l
1
Basis voor hernieuwde
oecumenische activiteiten
fa ene mnï..
Malheur om de hoofdakte
en de sehaduwkerkeraad
Een woord voor va
Kanttekening
2
Twee knipsels
Twee geheel verschillende
bladen hielden zich in de afge
lopen weken bezig met proble
men van de rijpere jeugd. Het
Christelijk Schoolblad Onze
Vacatures" wijdde een hoofd
artikel aan de hoofdakte voor
onderwijzers. Het ,J5vangelisch-
Luthers V/eekblad" schonk aan
dacht aan een geheel ander on
derwerp namelijk dat van de
Jeugdkerkeraad. Over de hoofd
akte lazen wijs
Sinds overoude tijden krijgen
de kandidaten voor de (oude)
hoofdakte op het schriftelijk exa
men Nederlands een aantal on
derwerpen" uit de geschiedenis
der letteren voorgezet. Om over
één daarvan een opstel te schrij
ven. Natuurlijk is dit een barre
eis. Alleen de leraar aan een
middelbare sc'nool die minstens
tien jaar de schone letteren ge
doceerd heeft, is in staat voor
de vuist weg over een niet al te
diepgaand onderwerp een spot-
vrije verhandeling te brouwen.
Maar verder niemand.
Uiteraard keerde de wal het
schip. Op het examenpapiertje
stond altijd een achttal onder
werpen. Uit elk tijdvak van de
letterkundige geschiedenis één.
Wat deden de meeste kandida
ten? Zij specialiseerden zich in
één tijdperk. Zij gingen na welke
onderwerpen daar uit de laatste
jaren opgegeven waren en licht
ten daar de hand mee, maar
blokten moedig en bloedig op de
rest. Gewoonlijk was het resul
taat dragelijk en werd naar alle
kanten de schone schijn gered.
Omstreeks 1953 echter begon
men zelfs in Den Haag te besef
fen welk een komedie hier werd
opgevoerd. Nadien verschenen op
het lijstje ook enkele „vrije"
onderwerpen- Gewoonlijk waren
die niet al te gek. Maar het
vrije opstel werd naar veifiouding
lager gewaardeerd dan het let
terkundige. Bovendien kwam zo'n
kandidaat in de verdenking dat
hij naar de geschiedenis der let
teren maar met zijn pet gegooid
had. Zo'n druiloor moest dan op
het mondeling nog eens extra
door de mangel. Menig examinan
dus koos dus altijd liever het
hachelijkste onderwerp uit de let
terkunde dan een vrij opstel.
Dit jaar stonden er op het pa
piertje slechts vier onderwerpen
uit de geschiedenis der letterkun
de. Het eerste luidde: „Alge
meen menselijke tegenover ty
pisch middeleeuwse trekken van
figuren in door u gelezen werk".
In gemoede. is één mens ter
wereld in staat hierover ook maar
één zinnige bladzijde te schrij
ven? Want: wat zijn nu eigenlijk
de ..algemeen menselijke trek
ken"? M.a.w., welke trekken heb
ben de papoea en de Wallstreet-
magnaat. de Chinese riksjahloper
en de Russische pope. - de Dalai
Lama en de Amsterdamse dok
werker, en al die anderen met
elkaar gemeen? Weet u het?
Nou, heel de moderne antropolo
gie weet het nog altijd niet. En
zo lang niemand weet wat ..al
gemeen menselijke trekken" zijn,
is het helemaal onmogelijk vast
te stellen wat de „typisch mid
deleeuwse trekken" zijn.
Het eerste onderwerp stond er
dus slechts voor de leus. Maar de
kandidaten die zich in de mid
deleeuwen hadden verdiept, kon
den nu met hun wijsheid niets
beginnen. Daarenboven was de
keus in feite tot drie onderwer
pen beperkt, inplaats van de ge
bruikelijke zes acht mogelijk
heden. Dat nummer 2. „Vondels
streven naar synthese van de
klassieke en christelijke elemen
ten" een kennis en een inzicht
veronderstelt die het hoofdakte
programma ver te boven gaan,
dat laat ik nu nog maar daar.
Men zegt dat de nieuwe hoofd
akte „even zwaar" is als de oude.
Ik wil dat graag geloven. (Al
ben ik er, gehoord de sterke ver
halen van de gedelegeerden bij
dat examen niet helemaal gerust
op). Maar in ieder geval slaagt
voor de nieuwe hoofdakte onge
veer 95 pet. en voor de oude nog
geen 50 pet. Daar klopt toch iets
niet.
En dan. de kandidaten voor de
oude hoofdakte hebben naast hun
studie een volledige dagtaak. In
veel te volle klassen. Over het
algemeen werken zij hard in de
scnool. Dat vreet aan hun le
venskracht. Zij zijn het die mee
het wrak van ons onderwijs drij
vende houden. En als loon krij
gen zij dan een examen zo zwaar
dat meer dan de helft zakt.
