Indonesië verbreekt de
diplomatieke banden
£eiiisrl)e ÖTimmnl
Loemoemba kondigt
staat van beleg af
Powers voor zijn rechters:
„Ja ik beken schuld"
MAN DEED
EEN VAL VAN
25 KILOMETER
1 W
terugkeer
Nog
bankbiljetten
„Show-proces"
in Moskou
begonnen
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Axirvertenitie-afdeling TeL 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week
Eenenveertigste jaargang no. 11947
F. DIEMER
CHRIST ELI JK-NATION AAL DAGBLAD
„Stantvasticfi U gljebtms
mgn bert io tcgfjeaspotf
KATANGA aan de lijn
REIS naar de maan
PAPOEA'S besturen
(Van een onzer verslaggevers.)
DJAKARTA heeft met ingang van vandaag de diplomatieke betrekkin
gen met Nederland verbroken. Deze mededeling heeft de Indonesische
minister van buitenlandse zaken, dr. Subandrio, vanmorgen nog vrij on
verwachts gedaan aan de tijdelijk zaakgelastigde in Djakarta, dr. J.
Vixeboxse.
Tezelfdertijd deed president Satekarno in een rede ter gelegenheid van de
Indonesische onafhankelijkheidsdag op het plein voor het Merdekapaleis
mededeling van het besluit de betrekkingen met Nederland te verbreken.
De mededeling werC door de samengestroomde massa met luid gejuich be
groet. Soekarno motiveerde het besluit met wat hij noemde de halsstarrige
houding van Nederland om de Karei Doorman naar Nieuw-Guihea te zen
den. Hij beloofde dat „West-Irian" (Nederlands Nieuw-Guinea) op revolu
tionaire wijze zal worden bevrijd.
Mevrouw dook
onder.
nuten over vijf Nederlandse tijd in een
nauwsluitend zwart met geel rubberpak
cn met een zuurstofinstallatie van der
tig kilogram op de rug in 't ijskoude wa
ter bij de Franse kaap Gris Nez verdwe
nen, om onder het Kanaal door te
zwemmen. Over ongeveer 36 uur hoop
te zij bij Engeland weer aan de opper
vlakte te komen.
Vijf boten met journalisten, fotografen en
haar echtgenoot volgen mevrouw Balda-
sare op haar 22 mijl lange reis. Dat wil
zeggen, de reis zal 22 mijl lang zijn
als het haar gelukt de juiste koers te
houden. Er zijn in het Kanaal namelijk
vrij sterke stromingen.
Een van de volgboten heeft echter onder-
waterlichten en daar behoeft de onder
nemende huisvrouw maar achteraan te
zwemmen. Elk half uur krijgt zij even
gezelschap van een kikvorsman, die le
vensmiddelen en nieuwe zuurstofcilin
ders brengt.
Het voedsel van mevrouw Baldasare is
half vloeibaar. Zij kan het door een
soepel slangetje tot zich nemen. Tele
visiecamera's volgen haar op de gehele
tocht, ook onder water. Hoe die tocht
zal aflopen is vermoedelijk dus morgen
pas bekend. In ieder geval startte
Kort voorzitting Veiligheidsraad
(Van onze speciale verslaggever.)
Elisabethstad, woensdagochtend,
i AN DE VOORAVOND van de zitting van de Veiligheidsraad, waarop
*- het conflict tussen V.N.-secretaris-generaal Hammarskjöld en de
Kongolese premier Loemoemba zal worden behandeld, heeft deze laatste
voor de duur van zes maanden de staat van beleg voor geheel Kongo afge
kondigd. Hij eiste voorts de onmiddellijke terugtrekking van alle Zweedse
troepen, omdat deze zich verzet zouden hebben tegen het gezag van de
Kongolese regering. Loemoemba beschuldigde Hammarskjöld er opnieuw
van, dat deze zijn regering volkomen heeft genegeerd. „Onze regering be
staat niet voor Hammarskjöld", aldus de premier.
