Dr. Fry 60 jaar
yjit ene
Voortleven in twist is
niet verantwoord
MOEDIG GETUIGENIS VOOR SOEKARNO
Indonesische kerken dringen op
gesprek met Nederland aan
Leider van
miljoenen
christenen.
Bisschop zendt priesters
naar afvallig dorp
Een woord voor vandaag
Kanttekening
ABASIN
2
Pleidooi voor verzoening
tussen Geref. Kerken
het
lad. weei
pleidooi voor een eenvoudige
verzoening" tussen de Gerefor
meerde Kerken, vrijgemaakt en
synodaal, omdat het voortleven
in twist voor God niet verant
woord is. Men moet elkaar de
hand reiken. ,Jk meende", zo
schrijft dr. Rietveld, „dat zoiets
iuist onder christenen mogelijk
is. omdat wij weten, dat God
wèl scherp onderscheidt en
ieders aandeel aan de schuld
kent. maar vooral ook, omdat
wij weten van de verzoening
door het bloed van Christus."
Dr. Rietveld schrijft verder:
IT AN de éne mens pas met de
ander leven wanneer hij
hem volkomen begrijpt en door
ziet en zo met hem tot vol
strekte overeenstemming geko
men is? Hij zou de alles door
dringende blik Gods moeten
hebben!
En zo kan het gebeuren, dat
twee mensen ruzie hebben met
elkaar en zich diep gegriefd voe
len door elkaar en maar niet
tot overeenstemming kunnen
komen. Zij begrijpen elkaar
niet en zijn het niet met el
kaar eens. En toch komen ze
tot verzoening. Dat kan dan ge
beuren op grond van het ene
feit, dat beiden zich verootmoe
digen voor God en beiden zich
stellen in Zijn oordeel en zich
overgeven aan Zijn leiding. Zij
begrijpen elkaar niet, maar zij
weten zich beiden begrepen
door God. Zij bidden beiden, en
zij kunnen zelfs samen bidden:
„Doorgrond mij en ken mijn
hart, o God, zie of bij mij een
schadelijke weg zij en leid mij
op de eeuwige weg".
Het is mogelijk, dat een mis
verstand, noem het een ruzie,
op een gegeven moment het
samengaan onmogelijk maakt.
Maar als het punt in kwestie
niet meer var acute betekenis
is? Moet dan een historische
kwestie het samenwerken op
andere punten belemmeren??
TK denk niet, dat het destijds
Willem de Derde gelukt is
De Ruyter en Cornelis Tromp
tot een volkomen aanvaarden
van eikaars visie op Tromps
handelwijze te brengen. Tromp
zal altijd gedacht hebben: ik
deed mijn plicht in het achter
volgen van de vijand. En De
Ruyter: Hij heeft me in de
steek gelaten. Maar Willem de
Derde bracht deze mannen tot
het jhzicht _dat dit_-_een zaak
was, "Hië haar het altijd onvol
maakte verleden geschoven
moest worden, terwijl het va
derland hun gezamenlijke in
spanning in het heden nodig
had.
Welnu, zo zou ik willen, dat
de vrijgemaakte broeders en de
synodaien zich verzoenden. Ik
zou van de vrijgemaakten dan
niet eisen, dat zij hun idee dat
zij streden voor de reformatie
der kerk zouden opgeven. Zo
goed als ze mij moeten toela
ten te denken, dat de synodes
streden voor waarheid en een
heid. Ik zou alleen willen, dat
we samen erkenden, dat er niet
veel moois uit onze gerefor
meerde wereld openbaar geko
men is in de scheuring. Dat we
er ons samen voor schaamden
en dat we samen opkeken naar
onze Heer in een nieuwe oot
moed.
Ik weet wel dat deze voor
stelling velen naïef in de oren
klinkt. Alsof er geen heel groot
verschil was tussen twee par
ticuliere personen, die in twist
geraakt zijn en twee groepen
In de kerk. die na veel schrij
ven en spreken en vergaderen
tot bepaalde daden gekomen
zijn. Maar ik waag de bewe
ring, dat het in een twist tus
sen particulieren nog gemakke
lijker is de schuldvraag en het
gelijk of ongelijk uit te zoeken
dan bij kerkelijke lichamen en
groepen. Al was het alleen
maar omdat in het laatste ge
val zoveel meer personen bij
de zaak betrokken zijn.
