Genade
om te
geen kapitaal
rentenieren
$Jie ene mnl..
Rome in opspraak
Een woord voor vandaag
Azië kampt met groot
onderwijzerstekort
HOEDER WORDEN...
ZWITSAL
Kanttekening
Dr. Tracey Strong sprak
over oorlog en vrede
2
Deselfde problemen in
Neto York en Bergen
op Zoom
Ds. F. H. Landsman heeft in
„Hervormd Nederland" aandacht
geschonken aan het ziekenhuis
conflict in Bergen op Zoom en
aan een soortgelijk conflict in
New York dat beschreven wordt
in het blad Christian Century:
weest over de vraag of dokters
ln Openbare Ziekenhuizen in be
paalde gevallen al dan niet anti-
conceptionele middelen mochten
voorschrijven. De rooms-katholie-
ke kanselarij wees erop. dat
Paus Pius XI het gebruik van
zulke middelen als onzedelijk
heeft veroordeeld en voegde
daaraan toe: „Vragen van ethiek
zijn niet alleen een zaak die
rooms-katholieken aangaat. Ze
zijn veeleer een uitdrukking van
de natuurwet, die in de rede is
geworteld". Het was de bedoe
ling van deze uitspraak, te beto
gen, dat de voorschriften van de
r.k. moraaltheologie uit de „na
tuurwet" kunnen worden afge
leid en daarom voor alle mensen
gelden. De „Christian Century"
stelt hier tegenover, dat een pro
testant die in een democratische
staat leeft, een rooms-katholiek
in zaken als deze niet het recht
betwist te denken en te hande
len naar zijn eigen opvattingen
en deze ook te propageren. Maar
evenzowel staat het een protes
tant vrij om te menen, dat in
bepaalde gevallen juist het niet
toestaan van het gebruik van
middelen die de R..K Kerk af
wijst. immoreel is.
Bepaalde opvattingen voorstaan
Amerika voordoet in de
verhouding van rooms-katholie
ken en protestanten kennen wij
ook hier te lande. Wij moeten en
willen als protestanten in dit klei
ne land met z'n vele mensen en
z'n vele problemen als gelijkge
rechtigde burgers met de rooms-
katholieken samenleven in maat
schappij en staat. Maar dat kan
alleen als er wederzijds de be
reidheid bestaat alles, als staats
burgers (en soms misschien zelfs
wel als christenen!) samen te
doen wat we maar enigszins sa
men kunnen doen, zonder dat we
elkander onze opvattingen opleg
gen en zo gewetensdwang uitoefe-
Wii zijn daarom altijd blij als
als protes" -
Lholieke pe:
die erop wijzen, dat i
pers stemmen horen.
zijde er oprecht op uit is het
wantrouwen dat ten aanzien van
de verdraagzaamheid en de „de
mocratische" gezindheid van
rooms-katholieken leeft, in woord
en daad te overwinnen. Wij heb
ben telkens weer de indruk, dat
de invloed van hen. die in rooms-
katholieke kring zich principieel
tegen gewetensdwang en kerke
lijke dictatuur keren, groeiende
is. Of is het waar, wat wij ook
wel eens horen beweren, dat de
kerkelijke leidslieden, die het, als
het erop aan komt, voor het zeg
gen hebben, de geloofsgenoten,
ook onder de geestelijkheid, die
een nieuwe koers voorstaan,
maar wat hun gang laten gaan
om een gunstige stemming ten
aanzien van „Rome" te bevorde
ren, maar intussen stillekens, en
als het zo te pas komt, ook open
lijk hun machtspolitiek voortzet
ten en heus niet van plan zijn
een principieel andere koers te
gaan varen?
om erop uit zijn zoveel mogelijk
rooms-katholieken van beneden
de Moerdijk te plaatsen, omdat
de noordelingen door de omgang
met anders-denkenden al te veel
„verwaterd" zouden zijn! Heb
ben zij. die zo over „Rome" den
ken gelijk? Zijn zij realisten en
is bij ons de wens de vader der
gedachte? Wij zijn geneigd te
menen, dat het reëel is twee stro
mingen te onderkennen in de
rooms-katholieke wereld en te
constateren, dat het helemaal
niet zeker ls welke het uiteinde
lijk zal winnen. Maar ook dat het
niet onverantwoord is de anti-
integralistische stroming, die dus
een „open katholicisme" wil, kre
diet te geven zolang niet blijkt,
gelijkblijvende
ONZE rooms-katholieke volksge
noten moeten weten, dat
waar de zaken zo staan, een in
cident als zich in Bergen op
Zoom heeft voorgedaan een ver
trouwenscrisis kan veroorzaken,
die ver buiten de grenzen van
dit Brabantse stadje haar invloed
doet gelden.