De terugkeer van de bankbiljetten heeft
zich, blijkens de weekstaat van de Ne-
landsche Bank van 15 augustus, voortge
zet doch de omvang hiervan was vorige
week aanmerkelijk lager. Van 1 tot 8
augustus was ƒ134 miljoen teruggekeerd
en van 8 tot 15 augustus bedroeg dit 40
miljoen. Met elkaar Is er reeds 34 mil
joen meer terugbetaald dan er gedurende
de ultimo werd opgenomen.
De stand van de circulatie is thans
4572 miljoen, tegen vorige week 4613
miljoen. In het betalingsverkeer tussen
de banken en de staat zijn grote bedra
gen heen en weer gegaan. De banken
moesten belangrijke bedragen aan, belas
tingen voldoen, maar anderzijds moest
de staat 51 miljoen op vlottende schuld
aflossen en 39 miljoen aan rente en af
lossing op vlottende schuld betalen. Een
deel van dit laatste bedrag is terecht ge
komen op rekening „andere ingezetenen'
die met 22 miljoen steeg van 130 mil
joen tot 152 miljoen. De banken die ook
nog f 9 miljoen binnenkregen uit devie
zen overdracht, zagen hun tegoed bij de
Nederlandsche Bank toenemen van 682
miljoen tot 710 miljoen. Het saldo
de schatkist daalde met 16 miljoen
ƒ317 miljoen tot ƒ301 miljoen. De totale
goud- en deviezenvoorraad steeg
5476 miljoen tot 5485 miljoen, bij
gelijk blijvende goudvoorraad van 4733
miljoen. De geldmarkt was aldoor goed
van middelen voorzien. De daggeldrente
bleef op 1% pet gehandhaafd.
Schatkistpapier. Het ministerie van
financiën publiceert de volgende gege
vens omtrent de stand van het schatkist
papier, resp. per 15/8/60 en 8/8/60: schat
kistpromessen en -biljetten ter belegging
van saldi op akkoordrekeningen
overige schatkistpromessen f 518.900.000,
f 518.900.000, overige schatkistbiljetten
f 2.974.986.400, f 3.004.786.400.
vanochtend met goede moed. In
band met de televisie was zij keurig
opgemaakt, gepoederd en met rouge op
de lippen, alsof ze een „dagje-uit"
de boeg had.
Soekarno liet zich zeer hatelijk uit
over Nederland. „Een land van kleine
schuldeisers, dat eigenlijk al gevallen
is, kan zich niet losmaken van het
kolonialisme en stuurt nu zijn deur
waarder, de Karei Doorman", aldus de
Indonesische president.
landhervorming een eerste vereiste
;n socialistische sitaat noemde.
Soekarno betoogde dat de voorgenomen
hervormingen niet van communistische
aard zijn en dat de eigendomsrechten op
(ZIE VERVOLG PAGINA 6)
Andere methoden"
Soekarno zei dat Indonesië n
zou aandringen op onderhandeli
Nederland over de kwestie Nieuw-Gui
nea. maar een podiitiek van andere me
thoden zal gaan volgen. Wat hij daar
precies mee bedoelde, zei hij niet. Wei
bleek uit zijn rede dat de Indonesische
regering bezig is maarregelen uit te voe
ren, die haar zijn aangeraden door de
Opperste Raad van Advies, een college
dat indertijd door de president is in
gesteld.
De president zei dat dn het verleden de
pdldtieik van vriendschappelijke over
reding van Nederland in de kwestie
Nieuw-Guinea op een mislukking is uit
gelopen, evenails de vele pogingen om
de openbare mening dn de wereld te
overtuigen van de rechtvaardigheid van
de Indonesische zaa/k.
„Thans zullen wij niet meer vragen
om recht, maar daarvoor vechten", al
dus Soekarno, die de menigte opriep
te werken voor bevrijding van Nieuw-
Guinea en het verdrijven van het impe
rialisme van Indonesische bodem.
Hervormingen
Soekarno kondigde in zijn rede voorts
een drastische landhervorming aan als
sluitstuk van de Indonesische revolutie.