Wel kan men er op wijzen,
dat het in een kerkstrijd kan
gaan om het trekken van lij
nen, die gaan doorlopen naar
de toekomst en die dus een be
slissing van al of niet samen
gaan noodzakelijk maken. Als
het waar is, dat de synodaien
door wat gebeurd is op de weg
zijn naar diep verval, terwijl de
vrijgemaakten niveau winnen,
ja, dan is mijn verlangen naar
een simpele verzoening al te
naïef. Als het waar is dat op
onze lijn verbond en kerk uit
een gaan vallen, dan waren de
vrijgemaakten wel dwaas, wan
neer zij zich weer lieten aan
tasten door dit bederf.
Maar als het zover niet Is,
als we elkaar als gereformeer
den met alle gebrek en met al
le wonden, die deze verschrik
kelijke tijd ons slaat, toch als
broeders herkennen, dan is het
niet naïef, maar de geboden
weg om elkaar in de ogen te
zien en van elkaar te geloven,
dat wij met alle menselijke
kortzichtigheid het goede voor
het Koninkrijk bedoeld hebben,
met elkaar ons te verootmoedi
gen voor God en samen weer
verder te gaan, tastend naar
Zijn wil en opdracht in deze
grote tijd voor het Koninkrijk.
Dr. Rietveld besluit met:
-lis wij ons verzoenen zullen
we na verloop van tijd zonder
opwinding, maar wel met een
blos van schaamte over het
verleden kunnen spreken. Mis
schien hoeft het niet eens. Mis
schien kunnen we wel met
kerkrecht en andere zaken
klaar komen zonder het verle
den er bij te halen. Maar hoe
dan ook, pas na verzoening is
weer een gesprek mogelijk als
ln tegenwoordigheid van Chris
tus. Daar spreekt men name
lijk altijd bescheiden en met
gedempte stem. Vanwege de
teken-;n van Zijn lijden èn van
wege de majesteit van Zijn
blik. En wanneer iemand dit
een stichtelijk woordje vindt,
waar we niets mee opschieten,
dan kan ik alleen maar verlan
gen naar de tijd, dat de Waar
heid ons niet meer aandoet als
stichtelijk, maar ons in het hart
treft met de oorspronkelijke
kracht. Het vinden van de
waarheid in al wat ons nu ver
deelt is dan niet meer een on
mogelijke zaak.
Laat ik het profane beeld nog
even mogen gebruiken. Toen de
zeven gewesten van vier zijden
besprongen werden riep stad
houder Willem de Derde zijn
ruziemakende zeehelden bij
zich en vroeg hen zich te ver
zoenen omdat het vaderland
Jiun gezamenlijke inspanning
niet missen kon. Roept Chris
tus ons niet samen bij Zich m
deze tijd en vraagt Hij niet, dat
wij ons eenvoudig verzoenen,
om samen alle krachten in te
spannen voor het Koninkrijk?
TAE Indonesische Raad van Kerken, waarbij de meeste kerken 3 Het spreekt vanzelf, dat alle Kerken
in Indonesië zijn aangesloten, heeft zich onlangs bezonnen op *n Indonesië het lijden en de ellende
enkele actuele Indonesische problemen. De Raad aanvaardde met
algemene stemmen een moedig getuigenis, dat aan president Soe-
karno werd aangeboden.
TN dit getuigenis wordt geconstateerd, dat de kwestie West-Irian
(Nederlands Nieuw-Guinea) voor Indonesië een nationale zaak
is geworden in verband met de wettige claim op dit gebied, aldus
de Indonesische Kerken. Daarom beheerst de kwestie West-Irian
ons volk tengevolge van dit ge
wapend conflict, voelen als iets
waarbij zij zelf betrokken zijn. De
Kerken behoren daarom hen die
lijden te gedenken in het gebed,
maar tevens hun inspanning te ver
groten om te helpen en de lasten
van de getroffenen te verlichten.
het maatschappelijk, politiek en economisch leven van heel het 4 De Kerken zullen bidden, dat de
Tl -Hoi-*. n^rJ oon rofforinff on allo
land.
Het getuigenis van de Indonesische
kerken vervolgt dan:
Aan onze Kerken is de dienst
van de vrede toevertrouwd. Deze
vredesdieiist moet ook uitgeoefend
worden in de betrekkingen tussen
Indonesië en Nederland, opdat
beide partijen elkaar weer zullen
ontmoeten aan de „onderhande
lingstafel" in bereidheid om
alle ressentiment te overwinnen
en gewond nationaal zelfgevoel
(„injured national pride") op te
offeren.