In wezen gaat het hier om de
zelfde vraag, die zich ook in
New York voordeed. Ook hier
ligt het conflict op het terrein
van de medische moraal. De „al
gemene" en de rooms-katholieke
opvattingen lopen ten dezen niet
zoveel uiteen, behalve weer waar
de voortplanting in het geding is
en het b.v. gaat om de vraag of
in bepaalde, overigens zeer zeld
zame, gevallen bij een bevalling
het behoud van het leven van de
moeder de voorrang behoort te
hebben boven dat van het kind.
Hier valt voor protestanten d-
beslissing anders uit. Het onduld
bare nu in Bergen op Zoom is,
dat een in meerderheid r.k. re
gentencollege van een Algemeen
Burger Gasthuis besloot in het
reglement van het huis vast te
leggen, dat voor de in dat huis
werkende specialisten de r.k.
medische moraal verplichtend
wordt gesteld!
Dit is gewetensdwang van een
wel bijzonder minderwaardig al
looi. We weten wel wat „alge
meen" bezuiden de Moerdijk in
het algemeen betekent en kun
nen dat in gemeenten, waar
praktisch de gehele bevolking
r.k. is, ook wel begrijpen en bil
lijken. Maar zodra er een, al is
het nog zo geringe, niet-r.k. min
derheid is. wordt dit soort „alge
meenheid" al een hachelijke
zaak. Maar volkomen onduldbaar
vordt ze, als ze zich laat gelden
op een terrein waarop ieder
mens het recht heeft ervan ver
zekerd te zijn, dat zijn meest
wezenlijke belangen in vertrouw
de handen zijn.
Ds. Landsman besluit:
Het Bergen op Zoomse inci
dent heeft geen goed gedaan aan
de verhouding Protestant-Rooms-
Katholiek. We hopen dan ook
dat de houding van de r.k. re
genten duidelijk van r.k.-zijde
zal worden gedesavoueerd. Dat
kan de verhoudingen in het al
gemeen maar ten goede komen-
49ste zendingsdag van de G.Z.B.
De 49ste zendingsdag van de 7% 7 7 P 7 ret zendingswerk te doen. Ook daar
Gereformeerde Zendingsbond in l\leUWP liefde
de Hervormde Kerk was opnieuw
een dag van psalmen, preken en 7 7
van persoonlijke ontmoetingen. SOiXOTlTt
De bijna 7000 bezoekers kwamen
opgewekt en vol verwachting het
Hoewel de ledenvergadering de uit
eindelijke beslissing zal moeten ne
men en wel op 21 september in
Utrecht, hoopt ds. De Lange dat het
rwachting het 7 werk in beide gebieden zal kunnen
honderdvijftig jaar oude en daar- THGUW6 KQdTSGTl Hi' h°°P>e
Tegen de beschuldigingen, die u in het gezicht worden ge
slingerd, kunt u zich verdedigen, maar tegen de lasterpraat,
tegen de roddel niet. En juist dat laatste kan een mens
geestelijk volkomen breken. De roddel is ongrijpbaar, een
monsterdat achter u aansluipt en dat is verdwenen, als u
zich omdraaitNog elke dag worden levens stukgemaakt
door de roddel, die in alle kringen van de maatschappij als
een onuitroeibare gifplant welig tiert. Eén woord, op
fluisterende of geheimzinnige toon uitgesproken, is vaak
voldoende om de bal aan het rollen te brengen. Huwelijken
gaan eraan kapot, gezinnen worden erdoor verwoest, ja hele
dorpen kwijnen weg door het kwaad van de roddel. Zegt u
niet, dat u zich er niet aan schuldig maakt: de tong ook
de uwe en de mijne kan geen mens bedwingen, zij is een
onberekenbaar kwaad, vol dodelijk venijn. Het ergste is, dat
we het niet eens in de gaten hebben en onszelf vaak nog erg
interessant vinden, als we denken van iemand wat te weten.
De apostel Jacobus heeft eeuwen geleden al een kruistocht
tegen het misbruik van de tong ondernomen. Hij heeft niet
veel succes gehad, want zoals het toen was is het nu. Maar
de woorden, die hij toen in opdracht van zijn Heer sprak,
gelden met onverminderde kracht. Wij zullen écht moeten
kiezen: tussen het loven öf het beledigen van God, tussen het
met onze woorden dienen öf verguizen van de naaste.
om versierde dorp Rijssenburg
bij Driebergen binnen rijden en
de stemming werd er in de loop
van de dag niet minder op. We
hoorden een dame tegen haar
buurvrouw zeggen: „Het is een
volmaakte dag."