Deze hervorming zal het einde beteke
nen van alle buitenlandse rechten en
koloniale concessies op Indonesisch
grondgebied, aldus de president, die
Loemoemba dreigde verder, alle
Belgische eigendommen in beslag te
laten nemen, tenzij België binnen vijf
tien dagen „ons goud" teruggeeft. Zo
men weet, heeft hij de Belgen er-
beschuldigd, dat zij de goudreser-
uit het land hebben weggehaald.
Hij ging niet in op de maatregelen, die
genomen zullen worden krachtens de
staat van beleg, waarover hij sprak
als het „militaire regiem". Wel ver
klaarde hij, speciale militaire tribu
nalen te zullen instellen ter vervan
ging van de Belgische magistraten, die
uit het land zijn gevlucht.
Waar die tribunalen voor zullen die
nen wordt wellicht duidelijk uit de tal
rijke arrestaties, die in de afgelopen
dagen vooral in Leopoldstad werden
richt. In de Europese wijk hebben Kongo
lese politietroepen gisteren huis
huis gezocht naar Belgische „spionr
Ook Europees personeel van de Verenig
de Naties werd aangehouden. De mees
ten werden vrijgelaten na een verhoor,
dat vijf d tien minuten duurde.
Loemoemba had zelf de razzia's aan
gekondigd. Hij beweerde, dat er op het
vliegveld van Leopoldstad een Belgische
„spion" was ontdekt in het uniform van
de Ver. Naties. Zoals bekend, bestaat er
evenwel geen V.N.-uniform: de troepen
dragen hun nationale uniformen en heb
ben slechts een armband met het V.N.
embleem er op.
Later werd gemeld, dat er bij de huis
zoekingen ook twee vooraanstaande Bel
gen werden gearresteerd: Pierre Mar-
chal, Belgisch consul-generaal in Loe-
loeaburg en Gaston Dieu, plaatselijk
directeur van de Sabena, die de lucht
brug naar België heeft georganiseerd.
Zij zullen waarschijnlijk worden uitge-
Ook hebben Kongolese troepen zich
meester gemaakt van het vliegveld van
Leopoldstad en een peloton van 33 Bel
gische parachutisten gedwongen, te
trekken. De militairen zijn toen me
Belgisch vliegtuig naar de Belgische basis
te Kitona vertrokken.
Intussen heeft premier Tsjombe van
Katanga opnieuw laten weten, dat zijn
gebied gereed is de elementen, die zijn
bestaan bedreigen te bestrijden. Hij
dat er plannen in de maak zijn
het op de been brengen var
klein mobiel leger, dat in elk 01
tig gebied snel ter plaatse kan zijn.
Volgens de premier beschikt Katanga
over voldoende vliegtuigen en piloten
een dergelijk leger te kunnen ver
plaatsen.
Tsjombe zei verder, een delegatie
de Veiligheidsraad te zullen sturen. Hfj
heeft het volste vertrouwen in de Ver
Naties en ziet nu geen ernstige proble-
Ook de Verenigde Staten hebben uiting
gegeven aan hun volledige vertro
in Hammarskjölds optreden in Kongo
Op de nieuwe zitting van de Veiligheids
raad (die waarschijnlijk morgenmiddag
om half vier zal beginnenzullen zij de
secretaris-generaal dan ook steunen.
„Ja ik beken schuld."
Met een hoge, maar kalme stem
gaf Francis Gary Powers dit ant
woord. Er ging een deining door de
zaal. Men wist van tevoren dat de
U-2 piloot tijdens het proces, dat in
Moskou tegen hem is begonnen, zou
toegeven schuldig te zijn. Zo snel
hadden de 1500 aanwezigen in de ko-
zuilenzaal die verklaring ech
ter niet verwacht.
Zij hadden Powers zien binnenkomen.
Hij droeg een donkerblauw pak, een wit
overhemd en een grijze gestreepte das.
Even ging zijn blik door de zaal, waar
ergens zijn echtgenote en zijn valer en
moeder moesten zitten. Hij zag hen niet
1 zou verder de zaal niet meer inkijken.