Moge beide partijen, elkaar
wederkerig welwillendheid be
tonend, tot een eenstemmig in
zicht en beslissing komen, waar
door de vrede tussen onze beide
landen wordt hersteld".
Met een bezwaard hart ziet de Alge
mene Vergadering van de Raad van
Kerken, dat het eind van deze ellende
nog niet in zicht is.
De Algemene Vergadering heeft ge
worsteld om in verband met deze
strijd een boodschap te doen uitgaan
om ook de stem van de kerken op dit
politiek terrein te doen klinken.
Ten slotte werd ook met algemene
stemmen deze oproep goedgekeurd:
l In verband met het gewapend con
flict belijden wij in alle ootmoedig
heid, dat de Kerken teveel haar taak
van profetische, priesterlijke en ko-
ninklijke dienst hebben verwaar- CHINEZEN
loosd, zowel ten opzichte van de
regering als t.o.v. de samenleving,
juist op momenten, dat regering en
samenleving voor uiterst moeilijke £Vken" van"Indon^ië een bespreking
problemen geplaatst waren. met de regering. Tijdens dit gesprek
Ook in ander opzicht spreekt de O Het behoort niet tot de taak der zullen voorstellen worden gedaan om
aaH van Ha ïniinn«ciDnt,» ir^.Tran Kerken om uit te spreken, wie van het integratieproces van de medebur-
constitutioneel en van juridisch gers van Chinese afkomst te bespoe-
standpunt gelijk en wie ongelijk heeft digen onder meer door een realisering
in genoemd conflict. van een dubbel staatsburgerschap.
Here God aan de regering en alle
betrokken partijen in deze strijd
wijsheid van boven moge schenken
om een uitweg uit de conflicten te
vinden, gegrond op het
schuld, liefde en vergeving, naar het
bijbelwoord I Joh. 1:8 en 9: „Als
wij zeggen dat wij geen zonde heb
ben, bedriegen wij onszelf en de
waarheid is niet in ons. Als wij al
onze zonden belijden, God is getrouw
en rechtvaardig, zodat Hy onze zon
den vergeeft en ons reinigt van alle
ongerechtigheid", en Matth. 6 12
„Vergeef ons onze schulden, zoals
ook wij vergeven onze schuldena-
VREEMDELINGEN
Raad van de Indonesische Kerken
zich uit over de verhouding tot Neder
land in verband met de maatregelen
van de regering op politiek, sociaal,
economisch, cultureel en juridisch
gebied om de „resten van de koloniale
erfenis" te verwijderen.
Uitgesproken wordt, dat alle
moeilijkheden in dit verband over
wonnen kunnen worden, wanneer
enerzijds de regering haar gezag
hanteert met rechtvaardigheid en
liefde, denkend aan wat staat in
Exodus 23 9: „De vreemdeling zult
gij niet benauwen, want gij kent de
gemoedsgesteldheid van de vreem
deling, omdat gij vreemdeling zijt
geweest in het land Egypte".
Aan de andere kant moet de be
trokken vreemdeling zich voegen naar
alle regelen, die in de staat gelden.
OPROEP
ken besteed aan-het gewapend conflict,
dat nog steeds voortduurt in grote
delen van het Indonesische vaderland
en dat al zoveel geestelijke schade,
lijden, vernietiging, demoralisatie en
sommen gelds gekost.
TAE r.k.bisschop van Ivrae, mgr. Al
bino Mensa, heeft naar het afval
lige Montalo, dat bijna geheel in de
ban is gedaan, een aantal priesters
gestuurd om de aan de r.k.kerk on
trouwen te bekeren. Verder heeft de
bisschop opdracht gegeven, dat in de
146 parochies van zijn bisdom elke
avond gedurende drie maanden de
rozenkrans wordt gebeden.
Het conflict tussen het dorp Mon
talo en de bisschop is in de herfst
van 1958 begonnen. Toen stierf name
lijk de pastoor van het dorp, de ge
liefde don Giordano Cavallos, na bijna
een halve eeuw zijn ambt in het dorp
te hebben vervuld. De bewoners van
het dorp hoopten toen, dat de even
eens zeer geliefde kapelaan Nicola
Averone tot zijn opvolger zou worden
benoemd. De bisschop stelde echter
op de gebruikelijke manier de sollici
tatie naar de vacante plaats open. De
kapelaan van het dorp solliciteerde
ook, maar hij werd niet benoemd.
