog zeer scep
tisch tegenover. Afgezien daarvan: hoe moeten mammoet
schepen over een toch al zo moeilijk bevaarbare Schelde de
zee bereiken?
Goed nieuws van Pro Rege: minister Visser schonk, nog on
verwacht, een groot bedrag voor de outillage van de militaire
tehuizen en een simpele oproep om meer te doen voor de
tehuizen in Nieuw-Guinea vond grote weerklank.
De V.P.R.O. is met een tweede project voor een nationale
omroep voor de dag gekomen. Interessant ongetwijfeld^ maar
naar eigen V.P.R.O.-oordeel voorshands niet „haalbaar".
Het Verbond voor Veilig Verkeer roept de 12e oktober tol
nationale rouwdag voor de slachtoffers van het verkeer uit.
Vermoedelijk zal de Koningin een radiotoespraak houden.
Het vocalistenconcours in Den Bosch is weer voorbij en
zoals altijd rijzen er ook nu weef vraagtekens bij de uitspraken
van de jury.
De Olympische Spelen: Flying Dutchmanzeiler Ben Verhagen
heeft helaas met een vijfde plaats genoegen moeten nemen. En
discuswerper Cees Koch faalde in de finale.
Verrassend veel nieuw licht werpt prof. Van Puyvelde op de
beroemde schilder Anthonie van Dijck, in een boek dat dezer
dagen verschenen is.
T.V.-
poppenkast
TAit moeten we voorop
stellen: deze foto
heeft niets te maken met
de inhoud van de krant
van vandaag. U vindt in
onze krant een uitvoerige
beschrijving van de bro
chure van de VPRO, die
tot titel draagt: „Een na
tionale omroep 1960" en
op pagina 2 vindt u ons
commentaar daarop.
Het is dus een toevallig
heid dat dit plaatje ook over
televisie gaat en ook over
modernisering en (ook) over
marionetten. De poppenkast
gaat zich namelijk aanpas
sen aan de moderne tijd.
Binnenkort 2al een kast in
de handel komen die zal zijn
uitgevoerd als een televisie
toestel. Jan Klaassen en Ka
trijn zullen plaats gemaakt
hebben voor de figuren die
onze T.V.-jeugd beter kent:
Pipo de Clown, Liang en
andere beeldbuishelden. Ter
opening van de voorstelling
kan er ook nog een „test
beeld" bij geleverd worden
en er zijn zelfs grammofoon
plaatjes verkrijgbaar met de
stemmen van de echte ac
teurs. Zodat iedereen nu in
zijn huiskamer de echte
Liang (die in echtheid Ge
rard Heystee heet) kan imi-
Menig oudere zal nooit
wennen aan dat verdwijnen
van Jan Klaassen en Katrijn
maar andere tijden vragen
zelfs andere poppenkastfigu
ren. Vragen andere tijden
ook een „nationale omroep?"
Ons antwoord luidt heel be-
In die strijd om het om
roepbestel spelen kranten
een belangrijke rol. De libe
rale pers voelt alles voor die
„eenheidsomroep" en spreekt
laatdunkend over het „zui-
lengeknutsel". Bent u het
krant die zich hiertegen te
weer stelt? Zorg dan dat
onze krant door zoveel mo
gelijk mensen gelezen wordt.
U weet dat hieronder een
bon staat. Wij danken u
voor uw spoedige terugzen
ding.
Betaling geschiedt per week'
maand/kwartaal/per giro.
(Doorhalen wat niet van
toepassing is)
Deze bon is ingezonden door:
(straat)
(woonplaats)
Koningin gaat dit jaar
niet naar Amsterdam
In verband met de restauratie van het
paleis op de Dam, zullen koningin Ju
liana en prins Bernhard afzien van het
traditionele najaarsbezoek aan de hoofd,
stad. Naar wij vernemen zullen de Ko
ningin en de Prins dit keer vanuit Soest-
dijk verschillende Amsterdamse instel
lingen bezoeken.