Op grond van een en ander
moge ik voor hen pleiten op een
zo groot mogelijke soepelheid en
clementie bij de mondelinge exa-
Het Evangelisch - Luthers
Weekblad citeert Goodwill,
een medewerker aan „Her
vormd Nederland". die een
voorstander blijkt te zijn van
een .sehaduwkerkeraad van
jongeren:
Maar nu las Goodwill in ons
blad, dat in de Lutherse gemeen
te van Den Haag met een der
gelijke jeugdkerkeraad geëxperi
menteerd werd. Hij is zozeer ge
troffen door het feit dat daar
verwerkelijkt werd wat de vraag
steller in de predikantenvergade
ring bedoelde, dat men bijna de
indruk krijgt dat hij zelf die
vraagsteller was en zich nu ge
rechtvaardigd voelt. In ieder ge
val zwaait hij lof toe aan do
Lutherse kerk: „De kleine part
ner in de consensus dribbelt ons,
als grote broer, daarmee een
aardig eindje vooruit. Het kan
zijn, dat wij ons, met de geza
pigheid van een omvangrijk li
chaam. verplicht voelen tot een
bedachtzamer stap, maar het
lijkt toch wel zaak om het vlug
ge broertje in het oog te houden.
Hetzelfde probleem immers knelt
beide kerken gelijkelijk, met dit
verschil, dat wij in feite meer
jongeren te verliezen hebben dan
zij. Maar blijkbaar heeft men
daar iets meer oog voor de vraag,
hoe een breuk in de keten der
geslachten voorkomen kan wor
den."
Je zou er als Lutheraan haast
trots op gaan worden, zo ten
voorbeeld te worden gesteld. Er
zijn lieden onder ons die hun
eigen kerk steeds verwijten dat
ze achter de Hervormde aan
loopt en ziehier. Intussen moe
ten we toch even afremmen. Wie
de spits afbijt, loopt een groot
risico. Kleine hardlopers zijn wel
eens doodtopers. Het komt ons
voor dat Goodwill wat erg opti
mistisch is in zijn enthousiasme.
Het plan op zichzelf biedt stellig
mogelijkheden. Maar het bergt
ook allerlei gevaren in zich. Een
beetje weltfremd doet de opmer
king aan dat men in zulk een
jeugdkerkeraad jonge mensen zou
moeten opnemen die bereid zijn
een zetel in de echte kerkeraad
te aanvaarden. De ervaring leert
dat juist die gemeenteleden, die
niet graag lid van de kerkeraad
willen worden (en die niet vol
zitten met de kritiek van de beste
stuurlui aan de wal), maar die
met moeite overgehaald moeten
worden om hun kracht te geven
bij de leiding der gemeente, ge
woonlijk de beste kerkeraadsle-
den zijn, als ze eenmaal ja ge
zegd hebben.
de
Een jeugdkerkeraad 1
strebertjes en de betweters zit
ten, zou wel eens meer kwaad
dan goed kunnen doen. In plaats
van „een breuk in de keten der
geslachten" te voorkomen, zou
men deze juist wel eens kunnen
forceren. In ieder geval is het wel
duidelijk dat van de leiding van
zulk een jeugdkerkeraad zéér veel
gevraagd wordt. Want het spel
karakter moet in zulk een expe
riment beheersend blijven en de
kritiek op degenen die de ver
antwoordelijkheid dragen moet
constant staan onder de tucht
van de zelfkritiek. Geen gemakke
lijke opgave.
r—r—.T ------ -
Lausanne geen vrijblijvend gesprek
(Van een onzer medewerkers)
Zoiets maak je maar één maal in je generatie mee",
werd vóór de conferentie gezegd. De oecumenische jeugd-
conferentic in Lausanne is inderdaad voor onze dagen een
unieke gebeurtenis geworden. Nooit eerder heeft de jeugd
uit de verschillende kerken op een zo breed vlak een ont
moeting gehad en zelden is de positie en opdracht van de
kerken in de wereld zo wyd overzien. Lausanne heeft de
wil versterkt om verder te komen inzake de eenheid en
biedt tegelijk aan iedere kerk concrete programmapunten.
De Poolse priester Jan Kus, profes
sor in het canonieke recht aan het
seminarie van Gorzow, is woensdag in
Warschau veroordeeld tot 2% jaar ge
vangenisstraf, omdat hij een vrouw
verborgen zou hebben die door de po
litie gezocht werd wegens verduiste
ring^
Advertentie
GULDENS VOORDELIGER!
Zaterdagmiddag werd in het Pa
lais de Beaulieu de laatste plenaire
zitting van de conferentie gehouden.
De voorafgaande dagen was inten
sief gesproken over de vernieuwing
van de plaatselijke gemeente.
Tijdens deze zitting werden de re
soluties, die na bespreking in de
groepen en na de nodige herzieningen
waren opgesteld, voorgelezen. Verder
kwamen o.a. waarnemende afgevaar
digden van de Rooms-katholieke en
Russisch-orthodoxe kerk aan het
woord. Van rooms-katholiéke zijde
werd daarbij gezegd: „Wij zijn diep
overtuigd, dat alle nederige en op
rechte pogingen, die de verzoening
van de christenen ten doel hebben,
het werk van de Heilige Geest zijn".