Er was een betere op de voordracht-
don G. Torasso, die werd benoemd.
De favoriet van het dorp trok zich
terug.
loog dr. Franklin Clark Fry
haar'heVft"Teweëggebr^*hP e^"groVé is vandaag zestig jaar geworden.
1--. Hij is een zeer vooraanstaand
protestant in de wereld.
In zijn eigen land bekend als
„Mister Protestant" of als de „la
chende bisschop", staat hij niet al
leen aan het hoofd van de Luther
se Kerken in Noord- en Zuid-Ame-
rika, maar is hij ook nog o.m. pre
sident van de Lutherse Wereldfe
deratie en voorzitter van het Cen
trale Comité van de Wereldraad
van Kerken. In deze functies geeft
dr. Fry leiding aan miljoenen en
miljoenen protestanten in de we
reld.
Predikanteiifamilie
Franklin Clark Fry werd SO augustus
1900 in de Amerikaanse plaats Bethle
hem (Pennsylvania) in eer. oude Lu
therse emigrantenfamilie uit Europa ge
boren.
Zijn grootvader en vader waren
reeds predikant en het kwam
Franklin Clark als vanzelfsprekend
voor, dat hij ook een geestelijke
carrière zou volgen.
Hij ontving zijn opleiding aan het
Hammilton College, aan de Amerikaan
se school voor klassieke studie in Athe
ne en aan het Luthers Seminarium in
Philadelphia.
Voor Fry in het ambt Werd bevestigd,
werkte hij eerst nog op het Lutherse
kerkelijke bureau van de staat New
York. Vervolgens was hij predikant
van de Lutherse Kerk van Redeemer
(1925-1929), van Akron (1929-1944) en
van de Trinity Lutheran Church in Ohio.
Sleutelpositie
In 1944 koos men dr. Fry in Minnea-
£olis tot president van de verenigde
utherse kerken van Amerika.
De intocht van don Torasso in het
dorp had nog heel wat voeten in de
aarde. Slechts onder politiebewaking
kon hij zijn intrede doen. De bevol
king zond een smeekschrift naar bis
schop Albino. Maar in februari van
het vorige jaar werd don Torasso de
finitief benoemd. Een deel van het
dorp scheidde zich af en hield, omdat
ze geen kerk hadden, 's zondags sa
menkomsten op het kerkhof.
Da geëxcommuniceerde priester Jo-
han Taddel maakte van de situatie in
het Italiaanse dorp gebruik en wist
300 dorpelingen achter zich te krij
gen. De priester had zich uitgeroepen
tot „aartsbisschop en primaat van
Italië der Orthodoxe kerk". Taddel
stuurde nog een geëxcommuniceerde
priester naar het dorp en zijn aan
hang groeide tot ruim 1.000 zielen, on
danks het feit, dat men nog geen
kerkgebouw had.
Overigens wil de officiële Grieks
Orthodoxe Kerk niets met de zaak
Montalo te maken hebben. „Wij wil
len geen misbruik maken van zuiver
administratieve verschillen van de
roomse kerk", luidde het
taar.
35
„Waarom heb je al die tijd niets meer
laten horen? Ik ben er van overtuigd, dat
een andere jonge vrouw je pad had Bekruist, je
mij al lang had vergeten. Nee...Henk, je hoeft me
niet in de reden te vallen, want ik houd er van
deze dingen nuchter ie zien. Overigens weet je heel
goed wat de moeilijkheden tussen ons waren."
„Och", zei Henk aarzelend, „die zijn me niet zo
bijgebleven, maar waarom zouden we er op deze
bittere manier over praten Ik ben geen dwaas. Als
je er liever niet verder over spreken wilt. dat zal
ik me er bij neerleggen, het lijkt me in ieder geval
beter dan elkaar verwijten to doen want daar ben
ik zeker niet voor gekomen."