De jarige Powers hij is vandang 31
;worden werd tiaur zijn plaat? ge
leid: de beklaagdenbank aan de rechter-
de zaal. De bank heeft
babybox. Drie of vier dagen
zal het proces duren, zo lang zal hij daar
:itten. Voor hem, in het midden van de
:aal, liggen de materiële bewijzen van
:ijn schuld. Het zijn camera's vour het
maken van luchtfoto's, radioapparaten.
tape-recorder, een parachute, een
vliegerspak voor hoge druk. een revol-
dodelyk vergif
Vijf talen
Het gehele proces tegen de vlieger
van de op 1 mei bij Sverdlowsk
door de Russen neergeschoten U-2
wordt in het Russisch en het Engels
gevoerd. Het publick (ruim 140 bui
tenlandse journalisten, die dei tig
persbureaus en meer dan negentig
bladen vertegenwoordigen, autoritei
ten uit verschillende landen en bon
derden Russische „werkers") kunnen
dc gang van zaken via koptelefoons
bovendien in het Duits, Frans en
Spaans volgen.
Procureursgeneraal ds Rodan Roeden-
ko, die een leidende rol heeft gespeeld
in de processen van Neurenberg tegen
de Duitse oorlogsmisdadigers. Michael
Griniof, dde in Neurenberg voor de
dediging optrad, vertegenwoordigt
Powers.
Griniof heeft zijn plaats naast de box
van Powers. In de loop van de ochtend
onderhielden zij zich slechts een paar
keer met elkaar. De zitting begon
plechtig, maar desondanks maakt het
geheel een tlheaterachtige indruk. Voor-
al omdat het hof op een toneel zit en
het publiek lager, in de orkestbak, in
loges en op de galerij. „Literaire
riteiten" beoordelen alle kopij va
journalisten op „zuiverheid en correct
heid van stijl'*. Dit laatste gaat echter
vrij soepel.
Tenlastelegging
Staande voor zijn rechters hoorde
de piloot de tenlastelegging aan.
Hierin werd gezegd dat hy b(j ver
hoor heeft verklaard zich schuldig
te achten aan het feit dat by boven
Sowjet-gebied heeft gevlogen, ook
boven de punten die op de kaarten
waren aangegeven cn dat hy de spe
ciale apparaten die in zyn toestel
waren aangebracht, aan en uit heeft
gezet. „Dit gebeurde", heeft Powers
tydens het vooronderzoek gezegd,
„met naar ik geloof tot doel inlich
tingen te vergaren over de Sowjct-
„Hebt u de beschuldigingen die te
gen u zijn ingebracht gehoord en be
grepen?"
Powers: „Ja".
„Bekent u schuldig te zijn?"
Powers: „Ja ik beken schuld".
„Gaat u zitten"
De rechter, die ma het voorlezen va-n
de tenlastelegging deze vragen stelde,
verliet zijn stoel waarboven het symbool
de Sovjetunie, de fcamer en de sik
kel, hangt en kondigde onmiddellijk een
reces aan. Powers verliet onder bewa
king de zaal. Zijn vrouw en zijn ouders
gingen naar de koffiekamer. „Wat kon
hij anders doen dan toegeven dat hij
schuldig is", zei Barbara Powers tegen
een journalist.
Langdurig verhoor
Twintig minuten duurde het reces. Toen
begon Roedenko zijn verhoor. En Pow
vertelde dat hij van 1 mei van zijn cc
mandant, kolonel Shelton, bevel had ge
kregen voor een vlucht boven Aussiscb
gebied. Met een transportvliegtuig
hij naar Pakistan gebracht cn vandaar uit
vertrok hij. Powers eenheid lag in Tur
kije, bij Adana.
Nauwkeurig werd de beklaagde zowel
over zijn reis naar Pakistan als over de
spionagevlucht boven de Sowjetunie on
dervraagd. Ook over het geheime „Ten-
Ten"-detaehement. waarvan ,hij deel uit
maakte.
„Werd u speciaal voor de vlucht op
geleid?"