Stap vooruit
Op zaterdagavond vond de slui-
tingsdienst plaats in de kathedraal.
Deze werd geleid door kanunnik E.
Patey, voorzitter van de conferentie,
die ook de prediking verzorgde. „De
bijbel", aldus Patey, „biedt ons niet
een passe-partout programma voor
een verenigde kerk, maar zij geeft
ons een landkaart en reiszak. Voor
velen van ons zal Lausanne
stap vooruit zijn, en wel eer
langrijke stap op de reis".
In het kader van de conferentie had
men ten slotte voor de zondag een ral
ly uitgeschreven van de jeugd uit Lau
sanne en omstreken, om zich te presen
teren aan de buitenlandse gasten en
zelf iets van de conferentie mee te ne
men. Na een dienst in de kathedraal
werden om half één in het Stadion 5000
ballonnen opgelaten, die door de deel
nemers voorzien waren van een kaart,
die het thema van de assemblee droeg
met een enkel woord erbij. Het oplaten
ervan was een bijzonder kleurige acte.
Verder werd door een aantal Zwitserse
jongeren een sketch opgevoerd, waarin
de worsteling om het ware Licht werd
uitgebeeld; helaas was dit program
mapunt zeer zivak.
Avondmaalsdienst
In ons vorige artikel schreven we,
dat er enige deining was ontstaan n.a.v.
prof. Hoekendijks appel om desnoods
de trouw aan de eigen confessie te
zaken ten dienste van een daadwerke
lijke vereniging rondom de Avond
maalstafel.
Tejrwijl men inzake do opdracht
van de kerk in de huidige wereld
tot een tamelijk grote overeen
stemming kon komen, traden de
verschilpunten n.a.v. de intercom
munie klaar aan den dag.
Op de lezing van prof. Hoekendijk
volgden veel samensprekingen van de
verschillende confessionele groeperin
gen, die in Lausanne tegenwoordig wa
ren. Door de voorzitter werd in het da
gelijks verschijnend bulletin een uiteen
zetting gegeven van het standpunt, dat
momenteel in de Wereldraad van ker
ken officieel geldt. In hetzelfde bulle
tin werd een schrijven gepubliceerd
14 predikanten, op de conferentie i
wezig, waarin zij erop wezen, dat i
het avondmaal moet verstaan vanuit de
centrale nodiging van Christus, en
waarin zij onofficieel de uitnodi
ging stelden om aan een gemeenschap
pelijke avondmaalsdienst deel te
Verbeeldheid
Deze dienst is op vrijdag in een
van de plaatselijke kerken gehouden;
ongeveer 900 conferentiegangers heb
ben te zamen het avondmaal gevierd.
Voor menigeen lag hier een hoogte
punt van de gehele Assemblèè. Ieder
voelde het tragische van het feit, dat
vele anderen niet konden deelnemen,
maar overheersend was de vreugde
over de groeiende eenstemmigheid,
waarmee men kon antwoorden op de
nodiging van de Ene Heer.
In Lausanne is het avondmaal weer
een bolwerk van verdeeldheid tussen de
kerken gebleken. Anderzijds echter is
duidelijk geworden, dat de posities niet
onwrikbaar zijn, maar dat we in de
oecumenische beweging beslist op weg
zijn naar andere verhoudingen. Wat in
Lausanne gebeurde, is daarvan een on
miskenbaar en hoopvol teken, vonden
Bijbelstudie
Een hoopvol teken is niet minder de
plaats, die de bijbelstudie innam. Iede
re dag behandelde men een bepaald
tekstgedeelte. Prof. Bonnard uit Lau
sanne leidde het geheel op een weten-
schappelijk-zakelijke manier en tege
lijk met groot elan. Juist zo heeft de
Bijbel een kracht getoond als instantie,
die corrigerend in onze kerkelijk gebon
den denk- en spreekwijze ingrijpt.
Wanneer wij werkelijk doorgaan met
ons door de Bijbel vragen te laten stel-
zou morgen of overmorgen weieens
ander patroon in het samenleven
der kerken zichtbaar kunnen worden.
Het is een van de suggesties van de
conferentie om daartoe bij te dragen
door de vorming van interkerkelijk-sa-
mengestelde bijbelstudiegroepen. Een
suggestie die zeker in ons land aan
dacht verdient!
Ontmoeting
Op zichzelf is het al een verheugen
de zaak, dat gedurende 12 dagen jonge
sen uit zo veel verschillende ker
en landen bij elkaar hebben kun-
zijn. En zij waren nu eens niet ge
komen als „officiële vertegenwoordi
gers" van organisaties en groepen, maar
door het persoonlijke antwoord op de
uitnodiging, die algemeen gesteld was.