Gelukkig werd dit gesprek onderbroken door Inge
die ons kwam halen voor het eten. We daalden
gedrieën van de trap en even was er. ondanks de
heftigheid van daareven, een gezelligheid in het
huis, die me bemoedigde als de handdruk van
een oude vriend. Die goede stemming bleef ook nog
aan tafel. Eerst nu viel het me op hoe verzorgd
Henk er uitzag en dat hij gebruind was. Hij vertel-
stond de machtige kunst van onderhoudend vertel
len en we hadden in lange tijd zo'n maaltijd niet
gehad. Er werd weer gelachen en ik veerde er bij
op.
Telkens dwaalden zijn blikken af naar mij en ble
ven dan een ondeelbaar ogenblik onderzoekend op
mij gericht. Inge had dit al spoedig ontdekt en even
gaf ze mij een knipoogje van verstandhouding.
Dit was Henk op zijn best Zijn verhalen over
het verzetswerk waren sober en onopgesmukt. Hij
was als type manlijker geworden en ik kon niet
ontkennen, dat dit mij sterk in hem boeide. Mis
schien had hij ook veel van zijn zwakheden over
wonnen, want het leven zeil is per slot de beste,
zij het harde, leermeester, ik ervoer dat de illusies,
die ik reeds lang had doodgewaand nog springle
vend waren.
We bleven die avond lang nababbelen aan tafel
en we leefden er allen bij op. Ik werd me hierbij
sterk bewust hoe de vereenzaming een kwaad is dat
als ccn klimopplant je levenshuis overwoekerde, tot-
r o m a n
öoor hepm. steqqeRöa
dat alle vensters verdonkerd waren en je als een
spook in je eigen huis van kamer tot kamer rond
waarde.
„En wat dacht je nu verder te doen". Die vraag
kwam mij over de lippen voor ik er zelf goed op
bedacht was, want zij werd mij ingegeven door de
vrees die ik al van vroeger kende, dat Henk weer
spoedig zou vertrekken en dat hij door zijn werk
in groot gevaar verkeerde en dat één kleine onvoor
zichtigheid, of de inzinking van de strijdmakker
voldoende kon zijn. Vader's dood was mij waarschu
wing en ervaring genoeg.
Henk keek mij even verrast aan. Ik voelde dat
hij deze vraag opvatte als een voortzetting van ons
afgebroken gesprek boven en zei: ..Vind je dat
belangrijk? Over het verder wil ik pas denken
als we weer vrij kunnen ademhalen hier. Nu heeft
niets zin omdat we niet weten waar we aan toe
zijn."
„En je studie dan?"
„Ik zal maar heel eerlyk zijn, of Je het flink
vindt of niet, maar onder de gegeven omstandighe-
den voel ik er niets voor ..maar daar praten we nog
wel eens over tenminste...."
„Tenminste, als ik wil", zei ik lachend en Henk
lachte gelukkig gul mee. Intussen wachtte me bo
ven nog een stapel werk voor de volgende dag en
daarom zei ik: „Henk, ik ga naar boven, want ik
heb nog veel te doen. Als ik geluk heb ben ik
over anderhalf uur klaar dan kom ik wel
kijken, tot zolang heb je in ieder geval charmant
gezelschap."
Inge's gezicht betrok en vond het maar half goed
dat ik aftrok, maar Henk zei: ,Ga ja gang en maak
voort. In ieder geval blijf ik hier vannacht slapen
en ik hoop dat ze me met rust zullen laten tot
morgenochtend. Dan zullen we weer verder zien.'
Het viel niet mee. Ik kon mijn hoofd moeilijk
bij mijn werk houden en ik schoot bijna niet op.
Het cijferwerk ging nog wel, daar zat iets automa
tisch in, maar uit mijn hoofd leren was glad on
mogelijk. M'n hart joeg en ik werd gedreven door
een vreemde spanning.
De laatste woorden van Henk hadden de rust
niet bevorderd. Was het eigenlijk wel verstandig
dat hij vannacht onder dit dak JAeef. Ik keek
ste
verlaten.
Ik zuchtte en zette mij
torenklok was irriterend e
spijt van te krijgen dat ik naar mijn kamer
gegaan. Inge was beneden gebleven en plotseltng
hoorde ik de piano spelen. Dat geluid was in lang
niet in huis gehoord. Het riep een vloed van her
inneringen op aan Samu, aan de dagen met
Venenga, ach zoveel, dat voorgoed onuitwisbaar in
mijn hart stond geschreven. Het stemde mij diep
weemoedig en het was een afleiding meer van bet
werk, dat niet meer vlotten wilde.