Powers: „Alle piloten van Ten-Ten
ontvingen een dergelijke opleiding".
„Ook de piloot Powers?"
Powers: „Ja".
„Is Ten-Ten een militair detache-
Powers: „Het stond onder leiding
van militairen, maar er werkten ook
veel burgers".
Geen kentekenen
Roedertko probeerde vergeefs Powers
te laten zeggen dat het U-2-toestel oor
spronkelijke kentekenen had, maar dat
deze later overgeschilderd waren. De
vlieger zou dat niet hebben kunnen zien,
omdat hy regelrecht de cockpit binnen
in was. De inspectie
anderen uitgevoerd.
Powers verklaarde dat hij opdracht had
een maximale hoogte van 68.000 voet
(ruim 20 kilometer) te vliegen om buiten
het bereik van de Russische afweer te
blijven.
Men liet hem de kaart zien die in het
wraik van zijn vliegtuig is gevonden en
Powers bekende dat deze kaart de route
aangeeft die hij had moeten vliegen. Hij
had opdracht zyn instrumenten in en uit
te schakelen op punten dde op de kaart
„Was u zenuwachtig tijdens de
vlucht?"
Powers: „Ik was zenuwachtig en be
vreesd"
„Waar was u bang voor?"
Powers: „De gedachte boven de
Sowjetunie te vliegen".
Het hof lachte. Er werd ook
lachen om het volgende antwoord van
de beklaagde.
„Ik ben van mening dat u er niet
aan twijfelde dat dit een spionage-
vlucht was".
Powers: „Nee, ik denk ook niet dat
ik daaraan twijfelde".
In antwoord op een andere vraag
Roedenko zei Powers, dat de Russische
autoriteiten hem niet hebben mishan
deld. Hij deelde mee een gifn
kolonel Shelton te hebben gekregen, die
hij zou kunnen gebruiken voor het ge
val hij bij zijn gevangenneming zou wor
den mishandeld.
Voorts deelde hij mee, dat de staart
van zyn toestel was uitgerust met ap
paratuur, dat de radar van de grond er
van vliegtuigen beoogde te misleiden.
Om 12 uur Nederlandse tijd verdaagde
de rechter de zitting twee uur.
Verolme vacuiimtechuiek
aan liet bouwen
Van 1955 af is het Verolmeconcern in
samenwerking met een Duitse industrie
bezig met de ontwikkeling van hoog-
vacuüm-installaties, waarmee elke soort
papier, de meest uiteenlopende soorten
plastiek alsmede textiel uit natuurlijke
en kunststoffen bedampt worden. Omdat
aluminium de beste metaalglans geeft,
wordt aan dit materiaal de voorkeur ge-
Kort geleden verkreeg Verolme
cuümtechniek Nederland de exclusieve
rechten voor de Beneluxlanden
Frankrijk voor de exploitatie van deze
hoog-vacuüm-installaties.
De gehele uitrusting zal gebouwd w
den door de Verolme machinefabriek
IJsselmonde. Een over de gehele wereld
verspreide verkooporganisatie voor de
hoog-vacuüm-bedampingsinstallaties is
verzekerde de heer Verolme, reeds opge
richt. Thans wordt nog een geschikte
plaats gezocht om een fabriek op
ten, waarin de produkten op uitgebreider
schaal kunnen worden vervaardigd.
In deze zuilenzaal in Moskou
is vandaag het monsterproces
tegen Francis Po-
(inzet), de piloot van de
Amerikaanse U 2, die op 1 mei
boven Rusland werd
neergeschoten.
Koninklijk gezin
naar Messina
en Amalfi
De Koninklijke familie heeft na een
verblijf van twee dagen in Taormina aan
de oostkust van Sicilië, met het konink
lijk jacht Piet Hein koers gezet naa: Mes
sina aan het uiterste noorden van het
eiland. Het gezelschap zal een bezoek
brengen aan de handelsbeurs van Messina
waar Siciliaanse produkten tentoonge
steld worden. Het Koninklijk gezin is gis
teravond naar de Tyrrheense havenplaats
Amalfi, ten zuiden van Napels gegaan.