Dat gaf een bijzondere onbevangenheid
aan het onderlinge contact en deed
recht aan het „lekenelement", dat in
de oecumenische beweging zo belang
rijk is.
In tegenstelling tot vele internationa
le conferenties, heeft men in Lausan
ne bij elkaar in de leer willen gaan.
Men heeft naar elkaar geluisterd,
eigen inzichten verrijkt, gecorrigeerd of
opgegeven. Er is open contact geweest
tussen groepen, die elkaar verder nog
nauwelijks eerlijk in de ogen kijken
(bijv. tussen een aantal Indonesiërs en
Nederlanders). Lausanne was een
plaats van ontmaskering en verzoening.
Van groot belang is het contact
tussen de Europese deelnemers ep
de gasten uit de Aziatische en Afri
kaanse landen geweest. Als een feit
van historische betekenis, ten slotte,
moet de aanwezigheid van waarne
mers van het Patriarchaat van Mos
kou beschouwd worden. Van het rap
port, dat zij uitbrengen, zal in zeke
re mate afhangen, welke de verhou
ding van de Russisch-orthodoxe kerk
tot de Wereldraad van Kerken
wordt. Vanuit het verleden gezien is
Missouri-kerk overwon
oecumenische schroom
In Amerika is er eindelijk een ge
sprek geweest tussen leden van de Raad
van Lutherse Kerken, die behoren tot
de Lutherse Wereldfederatie, en van
de Lutherse Kerk van de Missourisyno-
de. Deze laatste kerk heeft zich altijd
afzijdig gehouden van de Wereldraad
van Kerken en de Lutherse Raad. Het
is een actieve zendingdrijvende kerk,
met 's werelds grootste radio-evangeli
satiewerk. Over honderden zenders wordt
het programma „Bringing Christ to the
Nations", of het Luther-uur in tientallen
talen uitgezonden.
De samenspreking tussen de twee groe
pen was de eerste die gehouden werd.
Het doel was de obstakels uit de weg
te ruimen die een nauwere samer
king verhinderen.
Beide groepen hadden uitvoerige studie
gemaakt van de verschillende theologi
sche en practische verschillen. De stu
dies werden naast elkaar gelegd en uit
voerig samen besproken.
Besloten werd dat de beide groepen in
november opnieuw elkaar zullen ont
moeten om het gesprek voort te zetten.
het al een geweldig ding, dat ze er
waren.
Dat het in Lausanne allerminst ging
n een vrijblijvend gesprek, is bijv.
gebleken uit het initiatief van de Zwit
serse delegatie om 5 pet. van het in
komen van augustus te geven aan so
ciaal werk in een onderontwikkeld ge
bied. De gehele Zweedse delegatie (140
man) heeft dit initiatief overgenomen.
Resoluties
De resultaten van de besprekingen op
deze eerste oecumenische jeugdassem-
blee in Europa heeft men trachten sa
men te vatten in een aantal resoluties,
•die als boodschap van de conferentie
zullen worden toegezonden aan het Cen
trale Comité van de Wereldraad van
Kerken, aan de Assemblee van New
Delhi en aan de aangesloten kerken.
Deze boodschap onderscheidt zich door
haar concreetheid.
Opvallend is, om te beginnen, het
accent, dat de verantwoordelijkheid
van de Europese kerken en landen
tegenover de gebieden-in-snelle-socia-
le-verandering heeft gekregen. Hier
over wordt o.a. het volgende gezegd:
„In Europa moet zelfzuchtige win
zucht steeds meer vervangen worden
door broederlijk gezinde zelftucht,
zelfs indien dat persoonlijke zelfopof
fering en een verlaging van onze le
vensstandaard betekent.... We moe
ten zo veel mogelijk verkwisting voor
komen. Het zou goed zijn, wanneer
christenen te zamen met niet-christe-
het voorbeeld volgen van hen, die
reeds de gewoonte hebben om een
maaltijd per week en een dagloon per
maand op te geven ten gunste van
de hulp aan bovengenoemde gebie
den".
Men dringt aan op een betere informa
tie inzake de ontwikkeling van die
niet-Europese gebieden (laat ftien er
mee rekenen bijv. in het programma
van 'e jeugdverenigingen) en stelt,
dat wij als christenen serieuzer bezig
moeten zijn met de vraag, of wij niet
enkele jaren van ons leven zouden
kunnen werken in streken met snelle
sociale verandering.
Is een taak van het thuisfront is ge
noemd datgene, wat wij zouden kun
nen doen om studenten, die uit ande
re werelddelen komen om in onze lan
den te studeren, te dienen met on
derdak, vriendschap en, zonodig,
geld.
Verder is onderstreept, dat de kerk
zich in een tijd van technocratie en
automatisering bewust moet zijn van
haar verantwoordelijkheid op het ge
bied van cultuur en opvoeding.