Op een gegeven ogenblik gaf ik er de brul
en dacht: dr. Steenbergen moet het maar
keer voor lief nemen. Als ik hem vertel hoe het
kwam zal hij het begrijpen.
Intussen voelde fk me geslagen moe en eigen
lijk had ik moeten gaan rusten. Ik ging vor
spiegel staan ik vond dat het me was aan te
Ik zag er weinig fleurig uit, al zei Henk dat het
niet erg was. Toch kon ik de lust niet weerstaan
beneden te gaan. Maar juist stond ik met
In 1947 was hij Amerikaanse afge
vaardigde op het congres van de Lu
therse Wereldfederatie in de Zweedse
plaats Lund. Toen werd hij aangewe-
»n als lid van het Centrale Comité
an de Wereldraad van Kerken.
Sinds 1954 is dr. Fry voorzitter
het Centrale Comité en met dr. Vis-
't Hooft, de secretaris-generaal van
de Wereldraad van Kerken, neemt hij
sleutelpositie in in de oecumenische
beweging.
De daad
De werkzaamheden, die deze Ame
rikaanse prediker en theoloog, als
een van de eerste protestanten van
de wereld heeft verricht, zijn niet in
kort bestek samen te vatten.
Dr Fry is een goed organisator
en in de eerste jaren na de Twee
de Wereldoorlog heeft hij in het
werk van de kerkelijke hulpverle
ning getoond wat christendom van
de daad is. Als voorzitter van de
hulporganisatie van de Amerikaan
se Lutherse raad heeft dr. Fry
sinds 1946 tal van reizen gemaakt
naar gebieden, die door de corlog
werden geteisterd. Hij kwam diep
onder de indruk van de grote nood
in de wereld. Meer dan eens bracht
dr. Fry de Amerikaanse President
persoonlijk op de hoogte van o.m.
de toestand, waarin de politieke
vluchtelingen in die jaren verkeer
den.
Onderscheidingen
Zijn werk is overal in de wereld ge
waardeerd. Zijn vele Amerikaanse
derscheidingen en ere-doctoraten
Amerikaanse en Canadese universitei
ten en niet te vergeten de onderschei
dingen, die Zuid-Korea, West-Duitsland
cn Oostenrijk hem verleenden, zijn hier
van een bewijs.
Vandaag viert dr. Franklin
Clark Fry met zijn echtgenote
Hilda Drewes, zijn twee zonen,
van wie er één predikant wordt,
en zijn dochter, in intieme huise
lijke kring zijn 60ste verjaardag.
Maar velen in de wereld zullen
deze dag aan de grote Ameri
kaanse theoloog denken.
zult gij mij 1
an mijn huis j
Hoe groot kan het verdriet zijn in ons leven. Het verdriet dat
de buitenstaander nauwelijks opmerkt, maar dat in ons klaagt
en knaagt. Zie naar Abram. Een welgesteld man, rijk door God
gezegend. „Vrees niet, Abram!", zo spreekt de Here hem
toe. „Ik ben uw schild uw loon zal zeer groot zijn-" Kan het
beter, zal men vragen.
Dan komt Abrams antwoord: „Here, Here, wat zult
geven, daar ik kinderloos heenga en de bezitter van
dat zal deze Damaskener Eliezer zijn!" De tragiek van de
kinderloze, des te schrijnender voor deze oosterling!
Dan komt Gods belofte: „Niet deze Damaskener zal uw erf'
genaa mzijn maar uw lijfelijke zoon En als God hem
naar buiten geleid heeft: „Zie toch op naar de hemel en tel de
sterren indien gij zetellen kunt. Zo zal uw nageslacht zijn..."
Mooi? Ja. Indrukwekkend? Ja! Maar deze oude man en zijn
vrouw, voor wie de kinderzegen niet meer schijnt weggelegd,
moeten het geloven tegen beter weten in! Dat haast ongeloof
lijke moet het knagende verdriet wegdringen!
Pal onder die belofte staat: „En Abram geloofde in den Here!"
Het geloof dat zoveel verdriet verzacht
SPIONAGE
TJet bijbelverhaal van de verspie
ders van het land Kanaan, te
vinden in Numeri 13 en Jozua 2,
geeft ons een schets van twee moe
dige en terecht geprezen spion
nen. Het doel, de zaak waarvoor zij
werkten, was goed. Immers, de He-
re sprak tot Mozes: zend mannen
uit om het land Kanaan te verspie
den.