.tW Bolletje/'
de échte eierbeschuit
Secretaris-generaal Hammarskjöld heeft de Veiligheidsraad verzocht op
nieuw bijeen te komen ter bespreking van de Kongolese ontwikkelin
gen. In een nieuw rapport brengt hij de volgende vier punten naar voren:
1
Hulpverlening a
miljoen dollar.
i de Kongolese regering tot een bedrag van honderd
2 Er moet een beroep op regering en volk van Kongo worden gedaan om
spoedig en met vreedzame middelen een einde maken aan de binnen
landse strijd.
3 Herhaling van het uitdrukkelijk bevel van de Veiligheidsraad, dat de
afzonderlijke landen zich buiten de Kongolese ontwikkelingen moeten
houden. Dit slaat op staten, die mogelijk, door middel van tweezijdige
overeenkomsten met Kongo vaste voet in dit land willen krijgen.
Ontwapening van Kongolese militaire eenheden.
Hammarskjoeld noemt in zijn rap- jongste rapport In een spoedzitting, die
port de Sowjetunie niet bij
doch aangenomen wordt dat hen, met
het onder punt drie genoemde, doelt
op de Russische hulp aan Loemoemba
Kongolese regeringstroepen zijn
met door Rusland ter beschikking
gestelde grote transportvliegtuigen
naar de provincie Kasai vervoerd,
waar prompt een hevige strijd ont
brandde met aanhangers van Kalon-
dji's .rfnijnstaat", die vele slachtof
fers, speciaal onder de burgerbevol
king, heeft geëist.
De Sowjetunie heeft verder mili
taire vrachtauto's ter beschikking van
de regering-Loemoemba gesteld.
„Doordat partijen van bepaalde
buitenlandse zijde hulp hebben ont
vangen, is de toestand in Kongo dui
delijk ernstiger geworden", aldus
Hammarskjoeld in zijn rapport.
middag uitgegeven door de pers
afdeling van Loemoemba's bureau,
wordt uiteengezet, dat Loemoemba
van plan is geen notitie te nemen
van zijn ontslag door president
Joseph Kasavoeboe. In de plaats
daarvan is hij van plan zijn eigen
koers te volgen, niettegenstaande de
wijdverbreide verontwaardiging be
treffende zijn uitnodiging aan de
Sowjetunie in Kongo tussenbeide te
komen.
Een schreeuwende Senaat heeft vèn-
daag premier Loemoemba verhinderd een
toespraak te houden.
De Senaat eiste, dat de minister van
buitenlandse zaken Justin Bomboko eerst
zou spreken. Kort daarna heeft de Se
naat haar zitting geschorst en hebben
Ghanese troepen van de V-N. het gebouw
,U kent de wet niet, ik heb het recht
te spreken", schreeuwde Loemoemba
/er het gejoel van de senatoren heen.
Minuten later schoot Loemoemba uit
de senaatszaal te voorschijn en verklaar
de stralend tegenover de pers: „De c
Winning zal aan mij zijn, ik heb het land
Weer nationalisatie
in Indonesië
De Indoneische regering heeft dretig
voormalige Nederlandse bedrijven gena
tionaliseerd. Twaalf daarvan zijn doch
terondernemingen der N.V. Denis. De
bedrijven waren reeds onder regerings-
toezicht geplaatst.
Eerder in de wee kwerden ook 22
voormalige Nederlandse cultuuronder
nemingen genationaliseerd.
Het tijdvak waarin de Nederlandse
onderdanen te Djarkata zich bij de In-
denische veiligheidsdienst moeten mel
den, is met acht dagen verlengd. De oor
spronkelijke termijn liep 15 september
aarschijnlijk vrijdagavond of zaterdag
zal worden gehouden, zal bespreken.
In Elisafoethstad is vernomen dat
:t in Bakwanga. de hoofdstad van
de „mijnprovincie" tot felle gevech-
gekomen tussen volgelingen van
president Kalondji en een duizendtal
soldaten van de centrale regering.
Voorts zouden troepen van de centrale
regering in steeds groter aantallen
in Kasai en Kivoe, langs de grenzen
van Katanga worden samengetrokken
Een woordvoerder van de Verenigde
Naties in Elisabethstad (Katanga) heeft
meegedeeld dat ook dit vliegveld thans
onder toezicht van de Verenigde Naties
staat en voor alle verkeer met uitzon
dering van dat van de volkerenorgani
satie is gesloten. Dit geldt eveneens
Dor de andere vliegvelden in Katanga.