In de resoluties wordt ten slotte ook
het een en ander gezegd over het
werk van verzoening en eenheid bin
nen de kerken zelf. We noemen al
leen de enkele zinsneden i.v.m. de in
tercommunie: „Werk ernstig in de
richting van de vestiging van een gro
tere onderlinge avondmaalsgemeen-
schap. Kom op dit urgente punt niet
tot stilstand. Wij hopen en bidden,
dat wij voldoende voortgang gemaakt
hebben, voordat wij weer op
oecumenische jeugdconferentie byi
komen".
Waarschijnlijk hebben we ge
noeg over „Lausanne 1960" ver-
tld, om te tonen, dat de deelne
mers aan de conferentie na hun
terugreis thuis het eigenlijke werk
moeten beginnen, en dat deze
jeugdconferentie huiswerk opge
geven heeft aan alle kerken. Er
is gewezen op de vele zaken, die
haken. We zijn met het vinden
van de goede wegen tot „ver
nieuwing, eenheid en zending"
van de kerk pas onderweg. Er is
nog veel te doen, maar: er kan
ook nog veel gedaan worden,
j moed voor nodig en beide zijn gelukkig nog in
ons land te vinden."
Het viel me eigenlijk toen op. dat er iets in vo
der's gezicht was veranderd. Het altijd Jongensach
tige. het schalkse was er naar mijn idee in aange
rand. Als ik hem onderzoekend aankeek, kreeg ik
zijn glimlach nog wel, maar toch de spontaneïteit
was gedempt.
Toen ik moeder liet merken wat ik ontdekt had.
zuchtte zc en zei: „Ach kind. wat zal ik je daar
van zeggen. Het is een vloek van deze tijd, dat
we naast elkaar leven in hetzelfde huis, slapen in
hetzelfde bed met gesloten harten en verzegelde
monden. Zwijg er maar over., dat is in zulke geval
len altijd het beste..."
Aan de avond van die dag mocht ik niet met Gul
liver in het bos wandelen, terwijl ik me daar toch
zo op had verheugd. Zelfs niet toen het donker was.
„Wat over de steden trekt aan vliegtuigen, komt
hier in de vuurlinie kind', zei vader, .dan is de hel
losgebroken cn het is buiten de deur levensgevaar
lijk. Bovendien, die grauwe bezetter sluipt als een
roofdier door de bossen van de jonkheer, bezeten
van moordlust. Die kerels dragen de revolver erg
los in dc leren kolder.'
Toen ik die avond op mijn kamer kwam. voelde
ik mij doodmoe cn diep in gedachten kleedde ik
mij uit en in mijn nachtpon ging ik op mijn gelief
koosde plek zitten, waar de koele nachtwind mijn
huid streelde. De dag had een diepe weemoed in
mijn hart achtergelaten en ik vond dat de wereld
er maar erg verdrietig uitzag. Er was een neiging in
me om zacht voor me heen te huilen, zomaar, zon
der dat daar nu ccn uitgesproken reden voor was
cn de oude vriendelijke Gezellc, die ik 's mor
gens nog in de trein gelezen had, gaf me de woor
den in de mond:
en arm als ik en is er geen een.
Die nood hebbe en niet klagen kan;
die honger, cn niet vragen kan,
die pijne. en niet gewagen kan
hoezeer het doet.
O leert mij, armen dwaas, hoe dat ik bid
den moetl
Ronun
öoor heRm. steqqeRöi
Maar Juist op dat ogenblik, hoorde ik voorzichtig
de achterdeur openen. AI mijn aandacht was op
eens gespannen.
Bijna onhoorbaar gingen voetstappen over het
klinkerpaadje en ik was er zeker van. dat dit va
ders stappen waren. Ik zou ze uit duizend andere
herkend hebben.
Heel zachtjes riep ik: .Vader!" waarop het ineens
stil werd. Ik zag vaag in het donker een lichtere
plek. Dat moest zijn gezicht zijn.
Zacht en donker klonk zijn stem terug: „Kun je
niet slapen, meid?'
„Mag ik nu mee?' vroeg ik.
.Geen denken aan", zei hij beslist en zijn schim
verdween tussen de dennen. Teleurgesteld stapte ik
in bed en besloot te wachten op zijn thuiskomst
Ik vroeg me af, waarheen hij zo laat nog ging,
maar voor het antwoord kwam was ik in slaap
gevallen. Ik werd wakker door dennenappels die op
mijn bed vielen. Dat was vadcr's werk natuurlijk,
dacht ik, en vlug sprong ik uit bed, liep naar het
raam en zag nog juist hoe hij lachend het huis
binnenging.
Ik rekte me uit, haalde diep adem cn rook de
heerlijke harsgeur uit het bos. De zon scheen ver
rukkelijk en als altijd, leek al het voorgaande maar
een benauwde droom. Op dit ogenblik dacht ik er
zelfs over, niel meer naar de stad te gaan. Hoe
was ik toch in vredesnaam tot die dwaasheid ge
komen...?
Maar de dag, die zo goed en zo warm begon.
is een onuitwisbare van verdriet in mijn leven
geworden.