Die woorden sloegen waarschijnlijk
niet op het feit dat er zeven sprekers
waren (het bijbelse getal van de vol
komenheid). Eerder sloegen ze op het
weer, dat stralend was en niet niet te
warm. En misschien ook wel een beet
je op het feit dat deze zendingsbond,
die jarenlang geen directe zending
heeft kunnen verrichten, nu weer een
eigen zendingsterrein hoopt te krij
gen.
's Morgens had de Utrechtse emeri
tus predikant ds. A. Meijers de aanwe
zigen welkom geheten met de woorden:
„Wij kunnen het niet laten." Ds. Vos
van Rijssen had gesproken over „Her
overd gebied", ds. R. de Bruin van Bar-
neveld over „De Ruiter op het witte
paard", en mej. J. M. Eggink had iets
verteld over de plaats en de taak van
het Toradjameisje vroeger en nu.
Ds. J. Vos te Rijssen noemde de zen
ding .herovering van verloren terrein".
De aarde is des Heren, al trekt het groot
ste deel der wereld zich van Hem niets
aan. Maar eens zal het anders zijn: dan
buigt zich ook alles voor Jezus in 't stof.
Het ganse werk der zending betekent
eigenlijk, dat God zijn wereld terug wil.
Hij kan niet dulden dat zijn gebied on
der satans dictatuur blijft Of men primi
tief in een Afrikaans oerwoud leefde, of
dat men als een beschaafd humanist in
Nederland woonde, doet er niet toe. Wie
niet naar God heeft geluisterd, wordt
door Hem afgewezen.
Wereldcongres in Amsterdam
De meeste Aziatische landen
beschouwen onderwijs als een
eerste stap op de weg naar een,
gelukkiger, gezonder en vrede
lievender wereld. Zij geven voor
onderwijs verhoudingsgewijs veel
meer geld uit dan enig westers
land. Het gevolg hiervan is ge
weest dat de bevolking van de
lagere scholen in Birma, Cam
bodja, Ceylon, Iran, Korea, Laos,
Malakka, Nepal en Vietnam de
laatste tien jaar praktisch is ver
dubbeld. Economische factoren
belemmeren evenwel een grote
vooruitgang bij de oplossing van
de Aziatische onderwij sproble-
Dit is de conclusie van het verslag,
dat de heer S. Natarajan uit India, lei
der van de Aziatische delegatie op het
Wereldonderwljzerscongres ln Amster
dam, vanochtend heeft uitgebracht over
W.C.O.T.P.activiteiten in Azië,
Kloof
De heer Nctarajan heeft becijferd
dat de Aziatische landen zes tot v
tig procent van hun middelen aan
derwijs besteden. Een «antal factoren is
er de oorzaak van, dat tussen de goe
de bedoelingen en de werkelijkheid nog
een grote kloof ligt. De grote spreiding
(Speciaai
wf :e tekort
aan scholen en onderwijzers noemde de
heer Natarajan de voornaamste hin
derpalen.
Ten gevolge van de lage status
van de vrouwen kunnen weinig on
derwijzeressen worden gerecru-
teerd. In Nepal, Pakistan, Laos,
Iran, Cambodja, Afghanistan en In
dia overtreffen de schooljongens in
aantal de meisjes met honderd pro
cent.
Een typisch Aziatisch probleem
noemde de heer Natarajan de talen. In
sommige landen worden zoveel talen
gesproken, dat men bij de opleiding in
De grootste moeilijkheid is evenwel
de permanente toeneming van het aan
tal schoolkinderen, hetgeen wordt ver
oorzaakt door de daling van de sterf
tecijfers en de toenemende geboorte
overschotten in alle Aziatische landen.
De nieuwe aanwas van onderwijzers
en leraren houdt hiermee geen gelijke
tred. Dit vraagstuk kan, volgens de
heer Natarajan, worden opgelost door
verbetering van de loon- en arbeids-
Veel zwaarder zal echter het oordeel
ijn over bijv. leden van de G.Z.B., die
God wel met de mond maar niet met
het hart hebben liefgehad. Daarom is de
eerste voorwaarde voor wie in de zen
ding werken of haar steunen, dat hun
eigen hart een stukje heroverd konink-
van Jezus Christus is.