De Katangese autoriteiten behouden
echter het recht controle uit te oefenen
op aankomst en vertrek van „hypotheti
sche" passagiers, aldus de woordvoerder.
Hjj weigerde te zeggen of de maat
regel verband houdt met de aankomst
(ZIE VERVOLG PAGINA 6)
Bagage in de hand, verspreid
den passagiers zich over de kale
Egyptische woestijngrond ter
wijl hun vliegtuig, een Skymas-
ter van Trek Airways, rook
wolken uitbraakt op het zand
achter hen. Met 66 passagiers
aan boord had het brandende
Zuidafrikaanse vliegtuig een
noodlanding gemaakt. Niemand
werd ernstig gewond. Een woes
tijnpatrouille van de Egyptische
politie redde de gestranden. Het
vliegtuig was op weg van Kairo
naar Johannesburg.. De foto
werd gemaakt door een van de
passagiers, de Duitse immigrant
in Zuid-Afrika S. R. Fleischer,
en per radio uit Johannesburg
geseind.
Een bijzondere Olympische kam
pioen is kroonprins Constantijn
van Griekenland, want hij is de
eerste van Koninklijke bloede
die op de Spelen een gouden me
daille heeft verworven. Hij be
haalde de prijs met zeilen, in de
Drakenklasse. Zijn leraar, de
Deen Paul Elvström, won voor de
vierde maal achtereen de gouden
plak in de Finnjollenklasse. De
foto toont hoe de Griekse ko
ninklijke familie op de prins
toast: v.l.n.r. prins Constantijn,
prinses Sophie, prinses Irene,
koning Paul en koningin Frederika
Doelen in verkeer
worden herdacht
Het Verbond voor veilig verkeer is van
>lan de jaarlijkse congresdag, die 12 ok
tober te Groningen zal worden gehouden,
tot de eerste dag te maken waarop na
tionaal over de verkeersslachtoffers zal
worden gerouwd. Op deze dag, die vorig
jaar door prinses Wilhelmina werd voor
gesteld, zal het accent worden gelegd op
de bezinning over de slachtoffers van het
wordt verwacht, dat de Koningin
sh op 12 oktober via de radio met een
speciale boodschap tot het Nederlandse
yolk zal richten, aldus deelt het verbond
Men zal de bezinning op deze dag
;ranl, radio en televisie zoveel moge
lijk propageren.
Olifant in gracht
Menika, een van de Blijdorp-olifanten,
is woensdagmiddag het slachtoffer ge
wonden van bezoekers die tegen het uit
drukkelijk venzoek in de dieren wilden
voederen. Menifca moest te ver reuken
■naar de lokkende haipjes, verloor daarbij
het evenwicht en sloeg toen voorovt
de (droge) gracht die rond haar domein
De olifant zal heel ongemakkelijk
het voorste deel van haar lichaam klem
in de betonnen kuip, haar massale kop
schuin tegen de rand. Onmiddellijk
gesohoten oppassers solioven zware hou
ten binten tussen 6liuirf en poten. Toen
Menika (een van de dn oerwoudwerk be
dreven dieren) begreep wait van haar
werd verlangd, werkte zij met alle krach
ten in haar ruim drie en een halve ton
zware lichaam mede aan het „optakelen".
Het lukte wonderwel, maar oen van de
dikke balken was doorgeitnapt-,
De overige reuzen op het zand terrein
liepen eerst wat onverschillig rond. Zo
dra echter Menika weer op de been
lieten zij merken, dat ook zij dn de
hadden gezeten.
In de Bijbel staat het wijze woord:
Wee het land welks Koning een kind is.
Men moet eraan denken, wanneer men
kennis neemt van de nog altijd voort
durende verwarring, waaraan Kongo ten
prooi is. Want de mannen die er onver
hoeds tot regeren geroepen zijn, mogen
dan naar leeftijd volwassenen zijn, kinde
ren zijn het in de politiek. Verwarring is er
in het land Kongo, verwarring is er niet
minder in het parlement van het land
Kongo, een parlement dat de kracht heeft
gemist om een doortastend besluit te ne
men en dat noch Kasavoeboe, de presi
dent, noch Loemoemba, de minister-pre
sident, wil loslaten.