„Wij gaan straks samen de ronde doen. Net
ty", zei vader vrolijk aan tafel. „Er is weer veel
nieuws te zien, als je het kijken in de stad ten
minste nog niet verleerd hebt". Ik kreeg
glimlach en zijn glunder knipoogje
vrolijk al zwijgzamer werd en op de weg
huis kreeg ik de overtuiging dat er iets was
van hij mij deelgenoot wilde maken, maar niet wist
hoe. We liepen zelfs een heel eind naast elkaar
zonder dat we een woord wisselden.
Wat mij nog meer hinderde was vader's voortdu
rend scherp spiedend kijken. Hij verzuimde zelfs
niet, steeds achterom te kijken, waardoor zijnr==J
ders zo rustige gang naast mij, waar ik zo
hield, iets onrustigs kreeg.
„Wat is er toch., u doet niet gewoon', zei ik
opeens, waarop vader ernstig zei: ..Wat zou er zijn,
kind." Na een ogenblik stilte vervolgde hij: .Vroe
ger keken we naar vogelnestjes, paddestoelen, jonge
de heeft gekregen. Alles... tot zelfs het leven van
de mens". Ik knikte alleen maar en keek hem
derzoekend aan.
Opeens bleef hij staan alsof hem iets inviel. Toen
zei hij: „Je moest hier eens rondkijken of je iets
bijzonders kunt ontdekken. Loop maar eens rond.
Ik ga in die tijd een pijp stoppen. Ga maar."
Daarop ging hij aan de voet van een boom zit
ten en voegde de daad bij het woord.
Ik begreep er geen sikkepit van, maar ik deed
toch wat hij van riij gevraagd had en liep rond
de plek waar hij zat en gaf mijn ogen de kost. Af
en toe keek ik eens naar vader, die ogenschijnlijk
rustig voor zich uitstaarde en bchagelijk zijn pijpje
smoorde.
Ik kon het doel van dit experiment niet ontdek
ken en opeens streek ik naast hem neer en vroeg:
„Wat moest ik vinden? Zegt u het maar."
Hij keek me even glimlachend aan en zei: „Zo is
het juist goed kind. Ik ben blij dat je niets ge
vonden hebt, want als je gevonden had, wat ik
borgen wil houden was het niet goed geweest."
Wordt vervolgd
Doktersvrouw
hod recept
Midden in Italië, schrijft Mevrouw
De R., zette mijn man de auto ineens
aan de kant. „Dit is géén doen", pufte
hij, „wat een broeihitte in die auto.
Ik stop, ik staak, ik slaap."
En ik verlangde zo naar Milaan
„Ik heb een recept!" zei ik. „Tegen
suffen en puffen!" En ik gaf hem een
Boldoot Towelette. U had moeten zien
hoe hij daarvan opkikkerde.
„Dank u wel. dokter!" lachte hy.
„Wat ben ik u schuldig voor de behan
deling?" „Maar 20 et!" „Te gééf." riep
hij. „Nu gaan we extra-duur dineren,
in Milaan!"
Boldoot Towelettes, gedrenkt in
Boldoot Eau de Cologne en hermetisch
gesloten. In doosje van 5 stuks f 1.
Emeritaat voor ds.
M. Sehenkeveld
De classis Arnhem der Geref. Kerken
heeft aan ds. M. Sehenkeveld te Rhe-
den-De Steeg op zijn verroek om
gezondheidsredenen eervol emeritaat
verleend. Ds. Sehenkeveld werd 6 april'
1903 geboren en aanvaardde 18 mei 1931
het predikambt te Wieringen. 19 okt.
1947 verwisselde hij deze standplaats
met die van Rheden-De Steeg. Het eme
ritaat is verleend met ingang van IC
Juli.
Ds. G. van 'tWout
ook uit Kongo
teruggekeerd
Ook de laatste zendeling van de bap
tisten die in de Kongo pionierswerk ver
richtte, ds. G. van 't Wout, voorheen
predikant te Vroomshoop, is vanmor
gen vroeg in Nederland teruggekeerd.
Nadat hij de zendingspost van Irema
had verlaten was hij naar Stanleyville
gegaan, maar werd gedwongen vandaar
naar Nairobi in Kenya te vertrekken.
Hij hoopte weer naar de Kongo terug
te kunnen gaan. Het ziet er voorlopig
Als wij over verleidingen spreken, denken wij meestal aan
wat van buiten op ons af komt. De wereld met al haar be- j
geerlijkheden zogezegd. Maar realiseren wij ons wel eens, j
dat ons eigen lichaam ons in verleiding kan brengen, onze
handen of voeten of ogen? Het is minder vreemd dan wij US"
misschien denken: Jezus zelf noemt ze op in Mattheüs 18.