Zendingsgemeente
Het hoogtepunt van de dag was ech
ter ongetwijfeld de boodschap van
C. Graafland van Woerden, die tevens
door de N.C.R.V. werd uitgezonden. De
ze predikant legde er de nadruk op dat
de gemeente zendingsgemeente moet
zijn. Hij wees zijn gehoor op de ge
meente van Antiochie, waarvan ver
haald wordt in het boek „Handelingen"
Deze mensen hadden de genade niet
verdiend. Het waren heidenen, die bui
ten de beloften van het volk Israël ston
den, maar God had hen alles om niet
gegeven en zij wisten dat zij daarom
de boodschap ook weer om niet moes
ten doorgeven. Hij legde er de nadruk
op dat Gods genade geen kapitaal om
te rentenieren, maar een werkkapitaal
is.
Deze mensen zagen een tweevoudige
taak. Zij brachten gaven bijeen voor de
armen van de Joodse gemeente van Je
ruzalem en zonden twee van hun vijf
predikanten uit naar de heidenen. Sterk
legde ds. Graafland er de nadruk op
dat het niet voldoende is dat wij wat
geld geven, maar dat wij ook gebed,
1 liefde en vooral onszelf moeten ge
in, opdat God door Zijn Geest ons kan
Terwijl hij sprak werden in de zon
nige gedeelten van het bos de para
plu's opgestoken, niet tegen de regen
maar tegen de zon, die in de loop van
de middag won aan kracht
Nieuwe kansen
Ondertussen hebben wij van de gele
genheid gebruik gemaakt om een ge
sprek aan te knopen met ds. J. de Lan-
J{e, de director van de G.Z.B.die zo-
uist een reis heeft gemaakt naar Zuid-
Afrika om daar een onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheden van
nieuw zendingsterrein.
Zijn reis heeft bnitengewonc vruchten
afgeworpen. Er Is namelijk de moge
lijkheid om In Natal te gaan werken
onder de Zoeloe's. Daar is een gebied
zo groot als Nederland, waar op het
ogenblik de Ned. Herv. Kerk van Zuid-
Afrika in Natal zendingswerk doet. Het
werk Is echter veel te omvangrijk voor
deze gemeenschap en deze Zuldafrl-
kaanse hervormden zouden de bulp van
de G.Z.B. zeer op prijs stellen. Boven
dien ls er de mogelijkheid geopend om
In Oost-Afrika In Kenya, rondom Eido-
mogelijk zal zijn om voorlopig vast
een predikant en een arts uit te zen
den, om deze twee pioniers heen kun
nen dan straks andere zendelingen
uitgaan.
Dit nieuwe werk zal niet de plaats
inemen van het werk onder de Torad-
i's, dat zoveel jaren lang zegenrijk is
verricht. Zij zullen niet in de steek wor
den gelaten, al is het werk dan ook ge
deeltelijk afgesloten, zei ds. A. Meijers
Nieuwe liefde
We vroegen of deze nieuwe mogelijk
heden ook een nieuwe zendingsactiviteit
hadden wakker geroepen. Ds. De Lan
ge wilde het echter zo niet zien. Hij
draaide het om. Er is eerst een nieuwe
zendingsliefde gekomen, die zich een
paar jaar geleden ging openbaren door
een steeds groeiende belangstelling voor
onder andere de zendingstoogdagen. Die
nieuw liefde heeft stimulerend gewerkt
zodat er gezocht werd naar nieuwe
terreinen. Omgekeerd versterkt nu de
wetenschap dat er spoedig weer iets
gaat gebeuren, de belangstelling op-
Ondertussen sprak de Amersfoortse
pastor ds. A. den Hartogh over de zen
dingsopdracht en -belofte in Mattheus
28:20 waarin Christus belooft dat Hij al
tijd bij ons wil zijn. Ds. T. Poot uit
Middelhamis besloot het samenzijn met
een oproep dat God profeten nodig
heeft, om Zijn evangelie aan de wereld
uit te dragen.
AFRIKA
Bevrijdt U
het middel bij uitnemendheid, dat kan
baten, waar andere falen. Togal zuivert
de nieren en is veilig voor hart en mac
Bij apotheek en drogist f 0.95, 2.
De regeringen dienen de bouw tc fi
nancieren van woningen voor onderwij
zers ten plattelande, de nationale on
derwijzersorganisaties moeten zieken
en verzorgingsfondsen oprichten en
ten aanzien van loon- en arbeidsvoor
waarden dient geen onderscheid te wor
den gemaakt tussen mannen en vrou
wen. Ook de gehuwde onderwijzeres
moet gelijkwaardig worden behandeld.
Voorzover mijn ervaringen met Henk dit uitbeel
den is zijn geschiedenis van belang voor mij en
misschien ook voor anderen. In gedachten heb ik
- hem een ereteken opgericht, maar aan de 01-
bei
bbi
niet aan
Sekomen, omdat deze geschiedenis een ontijdig
e nam en omdat ik niet eens weet waar en hoe
zij geëindigd is. en zo zU niet aan
zij geëindigd is. en zo z(j niet aan een eind is waar
?n hoe zij eindigen zal.