Het eerste moge gelden als een ver
dienste, het tweede is onmiskenbaar een
verliespunt, want zo blijft de man aan
het bewind, die de verwarring bevordert
en ervan profiteert en die, door zijn lon
ken naar Rusland, zich ontwikkelt tot
een gevaar dat zich tot ver buiten Kongo
kan gaan uitbreiden.
Geen doortastend besluit dus, maar wel
urenlang gepraat, en aan wie komen hier
niet in de gedachte soortgelijke ervarin
gen in Indonesië, waar het, naar de aard
der mensen daar, gebruikelijk is, dat men,
bij alle onderlinge botsingen en wriivin
gen, het spreken, of beter uitgedrukt: het
praten, voortzet, zonder tot besluiten te
geraken waaraan in feite land en volk
behoefte hebben.
Nog hangt ook Kongo van praten aan
elkaar, maar een hechte band kan het
niet heten en het is begrijpelijk, dat voor
een naar zelfstandigheid strevend lands
deel als Katanga de verwarde situatie
van het ogenblik mogelijkheden inhoudt
om zich te consolideren en te versterken.
Als eiland van rust temidden van de al
gehele onrust, mag het bovendien bogen
op een toenemende sympathie van de
wereld. Dat de Verenigde Naties niet
werkeloos kunnen blijven toezien, wordt
met de dag duidelijker. Zij hebben ten
slotte enige verantwoordelijkheid voor
het land aanvaard en zullen niet kunnen
gedogen, dat Kongo almeer wordt tot
een bron van onrust. Verwarring dus in
allerlei opzicht, zo groot dat het nauwe
lijks mogelijk is, dat zij zich lang besten
digen laat.
Es moest bij ons een kameroverzicht
schrijver een verslag schrijven van een
zitting. Hij kwam er niet uit en volstond
met „niets overzichtelijks". Voorlopig
schijnt dit ook voor Kongo te moeten
gelden.
Maar als het soms gezegd moet worden
van een oude democratie als de Neder
landse, dan valle men het jonge Kongo
ook weer niet al te hard.
Eindelijk heeft zich het hogedrukgebied
bij de Azoren los gemaakt. Het bereikt
morgen met het centrum Noord-Frank
rijk.
Een oud Oceaanfront trekt met veel
bewolking naar het oosten weg en maakt
plaats voor opklaringen. De temperatuur
gaat iets omhoog, zodat er na een uit
zonderlijk lange regenperiode, va
Het bestuur van het Produktschap
voor zuivel heeft de minister
landbouw geadviseerd over te gaan
tot de verkoop van de grote voorraad
(15.000 ton) koelhuisboter tegen een
consumentenprijs van 62 a 63 cent
per pakje. De verkoop zou moeten
beginnen op maandag 3 oktober.
Op het ogenblik bedraagt het bin
nenlandse verbruik van de boter onge
veer 1100 ton per week. De voorraad van
15.000 ton in een half jaar (tot opril '61)
tuimen, betekent een verkoop van 600
ton boter per week eAtra. Zou men dus
met de verkoop nog een maand wachten
dan blijft waarschijnlijk 2500 ton in de
koelhuizen liggen.
De uiterst lage prijs die men thans
aan de regering heeft geadviseerd, biedt
een goede kans op een flinke afzet, om
dat deze prijs waarschijnlijk ook voor
de arbeider bereikbaar zal zijn. Na de
oorlog is de koelhuisboter nog niet zo
goedkoop geweest. In 1958 gold een prijs
van 65 cent.
Alle koelhuisboter zal verpakt moeten
worden in wikkels, waarop de opdruk
.koelhuisboter" is aangebracht. Bij ver-
irdening stelde het bestuur gisteren nog
vast, dat op de groene wikkels de naam
de verpakker niet vermeld behoeft
te worden, maar wel op de blauwe wik
kels.