En Hij geeft onmiddellijk aan wat we dan moeten doen: dejen
hand of de voet afhouwen en wegwerpen of het oog uitrukken, BUS
Want, zegt Hij, het is beter verminkt of kreupel of met één itrH
oog ten leven in te gaan dan met twee handen, voeten of ié
ogen in het eeuwige vuur te worden geworpen. En daar staan Cjf3
we dan met ons volledige lichaam, dat ons elke dag tot zonde
verleidtWe weten met dit huiveringwekkend radicale
woord van Jezus geen raad. We weten alleen, dat we er\ f
zonder een doorlopende, afmattende, ja bloedige strijd met
onszelf niet zullen komen en dat ons lichaam allerminst een
„neutraal" object is. Het is veel gemakkelijker de verleiding
ergens buiten ons te zoeken dan bij onszelf, in het eigen hart,
dat de voet, de hand of het oog leidt. En daarmee bewijzen
we verschrikkelijk slechte kenners van onszelf te zijn. Maar
met dat al blijft de harde klem van Jezus' woord, dat ons j
op deze bijzondere wijze voor de keuze stelt. Wat u met uw j Ar
lichaam doet is beslissend voor de eeuwigheid. En dat is toch j
wel van zodanig belang, dat we bijzonder goed op onszelf
gaan letten!
Het C.N.V.
Het Christelijk Nationaal Vakver
bond hield deze week een goed ge
slaagde algemene vergadering.
Belangrijke onderwerpen vroegen de
aandacht: de trage voortgang der
bedrijfsorganisatie en van de onder
nemingsraden, de consequenties
waartoe de vrijere loonvorming
voor de inhoud van het wettelijk ka
der moet leiden, de gewenste wij
zigingen in de verzekeringswetge
ving, met name ten bate van inva
liden en oudere vrouwen, de stimu
lering van de bezitsvorming.
Medegedeeld werd, dat een rapport
over de rechtsvorm der onderne
ming binnen niet al te lange tijd
zal verschijnen. Over de gang van
zaken ten aanzien van de vrijere
loonvorming was men niet onte
vreden. Wel blijft de positie van de
achtergebleven groepen zorg eisen.
Voor verschillende maatregelen,
door Staatssecretaris Roolvink voor
bereid, had men waardering. Het
geen in het bijzonder voor de ouden
van dagen en de weduwen is ge
schied de uitkeringen krachtens
de A.O.W. en de A.W.W. zijn met
gemiddeld 14 a 15 procent ver
hoogd verdient die waardering
ten volle. Het percentage der verho
gingen gaat hier boven het gemid
delde percentage der loonsverhoging
met 4 a 5 procent uit. Verheugend
is, dat het C.N.V. al meer de steun
ontvangt bij zijn arbeid van bekwa
me personen uit intellectuele kring.
Wanneer men het heden vergelijkt
met de sociale toestanden en ver
houdingen in de beginjaren van liet
C.N.V., dan is er stellig reden tot
grote dankbaarheid. Zeker, de voor
uitgang is niet het werk van het
C.N.V. alleen. Verschillende facto
ren hebben hun invloed doen gelden.
De economische mogelijkheden zijn
groter geworden. Vooral na de twee
de wereldoorlog. De sociale geest is
in brede kring tot ontwaking geko
men. Ook de onderlinge verhouding
tussen de drie grote vakorganisaties
is verbeterd, al blijven er principië
le verschillen.
Wie onpartijdig oordeelt, zal echter
niet kunnen ontkennen, dat de be
ginselen, waarvan het C.N.V. uit
gaat, gestimuleerd hebben tot een
krachtige aanpak van de sociale
hervormingsarbeid. Tot hervormin
gen in christelijke geest. Ga men
met beleid voort op de ingeslagen
weg!
Met beleid. Dat wil ook zeggen:
waken tegen overspanning. Wij
doelen hierbij op het streven naar
verkorting van de arbeidsduur.
Voorzover dit zonder schade voor dc
produktie mogelijk is, verdient de
verkorting aanbeveling. Maar hier
moge dan ook op waarschuwende
seinen acht worden geslagen.
Orgel
["i"
Plom;
EEN DRIELEDIG DOEL
DE dezer dagen door Mikoyan af
gelegde verklaring, dat er geen
sprake kan zijn van algemene
en algehele ontwapening, als com
munistisch China niet bij de bespre
kingen daarover wordt betrokken,
heeft een drieledig doel.
Mikoyan, een van de Russische vice-
premiers, trad ongetwijfeld op als
woordvoerder van Chroesjtsjef, die
volgens de laatste berichten niet in
Moskou was, maar een reis maakte
langs fabrieken in de buurt van Sta
lingrad en Astrakan en die nu in
Kief is gearriveerd voor besprekin
gen met partijleiders van Hongarije
en Oost-Duitsland.
In de eerste plaats zit de Sowjetunie
nog steeds met het probleem, dat het
de ontwapeningsbesprekingen in Ge
neve heeft afgebroken en dat het
Westen blijft aandringen op hervat
ting er van. Om nu niet het odium
op zich te laden, dat het in werke
lijkheid geen ontwapeningsakkoord
wenst, moest het Kremlin dus naar
een nieuwe uitvlucht zoeken om het
gesprek op de lange baan te kunnen
schuiven.