Als hij nog leeft en ergens op de wereld zijn le
ven voortzet, zonder zich te bekommeren om mij.
dan zal dit nog een overtuigender beeld opleveren
van hetgeen onherstelbaar is in ons leven, van wat
ons heeft veranderd.
Dit is geen sentimentaliteit om een verloren lief
de waarin oorlog en bezetting een dodelijke bres
zouden hebben geslagen, want er zijn waarachtig
inniger banden verscheurd, maar ik ben er van
overtuigd, dat wanneer mijn gevoelens jegens hem
juist zijn. Henk Roelfsema ernstig heeft ge
probeerd met een herinnering af te rekenen die
hem tot last is zoals zc ook mij tot last is telken
male wanneer ik het leven met een hernieuwd
geloof tegemoet wil gaan, maar ook telkens word
teruggewezen omdat er niets ls wat mij bemoe
digt, wat mij hoopvol stemt en tot intense levens
vreugde wekt zoals vroeger och, vroeger dat
gehate woord. We zullen eerste genezen zijn. wan
neer we dit woord zonder rancune zullen kunnen
neerschrijven en bezigen.
Waardoor staan wij?, immers Ik voel het elke
dag meer door de hoop op de toekomst van
Christus en s6ms denk ik. dat dit de zegen van onze
smartelijke ervaringen is. dat we daardoor hebben
£cleerd cn nog steeds leren de blik omhoog te rlch-
:n, vanwaar onze enige troost en hope komen zal.
Door onze dagelijkse ervaringen is dit een diepe
ernstige waarheid geworden waaruit we leven en
die maakt dat we niet energie-loos door het leven
«aan, hetzij dat we ons deze gedachte bewust heb-
sn gemaakt of niet. maar het ls een kracht die in
ons leeft en die zich niet in woorden laat uitzeggen.
Waar die ernst niet leeft houdt de ontreddering
haar volle kans over de wereld, want daarin
schuilt de ontreddering, dat we fatalisten dreigen te
worden, omdat we niet meer kunnen geloven^ in het
ven. dat u' J
-■
hebben.
tomm
öoor heRm. steqqeRö*
ardl£?"
hem nauwelijks gezien."
eerste gezicht kind..„enig!"
Krol, „hij studeert hard. Hij
1 wat er bestond tussen Henk en mij.
Henk Roelfsema werd mij door juffrouw Krol aan
gekondigd als „een zeer net persoon." Dat was voor
haar zo de gebruikelijke term voor iemand die zijn
sigarettenas inderdaad in het asbakje deponeerde,
z'n schoenen niet vastmaakte op de rand van zijn
bed, op tijd aan tafel verscheen en altijd om elf
uur 's avonds binnen was.
Onze eerste persoonlijke ontmoeting vond plaats
op de stoep voor huize Krol juist toen ik nog even
voor het eten een brief wilde posten. Toen ik ge
haast de buitendeur opengooide stond hij met de
sleutel in de hand verbouwereerd voor mij. alsof de
deur alleen al op het zien van zijn sleutel was open-
8 ,!pardon", zei hij, maar herstelde zich snel. nam
zijn hoed af en met een glimlach op zijn gezicht
stelde hij zich voor: „Roelfsema. de nieuwe kamer
bewoner." Spontaan stak hij mij zijn hand toe, die
ik aannam en waarbij ik, eerlijk gezegd wat ver
legen eveneens mijn naam noemde. Het was een
krachtige, doortastende hand, die ik van hem kreeg,
een, die je even het bloed opjaagt. Henk liet me
daarop correct de doorgang, waarop ik haastig de
stoep afging en naar de bus rende alsof me iemand
op de hielen zat.
Roelfsema Roelfsema zeker een Fries dacht
ik onder het gaan en keek nog even om en zag nog
juist, dat hij snel de blik van mij afwendde. Ik ge
loof niet, dat ik dit helemaal prettig vond. want mijn
regenjas had ik maar losjes omgegooid en de cein
tuur bengelde er als een staart achteraan.
Toen we later aan tafel zaten vroeg ik juffrouw
Krol, waarom meneer Roelfsema zich op zijn ka
mer liet bedienen, wat een spotlachje van Inge op
leverde. „Wat een belangstelling voor onze nieuwe
kamerbewoner...is'ie
„Hoe kan ik dat weten?" snauwde ik bitser dan
ik bedoelde. „Ik heb hem nauwelijks
„Nou..„liefde op het eers
„Och", zei juffrouw Krol,
zit altijd met zijn neus in de boeken als ik op zijn
kamer kom. Hij gunt zich amper de tijd om 'te eten.