Dertien minuten
tussen hemel en aarde
JOSEPH KITTINGER, kapitein van de
Amerikaanse luchtmacht, heeft gis
teren een record gevestigd door op een
hoogte van ruim 31 kilometer boven de
woestijn van Nieuw Mexico met een pa
rachute uit een ballon met open gondel
te springen. Na een vrije val van vier
minuten en 38 seconden opende Kittin-
ger, die toen op een hoogte was van
6.35 km, zijn parachute. Na 13 minuten
en aclit minuten belandde bij op dc
grond. Hij had een val van 25 kilometer
gedaan
Het is nog niet precies bekend van
welke hoogte Kittinger gesprongen is.
Volgens een woordvoerder van de Ame
rikaanse luchtmacht ligt deze echter
tussen de 31.350 en dc 31.500 meter.
Dit betekent in ieder geval, dat Kit
tinger het hoogterecord voor een beman
de ballonvlucht, dat op 31.250 meter
stond, heeft verbeterd. Kittinger brak
nog twee andere records: hij maakte na
melijk de langste vrije val en brak het
record voor ballonvluchten met open
gondel. Men schat dat Kittinger tijdens
zijn vrije val met een snelheid van on
geveer 725 km per uur naar beneden is
gekomen.
„Voor ik sprong bad ik God mij te be
schermen en toen de parachute zich
opende, dankte ik Hem, dat Hij mijn
gebed had verhoord," vertelde de ka-
„Het mooiste gezicht had ik in dc eer
ste paar seconden, nadat ik uit de gon
del was gesprongen. Het was erg rustig
cn stil. Ik zag de ballon, die van mij
wegdreef in een heel donkerblauwe
Ondanks zijn val van zo grote hoogte
had Kittinger volgens zijn zeggen geen
schok van betekenis gevoeld toen hij
weer op de begane grond belandde.
De 540 kilo wegende stalen gondel
bleef zicb na de sprong van de parachu
tist in opwaartse richting bewegen en
dreef met de ballon naar het westen.
Dc ballon bleef stijgen tot hij in de
uiterste dampkring door „hoge" winden
werd vernietigd. Daarop daalde de
gondel.
Eén der voornaamste doeleinden van
dc proef was de parachute op stabiliteit
te testen zonder welke een man gedu
rende een sprong van grote hoogte zou
gaan ronddraaien en spoedig het be
wustzijn zou verliezen.
Gisteren is in een bos bij Sydney
het lijkje gevonden van de acht
jarige Graeme Thome, die op 7
jitli op weg naar school werd
ontvoerd. Telefonisch had iemand
de ouders, die 800.000 gulden in
een loterij hadden gewonnen, om
een losprijs van 200.000 gulden
gevraagd. De grootste mensen
jacht, ooit in Australië gehou
den, leverde geen resultaat op.
Spelende kinderen deden giste
ren de ontstellende vondst.
Werktijdverkorting in
de metaalindustrie
De vakraad voor de metaalindustrie
heeft tot en met gisteren aan 137 onder
nemingen met in totaal 50.760 handarbei
ders vergunning verleend tot verkorting
van de wekelijkse werktijd tot gemid
deld 47 uur. Vergunning voor werktijd
verkorting tot gemiddeld 45 uur per
week is nog niet verleend. Deze arbeids
tijdverkorting zal op zijn vroegst met in
gang van 1 januari 1961 kunnen ingaan.
Zuidoostelijke ivind
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
Aanvankelyk opklaringen, la
ter toenemende bewolking cn
voornamelyk in het zuiden
van het land enige regen.
Zwakke tot matige wind
krimpend naar zuidoost tot
oost. Minder koude nacht
Morgen ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
Strandverwachting
Morgen zonnig en mooi strandweer met
een zwakke wind tussen zuid en zuid
oost. Temperatuur in de middag ruim
20 graden. Zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: perloden van mooi
strandweer. Later weer wat minder sta
biel.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Londen
B rustel
Frankfurt
MUnchen
Ztlrich