Nu kan het onze bedoeling niet zijn,
het volk Israël en het huidige Ame
rika op één lijn te stellen. Maar
deze bijbelverhalen hebben ons
toch iets te zeggen, nu Moskou spe
culeert op de volksgevoelens in het
Westen met betrekking tot spiona
ge.
Rusland doet dit, terwijl het over
de gehele wereld zijn spionagenet
heeft liggen. Niet minder dan
250.000 agenten en een half mil
joen medewerkers toch verzame
len niet alleen inlichtingen, maar
verrichten sabotage, ontvoeren te
genstanders van het regiem en rui
men wie ongewenst zijn op.
Tientallen van deze spionnen voor
een slechte zaak zijn daarvoor in
Westerse landen veroordeeld. Wan
neer dan één Amerikaan terecht
staat, wordt bijzondere ophef ge
maakt. Tegenover de dreiging van
het atoom zijn goede en betrouwba
re Inlichtingen over het militaire
potentieel, in het bijzonder over ra
ketopstellingen, van het grootste
belang, wil de vrije wereld de juis
te tegenmaatregelen kunnen ne
men.
Bovendien is in het verleden dik
wijls gebleken, dat onvoldoende
Waakzaamheid de oorlog uitlokt. In
Amerika heerst dan ook vrij veel
kritiek op zijn twaalf inlichtingen
diensten. Van de aanval der Japan
ners op Pearl Harbor, van de com
munistische aanval in Korea, van
de blokkade van Berlijn en van de
POLITIEKE MOORD
J^E bomaanslagen in Amman heb
ben de wereld op een ongelegen
ogenblik herinnerd aan de onbe
haaglijke situatie in het Middenoos
ten, waar de Arabische landen niet
alleen met Israël, maar ook onder
ling op voet van oorlog leven.
In de maanden die achter ons lig
gen hebben vele andere problemen,
als de Berlijnse crisis, het incident
met de U2, de gebeurtenissen op
Cuba en de gevaarlijke ontwikke
lingen in Kongo, de aandacht van
de machtsstrijd in het Middenoosten
afgeleid.
Die strijd heeft intussen niet stilge
staan. Achter de schermen is ge
complotteerd en gemarchandeerd en
de betrekkingen tussen de Egyp-
tisch-Syrische Verenigde Arabische
Republiek enerzijds en landen als
Irak en Jordanië anderzijds zijn er
beslist niet beter op geworden.
Naar buiten leek het soms, alsof de
scherpe kanten van de conflicten
tussen deze landen waren afgesle
pen. De openlijke blijken van
vijandschap maakten van tijd tot tijd
plaats voor een sfeer van begrip en
een poging tot wederzijdse toenade
ring. Maar onder de oppervlakte en
achter de schermen heeft met name
de Verenigde Arabische Republiek
haar pogingen voortgezet om haar
tegenstanders uit te schakelen.
Het is nog niet bekend, wie verant
woordelijk is voor de bomaanslagen
in Amman. Wellicht worden de da
ders niet gevonden en zal men nooit
kunnen bewijzen, waar de aanstich
ters van deze politieke moordpartij
zich verborgen houden. Desondanks
is er reden om aan te nemen, dat de
draden in dit complot naar Cairo
lopen.
Duitsland hadden zij de regering
geen enkele voorspelling gedaan.