Kisten vol boeken staan er, kisten voL.."
Uit deze mededelingen klonk een echt kinderlijk,
een diep respect voor boekenverzamelingen, vooral
wanneer er buitenlandse uitgaven tussen zaten.
ting als een krachtige stoot te zien naar een opge
ven van zijn isolement. De feiten stelden mij in het
gelijk, want na een paar weken was meneer Roelf
sema onze vaste tafelgenoot en Henk geworden, die
bij het onderwijs was en stellig van plana an
raar Engels te worden.
Dit alles passeerde in de nazomer van 1939 en was
het simpele begin van onze geschiedenis, die
zal cr ook niemand mee vermoeien. In de gemeen
schap als ons pension, deden zich nu eenmaal ge
makkelijk gelegenheden -oor, die een nadere ken
nismaking in de hand werkten, ook al zocht men
avond van Samu, de „oraties" van Halzen
fel over Duitsland en zijn sombere voorspellingen
over ons landje, over de groeiende Jodenhaat „die
als een vonk zou overslaan", dit alles dreef ons
als vanzelf tot elkaar.
De ene opmerking van Henk op een avond aan de
ingang van mijn kamer: „Ik geloof, dat we dat
heerschap beter kwijt kunnen zijn dan rijk" was vol
doende om ons een gevoel van saamhorigheid te
geven. Later was een enkel knipoogje aan tafel, als
Halzen weer aan 't doorslaan was zoals Henk dat
noemde, voldoende.
Met het boek, dat ons beider belangstelling had,
begon onze geschiedenis eigenlijk meer een per
soonlijk karakter te krijgen en ik zou deze niet
verhalen als zü niet van zo grote betekenis
geworden voor die ene avond. Het boek dan bracht
Henk meermalen op mijn kamer en mij op de
zijne, waar dan ongedwongen gesprekken ontston-
Advenentie
Dit is de titel yan het nieuwe boek van
Dr.W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's in fraaie omslag) krijgt U ten
geschenke bij aanschaffing van een
BABYSET DE LUXE
Algemene vergadering
vrijz. hervormden
De Vereniging van Vrijzinnige Her
vormden in Nederland zal 8 en 9 sep
tember in de Pauluskerk te Dor
drecht haar algemene vergadering
houden onder presidium van notaris
R. Remmelts van 's-Gravenhage. Aan
de algemene vergadering gaat om 1
uur een korte wijdingsdienst vooraf,
waarin zal voorgaan ds. P. M. Ment-
zel, hervormd predikant te Dordrecht.
Bij de behandeling van de huishoude
lijke zaken komt aan de orde de ver
kiezing van twee leden van het hoofd
bestuur wegens het aftreden van de
heer Remmelts en van dr. A. de Wil
de.
In hun plaatsen heeft het Hoofdbestuur
de heren mr. A Mulder te Leidschen-
dam en ds. D. Oosten, hervormd pre
dikant te Enschede kandidaat gesteld.
Mocht mr. Mulder gekozen worden dan
stelt het hoofdbestuur, waar hij als
kandidaat mr. J. W. Boonk te Emmen.
Om 4 uur zal ds. Oosten de eerste
zittingsdag refereren over „De vrijzin
nigheid in het grensgebied tussen kerk
en wereld", 's Avonds zal de heer Otto
Dicke vertellen van zijn Japanse
lag 9 september zal dr. B. Klein
ink, hervormd predikant te Gorin-
chem refereren over „Leertucht 1619—
1961". Bij de vereniging zijn thans aan
gesloten 96 gemeenten, 75 kerkeraden
en 70 kerkvoogdijen. Zij telt 160 afde
lingen met totaal 31654 leden.
Dr. De Jager benoemd
tot hoogleraar
Dr. C. de Jager ls benoemd tot ge
woon hoogleraar in de astrofysica aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht.
Dr. De Jager werd op 29 april 1921
Den Burg (Texel) geboren. Hij
noot zijn middelbaar onderwijs aar.
lyceum te Soerabaja, studeerde wis- en
natuurkunde te Utrecht en deed in 1945
zijn doctoraal examen. In 1952 promo
veerde hij op de dissertatie: The Hy
drogen Spectrum of the Sun. Sedert
1946 was dr. De Jager verbonden aan
de Utrechtse Sterrewacht. sinds 1957
als lector.
Dr. De Jager houdt zich actief bezig
met astrofysische problemen, onder an
dere het onderzoek van de zon, de spec
troscopie en fotometrie van de sterren
en onderzoek van meteoren.