Er zal een regeling worden getroffen,
dat de grootvei'bruikers van boter ook de
0 cent per kg ontvangen, die aanvanke-
ijk voor de kleinverpakking is toegewe-
Van de Bond van Kaasproducenten was
en schrijven binnengekomen met het
'erzoek om ook de producenten van vol
vette Goudse en Leidse boerenkaas in
aanmerking te doen komen voor de toe
slag op door hen geproduceerde boter.
Hieraan bleken nogal wat technische
Rijkheden verbonden, maar de advies
commissie voor de boter zal onderzoeken
of de toeslagverlening mogelijk en ge
rechtvaardigd is.
DE Nederlandse ingenieur A. schikking van de onderneming gerichte vei
J. van Wijk de Vries heeft gesteld. Een krediet van 75 mil- voortzetting v
plannen om België op korte ter- joen Belgische franken werd gen gevraagd,
mün ln staat te stellen tegen toegezegd door de nationale
concurrerende prijzen super- maatschappij voor kredictver-
tankers af te leveren. lening.
i de bcsprekin- kostprijs bereikt.
De Nederlandse plannenma-
'an de Rotter- kers die overigens zeventig
i concurrerende b(j de „eerste Belgische werf
supertankers"
In Belgische kringen wordt
op gewezen, dat een derge-
De barometer stijgt
belangrijke verbetering sprake is. Wel
laat zich aanzien dat dit hogedrukgebied
verder naar het oosten blijft trekken, zo
dat na morgen enkele zwakke fronten
weer naar de Noordzee kunnen opdrin
gen. De wind zal dan naar zuid tot zuid
west draaien en iets warmere Lucht aan
voeren, zodat wij voorlopig een weer
type krijgen zoals de laatste negen weken
zeldzaam is geweest.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met opklaringen. Van
nacht plaatselijk mist. Dezelfde of iets
hogere temperaturen. Zwakke wind. (Op
gemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Vrijdag 9 september: Zon op 6.04, onder
19.10; Maan op 21.11, onder 10.39; 12 sep
tember laatste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Twen the
Eindhovei
Zd.-Limb.
Hf Ii n ki
Stockholn
Dit meldt het Belgische blad
„De Standaard", nadat in het de
Belgische staatsblad de stich- acht personen, onder wie
tlngsakte verscheen
de aandelen in lijk project financieel niet kan
door Belgische deskundigen eigen hand houden zouden worden verwezenlijkt met de
"en met 200 miljoen Belgische frank,
150.000 die de „Chanabel" tot haar be-
40 me- schikking heeft. Het geld zou
45 grotendeels uit Nederland af-
onder het hoofdstuk fantasie rekening hebben gehonden met
Volgens het Belgische blad Is werden gerangschikt zouden de bouw van tankers
ippÜ opgericht door bestaan uit de bouw van drie
overdekte droogdokken
Nederlanders. Onderhandclln- Schelde, ten noorden van Ant- meter hoog kunnen in drie komstlg zUn. Ter staving
derneming „Chanabel" (Chan- gen met de stad Antwerpen lie- werpen. Door de overkapping jaar worden gebouwd. Met een hun bewering wijzen de Belgen
tiers Navals Beiges). De stad pen i
Antwerpen heeft reeds geruime
tüd geleden terreinen ter groot
te van 1500 tot 2000 ha ter be-
bleek dat de nieuwe
nootschap nog niet was opge
richt. Inmiddels heeft de nu op-
dit jaar vast, kan onder alle omstandigheden jaarlijkse produktie
10.000 op de bouw
schcepsruimte zouden ongc- scheepswe:
5000 arbeiders gedurende
ten. Daardoor wordt de moge- de eerste vier jaar werk vinden glsche franken
1.400 miljoen Bcl-
Een passagiersvliegtuig van de Argentijns!
luchtvaartmaatschappij Aerolinas Argenti
nia is gisteren boven Uruguay in de lucli
ontploft en brandend neergestort. Alle 3
inzittenden 25 passagiers en zes b«
manningsleden kwamen om het levoi
Omtrent de oorzaak van de ontploffing ii
het toestel (een DC-6) tast men nog ir
het duister. Er wordt een onderzoek inge
steld of mogelijk een bomontploffing he
ongeluk teweeg had gebracht