Het stellen van de eis, dat commu
nistisch China moet worden uitge-
nodigd, aan de onderhandelingen
deel te nemen, zal de Sowjetunie
wellicht de nodige armslag geven,
omdat mag worden aangenomen, dat
president Eisenhower er onder de
huidige omstandigheden weinig voor
zal voelen, haar in te willigen.
De Russische stap is in de tweede
plaats dan ook bedoeld om invloed
uit te oefenen op de verkiezingscam
pagne voor het presidentschap, die
nu na de verkiezing van Kennedy en
Nixon tot respectievelijk Democra
tisch en Republikeins kandidaat voor
het presidentschap op gang is geko
men.
Het is bekend, dat Kennedy zich in
het verleden in gunstige zin heeft
uitgelaten over een nieuwe benade
ring van het probleem, dat commu
nistisch China voor de Verenigde
Staten vormt en er is dus reden om
aan te nemen, dat hij eerder dan
Nixon bereid zal zijn, zijn instem
ming te betuigen met het Russische
voorstel, de vertegenwoordigers van
het communistische regiem in Pe
king aan de conferentietafel toe te
laten.
Nu de buitenlandse politiek de voor
naamste inzet lijkt te worden van
de verkiezingsstrijd in de Verenigde
Staten, heeft de Sowjetunie in zekere
zin de sleutel tot het succes in han
den. Wanneer Chroesjtsjef er in
slaagt, maatregelen te nemen, die de
Republikeinen als regerende partij in
diskrediet kunnen brengen, kunnen
de Democraten daarvan de vruchten
plukken.
Of dit werkelijk het geval zal zijn,
zullen we moeten afwachten. Maar
de verklaring van Mikoyan duidt er
op, dat de Sowjetunie geen gelegen
heid voorbij zal laten gaan om de
Republikeinen in grote moeilijkheden
te brengen en op die wijze te trach
ten, de Amerikaanse kiezers te over
tuigen van de wenselijkheid, de De
mocraten een kans te geven, de in
het slop geraakte betrekkingen met
Moskou te verbeteren.
Het derde doel, dat de Sowjetunie
met het stellen van de bedoelde eis
nastreeft, is het maken van een vrien
delijk gebaar in de richting van Pe
king. De relaties tussen beide com
munistische grootheden zijn nog steeds
uiterst koel en al zou het verkeerd
zijn, er al te grote politieke beteke
nis aan te hechten, de voortdurende
verwijdering is er en in Moskou zal
men alles doen om te voorkomen, dat
zij groter wordt.
Ook wat rood China betreft kan het
Russische mes naar twee kanten snij
den. Stemmen de Amerikanen te zij
ner tijd in met de deelneming van
vertegenwoordigers van Peking aan
de ontwapeningsbesprekingen, dan
wordt de mogelijkheid dat een ak
koord zal worden bereikt, alleen maar
kleiner. Mocht er wel overeenstem
ming mogelijk zijn, dan is ook com
munistisch China er aan gebonden.
En dat zou ook voor de Russen toch
een geruststellende gedachte zijn.
Nieuw internaat voor
schipperskinderen
De stichting schoolfonds voor schip
perskinderen van de Nederlandse Her
vormde Kerk heeft aan de Burgemees
ter Meineszlaan 47 te Rotterdam een
hotel met zestien kamers aangekocht.
Daar zal een internaat worden geves
tigd voor oudere schipperskinderen,
die de lagere school hebben doorlopen
en daarop aansluitend verder onder
wijs willen volgen. In de avonduren
zal er onder toezicht gestudeerd kun
nen worden.
Het ligt in de bedoeling het internaat
op 1 september te openen. Zuster G.
Rol, directrice van het internaatschip
„Prinses Irene", dat in de Coolhaven
te Rotterdam ligt. zal voorlopig de lei
ding op zich nemen.
echter nog niet naar uit dat hij binnen
afzienbare tijd weer zijn werk zou kun
nen opnemen. Daarom heeft hij beslo
ten zich bij zijn vrouw en kinderen te
voegen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Houten Utr.: S. de
Jong, kand. te Molenaarsgraaf.
Bedankt voor Boven-Hardinxveld en
sor Hedel: S. de Jong, kand. te Mole
naarsgraaf.
Het aantal Duitse
zendelingen in zes
jaar verdubbeld
«es jaar tyds heeft het aantal Duitse
zendelingen zich bijna verdubbeld. Ter
ms* Duitse evangelische zendingen in
1953 nog maar 49g zendelingen in actieve
dienst hadden, zijn er nu 942 werkzaam.
Deze getallen werden bekendgemaakt in
net zo juist verschenen „Jahrbuch Evan-
gelischer Mission I960".
Naast 295 mannelijke zendelingen zijn
er 79 vrouwelijke zendelingen werkzaam,
plus 301 zendingsvrouwen en andere zen
dingsarbeiders en 118 verpleegsters. Er
zijn veertig mannelijke en 18 vrouwelijk#
zendingsartsen uitgezonden.
LK1