Op vele internationale congressen en
astronomische bijeenkomsten hield hij
lezingen. Hij is deskundige op het nieu
we terrein van het ruimteonderzoek. Dr
De Jager schreef het boek: De ontwik-
'"'tag der sterren en planeten. Van
i hand verschenen vele artikelen, on-
Ds. Tr. Huddleston
benoemd tot
bisschop van Masai
Ds. Trevor Huddleston, de 47-jarlge
predikant van de Anglicaanse kerk in
Zuid-Afrika, die fel tegen de apartheid
gekant is, is vandaag benoemd tot bis
schop van Masai in Tanganyika.
Hij zal op 9 september naar Zuid
Afrika vertrekken en op 18 oktober ir
de kathedraal van Masia gewijd word-n
yooR
de toekomst van Europa
hangt, menselijkerwijs gespro
ken, veel af van de gang van zaken
ln Afrika.
Het „zwarte" werelddeel is ont
waakt. Het wil al meer komen tot
onafhankelijkheid. Maar het mis*
nog in belangrijke mate de rijpheid
voor zelfbestuur. De gebeurtenissen
in de Kongo leveren daarvoor het
overtuigend bewijs. De personen die
thans leidende posities bekleden
missen veelal de daarvoor nodige
bekwaamheid.
Er blijkt onder de bevolking veel
sympathie te bestaan voor Rusland,
voor het communisme. Op het eucha
ristisch congres, dat door rooms-
katholieken in München is georga
niseerd, werd met veel statistisch
materiaal aangetoond, dat er In A-
frika méér communistische agitators
aan het werk zijn dan alle missiona
rissen en zendelingen bij elkaar.
Het volk kent natuurlijk het ware
Rusland van vandaag niet. Het door
ziet zijn bedoelingen niet. De com
munistische agitators doen het voor
komen, dat zij Afrika willen be
vrijden van alle Europese en Ame
rikaanse „kapitalistische" overheer
sing.
Helaas vinden zij voor hun propa
ganda ook stof in de herinnering
aan slechte praktijken, vooral in het
verleden. Dat door het optreden van
Belgische en andere „kolonisten"
ook goede dingen zijn tot stand ge
bracht, dat reeds koning Leopold II
zich zeer ingespannen heeft om aan
de slavenhandel een einde te maken,
wordt niet in het licht gesteld. Even
min wordt gewezen op de econo
mische vooruitgang, die te danken
is aan het werk van energieke „ka
pitalistische" ondernemers. En w^t
hebben vooral zending en missie
niet gepresteerd op het gebied van
onderwijs, van ziekenzorg enz.
Maar nu wordt alles gevat in een
zwart-wit schema. Rusland, dat el
ders de vrijheid niet toont te bemin
nen, dient zich aan als DE kam
pioen voor de vrijheid van de niet
blanke bevolking. Het besteedt mil
joenen aan de propaganda. Via Afri
ka en Azië wil het de positie voor
het Westen steeds meer ondermij
nen.
De christelijke zending doorleeft
ook heel moeilijke tijden. Zij ont
wikkelt stellig grote activiteit. Maar
toch schieten haar krachten te kort.
Zij heeft behoefte aan meer mannen
en vrouwen van het zendingswerk.
Behoefte aan meer offervaardigheid.
Behoefte bovenal aan meer gebed.
„Van de drie pas geboren kinderen
in de wereld wordt er thans maar
één gedoopt", werd in München
betoogd. Daarop commentariscerde
iemand: dat betekent dus ook voor
de toekomst één tegen drie.
Wij weten niet, of de roomse be
cijfering op nauwkeurige gronden
berust. Ook is de toekomst in Gods
hand. Maar wij worden bij het na
deren van de eindtijd al meer ge
roepen tot grotere activiteit in
's Heren dienst.
Ook Afrika, waarin eens Augustinus
een arbeidsveld vond, mag aan onze
aandacht niet ontgaan.
Zuid-Afrika zou een grote steun
voor de protestantse zending kunnen
betekenen. Maar wij vrezen, dat de
apartheidspolitiek daaraan afbreuk
doet.
YM.C.A.-congres in Loosdrecht
Gisteren luisterden de bijna 8001
afgevaardigden die de conferentie
van de YMCA in Loosdrecht bij
wonen naar een toespraak van dr.
Tracey Strong, die eens secretaris
generaal van deze wereldbond
was, over „Oorlog en vrede". De
spreker legde er de nadruk op,
dat zijn gehoor bestond uit jon
geren die allen tijdens of direct
na de laatste wereldoorlog gebo
ren zijn en dus geen eigen voor
stelling kunnen maken van wat
de oorlog betekent.