Er is dan ook op aangedrongen,
méér gegevens over Rusland
verkrijgen. Hoe sterk en meedo
genloos de communisten spionage-
gegevens weten uit te buiten, is in
1950 gebleken. Toen generaal Mac-
Arthur na zijn zegevierende op
mars in Korea de Yalu-rivier in
het Noorden bereikte, kreeg hij op
26 september 1950 het bevel, zijn B
luchtmacht alleen tactisch, dus niet
buiten het legergebied, te gebrui
ken. En op 27 september werd hem
bevolen, de Yalu-rivier niet te over-
schrijden. Amerika besloot das
op hevige aandrang van Enge. v
land geen oorlogshandelingen te
gen China uit te voeren. Donald
Maclean van het Engelse ministe
rie van buitenlandse zaken en Guy c
Burgess van de Engelse ambassa
de in Washington gaven fotocopie- a
en van de desbetreffende coi
pondentie aan China door, dat nu d
wist, dat het zich ongehinderd ln
de strijd kon mengen. Dit verraad
kostte Amerika ruim 28.000 doden, rc
Om iets dergelijks zo mogelijk te R
voorkomen moest de piloot Powers se
boven Rusland verkennen, al kan
men van mening zijn, dat het on-
gelukkig was, deze verkenningen B
niet voor de topconferentie te sta-j
ken. Men kan zich voorstellen, in!ol
welk een moeilijke positie deze L
man is geraakt. Het hele geval
moet men met christelijke nuch
terheid en werkelijkheidszin trach-|
ten te bezien. lb
Dit geldt ook ons land. Het is goed,»
dat onze regering met geëigende
middelen optreedt, "zoals onlangst
.Bedenken wij, dat de activiteitenÈ!
waartegen zij waakt beogen om af
breuk te doen aan de goede strijd^
van het Westen voor recht en vre-^
de.
In de ontwikkelingen, welke zich in
de afgelopen weken in het Midden
oosten hebben voorgedaan, heeft
Perzië een belangrijke rol gespeeld,
Dit land, dat zelf met grote interne
moeilijkheden te kampen heeft, liet
weten, dat het diplomatieke betrek
kingen met Israël zou aanknopen.
Deze stap heeft tot een break met de
Verenigde Arabische Republiek van
Nasser geleid.
Nasser heeft de Arabische landen en
in het bijzonder Jordanië onder zwa
re druk gezet om in navolging van G
de Verenigde Arabische Republiek W
stappen tegen Perzië te nemen.
Hierin is hij niet geslaagd, en sinds
dien zijn de relaties tussen Cairo en
Amman nog slechter geworden dan
zij reeds waren.
Ook Perzië lijdt al onder de gevol
gen van de haatcampagne, die Nas
ser tegen do regering van dat land
heeft ontketend. Premier Eghbal
heeft de Sjah om ontslag gevraagd,
officieel in verband met menings
verschillen over de komende alge
mene verkiezingen.
Het is echter duidelijk, dat de ont
slagaanvrage van Eghbal eerder het
gevolg is van de moeilijkheden,
waarmede Perzië in binnen- en bui
tenland te maken heeft, en dat hij
de Sjah gelegenheid wil geven, door
de benoeming van een andere pre
mier uit de impasse te geraken.
Hammarskjoeld, de secretaris-gene
raal van de Verenigde Naties, heeft
de betekenis van de bomaanslagen
in Amman niet onderschat. Hij heeft
zijn speciale vertegenwoordiger naar
de Jordaanse hoofdstad gezonden
om onmiddellijk te kunnen ingrij
pen, als zich ontwikkelingen zouden
voordoen die de vrede in de wereld
kunnen bedreigen.
kalmeert
zonder slaap Ie verwekken
Beroepingswerk
H. C. Boer te Den Andel (Gr.); te Wor-
kum (toezegging): G. van Zeben te
Windesheim, te Zetten-Andelst R. de
Bruin te Barneveld.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Heemstede drs. G.
N. Lammens te Rotterdam-Kralingen,
naar Staphorst-Rouveen A. M. Linde-
te Twijzel.
üeroepen te St. Jacobi Parochie G.
Clements, kand. te Rotterdam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Onstwedde: Th. Rutters te
Enschede-West en J. M. Visser te Dok-
kum.
Beroepen te Aalsmeer W. v. 't Spijker
te Drogeham.
OUD-GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Kampen J. v. d. Poel te
Ede.
Bijbel ook artikel
van supermarkets
De Bijbel wordt in Amerika thans ook
verkocht in de grote „supermarket"
winkels en in Groot Britannië in de
grote winkels van Woolworth. „Super-
markets" zijn die typisch Amerikaanse
bedrijven, die begonnen zijn als win
kels waar allerlei voedingsmiddelen wor
den verkocht, maar waar in de loop
der jaren allerlei andere artikelen aan
zijn toegevoegd, zodat daar nu practisch
alles te koop is. De Bijbel wordt ver
kocht in de verschillende uitgaven. Men
kan de volledige bijbel kopen, maar er
is ook een uitgave in vijftien verschil
lende delen, waarvan men er Iedere
week één kopen kan. Een passende en
duurzame band wordt hierbij geleverd.