Dr. Strong sprak over een aantal
„deuren tot een beter begrip" van de
iroblemen die met dit onderwerp ver-
>and houden. In de eerste Dlaats zag
hij de deur van de v:;hel, die van God
en -^ensen, van gemeenschap en belof
te spreekt en de nadruk er op legt dat
door Christus de vrede wordt geschon-
In de tweede plaats legde hij de na
druk op de geschiedenis. Dr. Strong
stond vooral stil bij de problemen die
de jongeren van Afrika en Azië moeten
doormaken. Hij zei dat zij in tien jaar
tijds de tien revoluties moeten doorma
ken die Europa in 400 daar heeft mee
gemaakt, namelijk:
1. De hervorming, waarbfl *■-* ging om
de gemeenschap tussen mens en God.
2. De industriële revolutie, die de men
sen van het platteland naar de steden
bracht.
3. De Amerikaanse revolutie (Onafhan
kelijkheidsstrijd). waarbij het om
Kerk en overheid
Duitse uitspraak
als antwoord op
bisschop Dibelius
De Heidelbergse Conferentie, een
werkgemeenschap binnen de Duitse
Evangelische Kerk. heeft een uitspraak
gedaan in de omstreden kwestie kerk
en overheid. „De Heilige Schrift leert
om alle mensen, die in de staat en
in de politieke gemeenschappen werk
zaam zijn, als werktuigen Gods te zien
De christenen in de Duitse Democrat!
sche Republiek kunnen hun regering
evenmin de erkenning als overheid ont
zeggen als de christenen in de Bonds
republiek hun regering", aldus de ver
klaring, die in strijd is met de door
ten uitspraak van de voorzitter van de
Evangelische Kerk in Duitsland, de
Berlijnse bisschop dr. Otto Dibelius.
Naar de werkgemeenschap meedeel'
hebben al 34 evangel:«che eeestelijke-
in de Bondsrefhliek haar verklari'
na-»r«7hreven.
recht van zelfstandigheid van een
volk ging.
4. De Franse revolutie, waarbij het in
wezen ging om de rechten van de
5. De burgeroorlog van ■=»- Verenigde
Staten, waarbij het ging om de ras-
sengelijkheid.
6. De proletarische revolutie ln Rusland
van 1917.
De wereld staat echter op het ogen
blik voor een nog veel grotere revolutie,
namelijk de revolutie van de weten
schap. Omdat iedere revolutie met oor
logen gepaard ging, staat de mens op
nieuw voor de vraag van oorlog en vre
de, en deze problemen zijn nu groter en
gevaarlijker dan ooit te voren.
Dr. Strong gaf vervolgens een over
zicht van de menselijke pogingen om
de vrede te bewaren. Hij schonk aan
dacht aan de acties van de Verenigde
Naties, die de nadruk legt op de samen
werking van de volkeren. Hij wees ook
op de uitspraken van de kerk, van de
paus tot de Wereldraad en de kerken
zelf, die de mensen oproepen tot vrede
en gehoorzaamheid aan God.
Hij meende dat ook de leden van de
YMCA, deze vragen niet naast zich neer
mogen leggen, maar dat zij de taak
nebben om de jeugd van de wereld te
helpen met elkaar ln vrede te leven.
Harmonium
moet uit
de kerk
Een Brits geestelijke, ds. Horace Spcn-
ce, geestelijk commissaris aan de Ko
ninklijke Muziekschool, heeft vandaag
alle registers opengezet om een aan
val te doen op het gebruik van het
harmonium ln vele Britse kerken.
n vandaag -«--„en boekje
schrijft hij: „Kind-ren. die geestelij
ke liederen zineen, moeten niet bele
digd cn gepijnigd worden door een
^rmz.tMg instrument in zulk een vroe
ge periode van hun godsdienstige op
voeding.
Hij voegt hieraan toe: „ecu klankvolle
piano, krachtig cn rhytmlsch bespeeld,
is oneindig ver tc verkiezen boven
het harmoninm".
Beroepi ngswerk
NED HERV. KERK
Beroepen te Hekelingen: J. M. Snij-
iers, res. legerpred te Olrschot; te As
sen (vac. F. H. van Aalst, toez.) C. J.
Pak te Oldenkeppel.
Beroepen te Brandwijk (toez.): G C.
°08t, kand. te Delft
REM. BROEDERSCHAP
Beroepen te Hilversum: J. van Goud-
ever te Leiden: te Friedrichstadt a.
1 Eider, Duitsland: P. H. van Lent te
luda-Schoonhoven.
Aangenomen naar Hilversum: J. van
.1oudoever te Leiden.